![Page 1: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/1.jpg)
SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L’OSTEOPOROSIS
FÀRMACS I RISC DE CAIGUDES I FRACTURES
Sara Bonet MonnéDra. en Farmacologia Clínica
![Page 2: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/2.jpg)
• Prevenir les fractures associades a l’osteoporosi
OSTEOPOROSIS. Objectius
ASSAIGS QUE AVALUIN FRACTURES VertebralsNo vertebrals
![Page 3: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/3.jpg)
TERIPARATIDAPARATOHORMONA
ALENDRONAT
RISERDONAT
ETIDRONAT
IBANDRONATBifo
sfon
ats
TRACTAMENT DE L'OSTEOPOROSI
CALCITONINA
RALOXIFÈ
RANELAT D’ESTRONCI
PARATOHORMONA
BACEDOXIFE
L'OSTEOPOROSI
DENOSUMABMajoria AC a 3 anysteriparatida/paratohormona 18 mesosAlendronat 4 anys
![Page 4: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/4.jpg)
TERIPARATIDAPARATOHORMONA
ALENDRONAT
RISERDONAT
ETIDRONAT
IBANDRONATBifo
sfon
ats
TRACTAMENT DE L'OSTEOPOROSI
CALCITONINA
RALOXIFÈ
RANELAT D’ESTRONCI
PARATOHORMONA
BACEDOXIFE
L'OSTEOPOROSI
DENOSUMABMajoria AC a 3 anysteriparatida/paratohormona 18 mesosAlendronat 4 anys
![Page 5: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/5.jpg)
TERIPARATIDAPARATOHORMONA
ALENDRONAT
RISERDONAT
ETIDRONAT
IBANDRONATBifo
sfon
ats
TRACTAMENT DE L'OSTEOPOROSI
CALCITONINA
RALOXIFÈ
RANELAT D’ESTRONCI
PARATOHORMONA
BACEDOXIFE
L'OSTEOPOROSI
DENOSUMABMajoria AC a 3 anysteriparatida/paratohormona 18 mesosAlendronat 4 anys
![Page 6: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/6.jpg)
FÀRMAC Reducciófractura vertebral
Reducció fracturano vertebral
ALENDRONAT x x
RISERDRONAT x X
6 AC
Numero AC amb VP fractures
RISERDRONAT x X
ETIDRONAT x *
IBANDRONAT x **
*Dades de fractura no vertebral RR= 0,99 (0,69-1,42)** Dades de fractura no vertebral, no diferències*** Ibandronat mensual no VP fractures no vertebrals
5 AC
1 AC
2 AC
![Page 7: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/7.jpg)
FÀRMAC Reducciófractura vertebral
Reducció fracturano vertebral
TERIPARATIDA x xPARATOHORMONA x *
CALCITONINA x
NumeroAC amb VP fractures
1 AC
1 AC
1 Met
RALOXIFÉ xBEZADOXIFÉ x**
RANELAT ESTRONCI x xDENOSUMAB x*** x***/****
*Dades de fractura no vertebral RR= 0,97 (0,71-1,33)** Dades de fractura radiològica no clínica*** Dades de fractura morfologica no clínica*** Resultats en fractura de maluc discrepants en funció risc absolut o risc relatiu
1 AC
1 AC
2 AC
1 AC
![Page 8: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/8.jpg)
SEGURETAT de:
BIFOSFONATS
Reduccio de fractures vertebralsi no vertebrals peralendronat i riserdronat
![Page 9: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/9.jpg)
EA FREQÜENTS:Sobre el aparell digestiu superior:
Més freqüent: Nàusees, dolor abdominal, Menys freqüents: Erosiones
Úlceres gàstricaEsofagitis Estenosis esofàgiques.
EA RARS:
EFECTES ADVERSOS DELS BIFOSFONATOS
EA RARS:Efectes adversos oculars: conjuntivitis
escleritis uveïtis
Etidronat diari pot causar osteomalàcia focalOsteonecrosis de maxil·lar . SOBRE TOT bifosfonats por via intravenosa, generalment en OncologiaDolors articularsIncrement del risc de fractures femorals atípiques de subtrocànter i diàfisi en tractament perllongat.
![Page 10: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/11.jpg)
FRACTURA ATÍPICA DE COLL DE FEMUR
![Page 12: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/12.jpg)
RECOMANACIONS US BIFOSFONATS de l’ICS
*Es considera alt risc sempre que el pacient està concom itantment en tractament amb inhibidors de l’aromatasa o glucococorticoids per via sistèmicadurant més de 3 mesos acumulat en els darrers dos anys, i ndependentment del T-score i patologia.
![Page 13: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/13.jpg)
ESTUDI DE COHORTS Pacient d'edat avançada en tractament amb Alendrona tn=38.088 n=38.088 3,5 anys seguimentReducció fractura maluc no utilitzadors IBP RR=29%Reducció fractura maluc utiltzadors IBP RR=19%, n o ss
![Page 14: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/14.jpg)
SEGURETAT de:
TERIPARATIDATERIPARATIDAPARATOHORMONA
![Page 15: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/15.jpg)
Efectes adversos: Nàusees, vòmits
TeriparatidaSeguretat:Els estudis preclínics (rates) van mostrar un incrementde la incidència d’osteosarcomaNo s’ha detectat cap cas en humansNo es permet la utilització més enllà de 18 mesos.
Efectes adversos: Nàusees, vòmitsDolor a les extremitatsCefaleesHipotensió ortostàtica. Augments transitoris de les concentracions de calci.
Precaucions: Pacients amb urolitiasiInsuficiència renal moderada, Pacients en tractament amb digital
![Page 16: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/16.jpg)
Paratohormona rPTH (1-84)(Proteac®)
SEGURETATMolt freqüents:>10%
Hipercalciuria 39%, Hipercalcèmia 25%Nàusees 13,5%
Freqüents entre el 1-10% Cefalea 9,3%Cefalea 9,3%Mareig 3,9%Palpitacions 1%, Vòmits 2,5%, constipació 1,8%, dispèpsia 1,3%, diarrea 1%Rampes musculars 1,1%, dolor en extremitats 1,1%,Eritema en la zona d'injecció 2,6%, dispnea 1,8%, astènia 1,2%.
En 35% dels pacients requereixen reducció de la dosi de la PTHDetectats anticossos monoclonals front Paratohormona en el 3%
![Page 17: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/17.jpg)
Paratohormona rPTH (1-84)(Proteac®)
SEGURETATMolt freqüents:>10%
Hipercalciuria 39%, Hipercalcèmia 25%Nàusees 13,5%
Freqüents entre el 1-10% Cefalea 9,3%Cefalea 9,3%Mareig 3,9%Palpitacions 1%, Vòmits 2,5%, constipació 1,8%, dispèpsia 1,3%, diarrea 1%Rampes musculars 1,1%, dolor en extremitats 1,1%,Eritema en la zona d'injecció 2,6%, dispnea 1,8%, astènia 1,2%.
En 35% dels pacients requereixen reducció de la dosi de la PTHDetectats anticossos monoclonals front Paratohormona en el 3%
![Page 18: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/18.jpg)
SEGURETAT de:
RALOXIFÉBAZEDOXIFÉBAZEDOXIFÉ
![Page 19: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/19.jpg)
RALOXIFÈ
CONTRAINDICACIONS
EFECTES ADVERSOSIncrement fogotsRampes a camesIncrement risc trombosis
CONTRAINDICACIONSHistòria de tromboembolisme venósEmbaràsMalaltia hepàtica o renal greuCàncer depenent d'estrògens (mama o endometri)Homes
![Page 20: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/20.jpg)
BAZEDOXIFÈREACCIONS ADVERSESmes freqüents: Fogots
Espasmes musculars (rampes a cames).Urticària
Trastorns oculars Trombosis de la vena retiniana (rar)Trastorns vasculars
Poc freqüents: Trombosis venosa profundaTromboflebitis superficial
Trastorns respiratorisTrastorns respiratorisEmbolisme pulmonar (rar)
CONTRAINDICACIONSHistòria de tromboembolisme venósEmbaràsMalaltia hepàticaCàncer depenent d'estrògens (mama o endometri)Homes
![Page 21: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/21.jpg)
SEGURETAT de:
CALCITONINA
![Page 22: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/22.jpg)
•Nàusees, diarrea, dolor abdominal•Rinitis, epistaxis, faringitis, tos•Dolor muscul esquelètic, rampes•Hipertensió
CALCITONINA
EFECTES ADVERSOS
•Hipertensió
NOTIFICACIÓ AMPS
![Page 23: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/23.jpg)
Per risc lleugerPer risc lleugerde tumors
![Page 24: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/25.jpg)
SEGURETAT de:
RANELAT D’ESTRONCI
![Page 26: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/26.jpg)
Ralenat d’estronciReaccions adverses:
Més freqüents: cefalea, nàusees, diarrea, femtes toves, dermatitis, èczema.
Increment de creatina-cinasa (CK), 3 vegades superior als valors normals.
Trastorns neurològics trastorns de la consciència Trastorns neurològics trastorns de la consciència pèrdua de memòriacrisis convulsives
![Page 27: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/27.jpg)
Ralenat d’estronci
2012
![Page 28: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/28.jpg)
Ralenat d’estronci 2013
![Page 29: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/29.jpg)
Febrer2014
![Page 30: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/30.jpg)
Ralenat d’estronciReaccions adverses:
Més freqüents: cefalea, nàusees, diarrea, femtes toves, dermatitis, èczema.
Increment de creatina-cinasa (CK), 3 vegades superior als valors normals.
Trastorns neurològics trastorns de la consciència Trastorns neurològics trastorns de la consciència pèrdua de memòriacrisis convulsives
Incidència de tromboembolisme venós (TEV)
Reaccions dermatologiques greus
Risc cardiovascular: CI, AVC, arteriopatia perifèrica, HTA mal controlada
![Page 31: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/31.jpg)
Ralenat d’estronciReaccions adverses:
Més freqüents: cefalea, nàusees, diarrea, femtes toves, dermatitis, èczema.
Increment de creatina-cinasa (CK), 3 vegades superior als valors normals.
Trastorns neurològics trastorns de la consciència Trastorns neurològics trastorns de la consciència pèrdua de memòriacrisis convulsives
Incidència de tromboembolisme venós (TEV)
Reaccions dermatologiques greus
Risc cardiovascular: CI, AVC, arteriopatia perifèrica, HTA mal controlada
![Page 32: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/32.jpg)
Desaconsellar l’ús en pacients IR greu <30ml/min
Precaucions:
Ralenat d’estronci
Contraindicacions:Contraindicacions:
Immobilització permanent o temporal per recuperació post- quirúrgica o repòs perllongat en llit.
![Page 33: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/33.jpg)
SEGURETAT de:
DENOSUMAB
![Page 34: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/34.jpg)
BIT vol:2Març-Abril 2012
DENOSUMAB
![Page 35: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/35.jpg)
BIT vol:2Març-Abril 2012
Assaig Clínic 3 anys
Denosumab front placebo60 mg injecció subcutània cada 6 mesos
DENOSUMAB
+ Suplement de calci (1.000 mg) i vitamina D (400 UI)
Criteris d’exclusió: haver pres >3 anys bifosfonat
VP= Fractures morfològiques7.808 dones postmenopausa23% fractures prèviesDMO entre -2,5 i -4
![Page 36: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/36.jpg)
Denosumab
![Page 37: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/37.jpg)
No hi ha dades comparades amb bifosfonats
Denosumab
Només dades en prevenció de fractures clíniques vertebralsvertebrals
No hi ha dades seguretat a llarg termini
![Page 38: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/38.jpg)
Denosumab
Irregularitats a l’assaig:Dades de Lituania es varen retirar de l’anàlisiUna inspecció de la EMA a altres dos centres
Criteris exclusió haver rebut bifosfonats >= 3 anys. Limitació validesa externa
Una inspecció de la EMA a altres dos centres participants va detectar violacions greus del protocol, en 288 pacients el diagnostico inicial de fractura va ser modificat per un altre avaluador
![Page 39: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/39.jpg)
Denosumab EFECTES ADVERSOS FREQUENTS:
Micció dolorosa, sang en orina, incontinència urinà riaInfecció del tracte respiratori superiorDolor en braços i cames, ciàtica
EFECTES ADVERSOS POC FREQUENTS:
Èczema, envermelliment pell, pruïja
EFECTES ADVERSOS RARS:
Èczema, envermelliment pell, pruïjaCel·lulitis normalment a part inferior camaInfecció oïdaFebre, vòmits, dolor abdominal
Dolor persistent i/o úlceres a la boca o mandíbula
Hipocalcèmia
Osteonecrosis mandibular
![Page 40: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/40.jpg)
CONCLUSIONS TRACTAMENT :
Tractament d’elecció: bifosfonats (alendronat)
Revalorar l’ús de bifosfonats als 5 anys de tractame nt, en funció risc, treure o mantenir tractament
Raloxifé, bezadoxifé només dades de reducció de fractura vertebral. Problema trombosi
Altres fàrmacs:
Ranelat d’estronci dades reducció de fractura verteb ral i de maluc, restriccions d'ús.
fractura vertebral. Problema trombosi
Denosumab, reducció de fractura clínica vertebral
Teriparatida i PTH, limitació durada a 24 mesos
![Page 41: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/41.jpg)
CONCLUSIONS TRACTAMENT :
Tractament d’elecció: bifosfonats (alendronat)
Revalorar l’ús de bifosfonats als 5 anys de tractame nt, en funció risc, treure o mantenir tractament
Raloxifé, bezadoxifé només dades de reducció de fractura vertebral. Problema trombosi
Altres fàrmacs:
Ranelat d’estronci dades reducció de fractura verteb ral i de maluc, restriccions d'ús.
fractura vertebral. Problema trombosi
Denosumab, reducció de fractura clínica vertebral
No disposem de dades d’eficàcia en reducció de frac tures ni amb els tractaments combinats ni en tractaments seqüencials entre els diferents fàrmacs
Teriparatida i PTH,limitació durada a 24 mesos
![Page 42: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/42.jpg)
CALCI
Vitamina D
Controvèrsies :Tots els AC de reducció de fractures amb fàrmacs
Possible risc cardiovascular de Calci
Dades contradictòries d'eficàcia d’administració deCalci + Vit D en prevenció caigudes i fractures
Tots els AC de reducció de fractures amb fàrmacshan associat Calci i Vitamina D als tractaments.
![Page 43: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/43.jpg)
CALCI i VITAMINA D en prevenció de fractures ?CALCI i VITAMINA D i risc cardiovascular ?
![Page 44: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/44.jpg)
Tang.Lancet 2007; 370: 657-66
![Page 45: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/45.jpg)
Tang.Lancet 2007; 370: 657-66
Intern Med 2009;169:551-61.
BMJ 2009;339:843 -46
METAANALISIS POSTERIORS
la vitamina D té un efecte preventiu de fractures, i que a té un possible efecte en
BMJ 2009;339:843 -46
BMJ 2010;340:b5463.
té un possible efecte en prevenció de caigudes
Una metanàlisi de dades individuals de pacients:la combinació de vitamina D amb calci és més eficaç que la vitamina D sola per reduir el risc de fractures
![Page 46: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/46.jpg)
Tang.Lancet 2007; 370: 657-66
Intern Med 2009;169:551-61.
BMJ 2009;339:843 -46
METAANALISIS POSTERIORS
la vitamina D té un efecte preventiu de fractures, i que a té un possible efecte en
BMJ 2009;339:843 -46
BMJ 2010;340:b5463.
té un possible efecte en prevenció de caigudes
Una metanàlisi de dades individuals de pacients:la combinació de vitamina D amb calci és més eficaç que la vitamina D sola per reduir el risc de fractures
![Page 47: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/47.jpg)
CALCI i VITAMINA D en prevenció de fractures ?CALCI i VITAMINA D i risc cardiovascular ?
![Page 48: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/48.jpg)
BIT. Juny del 2012
Australian PrescriberVol 36, num 1: Febrer 2013
INFAC 2013
![Page 49: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/49.jpg)
ASSAIG CLINIC 5 anys
1.471 dones post menopausaMitjana d'edat 74 anysCalci 1000 mg/dia sense Vit D vs placeboVP= Fractures no ss
Variable secundària:Increment variable combinada deIAM, Ictus i mort sobtada 7/1000 pacients any
![Page 50: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/50.jpg)
BMJ 2010;341:c3691
![Page 51: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/51.jpg)
Ann Intern Med. 2010;152:315-323.
![Page 52: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/52.jpg)
Ann Intern Med. 2010;152:315-323.
Metanàlisi Wang 2010
Assaigs clínics: No risc CV de Ca sol No risc CV de Ca + Vit D
Estudis epidemiologics:No risc CV de Ca
![Page 53: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/53.jpg)
CIRCULATION 2007;115:846-54
WHI
![Page 54: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/54.jpg)
CIRCULATION 2007;115:846-54
Assaig Clínic 2007
7 anys
36.282 dones post menopausa
Calci 500 mg + Vit D 200 IU cada 12 hores
No increment del risc IAM o mort per M coronària
(HR=1,04; 0,92 a 1,18) Ni ictus (HR=0,95; 0,82 a 1,10)
![Page 55: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/55.jpg)
BMJ 2011;342:d2040
![Page 56: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/56.jpg)
BMJ 2011;342:d2040
Reanalisis dadesAfegint estudi WHI només dades pacientsAfegint estudi WHI només dades pacientsno prenien suplements Calci (possible biax de selecc ió)
Calci sol o amb Vit front placebo:IAM RR =1,24 (1,07 a 1,45). Increment lleuIctus RR = 1,15 (1,00 a 1,32) Mortalitat RR= 1,04 (0,95 a 1,13).
![Page 57: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/57.jpg)
Drug Safety Update Oct 2011 vol 5, issue 3: H1.
![Page 58: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/58.jpg)
CONCLUSIONS CALCI i VIT D:Els assaigs amb fàrmacs per l’osteoporosiss’han fet amb Calci i VIT D associat
Dades de prevenció fractures en ancians:
Desconeixem eficàcia en reducció de fractures dels fàrmacsper l'osteoporosi en no associar Ca i Vit D
Dades de prevenció fractures en ancians:
Resultats contradictoris de diferents assaigs
Resultats contradictoris de diferents metanàlisisPossible discret increment del risc IAM
Risc cardiovascular:
Eficàcia en prevenció de fractures en pacients institucionalitzats si existeix dèficit Vit D i/o Ca .
![Page 59: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/59.jpg)
SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L’OSTEOPOROSIS
FÀRMACS I RISC DE CAIGUDES I FRACTURES
![Page 60: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/60.jpg)
http://www.ics.gencat.cat/butlleti_medicaments/public/view.php?ID=13
![Page 61: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/61.jpg)
30% dones >65 anys prenen diàriament un hipnosedant15% homes >65 anys prenen diàriament un hipnosedant
![Page 62: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/62.jpg)
CONSUM HIPNOSEDANTS i % DE FRACTURES ATRIBUIBLES
Age Ageing 2013;42:514-20
Increment de Zolpidem (Stilnox®) .3 estudis observacionals associen a risc elevat de caigudes comparat amb altres BZD
Ann Pharmacother 2012;46:917-28.
Arch Intern Med 2012;172:1739-44
Pharmacoepidemiol Drug Saf 2011;20:879-84
![Page 63: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/63.jpg)
![Page 64: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/64.jpg)
Osteoporos Int 2014;25:847-55.Arch Intern Med 2009;169:1952-60
ANTIDEPTRESSIUS RISC DE CAIGUDES I % FRACTURES DE COLL DE FEMUR
Magnitud del risc similar per a tricíclics i ISRSTé relació amb la dosiNo sembla que els antidepressius més sedants impliquin més risc
![Page 65: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/65.jpg)
Arch Intern Med 2009;169:1952-60
Br J Clin Pharmacol 2012;73:1-3
BMJ 2011;343:455
Age Ageing 2013;42:514-20.
Ann Pharmacother 2012;46:917-28
FÀRMACS ANTIPSICÒTICS INCREMENTEN RISC DE FRACTURES PER AFAVORIRRISC DE FRACTURES PER AFAVORIRRISC DE CAIGUDES
NO SEMBLA HAVER DIFERÉNCIES ENTRE ANTIPSICÒTICS ANTIC I NOUS
![Page 66: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/66.jpg)
AHT poden produir hipotensió ortostàtica i afavorir caigudes
Efecte hipotensió ortostàtica sobre tot en els prim ers dies
Arch Intern Med 2012;172:1739-44
Pharmacoepidemiol Drug Saf 2011;20:879-84
Estudis associen major risc caigudes i fractures en els dos primers mesos d’iniciar tractament
Sobre tot associat a: Alfa blocadorsDiürèticsIECAs /ARA II
Menys descrits per Calci antagonistes
Iniciar tractaments a dosis baixes i incrementar progressivament
![Page 67: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/67.jpg)
ANALGÈSSICS OPIACIS
ANTIHISTAMINICS
CORTICOIDES
Depressors del SNS, poden incrementar el risc de ca iguda i de fractura. Poques dades d’estudis
Arch Intern Med 2009;169:1952-60.
Sobre tot els antihistamínics amb efecte mes sedant .Poques dades d’estudis
Arch Intern Med 2009;169:1952-60.
Miopatia
INHIBIDORS DE LA BOMBA DE PROTONS
CORTICOIDES
Els IBP per períodes prolongats alteren l’absorció gastrointestinal de calci, i s’associa a un augmen t de risc de fractura osteoporòtica
corticoides per via sistèmica
MiopatiaDebilitat muscular OsteoporosiIncrementen el risc de fractures.
![Page 68: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/68.jpg)
BMJ 2012;344:
![Page 69: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/69.jpg)
Les caigudes es el factor de risc més potent de fra ctures en la gent gran
CONCLUSIONS
Els fàrmacs utilitzats en l’osteoporosi tenen una ef icàcia modesta produeixen nombrosos efectes indesitjats greus.
És més eficient prevenir les caigudes que reforçar l’os.
Entre un 25% i un 30% de les fractures de fèmur pod rien ser atribuïdes a fàrmacs: BZD, antidepressius, IBPa fàrmacs: BZD, antidepressius, IBP
En gent gran intervencions que poden reduir-hi la i ncidència de caigudes:
Exercici físic i de l’equilibriRevisar i eventualment retirar medicació com: psico fàrmacs, antihipertensius, analgèsics opiacis i antihistamín ics, i sobre totles combinacions. Visitar el domicili i l’entorn del pacient per reti rar-ne els obstacles, millorar la il·luminació, col·locar baranes, etc.
![Page 70: SEGURETAT DELS FÀRMACS PER L …projectes.camfic.cat/Docs/13_14/GENTGRANSaraBonet.pdf · escleritis uveïtis Etidronat diari pot causar osteomalàcia focal Osteonecrosis de maxil·lar](https://reader030.vdocumento.com/reader030/viewer/2022021806/5bbebd6709d3f2911c8d1114/html5/thumbnails/70.jpg)
Sara Bonet MonnéDra. en Farmacología Clínica
Declaro no tenir cap conflicte d'interès amb cap dels fàrmacs avaluats