EAEKO HEZKUNTZA-SISTEMA FORMALERAKO PRESTATUTAKO

IraunkortasunekoINGURUMEN HEZKUNTZAKO PLANEKO ADIERAZLEAK

Lan honen bibliografi a-erregistroa Eusko Jaurlaritzako Liburutegi Nagusiaren katalogoan aurki daiteke: http://www.euskadi.net/ejgvbiblioteka

Argitaraldia: 1.a, 2008ko urria

Ale-kopurua: 2.000 ale

© Euskal Autonomia Erkidegoko AdministrazioaHezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa SailaIngurumen eta Lurralde Antolamendu Saila

Argitaratzailea: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu NagusiaServicio Central de Publicaciones del Gobierno VascoDonostia-San Sebastián, 1 - 01010 Vitoria-Gasteiz

Internet: www.euskadi.net

Itzulpena: Naroa Zubillaga Gomez

Diseinua: Canaldirecto • www.canaldirecto.com

Inprimaketa:RGM, S.A.Pol. Igeltzera, Pab. 1 bis - 48610 Urduliz (Bizkaia)

ISBN:978-84-457-2838-3

Lege-gordailua:BI-3467-08

Aurkezpena. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 06

Esker onak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 08

Sarrera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 09

01. Dokumentuari buruz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101.1. Testuingurua: non gaude? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111.2. Helburuak: zer dugu xede? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 1.3. Zergatik da garrantzitsua neurtu eta ebaluatzea? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

02. Adierazle-taula: lehen hurbilketa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122.1. 13 adierazle eta 35 azpi-adierazledun sistema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132.2. Adierazle bakoitzak bere fi txa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

03. Adierazle-taula, xeheki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 3.1. Emaitzen ebaluazio laburtua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193.2. Adierazle bakoitzaren emaitzak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

04. Ondorio nagusiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 4.1. Eskuragarri daukagun informazioari buruz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1054.2. Lortutako emaitzei buruz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1054.3. Aurrerantzean. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

Eranskina: lotutako kontzeptuak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

Aurkibidea

Aurkezpena

ESTHER LARRAÑAGA GALDÓSEusko Jaurlaritzako Ingurumen eta Lurralde Antolamendu sailburua

J. ANTONIO CAMPOS GRANADOSEusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa sailburua

Iraunkortasuneko hezkuntza laguntzeko eta sustatzeko, Euskal Autonomia Erkidegoan etorkizun iraunkorragorantz aurrera egiteko tresna gisa, 2006ko bukaeran, Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak eta Ingurumen eta Lurralde Antolamendu Sailak dokumentu hau prestatu zuten: «Iraunkorta-suneko hezkuntzaren aldeko konpromisorantz EAEn».

Dokumentu hau, EAEn iraunkortasuneko ingurumen-hezkuntza bultzatu nahi duten zenbait pertsonak, erakundek zein taldek lankidetzan egindako hainbat azterketa, hausnarketa eta eztabaidaren ondorioz sortu da. Nazio Batuen Garapen Iraunkorreko Hezkuntzaren Hamarkadak (2005-2014) gomendatzen duen bezala ebaluatzea proposatzen du.

Guztira 13 adierazle eta 35 azpi-adierazle daude helburu horretarako prestatuta, eta beraien bidez posible izan dugu, Iraunkortasuneko Hezkuntza bezalako lan-esparru hain abstraktuaren emaitzak ikustea ez ezik, berak dakarren kultura-aldaketaren berri izatea ere. Halaber, EAEn iraunkortasuneko hez-kuntzaren alde egindako lana ebaluatu eta balioetsi ahal izan dugu, eta, batez ere, lan horrek hezkuntza-sistema formalean izan duen eragina. Orobat, Iraunkortasuneko Ingurumen Hezkuntza Planaren lan-lerroen ezarpenean sakontzeko aukera izan dugu, eta azkenik, 2008an izandako emaitza nagusiak komunikatu eta zabaltzekoa.

Jasotako emaitzen artean, azpimarratzekoak dira: batetik, hezkuntza-sisteman iraunkortasuneko ingurumen-hezkuntzako berariazko programak garatzeari lotutakoak, eta bestetik, hezkuntza-sistema formalean programa horiek garatzeko bideratutako diru-kopuruak. Ingurumenaren arloko informazioa eta komunikazioa, partaidetza eta prestakuntzaren gaietan hezkuntza-komunitateari eskaini zaizkion zerbitzuei lotutako adierazleen artean, hobekuntza nabar-mena antzeman da. Unibertsitate-hezkuntzan iraunkortasuneko ingurumen-hezkuntzari bultzada ematea beharrezkoa dela aurreikusten da. Eta egiaztatzen da ez daukagula informaziorik jakiteko iraunkortasuneko ingurumen-hezkuntzaren alde lana egiteko garatzen diren ekintzak eta egiten den ahalegina baliagarria den hauetarako: komunitateak eta inplikatutako eragileek ohitura berriak har ditzaten bizitzeko moduetan era iraunkorragoak eta arduratsuak izateko.

Espero dugu horrelako lanak eta neurketak baliagarriak izango direla iraun-kortasuneko ingurumen-hezkuntza programak egokitzean, programen eta inplikatutako eragileen arteko koordinazioa hobetuz; egindako aurrerapenak eta lorpenak zabalduz; eta azkenik, ingurumen-hezkuntzak gizartearen ohitura berrietan eta iraunkorragoak diren jokabideetan duen eragina ezagutuz.

Esker onakAdierazle-taula zehazteko eta kalkuluak egiteko prozesua talde-lana izan da, inongo zalantzarik gabe; EAEn iraunkortasuneko ingurumen-hezkuntza bul-tzatzeko esku hartzen duten hainbat eta hainbat pertsonak egindako esfortzuaren emaitza da. Beren eginahala eta lanagatik, gure esker onak eman nahi dizkiegu lehen txosten hau egin ahal izatea posible egin duten pertsona guztiei.

EAEn iraunkortasuneko hezkuntza bultzatzearen aldeko konpromisoan urrats bat gehiago ematen la-guntzeagatik, eskerrik asko!

Zer da ebaluatzea?

Zerbaiten balioa kontuan hartzea.

Eta iraunkortasuneko ingurumen-hezkuntza ebaluatzea?

Epaitzea iraunkortasuneko ingurumen-hezkuntza zenbateraino den eraginkor, ingurumenaren eta/edo ingurumena zaintzen duten jardueren mese-derako.

IIHPko adierazle-taularen lehen txosten honen hel-burua da iraunkortasuneko ingurumen-hezkuntzak

SarreraEAEko hezkuntza-sistema formalean izan duen garapen-maila balioetsi eta ebaluatzea.

Egin den aurreneko dokumentua izanik, ebaluazio-lanerako oinarriak fi nkatu nahi dira, hala, datozen edizioetan eta, bi urtetik behin, aurrerantz egin eta azterketa eta emaitza hobeak lortu ahal izateko.

Arretaz eta ahaleginez emandako lehen urratsa da honako hau; izan ere, lan-prozesu honetatik aterako diren ondorioei esker jarraituko dugu iraunkorta-suneko hezkuntzaren erronka nagusia den horretan lanean, alegia, jendearen bihotzetara, burura eta eskuetara iristeko ahaleginean.

EAE-ko hezkuntza-sistema formalerako prestatutako Iraunkortasuneko ingurumen hezkuntzako planeko adierazleakAurkibideaAurkezpenaEsker onakSarrera01 Dokumentuari buruz02 Adierazle-taula: lehen hurbilketa03 Adierazle-taula, xeheki04 Ondorio nagusiakEranskina Lotutako kontzeptuak