mircoles, 13 de mayo del 2015 | la voz de la escuela6 >> literatura

Reedicins significativas da sa obraCo gallo do Da das Letras Galegas as editoriais adoitan

facer reedicins que axudan o autor a recuperar actualidade. A meirande parte da producin literaria de Filgueira Valverde erudita: seguindo a recompila-cin que recolle a Real Academia Galega (http://bit.ly/1I3zhJf: pi-cando onde di Obra, debaixo da foto) atopamos un dicionario (Vocabulario popular galego-cas-teln, Vigo, 1926) e de seguido unha longa restra de guas e ca-tlogos e outra de ensaios, den-tro dos cales enumera os Adrais (ata nove: son os tomos nos que el mesmo xuntou os artigos escritos que tia escrito para os xornais). Engdese a lista dos seus traballos como editor.

A obra, por as dicilo, menos seria, compona das narracins breves, unha obra de teatro e un auto sacra-mental feito ao xeito medieval que a editorial Galaxia vn de publicar con algns interesantes engadidos en dous tomos moi recomendables para

dar a coecer o autor aos alumnos. O Vigairo contn, aln da obra deste ttulo publicado en 1927, o indito A monxa-frade (un encargo para Con-tos do Castromil, de 1992), a obra dra-mtica Agromar e o auto sacramental Aucto de Santa Mara (publicado en Grial, nmero 25, en realidade co extenso ttulo Aucto de como Santa Mara foi levada aos ceos pra a festa da nosa seora en agosto, refeito con testos dos sculos XIII e XIV).

A outra Quintana viva, un feixe de

relatos que o propio autor cua-licou de prosa potica e que comeza coa sa primeira obra, Os nenos (1925), que engade outras narracins do feito que Castelao soubo axia soer-guer como ningun e nomear para sempre cousas. Filgueira Valverde explica que a escolma basase na unidade duns relatos que mellor espellan o xeito que tivemos os mozos dos anos vinte de enxergar o vivir galego. Tanto unha como a outra edicins de Galaxia van ilustradas en portada

con pinturas de Ovidio Murgua, llo de Rosala de Castro.

Non poderiamos esquecer aqu que dentro de dous das, o venres, ao mercar o peridico poders facerte cunha seleccin dos seus artigos xor-nalsticos por un precio ben barato: un euro. Xos Filgueira Valverde. O noso Adral unha antoloxa que edita o acdemico da RAG Xess Ferro Ruibal e publica La Voz de Galicia na coleccin Biblioteca Gallega.

Lembra a noticia: Xos Filgueira Val-

verde ser homena-xeado no Da das Le-tras Galegas do 2015: http://bit.ly/1Q5XOjB Podes acadar unha mellor comprensin da talla intelectual de Filgueira Valverde nes-te artigo publicado en La Voz: Filgueira, un intelectual y polgrafo de gran talla. La obra de Xos Filgueira Val-verde supera los 300 ttulos, que podes descargar desde esta ligazn: (http://bit.ly/1DGH3Cx) Para coecer a fon-do a obra do homena-xeado, a autorizada Xos Filgueira Valver-de. Biografa intelec-tual, de Xess Alonso Montero (Galaxia, 2015). Le a recensin

en La Voz (http://bit.ly/1bpL3AD). A web do Seminario Galn, elaborada des-de o CEIP de Galn (Ar-teixo), engade infor-macin sobre o autor homenaxeado no Da das Letras Galegas 2015 diferente mate-rial didctico para utili-zar en rede, orientado aos tres ciclos de edu-cacin primaria e edu-cacin infantil: www.seminariogalan.org

> ACTIVIDADES

Filgueira Valverde no seu gran daHoxe non che vou dar ningunha nova que non saibas, porque seguro que

lembras que o vindeiro domingo festa, e ti unha cousa as non a esqueces. En efecto, a festa das Letras Galegas e, a pouco que mirases o xornal, xa poderas saber, desde principios de xullo do ano pasado, que o homenaxeado Xos Fernando Filgueira Valverde. Anda que s sexa polo balbordo que levantou a eleccin do pontevedrs nas ringlei-ras nacionalistas. Aqu non imos dicir mis, pero se queres saber de que a a discusin abonda con que leas na web de La Voz un par de noticias: a titulada Anova di que a eleccin de Filgueira Valverde busca demoler o Da das Le-tras (http://bit.ly/1Ezbsqc) e O neto de Bveda defende que o Da das Letras se lle dedique a Filgueira (http://bit.ly/1DGEsIG). Resumamos a liorta en que os nacionalistas rexeitan a eleccin de quen foi alcalde de Pontevedra por razns polticas, anda que recoezan a sa altura intelectual.

BIOGRAFANado en Pontevedra o 28 de outubro de 1906, nou na cidade do Lrez a piques de cumprir os 90 anos, un 13 de setembro. Logo de rematar o bachare-lato estudou Dereito na Universidade de Santiago de Compostela en 1927. Nesta universidade comezou Filosofa e Letras, que continuou en Zaragoza, onde acadara o grao de doutor cunha tese sobre unha das cantigas a Santa Mara de Alfonso X. En 1935 gaou a ctedra de Lingua e Literatura do instituto Balmes de Barcelona e, tras pasar por Lugo, cinco anos despois acada praza en Pontevedra. Ser di-rector desde 1946 ata 1976 do Instituto Masculino desta cidade, ata a xubila-cin, onde o amplo recoecemento do seu alumnado valeralle o alcume de vello profesor.

Filgueira Valverde participou na crea-cin dalgunhas das institucins cul-turais mis relevantes xa desde mozo, como, con 17 anos e con Armando Cotarelo Valledor, Castelao, Lois To-bo, Cabeza de Len, Gmez Romn, Bouza-Brey e outros, o Seminario de Estudos Galegos. Pechado despois polo rxime franquista, refundouno con Snchez Cantn e Xess Carro como Instituto de Estudios Gallegos Padre Sarmiento en 1943, integrndoo no Centro Superior de Investigaciones Cientcas (CSIC), que dirixir de 1971 a 1981. En 1947 cofundou a Editorial Biblilos Gallegos, que convocou pre-mios de novela e traducin e publicou

ttulos emblemticos das nosas letras, includa a primeira traducin completa da Biblia ao galego.

O Museo de Pontevedra, fundado en 1927 co impulso dun padroado do que formaba parte xunto con, entre outros, Daniel de la Sota, Casto Sampedro, l-varez Limeses, Raimundo Riestra, Losa-da Diguez, Castelao e Snchez Cantn, foi a empresa cultural predilecta de Fil-gueira Valverde. Baixo a sa direccin, entre 1940 e 1986, o museo enceta un ambicioso programa de expansin que se completa cunha coleccin de pezas que achegan unha visin panormica da evolucin das artes galegas desde a sa orixe ata os nosos das e da que

ten especial importancia a adquisicin do legado de Castelao pola iniciativa persoal do homenaxeado.

Filgueira Valverde foi membro de n-mero da Real Academia Galega desde 1941 e vogal do padroado do Instituto da Lingua Galega a partir de 1972. Tamn foi o primeiro conselleiro de Cultura da Xunta de Galicia (1982-1983), e o segun-do presidente do Consello da Cultura Galega (1991-1996). En poltica, fundou en 1935 a Dereita Galeguista e logo da Guerra Civil foi alcalde de Pontevedra de 1959 a 1968.

As Letras Galegas homenaxean o prolfico intelectual pontevedrs

> Carlos Ocampocarlos.ocampo@lavoz.es

XOS CASTRO

Xos Filgueira Valverde foi, entre outras cousas, o fundador do Museo de Pontevedra

qgpVbqtideun