EgurraEgurra

Bere PropietateakBere Propietateak

ObjetuakObjetuak

SailkapenakSailkapenak

HistoriaHistoria

PaperaPapera

Era naturaleanEra naturalean

Naturatik – erabilerakNaturatik – erabilerak

PROPIETATEAKPROPIETATEAK• Egurraren propietateak hauek dira:• Dentsitatea

Gorputz baten pisuaren eta bolumenaren arteko erlazioa da. Egurrak dituen poro edo tarteen araberakoa: poroek ur kantitate (hezetasun) handiagoa edotxikiagoa izan dezakete, dentsitate handiagoa edo txikiagoa ekarriz.

• GogortasunaEgur baten gogortasuna dentsitatearekin, klimarekin eta hazkuntza-abiadurarekin loturik dago. Zenbat eta dentsitate eta hazkuntza motelagoa izan, zuhaitz baten egurra hainbat eta gogorragoa izango da, eta zuhaitza klima bero batean bizi baldin bada ere gogorragoa izango da.

PROPIETATEAK (2)PROPIETATEAK (2)• Malgutasuna

Egur batek tolesteko duen erraztasuna bere adinaren, hezetasunaren eta gogortasunaren menpe dago. Egurra zenbat eta gazteagoa, berdeagoa eta bigunagoa izan, hainbat eta malguagoa izango da.

• IraupenaEgur batek iraun dezakeen denbora bere gogortasunaren, zaurien, lehorketaren eta erabiliko den helburuaren araberakoa da

• HariakEgurraren gainazalaren koloreak bere zatikatzeagatik, erauzten dentsitateagatik etab. dituen tonu ezberdinak.

Egurraren tonu ezberdinak

EGIN DITZAKEGUN OBJETUAKEGIN DITZAKEGUN OBJETUAK

• Bere propietateengatik egin ditzakegun objetuak asko dira: erretratu-marko, aulkiak, mahaiak, denetariko kutxak...

• Alemaniako objetu tipiko asko egurrez eginda daude: Schwibbsgen, musika kutxak, kaskanuces gizona...

• Papiroflexia egiteko ere

baliogarria

LEHENENGO SAILKAPENALEHENENGO SAILKAPENA

• Egur mota asko daude, eta egurraren azpiproduktuak ere, eta badaukate eragina eraikuntzan eta dekorazioan.

• Lehenengo eta sailkapen nagusienetariko bat da, “madera maciza” delakoa eta aglomeratuak bereizten dituena; Lehenengoa zuhaitzetik zuzenean dator eta bigarrena, berriz, prozesu industrial batetik pasatzen da, zeren eta serrinekin, kolekin zelulosekin, txapa mehekin eta abarrekin egiten dira.

ERABILERAREN SAILKAPENAERABILERAREN SAILKAPENA• Egur malgua: arinak eta merkeak dira. Egur hau

estrukturetan gehien erabiltzen direnak dira. Zuhaitz hauetatik datoz: nekosta, pinua, izei, zedrotik eta abar.malgua izatea ez da beti egurraren gogortasunari egokitzen. Haiekin lan egiteko erraztasunari dagokio sailkapena.

• Egur gogorra: generalki garestiagoak eta erresistenteagoak dira.Haiekin lan egitea zailagoa da baina makinekin itxura ematea errazagoa da. Egur honekin kalitate handiagoko eta akabera bikaineko altzariak egiten dira.

Pinua

JATORRIAREN SAILKAPENAJATORRIAREN SAILKAPENA• Europako egurra da lehengo taldea. Hauen artean

hostotsuak direnak, haritza adibidez, aroztegian gehien erabilitakoa. Honetan ere daude: pagoa, lizar, zumar, intxaurrondoa... Egur erretxinatsuak, berriz, eraikuntzan erabiltzen dira gehiago. Hauen artean: pinua, izeia, zedroa...

• Bigarren taldean, tropikoko egurra sartzen da. Bere jatorria Amerika, Asia edo Afrika dira. Kolore desberdinetakoak dira. Bere erresistentzia ona denez, teka adibidez, lorategiko altzariak egiteko aproposa da. Ebanoa eta kaoba talde honetako egur hoberenak dira.

Kaoba

EGURRAREN HISTORIAEGURRAREN HISTORIA

• Egurra material organiko eta natural bat da estruktura zelularra duena. Enborraren ehun multzoa, sustraien eta adarren multzoari (oskola edo “corteza” ere talde honetan sartua) egurra deritzo.

• Gizakiak eraikuntzarako izan zuen lehenengo materiala izan zen egurra. Defendatzeko erabiltzeaz gain, egurrezko txabolak euritik babesteko ere erabiltzen zuten. Geroago itsasontzi txikiak eta zubiak egiteko erabiliko zen.

EGURRAREN HISTORIA(2)EGURRAREN HISTORIA(2)

• Laminazio teknika lotuta dago egurrarekin eta hori ezagutua da egipzioengatik. Kalitatezko egurraren faltagatik marketeria teknikak erabili behar izan zuten.

• XIX. mendean,teknika berriak eratu ziren eta XX mendearen haiseran kontratxapado egurra berriarekin errazagoa zen kurbatzea edozein itxuretara moldatuz.

• Egur trinkoa zein laminatua kotxeen eta itsasontzien eraketetan erabiltzen zen. Adhesibo berriak eta garapen industrialarekin sortutako pintura berriak, egurra material indartsu eta aldakorra.

PAPERAPAPERA• Papera material fin bat da, gehienbat bertan

idazteko, inprimatzeko edo zerbait biltzeko erabiltzen dena. Elkar gurutzaturik dauden landare zuntzek eratzen dute, zelulosak batez ere, bai fisikoki eta bai kimikoki, hidrogeno zubiak direla eta. Ts’ai Lunek asmatu zuela uste da k.a. 105 urtean. Izena papirotik datorkio, horrela deitzen baitzen paperaren Egiptoko aitzindari bat, bere izen berbera daramaten landaren batzuen fibrekin sortua.

Paperaren fabrikazioaPaperaren fabrikazioa

http://www.youtube.com/embed/tYRK86SC0lo

Bideo honekin azalduko dugu, nola fabrikatzen den papera. Bideoak azalduko du nola ikusten dugun egurretik, pasatzen da paperara.

Egurra era naturalean tratatuEgurra era naturalean tratatu• Insektizida tratamendua egurrarentzako

Tratamendu hau, substantia toxikoak naturalak ditu eta aplikatu behar zaio egur ez-erabiliari.

Erabilera: egurrarekiko babesle moduan erabiltzen da.

Aurrekiko tratamendua: egurra garbia egon behar da.

Aplikazioa: pintzel batekin edo brotxa batekin egin beharko da.Aplikazio bakarra behar da

Egurra era naturalean tratatu(2)Egurra era naturalean tratatu(2)Lehorketa: haizearen humetatearekin

zerikusia dauka, 24 edo 48 ordu.Prekauzioa: eskularruak eta betaurrekoak

erabiltzea garrantzitsua da aplikazioa ematean.

• Egurra intsektuen kontra babes ahal izateko, “borax” delakorekin tratatu behar da. Ez dauka kalterik pertsonentzat ezta ingurugirorako. Bateragarria da gero eman ahal diren pinturekin eta barnizekin.

Egurraren prozesuaEgurraren prozesua• Mozketa: egurraren lehen prozesua da, hemen langile kudrilak

mendira doaz aizkorekin edota motozerrekin zuhaitzak moztera. Behin egurra moztua dagoela, ostoak, sustraiak eta zuhaitzaren azala edo oskola kentzen diote egurra barnetik lehor dadin. Normalean neguan eta udazkenean moztea gomendatzen da eta egur bat mozten denean legez, beste zuhaitz bat landatu behar da.

• Garraioa: Prozesuaren bigarren fasea da. Fase honetan, mendian moztutako egurra zerraketa lekuetara eramaten da. Normalean animaliekin edota makinaren batekin eramaten dira karreteretara baina beste batzuetan ibaiaren laguntzarekin jaisten dira.

• Zerraketa: Fase honetan egurra zerrategietara eramaten da. Zerrategiak egiten duen bakarra, egurra, gerora begira eduki behar duen erabileraren arabera moztea. Zerra mota desbedinak erabiltzen dira,adibidez zerra alternatiboak, zintazkoak, zirkularrak edo rodilloarekin. Zerrategi batzuk teknika bat baino gehiago erabiltzen dituzte emaitza hobeak lortzeko

Egurraren prozesua(2)Egurraren prozesua(2)• Lehorketa: Prozesu garrantzitsuena da, egurra kalitate onekoa

izateko eta egoera onean egoteko eta aurreko prozesuek porrot egiten baldin badute honek ere berdin egingo du

• Lehorketa naturala: Egur guztiak batera jartzen dira beraien artean zulotxoak jarriaz haizea pasatzeko eta horrela azkarrago lehortzeko. Baina lehortzeko garrantzitsuena ura eta eguzkiaren beroa dira. Sistema honek duen arazoa denbora asko behar duela egurra ondo lehortzeko.

• Lehorketa artifiziala: Mota desberdinak daude; murgiltze teknika, honetan, egurra uretan sartu eta bertan urak egiten duen indarragatik enborrak duen izerdia kentzen zaio. Prozesu honek hilabete pare bat irauten ditu.

• Beste prozesuetako bat lurrinketaren prozesua da. Honetan egurra nabe batean sartu eta nabe horren barruan 80 edo 100 gradu bitarteko tenperaturako lurrina botatzen da, honekin, egurra lehortuz.