Download - PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO DE PRIMARIA
PROGRAMACIÓN
DIDÁCTICA
5º CURSO DE PRIMARIA
Mª Jesús Fernández Vizoso
Mª Asunción García Álvarez
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
INDICE
1. Introdución e contextualización
2. Relación de estándares de aprendizaxe avaliables da materia que forman parte dos perfís
competenciais. Contribución ao desenvolvemento das competencias clave
3. Concreción de obxectivos do curso por áreas
4. Concreción para cada estándar de aprendizaxe avaliable de: temporalización, grado mínimo
de consecución para superar a materia e procedementos e instrumentos de avaliación
5. Concrecións metodolóxicas da materia
5.1. Previsión do desenvolvemento da programación nos escenarios de actividade
lectiva presencial, semipresencial e/ou non presencial, incidindo nos seguintes
aspectos.
- Metodoloxía de traballo que se seguirá no caso de ensino a distancia.
- Modo de proveer o dereito á educación ao alumnado que non poida seguir
a ensinanza telemática.
- Mecanismos que o profesorado adoptará para asegurar o seguimento
continuo do curso polo alumnado.
5.2. Concreción das aprendizaxes imprescindibles non adquiridas no curso anterior.
1
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
5.3 Liñas xerais do plan de reforzo e recuperación das aprendizaxes imprescindibles
non adquiridas o curso pasado. Medidas metodolóxicas e organizativas.
6. Materiais e recursos didácticos
7. Criterios de avaliación, cualificación e promoción do alumnado
8. Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e a práctica docente
9. Deseño da avaliación inicial e medidas a adoptar en funcións dos resultados
10. Medidas de atención a diversidade e dificultades derivadas da fenda dixital.
11. Actividades complementarias e extraescolares.
12.Mecanismos de revisión, avaliación e modificación da programación en función dos
resultados académicos e procesos de mellora
2
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
1. INTRODUCCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN
3
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
O CEIP de Roxos está situado na parroquia de Villestro no Concello de Santiago de Compostela
de Santiago de Compostela. Recibe alumnado das parroquias de Villestro, Laraño
Abaixo (parroquia de Figueiras) e da zona da Urbanización de
Brandía (parroquia de Vidán).
Está situado, polo tanto, no que se considera zona rural do
Concello de Santiago, aínda que non se corresponde co que
tradicionalmente se define como zona rural, xa que as familias do
alumnado non se adican, exceptuando casos contados, a traballos do
sector primario. Unha boa parte dos proxenitores do alumnado
(normalmente traballan os dous) pertencen ao sector servizos:
moitos/as son funcionarios/as ou profesionais liberais, aínda que
ultimamente o paro tamén se deixa notar entre as familias do
alumnado.
En xeral, o alumnado do Centro presenta un bo rendemento
académico posiblemente debido, entre outros factores, á boa
coordinación coas familias, a que o nivel socio
das familias é medio-alto (existen excepcións), a unha boa oferta
cultural cerca do lugar onde viven... É salientable que apenas exista alumnado inmigrante no Colexio, dado o nivel económico
que se require para acceder a unha vivenda na zona.
En canto á lingua materna do alumnado, podemos dicir que a pesar de que ata fai pouco tempo se usaba nunha
proporción similar a lingua castelá e a galega, nos últimos anos observamos un certo predominio da lingua
vehicular do centro é o galego.
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
O CEIP de Roxos está situado na parroquia de Villestro no Concello de Santiago de Compostela
de Santiago de Compostela. Recibe alumnado das parroquias de Villestro, Laraño na súa totalidade, da zona de Moas de
Abaixo (parroquia de Figueiras) e da zona da Urbanización de
Está situado, polo tanto, no que se considera zona rural do
Concello de Santiago, aínda que non se corresponde co que
nalmente se define como zona rural, xa que as familias do
alumnado non se adican, exceptuando casos contados, a traballos do
sector primario. Unha boa parte dos proxenitores do alumnado
(normalmente traballan os dous) pertencen ao sector servizos:
s son funcionarios/as ou profesionais liberais, aínda que
ultimamente o paro tamén se deixa notar entre as familias do
En xeral, o alumnado do Centro presenta un bo rendemento
académico posiblemente debido, entre outros factores, á boa
ón coas familias, a que o nivel socio-económico-cultural
alto (existen excepcións), a unha boa oferta
cultural cerca do lugar onde viven... É salientable que apenas exista alumnado inmigrante no Colexio, dado o nivel económico
equire para acceder a unha vivenda na zona.
En canto á lingua materna do alumnado, podemos dicir que a pesar de que ata fai pouco tempo se usaba nunha
proporción similar a lingua castelá e a galega, nos últimos anos observamos un certo predominio da lingua
C.E.I.P. DE ROXOS
O CEIP de Roxos está situado na parroquia de Villestro no Concello de Santiago de Compostela , pertencente ao Concello
na súa totalidade, da zona de Moas de
cultural cerca do lugar onde viven... É salientable que apenas exista alumnado inmigrante no Colexio, dado o nivel económico
En canto á lingua materna do alumnado, podemos dicir que a pesar de que ata fai pouco tempo se usaba nunha
proporción similar a lingua castelá e a galega, nos últimos anos observamos un certo predominio da lingua castelá. O idioma
4
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
O noso centro é un colexio dunha ou de dúas liñas segundo o nivel educativo (EI 3 anos: 2 liña, EI 4 anos: 2 liñas, EI 5
anos: 2 liñas, 1º de EP: 2 liñas, 2º de EP: 2 liñas, 3º de EP: 2 liñas, 4º de EP: 2 liñas, 5º de EP: 2 liñas, 6º de EP: 2 liñas. Trátase
dun centro dependente da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria da Xunta de Galicia.
Esta programación está baseada no esquema indicado na resolución do 27 de xullo de 2015 (DOG 29/07/2015) no seu
artigo 13, que se ben é de Secundaria é a recomendación feita por parte da inspección ata que no exista unha resolución
similar para primaria. Para a súa elaboración tivéronse en conta os seguintes documentos legais:
Ley Orgánica 8/2013, de 9 de decembro, para a mellora da calidade educativa(LOMCE).
Real Decreto 126/2014, do 28 de febreiro, polo que se establece o currículo básico da Educación Primaria.
DECRETO 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación primaria na Comunidade Autónoma
de Galicia
Igualmente, considerouse o Regulamento orgánico das escolas de educación infantil e dos colexios de educación primaria
(Decreto 374/1996, do 17 de outubro. DOG 21-10-96. Corrección de erros DOG 06-11-96 e DOG 08-01-97) e a Orde do 22
de xullo de 1997 pola que se regulan determinados aspectos de organización e funcionamento das escolas de educación
infantil e dos colexios de educación primaria.
Orde do 9 de xuño de 2016 pola que se regula a avaliación e a promoción do alumnado que cursa educación primaria na
Comunidade Autónoma de Galicia.
5
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
O profesorado que imparte clase neste grupo é o seguinte.
- Mª Jesús Fernández Vizoso (Titora de 5ºA: imparte Matemáticas, Lingua Galega, Lengua Castellana, C.C.
Sociais, C.C. Naturais, Plástica, Valores Sociais e Cívicos)
- Mª Asunción García Álvarez (Titora de 5ºB: imparte Matemáticas, Lingua Galega, Lengua Castellana, C.C.
Sociais, C.C. Naturais, Plástica, Valores Sociais e Cívicos)
- Mª Jesús Sánchez-Brunete Alija (Mestra especialista de Educación Músical)
- Mª Jesús Pardiñas Fernández (Mestra especialista en Relixión Católica)
- Juan José García Noia (Mestre especialista de Educación Física)
- Mª Jesús Blanco Arnejo (Mestra especialista en Idioma Estranxeiro)
- Ana Isabel Vázquez García (Mestra de especialista en Pedagoxía Terapéutica.)
O día de atención a pais e nais das titoras deste nivel será os luns de 16:30 ás 17:30.
6
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
2. RELACIÓN DE ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE
AVALABLES. CONTRIBUCIÓN DE CADA ÁREA AO
DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE
7
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
PERFIL COMPETENCIAL
Competencia Clave: Comunicación Lingüística
Nivel Área
5º CN 5º-CNB1.1.1 - Busca, selecciona e organiza información concreta e relevante, analízaa, obtén conclusións, elabora informes e comunica os re
5º CN 5º-CNB1.1.2 - Expresa oralmente e por escrito, de forma clara e ordenada contidos relacionados coa área manifestando a comprensión de texto
5º CN 5º-CNB1.1.3 - Emprega de forma autónoma o tratamento de textos (axuste de páxina, inserción de ilustracións ou notas etc.).
5º CN 5º-CNB1.1.4 - Manexa estratexias axeitadas para acceder á información dos textos de carácter científico.
5º CN 5º-CNB1.4.1 - Realiza proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións formulando problemas, enunciando hipóteses, seleccionando comunicando os resultados.
5º CN 5º-CNB1.4.2 - Presenta un informe, de forma oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet)realización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
5º CN 5º-CNB2.3.2 - Coñece os principios das dietas equilibradas, e elabora menús variados identificando ás prácticas saudables.
5º CN 5º-CNB3.1.1 - Identifica e describe a estrutura dos seres vivos: células, tecidos, órganos, aparellos e sistemas, nomeando
5º CN 5º-CNB3.3.1 - Coñece e explica, con rigorosidade, as principais características e compoñentes dun ecosistema.
5º CN 5º-CNB3.3.2 - Investiga con criterio científico, ecosistemas próximos e
5º CN 5º-CNB3.3.5 - Observa e rexistra algún proceso asociado á vida dos seres vivos, utiliza os instrumentos e os medios audiovisuais e tecnolóx
5º CN 5º-CNB4.2.2 - Describe a diferenza entre masa e volume.
5º CN 5º-CNB4.2.3 - Identifica e explica as principais características da flotación nun medio líquido.
Estándares
Busca, selecciona e organiza información concreta e relevante, analízaa, obtén conclusións, elabora informes e comunica os resultados en
Expresa oralmente e por escrito, de forma clara e ordenada contidos relacionados coa área manifestando a comprensión de textos orais e/ou escritos.
Emprega de forma autónoma o tratamento de textos (axuste de páxina, inserción de ilustracións ou notas etc.).
Manexa estratexias axeitadas para acceder á información dos textos de carácter científico.
Realiza proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións formulando problemas, enunciando hipóteses, seleccionando o material necesario, realizando, extraendo conclusións e
forma oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet)realización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
Coñece os principios das dietas equilibradas, e elabora menús variados identificando ás prácticas saudables.
Identifica e describe a estrutura dos seres vivos: células, tecidos, órganos, aparellos e sistemas, nomeando as principais características e funcións de cada un deles.
Coñece e explica, con rigorosidade, as principais características e compoñentes dun ecosistema.
Investiga con criterio científico, ecosistemas próximos e presenta resultados en diferentes soportes.
Observa e rexistra algún proceso asociado á vida dos seres vivos, utiliza os instrumentos e os medios audiovisuais e tecnolóxicos apropiados e comunica de xeito oral e escrito os resultados.
Describe a diferenza entre masa e volume.
Identifica e explica as principais características da flotación nun medio líquido.
sultados en diferentes soportes.
s orais e/ou escritos.
o material necesario, realizando, extraendo conclusións e
forma oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet) cando traballa de forma individual ou en equipo na
as principais características e funcións de cada un deles.
icos apropiados e comunica de xeito oral e escrito os resultados.
8
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º CN 5º-CNB4.3.1 - Identifica e explica as diferenzas entre enerxías renovables e non
5º CN 5º-CNB4.4.1 - Realiza experiencias sinxelas, en equipo, sobre reaccións químicas habituais na vida cotiá; formular problemas, enunciar os resultados en diferentes soportes.
5º CN 5º-CNB5.1.2 - Observa, identifica e explica algúns efectos da electricidade da vida cotiá.
5º CN 5º-CNB5.1.3 - Expón exemplos de materiais condutores e illantes, argumentado a súa exposición.
5º CN 5º-CNB5.2.1 - Coñece algúns dos grandes descubrimentos e inventos da humanidade e explica os beneficios ou riscos para á sociedade.
5º CN 5º-CNB5.2.2 - Valora e describe a influencia do desenvolvemento tecnolóxico nas condicións de vida e no traballo.
5º CN 5º-CNB5.2.3 - Coñece e explica algúns dos avances da ciencia no fogar e na vida cotiá, na medicina, na cultura e no lecer, na arte, na músicomunicación.
5º CS 5º-CSB1.1.1 - Busca información (empregando as TIC e outras fontes directas e indirectas), selecciona a información relevante, a organiza, escrito.
5º CS 5º-CSB1.1.3 - Realiza as tarefas encomendadas e presenta os traballos de maneira ordenada, clara e limpa.
5º CS 5º-CSB1.3.1 - Emprega de maneira axeitada o vocabulario adquirido para ser capaz de ler, escribir e falar sobre Ciencias sociais.
5º CS 5º-CSB1.3.2 - Expón oralmente de forma clara e ordenada, contidos relacionados coa área, que manifesten a comprensión de textos orais e /ou
5º CS 5º-CSB1.3.3 - Analiza informacións relacionadas coa
5º CS 5º-CSB2.1.1 - Describe como é e de que forma se orixinou o Universo e explica os seus principais compoñentes identificando galaxia, estrela
5º CS 5º-CSB2.2.1 - Describe as características, compoñentes do Sistema Solar, localizando o Sol no centro do mesmo e os planetas segundo a súa p
5º CS 5º-CSB2.3.1 - Define e representa o movemento de
5º CS 5º-CSB2.3.2 - Explica o día e a noite como consecuencia da rotación terrestre e como unidades para medir o
Identifica e explica as diferenzas entre enerxías renovables e non renovables e argumenta sobre as accións necesarias para o desenvolvemento enerxético, sostible e equitativo
Realiza experiencias sinxelas, en equipo, sobre reaccións químicas habituais na vida cotiá; formular problemas, enunciar hipóteses, seleccionar o material necesario, extraer conclusións e comunicar
Observa, identifica e explica algúns efectos da electricidade da vida cotiá.
materiais condutores e illantes, argumentado a súa exposición.
Coñece algúns dos grandes descubrimentos e inventos da humanidade e explica os beneficios ou riscos para á sociedade.
desenvolvemento tecnolóxico nas condicións de vida e no traballo.
Coñece e explica algúns dos avances da ciencia no fogar e na vida cotiá, na medicina, na cultura e no lecer, na arte, na música, no cine e no deporte e nas tecnoloxías
Busca información (empregando as TIC e outras fontes directas e indirectas), selecciona a información relevante, a organiza, analiza, obtén conclusións sinxelas e as comunica oralmente e/ou por
Realiza as tarefas encomendadas e presenta os traballos de maneira ordenada, clara e limpa.
Emprega de maneira axeitada o vocabulario adquirido para ser capaz de ler, escribir e falar sobre Ciencias sociais.
Expón oralmente de forma clara e ordenada, contidos relacionados coa área, que manifesten a comprensión de textos orais e /ou escritos de carácter xeográfico, social e histórico.
Analiza informacións relacionadas coa área e manexa imaxes, táboas, gráficos, esquemas, resumos e as tecnoloxías da información e a comunicación.
Describe como é e de que forma se orixinou o Universo e explica os seus principais compoñentes identificando galaxia, estrela, planeta, satélite, asteroide e cometa.
Describe as características, compoñentes do Sistema Solar, localizando o Sol no centro do mesmo e os planetas segundo a súa proximidade.
Define e representa o movemento de translación terrestre, o eixe do xiro e os polos xeográficos, asocia as estacións do ano ao seu efecto combinado e calcula os
Explica o día e a noite como consecuencia da rotación terrestre e como unidades para medir o tempo.
renovables e argumenta sobre as accións necesarias para o desenvolvemento enerxético, sostible e equitativo
hipóteses, seleccionar o material necesario, extraer conclusións e comunicar
ca, no cine e no deporte e nas tecnoloxías da información e a
analiza, obtén conclusións sinxelas e as comunica oralmente e/ou por
escritos de carácter xeográfico, social e histórico.
área e manexa imaxes, táboas, gráficos, esquemas, resumos e as tecnoloxías da información e a comunicación.
planeta, satélite, asteroide e cometa.
roximidade.
translación terrestre, o eixe do xiro e os polos xeográficos, asocia as estacións do ano ao seu efecto combinado e calcula os fusos horarios.
9
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º CS 5º-CSB2.3.3 - Define a translación da Lúa identificando e nomeando as fases lunares.
5º CS 5º-CSB2.5.1 - Define clima, nomea os seus elementos e identifica os factores que determinan en España.
5º CS 5º-CSB2.6.1 - Explica que é unha zona climática, nomeando as tres zonas climáticas do planeta e describindo as súas características principais.
5º CS 5º-CSB2.6.2 - Describe e sinala nun mapa os tipos de climas de España, e as zonas ás que afecta cada un, interpretando e analizando climogrque pertence.
5º CS 5º-CSB2.7.1 - Define paisaxe, identifica os seus elementos e explica as características das principais paisaxes de España valorando a súa d
5º CS 5º-CSB2.9.1 - Explica a importancia do coidado do medio, así como as consecuencias da acción humana neste.
5º CS 5º-CSB3.1.1 - Identifica, respecta e valora os principios democráticos máis importantes establecidos na Constitución e explica a importanci
5º CS 5º-CSB3.2.1 - Identifica as principais institucións do Estado español e describe as súas funcións e a súa organización.
5º CS 5º-CSB3.2.2 - Identifica e comprende a división de poderes do
5º CS 5º-CSB3.3.1 - Explica a organización territorial de España, nomea as estruturas básicas de goberno e localiza en mapas políticos as distintprovincias.
5º CS 5º-CSB3.4.1 - Valora, partindo da realidade do estado español, a diversidade cultural, social, política e lingüística nun mesmo territorio
5º CS 5º-CSB3.5.1 - Define demografía e poboación, comprende os principais conceptos demográficos e os principais factores que afectan á de poboación.
5º CS 5º-CSB3.6.1 - Describe os principais rasgos da poboación española.
5º CS 5º-CSB3.6.2 - Explica o proceso da evolución da poboación en España e describe a incidencia que tiveron nesta, factores como a esperanza de vida ou a natalidade.
5º CS 5º-CSB3.6.3 - Describe os factores que condicionan a distribución da poboación española.
5º CS 5º-CSB3.7.1 - Explica o éxodo rural, a emigración a Europa, e a chegada de inmigrantes ao noso país
Define a translación da Lúa identificando e nomeando as fases lunares.
Define clima, nomea os seus elementos e identifica os factores que determinan en España.
climática, nomeando as tres zonas climáticas do planeta e describindo as súas características principais.
Describe e sinala nun mapa os tipos de climas de España, e as zonas ás que afecta cada un, interpretando e analizando climogramas de distintos territorios de España e relacionándoos co clima ao
Define paisaxe, identifica os seus elementos e explica as características das principais paisaxes de España valorando a súa diversidade.
Explica a importancia do coidado do medio, así como as consecuencias da acción humana neste.
Identifica, respecta e valora os principios democráticos máis importantes establecidos na Constitución e explica a importancia que a Constitución ten para o funcionamento do Estado español.
Identifica as principais institucións do Estado español e describe as súas funcións e a súa organización.
Identifica e comprende a división de poderes do Estado e cales son as atribucións recollidas na Constitución para cada un deles.
Explica a organización territorial de España, nomea as estruturas básicas de goberno e localiza en mapas políticos as distintas comunidades autónomas que
Valora, partindo da realidade do estado español, a diversidade cultural, social, política e lingüística nun mesmo territorio como fonte de enriquecemento cultural.
demografía e poboación, comprende os principais conceptos demográficos e os principais factores que afectan á de poboación.
Describe os principais rasgos da poboación española.
poboación en España e describe a incidencia que tiveron nesta, factores como a esperanza de vida ou a natalidade.
Describe os factores que condicionan a distribución da poboación española.
emigración a Europa, e a chegada de inmigrantes ao noso país
de distintos territorios de España e relacionándoos co clima ao
iversidade.
Constitución ten para o funcionamento do Estado español.
as comunidades autónomas que forman España, así como as súas
como fonte de enriquecemento cultural.
poboación en España e describe a incidencia que tiveron nesta, factores como a esperanza de vida ou a natalidade.
10
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º CS 5º-CSB3.7.2 - Identifica e describe os principais problemas actuais da poboación española: migracións, envellecemento, etc.
5º CS 5º-CSB3.8.1 - Identifica e define materias primas e produto elaborado e os asocia coas actividades nas que se obteñen.
5º CS 5º-CSB3.8.2 - Describe ordenadamente o proceso de obtención dun produto ata a súa venda e identifica os sectores aos que pertencen.
5º CS 5º-CSB3.9.2 - Explica as actividades relevantes dos sectores primario, secundario e terciario en España e as súas localizacións nos territorios correspondentes.
5º CS 5º-CSB4.1.1 - Identifica a idea de idade da historia e data a Idade Media e Moderna, asociándoas aos feitos que marcan os
5º CS 5º-CSB4.4.2 - Identifica e localiza no tempo e no espazo os feitos fundamentais da historia medieval e moderna de España, describindo as pr
5º CS 5º-CSB4.4.5 - Identifica as características distintivas das culturas que conviviron nos reinos peninsulares durante a Idade Media describindo a evolución
5º CS 5º-CSB4.4.6 - Explica as características da Idade Moderna e certos acontecementos que determinaron cambios fundamentais no rumbo da historiBorbóns, s. XVIII).
5º EP 5º-EPB1.2.1 - Identifica os recursos e os materiais utilizados para elaborar unha obra.
5º EP 5º-EPB1.3.1 - Coñece a evolución da fotografía desde o branco/negro á cor, do formato papel ao dixital, e valora as posibilidades que propo
5º EP 5º-EPB1.3.2 - Realiza fotografías utilizando medios tecnolóxicos, analizando, a posteriori, se o encadre é o máis axeitado para o propósito
5º EP 5º-EPB2.1.1 - Realiza composicións que transmitan emocións e sensacións básicas, utilizando distintos elementos e
5º EP 5º-EPB2.3.1 - Representa con claroscuro a sensación espacial de composicións volumétricas.
5º LC 5º-LCB1.1.1 - Emprega a lingua oral e axusta os rexistros lingüísticos ao grao de formalidade dos contextos
5º LC 5º-LCB1.1.2 - Expresa ideas, pensamentos, opinións, sentimentos e emocións con claridade.
5º LC 5º-LCB1.1.3 - Aplica as normas sociocomunicativas: escoita activa, espera
Identifica e describe os principais problemas actuais da poboación española: migracións, envellecemento, etc.
produto elaborado e os asocia coas actividades nas que se obteñen.
Describe ordenadamente o proceso de obtención dun produto ata a súa venda e identifica os sectores aos que pertencen.
relevantes dos sectores primario, secundario e terciario en España e as súas localizacións nos territorios correspondentes.
Identifica a idea de idade da historia e data a Idade Media e Moderna, asociándoas aos feitos que marcan os seus inicios e finais.
Identifica e localiza no tempo e no espazo os feitos fundamentais da historia medieval e moderna de España, describindo as principais características de cada unha delas
características distintivas das culturas que conviviron nos reinos peninsulares durante a Idade Media describindo a evolución
Explica as características da Idade Moderna e certos acontecementos que determinaron cambios fundamentais no rumbo da historia neste período de tempo (Monarquía dos Austrias, s. XVI
os recursos e os materiais utilizados para elaborar unha obra.
Coñece a evolución da fotografía desde o branco/negro á cor, do formato papel ao dixital, e valora as posibilidades que proporciona a tecnoloxía.
Realiza fotografías utilizando medios tecnolóxicos, analizando, a posteriori, se o encadre é o máis axeitado para o propósito inicial.
Realiza composicións que transmitan emocións e sensacións básicas, utilizando distintos elementos e recursos para os axustar ás necesidades.
Representa con claroscuro a sensación espacial de composicións volumétricas.
Emprega a lingua oral e axusta os rexistros lingüísticos ao grao de formalidade dos contextos nos que produce o seu discurso: debates, exposicións planificadas, conversas.
Expresa ideas, pensamentos, opinións, sentimentos e emocións con claridade.
Aplica as normas sociocomunicativas: escoita activa, espera de quendas, participación respectuosa, adecuación á intervención da persoa interlocutora e normas básicas de cortesía.
relevantes dos sectores primario, secundario e terciario en España e as súas localizacións nos territorios correspondentes.
incipais características de cada unha delas
características distintivas das culturas que conviviron nos reinos peninsulares durante a Idade Media describindo a evolución política e os distintos modelos sociais.
a neste período de tempo (Monarquía dos Austrias, s. XVI-XVII. Os
rciona a tecnoloxía.
recursos para os axustar ás necesidades.
nos que produce o seu discurso: debates, exposicións planificadas, conversas.
de quendas, participación respectuosa, adecuación á intervención da persoa interlocutora e normas básicas de cortesía.
11
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LC 5º-LCB1.2.1 - Emprega recursos lingüísticos e non lingüísticos para comunicarse nas interaccións orais, recoñecendo o valor
5º LC 5º-LCB1.2.2 - Exprésase cunha pronunciación e unha dicción correctas: articulación, ritmo, entoación e volume axeitados.
5º LC 5º-LCB1.2.3 - Interpreta de forma global o sentido de elementos básicos do texto
5º LC 5º-LCB1.3.1 - Expresa as súas propias ideas comprensiblemente, substituíndo elementos básicos do modelo dado.
5º LC 5º-LCB1.3.2 - Participa activamente e con coherencia na secuencia das súas ideas en diversas situacións de das tecnoloxías da información e comunicación.
5º LC 5º-LCB1.3.3 - Participa activamente nas tarefas de aula, cooperando en situación de aprendizaxe
5º LC 5º-LCB1.4.1 - Utiliza o vocabulario axeitado a súa idade para expresarse con progresiva precisión nos diferentes contextos de comunicación.
5º LC 5º-LCB1.4.2 - Diferencia polo contexto o significado de correspondencias fonema
5º LC 5º-LCB1.5.1 - Comprende de forma global a información xeral de textos orais de uso habitual, do ámbito escolar e social, identifica o tema
5º LC 5º-LCB1.5.2 - Recoñece a tipoloxía de textos orais atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumenprescritivos e persuasivos).
5º LC 5º-LCB1.5.3 - Responde preguntas correspondentes á comprensión interpretativa.
5º LC 5º-LCB1.5.4 - Utiliza a información recollida para levar a cabo diversas actividades en situación de aprendizaxe individual ou colectivo.
5º LC 5º-LCB1.6.1 - Reproduce de memoria breves textos literarios ou non literarios e propios, axeitados aos seus gustos e intereses..
5º LC 5º-LCB1.7.1 - Elabora comprensiblemente textos orais do ámbito escolar e social e de diferente tipoloxía, seguindo unha secuencia lineal, a
5º LC 5º-LCB1.7.2 - Organiza e planifica o discurso axeitándose aos diferentes modos discursivos(narrar, expoñer, describir, informarse, dialogar
5º LC 5º-LCB1.8.1 - Emprega de xeito efectivo a linguaxe oral para comunicarse e aprender: escoita activa, recollida de datos, pregunta e repregu
Emprega recursos lingüísticos e non lingüísticos para comunicarse nas interaccións orais, recoñecendo o valor complementario e modificador destes.
Exprésase cunha pronunciación e unha dicción correctas: articulación, ritmo, entoación e volume axeitados.
Interpreta de forma global o sentido de elementos básicos do texto (léxico e locucións).
Expresa as súas propias ideas comprensiblemente, substituíndo elementos básicos do modelo dado.
Participa activamente e con coherencia na secuencia das súas ideas en diversas situacións de comunicación: - diálogos -exposicións orais seguindo modelos e guiadas, con axuda, cando cumpra,
Participa activamente nas tarefas de aula, cooperando en situación de aprendizaxe compartida.
Utiliza o vocabulario axeitado a súa idade para expresarse con progresiva precisión nos diferentes contextos de comunicación.
Diferencia polo contexto o significado de correspondencias fonema-grafía idénticas.
Comprende de forma global a información xeral de textos orais de uso habitual, do ámbito escolar e social, identifica o tema e selecciona as ideas principais
Recoñece a tipoloxía de textos orais atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumentativos) e a súa intención comunicativa (informativos, literarios,
Responde preguntas correspondentes á comprensión interpretativa.
Utiliza a información recollida para levar a cabo diversas actividades en situación de aprendizaxe individual ou colectivo.
breves textos literarios ou non literarios e propios, axeitados aos seus gustos e intereses..
Elabora comprensiblemente textos orais do ámbito escolar e social e de diferente tipoloxía, seguindo unha secuencia lineal, adecuados ao
Organiza e planifica o discurso axeitándose aos diferentes modos discursivos(narrar, expoñer, describir, informarse, dialogar)
Emprega de xeito efectivo a linguaxe oral para comunicarse e aprender: escoita activa, recollida de datos, pregunta e repregunta, para obter información e verificar a comprensión.
complementario e modificador destes.
exposicións orais seguindo modelos e guiadas, con axuda, cando cumpra,
e selecciona as ideas principais
tativos) e a súa intención comunicativa (informativos, literarios,
decuados ao nivel e imitando modelos
nta, para obter información e verificar a comprensión.
12
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LC 5º-LCB1.8.2 - Participa en enquisas e entrevistas, asegurándose mediante preguntas adecuadas, da comprensión propia e por parte da persoa interlocutora.
5º LC 5º-LCB1.8.3 - Participa en debates explicando as súas opinións e ideas, emitindo xuízos persoais fundamentados sobre os temas e coa profund
5º LC 5º-LCB1.9.1 - Resume entrevistas, noticias e debates infantís procedentes da radio, televisión e da internet.
5º LC 5º-LCB1.9.2 - Transforma en noticias feitos cotiás próximos á súa realidade, imitando modelos.
5º LC 5º-LCB1.9.3 - Realiza entrevistas e reportaxes sobre temas de interese, seguindo modelos.
5º LC 5º-LCB2.1.1 - Le en voz alta diferentes tipos de textos apropiados á súa idade con velocidade, fluidez e entoación adecuada.
5º LC 5º-LCB2.1.2 - Lee en silencio coa velocidade adecuada textos de diferente complexidade.
5º LC 5º-LCB2.1.3 - Comprende información global e específica en textos de diferente tipoloxía do ámbito escolar e social:
5º LC 5º-LCB2.1.4 - Resume textos lidos de diferente tipoloxía e
5º LC 5º-LCB2.2.1 - Utiliza o título e as ilustracións para activar coñecementos previos sobre o tema, axudándose deles para acceder máis doadame
5º LC 5º-LCB2.2.3 - Identifica as palabras clave dun texto.
5º LC 5º-LCB2.2.4 - Formula hipóteses sobre o contido do texto a partir do título e das ilustracións e esquemas que o acompañan.
5º LC 5º-LCB2.2.5 - Relaciona a información contida nos gráficos
5º LC 5º-LCB2.2.6 - Interpreta mapas conceptuais sinxelos.
5º LC 5º-LCB2.3.1 - Programa de xeito autónomo un tempo semanal para ler diferentes textos.
5º LC 5º-LCB2.3.2 - Le voluntariamente en función dos seus gustos e finalidade persoal.
asegurándose mediante preguntas adecuadas, da comprensión propia e por parte da persoa interlocutora.
Participa en debates explicando as súas opinións e ideas, emitindo xuízos persoais fundamentados sobre os temas e coa profundidade
Resume entrevistas, noticias e debates infantís procedentes da radio, televisión e da internet.
Transforma en noticias feitos cotiás próximos á súa realidade, imitando modelos.
Realiza entrevistas e reportaxes sobre temas de interese, seguindo modelos.
Le en voz alta diferentes tipos de textos apropiados á súa idade con velocidade, fluidez e entoación adecuada.
silencio coa velocidade adecuada textos de diferente complexidade.
Comprende información global e específica en textos de diferente tipoloxía do ámbito escolar e social:
Resume textos lidos de diferente tipoloxía e adecuados a súa idade, reflectindo a estrutura e destacando as ideas principais.
Utiliza o título e as ilustracións para activar coñecementos previos sobre o tema, axudándose deles para acceder máis doadamente ao contido dun texto.
Identifica as palabras clave dun texto.
Formula hipóteses sobre o contido do texto a partir do título e das ilustracións e esquemas que o acompañan.
Relaciona a información contida nos gráficos e ilustracións e a relaciona coa información que aparece no texto
Interpreta mapas conceptuais sinxelos.
Programa de xeito autónomo un tempo semanal para ler diferentes textos.
voluntariamente en función dos seus gustos e finalidade persoal.
asegurándose mediante preguntas adecuadas, da comprensión propia e por parte da persoa interlocutora.
idade propia da súa idade.
nte ao contido dun texto.
13
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LC 5º-LCB2.4.1 - Consulta na biblioteca diferentes fontes bibliográficas e textos de soporte informático para obter información para realizar
5º LC 5º-LCB2.4.2 - Localiza na biblioteca de aula e centro lecturas axeitadas ao seu gusto persoal e intereses, aplicando as normas básicas de f
5º LC 5º-LCB2.4.3 - Identifica o argumento de lecturas realizadas dando conta dalgunhas
5º LC 5º-LCB2.4.4 - Selecciona lecturas con criterio persoal e manifesta a súa opinión sobre os textos lidos.
5º LC 5º-LCB2.5.1 - Coida, conserva e organiza os seus libros.
5º LC 5º-LCB2.6.1 - Identifica a intención comunicativa de textos xornalísticos e publicitarios. Diferenza entre información e publicidade.
5º LC 5º-LCB2.6.2 - Interpreta a linguaxe figurada, en textos publicitarios.
5º LC 5º-LCB2.7.1 - Utiliza as Tecnoloxías da Información
5º LC 5º-LCB3.1.1 - Escribe, en diferentes soportes, textos sinxelos propios da vida cotiá e do ámbito social e escolar, atendendo á forma da mena súa intención comunicativa (informativos, literarios, prescritivos e persuasivos): diarios, cartas, correos electrónicos, noticias, contos, folletos informativos e lpublicitarios, regulamentos, receitas, instrucións, normas...
5º LC 5º-LCB3.1.2 - Escribe textos organizando as ideas con cohesión básica e respectando as normas gramaticais e ortográficas.
5º LC 5º-LCB3.1.3 - Escribe, de forma creativa, diferentes tipos de textos adecuando a linguaxe ás características do xénero.
5º LC 5º-LCB3.1.4 - Elabora un informe seguindo un guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de c
5º LC 5º-LCB3.1.5 - Presenta un informe, utilizando soporte papel e conclusións.
5º LC 5º-LCB3.1.6 - Presenta os seus textos con caligrafía clara e limpeza.
5º LC 5º-LCB3.2.1 - Valora a súa propia produción escrita, así como a produción escrita dos seus compañeiros.
5º LC 5º-LCB3.3.1 - Aplica correctamente os signos de puntuación, as regras de acentuación e ortográficas propias do nivel nos seus textos escrit
Consulta na biblioteca diferentes fontes bibliográficas e textos de soporte informático para obter información para realizar traballos individuais ou en grupo.
Localiza na biblioteca de aula e centro lecturas axeitadas ao seu gusto persoal e intereses, aplicando as normas básicas de funcionamento da mesma.
Identifica o argumento de lecturas realizadas dando conta dalgunhas referencias bibliográficas: autor ou autora, xénero.
Selecciona lecturas con criterio persoal e manifesta a súa opinión sobre os textos lidos.
Coida, conserva e organiza os seus libros.
Identifica a intención comunicativa de textos xornalísticos e publicitarios. Diferenza entre información e publicidade.
Interpreta a linguaxe figurada, en textos publicitarios.
e Comunicación para a procura e tratamento guiado da información.
Escribe, en diferentes soportes, textos sinxelos propios da vida cotiá e do ámbito social e escolar, atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumentativos) e , literarios, prescritivos e persuasivos): diarios, cartas, correos electrónicos, noticias, contos, folletos informativos e l
publicitarios, regulamentos, receitas, instrucións, normas...
Escribe textos organizando as ideas con cohesión básica e respectando as normas gramaticais e ortográficas.
Escribe, de forma creativa, diferentes tipos de textos adecuando a linguaxe ás características do xénero.
Elabora un informe seguindo un guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de carácter científico, xeográfico ou histórico.
Presenta un informe, utilizando soporte papel e informático, sobre situacións sinxelas, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, Internet), seguindo un
Presenta os seus textos con caligrafía clara e limpeza.
Valora a súa propia produción escrita, así como a produción escrita dos seus compañeiros.
Aplica correctamente os signos de puntuación, as regras de acentuación e ortográficas propias do nivel nos seus textos escritos.
traballos individuais ou en grupo.
uncionamento da mesma.
saxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumentativos) e , literarios, prescritivos e persuasivos): diarios, cartas, correos electrónicos, noticias, contos, folletos informativos e literarios, narracións, textos científicos, anuncios
arácter científico, xeográfico ou histórico.
informático, sobre situacións sinxelas, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, Internet), seguindo un plan de traballo e expresando
14
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LC 5º-LCB3.3.2 - Reproduce textos ditados, logo de identificar o sentido global e a información específica neles.
5º LC 5º-LCB3.3.3 - Emprega, de xeito guiado e seguindo modelos, estratexias de planificación, procura e selección da información: tomar
5º LC 5º-LCB3.3.4 - Redacta o texto e revísao para melloralo, utilizando borradores que amosan: a xeración e selección de ideas, a revisión ortog
5º LC 5º-LCB3.3.5 - Amosa na evolución dos seus escritos interese e esforzo por escribir correctamente de forma persoal.
5º LC 5º-LCB3.4.1 - Utiliza habitualmente o dicionario,en diferentes soportes, no proceso de escritura.
5º LC 5º-LCB3.5.1 - Elabora gráficas a partir de datos seleccionados e organizados procedentes de diferentes textos (libros de consulta, xornais,
5º LC 5º-LCB3.5.2 - Elabora con creatividade textos do seu interese: contos, anuncios, rimas, presentación.
5º LC 5º-LCB3.6.1 - Expresa, por escrito, utilizando de xeito habitual, unha linguaxe non sexista e respectuosa coas
5º LC 5º-LCB3.7.1 - Usa con axuda Internet e as Tecnoloxías da Información e a Comunicación para escribir, presentar e ilustrar os textos, buscar
5º LC 5º-LCB3.8.1 - Produce os textos establecidos no plan
5º LC 5º-LCB4.1.1 - Coñece e recoñece as categorías gramaticais pola súa función na lingua: presentar ao nome, substituír ao nome, expresar caracpalabras.
5º LC 5º-LCB4.1.2 - Utiliza con corrección os tempos simples e compostos nas formas persoais e non persoais do modo indicativo e subxuntivo de to
5º LC 5º-LCB4.1.3 - Diferenza familias de palabras.
5º LC 5º-LCB4.2.1 - Coñece, recoñece e usa sinónimos, antónimos, polisémicos, homófonos, frases feitas na súa expresión oral e escrita.
5º LC 5º-LCB4.2.2 - Recoñece palabras compostas, prefixos e sufixos e crea palabras derivadas.
5º LC 5º-LCB4.2.3 - Identifica e clasifica os diferentes tipos de palabras nun texto.
Reproduce textos ditados, logo de identificar o sentido global e a información específica neles.
Emprega, de xeito guiado e seguindo modelos, estratexias de planificación, procura e selección da información: tomar notas, elaborar esquemas, guións, borradores e mapas conceptuais.
Redacta o texto e revísao para melloralo, utilizando borradores que amosan: a xeración e selección de ideas, a revisión ortográfica e da secuencia coherente do escrito.
Amosa na evolución dos seus escritos interese e esforzo por escribir correctamente de forma persoal.
Utiliza habitualmente o dicionario,en diferentes soportes, no proceso de escritura.
Elabora gráficas a partir de datos seleccionados e organizados procedentes de diferentes textos (libros de consulta, xornais, revistas etc.)
Elabora con creatividade textos do seu interese: contos, anuncios, rimas, cancións, cómics, carteis facendo ilustracións e buscando imaxes dixitais para facilitar a súa comprensión ou mellorar a súa
Expresa, por escrito, utilizando de xeito habitual, unha linguaxe non sexista e respectuosa coas diferenzas.
Usa con axuda Internet e as Tecnoloxías da Información e a Comunicación para escribir, presentar e ilustrar os textos, buscar información, crear táboas e gráficas
Produce os textos establecidos no plan de escritura axeitados á súa idade e nivel.
Coñece e recoñece as categorías gramaticais pola súa función na lingua: presentar ao nome, substituír ao nome, expresar características do nome, expresar accións ou estados, enlazar ou
Utiliza con corrección os tempos simples e compostos nas formas persoais e non persoais do modo indicativo e subxuntivo de todos os verbos ao producir textos orais e escritos.
Coñece, recoñece e usa sinónimos, antónimos, polisémicos, homófonos, frases feitas na súa expresión oral e escrita.
Recoñece palabras compostas, prefixos e sufixos e crea palabras derivadas.
Identifica e clasifica os diferentes tipos de palabras nun texto.
notas, elaborar esquemas, guións, borradores e mapas conceptuais.
ráfica e da secuencia coherente do escrito.
revistas etc.)
cancións, cómics, carteis facendo ilustracións e buscando imaxes dixitais para facilitar a súa comprensión ou mellorar a súa
información, crear táboas e gráficas
terísticas do nome, expresar accións ou estados, enlazar ou relacionar
dos os verbos ao producir textos orais e escritos.
15
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LC 5º-LCB4.2.4 - Utiliza diversos conectores básicos entre oracións nos textos orais e escritos.
5º LC 5º-LCB4.2.5 - Recoñece a oración simple en textos sinxelos e
5º LC 5º-LCB4.3.1 - Coñece a estrutura do dicionario e úsao, en diferentes soportes para buscar o significado de calquera palabra (derivados, sin
5º LC 5º-LCB4.3.2 - Selecciona a acepción correcta segundo o
5º LC 5º-LCB4.3.3 - Utiliza as normas ortográficas axeitadas ao nivel e aplícaas nas súas producións escritas.
5º LC 5º-LCB4.4.1 - Sinala as características que definen ás diferentes clases de
5º LC 5º-LCB4.4.2 - Utiliza correctamente as normas de concordancia de xénero e número na expresión oral e escrita.
5º LC 5º-LCB4.4.3 - Aplica as normas de acentuación e clasifica as palabras dun texto.
5º LC 5º-LCB4.4.4 - Utiliza os signos de puntuación nas súas producións escritas.
5º LC 5º-LCB4.4.5 - Aplica as normas do uso da til nos textos de elaboración propia.
5º LC 5º-LCB4.4.6 - Utiliza unha sintaxe básica nas producións escritas propias.
5º LC 5º-LCB4.5.1 - Utiliza distintos programas educativos dixitais e outros recursos didácticos ao seu alcance e propios da súa idade, como apoi
5º LC 5º-LCB4.6.1 - Valora a variedade lingüística de España e o español de América.
5º LC 5º-LCB4.7.1 - Compara aspectos (gráficos, sintácticos e léxicos) das linguas que coñece.
5º LC 5º-LCB5.1.1 - Valora e recoñece as características fundamentais de textos literarios narrativos,
5º LC 5º-LCB5.2.1 - Realiza lecturas guiadas de textos narrativos de tradición oral, literatura infantil, adaptacións de obras clásicas e literat
Utiliza diversos conectores básicos entre oracións nos textos orais e escritos.
Recoñece a oración simple en textos sinxelos e distingue suxeito e predicado.
Coñece a estrutura do dicionario e úsao, en diferentes soportes para buscar o significado de calquera palabra (derivados, sinónimos etc.).
Selecciona a acepción correcta segundo o contexto de entre as varias que lle ofrece o dicionario.
Utiliza as normas ortográficas axeitadas ao nivel e aplícaas nas súas producións escritas.
Sinala as características que definen ás diferentes clases de palabras e nomes: clasificación e uso para construír un discurso sinxelo nos diferentes tipos de producións.
Utiliza correctamente as normas de concordancia de xénero e número na expresión oral e escrita.
normas de acentuación e clasifica as palabras dun texto.
Utiliza os signos de puntuación nas súas producións escritas.
Aplica as normas do uso da til nos textos de elaboración propia.
unha sintaxe básica nas producións escritas propias.
Utiliza distintos programas educativos dixitais e outros recursos didácticos ao seu alcance e propios da súa idade, como apoio e reforzo da aprendizaxe.
variedade lingüística de España e o español de América.
Compara aspectos (gráficos, sintácticos e léxicos) das linguas que coñece.
Valora e recoñece as características fundamentais de textos literarios narrativos, poéticos e dramáticos.
Realiza lecturas guiadas de textos narrativos de tradición oral, literatura infantil, adaptacións de obras clásicas e literatura actual.
ónimos etc.).
palabras e nomes: clasificación e uso para construír un discurso sinxelo nos diferentes tipos de producións.
o e reforzo da aprendizaxe.
16
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LC 5º-LCB5.2.2 - Interpreta a linguaxe figurada, en textos literarios.
5º LC 5º-LCB5.3.1 - Distingue algúns recursos retóricos e métricos básicos propios dos poemas.
5º LC 5º-LCB5.3.2 - Utiliza comparacións, metáforas, aumentativos, diminutivos e sinónimos en textos literarios.
5º LC 5º-LCB5.4.1 - Crea sinxelos textos literarios (contos, poemas, cancións e sinxelas obras teatrais) a partir de pautas ou modelos dados.
5º LC 5º-LCB5.5.1 - Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade ou de produción propia.
5º LC 5º-LCB5.5.2 - Memoriza e reproduce textos orais adecuados á súa idade: contos, poemas, cancións.
5º LC 5º-LCB5.6.1 - Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade.
5º LC 5º-LCB5.7.1 - Valora a literatura en calquera lingua, especialmente en lingua galega, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.
5º LG 5º-LG-B1.1.1 - Comprende as ideas principais dun texto oral sinxelo, procedentes da radio, da televisión ou de internet, identifica o tema
5º LG 5º-LGB1.1.2 - Comprende o significado literal e inferencial dun texto oral sinxelo, distinguindo, de maneira xeral, información de opinión.
5º LG 5º-LGB1.10.1 - Amosa respecto ás ideas dos e das demais e contribúe ao traballo
5º LG 5º-LGB1.11.1 - Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo.
5º LG 5º-LGB1.12.1 - Usa, de maneira xeral, unha linguaxe non sexista.
5º LG 5º-LGB1.12.2 - Usa, de maneira xeral, unha linguaxe respectuosa coas diferenzas.
5º LG 5º-LGB1.13.1 - Recoñece textos orais sinxelos pertencentes a diferentes variedades dialectais moi evidentes da lingua galega.
5º LG 5º-LGB1.13.2 - Valora as diferenzas dialectais orais da lingua galega como un
Interpreta a linguaxe figurada, en textos literarios.
Distingue algúns recursos retóricos e métricos básicos propios dos poemas.
Utiliza comparacións, metáforas, aumentativos, diminutivos e sinónimos en textos literarios.
literarios (contos, poemas, cancións e sinxelas obras teatrais) a partir de pautas ou modelos dados.
Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade ou de produción propia.
Memoriza e reproduce textos orais adecuados á súa idade: contos, poemas, cancións.
Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade.
calquera lingua, especialmente en lingua galega, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.
Comprende as ideas principais dun texto oral sinxelo, procedentes da radio, da televisión ou de internet, identifica o tema e elabora un resumo.
Comprende o significado literal e inferencial dun texto oral sinxelo, distinguindo, de maneira xeral, información de opinión.
Amosa respecto ás ideas dos e das demais e contribúe ao traballo en grupo.
Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo.
Usa, de maneira xeral, unha linguaxe non sexista.
linguaxe respectuosa coas diferenzas.
Recoñece textos orais sinxelos pertencentes a diferentes variedades dialectais moi evidentes da lingua galega.
Valora as diferenzas dialectais orais da lingua galega como un símbolo de riqueza lingüística e cultural e o estándar como variante unificadora.
calquera lingua, especialmente en lingua galega, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.
e elabora un resumo.
símbolo de riqueza lingüística e cultural e o estándar como variante unificadora.
17
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LG 5º-LGB1.14.1 - Identifica a lingua galega oral con calquera contexto profesional: sanidade, educación, medios de comunicación...
5º LG 5º-LGB1.14.2 - Recoñece a validez da lingua galega para conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.
5º LG 5º-LGB1.2.1 - Accede a documentos audiovisuais e dixitais, para obter, seleccionar e clasificar, con certa autonomía, a información relevanos medios de comunicación como instrumento de aprendizaxe.
5º LG 5º-LGB1.2.2 - Elabora textos orais sinxelos imitando modelos de calquera medio de comunicación.
5º LG 5º-LGB1.3.1 - Interpreta en producións orais a retranca, a ironía e os dobres sentidos.
5º LG 5º-LGB1.4.1 - Participa axeitadamente nunha conversa entre iguais, comprendendo o que di o interlocutor e intervindo coas propostas propias
5º LG 5º-LGB1.4.2 - Sigue unha exposición da clase e extrae, de xeito global, as ideas máis destacadas.
5º LG 5º-LGB1.4.3 - Iníciase na elaboración de pequenas exposicións orais na aula adecuando o discurso ás diferentes necesidades comunicativas (n
5º LG 5º-LGB1.4.4 - Participa activamente no traballo en grupo, así como nos debates.
5º LG 5º-LGB1.4.5 - Identifica o grao de formalidade da situación de comunicación e axusta a este a súa produción.
5º LG 5º-LGB1.5.1 - Atende ás intervencións dos e das demais en actos de fala orais, sen interromper
5º LG 5º-LGB1.5.2 - Respecta as opinións dos e das demais
5º LG 5º-LGB1.6.1 - Respecta as quendas de palabra nos intercambios orais.
5º LG 5º-LGB1.6.2 - Respecta as opinións das persoas participantes nos intercambios orais e é consciente da posibilidade de empregar a lingua galega en calquera intercambio oral
5º LG 5º-LGB1.6.3 - Emprega unha postura e xestualidade
5º LG 5º-LGB1.6.4 - Exprésase cunha pronuncia e dicción correctas: articulación, ritmo, entoación e volume.
Identifica a lingua galega oral con calquera contexto profesional: sanidade, educación, medios de comunicación...
validez da lingua galega para conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.
Accede a documentos audiovisuais e dixitais, para obter, seleccionar e clasificar, con certa autonomía, a información relevante e necesaria para realizar os medios de comunicación como instrumento de aprendizaxe.
Elabora textos orais sinxelos imitando modelos de calquera medio de comunicación.
orais a retranca, a ironía e os dobres sentidos.
Participa axeitadamente nunha conversa entre iguais, comprendendo o que di o interlocutor e intervindo coas propostas propias.
extrae, de xeito global, as ideas máis destacadas.
Iníciase na elaboración de pequenas exposicións orais na aula adecuando o discurso ás diferentes necesidades comunicativas (narrar, describir e expoñer), utilizando o dicionario se é
Participa activamente no traballo en grupo, así como nos debates.
Identifica o grao de formalidade da situación de comunicación e axusta a este a súa produción.
dos e das demais en actos de fala orais, sen interromper
Respecta as opinións dos e das demais
Respecta as quendas de palabra nos intercambios orais.
participantes nos intercambios orais e é consciente da posibilidade de empregar a lingua galega en calquera intercambio oral
Emprega unha postura e xestualidade adaptada ao discurso, para reforzalo e facilitar a súa comprensión.
Exprésase cunha pronuncia e dicción correctas: articulación, ritmo, entoación e volume.
te e necesaria para realizar traballos ou completar información, valorando
arrar, describir e expoñer), utilizando o dicionario se é preciso.
participantes nos intercambios orais e é consciente da posibilidade de empregar a lingua galega en calquera intercambio oral dentro da escola ou fóra dela.
18
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LG 5º-LGB1.6.5 - Participa na conversa formulando e contestando preguntas.
5º LG 5º-LGB1.7.1 - Planifica e elabora un discurso oral coherente, sen contradicións nin repeticións innecesarias, utilizando un vocabulario ade
5º LG 5º-LGB1.7.2 - Elabora un discurso oral cohesivo, utilizando nexos básicos
5º LG 5º-LGB1.7.3 - Emprega o rexistro lingüístico (formal ou informal) adecuado a cada contexto.
5º LG 5º-LGB1.7.4 - Amosa un discurso oral fluído, claro, cunha pronuncia e entoación axeitada e propia da lingua galega.
5º LG 5º-LGB1.8.1 - Elabora textos sinxelos propios dos medios de comunicación.
5º LG 5º-LGB1.9.1 - Utiliza a expresividade corporal: miradas e postura corporal para reforzar o sentido das súas producións orais.
5º LG 5º-LGB2.1.1 - Comprende a información relevante de
5º LG 5º-LGB2.1.2 - Identifica as ideas principais e secundarias dun texto (narrativo, descritivo e expositivo).
5º LG 5º-LGB2.1.3 - Busca, localiza e selecciona información concreta dun texto sinxelo, deducindo o significado de palabras e expresións polo contexto.
5º LG 5º-LGB2.1.4 - Interpreta, personificacións, hipérboles, ironías e dobres sentidos en textos.
5º LG 5º-LGB2.1.5 - Identifica a estrutura dun texto e recoñece algúns mecanismos de cohesión (repeticións, sinónimos, anáforas).
5º LG 5º-LGB2.1.6 - Identifica o punto de vista do autor ou autora e diferencia, de maneira xeral, información, opinión e publicidade de carácter
5º LG 5º-LGB2.1.7 - Emprega o dicionario para resolver as dúbidas de vocabulario que atopa nos textos.
5º LG 5º-LGB2.1.8 - Fai unha lectura rápida, selectiva ou integral en función das necesidades de cada momento.
5º LG 5º-LGB2.10.1 - Amosa interese pola lectura como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación
Participa na conversa formulando e contestando preguntas.
Planifica e elabora un discurso oral coherente, sen contradicións nin repeticións innecesarias, utilizando un vocabulario adecuado á súa idade.
Elabora un discurso oral cohesivo, utilizando nexos básicos adecuados.
Emprega o rexistro lingüístico (formal ou informal) adecuado a cada contexto.
Amosa un discurso oral fluído, claro, cunha pronuncia e entoación axeitada e propia da lingua galega.
Elabora textos sinxelos propios dos medios de comunicación.
Utiliza a expresividade corporal: miradas e postura corporal para reforzar o sentido das súas producións orais.
Comprende a información relevante de textos procedentes dos medios de comunicación social ou propios de situacións cotiás.
Identifica as ideas principais e secundarias dun texto (narrativo, descritivo e expositivo).
información concreta dun texto sinxelo, deducindo o significado de palabras e expresións polo contexto.
Interpreta, personificacións, hipérboles, ironías e dobres sentidos en textos.
texto e recoñece algúns mecanismos de cohesión (repeticións, sinónimos, anáforas).
Identifica o punto de vista do autor ou autora e diferencia, de maneira xeral, información, opinión e publicidade de carácter bastante evidente.
Emprega o dicionario para resolver as dúbidas de vocabulario que atopa nos textos.
Fai unha lectura rápida, selectiva ou integral en función das necesidades de cada momento.
lectura como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación
cuado á súa idade.
bastante evidente.
19
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LG 5º-LGB2.11.1 - Selecciona persoalmente as lecturas que desexa realizar e é quen de xustificalas en función dos seus gustos e necesidades.
5º LG 5º-LGB2.11.2 - Expresa, de maneira sinxela, opinións e valoracións sobre as lecturas feitas.
5º LG 5º-LGB2.12.1 - Identifica, de maneira global, as diferenzas lingüísticas, bastante evidentes, das variedades da lingua galega.
5º LG 5º-LGB2.12.2 - Valora a variedade interna da lingua como símbolo
5º LG 5º-LGB2.2.1 - Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións redundantes, relacionán
5º LG 5º-LGB2.3.1 - Realiza o subliñado das ideas principais dun texto sinxelo.
5º LG 5º-LGB2.3.2 - Esquematiza as ideas dun texto sinxelo, indicando as ideas principais e secundarias.
5º LG 5º-LGB2.3.3 - Realiza o resumo dun texto sinxelo.
5º LG 5º-LGB2.4.1 - Deduce o posible contido dun texto sinxelo antes de lelo, axudándose do título e as ilustracións.
5º LG 5º-LGB2.4.2 - Relé un texto e marca as palabras clave para acadar a comprensión integral, cando é preciso.
5º LG 5º-LGB2.5.1 - Utiliza as tecnoloxías da información para localizar e seleccionar a información nun texto sinxelo adecuado á súa idade.
5º LG 5º-LGB2.5.2 - Utiliza as tecnoloxías da información para organizar a información dun texto sinxelo adecuado á súa idade.
5º LG 5º-LGB2.5.3 - Utiliza dicionarios dixitais para interpretar a información dun texto.
5º LG 5º-LGB2.6.1 - Realiza diferentes tipos de lectura en función de cada texto: de investigación, de aprendizaxe, de gozo persoal ou de resoluc
5º LG 5º-LGB2.7.1 - Descodifica con precisión e rapidez as palabras.
5º LG 5º-LGB2.7.2 - Le textos en voz alta con fluidez e precisión.
Selecciona persoalmente as lecturas que desexa realizar e é quen de xustificalas en función dos seus gustos e necesidades.
opinións e valoracións sobre as lecturas feitas.
Identifica, de maneira global, as diferenzas lingüísticas, bastante evidentes, das variedades da lingua galega.
Valora a variedade interna da lingua como símbolo de riqueza lingüística e cultural, así como o estándar como variante unificadora.
Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións redundantes, relacionándoa co contido do texto que
Realiza o subliñado das ideas principais dun texto sinxelo.
Esquematiza as ideas dun texto sinxelo, indicando as ideas principais e secundarias.
Deduce o posible contido dun texto sinxelo antes de lelo, axudándose do título e as ilustracións.
Relé un texto e marca as palabras clave para acadar a comprensión integral, cando é preciso.
Utiliza as tecnoloxías da información para localizar e seleccionar a información nun texto sinxelo adecuado á súa idade.
Utiliza as tecnoloxías da información para organizar a información dun texto sinxelo adecuado á súa idade.
Utiliza dicionarios dixitais para interpretar a información dun texto.
Realiza diferentes tipos de lectura en función de cada texto: de investigación, de aprendizaxe, de gozo persoal ou de resolución de problemas.
Descodifica con precisión e rapidez as palabras.
Le textos en voz alta con fluidez e precisión.
doa co contido do texto que acompaña.
ión de problemas.
20
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LG 5º-LGB2.7.3 - Le textos en voz alta con ritmo, velocidade e ton da voz adecuados.
5º LG 5º-LGB2.7.4 - Le en voz alta adaptándose ao interese do auditorio: gozar escoitando, obter nova información...
5º LG 5º-LGB2.7.5 - Fai lecturas dramatizadas de textos.
5º LG 5º-LGB2.8.1 - Usa a biblioteca de aula con certa autonomía, para obter datos e informacións, e colabora no
5º LG 5º-LGB2.8.2 - Usa a biblioteca de centro con certa autonomía,para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
5º LG 5º-LGB2.8.3 - Usa as bibliotecas virtuais, para obter datos e informacións, con certa
5º LG 5º-LGB2.9.1 - Amosa interese pola conservación e organización dos seus libros físicos e/ou virtuais
5º LG 5º-LGB3.1.1 - Planifica a elaboración do texto, antes de comezar a escribir, xerando ideas, seleccionando e estruturando a
5º LG 5º-LGB3.1.2 - Elabora o texto cunha estrutura definida, con coherencia e cohesionando, de maneira xeral, os enunciados.
5º LG 5º-LGB3.1.3 - Utiliza os signos de puntuación (punto, coma, punto e coma,
5º LG 5º-LGB3.1.4 - Aplica, de maneira xeral, a norma lingüística: ortografía, acentuación, léxico, morfosintaxe e usa, habitualmente, unha lingu
5º LG 5º-LGB3.1.5 - Escribe e presenta textos propios elaborando borradores.
5º LG 5º-LGB3.1.6 - Usa o dicionario durante a elaboración de textos.
5º LG 5º-LGB3.2.1 - Elabora, en diferentes soportes, textos propios da vida cotiá e académica, imitando modelos: cartas e
5º LG 5º-LGB3.2.2 - Redacta textos xornalísticos (noticias, crónicas, reportaxes, entrevistas) e (anuncios e carteis), imitando modelos publicita
5º LG 5º-LGB3.2.3 - Crea diferentes tipos de textos (narrativos, expositivos, descritivos ou argumentativos) seguindo un guión establecido e adap
Le textos en voz alta con ritmo, velocidade e ton da voz adecuados.
adaptándose ao interese do auditorio: gozar escoitando, obter nova información...
Usa a biblioteca de aula con certa autonomía, para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
Usa a biblioteca de centro con certa autonomía,para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
Usa as bibliotecas virtuais, para obter datos e informacións, con certa autonomía.
Amosa interese pola conservación e organización dos seus libros físicos e/ou virtuais
Planifica a elaboración do texto, antes de comezar a escribir, xerando ideas, seleccionando e estruturando a información, mediante notas, esquemas ou guións.
Elabora o texto cunha estrutura definida, con coherencia e cohesionando, de maneira xeral, os enunciados.
Utiliza os signos de puntuación (punto, coma, punto e coma, dous puntos, puntos suspensivos, signos de exclamación e interrogación).
Aplica, de maneira xeral, a norma lingüística: ortografía, acentuación, léxico, morfosintaxe e usa, habitualmente, unha linguaxe non sexista.
Escribe e presenta textos propios elaborando borradores.
Usa o dicionario durante a elaboración de textos.
Elabora, en diferentes soportes, textos propios da vida cotiá e académica, imitando modelos: cartas e correos electrónicos, mensaxes curtas, normas, notas e invitacións
Redacta textos xornalísticos (noticias, crónicas, reportaxes, entrevistas) e (anuncios e carteis), imitando modelos publicitarios moi sinxelos.
Crea diferentes tipos de textos (narrativos, expositivos, descritivos ou argumentativos) seguindo un guión establecido e adaptando a linguaxe ás características de cada xénero.
información, mediante notas, esquemas ou guións.
axe non sexista.
correos electrónicos, mensaxes curtas, normas, notas e invitacións
rios moi sinxelos.
tando a linguaxe ás características de cada xénero.
21
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LG 5º-LGB3.2.4 - Escribe textos coherentes e empregando
5º LG 5º-LGB3.2.5 - Resume o contido de textos sinxelos propios do ámbito da vida persoal ou familiar ou dos medios de comunicación.
5º LG 5º-LGB3.3.1 - Elabora textos escritos propios do ámbito académico (cuestionarios, resumos, descricións, explicacións...) para obter, organizar e comunicar información.
5º LG 5º-LGB3.4.1 - Elabora textos sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic, contos,
5º LG 5º-LGB3.4.2 - Escribe textos sinxelos de carácter creativo.
5º LG 5º-LGB3.4.3 - Aprecio polos usos creativos da linguaxe.
5º LG 5º-LGB3.5.1 - Busca e selecciona información en diferentes fontes e soportes dixitais.
5º LG 5º-LGB3.5.2 - Emprega procesadores de textos con certa autonomía.
5º LG 5º-LGB3.5.3 - Utiliza, habitualmente, correctores de textos.
5º LG 5º-LGB3.5.4 - Utiliza as TIC, con certa autonomía, para realizar presentacións elementais
5º LG 5º-LGB3.6.1 - Usa recursos gráficos e paratextuais para facilitar a comprensión dos textos e ilustralos de maneira creativa.
5º LG 5º-LGB3.7.1 - Coida a presentación dos textos seguindo as normas básicas de presentación establecidas: marxes, disposición calquera soporte.
5º LG 5º-LGB3.7.2 - Valora a lingua escrita como medio de comunicación.
5º LG 5º-LGB4.1.1 - Recoñece as diferentes categorías gramaticais pola súa
5º LG 5º-LGB4.1.2 - Conxuga e usa con corrección as formas verbais persoais e non persoais dos verbos.
5º LG 5º-LGB4.1.3 - Diferencia as sílabas que conforman cada palabra, diferenciando a sílaba tónica das átonas.
Escribe textos coherentes e empregando algúns elementos básicos de cohesión, usando o rexistro adecuado.
Resume o contido de textos sinxelos propios do ámbito da vida persoal ou familiar ou dos medios de comunicación.
ámbito académico (cuestionarios, resumos, descricións, explicacións...) para obter, organizar e comunicar información.
Elabora textos sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic, contos, poemas, cancións e anécdotas.
Escribe textos sinxelos de carácter creativo.
Aprecio polos usos creativos da linguaxe.
Busca e selecciona información en diferentes fontes e soportes dixitais.
Emprega procesadores de textos con certa autonomía.
Utiliza, habitualmente, correctores de textos.
Utiliza as TIC, con certa autonomía, para realizar presentacións elementais
Usa recursos gráficos e paratextuais para facilitar a comprensión dos textos e ilustralos de maneira creativa.
Coida a presentación dos textos seguindo as normas básicas de presentación establecidas: marxes, disposición no papel, limpeza, calidade caligráfica, separación entre parágrafos, interliñado? en
Valora a lingua escrita como medio de comunicación.
Recoñece as diferentes categorías gramaticais pola súa función na lingua: substantivo, artigo, pronome, adxectivo, adverbio, verbo e preposición.
Conxuga e usa con corrección as formas verbais persoais e non persoais dos verbos.
as sílabas que conforman cada palabra, diferenciando a sílaba tónica das átonas.
ámbito académico (cuestionarios, resumos, descricións, explicacións...) para obter, organizar e comunicar información.
poemas, cancións e anécdotas.
no papel, limpeza, calidade caligráfica, separación entre parágrafos, interliñado? en
función na lingua: substantivo, artigo, pronome, adxectivo, adverbio, verbo e preposición.
22
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LG 5º-LGB4.1.4 - Identifica e clasifica os diferentes tipos de enunciado: declarativo, interrogativo, exclamativo, imperativo.
5º LG 5º-LGB4.1.5 - Recoñece as oracións simples, comprende o seu significado, utiliza correctamente a concordancia de xénero e número e identifica o verbo e os seus complementos do nome.
5º LG 5º-LGB4.2.1 - Aplica xeralmente as normas de acentuación xerais e
5º LG 5º-LGB4.2.2 - Coñece e utiliza as normas ortográficas, aplicándoas nas súas producións escritas con especial atención nas regras do h, b/v,
5º LG 5º-LGB4.3.1 - Emprega con corrección os signos de puntuación, facendo unha valoración dos resultados.
5º LG 5º-LGB4.3.2 - Usa unha sintaxe adecuada nas súas producións.
5º LG 5º-LGB4.3.3 - Respecta, de xeito xeral, as normas morfosintácticas de colocación do pronome átono.
5º LG 5º-LGB4.4.1 - Usa diversos conectores básicos entre oracións: causa, consecuencia, finalidade, contradición...
5º LG 5º-LGB4.4.2 - Recoñece determinados procesos de cohesión nos textos: anáfora,
5º LG 5º-LGB4.5.1 - Identifica, en oracións sinxelas, o papel semántico do suxeito..
5º LG 5º-LGB4.5.2 - Recoñece se a oración é activa ou pasiva e é quen de facer a transformación dunha noutra.
5º LG 5º-LGB4.6.1 - Transforma un texto sinxelo narrativo de estilo directo noutro de estilo indirecto.
5º LG 5º-LGB4.7.1 - Usa axeitadamente o dicionario en papel ou dixital para buscar calquera palabra, seleccionando a acepción precisa segundo cad
5º LG 5º-LGB4.7.2 - Recoñece e crea palabras derivadas (prefixación e sufixación) e compostas, identificando e formando familias de palabras.
5º LG 5º-LGB4.7.3 - Recoñece e usa sinónimos, antónimos, homónimos, palabras polisémicas de uso frecuente, frases
5º LG 5º-LGB4.8.1 - Coñece, de xeito xeral, as características máis relevantes (históricas, socioculturais...) da lingua galega.
Identifica e clasifica os diferentes tipos de enunciado: declarativo, interrogativo, exclamativo, imperativo.
simples, comprende o seu significado, utiliza correctamente a concordancia de xénero e número e identifica o verbo e os seus
Aplica xeralmente as normas de acentuación xerais e de acentuación diacrítica e aprecia o seu valor social e a necesidade de cinguirse a elas.
Coñece e utiliza as normas ortográficas, aplicándoas nas súas producións escritas con especial atención nas regras do h, b/v, c/cc, s/x,
Emprega con corrección os signos de puntuación, facendo unha valoración dos resultados.
Usa unha sintaxe adecuada nas súas producións.
morfosintácticas de colocación do pronome átono.
Usa diversos conectores básicos entre oracións: causa, consecuencia, finalidade, contradición...
Recoñece determinados procesos de cohesión nos textos: anáfora, sinónimos...
Identifica, en oracións sinxelas, o papel semántico do suxeito..
Recoñece se a oración é activa ou pasiva e é quen de facer a transformación dunha noutra.
sinxelo narrativo de estilo directo noutro de estilo indirecto.
Usa axeitadamente o dicionario en papel ou dixital para buscar calquera palabra, seleccionando a acepción precisa segundo cada contexto e como consulta ortográfica.
Recoñece e crea palabras derivadas (prefixación e sufixación) e compostas, identificando e formando familias de palabras.
Recoñece e usa sinónimos, antónimos, homónimos, palabras polisémicas de uso frecuente, frases feitas, siglas e abreviaturas.
Coñece, de xeito xeral, as características máis relevantes (históricas, socioculturais...) da lingua galega.
simples, comprende o seu significado, utiliza correctamente a concordancia de xénero e número e identifica o verbo e os seus complementos: o suxeito, así como os
de acentuación diacrítica e aprecia o seu valor social e a necesidade de cinguirse a elas.
c/cc, s/x, ll/i/x.
a contexto e como consulta ortográfica.
23
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º LG 5º-LGB4.8.2 - Identifica e valora a lingua galega dentro da realidade plurilingüe e
5º LG 5º-LGB4.9.1 - Recoñece, de forma xeral, e evita as interferencias entre as linguas que está a aprender.
5º LG 5º-LGB4.9.2 - Identifica diferenzas, regularidades e semellanzas, ortográficas e léxicas entre todas
5º LG 5º-LGB5.1.1 - Escoita, memoriza, e reproduce textos procedentes da literatura popular oral galega (refráns, adiviñas, lendas, contos, poema
5º LG 5º-LGB5.1.2 - Valora os textos da literatura oral galega como fonte de coñecemento da nosa cultura e como recurso de gozo persoal.
5º LG 5º-LGB5.2.1 - Le en silencio obras e textos en galego da literatura
5º LG 5º-LGB5.2.2 - Le en voz alta obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual,
5º LG 5º-LGB5.3.2 - Distingue algúns recursos retóricos e métricos propios dos poemas.
5º LG 5º-LGB5.3.3 - Identifica e emprega algunhas figuras literarias: comparacións, personificacións, hipérboles e xogos de
5º LG 5º-LGB5.3.4 - Identifica os temas recorrentes na literatura.
5º LG 5º-LGB5.4.1 - Recrea e compón poemas e relatos, a partir de modelos sinxelos, para comunicar sentimentos, emocións, estados de ánimo e lemb
5º LG 5º-LGB5.5.1 - Participa activamente en dramatizacións de textos literarios.
5º LG 5º-LGB5.6.1 - Valora a literatura en calquera lingua, como vehículo de comunicación, fonte de coñecemento e como recurso de gozo persoal.
5º MT 5º-MTB1.3.2 - Iniciase na formulación de preguntas e na busca de respostas apropiadas, tanto no estudo dos conceptos coma na resolución de problemas.
5º MT 5º-MTB2.1.2 - Le, escribe e ordena en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), unha das súas cifras.
5º MT 5º-MTB2.2.1 - Interpreta en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizando razoamesúas cifras.
Identifica e valora a lingua galega dentro da realidade plurilingüe e pluricultural de España e de Europa.
Recoñece, de forma xeral, e evita as interferencias entre as linguas que está a aprender.
Identifica diferenzas, regularidades e semellanzas, ortográficas e léxicas entre todas as linguas que coñece e/ou está a aprender, como punto de apoio para a súa aprendizaxe.
Escoita, memoriza, e reproduce textos procedentes da literatura popular oral galega (refráns, adiviñas, lendas, contos, poemas, conxuros, ditos,
Valora os textos da literatura oral galega como fonte de coñecemento da nosa cultura e como recurso de gozo persoal.
Le en silencio obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en diferentes soportes.
Le en voz alta obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en diferentes soportes.
Distingue algúns recursos retóricos e métricos propios dos poemas.
Identifica e emprega algunhas figuras literarias: comparacións, personificacións, hipérboles e xogos de palabras.
Identifica os temas recorrentes na literatura.
Recrea e compón poemas e relatos, a partir de modelos sinxelos, para comunicar sentimentos, emocións, estados de ánimo e lembranzas.
Participa activamente en dramatizacións de textos literarios.
Valora a literatura en calquera lingua, como vehículo de comunicación, fonte de coñecemento e como recurso de gozo persoal.
preguntas e na busca de respostas apropiadas, tanto no estudo dos conceptos coma na resolución de problemas.
Le, escribe e ordena en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizando razoamentos apropiados e interpretando o valor de posición de cada
Interpreta en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizando razoamentos apropiados e interpretando o valor de posición de cada unha das
as linguas que coñece e/ou está a aprender, como punto de apoio para a súa aprendizaxe.
s, conxuros, ditos, cantigas) e da literatura galega en xeral.
infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en diferentes soportes.
adaptadas á idade e en diferentes soportes.
ranzas.
preguntas e na busca de respostas apropiadas, tanto no estudo dos conceptos coma na resolución de problemas.
utilizando razoamentos apropiados e interpretando o valor de posición de cada
apropiados e interpretando o valor de posición de cada unha das
24
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º MT 5º-MTB2.4.2 - Utiliza diferentes tipos de números en contextos reais, establecendo equivalencias entre eles, identificándoos e utilizándoos
5º MT 5º-MTB2.7.1 - Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados, empregando estratexias heurísticas, de razoamento (clasifcreando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia do seu u
5º MT 5º-MTB2.7.2 - Reflexiona sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, asbuscando outras formas de resolvelo.
5º MT 5º-MTB3.1.1 - Estima lonxitudes, capacidades, masas e superficies; elixindo a unidade e os instrumentos máis axeitados para medir eestratexia utilizada.
5º MT 5º-MTB4.4.1 - Resolve problemas xeométricos que impliquen dominio dos contidos traballados, utilizando estratexias heurísticas de razoamentcontrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando, e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveni
5º MT 5º-MTB5.2.1 - Realiza análise crítica e argumentada
5º MT 5º-MTB5.4.1 - Resolve problemas que impliquen dominio dos contidos propios da estatística e probabilidade, utilizando estratexias heurísticexemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as consecuencias destas e
5º MT 5º-MTB5.4.2 - Reflexiona sobre o proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as soluciformas de resolvelo.
5º VSC 5º-VSCB1.2.3 - Expresa os seus sentimentos, necesidades e
5º VSC 5º-VSCB1.5.2 - Define e formula claramente problemas de convivencia e achega solucións potencialmente efectivas.
5º VSC 5º-VSCB2.1.1 - Emprega apropiadamente os elementos da comunicación verbal e non verbal, para expresar con coherencia opinión, sentimentos e emocións.
5º VSC 5º-VSCB2.1.2 - Emprega a comunicación verbal en relación coa non verbal en exposicións orais e debates.
5º VSC 5º-VSCB2.2.1 - Dialoga interpretando e dando sentido ao que oe.
5º VSC 5º-VSCB2.2.2 - Realiza actividades cooperativas detectando os sentimentos e pensamentos que subxacen no que se está a dicir.
5º VSC 5º-VSCB2.2.3 - Colabora en proxectos grupais escoitando activamente, demostrando interese polas outras persoas.
5º VSC 5º-VSCB2.3.1 - Comunícase empregando expresións para mellorar a comunicación e facilitar o achegamento co seu interlocutor nas conversas.
Utiliza diferentes tipos de números en contextos reais, establecendo equivalencias entre eles, identificándoos e utilizándoos como operadores na
Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados, empregando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia do seu uso.
Reflexiona sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e
Estima lonxitudes, capacidades, masas e superficies; elixindo a unidade e os instrumentos máis axeitados para medir e expresar unha medida, explicando de forma oral o proceso seguido e a
Resolve problemas xeométricos que impliquen dominio dos contidos traballados, utilizando estratexias heurísticas de razoamento (clasificación, contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando, e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia da súa utilización.
Realiza análise crítica e argumentada sobre as informacións que se presentan mediante gráficas estatísticas.
Resolve problemas que impliquen dominio dos contidos propios da estatística e probabilidade, utilizando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as consecuencias destas e a conveniencia da súa utilización.
resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as soluci
Expresa os seus sentimentos, necesidades e dereitos, á vez que respecta os dos e das demais nas actividades cooperativas.
Define e formula claramente problemas de convivencia e achega solucións potencialmente efectivas.
elementos da comunicación verbal e non verbal, para expresar con coherencia opinión, sentimentos e emocións.
Emprega a comunicación verbal en relación coa non verbal en exposicións orais e debates.
interpretando e dando sentido ao que oe.
Realiza actividades cooperativas detectando os sentimentos e pensamentos que subxacen no que se está a dicir.
escoitando activamente, demostrando interese polas outras persoas.
Comunícase empregando expresións para mellorar a comunicación e facilitar o achegamento co seu interlocutor nas conversas.
como operadores na interpretación e resolución de problemas.
icación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios),
unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e
expresar unha medida, explicando de forma oral o proceso seguido e a
o (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos encia da súa utilización.
as, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de a conveniencia da súa utilización.
resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e propoñendo outras
elementos da comunicación verbal e non verbal, para expresar con coherencia opinión, sentimentos e emocións.
25
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º VSC 5º-VSCB2.3.2 - Comparte sentimentos durante o diálogo
5º VSC 5º-VSCB2.3.3 - Utiliza os elementos que contribúen ao diálogo.
5º VSC 5º-VSCB2.3.4 - Recoñece os elementos que bloquean a comunicación en diferentes situacións.
5º VSC 5º-VSCB2.4.1 - Realiza unha defensa tranquila e respectuosa das posicións persoais.
5º VSC 5º-VSCB2.4.2 - Emprega a linguaxe positiva.
5º VSC 5º-VSCB2.5.1 - Infire, de xeito guiado, e dá o sentido adecuado á expresión das demais persoas.
5º VSC 5º-VSCB2.5.2 - Relaciona diferentes ideas e opinións
5º VSC 5º-VSCB2.6.1 - Interacciona con empatía.
5º VSC 5º-VSCB2.8.4 - Expón en historias creativas as características da relación da amizade.
5º VSC 5º-VSCB3.11.2 - Expresa a importancia de garantir os dereitos e
5º VSC 5º-VSCB3.12.1 - Expresa as notas características da convivencia democrática.
5º VSC 5º-VSCB3.12.2 - Argumenta a importancia dos valores cívicos na sociedade democrática.
5º VSC 5º-VSCB3.13.3 - Argumenta comportamentos de defensa e recuperación do equilibrio ecolóxico e de conservación do medio ambiente.
5º VSC 5º-VSCB3.15.2 - Analiza información na prensa en relación cos accidentes de tráfico.
5º VSC 5º-VSCB3.15.4 - Explica as consecuencias de diferentes accidentes de tráfico.
5º VSC 5º-VSCB3.16.2 - Reflexiona sobre o modo no que se poderían evitar accidentes de tráfico e expón as súas conclusións.
sentimentos durante o diálogo
Utiliza os elementos que contribúen ao diálogo.
Recoñece os elementos que bloquean a comunicación en diferentes situacións.
respectuosa das posicións persoais.
Infire, de xeito guiado, e dá o sentido adecuado á expresión das demais persoas.
Relaciona diferentes ideas e opinións para atopar os seus aspectos comúns.
Expón en historias creativas as características da relación da amizade.
Expresa a importancia de garantir os dereitos e deberes dos cidadáns e cidadás do seu contorno.
Expresa as notas características da convivencia democrática.
Argumenta a importancia dos valores cívicos na sociedade democrática.
Argumenta comportamentos de defensa e recuperación do equilibrio ecolóxico e de conservación do medio ambiente.
Analiza información na prensa en relación cos accidentes de tráfico.
diferentes accidentes de tráfico.
Reflexiona sobre o modo no que se poderían evitar accidentes de tráfico e expón as súas conclusións.
26
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO
5º VSC 5º-VSCB3.16.3 - Explica as principais medidas que se poderían tomar para previr
5º VSC 5º-VSCB3.3.1 - Argumenta a necesidade de que existan normas de convivencia nos diferentes espazos de interacción social.
5º VSC 5º-VSCB3.3.2 - Participa na elaboración das normas da aula.
5º VSC 5º-VSCB3.4.3 - Manexa a linguaxe positiva na comunicación de pensamentos, intencións e posicionamentos nas relacións interpersoais.
5º VSC 5º-VSCB3.5.3 - Describe condutas solidarias.
5º VSC 5º-VSCB3.6.2 - É capaz de sensibilizar sobre causas altruístas
5º VSC 5º-VSCB3.8.1 - Argumenta o carácter universal dos dereitos humanos.
5º VSC 5º-VSCB3.8.2 - Expón a importancia de que todas as persoas gocen dos dereitos básicos: saúde, benestar,
5º VSC 5º-VSCB3.9.1 - Argumenta e expón mediante imaxes a importancia de garantir a igualdade de dereitos e a non discriminación por razón de nacemcircunstancia persoal ou social.
Explica as principais medidas que se poderían tomar para previr accidentes de tráfico.
Argumenta a necesidade de que existan normas de convivencia nos diferentes espazos de interacción social.
Participa na elaboración das normas da aula.
Manexa a linguaxe positiva na comunicación de pensamentos, intencións e posicionamentos nas relacións interpersoais.
É capaz de sensibilizar sobre causas altruístas realizando exposicións orais sobre o seu valor e cometidos.
Argumenta o carácter universal dos dereitos humanos.
Expón a importancia de que todas as persoas gocen dos dereitos básicos: saúde, benestar, alimentación, vestido, vivenda e asistencia médica.
Argumenta e expón mediante imaxes a importancia de garantir a igualdade de dereitos e a non discriminación por razón de nacemento, raza, sexo, relixión, opinión ou calquera outra
alimentación, vestido, vivenda e asistencia médica.
ento, raza, sexo, relixión, opinión ou calquera outra condición ou
27
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
PERFIL COMPETENCIAL
Competencia Clave: Matemática, ciencia e tecnoloxía
Nivel Área
5º CN 5º-CNB1.1.1 - Busca, selecciona e organiza información concreta e relevante, analízaa, obtén conclusións, elabora informes e comunica os re
5º CN 5º-CNB1.1.2 - Expresa oralmente e por escrito, de forma clara e ordenada contidos relacionados coa área manifestando a comprensión de texto
5º CN 5º-CNB1.1.3 - Emprega de forma autónoma o tratamento de textos (axuste de páxina, inserción de ilustracións ou notas etc.).
5º CN 5º-CNB1.1.4 - Manexa estratexias axeitadas para acceder á información dos textos de carácter científico.
5º CN 5º-CNB1.1.5 - Efectúa búsquedas guiadas de información na rede.
5º CN 5º-CNB1.1.6 - Coñece e aplica estratexias de acceso e traballo na rede.
5º CN 5º-CNB1.2.1 - Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas e ten iniciativa na
5º CN 5º-CNB1.3.1 - Utiliza estratexias para realizar traballos de forma individual e en equipo, amosando habilidades para a resolución pacífica
5º CN 5º-CNB1.3.2 - Coñece e emprega as normas de uso e de seguridade dos
5º CN 5º-CNB1.3.3 - Utiliza algúns recursos ao seu alcance proporcionados polas tecnoloxías da información para comunicarse e colaborar.
5º CN 5º-CNB1.4.1 - Realiza proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións formulando problemas, enunciando hipóteses, seleccionando o matericomunicando os resultados.
5º CN 5º-CNB1.4.2 - Presenta un informe, de forma oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet) candorealización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
5º CN 5º-CNB2.1.1 - Identifica e localiza os principais órganos implicados na realización das funcións vitais do corpo humano.
Estándares
Busca, selecciona e organiza información concreta e relevante, analízaa, obtén conclusións, elabora informes e comunica os resultados en
Expresa oralmente e por escrito, de forma clara e ordenada contidos relacionados coa área manifestando a comprensión de textos orais e/ou escritos.
Emprega de forma autónoma o tratamento de textos (axuste de páxina, inserción de ilustracións ou notas etc.).
Manexa estratexias axeitadas para acceder á información dos textos de carácter científico.
Efectúa búsquedas guiadas de información na rede.
Coñece e aplica estratexias de acceso e traballo na rede.
Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas e ten iniciativa na toma de decisións.
Utiliza estratexias para realizar traballos de forma individual e en equipo, amosando habilidades para a resolución pacífica de conflitos.
Coñece e emprega as normas de uso e de seguridade dos instrumentos, dos materiais de traballo e das tecnoloxías da información e comunicación.
Utiliza algúns recursos ao seu alcance proporcionados polas tecnoloxías da información para comunicarse e colaborar.
proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións formulando problemas, enunciando hipóteses, seleccionando o materi
oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet) candorealización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
Identifica e localiza os principais órganos implicados na realización das funcións vitais do corpo humano.
sultados en diferentes soportes.
s orais e/ou escritos.
instrumentos, dos materiais de traballo e das tecnoloxías da información e comunicación.
proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións formulando problemas, enunciando hipóteses, seleccionando o material necesario, realizando, extraendo conclusións e
oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet) cando traballa de forma individual ou en equipo na
28
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º CN 5º-CNB2.1.2 - Identifica as principais características dos aparellos respiratorio, dixestivo, locomotor, circulatorio e excretor
5º CN 5º-CNB2.3.1 - Investiga sobre enfermidades relacionadas cunha alimentación inadecuada e presenta conclusións en diversos soportes.
5º CN 5º-CNB2.3.2 - Coñece os principios das dietas equilibradas, e elabora menús
5º CN 5º-CNB2.3.3 - Recoñece os efectos nocivos do consumo de alcohol e drogas.
5º CN 5º-CNB3.1.1 - Identifica e describe a estrutura dos seres vivos: células, tecidos, órganos, aparellos e sistemas,
5º CN 5º-CNB3.2.1 - Clasifica aos seres vivos e nomea as principais características atendendo ao seu reino: Reino animal. Reino das plantas. Reintecnolóxicos.
5º CN 5º-CNB3.2.2 - Utiliza guías na identificación científica de animais vertebrados, invertebrados e plantas.
5º CN 5º-CNB3.3.1 - Coñece e explica, con rigorosidade, as principais características e
5º CN 5º-CNB3.3.2 - Investiga con criterio científico, ecosistemas próximos e presenta resultados en diferentes soportes.
5º CN 5º-CNB3.3.3 - Identifica algunhas actuacións humanas que modifican o medio natural e as causas de
5º CN 5º-CNB3.3.4 - Usa a lupa e outros medios tecnolóxicos para a observación científica.
5º CN 5º-CNB3.3.5 - Observa e rexistra algún proceso asociado á vida dos seres vivos,
5º CN 5º-CNB4.1.1 - Coñece e clasifica materiais segundo as súas propiedades (dureza, solubilidade, estado de agregación e conduti
5º CN 5º-CNB4.2.1 - Utiliza diferentes procedementos para determinar a medida da masa e do volume dun corpo.
5º CN 5º-CNB4.2.2 - Describe a diferenza entre masa e volume.
5º CN 5º-CNB4.2.3 - Identifica e explica as principais características da flotación nun medio líquido.
Identifica as principais características dos aparellos respiratorio, dixestivo, locomotor, circulatorio e excretor e explica as principais funcións.
Investiga sobre enfermidades relacionadas cunha alimentación inadecuada e presenta conclusións en diversos soportes.
Coñece os principios das dietas equilibradas, e elabora menús variados identificando ás prácticas saudables.
Recoñece os efectos nocivos do consumo de alcohol e drogas.
Identifica e describe a estrutura dos seres vivos: células, tecidos, órganos, aparellos e sistemas, nomeando as principais características e funcións de cada un deles.
Clasifica aos seres vivos e nomea as principais características atendendo ao seu reino: Reino animal. Reino das plantas. Reino dos fungos e outros reinos empregando
Utiliza guías na identificación científica de animais vertebrados, invertebrados e plantas.
Coñece e explica, con rigorosidade, as principais características e compoñentes dun ecosistema.
Investiga con criterio científico, ecosistemas próximos e presenta resultados en diferentes soportes.
Identifica algunhas actuacións humanas que modifican o medio natural e as causas de extinción de especies e explica algunhas actuacións para o seu coidado.
Usa a lupa e outros medios tecnolóxicos para a observación científica.
Observa e rexistra algún proceso asociado á vida dos seres vivos, utiliza os instrumentos e os medios audiovisuais e tecnolóxicos apropiados e comunica de xeito oral e escrito os resultados.
Coñece e clasifica materiais segundo as súas propiedades (dureza, solubilidade, estado de agregación e condutividade térmica).
Utiliza diferentes procedementos para determinar a medida da masa e do volume dun corpo.
Describe a diferenza entre masa e volume.
características da flotación nun medio líquido.
e explica as principais funcións.
nomeando as principais características e funcións de cada un deles.
o dos fungos e outros reinos empregando criterios científicos e medios
extinción de especies e explica algunhas actuacións para o seu coidado.
utiliza os instrumentos e os medios audiovisuais e tecnolóxicos apropiados e comunica de xeito oral e escrito os resultados.
29
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º CN 5º-CNB4.3.1 - Identifica e explica as diferenzas entre enerxías renovables e non renovables e argumenta sobre as accións necesarias para o
5º CN 5º-CNB4.4.1 - Realiza experiencias sinxelas, en equipo, sobre reaccións químicas habituais na vida cotiá; formular problemas, enunciar hipóos resultados en diferentes soportes.
5º CN 5º-CNB4.4.2 - Identifica produtos químicos habituais no fogar e os posibles riscos para o organismo.
5º CN 5º-CNB4.4.3 - Identifica e explica os símbolos de perigo máis comúns na etiquetaxe.
5º CN 5º-CNB4.4.4 - Respecta as normas de uso, de seguridade,
5º CN 5º-CNB5.1.1 - Observa e identifica os elementos dun circuíto eléctrico e constrúe un.
5º CN 5º-CNB5.1.2 - Observa, identifica e explica algúns efectos da electricidade da vida cotiá.
5º CN 5º-CNB5.1.3 - Expón exemplos de materiais condutores e illantes, argumentado a súa exposición.
5º CN 5º-CNB5.2.1 - Coñece algúns dos grandes descubrimentos e inventos da humanidade e explica os
5º CN 5º-CNB5.2.2 - Valora e describe a influencia do desenvolvemento tecnolóxico nas condicións de vida e no traballo.
5º CN 5º-CNB5.2.3 - Coñece e explica algúns dos avances da ciencia no fogar e na vida cotiá, na medicina, na cultura e no lecer, na arte, na músicomunicación.
5º CS 5º-CSB1.1.1 - Busca información (empregando as TIC e outras fontes directas e indirectas), selecciona a información relevante, a organiza, analiza, obtén conescrito.
5º CS 5º-CSB1.3.1 - Emprega de maneira axeitada o vocabulario
5º CS 5º-CSB1.3.2 - Expón oralmente de forma clara e ordenada, contidos relacionados coa área, que manifesten a comprensión de textos orais e /ou
5º CS 5º-CSB1.3.3 - Analiza informacións relacionadas coa área e manexa imaxes, táboas, gráficos, esquemas, resumos e as tecnoloxías da informaci
5º CS 5º-CSB2.1.1 - Describe como é e de que forma se orixinou o
Identifica e explica as diferenzas entre enerxías renovables e non renovables e argumenta sobre as accións necesarias para o desenvolvemento enerxético, sostible e equitativo
Realiza experiencias sinxelas, en equipo, sobre reaccións químicas habituais na vida cotiá; formular problemas, enunciar hipóteses, seleccionar o material necesario, extraer conclusións e comunicar
Identifica produtos químicos habituais no fogar e os posibles riscos para o organismo.
Identifica e explica os símbolos de perigo máis comúns na etiquetaxe.
Respecta as normas de uso, de seguridade, de conservación e de mantemento dos instrumentos de observación e dos materiais de traballo, na aula e no centro.
Observa e identifica os elementos dun circuíto eléctrico e constrúe un.
explica algúns efectos da electricidade da vida cotiá.
Expón exemplos de materiais condutores e illantes, argumentado a súa exposición.
Coñece algúns dos grandes descubrimentos e inventos da humanidade e explica os beneficios ou riscos para á sociedade.
Valora e describe a influencia do desenvolvemento tecnolóxico nas condicións de vida e no traballo.
Coñece e explica algúns dos avances da ciencia no fogar e na vida cotiá, na medicina, na cultura e no lecer, na arte, na música, no cine e no deporte e nas tecnoloxías da información e a
(empregando as TIC e outras fontes directas e indirectas), selecciona a información relevante, a organiza, analiza, obtén con
Emprega de maneira axeitada o vocabulario adquirido para ser capaz de ler, escribir e falar sobre Ciencias sociais.
Expón oralmente de forma clara e ordenada, contidos relacionados coa área, que manifesten a comprensión de textos orais e /ou escritos de carácter xeográfico,
Analiza informacións relacionadas coa área e manexa imaxes, táboas, gráficos, esquemas, resumos e as tecnoloxías da información e a comunicación.
Describe como é e de que forma se orixinou o Universo e explica os seus principais compoñentes identificando galaxia, estrela, planeta, satélite, asteroide e cometa.
desenvolvemento enerxético, sostible e equitativo
teses, seleccionar o material necesario, extraer conclusións e comunicar
de conservación e de mantemento dos instrumentos de observación e dos materiais de traballo, na aula e no centro.
ca, no cine e no deporte e nas tecnoloxías da información e a
(empregando as TIC e outras fontes directas e indirectas), selecciona a información relevante, a organiza, analiza, obtén conclusións sinxelas e as comunica oralmente e/ou por
escritos de carácter xeográfico, social e histórico.
ón e a comunicación.
Universo e explica os seus principais compoñentes identificando galaxia, estrela, planeta, satélite, asteroide e cometa.
30
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º CS 5º-CSB2.2.1 - Describe as características, compoñentes do Sistema Solar, localizando o Sol no centro do mesmo e os planetas segu
5º CS 5º-CSB2.3.1 - Define e representa o movemento de translación terrestre, o eixe do xiro e os polos xeográficos, asocia as estacións do ano a
5º CS 5º-CSB2.3.2 - Explica o día e a noite como consecuencia da rotación terrestre e como unidades para medir o tempo.
5º CS 5º-CSB2.3.3 - Define a translación da Lúa identificando e nomeando as fases lunares.
5º CS 5º-CSB2.4.1 - Identifica e clasifica os diferentes tipos de mapas,
5º CS 5º-CSB2.5.1 - Define clima, nomea os seus elementos e identifica os factores que determinan en España.
5º CS 5º-CSB2.6.1 - Explica que é unha zona climática, nomeando as tres zonas climáticas do planeta e describindo as súas características principais.
5º CS 5º-CSB2.6.2 - Describe e sinala nun mapa os tipos de climas de España, e as zonas ás que afecta cada un, interpretando e analizando climogrque pertence.
5º CS 5º-CSB2.8.1 - Localiza nun mapa as principais unidades de relevo en España e as súas vertentes hidrográficas.
5º CS 5º-CSB2.8.2 - Sitúa nun mapa os mares, océanos e os grandes ríos de España.
5º CS 5º-CSB3.5.1 - Define demografía e poboación, comprende os principais conceptos
5º CS 5º-CSB3.5.2 - Interpreta unha pirámide de poboación e outros gráficos usados no estudo da poboación.
5º CS 5º-CSB3.8.2 - Describe ordenadamente o proceso de obtención dun produto ata
5º CS 5º-CSB3.9.1 - Identifica os tres sectores de actividades económicas e clasifica distintas actividades no grupo ao que pertencen.
5º CS 5º-CSB4.1.1 - Identifica a idea de idade da historia e
5º CS 5º-CSB4.2.1 - Coñece algunhas fontes da historia representativas de cada unha das idades da historia, facendo fincapé na Idade Contemporáne
Describe as características, compoñentes do Sistema Solar, localizando o Sol no centro do mesmo e os planetas segundo a súa proximidade.
Define e representa o movemento de translación terrestre, o eixe do xiro e os polos xeográficos, asocia as estacións do ano ao seu efecto combinado e calcula os fusos horarios.
e a noite como consecuencia da rotación terrestre e como unidades para medir o tempo.
Define a translación da Lúa identificando e nomeando as fases lunares.
Identifica e clasifica os diferentes tipos de mapas, define que é a escala nun mapa e emprega e interpreta os signos convencionais máis usuais que poden aparecer nel.
Define clima, nomea os seus elementos e identifica os factores que determinan en España.
é unha zona climática, nomeando as tres zonas climáticas do planeta e describindo as súas características principais.
Describe e sinala nun mapa os tipos de climas de España, e as zonas ás que afecta cada un, interpretando e analizando climogramas de distintos territorios de España e relacionándoos co clima ao
mapa as principais unidades de relevo en España e as súas vertentes hidrográficas.
Sitúa nun mapa os mares, océanos e os grandes ríos de España.
Define demografía e poboación, comprende os principais conceptos demográficos e os principais factores que afectan á de poboación.
Interpreta unha pirámide de poboación e outros gráficos usados no estudo da poboación.
Describe ordenadamente o proceso de obtención dun produto ata a súa venda e identifica os sectores aos que pertencen.
Identifica os tres sectores de actividades económicas e clasifica distintas actividades no grupo ao que pertencen.
Identifica a idea de idade da historia e data a Idade Media e Moderna, asociándoas aos feitos que marcan os seus inicios e finais.
Coñece algunhas fontes da historia representativas de cada unha das idades da historia, facendo fincapé na Idade Contemporánea.
ndo a súa proximidade.
o seu efecto combinado e calcula os fusos horarios.
define que é a escala nun mapa e emprega e interpreta os signos convencionais máis usuais que poden aparecer nel.
amas de distintos territorios de España e relacionándoos co clima ao
31
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º CS 5º-CSB4.3.1 - Usa diferentes técnicas para localizar no tempo e no espazo feitos do pasado, percibindo a duración, a simultaneidade e as re
5º CS 5º-CSB4.4.1 - Sitúa nunha liña do tempo as etapas históricas máis importantes
5º CS 5º-CSB4.4.2 - Identifica e localiza no tempo e no espazo os feitos fundamentais da historia medieval e moderna de España, describindo as pr
5º CS 5º-CSB4.4.4 - Describe en orde cronolóxica os principais movementos artísticos e culturais da Idade Media e da Idade Moderna en España cita
5º EP 5º-EPB2.2.1 - Confecciona planos, e mapas simples coa axuda das ferramentas
5º EP 5º-EPB2.2.2 - Utiliza e manexa os elementos que estruturan o espazo gráfico (cuadrícula).
5º EP 5º-EPB2.3.2 - Experimenta coa superposición de planos para crear volume.
5º EP 5º-EPB2.3.3 - Utiliza a liña horizontal como elemento expresivo para proporcionar sensación de profundidade.
5º EP 5º-EPB2.4.2 - Organiza os espazos das súas producións bidimensionais, utilizando conceptos básicos de composición, equilibrio e proporción
5º EP 5º-EPB2.4.3 - Analiza e compara as texturas naturais e artificiais, así como as texturas visuais e táctiles, sendo capaz de realizar traballos artíst
5º EP 5º-EPB2.4.4 - Distingue o tema ou xénero de obras plásticas.
5º EP 5º-EPB3.1.1 - Coñece e usa as principais ferramentas básicas do debuxo xeométrico (regra, escuadro, cartabón, semicírculo etc.)
5º EP 5º-EPB3.1.2 - Utiliza o trazado de rectas paralelas.
5º EP 5º-EPB3.1.3 - Traza ángulos rectos, de 30 e de 60 graos
5º EP 5º-EPB3.1.4 - Manexa os efectos visuais da perspectiva para debuxar triángulos e cuadriláteros.
5º EP 5º-EPB3.1.5 - Representa e aplica adecuadamente o eixe de simetría.
Usa diferentes técnicas para localizar no tempo e no espazo feitos do pasado, percibindo a duración, a simultaneidade e as relacións entre os acontecementos.
Sitúa nunha liña do tempo as etapas históricas máis importantes da Idade Media e Idade Moderna en España.
Identifica e localiza no tempo e no espazo os feitos fundamentais da historia medieval e moderna de España, describindo as principais características de cada unha delas
Describe en orde cronolóxica os principais movementos artísticos e culturais da Idade Media e da Idade Moderna en España citando aos seus representantes máis significativos.
Confecciona planos, e mapas simples coa axuda das ferramentas básicas, individualmente e en grupo.
Utiliza e manexa os elementos que estruturan o espazo gráfico (cuadrícula).
Experimenta coa superposición de planos para crear volume.
horizontal como elemento expresivo para proporcionar sensación de profundidade.
Organiza os espazos das súas producións bidimensionais, utilizando conceptos básicos de composición, equilibrio e proporción
compara as texturas naturais e artificiais, así como as texturas visuais e táctiles, sendo capaz de realizar traballos artísticos utilizando estes coñecementos.
Distingue o tema ou xénero de obras plásticas.
Coñece e usa as principais ferramentas básicas do debuxo xeométrico (regra, escuadro, cartabón, semicírculo etc.)
Traza ángulos rectos, de 30 e de 60 graos utilizando as ferramentas básicas.
Manexa os efectos visuais da perspectiva para debuxar triángulos e cuadriláteros.
Representa e aplica adecuadamente o eixe de simetría.
lacións entre os acontecementos.
incipais características de cada unha delas
ndo aos seus representantes máis significativos.
icos utilizando estes coñecementos.
32
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º EP 5º-EPB3.1.6 - Representa formas xeométricas con precisión e coa axuda da cuadrícula e as ferramentas básicas.
5º LC 5º-LCB2.2.5 - Relaciona a información contida nos gráficos e ilustracións e a relaciona coa información que aparece no texto
5º LG 5º-LGB2.2.1 - Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións redundantes, relacionándoa co contido do texto
5º MT 5º-MTB1.1.1 - Identifica patróns, regularidades e leis matemáticas en situacións de cambio, en contextos numér
5º MT 5º-MTB1.2.1 - Realiza estimacións sobre os resultados esperados e contrasta a súa validez valorando as vantaxes e os inconvenientes do seu
5º MT 5º-MTB1.3.1 - Distingue entre problemas e exercicios e aplica as
5º MT 5º-MTB1.3.2 - Iniciase na formulación de preguntas e na busca de respostas apropiadas, tanto no estudo dos conceptos coma na resolución de
5º MT 5º-MTB1.4.1 - Toma decisións nos procesos de resolucións
5º MT 5º-MTB1.5.1 - Iníciase na reflexión sobre os problemas resoltos e os procesos desenvoltos, valorando as ideas claves, aprendendo para situa
5º MT 5º-MTB2.1.1 - Identifica os números romanos aplicando o coñecemento á comprensión de datacións.
5º MT 5º-MTB2.1.2 - Le, escribe e ordena en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as unha das súas cifras.
5º MT 5º-MTB2.2.1 - Interpreta en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizando súas cifras.
5º MT 5º-MTB2.2.2 - Ordena números enteiros, decimais e fraccións básicas por comparación, representación na recta numérica e transformación duns
5º MT 5º-MTB2.3.1 - Reduce dúas ou máis fraccións a común denominador e calcula fraccións equivalentes.
5º MT 5º-MTB2.3.2 - Redondea números decimais á décima, centésima ou milésima máis próxima.
5º MT 5º-MTB2.3.3 - Ordena fraccións aplicando á relación entre
xeométricas con precisión e coa axuda da cuadrícula e as ferramentas básicas.
Relaciona a información contida nos gráficos e ilustracións e a relaciona coa información que aparece no texto
de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións redundantes, relacionándoa co contido do texto
Identifica patróns, regularidades e leis matemáticas en situacións de cambio, en contextos numéricos, xeométricos e funcionais.
Realiza estimacións sobre os resultados esperados e contrasta a súa validez valorando as vantaxes e os inconvenientes do seu uso.
Distingue entre problemas e exercicios e aplica as estratexias idóneas para cada caso.
Iniciase na formulación de preguntas e na busca de respostas apropiadas, tanto no estudo dos conceptos coma na resolución de problemas.
Toma decisións nos procesos de resolucións de problemas valorando as consecuencias destas e a súa conveniencia pola súa sinxeleza e utilidade.
Iníciase na reflexión sobre os problemas resoltos e os procesos desenvoltos, valorando as ideas claves, aprendendo para situacións fut
Identifica os números romanos aplicando o coñecemento á comprensión de datacións.
Le, escribe e ordena en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizando razoamentos apropiados e interpretando o valor de posición de cada
Interpreta en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizando razoamentos apropiados e interpretando o valor de posición de cada unha das
Ordena números enteiros, decimais e fraccións básicas por comparación, representación na recta numérica e transformación duns noutros
Reduce dúas ou máis fraccións a común denominador e calcula fraccións equivalentes.
Redondea números decimais á décima, centésima ou milésima máis próxima.
Ordena fraccións aplicando á relación entre fracción e número decimal.
de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións redundantes, relacionándoa co contido do texto que acompaña.
problemas.
de problemas valorando as consecuencias destas e a súa conveniencia pola súa sinxeleza e utilidade.
cións futuras semellantes.
milésimas), utilizando razoamentos apropiados e interpretando o valor de posición de cada
razoamentos apropiados e interpretando o valor de posición de cada unha das
noutros
33
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º MT 5º-MTB2.4.1 - Opera cos números coñecendo a xerarquía das operacións.
5º MT 5º-MTB2.4.2 - Utiliza diferentes tipos de números en contextos reais, establecendo equivalencias entre eles, identificándoos e utilizándoos
5º MT 5º-MTB2.4.3 - Estima e comproba resultados mediante diferentes estratexias.
5º MT 5º-MTB2.5.1 - Realiza sumas e restas de fraccións co mesmo denominador. Calcula o produto dunha fracción por
5º MT 5º-MTB2.5.2 - Realiza operacións con números decimais.
5º MT 5º-MTB2.6.1 - Emprega e automatiza algoritmos estándar de suma, resta, multiplicación e división con distintos tipos de números, en comprobsituacións cotiás.
5º MT 5º-MTB2.6.2 - Descompón de forma aditiva e de forma aditivo
5º MT 5º-MTB2.6.3 - Identifica múltiplos e divisores empregando as táboas de multiplicar.
5º MT 5º-MTB2.6.4 - Calcula os primeiros múltiplos dun número dado.
5º MT 5º-MTB2.6.5 - Calcula todos os divisores de calquera número menor de 100.
5º MT 5º-MTB2.6.6 - Calcula o mcm e o mcd.
5º MT 5º-MTB2.6.7 - Descompón números decimais atendendo o valor de posición das súas cifras.
5º MT 5º-MTB2.6.8 - Elabora e emprega estratexias de cálculo mental.
5º MT 5º-MTB2.6.9 - Estima e redondea o resultado de un cálculo valorando a resposta.
5º MT 5º-MTB2.7.1 - Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados, empregando estratexias heurísticas, de razoamento (clasifcreando conxecturas, construíndo, argumentando e t
5º MT 5º-MTB2.7.2 - Reflexiona sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resulbuscando outras formas de resolvelo.
Opera cos números coñecendo a xerarquía das operacións.
Utiliza diferentes tipos de números en contextos reais, establecendo equivalencias entre eles, identificándoos e utilizándoos como operadores na interpretación e resolución de problemas.
Estima e comproba resultados mediante diferentes estratexias.
Realiza sumas e restas de fraccións co mesmo denominador. Calcula o produto dunha fracción por un número.
Realiza operacións con números decimais.
Emprega e automatiza algoritmos estándar de suma, resta, multiplicación e división con distintos tipos de números, en comprobación de resultados en contextos de
Descompón de forma aditiva e de forma aditivo-multiplicativa, números menores de un millón, atendendo o valor de posición das súas cifras.
divisores empregando as táboas de multiplicar.
Calcula os primeiros múltiplos dun número dado.
Calcula todos os divisores de calquera número menor de 100.
Descompón números decimais atendendo o valor de posición das súas cifras.
Elabora e emprega estratexias de cálculo mental.
Estima e redondea o resultado de un cálculo valorando a resposta.
Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados, empregando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia do seu uso.
Reflexiona sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpreta
operadores na interpretación e resolución de problemas.
ación de resultados en contextos de resolución de problemas e en
multiplicativa, números menores de un millón, atendendo o valor de posición das súas cifras.
icación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios),
tados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e
34
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º MT 5º-MTB3.1.1 - Estima lonxitudes, capacidades, masas e superficies; elixindo a unidade e os instrumentos máis axeitados para medir e expresaestratexia utilizada.
5º MT 5º-MTB3.1.2 - Mide con instrumentos, utilizando estratexias e unidades convencionais e non convencionais, elixindo a unidade máis axeitada
5º MT 5º-MTB3.2.1 - Suma e resta medidas de lonxitude, capacidade, masa e superficie en forma simple dando o resultado na unidade determinada de
5º MT 5º-MTB3.2.2 - Expresa en forma simple a medición da lonxitude, capacidade ou masa dada en forma
5º MT 5º-MTB3.2.3 - Compara e ordena medidas dunha mesma magnitude.
5º MT 5º-MTB3.2.4 - Compara superficies de figuras planas por superposición, descomposición e medición.
5º MT 5º-MTB3.3.1 - Realiza equivalencias e transformacións
5º MT 5º-MTB3.4.1 - Identifica o ángulo como medida dun xiro ou abertura.
5º MT 5º-MTB3.4.2 - Mide ángulos usando instrumentos convencionais.
5º MT 5º-MTB3.5.1 - Resolve problemas de medida, utilizando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uargumentando e tomando decisións, valorando as súas
5º MT 5º-MTB4.1.1 - Identifica e representa ángulos en diferentes posicións: consecutivos, adxacentes, opostos polo vértice?
5º MT 5º-MTB4.1.2 - Traza unha figura plana simétrica doutra respecto dun
5º MT 5º-MTB4.1.3 - Realiza ampliacións e reducións.
5º MT 5º-MTB4.2.1 - Calcula a área e o perímetro de: rectángulo, cadrado e triángulo.
5º MT 5º-MTB4.2.2 - Aplica os conceptos de perímetro e superficie de figuras para a realización de cálculos
5º MT 5º-MTB4.3.1 - Identifica e diferencia os elementos básicos da circunferencia e círculo: centro, raio, diámetro, corda, arco, tanxente e sec
Estima lonxitudes, capacidades, masas e superficies; elixindo a unidade e os instrumentos máis axeitados para medir e expresar unha medida, explicando de forma oral o
Mide con instrumentos, utilizando estratexias e unidades convencionais e non convencionais, elixindo a unidade máis axeitada para a expresión dunha medida.
Suma e resta medidas de lonxitude, capacidade, masa e superficie en forma simple dando o resultado na unidade determinada de antemán.
Expresa en forma simple a medición da lonxitude, capacidade ou masa dada en forma complexa e viceversa.
Compara e ordena medidas dunha mesma magnitude.
Compara superficies de figuras planas por superposición, descomposición e medición.
Realiza equivalencias e transformacións entre horas, minutos e segundos.
Identifica o ángulo como medida dun xiro ou abertura.
Mide ángulos usando instrumentos convencionais.
Resolve problemas de medida, utilizando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios...), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia da súa utilización.
Identifica e representa ángulos en diferentes posicións: consecutivos, adxacentes, opostos polo vértice?
Traza unha figura plana simétrica doutra respecto dun eixe.
Calcula a área e o perímetro de: rectángulo, cadrado e triángulo.
Aplica os conceptos de perímetro e superficie de figuras para a realización de cálculos sobre planos e espazos reais e para interpretar situacións da vida diaria.
Identifica e diferencia os elementos básicos da circunferencia e círculo: centro, raio, diámetro, corda, arco, tanxente e sector circular
r unha medida, explicando de forma oral o proceso seguido e a
para a expresión dunha medida.
antemán.
so de exemplos contrarios...), creando conxecturas, construíndo,
sobre planos e espazos reais e para interpretar situacións da vida diaria.
35
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º MT 5º-MTB4.3.2 - Utiliza a composición e descomposición para formar figuras planas e corpos xeométricos a partir doutras.
5º MT 5º-MTB4.4.1 - Resolve problemas xeométricos que impliquen dominio dos contidos traballados, utilizando estratexias heurísticas de razoamentcontrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando, e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveni
5º MT 5º-MTB4.4.2 - Reflexiona sobre o proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretandformas de resolvelo
5º MT 5º-MTB5.1.1 - Aplica de forma intuitiva a situacións familiares as medidas de centralización: a media aritmética, a moda e o rango.
5º MT 5º-MTB5.1.2 - Realiza e interpreta gráficos moi sinxelos: diagramas de barras, poligonais e sectoriais, con datos obtidos de situacións moi
5º MT 5º-MTB5.2.1 - Realiza análise crítica e argumentada sobre as informacións que se presentan mediante gráficas estatísticas.
5º MT 5º-MTB5.3.1 - Identifica situacións de carácter aleatorio.
5º MT 5º-MTB5.3.2 - Realiza conxecturas e estimacións sobre algúns xogos
5º MT 5º-MTB5.4.1 - Resolve problemas que impliquen dominio dos contidos propios da estatística e probabilidade, utilizando estratexias heurísticexemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as consecuencias destas e
5º MT 5º-MTB5.4.2 - Reflexiona sobre o proceso de resolución de problemas revisando as formas de resolvelo.
5º VSC 5º-VSCB3.13.2 - Investiga criticamente a intervención humana no medio ambiente e comunica os resultados
5º VSC 5º-VSCB3.15.2 - Analiza información na prensa en relación cos accidentes de tráfico.
5º VSC 5º-VSCB3.15.4 - Explica as consecuencias de diferentes accidentes de tráfico.
5º VSC 5º-VSCB3.16.1 - Desenvolve proxectos relacionados coas principais
Utiliza a composición e descomposición para formar figuras planas e corpos xeométricos a partir doutras.
Resolve problemas xeométricos que impliquen dominio dos contidos traballados, utilizando estratexias heurísticas de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando, e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia da súa utilización.
proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretand
familiares as medidas de centralización: a media aritmética, a moda e o rango.
Realiza e interpreta gráficos moi sinxelos: diagramas de barras, poligonais e sectoriais, con datos obtidos de situacións moi próximas.
Realiza análise crítica e argumentada sobre as informacións que se presentan mediante gráficas estatísticas.
Identifica situacións de carácter aleatorio.
Realiza conxecturas e estimacións sobre algúns xogos (moedas, dados, cartas, loterías).
Resolve problemas que impliquen dominio dos contidos propios da estatística e probabilidade, utilizando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as consecuencias destas e a conveniencia da súa utilización.
Reflexiona sobre o proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e propoñendo outras
Investiga criticamente a intervención humana no medio ambiente e comunica os resultados.
Analiza información na prensa en relación cos accidentes de tráfico.
Explica as consecuencias de diferentes accidentes de tráfico.
Desenvolve proxectos relacionados coas principais causas dos accidentes de tráfico, sobre os que se informa en diferentes medios de comunicación.
(clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos encia da súa utilización.
proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e propoñendo outras
as, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de a conveniencia da súa utilización.
operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e propoñendo outras
causas dos accidentes de tráfico, sobre os que se informa en diferentes medios de comunicación.
36
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
PERFIL COMPETENCIAL
Competencia Clave: Competencia Dixital
Nivel Área
5º CN 5º-CNB1.1.1 - Busca, selecciona e organiza información concreta e relevante, analízaa, obtén conclusións, elabora informes e comunica os re
5º CN 5º-CNB1.1.3 - Emprega de forma autónoma o tratamento de textos (axuste de páxina, inserción de ilustracións ou notas etc.).
5º CN 5º-CNB1.1.5 - Efectúa búsquedas guiadas de información na rede.
5º CN 5º-CNB1.1.6 - Coñece e aplica estratexias de acceso e traballo na rede.
5º CN 5º-CNB1.3.2 - Coñece e emprega as normas de uso e de seguridade dos instrumentos, dos materiais de traballo e das tecnoloxías da informació
5º CN 5º-CNB1.3.3 - Utiliza algúns recursos ao seu alcance proporcionados polas tecnoloxías da información para comunicarse e colaborar.
5º CN 5º-CNB1.4.2 - Presenta un informe, de forma oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (dirrealización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
5º CN 5º-CNB3.3.5 - Observa e rexistra algún proceso asociado á vida dos seres vivos, utiliza os instrumentos e os
5º CN 5º-CNB4.4.1 - Realiza experiencias sinxelas, en equipo, sobre reaccións químicas habituais na vida cotiá; formular problemas, enunciar hipóos resultados en diferentes soportes.
5º CS 5º-CSB1.1.1 - Busca información (empregando as TIC e outras fontes directas e indirectas), selecciona a información relevante, a organiza, escrito.
5º CS 5º-CSB1.3.3 - Analiza informacións relacionadas coa área e manexa imaxes, táboas, gráficos, esquemas, resumos e as tecnoloxías da informaci
5º EP 5º-EPB2.7.1 - Emprega as novas tecnoloxías para se iniciar no deseño dixital, no tratamento de imaxes ou na animación.
5º LC 5º-LCB1.3.2 - Participa activamente e con coherencia na secuencia das súas ideas en diversas situacións de comunicación: das tecnoloxías da información e comunicación.
Estándares
Busca, selecciona e organiza información concreta e relevante, analízaa, obtén conclusións, elabora informes e comunica os resultados en diferentes
Emprega de forma autónoma o tratamento de textos (axuste de páxina, inserción de ilustracións ou notas etc.).
Efectúa búsquedas guiadas de información na rede.
estratexias de acceso e traballo na rede.
Coñece e emprega as normas de uso e de seguridade dos instrumentos, dos materiais de traballo e das tecnoloxías da información e comunicación.
seu alcance proporcionados polas tecnoloxías da información para comunicarse e colaborar.
Presenta un informe, de forma oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, realización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
Observa e rexistra algún proceso asociado á vida dos seres vivos, utiliza os instrumentos e os medios audiovisuais e tecnolóxicos apropiados e comunica de xeito oral e escrito os resultados.
Realiza experiencias sinxelas, en equipo, sobre reaccións químicas habituais na vida cotiá; formular problemas, enunciar hipóteses, seleccionar o material necesario, extraer conclusións e comunicar
Busca información (empregando as TIC e outras fontes directas e indirectas), selecciona a información relevante, a organiza, analiza, obtén conclusións sinxelas e as comunica oralmente e/ou por
Analiza informacións relacionadas coa área e manexa imaxes, táboas, gráficos, esquemas, resumos e as tecnoloxías da información e a comunicación.
Emprega as novas tecnoloxías para se iniciar no deseño dixital, no tratamento de imaxes ou na animación.
Participa activamente e con coherencia na secuencia das súas ideas en diversas situacións de comunicación: - diálogos -exposicións orais seguindo modelos e guiadas, con axuda, cando cumpra,
sultados en diferentes soportes.
n e comunicación.
ectas, libros, internet) cando traballa de forma individual ou en equipo na
medios audiovisuais e tecnolóxicos apropiados e comunica de xeito oral e escrito os resultados.
seleccionar o material necesario, extraer conclusións e comunicar
analiza, obtén conclusións sinxelas e as comunica oralmente e/ou por
ón e a comunicación.
exposicións orais seguindo modelos e guiadas, con axuda, cando cumpra,
37
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LC 5º-LCB1.9.1 - Resume entrevistas, noticias e debates infantís procedentes da radio, televisión e da internet.
5º LC 5º-LCB2.4.1 - Consulta na biblioteca diferentes fontes bibliográficas e textos de soporte informático para obter información para realizar
5º LC 5º-LCB2.4.2 - Localiza na biblioteca de aula e centro lecturas axeitadas ao
5º LC 5º-LCB2.7.1 - Utiliza as Tecnoloxías da Información e Comunicación para a procura e tratamento guiado da información.
5º LC 5º-LCB3.1.1 - Escribe, en diferentes soportes, textos sinxelos propios da vida cotiá e do ámbito social e escolar, atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narra súa intención comunicativa (informativos, literarios, prescritivos e persuasipublicitarios, regulamentos, receitas, instrucións, normas...
5º LC 5º-LCB3.1.4 - Elabora un informe seguindo un guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de carácter científico, xeográfico
5º LC 5º-LCB3.1.5 - Presenta un informe, utilizando soporte papel e informático, sobre situacións sinxelas, conclusións.
5º LC 5º-LCB3.3.3 - Emprega, de xeito guiado e seguindo modelos, estratexias de planificación, procura e selección da informac
5º LC 5º-LCB3.5.2 - Elabora con creatividade textos do seu interese: contos, anuncios, rimas, cancións, cómics, carteis facendo ilustracións e bupresentación.
5º LC 5º-LCB3.7.1 - Usa con axuda Internet e as Tecnoloxías da Información e a Comunicación para escribir, presentar e ilustrar os textos, buscar
5º LC 5º-LCB4.5.1 - Utiliza distintos programas educativos dixitais e outros recursos didácticos ao seu alcance e propios da súa idade, como apoi
5º LG 5º-LGB1.2.1 - Accede a documentos audiovisuais e dixitais, para obter, seleccionaros medios de comunicación como instrumento de aprendizaxe.
5º LG 5º-LGB1.2.2 - Elabora textos orais sinxelos imitando model
5º LG 5º-LGB1.8.1 - Elabora textos sinxelos propios dos medios de comunicación.
5º LG 5º-LGB2.1.1 - Comprende a información relevante de textos procedentes dos medios de comunicación social ou propios de situacións
5º LG 5º-LGB2.5.1 - Utiliza as tecnoloxías da información para localizar e seleccionar a información nun texto sinxelo adecuado á súa idade.
Resume entrevistas, noticias e debates infantís procedentes da radio, televisión e da internet.
Consulta na biblioteca diferentes fontes bibliográficas e textos de soporte informático para obter información para realizar traballos individuais ou en grupo.
Localiza na biblioteca de aula e centro lecturas axeitadas ao seu gusto persoal e intereses, aplicando as normas básicas de funcionamento da mesma.
Utiliza as Tecnoloxías da Información e Comunicación para a procura e tratamento guiado da información.
soportes, textos sinxelos propios da vida cotiá e do ámbito social e escolar, atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narra súa intención comunicativa (informativos, literarios, prescritivos e persuasivos): diarios, cartas, correos electrónicos, noticias, contos, folletos informativos e literarios, narracións, textos científpublicitarios, regulamentos, receitas, instrucións, normas...
guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de carácter científico, xeográfico
Presenta un informe, utilizando soporte papel e informático, sobre situacións sinxelas, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, Internet), seguindo un plan de traballo e expresando
Emprega, de xeito guiado e seguindo modelos, estratexias de planificación, procura e selección da información: tomar notas, elaborar esquemas, guións, borradores e mapas conceptuais.
Elabora con creatividade textos do seu interese: contos, anuncios, rimas, cancións, cómics, carteis facendo ilustracións e buscando imaxes dixitais para
Usa con axuda Internet e as Tecnoloxías da Información e a Comunicación para escribir, presentar e ilustrar os textos, buscar información, crear táboas e gráficas
Utiliza distintos programas educativos dixitais e outros recursos didácticos ao seu alcance e propios da súa idade, como apoio e reforzo da aprendizaxe.
Accede a documentos audiovisuais e dixitais, para obter, seleccionar e clasificar, con certa autonomía, a información relevante e necesaria para realizar traballos ou completar información, valoos medios de comunicación como instrumento de aprendizaxe.
Elabora textos orais sinxelos imitando modelos de calquera medio de comunicación.
Elabora textos sinxelos propios dos medios de comunicación.
Comprende a información relevante de textos procedentes dos medios de comunicación social ou propios de situacións cotiás.
Utiliza as tecnoloxías da información para localizar e seleccionar a información nun texto sinxelo adecuado á súa idade.
traballos individuais ou en grupo.
seu gusto persoal e intereses, aplicando as normas básicas de funcionamento da mesma.
soportes, textos sinxelos propios da vida cotiá e do ámbito social e escolar, atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumentativos) e vos): diarios, cartas, correos electrónicos, noticias, contos, folletos informativos e literarios, narracións, textos científicos, anuncios
guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de carácter científico, xeográfico ou histórico.
recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, Internet), seguindo un plan de traballo e expresando
ión: tomar notas, elaborar esquemas, guións, borradores e mapas conceptuais.
scando imaxes dixitais para facilitar a súa comprensión ou mellorar a súa
información, crear táboas e gráficas
o e reforzo da aprendizaxe.
e clasificar, con certa autonomía, a información relevante e necesaria para realizar traballos ou completar información, valorando
38
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB2.5.2 - Utiliza as tecnoloxías da información para organizar a información dun texto sinxelo
5º LG 5º-LGB2.5.3 - Utiliza dicionarios dixitais para interpretar a información dun texto.
5º LG 5º-LGB2.8.3 - Usa as bibliotecas virtuais, para obter datos e informacións, con certa autonomía.
5º LG 5º-LGB3.2.1 - Elabora, en diferentes soportes, textos propios da vida cotiá e académica, imitando modelos: cartas e correos electrónicos, mensaxes curt
5º LG 5º-LGB3.5.1 - Busca e selecciona información en diferentes fontes e soportes dixitais.
5º LG 5º-LGB3.5.2 - Emprega procesadores de textos con certa autonomía.
5º LG 5º-LGB3.5.3 - Utiliza, habitualmente, correctores de textos.
5º LG 5º-LGB3.5.4 - Utiliza as TIC, con certa autonomía, para realizar presentacións elementais
5º LG 5º-LGB3.6.1 - Usa recursos gráficos e paratextuais para facilitar a comprensión dos textos e ilustralos de maneira creativa.
5º LG 5º-LGB3.7.1 - Coida a presentación dos textos seguindo as normas básicas de presentación establecidas: marxes, disposición no papel, calquera soporte.
5º LG 5º-LGB4.7.1 - Usa axeitadamente o dicionario en papel ou dixital para buscar calquera palabra, seleccionando a acepción precisa segundo cad
5º LG 5º-LGB5.2.1 - Le en silencio obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, ada
5º LG 5º-LGB5.2.2 - Le en voz alta obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en d
5º VSC 5º-VSCB2.8.4 - Expón en historias creativas as características da relación da amizade.
5º VSC 5º-VSCB3.14.1 - Realiza un uso ético das novas tecnoloxías.
5º VSC 5º-VSCB3.14.2 - Coñece o emprego seguro das novas tecnoloxías.
Utiliza as tecnoloxías da información para organizar a información dun texto sinxelo adecuado á súa idade.
Utiliza dicionarios dixitais para interpretar a información dun texto.
Usa as bibliotecas virtuais, para obter datos e informacións, con certa autonomía.
diferentes soportes, textos propios da vida cotiá e académica, imitando modelos: cartas e correos electrónicos, mensaxes curt
Busca e selecciona información en diferentes fontes e soportes dixitais.
Emprega procesadores de textos con certa autonomía.
Utiliza, habitualmente, correctores de textos.
Utiliza as TIC, con certa autonomía, para realizar presentacións elementais
Usa recursos gráficos e paratextuais para facilitar a comprensión dos textos e ilustralos de maneira creativa.
Coida a presentación dos textos seguindo as normas básicas de presentación establecidas: marxes, disposición no papel, limpeza, calidade caligráfica, separación entre parágrafos, interliñado? en
Usa axeitadamente o dicionario en papel ou dixital para buscar calquera palabra, seleccionando a acepción precisa segundo cada contexto e
Le en silencio obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en diferentes soportes.
e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en d
Expón en historias creativas as características da relación da amizade.
Realiza un uso ético das novas tecnoloxías.
Coñece o emprego seguro das novas tecnoloxías.
diferentes soportes, textos propios da vida cotiá e académica, imitando modelos: cartas e correos electrónicos, mensaxes curtas, normas, notas e invitacións
limpeza, calidade caligráfica, separación entre parágrafos, interliñado? en
a contexto e como consulta ortográfica.
ptadas á idade e en diferentes soportes.
e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en diferentes soportes.
39
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º VSC 5º-VSCB3.15.2 - Analiza información na prensa en relación cos accidentes de tráfico.
5º VSC 5º-VSCB3.15.3 - Investiga sobre as principais causas dos accidentes de tráfico coa axuda das novas tecnoloxías.
5º VSC 5º-VSCB3.15.4 - Explica as consecuencias de diferentes accidentes de tráfico.
Analiza información na prensa en relación cos accidentes de tráfico.
Investiga sobre as principais causas dos accidentes de tráfico coa axuda das novas tecnoloxías.
Explica as consecuencias de diferentes accidentes de tráfico.
40
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
PERFIL COMPETENCIAL
Competencia Clave: Sociais e cívicas
Nivel Área
5º CN 5º-CNB1.3.1 - Utiliza estratexias para realizar traballos de forma individual e en equipo, amosando habilidades para a resolución pacífica
5º CN 5º-CNB1.3.2 - Coñece e emprega as normas de uso e de seguridade dos instrumentos, dos materiais de traballo e das tecnoloxías da informació
5º CN 5º-CNB1.4.2 - Presenta un informe, de forma oral ou escrita, empregando soportes variados, realización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
5º CN 5º-CNB2.3.1 - Investiga sobre enfermidades relacionadas cunha alimentación inadecuada e presenta conclusións en diversos soportes.
5º CN 5º-CNB2.3.2 - Coñece os principios das dietas equilibradas, e elabora menús variados identificando ás prácticas saudables.
5º CN 5º-CNB2.3.3 - Recoñece os efectos nocivos do consumo de alcohol e drogas.
5º CN 5º-CNB3.3.3 - Identifica algunhas actuacións humanas que modifican o medio natural e as causas de extinción de especies e explica algunhas
5º CN 5º-CNB4.3.1 - Identifica e explica as diferenzas entre enerxías renovables e non renovables e argumenta sobre as accións necesarias para o desenvolvem
5º CN 5º-CNB5.2.1 - Coñece algúns dos grandes descubrimentos e inventos da humanidade e
5º CN 5º-CNB5.2.2 - Valora e describe a influencia do desenvolvemento tecnolóxico nas condicións de vida e no traballo.
5º CN 5º-CNB5.2.3 - Coñece e explica algúns dos avances da ciencia no fogar e na comunicación.
5º CS 5º-CSB1.2.1 - Participa en actividades individuais e de grupo, e emprega estratexias de traballo cooperativo
5º CS 5º-CSB1.2.2 - Adopta un comportamento responsable, construtivo e solidario, respectando diferentes ideas e achegas nos debates e recoñecendfuncionamento democrático.
Estándares
Utiliza estratexias para realizar traballos de forma individual e en equipo, amosando habilidades para a resolución pacífica de conflitos.
Coñece e emprega as normas de uso e de seguridade dos instrumentos, dos materiais de traballo e das tecnoloxías da información e comunicación.
Presenta un informe, de forma oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet) cando traballa de forma individual ou en equipo na realización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
relacionadas cunha alimentación inadecuada e presenta conclusións en diversos soportes.
Coñece os principios das dietas equilibradas, e elabora menús variados identificando ás prácticas saudables.
efectos nocivos do consumo de alcohol e drogas.
Identifica algunhas actuacións humanas que modifican o medio natural e as causas de extinción de especies e explica algunhas actuacións para o seu coidado.
e explica as diferenzas entre enerxías renovables e non renovables e argumenta sobre as accións necesarias para o desenvolvem
Coñece algúns dos grandes descubrimentos e inventos da humanidade e explica os beneficios ou riscos para á sociedade.
Valora e describe a influencia do desenvolvemento tecnolóxico nas condicións de vida e no traballo.
Coñece e explica algúns dos avances da ciencia no fogar e na vida cotiá, na medicina, na cultura e no lecer, na arte, na música, no cine e no deporte e nas tecnoloxías da información e a
Participa en actividades individuais e de grupo, e emprega estratexias de traballo cooperativo valorando o esforzo e o coidado do material.
Adopta un comportamento responsable, construtivo e solidario, respectando diferentes ideas e achegas nos debates e recoñecendo a cooperación e o diálogo como principios básicos do
n e comunicación.
recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet) cando traballa de forma individual ou en equipo na
actuacións para o seu coidado.
e explica as diferenzas entre enerxías renovables e non renovables e argumenta sobre as accións necesarias para o desenvolvemento enerxético, sostible e equitativo
vida cotiá, na medicina, na cultura e no lecer, na arte, na música, no cine e no deporte e nas tecnoloxías da información e a
valorando o esforzo e o coidado do material.
o a cooperación e o diálogo como principios básicos do
41
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º CS 5º-CSB1.3.1 - Emprega de maneira axeitada o vocabulario adquirido para ser capaz de ler, escribir e falar sobre Ciencias sociais.
5º CS 5º-CSB1.3.2 - Expón oralmente de forma clara e ordenada, contidos relacionados coa
5º CS 5º-CSB1.3.3 - Analiza informacións relacionadas coa área e manexa imaxes, táboas, gráficos, esquemas, resumos e as tecnoloxías da informaci
5º CS 5º-CSB2.7.1 - Define paisaxe, identifica os seus elementos e explica as características das principais paisaxes de España valorando a súa d
5º CS 5º-CSB2.9.1 - Explica a importancia do coidado do medio, así como as
5º CS 5º-CSB2.9.2 - Favorece o desenvolvemento sostible e o consumo responsable.
5º CS 5º-CSB3.1.1 - Identifica, respecta e valora os principios democráticos máis importantes establecidos na Constitución e explica a
5º CS 5º-CSB3.2.1 - Identifica as principais institucións do Estado español e describe as súas funcións e a súa organización.
5º CS 5º-CSB3.2.2 - Identifica e comprende a división de poderes do Estado e cales son as atribucións recollidas na Constitución para cada un deles.
5º CS 5º-CSB3.3.1 - Explica a organización territorial de España, nomea as estruturas básicas de goberno e localiza en mapas políticos as distintprovincias.
5º CS 5º-CSB3.4.1 - Valora, partindo da realidade do estado español, a diversidade cultural, social, política e lingüística nun mesmo territorio
5º CS 5º-CSB3.5.1 - Define demografía e poboación, comprende os principais conceptos demográficos e os principais factores que afectan á de poboa
5º CS 5º-CSB3.6.1 - Describe os principais rasgos da poboación española.
5º CS 5º-CSB3.6.2 - Explica o proceso da evolución da poboación en España e describe a incidencia que tiveron nesta, factores como a esperanza de vida ou a
5º CS 5º-CSB3.6.3 - Describe os factores que condicionan a distribución da poboación española.
5º CS 5º-CSB3.6.4 - Sitúa nun mapa os maiores núcleos de poboación en España e as zonas máis densamente poboadas.
Emprega de maneira axeitada o vocabulario adquirido para ser capaz de ler, escribir e falar sobre Ciencias sociais.
Expón oralmente de forma clara e ordenada, contidos relacionados coa área, que manifesten a comprensión de textos orais e /ou escritos de carácter xeográfico, social e histórico.
Analiza informacións relacionadas coa área e manexa imaxes, táboas, gráficos, esquemas, resumos e as tecnoloxías da información e a comunicación.
Define paisaxe, identifica os seus elementos e explica as características das principais paisaxes de España valorando a súa diversidade.
Explica a importancia do coidado do medio, así como as consecuencias da acción humana neste.
Favorece o desenvolvemento sostible e o consumo responsable.
Identifica, respecta e valora os principios democráticos máis importantes establecidos na Constitución e explica a importancia que a Constitución ten para o funcionamento do Estado español.
Identifica as principais institucións do Estado español e describe as súas funcións e a súa organización.
de poderes do Estado e cales son as atribucións recollidas na Constitución para cada un deles.
Explica a organización territorial de España, nomea as estruturas básicas de goberno e localiza en mapas políticos as distintas comunidades
Valora, partindo da realidade do estado español, a diversidade cultural, social, política e lingüística nun mesmo territorio como fonte de enriquecemento cultural.
Define demografía e poboación, comprende os principais conceptos demográficos e os principais factores que afectan á de poboación.
Describe os principais rasgos da poboación española.
proceso da evolución da poboación en España e describe a incidencia que tiveron nesta, factores como a esperanza de vida ou a
Describe os factores que condicionan a distribución da poboación española.
Sitúa nun mapa os maiores núcleos de poboación en España e as zonas máis densamente poboadas.
área, que manifesten a comprensión de textos orais e /ou escritos de carácter xeográfico, social e histórico.
ón e a comunicación.
iversidade.
importancia que a Constitución ten para o funcionamento do Estado español.
as comunidades autónomas que forman España, así como as súas
como fonte de enriquecemento cultural.
proceso da evolución da poboación en España e describe a incidencia que tiveron nesta, factores como a esperanza de vida ou a natalidade.
42
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º CS 5º-CSB3.7.1 - Explica o éxodo rural, a emigración a Europa, e a chegada de inmigrantes ao noso país
5º CS 5º-CSB3.7.2 - Identifica e describe os principais problemas actuais da poboación española: migracións, envellecemento, etc.
5º CS 5º-CSB3.8.1 - Identifica e define materias primas e produto elaborado e os asocia coas actividades nas que se obteñen.
5º CS 5º-CSB3.8.2 - Describe ordenadamente o proceso de obtención dun produto ata a súa venda e identifica os sectores aos que pertencen.
5º CS 5º-CSB3.9.1 - Identifica os tres sectores de actividades económicas e clasifica distintas actividades no grupo ao que pertencen.
5º CS 5º-CSB3.9.2 - Explica as actividades relevantes dos sectores primario, secundario e terciario en España e as súas localizacións nos territo
5º CS 5º-CSB4.1.1 - Identifica a idea de idade da historia e data a Idade Media e Moderna, asociándoas aos f
5º CS 5º-CSB4.2.1 - Coñece algunhas fontes da historia representativas de cada unha das idades da historia, facendo fincapé na Idade Contemporáne
5º CS 5º-CSB4.3.1 - Usa diferentes técnicas para localizar no
5º CS 5º-CSB4.4.1 - Sitúa nunha liña do tempo as etapas históricas máis importantes da Idade Media e Idade Moderna en España.
5º CS 5º-CSB4.4.2 - Identifica e localiza no tempo e no espazo os feitos fundamentais da historia medieval e moderna de España, describindo as pr
5º CS 5º-CSB4.4.3 - Explica aspectos relacionados coa forma de vida e
5º CS 5º-CSB4.4.4 - Describe en orde cronolóxica os principais movementos artísticos e culturais da Idade Media e da Idade Moderna en España cita
5º CS 5º-CSB4.4.5 - Identifica as características distintivas das culturas que conviviron nos reinos peninsulares durante a Idade Media describin
5º CS 5º-CSB4.4.6 - Explica as características da Idade Moderna e certos acontecementos que determinaron cambios fundamentais no rumbo da historia neste perBorbóns, s. XVIII).
5º CS 5º-CSB4.5.1 - Identifica, valora e respecta o patrimonio natural, histórico, cultural e artístico e asume as responsabilidades que supón a súa conservación e mellora.
Explica o éxodo rural, a emigración a Europa, e a chegada de inmigrantes ao noso país
principais problemas actuais da poboación española: migracións, envellecemento, etc.
Identifica e define materias primas e produto elaborado e os asocia coas actividades nas que se obteñen.
proceso de obtención dun produto ata a súa venda e identifica os sectores aos que pertencen.
Identifica os tres sectores de actividades económicas e clasifica distintas actividades no grupo ao que pertencen.
Explica as actividades relevantes dos sectores primario, secundario e terciario en España e as súas localizacións nos territorios correspondentes.
Identifica a idea de idade da historia e data a Idade Media e Moderna, asociándoas aos feitos que marcan os seus inicios e finais.
Coñece algunhas fontes da historia representativas de cada unha das idades da historia, facendo fincapé na Idade Contemporánea.
Usa diferentes técnicas para localizar no tempo e no espazo feitos do pasado, percibindo a duración, a simultaneidade e as relacións entre os acontecementos.
Sitúa nunha liña do tempo as etapas históricas máis importantes da Idade Media e Idade Moderna en España.
Identifica e localiza no tempo e no espazo os feitos fundamentais da historia medieval e moderna de España, describindo as principais características de cada unha delas
Explica aspectos relacionados coa forma de vida e organización social de España das distintas épocas históricas estudadas
Describe en orde cronolóxica os principais movementos artísticos e culturais da Idade Media e da Idade Moderna en España citando aos seus representantes máis
Identifica as características distintivas das culturas que conviviron nos reinos peninsulares durante a Idade Media describindo a evolución política e os distintos modelos sociais.
características da Idade Moderna e certos acontecementos que determinaron cambios fundamentais no rumbo da historia neste per
patrimonio natural, histórico, cultural e artístico e asume as responsabilidades que supón a súa conservación e mellora.
rios correspondentes.
tempo e no espazo feitos do pasado, percibindo a duración, a simultaneidade e as relacións entre os acontecementos.
incipais características de cada unha delas
ndo aos seus representantes máis significativos.
do a evolución política e os distintos modelos sociais.
características da Idade Moderna e certos acontecementos que determinaron cambios fundamentais no rumbo da historia neste período de tempo (Monarquía dos Austrias, s. XVI-XVII. Os
patrimonio natural, histórico, cultural e artístico e asume as responsabilidades que supón a súa conservación e mellora.
43
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º CS 5º-CSB4.6.1 - Aprecia a herdanza cultural a escala local e nacional como a riqueza compartida que hai que coñecer, preservar e c
5º EP 5º-EPB2.2.1 - Confecciona planos, e mapas simples coa axuda das ferramentas básicas, individualmente e en grupo.
5º EP 5º-EPB2.2.3 - Participa nas actividades propostas e amosa interese por elas, colaborando sempre que se trate dun traballo
5º EP 5º-EPB2.5.1 - Valora os elementos e os recursos empregados para conseguir o efecto que máis se axuste ao resultado final.
5º EP 5º-EPB2.5.2 - Coida e respecta os materiais, os utensilios e os espazos utilizados.
5º EP 5º-EPB2.5.3 - Participa e amosa interese polas actividades propostas, colaborando na recollida e na organización do material.
5º EP 5º-EPB2.6.1 - Completa e realiza os debuxos utilizando os coñecementos aprendidos
5º EP 5º-EPB2.6.2 - Presenta as tarefas con orde e limpeza respectando as normas e indicacións establecidas.
5º EP 5º-EPB2.6.3 - Amosa interese polo traballo e a aplicación, apreciando a correcta realización dos exercicios e actividades.
5º LC 5º-LCB1.1.1 - Emprega a lingua oral e axusta os rexistros lingüísticos ao grao de formalidade dos contextos nos que produce o seu discurso:
5º LC 5º-LCB1.1.3 - Aplica as normas sociocomunicativas: escoita acti
5º LC 5º-LCB1.3.2 - Participa activamente e con coherencia na secuencia das súas ideas en diversas situacións de das tecnoloxías da información e comunicación.
5º LC 5º-LCB1.3.3 - Participa activamente nas tarefas de aula, cooperando en situación de aprendizaxe
5º LC 5º-LCB1.5.4 - Utiliza a información recollida para levar a cabo diversas actividades en situación de aprendizaxe individual ou colectivo.
5º LC 5º-LCB1.8.1 - Emprega de xeito efectivo a linguaxe oral para comunicarse e aprender: escoita
5º LC 5º-LCB1.8.2 - Participa en enquisas e entrevistas, asegurándose mediante preguntas adecuadas, da comprensión propia e por parte da persoa i
Aprecia a herdanza cultural a escala local e nacional como a riqueza compartida que hai que coñecer, preservar e coidar.
Confecciona planos, e mapas simples coa axuda das ferramentas básicas, individualmente e en grupo.
Participa nas actividades propostas e amosa interese por elas, colaborando sempre que se trate dun traballo en grupo
Valora os elementos e os recursos empregados para conseguir o efecto que máis se axuste ao resultado final.
Coida e respecta os materiais, os utensilios e os espazos utilizados.
Participa e amosa interese polas actividades propostas, colaborando na recollida e na organización do material.
Completa e realiza os debuxos utilizando os coñecementos aprendidos
limpeza respectando as normas e indicacións establecidas.
Amosa interese polo traballo e a aplicación, apreciando a correcta realización dos exercicios e actividades.
Emprega a lingua oral e axusta os rexistros lingüísticos ao grao de formalidade dos contextos nos que produce o seu discurso: debates, exposicións planificadas, conversas.
Aplica as normas sociocomunicativas: escoita activa, espera de quendas, participación respectuosa, adecuación á intervención da persoa interlocutora e normas básicas de corte
Participa activamente e con coherencia na secuencia das súas ideas en diversas situacións de comunicación: - diálogos -exposicións orais seguindo modelos e guiadas, con axuda, cando cumpra,
Participa activamente nas tarefas de aula, cooperando en situación de aprendizaxe compartida.
Utiliza a información recollida para levar a cabo diversas actividades en situación de aprendizaxe individual ou colectivo.
Emprega de xeito efectivo a linguaxe oral para comunicarse e aprender: escoita activa, recollida de datos, pregunta e repregunta, para obter información e verificar a comprensión.
Participa en enquisas e entrevistas, asegurándose mediante preguntas adecuadas, da comprensión propia e por parte da persoa interlocu
debates, exposicións planificadas, conversas.
va, espera de quendas, participación respectuosa, adecuación á intervención da persoa interlocutora e normas básicas de cortesía.
exposicións orais seguindo modelos e guiadas, con axuda, cando cumpra,
activa, recollida de datos, pregunta e repregunta, para obter información e verificar a comprensión.
nterlocutora.
44
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LC 5º-LCB1.8.3 - Participa en debates explicando as súas opinións e ideas, emitindo xuízos persoais fundamentados sobre os temas e coa profund
5º LC 5º-LCB1.9.1 - Resume entrevistas, noticias e debates infantís
5º LC 5º-LCB1.9.2 - Transforma en noticias feitos cotiás próximos á súa realidade, imitando modelos.
5º LC 5º-LCB2.6.2 - Interpreta a linguaxe figurada, en textos publicitarios.
5º LC 5º-LCB3.2.1 - Valora a súa propia produción escrita, así como a produción escrita dos seus compañeiros.
5º LC 5º-LCB3.6.1 - Expresa, por escrito, utilizando de xeito habitual, unha linguaxe non sexista e respectuosa coas diferenzas.
5º LC 5º-LCB4.6.1 - Valora a variedade lingüística de España e o español de América.
5º LC 5º-LCB4.7.1 - Compara aspectos (gráficos, sintácticos e léxicos) das linguas que coñece.
5º LC 5º-LCB5.5.1 - Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade
5º LC 5º-LCB5.7.1 - Valora a literatura en calquera lingua, especialmente en lingua galega, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo
5º LG 5º-LG-B5.7.2 - Amosa curiosidade por coñecer outras costumes e formas
5º LG 5º-LGB1.1.2 - Comprende o significado literal e inferencial dun texto oral sinxelo, distinguindo, de maneira xeral, información de opinión.
5º LG 5º-LGB1.12.1 - Usa, de maneira xeral, unha linguaxe non sexista.
5º LG 5º-LGB1.12.2 - Usa, de maneira xeral, unha linguaxe respectuosa coas diferenzas.
5º LG 5º-LGB1.13.2 - Valora as diferenzas dialectais orais da lingua galega como un símbolo de riqueza lingüística e cultural e o
5º LG 5º-LGB1.14.2 - Recoñece a validez da lingua galega para conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.
Participa en debates explicando as súas opinións e ideas, emitindo xuízos persoais fundamentados sobre os temas e coa profundidade propia da súa idade.
Resume entrevistas, noticias e debates infantís procedentes da radio, televisión e da internet.
Transforma en noticias feitos cotiás próximos á súa realidade, imitando modelos.
Interpreta a linguaxe figurada, en textos publicitarios.
a súa propia produción escrita, así como a produción escrita dos seus compañeiros.
Expresa, por escrito, utilizando de xeito habitual, unha linguaxe non sexista e respectuosa coas diferenzas.
lingüística de España e o español de América.
Compara aspectos (gráficos, sintácticos e léxicos) das linguas que coñece.
Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade ou de produción propia.
Valora a literatura en calquera lingua, especialmente en lingua galega, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.
Amosa curiosidade por coñecer outras costumes e formas de relación social, respectando e valorando a diversidade cultural.
Comprende o significado literal e inferencial dun texto oral sinxelo, distinguindo, de maneira xeral, información de opinión.
xeral, unha linguaxe non sexista.
Usa, de maneira xeral, unha linguaxe respectuosa coas diferenzas.
Valora as diferenzas dialectais orais da lingua galega como un símbolo de riqueza lingüística e cultural e o estándar como variante unificadora.
Recoñece a validez da lingua galega para conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.
idade propia da súa idade.
persoal.
estándar como variante unificadora.
45
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB1.2.1 - Accede a documentos audiovisuais e dixitais, para obter, seleccionar e clasificar, con os medios de comunicación como instrumento de aprendizaxe.
5º LG 5º-LGB1.4.1 - Participa axeitadamente nunha conversa entre iguais,
5º LG 5º-LGB1.5.1 - Atende ás intervencións dos e das demais en actos de fala orais, sen interromper
5º LG 5º-LGB1.5.2 - Respecta as opinións dos e das demais
5º LG 5º-LGB1.6.1 - Respecta as quendas de palabra nos intercambios orais.
5º LG 5º-LGB1.6.2 - Respecta as opinións das persoas participantes nos intercambios orais e é consciente da posibilidade de empregar a lingua gal
5º LG 5º-LGB1.6.3 - Emprega unha postura e xestualidade adaptada ao discurso, para reforzalo e facilitar a súa comprensión.
5º LG 5º-LGB1.6.4 - Exprésase cunha pronuncia e dicción correctas: articulación, ritmo, entoación e volume.
5º LG 5º-LGB1.6.5 - Participa na conversa formulando e contestando preguntas.
5º LG 5º-LGB1.7.3 - Emprega o rexistro lingüístico (formal ou informal) adecuado a cada contexto.
5º LG 5º-LGB1.8.1 - Elabora textos sinxelos propios dos medios de comunicación.
5º LG 5º-LGB1.9.1 - Utiliza a expresividade corporal: miradas e postura corporal para reforzar o sentido das súas producións orais.
5º LG 5º-LGB2.1.1 - Comprende a información relevante de textos procedentes dos medios de comunicación social ou propios de
5º LG 5º-LGB2.10.1 - Amosa interese pola lectura como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación
5º LG 5º-LGB2.11.2 - Expresa, de maneira sinxela, opinións e valoracións sobre as lecturas feitas.
5º LG 5º-LGB2.12.2 - Valora a variedade interna da lingua como símbolo de riqueza lingüística e cultural, así como o estándar como variante unificadora.
Accede a documentos audiovisuais e dixitais, para obter, seleccionar e clasificar, con certa autonomía, a información relevante e necesaria para realizar traballos ou completar información, valorando os medios de comunicación como instrumento de aprendizaxe.
Participa axeitadamente nunha conversa entre iguais, comprendendo o que di o interlocutor e intervindo coas propostas propias.
Atende ás intervencións dos e das demais en actos de fala orais, sen interromper
Respecta as opinións dos e das demais
Respecta as quendas de palabra nos intercambios orais.
Respecta as opinións das persoas participantes nos intercambios orais e é consciente da posibilidade de empregar a lingua galega en calquera intercambio oral dentro da escola ou
Emprega unha postura e xestualidade adaptada ao discurso, para reforzalo e facilitar a súa comprensión.
Exprésase cunha pronuncia e dicción correctas: articulación, ritmo, entoación e volume.
Participa na conversa formulando e contestando preguntas.
Emprega o rexistro lingüístico (formal ou informal) adecuado a cada contexto.
Elabora textos sinxelos propios dos medios de comunicación.
Utiliza a expresividade corporal: miradas e postura corporal para reforzar o sentido das súas producións orais.
Comprende a información relevante de textos procedentes dos medios de comunicación social ou propios de situacións cotiás.
Amosa interese pola lectura como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación
Expresa, de maneira sinxela, opinións e valoracións sobre as lecturas feitas.
variedade interna da lingua como símbolo de riqueza lingüística e cultural, así como o estándar como variante unificadora.
certa autonomía, a información relevante e necesaria para realizar traballos ou completar información, valorando
ega en calquera intercambio oral dentro da escola ou fóra dela.
46
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB2.2.1 - Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións
5º LG 5º-LGB2.7.5 - Fai lecturas dramatizadas de textos.
5º LG 5º-LGB2.8.1 - Usa a biblioteca de aula con certa autonomía, para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
5º LG 5º-LGB2.8.2 - Usa a biblioteca de centro con certa autonomía,para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
5º LG 5º-LGB2.9.1 - Amosa interese pola conservación e organización dos seus libros físicos e/ou virtuais
5º LG 5º-LGB3.1.4 - Aplica, de maneira xeral, a norma lingüística: ortografía, acentuación, léxico, morfosintaxe e usa, habitualmente, unha lingu
5º LG 5º-LGB3.2.2 - Redacta textos xornalísticos (noticias, crónicas, reportaxes, entrevistas) e (a
5º LG 5º-LGB3.2.4 - Escribe textos coherentes e empregando algúns elementos básicos de cohesión, usando o rexistro adecuado.
5º LG 5º-LGB3.2.5 - Resume o contido de textos sinxelos propios
5º LG 5º-LGB3.4.1 - Elabora textos sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic, contos, poemas,
5º LG 5º-LGB3.7.2 - Valora a lingua escrita como medio de comunicación.
5º LG 5º-LGB4.2.1 - Aplica xeralmente as normas de acentuación xerais e de acentuación diacrítica e aprecia o seu valor social e a necesidade de
5º LG 5º-LGB4.2.2 - Coñece e utiliza as normas ortográficas, aplicándoas nas súas producións escritas con especial atención nas regras do h, b/v, c/cc, s/x, ll/i/
5º LG 5º-LGB4.3.3 - Respecta, de xeito xeral, as normas morfosintácticas de colocación do pronome átono.
5º LG 5º-LGB4.8.2 - Identifica e valora a lingua galega dentro da realidade plurilingüe e pluricultural de España e de Europa.
5º LG 5º-LGB5.4.1 - Recrea e compón poemas e relatos, a partir de modelos sinxelos, para comunicar sentimentos, emocións, estados de ánimo e
Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións redundantes, relacionándoa co contido do texto que acompaña.
Usa a biblioteca de aula con certa autonomía, para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
Usa a biblioteca de centro con certa autonomía,para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
Amosa interese pola conservación e organización dos seus libros físicos e/ou virtuais
Aplica, de maneira xeral, a norma lingüística: ortografía, acentuación, léxico, morfosintaxe e usa, habitualmente, unha linguaxe non sexista.
Redacta textos xornalísticos (noticias, crónicas, reportaxes, entrevistas) e (anuncios e carteis), imitando modelos publicitarios moi sinxelos.
Escribe textos coherentes e empregando algúns elementos básicos de cohesión, usando o rexistro adecuado.
Resume o contido de textos sinxelos propios do ámbito da vida persoal ou familiar ou dos medios de comunicación.
Elabora textos sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic, contos, poemas, cancións e anécdotas.
Valora a lingua escrita como medio de comunicación.
Aplica xeralmente as normas de acentuación xerais e de acentuación diacrítica e aprecia o seu valor social e a necesidade de cinguirse a elas.
as normas ortográficas, aplicándoas nas súas producións escritas con especial atención nas regras do h, b/v, c/cc, s/x, ll/i/
Respecta, de xeito xeral, as normas morfosintácticas de colocación do pronome átono.
Identifica e valora a lingua galega dentro da realidade plurilingüe e pluricultural de España e de Europa.
Recrea e compón poemas e relatos, a partir de modelos sinxelos, para comunicar sentimentos, emocións, estados de ánimo e lembranzas.
redundantes, relacionándoa co contido do texto que acompaña.
axe non sexista.
nuncios e carteis), imitando modelos publicitarios moi sinxelos.
cancións e anécdotas.
cinguirse a elas.
as normas ortográficas, aplicándoas nas súas producións escritas con especial atención nas regras do h, b/v, c/cc, s/x, ll/i/x.
lembranzas.
47
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB5.6.1 - Valora a literatura en calquera lingua, como vehículo de comunicación, fonte de coñecemento e como recurso de gozo persoal.
5º LG 5º-LGB5.7.1 - Compara imaxes, símbolos e mitos sinxelos doutras culturas cos da cultura
5º VSC 5º-VSCB1.1.1 - Actúa de forma respectable e digna.
5º VSC 5º-VSCB1.2.2 - Aplica o autocontrol á toma de decisión e á resolución de conflitos.
5º VSC 5º-VSCB1.2.3 - Expresa os seus sentimentos, necesidades e
5º VSC 5º-VSCB1.3.1 - Traballa en equipo valorando o esforzo individual e colectivo e asumindo compromisos para a consecución de obxectivos
5º VSC 5º-VSCB1.3.2 - Realiza unha autoavaliación responsable da execución das tarefas, expresando propostas de mellora.
5º VSC 5º-VSCB1.4.1 - Utiliza o pensamento creativo na análise de problemas e na formulación de propostas de actuación.
5º VSC 5º-VSCB1.4.2 - Sabe facer fronte á incerteza, ao medo ou ao fracaso.
5º VSC 5º-VSCB1.5.1 - Identifica, define problemas sociais e cívicos e achega solucións potencialmente efectivas.
5º VSC 5º-VSCB1.5.2 - Define e formula claramente problemas de convivencia e achega solucións
5º VSC 5º-VSCB1.6.1 - Identifica vantaxes e inconvenientes dunha posible solución antes de tomar unha decisión ética.
5º VSC 5º-VSCB2.1.2 - Emprega a comunicación verbal en relación coa non verbal en exposicións orais e debates.
5º VSC 5º-VSCB2.2.1 - Dialoga interpretando e dando sentido ao que oe.
5º VSC 5º-VSCB2.2.2 - Realiza actividades cooperativas detectando os sentimentos e pensamentos que subxacen no que se está a dicir.
5º VSC 5º-VSCB2.2.3 - Colabora en proxectos grupais escoitando activamente, demostrando interese polas outras persoas.
Valora a literatura en calquera lingua, como vehículo de comunicación, fonte de coñecemento e como recurso de gozo persoal.
Compara imaxes, símbolos e mitos sinxelos doutras culturas cos da cultura galega, amosando interese e respecto.
Actúa de forma respectable e digna.
Aplica o autocontrol á toma de decisión e á resolución de conflitos.
Expresa os seus sentimentos, necesidades e dereitos, á vez que respecta os dos e das demais nas actividades cooperativas.
Traballa en equipo valorando o esforzo individual e colectivo e asumindo compromisos para a consecución de obxectivos
autoavaliación responsable da execución das tarefas, expresando propostas de mellora.
Utiliza o pensamento creativo na análise de problemas e na formulación de propostas de actuación.
incerteza, ao medo ou ao fracaso.
Identifica, define problemas sociais e cívicos e achega solucións potencialmente efectivas.
Define e formula claramente problemas de convivencia e achega solucións potencialmente efectivas.
Identifica vantaxes e inconvenientes dunha posible solución antes de tomar unha decisión ética.
Emprega a comunicación verbal en relación coa non verbal en exposicións orais e debates.
Dialoga interpretando e dando sentido ao que oe.
Realiza actividades cooperativas detectando os sentimentos e pensamentos que subxacen no que se está a dicir.
grupais escoitando activamente, demostrando interese polas outras persoas.
48
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º VSC 5º-VSCB2.3.1 - Comunícase empregando expresións para mellorar a comunicación e facilitar o achegamento co seu interlocutor nas conversas.
5º VSC 5º-VSCB2.3.2 - Comparte sentimentos durante o diálogo
5º VSC 5º-VSCB2.3.3 - Utiliza os elementos que contribúen ao diálogo.
5º VSC 5º-VSCB2.3.4 - Recoñece os elementos que bloquean a comunicación en diferentes situacións.
5º VSC 5º-VSCB2.4.1 - Realiza unha defensa tranquila e respectuosa das posicións persoais.
5º VSC 5º-VSCB2.4.2 - Emprega a linguaxe positiva.
5º VSC 5º-VSCB2.5.1 - Infire, de xeito guiado, e dá o sentido adecuado á expresión das demais persoas.
5º VSC 5º-VSCB2.5.2 - Relaciona diferentes ideas e opinións
5º VSC 5º-VSCB2.6.1 - Interacciona con empatía.
5º VSC 5º-VSCB2.6.2 - Emprega diferentes habilidades sociais.
5º VSC 5º-VSCB2.7.1 - Comprende e aprecia positivamente as diferenzas culturais.
5º VSC 5º-VSCB2.8.1 - Forma parte activa das dinámicas do grupo
5º VSC 5º-VSCB2.8.2 - Establece e mantén relacións emocionais amigables, baseadas no intercambio de afecto e a confianza mutua.
5º VSC 5º-VSCB2.8.3 - Consegue a aceptación dos compañeiros e compañeiras.
5º VSC 5º-VSCB2.8.4 - Expón en historias creativas as características da relación da amizade.
5º VSC 5º-VSCB3.1.1 - Desenvolve proxectos e resolve problemas en colaboración.
Comunícase empregando expresións para mellorar a comunicación e facilitar o achegamento co seu interlocutor nas conversas.
sentimentos durante o diálogo
Utiliza os elementos que contribúen ao diálogo.
Recoñece os elementos que bloquean a comunicación en diferentes situacións.
respectuosa das posicións persoais.
Infire, de xeito guiado, e dá o sentido adecuado á expresión das demais persoas.
Relaciona diferentes ideas e opinións para atopar os seus aspectos comúns.
Emprega diferentes habilidades sociais.
Comprende e aprecia positivamente as diferenzas culturais.
Forma parte activa das dinámicas do grupo
Establece e mantén relacións emocionais amigables, baseadas no intercambio de afecto e a confianza mutua.
Consegue a aceptación dos compañeiros e compañeiras.
Expón en historias creativas as características da relación da amizade.
Desenvolve proxectos e resolve problemas en colaboración.
49
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º VSC 5º-VSCB3.1.2 - Pon de manifesto unha actitude aberta cara aos demais compartindo
5º VSC 5º-VSCB3.10.1 - Axuíza criticamente actitudes de falta de respecto á igualdade de oportunidades de homes e mulleres.
5º VSC 5º-VSCB3.10.2 - Colabora con persoas doutro sexo en
5º VSC 5º-VSCB3.10.3 - Realiza diferentes tipos de actividades independentemente do seu sexo.
5º VSC 5º-VSCB3.11.1 - Reflexiona sobre os dereitos e deberes da Constitución Española.
5º VSC 5º-VSCB3.11.2 - Expresa a importancia de garantir os dereitos e deberes dos cidadáns e cidadás do seu contorno.
5º VSC 5º-VSCB3.11.3 - Participa no benestar da contorna próxima baseándose nos dereitos e deberes dos cidadáns e cidadás.
5º VSC 5º-VSCB3.12.1 - Expresa as notas características da convivencia democrática.
5º VSC 5º-VSCB3.12.2 - Argumenta a importancia dos valores cívicos na sociedade democrática.
5º VSC 5º-VSCB3.13.1 - Analiza, explica e expón as causas e consecuencias da intervención humana no medio.
5º VSC 5º-VSCB3.13.2 - Investiga criticamente a intervención humana no medio ambiente e comunica os resultados.
5º VSC 5º-VSCB3.13.3 - Argumenta comportamentos de defensa e recuperación do equilibrio ecolóxico e de conservación do medio ambiente.
5º VSC 5º-VSCB3.14.1 - Realiza un uso ético das novas tecnoloxías.
5º VSC 5º-VSCB3.14.2 - Coñece o emprego seguro das novas tecnoloxías.
5º VSC 5º-VSCB3.15.1 - Colabora en campañas escolares sobre a importancia e a promoción do respecto das normas de educación
5º VSC 5º-VSCB3.15.2 - Analiza información na prensa en relación cos accidentes de tráfico.
Pon de manifesto unha actitude aberta cara aos demais compartindo puntos de vista e sentimentos durante a interacción social na aula.
Axuíza criticamente actitudes de falta de respecto á igualdade de oportunidades de homes e mulleres.
Colabora con persoas doutro sexo en diferentes situacións escolares.
Realiza diferentes tipos de actividades independentemente do seu sexo.
Reflexiona sobre os dereitos e deberes da Constitución Española.
importancia de garantir os dereitos e deberes dos cidadáns e cidadás do seu contorno.
Participa no benestar da contorna próxima baseándose nos dereitos e deberes dos cidadáns e cidadás.
características da convivencia democrática.
Argumenta a importancia dos valores cívicos na sociedade democrática.
Analiza, explica e expón as causas e consecuencias da intervención humana no medio.
Investiga criticamente a intervención humana no medio ambiente e comunica os resultados.
Argumenta comportamentos de defensa e recuperación do equilibrio ecolóxico e de conservación do medio ambiente.
Realiza un uso ético das novas tecnoloxías.
Coñece o emprego seguro das novas tecnoloxías.
Colabora en campañas escolares sobre a importancia e a promoción do respecto das normas de educación viaria.
Analiza información na prensa en relación cos accidentes de tráfico.
puntos de vista e sentimentos durante a interacción social na aula.
50
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º VSC 5º-VSCB3.15.3 - Investiga sobre as principais causas dos accidentes de tráfico coa axuda das novas tecnoloxías.
5º VSC 5º-VSCB3.15.4 - Explica as consecuencias de diferentes accidentes de tráfico.
5º VSC 5º-VSCB3.16.1 - Desenvolve proxectos relacionados coas principais causas dos accidentes de tráfico, sobre os que se informa en diferentes med
5º VSC 5º-VSCB3.16.2 - Reflexiona sobre o modo no que se poderían evitar accidentes de tráfico e expón as súas conclusións.
5º VSC 5º-VSCB3.16.3 - Explica as principais medidas que se poderían tomar para previr accidentes de tráfico.
5º VSC 5º-VSCB3.2.1 - Amosa boa disposición para ofrecer e recibir axuda para a aprendizaxe.
5º VSC 5º-VSCB3.2.2 - Recorre ás estratexias de axuda entre iguais.
5º VSC 5º-VSCB3.2.3 - Respecta as regras durante o traballo en equipo.
5º VSC 5º-VSCB3.3.1 - Argumenta a necesidade de que existan normas de
5º VSC 5º-VSCB3.3.2 - Participa na elaboración das normas da aula.
5º VSC 5º-VSCB3.3.3 - Respecta as normas do centro escolar
5º VSC 5º-VSCB3.4.1 - Resolve os conflitos de modo construtivo.
5º VSC 5º-VSCB3.4.2 - Sigue as fases da mediación en situacións reais e simulacións.
5º VSC 5º-VSCB3.4.3 - Manexa a linguaxe positiva na comunicación de pensamentos, intencións e posicionamentos nas relacións interpersoais.
5º VSC 5º-VSCB3.4.4 - Analiza as emocións, sentimentos, posibles pensamentos e puntos de vista das partes en conflito.
5º VSC 5º-VSCB3.5.1 - Razoa o sentido da responsabilidade social e da xustiza social.
Investiga sobre as principais causas dos accidentes de tráfico coa axuda das novas tecnoloxías.
consecuencias de diferentes accidentes de tráfico.
Desenvolve proxectos relacionados coas principais causas dos accidentes de tráfico, sobre os que se informa en diferentes medios de comunicación.
sobre o modo no que se poderían evitar accidentes de tráfico e expón as súas conclusións.
Explica as principais medidas que se poderían tomar para previr accidentes de tráfico.
ofrecer e recibir axuda para a aprendizaxe.
Recorre ás estratexias de axuda entre iguais.
Respecta as regras durante o traballo en equipo.
Argumenta a necesidade de que existan normas de convivencia nos diferentes espazos de interacción social.
Participa na elaboración das normas da aula.
Respecta as normas do centro escolar
Resolve os conflitos de modo construtivo.
Sigue as fases da mediación en situacións reais e simulacións.
Manexa a linguaxe positiva na comunicación de pensamentos, intencións e posicionamentos nas relacións interpersoais.
emocións, sentimentos, posibles pensamentos e puntos de vista das partes en conflito.
Razoa o sentido da responsabilidade social e da xustiza social.
ios de comunicación.
51
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º VSC 5º-VSCB3.5.2 - Identifica e analiza criticamente desigualdades sociais.
5º VSC 5º-VSCB3.5.3 - Describe condutas solidarias.
5º VSC 5º-VSCB3.6.1 - Amósase xeneroso no seu contorno próximo.
5º VSC 5º-VSCB3.6.2 - É capaz de sensibilizar sobre causas altruístas realizando exposicións orais sobre o seu valor e cometidos.
5º VSC 5º-VSCB3.6.3 - Colabora en causas altruístas en colaboración coa comunidade educativa
5º VSC 5º-VSCB3.7.1 - Coñece e respecta os dereitos e deberes do alumnado.
5º VSC 5º-VSCB3.7.2 - Realiza xuízos morais, de xeito guiado, de situacións escolares.
5º VSC 5º-VSCB3.7.3 - Xustifica as súas actuacións en base a valores persoais como a dignidade, a liberdade, a autoestima, a seguridade nun mesmo e
5º VSC 5º-VSCB3.8.1 - Argumenta o carácter universal dos dereitos
5º VSC 5º-VSCB3.8.2 - Expón a importancia de que todas as persoas gocen dos dereitos básicos: saúde, benestar, alimentación, vestido, vivenda e asi
5º VSC 5º-VSCB3.8.3 - Axuíza criticamente as circunstancias de persoas que viven
5º VSC 5º-VSCB3.9.1 - Argumenta e expón mediante imaxes a importancia de garantir a igualdade de dereitos e a non discriminación por razón de nacemcircunstancia persoal ou social.
5º VSC 5º-VSCB3.9.2 - Descobre e axuíza criticamente casos próximos de desigualdade e discriminación.
Identifica e analiza criticamente desigualdades sociais.
Amósase xeneroso no seu contorno próximo.
É capaz de sensibilizar sobre causas altruístas realizando exposicións orais sobre o seu valor e cometidos.
Colabora en causas altruístas en colaboración coa comunidade educativa
Coñece e respecta os dereitos e deberes do alumnado.
Realiza xuízos morais, de xeito guiado, de situacións escolares.
Xustifica as súas actuacións en base a valores persoais como a dignidade, a liberdade, a autoestima, a seguridade nun mesmo e a capacidade de enfrontarse aos problemas.
Argumenta o carácter universal dos dereitos humanos.
Expón a importancia de que todas as persoas gocen dos dereitos básicos: saúde, benestar, alimentación, vestido, vivenda e asistencia médica.
Axuíza criticamente as circunstancias de persoas que viven en situacións de privación dos dereitos básicos.
Argumenta e expón mediante imaxes a importancia de garantir a igualdade de dereitos e a non discriminación por razón de nacemento, raza, sexo, relixión, opinión ou calquera outra
Descobre e axuíza criticamente casos próximos de desigualdade e discriminación.
a capacidade de enfrontarse aos problemas.
stencia médica.
ento, raza, sexo, relixión, opinión ou calquera outra condición ou
52
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
PERFIL COMPETENCIAL
Competencia Clave: Conciencia e expresións culturais
Nivel Área
5º CN 5º-CNB5.2.3 - Coñece e explica algúns dos avances da ciencia no fogar e na vida cotiá, na medicina, na cultura e no lecer, na arte, na músicomunicación.
5º CS 5º-CSB4.1.1 - Identifica a idea de idade da historia e data a Idade Media e Moderna, asociándoas aos feitos que marcan os seus inicios e fi
5º CS 5º-CSB4.2.1 - Coñece algunhas fontes da historia representativas de cada unha das idades da historia, facendo fincapé na Idade Contemporánea.
5º CS 5º-CSB4.3.1 - Usa diferentes técnicas para localizar no tempo e no espazo feitos do pasado, percibindo a duración, a simultaneidade e as
5º CS 5º-CSB4.4.1 - Sitúa nunha liña do tempo as etapas históricas máis importantes da Idade Media e Idade Moderna en España.
5º CS 5º-CSB4.4.2 - Identifica e localiza no tempo e no espazo os feitos fundamentais da
5º CS 5º-CSB4.4.3 - Explica aspectos relacionados coa forma de vida e organización social de España das distintas épocas históricas estudadas
5º CS 5º-CSB4.4.4 - Describe en orde cronolóxica os principais movementos artísticos e culturais da Idade Media e da Idade Moderna en España cita
5º CS 5º-CSB4.4.5 - Identifica as características distintivas das
5º CS 5º-CSB4.4.6 - Explica as características da Idade ModeBorbóns, s. XVIII).
5º CS 5º-CSB4.5.1 - Identifica, valora e respecta o patrimonio natural, histórico, c
5º CS 5º-CSB4.6.1 - Aprecia a herdanza cultural a escala local e nacional como a riqueza compartida que hai que coñecer, preservar e coidar.
5º EP 5º-EPB1.1.1 - Recoñece as imaxes fixas e en movemento e clasifícaas
Estándares
Coñece e explica algúns dos avances da ciencia no fogar e na vida cotiá, na medicina, na cultura e no lecer, na arte, na música, no cine
Identifica a idea de idade da historia e data a Idade Media e Moderna, asociándoas aos feitos que marcan os seus inicios e finais.
fontes da historia representativas de cada unha das idades da historia, facendo fincapé na Idade Contemporánea.
Usa diferentes técnicas para localizar no tempo e no espazo feitos do pasado, percibindo a duración, a simultaneidade e as relacións entre os acontecementos.
Sitúa nunha liña do tempo as etapas históricas máis importantes da Idade Media e Idade Moderna en España.
Identifica e localiza no tempo e no espazo os feitos fundamentais da historia medieval e moderna de España, describindo as principais características de cada unha delas
Explica aspectos relacionados coa forma de vida e organización social de España das distintas épocas históricas estudadas
Describe en orde cronolóxica os principais movementos artísticos e culturais da Idade Media e da Idade Moderna en España citando aos seus representantes máis significativos.
Identifica as características distintivas das culturas que conviviron nos reinos peninsulares durante a Idade Media describindo a evolución política e os distintos modelos
Explica as características da Idade Moderna e certos acontecementos que determinaron cambios fundamentais no rumbo da historia neste período de tempo (Monarquía dos
Identifica, valora e respecta o patrimonio natural, histórico, cultural e artístico e asume as responsabilidades que supón a súa conservación e mellora.
Aprecia a herdanza cultural a escala local e nacional como a riqueza compartida que hai que coñecer, preservar e coidar.
Recoñece as imaxes fixas e en movemento e clasifícaas
ca, no cine e no deporte e nas tecnoloxías da información e a
relacións entre os acontecementos.
historia medieval e moderna de España, describindo as principais características de cada unha delas
ndo aos seus representantes máis significativos.
culturas que conviviron nos reinos peninsulares durante a Idade Media describindo a evolución política e os distintos modelos sociais.
rna e certos acontecementos que determinaron cambios fundamentais no rumbo da historia neste período de tempo (Monarquía dos Austrias, s. XVI-XVII. Os
ultural e artístico e asume as responsabilidades que supón a súa conservación e mellora.
53
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º EP 5º-EPB1.1.2 - Debuxa aspectos da vida cotiá.
5º EP 5º-EPB1.2.1 - Identifica os recursos e os materiais utilizados para elaborar unha obra.
5º EP 5º-EPB1.2.2 - Analiza as posibilidades de materiais, texturas, formas e cores aplicadas sobre diferentes soportes.
5º EP 5º-EPB1.3.1 - Coñece a evolución da fotografía desde o branco/negro á cor, do formato papel ao dixital, e valora as posibilidades que propo
5º EP 5º-EPB1.3.2 - Realiza fotografías utilizando medios tecnolóxicos, analizando, a posteriori, se o encadre é o máis axeitado para o propósito
5º EP 5º-EPB1.3.3 - Recoñece os diferentes temas da fotografía.
5º EP 5º-EPB2.1.1 - Realiza composicións que transmitan emocións e sensacións básicas, utilizando distintos elementos e recursos para os axustar ás necesidades.
5º EP 5º-EPB2.1.2 - Busca un cartel e confecciona o seu propio anuncio.
5º EP 5º-EPB2.2.1 - Confecciona planos, e mapas simples coa
5º EP 5º-EPB2.2.2 - Utiliza e manexa os elementos que estruturan o espazo gráfico (cuadrícula).
5º EP 5º-EPB2.3.1 - Representa con claroscuro a sensación espacial de composicións volumétricas.
5º EP 5º-EPB2.3.2 - Experimenta coa superposición de planos para crear volume.
5º EP 5º-EPB2.3.3 - Utiliza a liña horizontal como elemento expresivo para proporcionar sensación de profundidade.
5º EP 5º-EPB2.3.4 - Combina e analiza as cores para as utilizar correctamente na composición.
5º EP 5º-EPB2.3.5 - Aproveita a diferenza das texturas achegadas polos lapis de cores e as ceras.
5º EP 5º-EPB2.3.6 - Constrúe obxectos tridimensionais.
Identifica os recursos e os materiais utilizados para elaborar unha obra.
materiais, texturas, formas e cores aplicadas sobre diferentes soportes.
Coñece a evolución da fotografía desde o branco/negro á cor, do formato papel ao dixital, e valora as posibilidades que proporciona a tecnoloxía.
Realiza fotografías utilizando medios tecnolóxicos, analizando, a posteriori, se o encadre é o máis axeitado para o propósito inicial.
Recoñece os diferentes temas da fotografía.
que transmitan emocións e sensacións básicas, utilizando distintos elementos e recursos para os axustar ás necesidades.
Busca un cartel e confecciona o seu propio anuncio.
Confecciona planos, e mapas simples coa axuda das ferramentas básicas, individualmente e en grupo.
Utiliza e manexa os elementos que estruturan o espazo gráfico (cuadrícula).
Representa con claroscuro a sensación espacial de composicións volumétricas.
Experimenta coa superposición de planos para crear volume.
Utiliza a liña horizontal como elemento expresivo para proporcionar sensación de profundidade.
utilizar correctamente na composición.
Aproveita a diferenza das texturas achegadas polos lapis de cores e as ceras.
rciona a tecnoloxía.
que transmitan emocións e sensacións básicas, utilizando distintos elementos e recursos para os axustar ás necesidades.
54
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º EP 5º-EPB2.4.1 - Debuxa formas, figuras e elementos do
5º EP 5º-EPB2.4.2 - Organiza os espazos das súas producións bidimensionais, utilizando conceptos básicos de composición, equilibrio e proporción
5º EP 5º-EPB2.4.3 - Analiza e compara as texturas naturais e artificiais, así como as texturas visuais e táctiles, sendo capaz de realizar traballos artísticos utiliz
5º EP 5º-EPB2.4.4 - Distingue o tema ou xénero de obras plásticas.
5º EP 5º-EPB2.4.5 - Realiza imaxes humanas, animais e casas, partindo dun bosquexo.
5º EP 5º-EPB2.5.1 - Valora os elementos e os recursos empregados para conseguir o efecto que máis se axuste ao resultado final.
5º EP 5º-EPB2.6.1 - Completa e realiza os debuxos utilizando os coñecementos
5º EP 5º-EPB2.6.2 - Presenta as tarefas con orde e limpeza respectando as normas e indicacións establecidas.
5º EP 5º-EPB2.6.3 - Amosa interese polo traballo e a aplicación, apreciando a correcta realización dos exercicios e actividades.
5º EP 5º-EPB2.7.1 - Emprega as novas tecnoloxías para se iniciar no deseño dixital, no tratamento de imaxes ou na animación.
5º EP 5º-EPB3.1.1 - Coñece e usa as principais ferramentas básicas do debuxo xeométrico (regra, escuadro, cartabón, semicírculo etc.)
5º EP 5º-EPB3.1.2 - Utiliza o trazado de rectas paralelas.
5º EP 5º-EPB3.1.3 - Traza ángulos rectos, de 30 e de 60 graos utilizando as ferramentas básicas.
5º EP 5º-EPB3.1.4 - Manexa os efectos visuais da perspectiva para debuxar triángulos e
5º EP 5º-EPB3.1.5 - Representa e aplica adecuadamente o eixe de simetría.
5º EP 5º-EPB3.1.6 - Representa formas xeométricas con precisión e coa axuda da cuadrícula e as ferramentas básicas.
Debuxa formas, figuras e elementos do contexto con dimensións, proporcións, cores e tamaños axeitados.
Organiza os espazos das súas producións bidimensionais, utilizando conceptos básicos de composición, equilibrio e proporción
texturas naturais e artificiais, así como as texturas visuais e táctiles, sendo capaz de realizar traballos artísticos utiliz
Distingue o tema ou xénero de obras plásticas.
humanas, animais e casas, partindo dun bosquexo.
Valora os elementos e os recursos empregados para conseguir o efecto que máis se axuste ao resultado final.
Completa e realiza os debuxos utilizando os coñecementos aprendidos
Presenta as tarefas con orde e limpeza respectando as normas e indicacións establecidas.
Amosa interese polo traballo e a aplicación, apreciando a correcta realización dos exercicios e actividades.
Emprega as novas tecnoloxías para se iniciar no deseño dixital, no tratamento de imaxes ou na animación.
Coñece e usa as principais ferramentas básicas do debuxo xeométrico (regra, escuadro, cartabón, semicírculo etc.)
Traza ángulos rectos, de 30 e de 60 graos utilizando as ferramentas básicas.
Manexa os efectos visuais da perspectiva para debuxar triángulos e cuadriláteros.
Representa e aplica adecuadamente o eixe de simetría.
Representa formas xeométricas con precisión e coa axuda da cuadrícula e as ferramentas básicas.
texturas naturais e artificiais, así como as texturas visuais e táctiles, sendo capaz de realizar traballos artísticos utilizando estes coñecementos.
55
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LC 5º-LCB1.6.1 - Reproduce de memoria breves textos literarios ou non literarios e propios, axeitados aos seus gustos e intereses..
5º LC 5º-LCB3.1.4 - Elabora un informe seguindo un guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de c
5º LC 5º-LCB5.1.1 - Valora e recoñece as características fundamentais de textos literarios narrativos, poéticos e dramáticos.
5º LC 5º-LCB5.2.1 - Realiza lecturas guiadas de textos narrativos de tradición oral, literatura
5º LC 5º-LCB5.3.1 - Distingue algúns recursos retóricos e métricos básicos propios dos poemas.
5º LC 5º-LCB5.3.2 - Utiliza comparacións, metáforas, aumentativos, diminutivos e sinónimos en
5º LC 5º-LCB5.4.1 - Crea sinxelos textos literarios (contos, poemas, cancións e sinxelas obras teatrais) a partir de pautas ou modelos dados.
5º LC 5º-LCB5.5.1 - Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios
5º LC 5º-LCB5.5.2 - Memoriza e reproduce textos orais adecuados á súa idade: contos, poemas, cancións.
5º LC 5º-LCB5.6.1 - Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á
5º LC 5º-LCB5.7.1 - Valora a literatura en calquera lingua, especialmente en lingua galega, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo
5º LG 5º-LG-B5.7.2 - Amosa curiosidade por coñecer outras costumes e formas de relación
5º LG 5º-LGB1.11.1 - Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo.
5º LG 5º-LGB1.13.1 - Recoñece textos orais sinxelos pertencentes a diferentes
5º LG 5º-LGB1.13.2 - Valora as diferenzas dialectais orais da lingua galega como un símbolo de riqueza lingüística e cultural e o estándar como va
5º LG 5º-LGB1.14.1 - Identifica a lingua galega oral con calquera contexto profesional: sanidade, educación, medios de comunicación...
textos literarios ou non literarios e propios, axeitados aos seus gustos e intereses..
Elabora un informe seguindo un guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de carácter científico,
Valora e recoñece as características fundamentais de textos literarios narrativos, poéticos e dramáticos.
Realiza lecturas guiadas de textos narrativos de tradición oral, literatura infantil, adaptacións de obras clásicas e literatura actual.
Distingue algúns recursos retóricos e métricos básicos propios dos poemas.
Utiliza comparacións, metáforas, aumentativos, diminutivos e sinónimos en textos literarios.
Crea sinxelos textos literarios (contos, poemas, cancións e sinxelas obras teatrais) a partir de pautas ou modelos dados.
Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade ou de produción propia.
Memoriza e reproduce textos orais adecuados á súa idade: contos, poemas, cancións.
Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade.
Valora a literatura en calquera lingua, especialmente en lingua galega, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.
Amosa curiosidade por coñecer outras costumes e formas de relación social, respectando e valorando a diversidade cultural.
Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo.
Recoñece textos orais sinxelos pertencentes a diferentes variedades dialectais moi evidentes da lingua galega.
Valora as diferenzas dialectais orais da lingua galega como un símbolo de riqueza lingüística e cultural e o estándar como variante unificadora.
lingua galega oral con calquera contexto profesional: sanidade, educación, medios de comunicación...
arácter científico, xeográfico ou histórico.
persoal.
riante unificadora.
56
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB1.14.2 - Recoñece a validez da lingua galega para conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.
5º LG 5º-LGB1.6.2 - Respecta as opinións das persoas participantes nos intercambios orais e é consciente da posibilidade de empregar a lingua galega en calquera inter
5º LG 5º-LGB1.6.3 - Emprega unha postura e xestualidade
5º LG 5º-LGB1.6.4 - Exprésase cunha pronuncia e dicción correctas: articulación, ritmo, entoación e volume.
5º LG 5º-LGB1.6.5 - Participa na conversa formulando e contestando preguntas.
5º LG 5º-LGB1.7.4 - Amosa un discurso oral fluído, claro, cunha pronuncia e entoación axeitada e propia da lingua galega.
5º LG 5º-LGB1.9.1 - Utiliza a expresividade corporal: miradas e postura corporal para reforzar o sentido das súas producións orais.
5º LG 5º-LGB2.10.1 - Amosa interese pola lectura como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación
5º LG 5º-LGB2.12.1 - Identifica, de maneira global, as diferenzas lingüísticas, bastante evidentes, das variedades da lingua galega.
5º LG 5º-LGB2.12.2 - Valora a variedade interna da lingua como símbolo de riqueza lingüística e cultural, así como o estándar como variante unific
5º LG 5º-LGB3.1.4 - Aplica, de maneira xeral, a norma lingüística: ortografía, acentuación, léxico, morfosintaxe e usa,
5º LG 5º-LGB3.2.2 - Redacta textos xornalísticos (noticias, crónicas, reportaxes, entrevistas) e (anuncios e carteis), imitando modelos publicita
5º LG 5º-LGB3.2.4 - Escribe textos coherentes e empregando algúns elementos básicos de cohesión, usando o rexistro adecuado.
5º LG 5º-LGB3.4.1 - Elabora textos sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic, contos, poemas,
5º LG 5º-LGB4.2.1 - Aplica xeralmente as normas de acentuación xerais e de acentuación diacrítica e aprecia o seu valor social e a necesidade de
5º LG 5º-LGB4.2.2 - Coñece e utiliza as normas ortográficas, aplicándoas nas súas producións
Recoñece a validez da lingua galega para conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.
das persoas participantes nos intercambios orais e é consciente da posibilidade de empregar a lingua galega en calquera inter
Emprega unha postura e xestualidade adaptada ao discurso, para reforzalo e facilitar a súa comprensión.
Exprésase cunha pronuncia e dicción correctas: articulación, ritmo, entoación e volume.
Participa na conversa formulando e contestando preguntas.
Amosa un discurso oral fluído, claro, cunha pronuncia e entoación axeitada e propia da lingua galega.
Utiliza a expresividade corporal: miradas e postura corporal para reforzar o sentido das súas producións orais.
Amosa interese pola lectura como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación
Identifica, de maneira global, as diferenzas lingüísticas, bastante evidentes, das variedades da lingua galega.
Valora a variedade interna da lingua como símbolo de riqueza lingüística e cultural, así como o estándar como variante unificadora.
Aplica, de maneira xeral, a norma lingüística: ortografía, acentuación, léxico, morfosintaxe e usa, habitualmente, unha linguaxe non sexista.
Redacta textos xornalísticos (noticias, crónicas, reportaxes, entrevistas) e (anuncios e carteis), imitando modelos publicitarios moi sinxelos.
empregando algúns elementos básicos de cohesión, usando o rexistro adecuado.
Elabora textos sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic, contos, poemas, cancións e anécdotas.
Aplica xeralmente as normas de acentuación xerais e de acentuación diacrítica e aprecia o seu valor social e a necesidade de cinguirse a elas.
Coñece e utiliza as normas ortográficas, aplicándoas nas súas producións escritas con especial atención nas regras do h, b/v, c/cc, s/x, ll/i/x.
das persoas participantes nos intercambios orais e é consciente da posibilidade de empregar a lingua galega en calquera intercambio oral dentro da escola ou fóra dela.
habitualmente, unha linguaxe non sexista.
rios moi sinxelos.
cancións e anécdotas.
cinguirse a elas.
escritas con especial atención nas regras do h, b/v, c/cc, s/x, ll/i/x.
57
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB4.3.3 - Respecta, de xeito xeral, as normas morfosintácticas de colocación do pronome átono.
5º LG 5º-LGB4.8.1 - Coñece, de xeito xeral, as características máis
5º LG 5º-LGB4.8.2 - Identifica e valora a lingua galega dentro da realidade plurilingüe e pluricultural de España e de Europa.
5º LG 5º-LGB4.9.1 - Recoñece, de forma xeral, e evita as interferencias entre as linguas que está a aprender.
5º LG 5º-LGB5.1.1 - Escoita, memoriza, e reproduce textos procedentes da literatura popular oral galega (refráns, adiviñas, lendas, contos, poema
5º LG 5º-LGB5.1.2 - Valora os textos da literatura oral galega como fonte de coñecemento da nosa cultura e como recurso de gozo persoal.
5º LG 5º-LGB5.2.1 - Le en silencio obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de
5º LG 5º-LGB5.2.2 - Le en voz alta obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, ada
5º LG 5º-LGB5.3.1 - Identifica as características principais dos diferentes xéneros literarios: narrativa, poesía e teatro.
5º LG 5º-LGB5.3.3 - Identifica e emprega algunhas figuras literarias: comparacións, personificacións, hipérboles e
5º LG 5º-LGB5.3.4 - Identifica os temas recorrentes na literatura.
5º LG 5º-LGB5.4.1 - Recrea e compón poemas e relatos, a partir de modelos sinxelos, para comunicar sentimentos, emocións, estados de ánimo e lemb
5º LG 5º-LGB5.6.1 - Valora a literatura en calquera lingua, como vehículo de comunicación, fonte de coñecemento e como recurso de gozo persoal.
5º LG 5º-LGB5.7.1 - Compara imaxes, símbolos e mitos sinxelos doutras culturas cos da cultura galega, amosando intere
5º MT 5º-MTB2.1.1 - Identifica os números romanos aplicando o coñecemento á comprensión de datacións.
5º VSC 5º-VSCB2.8.4 - Expón en historias creativas as características da relación da amizade.
Respecta, de xeito xeral, as normas morfosintácticas de colocación do pronome átono.
Coñece, de xeito xeral, as características máis relevantes (históricas, socioculturais...) da lingua galega.
Identifica e valora a lingua galega dentro da realidade plurilingüe e pluricultural de España e de Europa.
interferencias entre as linguas que está a aprender.
Escoita, memoriza, e reproduce textos procedentes da literatura popular oral galega (refráns, adiviñas, lendas, contos, poemas, conxuros, ditos, cantigas) e da literatura galega en
Valora os textos da literatura oral galega como fonte de coñecemento da nosa cultura e como recurso de gozo persoal.
Le en silencio obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en diferentes soportes.
Le en voz alta obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en diferentes
Identifica as características principais dos diferentes xéneros literarios: narrativa, poesía e teatro.
Identifica e emprega algunhas figuras literarias: comparacións, personificacións, hipérboles e xogos de palabras.
Identifica os temas recorrentes na literatura.
Recrea e compón poemas e relatos, a partir de modelos sinxelos, para comunicar sentimentos, emocións, estados de ánimo e lembranzas.
Valora a literatura en calquera lingua, como vehículo de comunicación, fonte de coñecemento e como recurso de gozo persoal.
Compara imaxes, símbolos e mitos sinxelos doutras culturas cos da cultura galega, amosando interese e respecto.
Identifica os números romanos aplicando o coñecemento á comprensión de datacións.
Expón en historias creativas as características da relación da amizade.
s, conxuros, ditos, cantigas) e da literatura galega en xeral.
obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en diferentes soportes.
ptadas á idade e en diferentes soportes.
ranzas.
58
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º VSC 5º-VSCB3.9.1 - Argumenta e expón mediante imaxes a importancia de garantir a igualdade de dereitos e a non discriminación por razón de nacemento, raza, sexo, circunstancia persoal ou social.
mediante imaxes a importancia de garantir a igualdade de dereitos e a non discriminación por razón de nacemento, raza, sexo,
mediante imaxes a importancia de garantir a igualdade de dereitos e a non discriminación por razón de nacemento, raza, sexo, relixión, opinión ou calquera outra condición ou
59
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
PERFIL COMPETENCIAL
Competencia Clave: Aprender a aprender
Nivel Área
5º CN 5º-CNB1.1.1 - Busca, selecciona e organiza información concreta e relevante, analízaa, obtén conclusións, elabora informes e comunica os re
5º CN 5º-CNB1.1.4 - Manexa estratexias axeitadas para acceder á información dos textos de carácter científico.
5º CN 5º-CNB1.1.5 - Efectúa búsquedas guiadas de información na rede.
5º CN 5º-CNB1.1.6 - Coñece e aplica estratexias de acceso e
5º CN 5º-CNB1.2.1 - Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas e ten iniciativa na toma de decisións.
5º CN 5º-CNB1.3.1 - Utiliza estratexias para realizar traballos de forma individual e en equipo, amosando
5º CN 5º-CNB1.3.3 - Utiliza algúns recursos ao seu alcance proporcionados polas tecnoloxías da información para comunicarse e colaborar.
5º CN 5º-CNB1.4.1 - Realiza proxectos, experiencias sinxelas e comunicando os resultados.
5º CN 5º-CNB1.4.2 - Presenta un informe, de forma oral ou escrita, empregando soportes realización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
5º CN 5º-CNB4.4.1 - Realiza experiencias sinxelas, en equipo, sobre reaccións químicas habituais na vida cotiá; formular problemas, enunciar hipóos resultados en diferentes soportes.
5º CS 5º-CSB1.1.1 - Busca información (empregando as TIC e outras fontes directas e indirectas), selecciona a información relevante, a organiza, escrito.
5º CS 5º-CSB1.1.2 - Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas, ten iniciativa na toma de decisións e asume responsabilidades.
5º CS 5º-CSB1.1.3 - Realiza as tarefas encomendadas e presenta os traballos de maneira ordenada, clara e limpa.
Estándares
Busca, selecciona e organiza información concreta e relevante, analízaa, obtén conclusións, elabora informes e comunica os resultados en diferentes
Manexa estratexias axeitadas para acceder á información dos textos de carácter científico.
Efectúa búsquedas guiadas de información na rede.
Coñece e aplica estratexias de acceso e traballo na rede.
Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas e ten iniciativa na toma de decisións.
Utiliza estratexias para realizar traballos de forma individual e en equipo, amosando habilidades para a resolución pacífica de conflitos.
Utiliza algúns recursos ao seu alcance proporcionados polas tecnoloxías da información para comunicarse e colaborar.
Realiza proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións formulando problemas, enunciando hipóteses, seleccionando o material necesario, realizando, extraendo
Presenta un informe, de forma oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet) cando traballa de forma individual ou en erealización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
Realiza experiencias sinxelas, en equipo, sobre reaccións químicas habituais na vida cotiá; formular problemas, enunciar hipóteses, seleccionar o material necesario, extraer conclusións e comunicar
Busca información (empregando as TIC e outras fontes directas e indirectas), selecciona a información relevante, a organiza, analiza, obtén conclusións sinxelas e as comunica oralmente e/ou por
autonomía na planificación e execución de accións e tarefas, ten iniciativa na toma de decisións e asume responsabilidades.
Realiza as tarefas encomendadas e presenta os traballos de maneira ordenada, clara e limpa.
sultados en diferentes soportes.
pequenas investigacións formulando problemas, enunciando hipóteses, seleccionando o material necesario, realizando, extraendo conclusións e
variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet) cando traballa de forma individual ou en equipo na
teses, seleccionar o material necesario, extraer conclusións e comunicar
analiza, obtén conclusións sinxelas e as comunica oralmente e/ou por
60
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º CS 5º-CSB1.2.1 - Participa en actividades individuais e de grupo, e emprega estratexias de traballo cooperativo valorando o esforzo e o coidad
5º CS 5º-CSB1.2.2 - Adopta un comportamento responsable, construtivo e solidario, respectando diferentes ideas e funcionamento democrático.
5º CS 5º-CSB1.3.1 - Emprega de maneira axeitada o vocabulario adquirido para ser capaz de ler, escribir e falar sobre Ciencias sociais.
5º CS 5º-CSB1.3.2 - Expón oralmente de forma clara e ordenada, contidos relacionados coa área, que manifesten a comprensión de textos orais e /ou
5º CS 5º-CSB2.3.1 - Define e representa o movemento de
5º CS 5º-CSB2.3.2 - Explica o día e a noite como consecuencia da
5º CS 5º-CSB2.4.1 - Identifica e clasifica os diferentes tipos de mapas, define que é a escala nun mapa e emprega e interpreta os signos convenci
5º CS 5º-CSB2.6.2 - Describe e sinala nun mapa os tipos de climas de España, e as zonas ás que afecta cada un, interpretando e analizando climogrque pertence.
5º CS 5º-CSB2.7.1 - Define paisaxe, identifica os seus elementos e explica as características das principais paisaxes de España valorando a súa diversidade.
5º CS 5º-CSB2.9.2 - Favorece o desenvolvemento sostible e o consumo responsable.
5º EP 5º-EPB2.4.1 - Debuxa formas, figuras e elementos do contexto con dimensións, proporcións, cores e tamaños axeitados.
5º EP 5º-EPB2.6.1 - Completa e realiza os debuxos utilizando os coñecementos aprendidos
5º LC 5º-LCB1.1.1 - Emprega a lingua oral e axusta os rexistros lingüísticos ao grao de
5º LC 5º-LCB1.1.2 - Expresa ideas, pensamentos, opinións, sentimentos e emocións con claridade.
5º LC 5º-LCB1.1.3 - Aplica as normas sociocomunicativas: escoita activa, espera de quendas, participación respectuosa, adecuación á intervención da persoa interlo
5º LC 5º-LCB1.3.2 - Participa activamente e con coherencia na secuencia das súas ideas en das tecnoloxías da información e comunicación.
Participa en actividades individuais e de grupo, e emprega estratexias de traballo cooperativo valorando o esforzo e o coidado do material.
Adopta un comportamento responsable, construtivo e solidario, respectando diferentes ideas e achegas nos debates e recoñecendo a cooperación e o diálogo como principios básicos do
Emprega de maneira axeitada o vocabulario adquirido para ser capaz de ler, escribir e falar sobre Ciencias sociais.
Expón oralmente de forma clara e ordenada, contidos relacionados coa área, que manifesten a comprensión de textos orais e /ou escritos de carácter xeográfico, social e histórico.
Define e representa o movemento de translación terrestre, o eixe do xiro e os polos xeográficos, asocia as estacións do ano ao seu efecto combinado e calcula os
Explica o día e a noite como consecuencia da rotación terrestre e como unidades para medir o tempo.
Identifica e clasifica os diferentes tipos de mapas, define que é a escala nun mapa e emprega e interpreta os signos convencionais máis usuais que poden aparecer nel.
Describe e sinala nun mapa os tipos de climas de España, e as zonas ás que afecta cada un, interpretando e analizando climogramas de distintos territorios de España e relacionándoos co clima ao
e, identifica os seus elementos e explica as características das principais paisaxes de España valorando a súa diversidade.
Favorece o desenvolvemento sostible e o consumo responsable.
elementos do contexto con dimensións, proporcións, cores e tamaños axeitados.
Completa e realiza os debuxos utilizando os coñecementos aprendidos
Emprega a lingua oral e axusta os rexistros lingüísticos ao grao de formalidade dos contextos nos que produce o seu discurso: debates, exposicións planificadas, conversas.
Expresa ideas, pensamentos, opinións, sentimentos e emocións con claridade.
sociocomunicativas: escoita activa, espera de quendas, participación respectuosa, adecuación á intervención da persoa interlo
Participa activamente e con coherencia na secuencia das súas ideas en diversas situacións de comunicación: - diálogos -exposicións orais seguindo modelos e guiadas, con axuda, cando cumpra,
o do material.
achegas nos debates e recoñecendo a cooperación e o diálogo como principios básicos do
escritos de carácter xeográfico, social e histórico.
translación terrestre, o eixe do xiro e os polos xeográficos, asocia as estacións do ano ao seu efecto combinado e calcula os fusos horarios.
onais máis usuais que poden aparecer nel.
amas de distintos territorios de España e relacionándoos co clima ao
e, identifica os seus elementos e explica as características das principais paisaxes de España valorando a súa diversidade.
formalidade dos contextos nos que produce o seu discurso: debates, exposicións planificadas, conversas.
sociocomunicativas: escoita activa, espera de quendas, participación respectuosa, adecuación á intervención da persoa interlocutora e normas básicas de cortesía.
exposicións orais seguindo modelos e guiadas, con axuda, cando cumpra,
61
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LC 5º-LCB1.3.3 - Participa activamente nas tarefas de aula, cooperando en situación
5º LC 5º-LCB1.5.1 - Comprende de forma global a información xeral de textos orais de uso habitual, do ámbito escolar e social, identifica o tema
5º LC 5º-LCB1.5.2 - Recoñece a tipoloxía de textos orais atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumentativos) e a súa intenciprescritivos e persuasivos).
5º LC 5º-LCB1.5.4 - Utiliza a información recollida para levar a cabo diversas actividades en situación de aprendizaxe individual ou colectivo.
5º LC 5º-LCB1.6.1 - Reproduce de memoria breves textos literarios ou non literarios e propios, axeitados aos seus gustos e intereses..
5º LC 5º-LCB1.7.1 - Elabora comprensiblemente textos orais do ámbito escolar e social e de diferente tipoloxía, seguindo unha secuencia lineal, adecuados
5º LC 5º-LCB1.7.2 - Organiza e planifica o discurso axeitándose aos diferentes modos discursivos(narr
5º LC 5º-LCB1.8.1 - Emprega de xeito efectivo a linguaxe oral para comunicarse e aprender: escoita activa, recollida de datos, pregunta e repregu
5º LC 5º-LCB1.8.2 - Participa en enquisas e entrevistas, asegurándose mediante preguntas adecuadas, da comprensión propia e por parte da persoa i
5º LC 5º-LCB1.8.3 - Participa en debates explicando as súas opinións e ideas, emitindo xuízos persoais
5º LC 5º-LCB1.9.1 - Resume entrevistas, noticias e debates infantís procedentes da radio, televisión e da internet.
5º LC 5º-LCB1.9.3 - Realiza entrevistas e reportaxes sobre temas de
5º LC 5º-LCB2.1.3 - Comprende información global e específica en textos de diferente tipoloxía do ámbito escolar e social:
5º LC 5º-LCB2.1.4 - Resume textos lidos de diferente tipoloxía e adecuados a súa idade, reflectindo a
5º LC 5º-LCB2.2.1 - Utiliza o título e as ilustracións para activar coñecementos previos sobre o tema, axudándose deles para acceder máis doadame
5º LC 5º-LCB2.2.3 - Identifica as palabras clave dun texto.
Participa activamente nas tarefas de aula, cooperando en situación de aprendizaxe compartida.
Comprende de forma global a información xeral de textos orais de uso habitual, do ámbito escolar e social, identifica o tema e selecciona as ideas principais
textos orais atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumentativos) e a súa intenci
levar a cabo diversas actividades en situación de aprendizaxe individual ou colectivo.
Reproduce de memoria breves textos literarios ou non literarios e propios, axeitados aos seus gustos e intereses..
comprensiblemente textos orais do ámbito escolar e social e de diferente tipoloxía, seguindo unha secuencia lineal, adecuados
Organiza e planifica o discurso axeitándose aos diferentes modos discursivos(narrar, expoñer, describir, informarse, dialogar)
Emprega de xeito efectivo a linguaxe oral para comunicarse e aprender: escoita activa, recollida de datos, pregunta e repregunta, para obter información e verificar a comprensión.
Participa en enquisas e entrevistas, asegurándose mediante preguntas adecuadas, da comprensión propia e por parte da persoa interlocutora.
Participa en debates explicando as súas opinións e ideas, emitindo xuízos persoais fundamentados sobre os temas e coa profundidade propia da súa idade.
Resume entrevistas, noticias e debates infantís procedentes da radio, televisión e da internet.
Realiza entrevistas e reportaxes sobre temas de interese, seguindo modelos.
Comprende información global e específica en textos de diferente tipoloxía do ámbito escolar e social:
Resume textos lidos de diferente tipoloxía e adecuados a súa idade, reflectindo a estrutura e destacando as ideas principais.
Utiliza o título e as ilustracións para activar coñecementos previos sobre o tema, axudándose deles para acceder máis doadamente ao contido dun texto.
palabras clave dun texto.
e selecciona as ideas principais
textos orais atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumentativos) e a súa intención comunicativa (informativos, literarios,
ao nivel e imitando modelos
nta, para obter información e verificar a comprensión.
nterlocutora.
fundamentados sobre os temas e coa profundidade propia da súa idade.
nte ao contido dun texto.
62
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LC 5º-LCB2.2.4 - Formula hipóteses sobre o contido do texto a partir do título e das ilustracións e esquemas que o acompañan.
5º LC 5º-LCB2.2.5 - Relaciona a información contida nos gráficos e ilustracións e a relaciona coa
5º LC 5º-LCB2.2.6 - Interpreta mapas conceptuais sinxelos.
5º LC 5º-LCB2.3.1 - Programa de xeito autónomo un tempo semanal para ler diferentes textos.
5º LC 5º-LCB2.3.2 - Le voluntariamente en función dos seus gustos e
5º LC 5º-LCB2.4.1 - Consulta na biblioteca diferentes fontes bibliográficas e textos de soporte informático para obter información para realizar
5º LC 5º-LCB2.4.2 - Localiza na biblioteca de aula e centro lecturas axeitadas ao seu gusto persoal e intereses, aplicando as normas básicas de funcionamento da mesma.
5º LC 5º-LCB2.4.3 - Identifica o argumento de lecturas realizadas dando conta dalgunhas referencias bibliográficas: autor ou autora, xénero.
5º LC 5º-LCB2.4.4 - Selecciona lecturas con criterio persoal e manifesta a súa opinión sobre os textos lidos.
5º LC 5º-LCB2.6.1 - Identifica a intención comunicativa de textos xornalísticos e publicitarios. Diferenza entre información e publicidade.
5º LC 5º-LCB2.7.1 - Utiliza as Tecnoloxías da Información e Comunicación para a procura e tratamento guiado da información.
5º LC 5º-LCB3.1.1 - Escribe, en diferentes soportes, textos sinxelos propios da vida cotiá e do ámbito social e escolar, atendendo á a súa intención comunicativa (informativos, literarios, prescritivos e persuasivos): diarios, cartas, correos electrónicos, npublicitarios, regulamentos, receitas, instrucións, normas...
5º LC 5º-LCB3.1.2 - Escribe textos organizando as ideas con cohesión básica e respectando as normas gramaticais e ortográficas.
5º LC 5º-LCB3.1.4 - Elabora un informe seguindo un guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de c
5º LC 5º-LCB3.1.5 - Presenta un informe, utilizando soporte papel e conclusións.
5º LC 5º-LCB3.1.6 - Presenta os seus textos con caligrafía clara e limpeza.
Formula hipóteses sobre o contido do texto a partir do título e das ilustracións e esquemas que o acompañan.
Relaciona a información contida nos gráficos e ilustracións e a relaciona coa información que aparece no texto
Interpreta mapas conceptuais sinxelos.
Programa de xeito autónomo un tempo semanal para ler diferentes textos.
Le voluntariamente en función dos seus gustos e finalidade persoal.
Consulta na biblioteca diferentes fontes bibliográficas e textos de soporte informático para obter información para realizar traballos individuais ou en grupo.
centro lecturas axeitadas ao seu gusto persoal e intereses, aplicando as normas básicas de funcionamento da mesma.
Identifica o argumento de lecturas realizadas dando conta dalgunhas referencias bibliográficas: autor ou autora, xénero.
Selecciona lecturas con criterio persoal e manifesta a súa opinión sobre os textos lidos.
Identifica a intención comunicativa de textos xornalísticos e publicitarios. Diferenza entre información e publicidade.
Utiliza as Tecnoloxías da Información e Comunicación para a procura e tratamento guiado da información.
Escribe, en diferentes soportes, textos sinxelos propios da vida cotiá e do ámbito social e escolar, atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumentativos) e a súa intención comunicativa (informativos, literarios, prescritivos e persuasivos): diarios, cartas, correos electrónicos, noticias, contos, folletos informativos e litpublicitarios, regulamentos, receitas, instrucións, normas...
Escribe textos organizando as ideas con cohesión básica e respectando as normas gramaticais e ortográficas.
Elabora un informe seguindo un guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de carácter científico, xeográfico ou histórico.
Presenta un informe, utilizando soporte papel e informático, sobre situacións sinxelas, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, Internet), seguindo un
Presenta os seus textos con caligrafía clara e limpeza.
traballos individuais ou en grupo.
centro lecturas axeitadas ao seu gusto persoal e intereses, aplicando as normas básicas de funcionamento da mesma.
forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumentativos) e oticias, contos, folletos informativos e literarios, narracións, textos científicos, anuncios
arácter científico, xeográfico ou histórico.
informático, sobre situacións sinxelas, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, Internet), seguindo un plan de traballo e expresando
63
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LC 5º-LCB3.3.3 - Emprega, de xeito guiado e seguindo modelos, estratexias de planificación, procura e selección da información: tomar notas, e
5º LC 5º-LCB3.3.4 - Redacta o texto e revísao para melloralo, utilizando borradores que amosan: a xeración e selección de ideas, a revisión ortográfica e da secuencia coherente
5º LC 5º-LCB3.3.5 - Amosa na evolución dos seus escritos interese e esforzo por escribir correctamente de forma
5º LC 5º-LCB3.4.1 - Utiliza habitualmente o dicionario,en diferentes soportes, no proceso de escritura.
5º LC 5º-LCB3.5.1 - Elabora gráficas a partir de datos seleccionados e organizados procedentes de diferentes textos (libros de consulta,
5º LC 5º-LCB3.5.2 - Elabora con creatividade textos do seu interese: contos, anuncios, rimas, cancións, cómics, carteis facendo ilustracións e bupresentación.
5º LC 5º-LCB3.7.1 - Usa con axuda Internet e as Tecnoloxías da Información e a Comunicación para escribir, presentar e ilustrar os textos, buscar
5º LC 5º-LCB3.8.1 - Produce os textos establecidos no plan de escritura axeitados á súa idade e nivel.
5º LC 5º-LCB4.3.1 - Coñece a estrutura do dicionario e úsao, en diferentes soportes para buscar o significado de calquera palabra (derivados, sin
5º LC 5º-LCB4.3.2 - Selecciona a acepción correcta segundo o contexto de entre as varias que lle ofrece o dicionario.
5º LC 5º-LCB4.5.1 - Utiliza distintos programas educativos dixitais e outros recursos didácticos ao seu alcance e propios da súa idade, como apoi
5º LC 5º-LCB5.2.2 - Interpreta a linguaxe figurada, en textos literarios.
5º LC 5º-LCB5.4.1 - Crea sinxelos textos literarios (contos, poemas, cancións e sinxelas obras teatrais) a partir de pautas ou modelos dados.
5º LC 5º-LCB5.5.1 - Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade ou de produción propia.
5º LC 5º-LCB5.5.2 - Memoriza e reproduce textos orais adecuados á súa idade: contos, poemas, cancións.
5º LC 5º-LCB5.6.1 - Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade.
Emprega, de xeito guiado e seguindo modelos, estratexias de planificación, procura e selección da información: tomar notas, elaborar esquemas, guións, borradores e mapas conceptuais.
melloralo, utilizando borradores que amosan: a xeración e selección de ideas, a revisión ortográfica e da secuencia coherente
Amosa na evolución dos seus escritos interese e esforzo por escribir correctamente de forma persoal.
Utiliza habitualmente o dicionario,en diferentes soportes, no proceso de escritura.
Elabora gráficas a partir de datos seleccionados e organizados procedentes de diferentes textos (libros de consulta, xornais, revistas etc.)
Elabora con creatividade textos do seu interese: contos, anuncios, rimas, cancións, cómics, carteis facendo ilustracións e buscando imaxes dixitais para facilitar a súa comprensión ou mellorar a súa
Usa con axuda Internet e as Tecnoloxías da Información e a Comunicación para escribir, presentar e ilustrar os textos, buscar información, crear táboas e gráficas
plan de escritura axeitados á súa idade e nivel.
Coñece a estrutura do dicionario e úsao, en diferentes soportes para buscar o significado de calquera palabra (derivados, sinónimos etc.).
correcta segundo o contexto de entre as varias que lle ofrece o dicionario.
Utiliza distintos programas educativos dixitais e outros recursos didácticos ao seu alcance e propios da súa idade, como apoio e reforzo da aprendizaxe.
Interpreta a linguaxe figurada, en textos literarios.
Crea sinxelos textos literarios (contos, poemas, cancións e sinxelas obras teatrais) a partir de pautas ou modelos dados.
individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade ou de produción propia.
Memoriza e reproduce textos orais adecuados á súa idade: contos, poemas, cancións.
individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade.
laborar esquemas, guións, borradores e mapas conceptuais.
melloralo, utilizando borradores que amosan: a xeración e selección de ideas, a revisión ortográfica e da secuencia coherente do escrito.
xornais, revistas etc.)
scando imaxes dixitais para facilitar a súa comprensión ou mellorar a súa
información, crear táboas e gráficas
ónimos etc.).
o e reforzo da aprendizaxe.
64
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LG-B1.1.1 - Comprende as ideas principais dun texto oral sinxelo, procedentes da radio, da televisión ou de internet, identifica o tema e
5º LG 5º-LGB1.10.1 - Amosa respecto ás ideas dos e das demais e contribúe ao traballo en grupo.
5º LG 5º-LGB1.11.1 - Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo.
5º LG 5º-LGB1.2.1 - Accede a documentos audiovisuais e dixitais, para obter, seleccionar e clasificar, con certa autonomía, a información relevante e necesaria para os medios de comunicación como instrumento de aprendizaxe.
5º LG 5º-LGB1.2.2 - Elabora textos orais sinxelos imitando modelos de calquera medio de comunicación.
5º LG 5º-LGB1.4.1 - Participa axeitadamente nunha conversa entre iguais, comprendendo o que di o interlocutor e intervindo coas propostas propias
5º LG 5º-LGB1.4.2 - Sigue unha exposición da clase e extrae, de xeito global, as ideas máis destacadas.
5º LG 5º-LGB1.4.3 - Iníciase na elaboración de pequenas exposicións orais na aula adecuando o discurso ás diferentes necesidades comunicativas (n
5º LG 5º-LGB1.4.4 - Participa activamente no traballo en grupo, así como nos debates.
5º LG 5º-LGB1.6.1 - Respecta as quendas de palabra nos intercambios orais.
5º LG 5º-LGB1.6.5 - Participa na conversa formulando e contestando preguntas.
5º LG 5º-LGB1.7.1 - Planifica e elabora un discurso oral coherente, sen contradicións nin repeticións innecesarias, utilizando un vocabulario ade
5º LG 5º-LGB1.8.1 - Elabora textos sinxelos propios dos medios de comunicación.
5º LG 5º-LGB1.9.1 - Utiliza a expresividade corporal: miradas e postura corporal para reforzar o sentido das súas producións orais.
5º LG 5º-LGB2.1.3 - Busca, localiza e selecciona información concreta dun texto
5º LG 5º-LGB2.1.4 - Interpreta, personificacións, hipérboles, ironías e dobres sentidos en textos.
Comprende as ideas principais dun texto oral sinxelo, procedentes da radio, da televisión ou de internet, identifica o tema e elabora un resumo.
Amosa respecto ás ideas dos e das demais e contribúe ao traballo en grupo.
Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo.
audiovisuais e dixitais, para obter, seleccionar e clasificar, con certa autonomía, a información relevante e necesaria para os medios de comunicación como instrumento de aprendizaxe.
Elabora textos orais sinxelos imitando modelos de calquera medio de comunicación.
Participa axeitadamente nunha conversa entre iguais, comprendendo o que di o interlocutor e intervindo coas propostas propias.
Sigue unha exposición da clase e extrae, de xeito global, as ideas máis destacadas.
Iníciase na elaboración de pequenas exposicións orais na aula adecuando o discurso ás diferentes necesidades comunicativas (narrar,
Participa activamente no traballo en grupo, así como nos debates.
Respecta as quendas de palabra nos intercambios orais.
conversa formulando e contestando preguntas.
Planifica e elabora un discurso oral coherente, sen contradicións nin repeticións innecesarias, utilizando un vocabulario adecuado á súa idade.
propios dos medios de comunicación.
Utiliza a expresividade corporal: miradas e postura corporal para reforzar o sentido das súas producións orais.
Busca, localiza e selecciona información concreta dun texto sinxelo, deducindo o significado de palabras e expresións polo contexto.
Interpreta, personificacións, hipérboles, ironías e dobres sentidos en textos.
elabora un resumo.
audiovisuais e dixitais, para obter, seleccionar e clasificar, con certa autonomía, a información relevante e necesaria para realizar traballos ou completar información, valorando
arrar, describir e expoñer), utilizando o dicionario se é preciso.
cuado á súa idade.
65
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB2.1.6 - Identifica o punto de vista do autor ou autora e diferencia,
5º LG 5º-LGB2.1.7 - Emprega o dicionario para resolver as dúbidas de vocabulario que atopa nos textos.
5º LG 5º-LGB2.1.8 - Fai unha lectura rápida, selectiva ou integral
5º LG 5º-LGB2.10.1 - Amosa interese pola lectura como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación
5º LG 5º-LGB2.11.2 - Expresa, de maneira sinxela, opinións e valoracións sobre as lecturas feitas.
5º LG 5º-LGB2.2.1 - Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións redundantes, relacionán
5º LG 5º-LGB2.3.1 - Realiza o subliñado das ideas principais dun texto sinxelo
5º LG 5º-LGB2.3.2 - Esquematiza as ideas dun texto sinxelo, indicando as ideas principais e secundarias.
5º LG 5º-LGB2.3.3 - Realiza o resumo dun texto sinxelo.
5º LG 5º-LGB2.4.1 - Deduce o posible contido dun texto sinxelo antes de lelo, axudándose
5º LG 5º-LGB2.4.2 - Relé un texto e marca as palabras clave para acadar a comprensión integral, cando é preciso.
5º LG 5º-LGB2.5.1 - Utiliza as tecnoloxías da información para localizar e seleccionar a información nun texto
5º LG 5º-LGB2.5.3 - Utiliza dicionarios dixitais para interpretar a información dun texto.
5º LG 5º-LGB2.6.1 - Realiza diferentes tipos de lectura en función de cada texto: de investigación, de aprendizaxe, de gozo persoal
5º LG 5º-LGB2.7.1 - Descodifica con precisión e rapidez as palabras.
5º LG 5º-LGB2.7.4 - Le en voz alta adaptándose ao interese do auditorio: gozar escoitando, obter nova información...
Identifica o punto de vista do autor ou autora e diferencia, de maneira xeral, información, opinión e publicidade de carácter bastante evidente.
Emprega o dicionario para resolver as dúbidas de vocabulario que atopa nos textos.
Fai unha lectura rápida, selectiva ou integral en función das necesidades de cada momento.
Amosa interese pola lectura como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación
Expresa, de maneira sinxela, opinións e valoracións sobre as lecturas feitas.
Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións redundantes, relacionándoa co contido do texto que acompaña.
Realiza o subliñado das ideas principais dun texto sinxelo.
Esquematiza as ideas dun texto sinxelo, indicando as ideas principais e secundarias.
Deduce o posible contido dun texto sinxelo antes de lelo, axudándose do título e as ilustracións.
Relé un texto e marca as palabras clave para acadar a comprensión integral, cando é preciso.
Utiliza as tecnoloxías da información para localizar e seleccionar a información nun texto sinxelo adecuado á súa idade.
Utiliza dicionarios dixitais para interpretar a información dun texto.
Realiza diferentes tipos de lectura en función de cada texto: de investigación, de aprendizaxe, de gozo persoal ou de resolución de problemas.
Descodifica con precisión e rapidez as palabras.
Le en voz alta adaptándose ao interese do auditorio: gozar escoitando, obter nova información...
de maneira xeral, información, opinión e publicidade de carácter bastante evidente.
doa co contido do texto que acompaña.
ou de resolución de problemas.
66
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB2.8.1 - Usa a biblioteca de aula con certa autonomía, para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
5º LG 5º-LGB2.8.2 - Usa a biblioteca de centro con certa autonomía,para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
5º LG 5º-LGB2.8.3 - Usa as bibliotecas virtuais, para obter datos e informacións, con certa autonomía.
5º LG 5º-LGB2.9.1 - Amosa interese pola conservación e organización dos seus libros físicos e/ou virtuais
5º LG 5º-LGB3.1.1 - Planifica a elaboración do texto, antes de
5º LG 5º-LGB3.1.2 - Elabora o texto cunha estrutura definida, con coherencia e cohesionando, de maneira xeral, os enunciados.
5º LG 5º-LGB3.1.3 - Utiliza os signos de puntuación (punto, coma, punto e coma, dous puntos, puntos suspensivos, signos de exclamación e interrog
5º LG 5º-LGB3.1.5 - Escribe e presenta textos propios elaborando borradores.
5º LG 5º-LGB3.1.6 - Usa o dicionario durante a elaboración de textos.
5º LG 5º-LGB3.2.1 - Elabora, en diferentes soportes, textos propios da vida cotiá e académica, imitando modelos: cartas e correos electrónicos, m
5º LG 5º-LGB3.2.2 - Redacta textos xornalísticos (noticias, crónicas, reportaxes, entrevistas) e (anuncios e carteis), imitando modelos publicita
5º LG 5º-LGB3.2.3 - Crea diferentes tipos de textos (narrativos, expositivos, descritivos ou argumentativos) se
5º LG 5º-LGB3.2.5 - Resume o contido de textos sinxelos propios do ámbito da vida persoal ou familiar ou dos medios de comunicación.
5º LG 5º-LGB3.3.1 - Elabora textos escritos propios do ámbito académico (cuestionarios, resumos, descricións, explicacións...) para obter, organizar e comunicar
5º LG 5º-LGB3.4.1 - Elabora textos sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios,
5º LG 5º-LGB3.4.2 - Escribe textos sinxelos de carácter creativo.
de aula con certa autonomía, para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
Usa a biblioteca de centro con certa autonomía,para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
Usa as bibliotecas virtuais, para obter datos e informacións, con certa autonomía.
Amosa interese pola conservación e organización dos seus libros físicos e/ou virtuais
Planifica a elaboración do texto, antes de comezar a escribir, xerando ideas, seleccionando e estruturando a información, mediante notas, esquemas ou guións.
Elabora o texto cunha estrutura definida, con coherencia e cohesionando, de maneira xeral, os enunciados.
Utiliza os signos de puntuación (punto, coma, punto e coma, dous puntos, puntos suspensivos, signos de exclamación e interrogación).
Escribe e presenta textos propios elaborando borradores.
dicionario durante a elaboración de textos.
Elabora, en diferentes soportes, textos propios da vida cotiá e académica, imitando modelos: cartas e correos electrónicos, mensaxes curtas, normas, notas e invitacións
Redacta textos xornalísticos (noticias, crónicas, reportaxes, entrevistas) e (anuncios e carteis), imitando modelos publicitarios moi sinxelos.
Crea diferentes tipos de textos (narrativos, expositivos, descritivos ou argumentativos) seguindo un guión establecido e adaptando a linguaxe ás características de cada xénero.
Resume o contido de textos sinxelos propios do ámbito da vida persoal ou familiar ou dos medios de comunicación.
escritos propios do ámbito académico (cuestionarios, resumos, descricións, explicacións...) para obter, organizar e comunicar
Elabora textos sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic, contos, poemas, cancións e anécdotas.
Escribe textos sinxelos de carácter creativo.
comezar a escribir, xerando ideas, seleccionando e estruturando a información, mediante notas, esquemas ou guións.
ensaxes curtas, normas, notas e invitacións
rios moi sinxelos.
guindo un guión establecido e adaptando a linguaxe ás características de cada xénero.
escritos propios do ámbito académico (cuestionarios, resumos, descricións, explicacións...) para obter, organizar e comunicar información.
anuncios, cómic, contos, poemas, cancións e anécdotas.
67
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB3.4.3 - Aprecio polos usos creativos da linguaxe.
5º LG 5º-LGB3.5.1 - Busca e selecciona información en diferentes
5º LG 5º-LGB3.5.2 - Emprega procesadores de textos con certa autonomía.
5º LG 5º-LGB3.5.3 - Utiliza, habitualmente, correctores de textos.
5º LG 5º-LGB3.7.1 - Coida a presentación dos textos seguindo as normas básicas de calquera soporte.
5º LG 5º-LGB4.1.1 - Recoñece as diferentes categorías gramaticais pola súa función na lingua: substantiv
5º LG 5º-LGB4.1.2 - Conxuga e usa con corrección as formas verbais persoais e non persoais dos verbos.
5º LG 5º-LGB4.1.3 - Diferencia as sílabas que conforman cada palabra, diferenciando a
5º LG 5º-LGB4.1.4 - Identifica e clasifica os diferentes tipos de enunciado: declarativo, interrogativo, exclamativo, imperativo.
5º LG 5º-LGB4.1.5 - Recoñece as oracións simples, comprende o seu significado, utiliza complementos do nome.
5º LG 5º-LGB4.4.1 - Usa diversos conectores básicos entre oracións: causa, consecuencia, finalidade, contradición...
5º LG 5º-LGB4.4.2 - Recoñece determinados procesos de cohesión nos textos: anáfora, sinónimos...
5º LG 5º-LGB4.5.1 - Identifica, en oracións sinxelas, o papel semántico do suxeito..
5º LG 5º-LGB4.5.2 - Recoñece se a oración é activa ou pasiva e é quen
5º LG 5º-LGB4.6.1 - Transforma un texto sinxelo narrativo de estilo directo noutro de estilo indirecto.
5º LG 5º-LGB4.7.1 - Usa axeitadamente o dicionario en papel ou dixital para buscar calquera palabra,
Aprecio polos usos creativos da linguaxe.
Busca e selecciona información en diferentes fontes e soportes dixitais.
Emprega procesadores de textos con certa autonomía.
Utiliza, habitualmente, correctores de textos.
Coida a presentación dos textos seguindo as normas básicas de presentación establecidas: marxes, disposición no papel, limpeza, calidade caligráfica, separación entre parágrafos, interliñ
Recoñece as diferentes categorías gramaticais pola súa función na lingua: substantivo, artigo, pronome, adxectivo, adverbio, verbo e preposición.
Conxuga e usa con corrección as formas verbais persoais e non persoais dos verbos.
Diferencia as sílabas que conforman cada palabra, diferenciando a sílaba tónica das átonas.
Identifica e clasifica os diferentes tipos de enunciado: declarativo, interrogativo, exclamativo, imperativo.
Recoñece as oracións simples, comprende o seu significado, utiliza correctamente a concordancia de xénero e número e identifica o verbo e os seus complementos: o suxeito, así como os
Usa diversos conectores básicos entre oracións: causa, consecuencia, finalidade, contradición...
Recoñece determinados procesos de cohesión nos textos: anáfora, sinónimos...
Identifica, en oracións sinxelas, o papel semántico do suxeito..
Recoñece se a oración é activa ou pasiva e é quen de facer a transformación dunha noutra.
Transforma un texto sinxelo narrativo de estilo directo noutro de estilo indirecto.
Usa axeitadamente o dicionario en papel ou dixital para buscar calquera palabra, seleccionando a acepción precisa segundo cada contexto e como consulta ortográfica.
presentación establecidas: marxes, disposición no papel, limpeza, calidade caligráfica, separación entre parágrafos, interliñado? en
o, artigo, pronome, adxectivo, adverbio, verbo e preposición.
correctamente a concordancia de xénero e número e identifica o verbo e os seus complementos: o suxeito, así como os
seleccionando a acepción precisa segundo cada contexto e como consulta ortográfica.
68
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB4.7.2 - Recoñece e crea palabras derivadas (prefixación e sufixación) e compostas, identificando e formando familias de palabras.
5º LG 5º-LGB4.7.3 - Recoñece e usa sinónimos, antónimos, homónimos, palabras polisémicas de uso frecuente, frases feitas, siglas e abreviaturas.
5º LG 5º-LGB5.1.1 - Escoita, memoriza, e reproduce textos procedentes da literatura popular oral galega (refráns, adiviñas, lendas,
5º LG 5º-LGB5.3.3 - Identifica e emprega algunhas figuras literarias: comparacións, personificacións, hipérboles e xogos de palabras.
5º MT 5º-MTB1.1.1 - Identifica patróns, regularidades e leis matemáticas en situacións de cambio, en contextos numéricos, xeométricos e funcionais.
5º MT 5º-MTB1.2.1 - Realiza estimacións sobre os resultados esperados e contrasta a súa validez valorando as vantaxes e os inconvenientes do seu
5º MT 5º-MTB1.3.1 - Distingue entre problemas e exercicios e aplica as estratexias idóneas para cada caso.
5º MT 5º-MTB1.3.2 - Iniciase na formulación de preguntas e na busca de respostas apropiadas, tanto no estudo dos conceptos coma na resolución
5º MT 5º-MTB1.4.1 - Toma decisións nos procesos de resolucións de problemas valorando as consecuencias destas e a súa conveniencia pola súa sinxe
5º MT 5º-MTB1.5.1 - Iníciase na reflexión sobre os problemas resoltos e os
5º MT 5º-MTB2.1.2 - Le, escribe e ordena en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizanunha das súas cifras.
5º MT 5º-MTB2.2.1 - Interpreta en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizando razoamesúas cifras.
5º MT 5º-MTB2.4.3 - Estima e comproba resultados mediante diferentes estratexias.
5º MT 5º-MTB2.6.1 - Emprega e automatiza algoritmos estándar de suma, resta, multiplicación e división con situacións cotiás.
5º MT 5º-MTB2.6.8 - Elabora e emprega estratexias de cálculo mental.
5º MT 5º-MTB2.6.9 - Estima e redondea o resultado de un cálculo
Recoñece e crea palabras derivadas (prefixación e sufixación) e compostas, identificando e formando familias de palabras.
e usa sinónimos, antónimos, homónimos, palabras polisémicas de uso frecuente, frases feitas, siglas e abreviaturas.
Escoita, memoriza, e reproduce textos procedentes da literatura popular oral galega (refráns, adiviñas, lendas, contos, poemas, conxuros, ditos, cantigas) e da literatura galega en xeral.
Identifica e emprega algunhas figuras literarias: comparacións, personificacións, hipérboles e xogos de palabras.
regularidades e leis matemáticas en situacións de cambio, en contextos numéricos, xeométricos e funcionais.
Realiza estimacións sobre os resultados esperados e contrasta a súa validez valorando as vantaxes e os inconvenientes do seu uso.
Distingue entre problemas e exercicios e aplica as estratexias idóneas para cada caso.
Iniciase na formulación de preguntas e na busca de respostas apropiadas, tanto no estudo dos conceptos coma na resolución de problemas.
Toma decisións nos procesos de resolucións de problemas valorando as consecuencias destas e a súa conveniencia pola súa sinxeleza e utilidade.
Iníciase na reflexión sobre os problemas resoltos e os procesos desenvoltos, valorando as ideas claves, aprendendo para situacións futuras semellantes.
Le, escribe e ordena en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizando razoamentos apropiados e interpretando o valor de posición de cada
Interpreta en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizando razoamentos apropiados e
Estima e comproba resultados mediante diferentes estratexias.
Emprega e automatiza algoritmos estándar de suma, resta, multiplicación e división con distintos tipos de números, en comprobación de resultados en contextos de resolución de problemas e en
Elabora e emprega estratexias de cálculo mental.
Estima e redondea o resultado de un cálculo valorando a resposta.
contos, poemas, conxuros, ditos, cantigas) e da literatura galega en xeral.
de problemas.
leza e utilidade.
procesos desenvoltos, valorando as ideas claves, aprendendo para situacións futuras semellantes.
razoamentos apropiados e interpretando o valor de posición de cada
ntos apropiados e interpretando o valor de posición de cada unha das
distintos tipos de números, en comprobación de resultados en contextos de resolución de problemas e en
69
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º MT 5º-MTB2.7.1 - Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados, empregando estratexias heurísticas, de razoamento (clasifcreando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia do seu uso.
5º MT 5º-MTB2.7.2 - Reflexiona sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos buscando outras formas de resolvelo.
5º MT 5º-MTB3.1.1 - Estima lonxitudes, capacidades, masas e superficies; elixindo a unidade e os instrumentos máis axeitados para medir e expresaestratexia utilizada.
5º MT 5º-MTB3.1.2 - Mide con instrumentos, utilizando estratexias e unidades convencionais e non convencionais, elixindo a unidade máis axeitada para a expresión dunha
5º MT 5º-MTB3.5.1 - Resolve problemas de medida, utilizando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uargumentando e tomando decisións, valorando as súas
5º MT 5º-MTB4.2.2 - Aplica os conceptos de perímetro e superficie de figuras para a realización de cálculos sobre planos e espazos reais e para i
5º MT 5º-MTB4.4.1 - Resolve problemas xeométricos que impliquen dominio dos contidos traballados, utilizando estratexias heurísticas de razoamentcontrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando, e toman
5º MT 5º-MTB4.4.2 - Reflexiona sobre o proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobformas de resolvelo
5º MT 5º-MTB5.1.1 - Aplica de forma intuitiva a situacións familiares as medidas de centralización: a media aritmética, a moda e o rango.
5º MT 5º-MTB5.1.2 - Realiza e interpreta gráficos moi sinxelos: diagramas de barras, poligonais e sectoriais, con datos obtidos de situacións moi próximas.
5º MT 5º-MTB5.2.1 - Realiza análise crítica e argumentada sobre as informacións que se presentan mediante gráficas estatísticas.
5º MT 5º-MTB5.3.2 - Realiza conxecturas e estimacións sobre algúns xogos (moedas, dados, cartas, loterías).
5º MT 5º-MTB5.4.1 - Resolve problemas que impliquen dominio dos contidos propios da estatística e probabilidade, utilizando estratexias heurísticexemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as consecuencias destas e
5º MT 5º-MTB5.4.2 - Reflexiona sobre o proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando aformas de resolvelo.
5º VSC 5º-VSCB1.2.1 - Utiliza, de xeito guiado, estratexias de
5º VSC 5º-VSCB1.3.2 - Realiza unha autoavaliación responsable da execución das tarefas, expresando propostas de mellora.
Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados, empregando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios), construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia do seu uso.
Reflexiona sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e
Estima lonxitudes, capacidades, masas e superficies; elixindo a unidade e os instrumentos máis axeitados para medir e expresar unha medida, explicando de forma oral o proceso seguido e a
utilizando estratexias e unidades convencionais e non convencionais, elixindo a unidade máis axeitada para a expresión dunha
Resolve problemas de medida, utilizando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios...), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia da súa utilización.
Aplica os conceptos de perímetro e superficie de figuras para a realización de cálculos sobre planos e espazos reais e para interpretar situacións da vida diaria.
Resolve problemas xeométricos que impliquen dominio dos contidos traballados, utilizando estratexias heurísticas de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando, e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia da súa utilización.
Reflexiona sobre o proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as
Aplica de forma intuitiva a situacións familiares as medidas de centralización: a media aritmética, a moda e o rango.
sinxelos: diagramas de barras, poligonais e sectoriais, con datos obtidos de situacións moi próximas.
Realiza análise crítica e argumentada sobre as informacións que se presentan mediante gráficas estatísticas.
Realiza conxecturas e estimacións sobre algúns xogos (moedas, dados, cartas, loterías).
Resolve problemas que impliquen dominio dos contidos propios da estatística e probabilidade, utilizando estratexias heurísticas, de razoamento exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as consecuencias destas e a conveniencia da súa utilización.
ceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando a
Utiliza, de xeito guiado, estratexias de reestruturación cognitiva.
Realiza unha autoavaliación responsable da execución das tarefas, expresando propostas de mellora.
icación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios),
resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e
r unha medida, explicando de forma oral o proceso seguido e a
utilizando estratexias e unidades convencionais e non convencionais, elixindo a unidade máis axeitada para a expresión dunha medida.
so de exemplos contrarios...), creando conxecturas, construíndo,
nterpretar situacións da vida diaria.
o (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos do decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia da súa utilización.
ando e interpretando as solucións no contexto e propoñendo outras
as, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de a conveniencia da súa utilización.
ceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e propoñendo outras
70
PROGRAMACIÓN 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
5º VSC 5º-VSCB1.4.2 - Sabe facer fronte á incerteza, ao medo ou ao fracaso.
5º VSC 5º-VSCB2.1.2 - Emprega a comunicación verbal en relación coa non verbal en exposicións orais e debates.
5º VSC 5º-VSCB2.2.3 - Colabora en proxectos grupais escoitando activamente, demostrando interese polas outras persoas.
5º VSC 5º-VSCB2.8.4 - Expón en historias creativas as características da relación da amizade.
5º VSC 5º-VSCB3.13.2 - Investiga criticamente a intervención humana no medio ambiente e comunica os resultados.
5º VSC 5º-VSCB3.15.3 - Investiga sobre as principais causas dos accidentes de tráfico coa axuda das
5º VSC 5º-VSCB3.16.1 - Desenvolve proxectos relacionados coas principais causas dos accidentes de tráfico, sobre os que se informa en diferentes med
5º VSC 5º-VSCB3.2.1 - Amosa boa disposición para ofrecer e recibir
5º VSC 5º-VSCB3.2.2 - Recorre ás estratexias de axuda entre iguais.
5º VSC 5º-VSCB3.5.1 - Razoa o sentido da responsabilidade social e da xustiza social.
Sabe facer fronte á incerteza, ao medo ou ao fracaso.
a comunicación verbal en relación coa non verbal en exposicións orais e debates.
Colabora en proxectos grupais escoitando activamente, demostrando interese polas outras persoas.
características da relación da amizade.
Investiga criticamente a intervención humana no medio ambiente e comunica os resultados.
Investiga sobre as principais causas dos accidentes de tráfico coa axuda das novas tecnoloxías.
Desenvolve proxectos relacionados coas principais causas dos accidentes de tráfico, sobre os que se informa en diferentes medios de comunicación.
Amosa boa disposición para ofrecer e recibir axuda para a aprendizaxe.
Recorre ás estratexias de axuda entre iguais.
Razoa o sentido da responsabilidade social e da xustiza social.
ios de comunicación.
71
PROGRAMACIÓN 5º - EDUCACIÓN PRIMARIA
PERFIL COMPETENCIAL
Competencia Clave: Sentido de iniciativa e espírito emprendedor
Nivel Área
5º CN 5º-CNB1.1.1 - Busca, selecciona e organiza información concreta e relevante, analízaa, obtén conclusións, elabora informes e comunica os re
5º CN 5º-CNB1.1.3 - Emprega de forma autónoma o tratamento de textos (axuste de páxina, inserción de ilustracións ou notas etc.).
5º CN 5º-CNB1.2.1 - Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas e ten iniciativa na toma de decisións.
5º CN 5º-CNB1.3.1 - Utiliza estratexias para realizar traballos de forma individual e en equipo, amosando habilidades para a resolución pacífica
5º CN 5º-CNB1.4.1 - Realiza proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións formulando problemas, enunciando hipóteses, seleccionando comunicando os resultados.
5º CN 5º-CNB1.4.2 - Presenta un informe, de forma oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (dirrealización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
5º CN 5º-CNB4.4.1 - Realiza experiencias sinxelas, en equipo, sobre reaccións químicas habituais na vida cotiá; formular problemas, enunciar hipóos resultados en diferentes soportes.
5º CN 5º-CNB5.1.1 - Observa e identifica os elementos dun circuíto eléctrico e constrúe un.
5º CS 5º-CSB1.1.2 - Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas, ten iniciativa na toma de decisións e asume responsabi
5º EM 5º-EMB3.3.1 - Planifica a coreografía de acordo coa estrutura musical dada.
5º EP 5º-EPB1.1.1 - Recoñece as imaxes fixas e en movemento e clasifícaas
5º EP 5º-EPB1.1.2 - Debuxa aspectos da vida cotiá.
5º EP 5º-EPB2.1.1 - Realiza composicións que transmitan emocións e sensacións básicas, utilizando distintos elementos e recursos para os axustar
Sentido de iniciativa e espírito emprendedor
Estándares
Busca, selecciona e organiza información concreta e relevante, analízaa, obtén conclusións, elabora informes e comunica os resultados en diferentes soportes.
Emprega de forma autónoma o tratamento de textos (axuste de páxina, inserción de ilustracións ou notas etc.).
Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas e ten iniciativa na toma de decisións.
Utiliza estratexias para realizar traballos de forma individual e en equipo, amosando habilidades para a resolución pacífica de conflitos.
Realiza proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións formulando problemas, enunciando hipóteses, seleccionando o material necesario, realizando, extraendo conclusións e
Presenta un informe, de forma oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet) cando traballa de forma individual ou en equipo na nxelas e pequenas investigacións.
Realiza experiencias sinxelas, en equipo, sobre reaccións químicas habituais na vida cotiá; formular problemas, enunciar hipóteses, seleccionar o material necesario, extraer conclusións e comunicar
Observa e identifica os elementos dun circuíto eléctrico e constrúe un.
Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas, ten iniciativa na toma de decisións e asume responsabilidades.
Planifica a coreografía de acordo coa estrutura musical dada.
Recoñece as imaxes fixas e en movemento e clasifícaas
Realiza composicións que transmitan emocións e sensacións básicas, utilizando distintos elementos e recursos para os axustar ás necesidades.
sultados en diferentes soportes.
o material necesario, realizando, extraendo conclusións e
ectas, libros, internet) cando traballa de forma individual ou en equipo na
teses, seleccionar o material necesario, extraer conclusións e comunicar
ás necesidades.
72
PROGRAMACIÓN 5º - EDUCACIÓN PRIMARIA
5º EP 5º-EPB2.1.2 - Busca un cartel e confecciona o seu propio anuncio.
5º EP 5º-EPB2.3.6 - Constrúe obxectos tridimensionais.
5º EP 5º-EPB2.4.5 - Realiza imaxes humanas, animais e casas, partindo dun bosquexo.
5º LC 5º-LCB1.3.2 - Participa activamente e con coherencia na secuencia das súas ideas en diversas situacións de comunicación: das tecnoloxías da información e comunicación.
5º LC 5º-LCB1.3.3 - Participa activamente nas tarefas de aula, cooperando en situación de aprendizaxe compartida.
5º LC 5º-LCB1.5.4 - Utiliza a información recollida para levar a cabo diversas actividades en situación de aprendizaxe individual ou colectivo.
5º LC 5º-LCB1.7.1 - Elabora comprensiblemente textos orais do ámbito escolar e social e de diferente tipoloxía, seguindo unha secuencia lineal, a
5º LC 5º-LCB1.7.2 - Organiza e planifica o discurso axeitándose aos diferentes modos discursivos(narrar, expoñer, describir, informarse, dialogar
5º LC 5º-LCB1.8.1 - Emprega de xeito efectivo a linguaxe oral para comunicarse e aprender: escoita activa, recolli
5º LC 5º-LCB1.8.2 - Participa en enquisas e entrevistas, asegurándose mediante preguntas adecuadas, da comprensión propia e por parte da persoa i
5º LC 5º-LCB1.8.3 - Participa en debates explicando as súas opinións e ideas, emitindo xuízos persoais fundamentados sobre os temas e coa profund
5º LC 5º-LCB1.9.3 - Realiza entrevistas e reportaxes sobre temas de interese, seguindo modelos.
5º LC 5º-LCB2.3.1 - Programa de xeito autónomo un tempo semanal para ler diferentes textos.
5º LC 5º-LCB2.3.2 - Le voluntariamente en función dos seus gustos e finalidade persoal.
5º LC 5º-LCB2.4.2 - Localiza na biblioteca de aula e centro lecturas axeitadas ao seu gusto persoal e intereses, aplicando as normas básicas de f
5º LC 5º-LCB2.4.3 - Identifica o argumento de lecturas realizadas dando conta dalgunhas referencias bibliográficas: autor ou autora, xénero.
Busca un cartel e confecciona o seu propio anuncio.
Realiza imaxes humanas, animais e casas, partindo dun bosquexo.
Participa activamente e con coherencia na secuencia das súas ideas en diversas situacións de comunicación: - diálogos -exposicións orais seguindo modelos e guiadas, con axuda, cando cumpra,
Participa activamente nas tarefas de aula, cooperando en situación de aprendizaxe compartida.
Utiliza a información recollida para levar a cabo diversas actividades en situación de aprendizaxe individual ou colectivo.
Elabora comprensiblemente textos orais do ámbito escolar e social e de diferente tipoloxía, seguindo unha secuencia lineal, adecuados ao nivel e imitando modelos
Organiza e planifica o discurso axeitándose aos diferentes modos discursivos(narrar, expoñer, describir, informarse, dialogar)
Emprega de xeito efectivo a linguaxe oral para comunicarse e aprender: escoita activa, recollida de datos, pregunta e repregunta, para obter información e verificar a comprensión.
Participa en enquisas e entrevistas, asegurándose mediante preguntas adecuadas, da comprensión propia e por parte da persoa interlocutora.
Participa en debates explicando as súas opinións e ideas, emitindo xuízos persoais fundamentados sobre os temas e coa profundidade propia da súa idade.
Realiza entrevistas e reportaxes sobre temas de interese, seguindo modelos.
Programa de xeito autónomo un tempo semanal para ler diferentes textos.
Le voluntariamente en función dos seus gustos e finalidade persoal.
Localiza na biblioteca de aula e centro lecturas axeitadas ao seu gusto persoal e intereses, aplicando as normas básicas de funcionamento da mesma.
Identifica o argumento de lecturas realizadas dando conta dalgunhas referencias bibliográficas: autor ou autora, xénero.
exposicións orais seguindo modelos e guiadas, con axuda, cando cumpra,
decuados ao nivel e imitando modelos
da de datos, pregunta e repregunta, para obter información e verificar a comprensión.
nterlocutora.
idade propia da súa idade.
uncionamento da mesma.
73
PROGRAMACIÓN 5º - EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LC 5º-LCB2.4.4 - Selecciona lecturas con criterio persoal e manifesta a súa opinión sobre os textos lidos.
5º LC 5º-LCB3.1.3 - Escribe, de forma creativa, diferentes tipos de textos adecuando a linguaxe ás características do xénero.
5º LC 5º-LCB3.1.4 - Elabora un informe seguindo un guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de c
5º LC 5º-LCB3.1.5 - Presenta un informe, utilizando soporte papel e informático, sobre situacións sinxelas, recollendo información de diferentes conclusións.
5º LC 5º-LCB3.3.3 - Emprega, de xeito guiado e seguindo modelos, estratexias de planificación, procura e selección da información: tomar notas, elabo
5º LC 5º-LCB3.3.4 - Redacta o texto e revísao para melloralo, utilizando borradores que amosan: a xeración e selección de ideas, a revisión ortog
5º LC 5º-LCB3.3.5 - Amosa na evolución dos seus escritos interese e esforzo por escribir correctamente de forma persoal.
5º LC 5º-LCB3.5.2 - Elabora con creatividade textos do seu interese: contos, anuncios, rimas, cancións, cómics, carteis facendo ilustraciónspresentación.
5º LC 5º-LCB5.4.1 - Crea sinxelos textos literarios (contos, poemas, cancións e sinxelas obras teatrais) a partir de pautas ou modelos dados.
5º LG 5º-LGB1.10.1 - Amosa respecto ás ideas dos e das demais e contribúe ao traballo en grupo.
5º LG 5º-LGB1.11.1 - Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo.
5º LG 5º-LGB1.2.2 - Elabora textos orais sinxelos imitando modelos de calquera medio de comunicación.
5º LG 5º-LGB1.4.3 - Iníciase na elaboración de pequenas exposicións orais na aula adecuando o discurso ás diferentes necesidades comunicativas (n
5º LG 5º-LGB1.4.4 - Participa activamente no traballo en grupo, así como nos debates.
5º LG 5º-LGB1.8.1 - Elabora textos sinxelos propios dos medios de comunicación.
5º LG 5º-LGB2.1.3 - Busca, localiza e selecciona información concreta dun texto sinxelo, deducindo o significado de palabras e expresións polo co
Selecciona lecturas con criterio persoal e manifesta a súa opinión sobre os textos lidos.
Escribe, de forma creativa, diferentes tipos de textos adecuando a linguaxe ás características do xénero.
Elabora un informe seguindo un guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de carácter científico, xeográfico ou histórico.
Presenta un informe, utilizando soporte papel e informático, sobre situacións sinxelas, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, Internet), seguindo un plan de traballo e expresando
ega, de xeito guiado e seguindo modelos, estratexias de planificación, procura e selección da información: tomar notas, elaborar esquemas, guións, borradores e mapas conceptuais.
Redacta o texto e revísao para melloralo, utilizando borradores que amosan: a xeración e selección de ideas, a revisión ortográfica e da secuencia coherente do escrito.
Amosa na evolución dos seus escritos interese e esforzo por escribir correctamente de forma persoal.
Elabora con creatividade textos do seu interese: contos, anuncios, rimas, cancións, cómics, carteis facendo ilustracións e buscando imaxes dixitais para facilitar a súa comprensión ou mellorar a súa
Crea sinxelos textos literarios (contos, poemas, cancións e sinxelas obras teatrais) a partir de pautas ou modelos dados.
Amosa respecto ás ideas dos e das demais e contribúe ao traballo en grupo.
Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo.
Elabora textos orais sinxelos imitando modelos de calquera medio de comunicación.
Iníciase na elaboración de pequenas exposicións orais na aula adecuando o discurso ás diferentes necesidades comunicativas (narrar, describir e expoñer), utilizando o dicionario se é preciso.
allo en grupo, así como nos debates.
Elabora textos sinxelos propios dos medios de comunicación.
Busca, localiza e selecciona información concreta dun texto sinxelo, deducindo o significado de palabras e expresións polo contexto.
arácter científico, xeográfico ou histórico.
fontes (directas, libros, Internet), seguindo un plan de traballo e expresando
rar esquemas, guións, borradores e mapas conceptuais.
ráfica e da secuencia coherente do escrito.
e buscando imaxes dixitais para facilitar a súa comprensión ou mellorar a súa
arrar, describir e expoñer), utilizando o dicionario se é preciso.
74
PROGRAMACIÓN 5º - EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB2.1.4 - Interpreta, personificacións, hipérboles, ironías e dobres sentidos en textos.
5º LG 5º-LGB2.1.7 - Emprega o dicionario para resolver as dúbidas de vocabulario que atopa nos textos.
5º LG 5º-LGB2.1.8 - Fai unha lectura rápida, selectiva ou integral en función das necesidades de cada momento.
5º LG 5º-LGB2.11.2 - Expresa, de maneira sinxela, opinións e valoracións sobre as lecturas feitas.
5º LG 5º-LGB2.2.1 - Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións redundantes, relacionán
5º LG 5º-LGB2.4.1 - Deduce o posible contido dun texto sinxelo antes de lelo, axudándose do título e as ilustracións.
5º LG 5º-LGB2.4.2 - Relé un texto e marca as palabras clave para acadar a comprensión integral, cando é preciso.
5º LG 5º-LGB2.5.3 - Utiliza dicionarios dixitais para interpretar a información dun texto.
5º LG 5º-LGB2.6.1 - Realiza diferentes tipos de lectura en función de cada texto: de investigación, de aprendizaxe, de gozo persoal ou de resoluc
5º LG 5º-LGB3.1.1 - Planifica a elaboración do texto, antes de comezar a escribir, xerando ideas, seleccionando e estruturando a información, med
5º LG 5º-LGB3.1.2 - Elabora o texto cunha estrutura definida, con coherencia e cohesionando, de maneira xeral, os enunciados.
5º LG 5º-LGB3.1.3 - Utiliza os signos de puntuación (punto, coma, punto e coma, dous puntos, puntos suspensivos, signos de exclamación e interrog
5º LG 5º-LGB3.1.5 - Escribe e presenta textos propios elaborando borradores.
5º LG 5º-LGB3.1.6 - Usa o dicionario durante a elaboración de textos.
5º LG 5º-LGB3.3.1 - Elabora textos escritos propios do ámbito académico (cuestionarios, resumos, descricións, explicacións...) para obter, organi
5º LG 5º-LGB3.4.1 - Elabora textos sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic, contos, poemas,
Interpreta, personificacións, hipérboles, ironías e dobres sentidos en textos.
Emprega o dicionario para resolver as dúbidas de vocabulario que atopa nos textos.
Fai unha lectura rápida, selectiva ou integral en función das necesidades de cada momento.
Expresa, de maneira sinxela, opinións e valoracións sobre as lecturas feitas.
Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións redundantes, relacionándoa co contido do texto que acompaña.
Deduce o posible contido dun texto sinxelo antes de lelo, axudándose do título e as ilustracións.
Relé un texto e marca as palabras clave para acadar a comprensión integral, cando é preciso.
Utiliza dicionarios dixitais para interpretar a información dun texto.
Realiza diferentes tipos de lectura en función de cada texto: de investigación, de aprendizaxe, de gozo persoal ou de resolución de problemas.
Planifica a elaboración do texto, antes de comezar a escribir, xerando ideas, seleccionando e estruturando a información, mediante notas, esquemas ou guións.
Elabora o texto cunha estrutura definida, con coherencia e cohesionando, de maneira xeral, os enunciados.
Utiliza os signos de puntuación (punto, coma, punto e coma, dous puntos, puntos suspensivos, signos de exclamación e interrogación).
Escribe e presenta textos propios elaborando borradores.
Usa o dicionario durante a elaboración de textos.
Elabora textos escritos propios do ámbito académico (cuestionarios, resumos, descricións, explicacións...) para obter, organizar e comunicar información.
Elabora textos sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic, contos, poemas, cancións e anécdotas.
doa co contido do texto que acompaña.
ión de problemas.
iante notas, esquemas ou guións.
zar e comunicar información.
cancións e anécdotas.
75
PROGRAMACIÓN 5º - EDUCACIÓN PRIMARIA
5º LG 5º-LGB3.4.2 - Escribe textos sinxelos de carácter creativo.
5º LG 5º-LGB3.4.3 - Aprecio polos usos creativos da linguaxe.
5º LG 5º-LGB3.5.1 - Busca e selecciona información en diferentes fontes e soportes dixitais.
5º LG 5º-LGB3.5.2 - Emprega procesadores de textos con certa autonomía.
5º LG 5º-LGB3.5.3 - Utiliza, habitualmente, correctores de textos.
5º LG 5º-LGB3.5.4 - Utiliza as TIC, con certa autonomía, para realizar presentacións elementais
5º LG 5º-LGB3.6.1 - Usa recursos gráficos e paratextuais para facilitar a comprensión dos textos e ilustralos de maneira creativa.
5º MT 5º-MTB1.3.1 - Distingue entre problemas e exercicios e aplica as estratexias idóneas para cada caso.
5º MT 5º-MTB1.4.1 - Toma decisións nos procesos de resolucións de problemas valorando as consecuencias destas e a súa conveniencia pola súa sinxe
5º MT 5º-MTB1.5.1 - Iníciase na reflexión sobre os problemas resoltos e os procesos desenvoltos, valorando as ideas claves, aprendendo para situa
5º MT 5º-MTB2.7.1 - Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados, empregando estratexias heurísticas, de razoamento (clasifcreando conxecturas, construíndo, argumentando e t
5º MT 5º-MTB2.7.2 - Reflexiona sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resulbuscando outras formas de resolvelo.
5º MT 5º-MTB3.5.1 - Resolve problemas de medida, utilizando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uargumentando e tomando decisións, valorando as súas
5º MT 5º-MTB4.4.1 - Resolve problemas xeométricos que impliquen dominio dos contidos traballados, utilizando estratexias heurísticas de razoamentcontrarios), creando conxecturas, construíndo, argumen
5º MT 5º-MTB5.4.1 - Resolve problemas que impliquen dominio dos contidos propios da estatística e probabilidade, utilizando estratexias heurísticexemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as consecuencias destas e
5º MT 5º-MTB5.4.2 - Reflexiona sobre o proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobformas de resolvelo.
Escribe textos sinxelos de carácter creativo.
Aprecio polos usos creativos da linguaxe.
Busca e selecciona información en diferentes fontes e soportes dixitais.
Emprega procesadores de textos con certa autonomía.
Utiliza, habitualmente, correctores de textos.
Utiliza as TIC, con certa autonomía, para realizar presentacións elementais
Usa recursos gráficos e paratextuais para facilitar a comprensión dos textos e ilustralos de maneira creativa.
Distingue entre problemas e exercicios e aplica as estratexias idóneas para cada caso.
Toma decisións nos procesos de resolucións de problemas valorando as consecuencias destas e a súa conveniencia pola súa sinxeleza e utilidade.
Iníciase na reflexión sobre os problemas resoltos e os procesos desenvoltos, valorando as ideas claves, aprendendo para situacións futuras semellantes.
Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados, empregando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia do seu uso.
Reflexiona sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpreta
Resolve problemas de medida, utilizando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios...), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia da súa utilización.
Resolve problemas xeométricos que impliquen dominio dos contidos traballados, utilizando estratexias heurísticas de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando, e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia da súa utilización.
Resolve problemas que impliquen dominio dos contidos propios da estatística e probabilidade, utilizando estratexias heurísticas, de razoamexemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as consecuencias destas e a conveniencia da súa utilización.
Reflexiona sobre o proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e propoñendo outras
leza e utilidade.
cións futuras semellantes.
icación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios),
tados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e
so de exemplos contrarios...), creando conxecturas, construíndo,
o (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos tando, e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia da súa utilización.
as, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de a conveniencia da súa utilización.
ando e interpretando as solucións no contexto e propoñendo outras
76
PROGRAMACIÓN 5º - EDUCACIÓN PRIMARIA
5º VSC 5º-VSCB1.1.1 - Actúa de forma respectable e digna.
5º VSC 5º-VSCB1.2.2 - Aplica o autocontrol á toma de decisión e á resolución de conflitos.
5º VSC 5º-VSCB1.2.3 - Expresa os seus sentimentos, necesidades e dereitos, á vez que respecta os dos e das demais nas actividades cooperativas.
5º VSC 5º-VSCB1.3.1 - Traballa en equipo valorando o esforzo individual e colectivo e asumindo compromisos para a consecución de obxectivos
5º VSC 5º-VSCB1.3.2 - Realiza unha autoavaliación responsable da execución das tarefas, expresando propostas de mellora.
5º VSC 5º-VSCB1.4.1 - Utiliza o pensamento creativo na análise de problemas e na formulación de propostas de actuación.
5º VSC 5º-VSCB1.4.2 - Sabe facer fronte á incerteza, ao medo ou ao fracaso.
5º VSC 5º-VSCB1.5.1 - Identifica, define problemas sociais e cívicos e achega solucións potencialmente efectivas.
5º VSC 5º-VSCB1.6.1 - Identifica vantaxes e inconvenientes dunha posible solución antes de tomar unha decisión ética.
5º VSC 5º-VSCB2.1.2 - Emprega a comunicación verbal en relación coa non verbal en exposicións orais e debates.
5º VSC 5º-VSCB2.2.2 - Realiza actividades cooperativas detectando os sentimentos e pensamentos que subxacen no que se está a dicir.
5º VSC 5º-VSCB2.2.3 - Colabora en proxectos grupais escoitando activamente, demostrando interese polas outras persoas.
5º VSC 5º-VSCB2.3.2 - Comparte sentimentos durante o diálogo
5º VSC 5º-VSCB2.4.1 - Realiza unha defensa tranquila e respectuosa das posicións persoais.
5º VSC 5º-VSCB2.6.1 - Interacciona con empatía.
5º VSC 5º-VSCB2.8.1 - Forma parte activa das dinámicas do grupo
Actúa de forma respectable e digna.
Aplica o autocontrol á toma de decisión e á resolución de conflitos.
Expresa os seus sentimentos, necesidades e dereitos, á vez que respecta os dos e das demais nas actividades cooperativas.
Traballa en equipo valorando o esforzo individual e colectivo e asumindo compromisos para a consecución de obxectivos
Realiza unha autoavaliación responsable da execución das tarefas, expresando propostas de mellora.
Utiliza o pensamento creativo na análise de problemas e na formulación de propostas de actuación.
Sabe facer fronte á incerteza, ao medo ou ao fracaso.
Identifica, define problemas sociais e cívicos e achega solucións potencialmente efectivas.
Identifica vantaxes e inconvenientes dunha posible solución antes de tomar unha decisión ética.
Emprega a comunicación verbal en relación coa non verbal en exposicións orais e debates.
Realiza actividades cooperativas detectando os sentimentos e pensamentos que subxacen no que se está a dicir.
Colabora en proxectos grupais escoitando activamente, demostrando interese polas outras persoas.
Comparte sentimentos durante o diálogo
Realiza unha defensa tranquila e respectuosa das posicións persoais.
Forma parte activa das dinámicas do grupo
77
PROGRAMACIÓN 5º - EDUCACIÓN PRIMARIA
5º VSC 5º-VSCB2.8.2 - Establece e mantén relacións emocionais amigables, baseadas no intercambio de afecto e a confianza mutua.
5º VSC 5º-VSCB2.8.3 - Consegue a aceptación dos compañeiros e compañeiras.
5º VSC 5º-VSCB3.1.1 - Desenvolve proxectos e resolve problemas en colaboración.
5º VSC 5º-VSCB3.1.2 - Pon de manifesto unha actitude aberta cara aos demais compartindo puntos de vista e sentimentos durante a interacción social
5º VSC 5º-VSCB3.10.1 - Axuíza criticamente actitudes de falta de respecto á igualdade de oportunidades de homes e mulleres.
5º VSC 5º-VSCB3.10.2 - Colabora con persoas doutro sexo en diferentes situacións escolares.
5º VSC 5º-VSCB3.10.3 - Realiza diferentes tipos de actividades independentemente do seu sexo.
5º VSC 5º-VSCB3.11.3 - Participa no benestar da contorna próxima baseándose nos dereitos e deberes dos cidadáns e cidadás.
5º VSC 5º-VSCB3.13.1 - Analiza, explica e expón as causas e consecuencias da intervención humana no medio.
5º VSC 5º-VSCB3.13.2 - Investiga criticamente a intervención humana no medio ambiente e comunica os resultados.
5º VSC 5º-VSCB3.15.1 - Colabora en campañas escolares sobre a importancia e a promoción do respecto das normas de educación viaria.
5º VSC 5º-VSCB3.16.1 - Desenvolve proxectos relacionados coas principais causas dos accidentes de tráfico, sobre os que se informa en diferentes med
5º VSC 5º-VSCB3.16.3 - Explica as principais medidas que se poderían tomar para previr accide
5º VSC 5º-VSCB3.2.1 - Amosa boa disposición para ofrecer e recibir axuda para a aprendizaxe.
5º VSC 5º-VSCB3.2.2 - Recorre ás estratexias de axuda entre iguais.
5º VSC 5º-VSCB3.4.1 - Resolve os conflitos de modo construtivo.
Establece e mantén relacións emocionais amigables, baseadas no intercambio de afecto e a confianza mutua.
Consegue a aceptación dos compañeiros e compañeiras.
Desenvolve proxectos e resolve problemas en colaboración.
Pon de manifesto unha actitude aberta cara aos demais compartindo puntos de vista e sentimentos durante a interacción social na aula.
Axuíza criticamente actitudes de falta de respecto á igualdade de oportunidades de homes e mulleres.
Colabora con persoas doutro sexo en diferentes situacións escolares.
Realiza diferentes tipos de actividades independentemente do seu sexo.
Participa no benestar da contorna próxima baseándose nos dereitos e deberes dos cidadáns e cidadás.
Analiza, explica e expón as causas e consecuencias da intervención humana no medio.
Investiga criticamente a intervención humana no medio ambiente e comunica os resultados.
Colabora en campañas escolares sobre a importancia e a promoción do respecto das normas de educación viaria.
Desenvolve proxectos relacionados coas principais causas dos accidentes de tráfico, sobre os que se informa en diferentes medios de comunicación.
Explica as principais medidas que se poderían tomar para previr accidentes de tráfico.
Amosa boa disposición para ofrecer e recibir axuda para a aprendizaxe.
Recorre ás estratexias de axuda entre iguais.
Resolve os conflitos de modo construtivo.
na aula.
ios de comunicación.
78
PROGRAMACIÓN 5º - EDUCACIÓN PRIMARIA
5º VSC 5º-VSCB3.4.2 - Sigue as fases da mediación en situacións reais e simulacións.
5º VSC 5º-VSCB3.4.4 - Analiza as emocións, sentimentos, posibles pensamentos e puntos de vista das partes en conflito.
5º VSC 5º-VSCB3.5.2 - Identifica e analiza criticamente desigualdades sociais.
5º VSC 5º-VSCB3.6.2 - É capaz de sensibilizar sobre causas altruístas realizando exposicións orais sobre o seu valor e cometidos.
5º VSC 5º-VSCB3.6.3 - Colabora en causas altruístas en colaboración coa comunidade educativa
5º VSC 5º-VSCB3.7.2 - Realiza xuízos morais, de xeito guiado, de situacións escolares.
5º VSC 5º-VSCB3.7.3 - Xustifica as súas actuacións en base a valores persoais como a dignidade, a liberdade, a autoestima, a seguridade nun mesmo e
5º VSC 5º-VSCB3.8.3 - Axuíza criticamente as circunstancias de persoas que viven en situacións de privación dos dereitos básicos.
5º VSC 5º-VSCB3.9.2 - Descobre e axuíza criticamente casos próximos de desigualdade e discriminación.
Sigue as fases da mediación en situacións reais e simulacións.
Analiza as emocións, sentimentos, posibles pensamentos e puntos de vista das partes en conflito.
Identifica e analiza criticamente desigualdades sociais.
É capaz de sensibilizar sobre causas altruístas realizando exposicións orais sobre o seu valor e cometidos.
Colabora en causas altruístas en colaboración coa comunidade educativa
Realiza xuízos morais, de xeito guiado, de situacións escolares.
Xustifica as súas actuacións en base a valores persoais como a dignidade, a liberdade, a autoestima, a seguridade nun mesmo e a capacidade de enfrontarse aos problemas.
Axuíza criticamente as circunstancias de persoas que viven en situacións de privación dos dereitos básicos.
Descobre e axuíza criticamente casos próximos de desigualdade e discriminación.
a capacidade de enfrontarse aos problemas.
79
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
AREA DE LENGUA CASTELLANA E LINGUA GALEGA
A propia concepción do currículo desta área, ao poñer a énfase no uso social dalingua en diferentes contextos
comunicativos, fai evidente a súa contribución directa aodesenvolvemento de todos os aspectos que conforman a competencia
en comunicación lingüística.
Cabe tamén destacar que as estratexias que constitúen a competenciacomunicativa adquírense desde unha lingua
determinada, pero non se refirenexclusivamente a saber usar esta lingua, senón ao uso da linguaxe en xeral. Esta
característicada aprendizaxe lingüística ten unha gran importancia, xa que asaprendizaxes que se efectúan nunha lingua
aplícanse á aprendizaxe doutras, cuxocoñecemento contribúe, á súa vez, a acrecentar esta competencia sobre o uso da
linguaxeen xeral.
O acceso ao saber e á construción de coñecementos mediante a linguaxe relaciónase directamente coa competencia
para aprender a aprender, e co sentido de iniciativa e espírito emprendedor. A linguaxe, ademais de instrumento de
comunicación, é unmedio de representación do mundo e está na base do pensamento e do coñecemento,permite comunicarse
cun mesmo, analizar problemas, elaborar plans e emprenderprocesos de decisión. En suma, regula e orienta nosa propia
actividade con progresivaautonomía. Por elo o seu desenvolvemento e a súa mellora desde a área contribúen a organizar
opensamento, a comunicar afectos e sentimentos, e a regular emocións, favorecendo odesenvolvemento de ambas as
competencias.
A área de Lingua castelá e literatura é un ámbito privilexiado para desenvolver ahabilidade de interpretar e expresar con
claridade e precisión informacións, datos eargumentacións e así colaborar na consecución da competencia matemática e das
80
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
competencias básicas en ciencias e tecnoloxía dasquea habilidade mencionada forma parte. Mediante a lectura atenta, a
comprensión literal einferencial dos enunciados, esta área contribúe no proceso de resolución de problemas.
A área contribúe ao tratamento da información e competencia dixital despois de queproporciona coñecementos e
destrezas para a procura, selección, tratamento dainformación e comunicación, en especial, para a comprensión da devandita
información, dasúa estrutura e organización textual, e para a súa utilización na produción oral e escrita.
O currículo da área inclúe o uso de soportes electrónicos na composición de textos, oque significa algo máis que un
cambio de soporte, xa que afecta as operacións mesmasque interveñen no proceso de escritura (planificación, execución do
texto, revisión...) eque constitúen un dos contidos básicos desta área. Por elo, na medida en que se utilicen está a mellorarse, á
vez, a competencia dixital e o tratamento dainformación. Pero, ademais, os novos medios de comunicación dixitais que xorden
continuamente, implican un uso social e colaborativo da escritura, o que permiteconcibir a aprendizaxe da lingua escrita no
marco dun verdadeiro intercambiocomunicativo.
Esta área contribúe poderosamente ao desenvolvemento da competencia social e cívica, entendida como habilidades e
destrezas para a convivencia, o respecto e oentendemento entre as persoas, xa que necesariamente a súa adquisición require o
uso dalingua como base da comunicación. Aprender lingua é, ante todo, aprender a comunicarsecos outros, a comprender o que
estes transmiten, a tomar contacto con distintasrealidades e a asumir a propia expresión como modalidade fundamental de
aperturaaos demais.
Por outra banda na medida que unha educación lingüística satisfactoria valora todas as linguas como igualmente aptas
para desempeñar as funcións de comunicación e de representación,analiza os modos mediante os que a linguaxe transmite e
sancionaprexuízos e imaxes estereotipadas do mundo, co obxecto de contribuír áerradicación dos usos discriminatorios da
linguaxe, está a contribuírse ao desenvolvementodesta competencia
81
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
Ademais de recoñecer a lingua propia como elemento cultural de primeira orde, nestaárea a lectura, comprensión e
valoración das obras literarias contribúen ao desenvolvementoda competencia en conciencia e Expresións culturais cultural
e artística.
AREA DE MATEMÁTICAS
Os contidos da área de Matemáticas oriéntanse de xeito prioritario a garantir o desenvolvemento da competencia
matemática en todos e cada un dos seus aspectos. Esta competencia está presente na comprensión dos diferentes tipos de
números e as súas operacións, así como na utilización de diversos contextos para a construción de novos coñecementos
matemáticos; na facultade de desenvolver razoamentos, construíndo conceptos e avaliando a veracidade das ideas expresadas;
na habilidade para identificar os distintos elementos matemáticos que se esconden tras un problema; tamén cando empregamos
os medios para comunicar os resultados da actividade matemática ou cando utilizamos os coñecementos e as destrezas propias
da área nas situacións que o requiran, tanto para obter conclusións como para tomar decisións con confianza. É necesario
remarcar, non obstante, que a contribución á competencia matemática se logra na medida que a aprendizaxe dos devanditos
contidos vai dirixida, precisamente, á súa utilidade para enfrontarse ás múltiples ocasións nas que nenos e nenas empregan as
matemáticas fóra da aula.
O desenvolvemento do pensamento matemático contribúe ás competencias básicas en ciencia e tecnoloxía porque fai
posibles unha mellor comprensión e unha descrición máis axustada do ámbito. En primeiro lugar, co desenvolvemento da
visualización (concepción espacial), os alumnos e as alumnas melloran a súa capacidade para facer construcións e manipular
mentalmente figuras no plano e no espazo, o que lles será de grande utilidade no emprego de mapas, planificación de rutas,
deseño de planos, elaboración de debuxos, etc. En segundo lugar, a través da medida lógrase un mellor coñecemento da
82
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
realidade e auméntanse as posibilidades de interactuar con ela e de transmitir informacións cada vez máis precisas sobre
aspectos cuantificables do ámbito. Por último, a destreza na utilización de representacións gráficas para interpretar a
información achega unha ferramenta moi valiosa para coñecer e analizar mellor a realidade.
Para fomentar o desenvolvemento da competencia en comunicación lingüística desde a área de Matemáticas débese
insistir en dous aspectos. Por unha parte, a incorporación do esencial da linguaxe matemática á expresión habitual, a adecuada
precisión no seu uso e a utilización das linguaxes gráfica e estatística, esenciais para interpretar a información sobre a realidade.
Por outra parte, é necesario incidir nos contidos asociados á descrición verbal dos razoamentos e dos procesos. Trátase tanto
de facilitar a expresión como de propiciar a escoita das explicacións dos demais, o que desenvolve a propia comprensión, o
espírito crítico e a mellora das destrezas comunicativas.
As matemáticas contribúen á adquisición da competencia dixital en varios sentidos. Por unha parte porque proporcionan
destrezas asociadas ao uso dos números, tales como a comparación, a aproximación ou as relacións entre as diferentes formas
de expresalos, facilitando así a comprensión de informacións que incorporan cantidades ou medidas. Por outra parte, a través
dos contidos do bloque cuxo nome é, precisamente, tratamento da información contribúese á utilización das linguaxes gráfica e
estatística, esenciais para interpretar a información sobre a realidade. A iniciación ao uso de calculadoras e de ferramentas
tecnolóxicas para facilitar a comprensión de contidos matemáticos está tamén unida ao desenvolvemento da competencia
dixital.
As matemáticas contribúen á competencia conciencia e expresións culturais desde a consideración do coñecemento
matemático como contribución ao desenvolvemento cultural da humanidade. Así mesmo, o recoñecemento das relacións e
formas xeométricas axuda na análise de determinadas producións artísticas, sendo capaz de utilizar os seus coñecementos
matemáticos na creación das súas propias obras.
83
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
Os contidos de Ciencias Sociais (economía, climatoloxía, xeografía, poboación, produción, etc.) exprésanse en termos
numéricos, gráficos, etc. Por exemplo, a interpretación de pirámides de poboación, de gráficos económicos sobre o valor das
cousas e climogramas trátanse desde a área de Matemáticas para desenvolver aspectos vinculados coa competencia social e
cívica. A achega a esta competencia adquire unha dimensión singular a través do traballo en equipo se se aprende a aceptar
outros puntos de vista distintos ao propio, en particular á hora de utilizar estratexias persoais de resolución de problemas.
A resolución de problemas ten, polo menos, tres vertentes complementarias asociadas ao desenvolvemento desta
competencia: a planificación, a xestión dos recursos e a valoración dos resultados. A planificación está aquí asociada á
comprensión en detalle da situación formulada para trazar un plan, buscar estratexias e tomar decisións; a xestión dos recursos
inclúe a optimización dos procesos de resolución; por último, a avaliación periódica do proceso e a valoración dos resultados
permiten facer fronte a outros problemas ou situacións con maiores posibilidades de éxito. Na medida en que a ensinanza das
matemáticas incida nestes procesos e se consideren situacións abertas, verdadeiros problemas, mellorarase a contribución da
área á competencia sentido de iniciativa e espírito emprendedor. Actitudes asociadas á confianza na propia capacidade para
enfrontarse con éxito a situacións incertas están incorporadas a través de diferentes contidos do currículo.
O carácter instrumental dunha parte importante dos contidos da área proporciona valor para o desenvolvemento da
competencia aprender a aprender. A miúdo é un requisito para a aprendizaxe a posibilidade de utilizar as ferramentas
matemáticas básicas ou comprender informacións que utilizan soportes matemáticos. Para o desenvolvemento desta
competencia é necesario incidir desde a área nos contidos relacionados coa autonomía, a perseveranza e o esforzo ao tratar
situacións de crecente complexidade, a sistematización, a mirada crítica e a habilidade para comunicar con eficacia os
resultados do propio traballo. Por último, a verbalización do proceso seguido na aprendizaxe, contido que aparece con
frecuencia neste currículo, axuda á reflexión sobre qué se aprendeu, qué falta por aprender, como e para que, o que potencia o
desenvolvemento de estratexias que facilitan aprender a aprender.
84
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
ÁREA DE CC. SOCIAIS
A área contribúe de forma substancial á Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía xa
que ofrece o uso de ferramentas matemáticas, tales como medidas, escalas, táboas ou representacións gráficas, contribuíndo
así ao desenvolvemento da competencia matemática para a resolución de tarefas e problemas da vida cotiá. Ao mesmo tempo,
debe potenciar a interacción co mundo físico, xa que moitas das aprendizaxes integradoras están totalmente centrados na
interacción do ser humano co mundo que o rodea. Así se vai desenvolvendo a competencia que permite interpretar o mundo
físico, o achegamento ao método científico e tecnolóxico: saber definir problemas, estimar solucións posibles, elaborar
estratexias, deseñar pequenas investigacións, analizar resultados e comunicalos.
A área de Ciencias Sociais contribúe significativamente a fomentar e mellorar a comunicación e o diálogo no alumnado, a
estruturación do discurso, a capacidade de síntese e, polo tanto, o desenvolvemento da Competencia en comunicación
lingüística.
Contribúe tamén de forma relevante, á Competencia dixital. En primeiro lugar, a información aparece como elemento
imprescindible dunha boa parte das aprendizaxes da área, esta información preséntase en diferentes códigos, formatos e
linguaxes e require, polo tanto, procedementos diferentes para a súa comprensión. Ler un mapa, interpretar un gráfico, observar
un fenómeno ou utilizar unha fonte histórica, esixe o uso de procedementos diferenciados de busca, selección, organización e
interpretación, que son obxecto de aprendizaxe, nesta área.
85
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
A contribución da área á Competencia conciencia e expresións culturais céntrase no coñecemento das manifestacións
culturais, a valoración da súa diversidade e o recoñecemento daquelas que forman parte do patrimonio.
Respecto das competencias sociais e cívicas hai que considerar dous ámbitos. Por un lado as relacións próximas (a
familia, os amigos/ás, os compañeiros/ás, etc.), que requiren favorecer a toma de conciencia persoal de emocións e sentimentos
e o desenvolvemento de actitudes de comunicación, diálogo, de resolución de conflitos con asertividade. Un segundo ámbito é
aquel que transcende as relacións próximas ao alumnado, abordar o barrio, o municipio, a comunidade, o estado, a Unión
Europea, etc. Comprender a súa organización, as súas funcións e os mecanismos de participación da cidadanía, vai máis alá
dos aspectos conceptuais e require da aprendizaxe de destrezas sociais e actitudes.Esta área convértese así nun espazo
privilexiado para reflexionar sobre os conflitos, asumir responsabilidades con el respecto ao grupo, aceptar e elaborar normas de
convivencia, tanto en situacións reais que hai que resolver diariamente coma nas propias do ámbito social en que se vive.
Inclúense contidos directamente relacionados co desenvolvemento da competencia Sentido de iniciativa e espírito
emprendedor, ao ensinar a tomar decisións e iniciativas de forma autónoma e creativa de actividades de ocio.
A aprendizaxe das Ciencias Sociais contribuirá ao desenvolvemento da competencia aprender a aprender, mediante
desenvolvemento de técnicas para tratar a información: a realización de resumos, esquemas ou mapas conceptuais que resultan
especialmente útiles nos procesos de aprendizaxe. Por outra parte, a reflexión e a expresión oral e escrita sobre que se
aprendeu, como e para que, contribuirá ao desenvolvemento desta competencia.
86
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
AREA DA ÁREA DE C.C. NATURAIS
A área contribúe de forma substancial á competencia básica en ciencia e tecnoloxía xa que moitas das aprendizaxes
que integra están totalmente centradas na interacción do ser humano co mundo que o rodea. A competencia vaise construíndo a
través da apropiación de conceptos e habilidades que permiten interpretar o mundo físico próximo, así como do achegamento a
determinados trazos do método co que se constrúe o coñecemento científico: saber definir problemas, estimar solucións
posibles, elaborar estratexias, deseñar pequenas investigacións, analizar resultados e comunicalos.
A área, por outra parte, axúdalle ao alumnado a construír un coñecemento da realidade que, partindo das súas propias
vivencias, percepcións e representacións, sexa progresivamente máis obxectivo e compartido, ademais de proporcionarlle os
instrumentos necesarios para comprender, explicar e actuar nesa realidade. Así mesmo, contribúe de xeito significativo á
educación para a sustentabilidade, desenvolvendo habilidades e competencias que fomentan o uso responsable dos recursos
naturais, a conservación da diversidade natural, o consumo racional, a protección da saúde individual e colectiva, a repartición
equitativa da riqueza e a solidariedade global e interxeracional.
A área ofrece a posibilidade de utilizar as ferramentas matemáticas en contextos significativos de uso, tales como: lectura
de mapas; comprensión e realización de escalas; lectura, representación interpretación e comunicación de gráficas; emprego de
unidades de medida, etc., contribuíndo así ao desenvolvemento da competencia matemática.
87
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
A área contribúe de forma substancial á competencia en comunicación lingüística porque a información aparece como
elemento imprescindible dunha boa parte das súas aprendizaxes. A información preséntase en diferentes códigos, formatos e
linguaxes e require, xa que logo, procedementos diferentes para a súa comprensión. Ler un mapa, interpretar un gráfico ou
observar un fenómeno, esixe procedementos diferenciados de busca, selección, organización e interpretación que son obxecto
prioritario de aprendizaxe na área.
O alumnado deberá diferenciar progresivamente entre a linguaxe que fai posible a comunicación entre as persoas e a que
utiliza a ciencia para explicar os feitos e fenómenos. Empregarase tanto a linguaxe oral coma a escrita, a gráfica ou a simbólica.
É importante o vocabulario específico utilizado pola área. Ademais da contribución da área ao aumento significativo da riqueza
do vocabulario específico, na medida que, nos intercambios comunicativos se valore a claridade, exposición, rigor no emprego
dos termos, a estruturación do discurso, a sintaxe, etc..., estarase desenvolvendo esta competencia.
A área inclúe explicitamente os contidos que conducen á alfabetización dixital, coñecemento cuxa aplicación contribuirá
ao desenvolvemento da competencia dixital. A utilización básica do ordenador, o manexo dun procesador de textos e a busca
guiada na internet, contribúen de forma decisiva ao desenvolvemento desta competencia. As TIC constitúen un acceso rápido e
sinxelo á información sobre o medio. Ademais é unha ferramenta atractiva, motivadora e facilitadora das aprendizaxes, pois
permite aproximar seres vivos, reaccións químicas ou fenómenos físicos á súa experiencia.
A competencia relacionada coa Conciencia e expresións culturais, con respecto á área de Ciencias Naturais, require os
coñecementos que lles permitan acceder ás distintas manifestacións da herdanza cultural nos ámbitos tecnolóxicos e
ambientais.
88
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
Desde a área de Ciencias da Natureza contribuiremos á competencia social e cívicana medida que os alumnos
desenvolverán as súas habilidades de relación social e respecto nos traballos grupais, así como no uso de novas metodoloxías
como o traballo por proxectos ou as aprendizaxes baseadas en problemas que requirirán dunha maior autonomía e capacidade
de reacción do alumnado de modo que se potencien estas habilidades.
A área de Ciencias da Natureza inclúe contidos directamente relacionados co desenvolvemento do sentido de
iniciativapersoal e o espírito emprendedorao ensinar a tomar decisións desde o coñecemento dun mesmo, tanto no ámbito
escolar coma na planificación de forma autónoma e creativa de actividades de lecer. A planificación e xestión de proxectos de
traballo ben de forma individual ou en equipo, contribúen ao desenvolvemento desta competencia xa que implican transformar
as ideas en accións, afrontar os problemas e aprender dos erros, calcular e asumir riscos, elixir con criterio propio, ser
perseverante e responsable, ser creativo e emprendedor, manter a motivación, ser crítico e manter a autoestima e tamén obriga
a dispoñer de habilidades sociais de relación e liderado de proxectos. Nesta área o traballo por proxectos ou a aprendizaxe
baseada en problemas farán que o alumno adquira todas estas destrezas.
Para que esta área contribúa ao desenvolvemento da competencia para aprender a aprender, deberá orientarse de
maneira que se favoreza o desenvolvemento de técnicas para aprender, para organizar, memorizar e recuperar a información,
tales como resumos, esquemas ou mapas mentais que resultan especialmente útiles nos procesos de aprendizaxe desta área.
Por outra banda, a reflexión sobre que se aprendeu, como e o esforzo por contalo, oralmente e por escrito, contribuirá ao
desenvolvemento desta competencia.
89
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
AREA DA ÁREA DE VALORES CÍVICOS E SOCIAIS
O desenvolvemento da competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxíanesta área
curricular permítenos utilizar, interpretar e expresar con claridade elementos e razoamentos matemáticos para enfrontarse a
aquelas situacións cotiás que os precisan. Así mesmo, esta competencia ofrece a posibilidade de empregar o razoamento
lóxico, analizar e axuizar a partir de conflitos, resolución de problemas e xuízos morais, os problemas sociais e históricos.
Para o bo desenvolvemento da competencia en comunicación lingüística nesta área, será decisivo o fomento da
lectura a través de libros e de fragmentos de textos escollidos para comentar na aula con dúas finalidades: mellorar a
comprensión lectora e a adquisición de destrezas para a expresión escrita, e adquirir identidade sobre o que significa unha
sociedade cívica, co fin de favorecer o coñecemento dos valores, os dereitos e os deberes destacados nos dereitos humanos.
Trataremos desde esta área, que adquiran as destrezas comunicativas tanto orais coma escritas; para iso, procuraremos
adestrar polo menos un descritor en cada unha das unidades didácticas.
Desenvolver a competencia dixital desde esta área axudaranos a manexar ferramentas que posibiliten o acceso ao
coñecemento e á vez, nos ensine o seu uso responsable; a devandita competencia favorecerá dous tipos de traballo: autónomo
e participativo, nos que se fomentará a identidade persoal e a relación interpersoal, respectivamente, desde unhas bases sólidas
nas que poidan empezar a xerar os seus propios criterios sobre situacións reais da sociedade na que viven.
90
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
A través dacompetencia relacionada coa conciencia e expresións culturais desde esta área, posibilítase a adquisición
de pautas sociais e cívicas persoais, interpersoais e interculturais para participar dunha forma eficaz e construtiva en sociedades
cada vez máis diversificadas.
A área de Valores Sociais e Cívicos pídenos que se facilite a construción da identidade individual e se potencien as
relacións interpersoais para favorecer a convivencia de acordo a valores cívicos socialmente recoñecidos, polo que a
competencia social e cívicafomentará todos aqueles aspectos que axuden ao alumnado a formarse como persoas e cidadáns
participativos na mellora e no desenvolvemento dunha sociedade democrática.
O sentido de iniciativa e espírito emprendedor beneficiará o alumnado, xa que se iniciará no autocoñecemento a
distintos niveis para poder desenvolver habilidades que o leven a tomar iniciativas emprendedoras. Estas facilitarían a asunción
da complexa convivencia social, propiciando valores de interdependencia positiva e de cooperación de acordo cos valores, os
dereitos e os deberes da sociedade na que se desenvolven.
A competencia de aprender a aprender favorece a forma en que o proceso de ensino-aprendizaxe se vai consolidando
no alumnado. As metodoloxías empregadas nesta área estarán relacionadas co traballo de investigación, de forma que a
participación e a implicación do alumnado sexan reais, así como o recoñecemento e a aceptación das normas sociais e de
convivencia.
91
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
3. CONCRECION DE OBXECTIVOS DE CURSO POR
ÁREAS
92
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
OBXECTIVOS DE ETAPA DE EDUCACIÓN PRIMARIA.
a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas,
prepararse para o exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o
pluralismo propio dunha sociedade democrática.
b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no
estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo/a, sentido crítico, iniciativa persoal,
curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito emprendedor
c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos que lles permitan
desenvolverse con autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais cos que
se relacionan.
d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as persoas, a
igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de persoas con
discapacidade nin por outros motivos.
e) Coñecer e utilizar de xeito apropiado a lingua galega e a lingua castelá, e desenvolver hábitos de
lectura en ambas as linguas.
f) Adquirir en, polo menos, unha lingua estranxeira a competencia comunicativa básica que lles
permita expresar e comprender mensaxes sinxelas e desenvolverse en situacións cotiás.
g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que
requiran a realización de operacións elementais de cálculo, coñecementos xeométricos e
93
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
estimacións, así como ser quen de aplicalos ás situacións da súa vida cotiá.
h) Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, a xeografía, a
historia e a cultura, con especial atención aos relacionados e vinculados con Galicia.
i) Iniciarse na utilización, para a aprendizaxe, das tecnoloxías da información e da comunicación,
desenvolvendo un espírito crítico ante as mensaxes que reciben e elaboran.
j) Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción de propostas
visuais e audiovisuais.
k) Valorar a hixiene e a saúde, aceptar o propio corpo e o das demais persoas, respectar as
diferenzas e utilizar a educación física e o deporte como medios para favorecer o desenvolvemento
persoal e social.
l) Coñecer e valorar os animais máis próximos ao ser humano e adoptar modos de comportamento
que favorezan o seu coidado.
m) Desenvolver as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas
relacións coas demais persoas, así como unha actitude contraria á violencia, aos prexuízos de
calquera tipo e aos estereotipos sexistas e de discriminación por cuestións de diversidade afectivo-
sexual.
n) Fomentar a educación viaria e actitudes de respecto que incidan na prevención dos accidentes de
tráfico.
o) Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia,
94
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
poñendo de relevancia as mulleres e homes que realizaron achegas importantes á cultura e á
sociedade galegas.
OBXECTIVOS DE LENGUA CASTELLANA 5º CURSO
a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, prepararse para o
exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.
b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de
confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito
emprendedor.
c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos, que lles permitan desenvolverse con
autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais cos que se relacionan.
d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e
oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de persoas con discapacidade.
e) Coñecer e utilizar de forma apropiada a lingua galega e a lingua castelá, e desenvolver hábitos de lectura en ambas as
dúas linguas.
i) Iniciarse no uso das tecnoloxías da información e da comunicación, para a aprendizaxe, desenvolvendo un espírito crítico
95
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
ante as mensaxes que reciban e elaboren.
j) Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción de propostas visuais e audiovisuais.
o) Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia, destacando as mulleres e
os homes que realizaron achegas importantes á cultura e á sociedade galegas.
OBXECTIVOS DE LINGUA GALEGA 5º CURSO
a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, prepararse para o
exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.
b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de
confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito
emprendedor.
c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos, que lles permitan desenvolverse con
autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais cos que se relacionan.
d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e
oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de persoas con discapacidade.
e) Coñecer e utilizar de xeito apropiado a lingua galega e a lingua castelá, e desenvolver hábitos de lectura en ambas as dúas
linguas.
96
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
h) Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, a xeografía, a historia e a cultura, con
especial atención aos relacionados e vinculados con Galicia.
i) Iniciarse no uso das tecnoloxías da información e da comunicación, para a aprendizaxe, desenvolvendo un espírito crítico
ante as mensaxes que reciban e elaboren.
j) Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción de propostas visuais e audiovisuais.
m) Desenvolver as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais
persoas, así como unha actitude contraria á violencia, aos prexuízos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas e de
discriminación por cuestións de diversidade afectivo-sexual.
o) Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia, destacando as mulleres e
os homes que realizaron achegas importantes á cultura e á sociedade galegas.
OBXECTIVOS DE MATEMÁTICAS 5º CURSO
b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de
confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito
emprendedor.
97
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
e) Coñecer e utilizar de forma apropiada a lingua galega e a lingua castelá, e desenvolver hábitos de lectura en ambas as
dúas linguas.
g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a realización de
operacións elementais de cálculo, coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser capaces de aplicalos ás situacións
da súa vida cotiá.
i) Iniciarse no uso das tecnoloxías da información e da comunicación, para a aprendizaxe, desenvolvendo un espírito crítico
ante as mensaxes que reciban e elaboren.
OBXECTIVOS DE C.C. NATURAIS 5º CURSO
a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, prepararse para o
exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.
b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de
confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito
emprendedor.
c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos, que lles permitan desenvolverse con
autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais cos que se relacionan.
d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e
98
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de persoas con discapacidade.
e) Coñecer e utilizar de forma apropiada a lingua castelá e, se existe, a lingua cooficial da Comunidade Autónoma e
desenvolver hábitos de lectura.
g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a realización de
operacións elementais de cálculo, coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser capaces de aplicalos ás situacións
da súa vida cotiá.
h) Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, a xeografía, a historia e a cultura, con
especial atención aos relacionados e vinculados con Galicia.
i) Iniciarse no uso das tecnoloxías da información e da comunicación, para a aprendizaxe, desenvolvendo un espírito crítico
ante as mensaxes que reciban e elaboren.
j) Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción de propostas visuais e audiovisuais.
k) Valorar a hixiene e a saúde, aceptar o propio corpo e o das demais persoas, respectar as diferenzas e utilizar a educación
física e o deporte como medios para favorecer o desenvolvemento persoal e social.
l) Coñecer e valorar os animais máis próximos ao ser humano e adoptar modos de comportamento que favorezan o seu
coidado.
m) Desenvolver as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais
persoas, así como unha actitude contraria á violencia, aos prexuízos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas e de
99
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
discriminación por cuestións de diversidade afectivo-sexual.
o) Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia, destacando as mulleres e
os homes que realizaron achegas importantes á cultura e á sociedade galegas.
OBXECTIVOS DE C.C. SOCIAIS 5º CURSO
a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, prepararse para o
exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.
b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de
confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito
emprendedor.
c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos, que lles permitan desenvolverse con
autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais cos que se relacionan.
d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e
oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de persoas con discapacidade.
e) Coñecer e utilizar de xeito apropiado a lingua galega e a lingua castelá, e desenvolver hábitos de lectura en ambas as dúas
100
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
linguas.
g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a realización de
operacións elementais de cálculo, coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser capaces de aplicalos ás situacións
da súa vida cotiá.
h) Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, a xeografía, a historia e a cultura, con
especial atención aos relacionados e vinculados con Galicia.
i) Iniciarse no uso das tecnoloxías da información e da comunicación, para a aprendizaxe, desenvolvendo un espírito crítico
ante as mensaxes que reciban e elaboren.
o) Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia, destacando as mulleres e
os homes que realizaron achegas importantes á cultura e á sociedade galegas.
OBXECTIVOS DE VALORES CÍVICOS E SOCIAIS 5º CURSO
a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, prepararse para o
exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.
101
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de
confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito
emprendedor.
c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos, que lles permitan desenvolverse con
autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos sociais cos que se relacionan.
d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e
oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de persoas con discapacidade.
e) Coñecer e utilizar de xeito apropiado a lingua galega e a lingua castelá, e desenvolver hábitos de lectura en ambas as dúas
linguas.
g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a realización de
operacións elementais de cálculo, coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser quen de aplicalos ás situacións da
súa vida cotiá.
h) Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, a xeografía, a historia e a cultura, con
especial atención aos relacionados e vinculados con Galicia.
i) Iniciarse na utilización , para a aprendizaxe, das tecnoloxías da información e da comunicación desenvolvendo un sentido
crítico ante as mensaxes que reciben e elaboran.
k) Valorar a hixiene e a saúde, aceptar o propio corpo e o das demais persoas, respectar as diferenzas e utilizar a educación
102
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
física e o deporte como medios para favorecer o desenvolvemento persoal e social.
m) Desenvolver as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais
persoas, así como unha actitude contraria á violencia, aos prexuízos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas e de
discriminación por cuestións de diversidade afectivo-sexual.
n) Fomentar a educación viaria e actitudes de respecto que incidan na prevención dos accidentes de tráfico.
o) Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia, poñendo de relevancia as
mulleres e os homes que realizaron achegas importantes á cultura e á sociedade galegas.
OBXECTIVOS DE EDUCACIÓN PLÁSTICA 5º CURSO
a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, prepararse para o
exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos, así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.
b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de
confianza en si mesmo, sentido crítico, iniciativa persoal, curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito
emprendedor.
d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e
oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de persoas con discapacidade.
e) Coñecer e utilizar de forma apropiada a lingua castelá e, se existe, a lingua cooficial da Comunidade Autónoma e
103
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
desenvolver hábitos de lectura.
g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a realización de
operacións elementais de cálculo, coñecementos xeométricos e estimacións, así como ser capaces de aplicalos ás situacións
da súa vida cotiá.
i) Iniciarse no uso das tecnoloxías da información e da comunicación, para a aprendizaxe, desenvolvendo un espírito crítico
ante as mensaxes que reciban e elaboren.
j) Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción de propostas visuais e audiovisuais.
o) Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia, destacando as mulleres e
os homes que realizaron achegas importantes á cultura e á sociedade galegas.
104
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
4. CONCRECIÓN PARA CADA ESTÁNDAR AVALIABLE:
GRADO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN PARA SUPERAR A
MATERIA, PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE
AVALIACIÓN E TEMPORALIZACIÓN.
105
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
ÁREA DE LINGUA CASTELÁ E LITERATURA
106
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO
CURSO 5 º 2019-2020
NIVEL 5º PRIMARIA ÁREA Lingua Castelá (LC)
Criterio de avaliación
Estándares Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro
T 1
T 2
T 3
CRITERIOS PARA A CUALIFICACIÓN
C.C. Instrumentos de avaliación / Procedementos de avaliación (%)*
Bloque 1: Comunicación oral: Falar e escoitar
LC-B1.1
5º-LCB1.1.1 - Emprega a lingua oral e axusta os rexistros lingüísticos ao grao de formalidade dos contextos nos que produce o seu discurso: debates, exposicións planificadas, conversas.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSC
LC-B1.1
5º-LCB1.1.2 - Expresa ideas, pensamentos, opinións, sentimentos e emocións con claridade.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Producións orais.
CCL CAA
LC-B1.1
5º-LCB1.1.3 - Aplica as normas sociocomunicativas: escoita activa, espera de quendas, participación respectuosa, adecuación á intervención da persoa interlocutora e normas básicas de cortesía.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSC
LC-B1.2
5º-LCB1.2.1 - Emprega recursos lingüísticos e non lingüísticos para comunicarse nas
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Producións orais.
CCL
107
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
interaccións orais, recoñecendo o valor complementario e modificador destes.
LC-B1.2
5º-LCB1.2.2 - Exprésase cunha pronunciación e unha dicción correctas: articulación, ritmo, entoación e volume axeitados.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Producións orais.
CCL
LC-B1.2
5º-LCB1.2.3 - Interpreta de forma global o sentido de elementos básicos do texto (léxico e locucións).
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL
LC-B1.3
5º-LCB1.3.1 - Expresa as súas propias ideas comprensiblemente, substituíndo elementos básicos do modelo dado.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Producións orais.
CCL
LC-B1.3
5º-LCB1.3.2 - Participa activamente e con coherencia na secuencia das súas ideas en diversas situacións de comunicación: - diálogos -exposicións orais seguindo modelos e guiadas, con axuda, cando cumpra, das tecnoloxías da información e comunicación.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Producións orais.
CCL CD CAA CSC CSIEE
LC-B1.3
5º-LCB1.3.3 - Participa activamente nas tarefas de aula, cooperando en situación de aprendizaxe compartida.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL CAA CSC CSIEE
LC-B1.4 5º-LCB1.4.1 - Utiliza o vocabulario axeitado a súa idade para expresarse con
75 X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
CCL
108
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
progresiva precisión nos diferentes contextos de comunicación.
INSTRUMENTOS: Producións orais.
LC-B1.4
5º-LCB1.4.2 - Diferencia polo contexto o significado de correspondencias fonema-grafía idénticas.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL
LC-B1.5
5º-LCB1.5.1 - Comprende de forma global a información xeral de textos orais de uso habitual, do ámbito escolar e social, identifica o tema e selecciona as ideas principais
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LC-B1.5
5º-LCB1.5.2 - Recoñece a tipoloxía de textos orais atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumentativos) e a súa intención comunicativa (informativos, literarios, prescritivos e persuasivos).
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LC-B1.5
5º-LCB1.5.3 - Responde preguntas correspondentes á comprensión interpretativa.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL
LC-B1.5
5º-LCB1.5.4 - Utiliza a información recollida para levar a cabo diversas actividades en situación de aprendizaxe individual ou colectivo.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA CSC CSIEE
LC-B1.6 5º-LCB1.6.1 - Reproduce de memoria breves textos literarios ou non literarios e
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CCEC
109
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
propios, axeitados aos seus gustos e intereses..
LC-B1.7
5º-LCB1.7.1 - Elabora comprensiblemente textos orais do ámbito escolar e social e de diferente tipoloxía, seguindo unha secuencia lineal, adecuados ao nivel e imitando modelos
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA CSIEE
LC-B1.7
5º-LCB1.7.2 - Organiza e planifica o discurso axeitándose aos diferentes modos discursivos(narrar, expoñer, describir, informarse, dialogar)
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Producións orais.
CCL CAA CSIEE
LC-B1.8
5º-LCB1.8.1 - Emprega de xeito efectivo a linguaxe oral para comunicarse e aprender: escoita activa, recollida de datos, pregunta e repregunta, para obter información e verificar a comprensión.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Producións orais.
CCL CAA CSC CSIEE
LC-B1.8
5º-LCB1.8.2 - Participa en enquisas e entrevistas, asegurándose mediante preguntas adecuadas, da comprensión propia e por parte da persoa interlocutora.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSC CSIEE
LC-B1.8
5º-LCB1.8.3 - Participa en debates explicando as súas opinións e ideas, emitindo xuízos persoais fundamentados sobre os temas e coa profundidade propia da súa idade.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Producións orais.
CCL CAA CSC CSIEE
110
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
LC-B1.9
5º-LCB1.9.1 - Resume entrevistas, noticias e debates infantís procedentes da radio, televisión e da internet.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CD CAA CSC
LC-B1.9
5º-LCB1.9.2 - Transforma en noticias feitos cotiás próximos á súa realidade, imitando modelos.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CSC
LC-B1.9
5º-LCB1.9.3 - Realiza entrevistas e reportaxes sobre temas de interese, seguindo modelos.
50 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA CSIEE
Bloque 2: Comunicación escrita: ler
LC-B2.1
5º-LCB2.1.1 - Le en voz alta diferentes tipos de textos apropiados á súa idade con velocidade, fluidez e entoación adecuada.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Producións orais.
CCL
LC-B2.1
5º-LCB2.1.2 - Lee en silencio coa velocidade adecuada textos de diferente complexidade.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL
LC-B2.1
5º-LCB2.1.3 - Comprende información global e específica en textos de diferente tipoloxía do ámbito escolar e social:
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LC-B2.1
5º-LCB2.1.4 - Resume textos lidos de diferente tipoloxía e adecuados a súa idade, reflectindo a estrutura e destacando as ideas principais.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LC-B2.2 5º-LCB2.2.1 - Utiliza o título e as ilustracións para
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
CCL CAA
111
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
activar coñecementos previos sobre o tema, axudándose deles para acceder máis doadamente ao contido dun texto.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
LC-B2.2 5º-LCB2.2.3 - Identifica as palabras clave dun texto.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LC-B2.2
5º-LCB2.2.4 - Formula hipóteses sobre o contido do texto a partir do título e das ilustracións e esquemas que o acompañan.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LC-B2.2
5º-LCB2.2.5 - Relaciona a información contida nos gráficos e ilustracións e a relaciona coa información que aparece no texto
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CMCT CAA
LC-B2.2 5º-LCB2.2.6 - Interpreta mapas conceptuais sinxelos.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LC-B2.3
5º-LCB2.3.1 - Programa de xeito autónomo un tempo semanal para ler diferentes textos.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSIEE
LC-B2.3
5º-LCB2.3.2 - Le voluntariamente en función dos seus gustos e finalidade persoal.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSIEE
LC-B2.4
5º-LCB2.4.1 - Consulta na biblioteca diferentes fontes bibliográficas e textos de soporte informático para obter información para realizar traballos
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CD CAA
112
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
individuais ou en grupo.
LC-B2.4
5º-LCB2.4.2 - Localiza na biblioteca de aula e centro lecturas axeitadas ao seu gusto persoal e intereses, aplicando as normas básicas de funcionamento da mesma.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CD CAA CSIEE
LC-B2.4
5º-LCB2.4.3 - Identifica o argumento de lecturas realizadas dando conta dalgunhas referencias bibliográficas: autor ou autora, xénero.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSIEE
LC-B2.4
5º-LCB2.4.4 - Selecciona lecturas con criterio persoal e manifesta a súa opinión sobre os textos lidos.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSIEE
LC-B2.5 5º-LCB2.5.1 - Coida, conserva e organiza os seus libros.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL
LC-B2.6
5º-LCB2.6.1 - Identifica a intención comunicativa de textos xornalísticos e publicitarios. Diferenza entre información e publicidade.
75 X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA
LC-B2.6 5º-LCB2.6.2 - Interpreta a linguaxe figurada, en textos publicitarios.
50 X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
LC-B2.7
5º-LCB2.7.1 - Utiliza as Tecnoloxías da Información e Comunicación para a procura e tratamento guiado da información.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.
CCL CD CAA
113
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
Bloque 3: Comunicación escrita: escribir
LC-B3.1
5º-LCB3.1.1 - Escribe, en diferentes soportes, textos sinxelos propios da vida cotiá e do ámbito social e escolar, atendendo á forma da mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos e argumentativos) e a súa intención comunicativa (informativos, literarios, prescritivos e persuasivos): diarios, cartas, correos electrónicos, noticias, contos, folletos informativos e literarios, narracións, textos científicos, anuncios publicitarios, regulamentos, receitas, instrucións, normas...
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CD CAA
LC-B3.1
5º-LCB3.1.2 - Escribe textos organizando as ideas con cohesión básica e respectando as normas gramaticais e ortográficas.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LC-B3.1
5º-LCB3.1.3 - Escribe, de forma creativa, diferentes tipos de textos adecuando a linguaxe ás características do xénero.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CCA CSIEE
LC-B3.1
5º-LCB3.1.4 - Elabora un informe seguindo un guión establecido que supoña a procura, selección e organización da información de textos de carácter científico,
50 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CD CAA CSIEE CCEC
114
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
xeográfico ou histórico.
LC-B3.1
5º-LCB3.1.5 - Presenta un informe, utilizando soporte papel e informático, sobre situacións sinxelas, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, Internet), seguindo un plan de traballo e expresando conclusións.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CD CAA CSIEE
LC-B3.1 5º-LCB3.1.6 - Presenta os seus textos con caligrafía clara e limpeza.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LC-B3.2
5º-LCB3.2.1 - Valora a súa propia produción escrita, así como a produción escrita dos seus compañeiros.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
LC-B3.3
5º-LCB3.3.1 - Aplica correctamente os signos de puntuación, as regras de acentuación e ortográficas propias do nivel nos seus textos escritos.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LC-B3.3
5º-LCB3.3.2 - Reproduce textos ditados, logo de identificar o sentido global e a información específica neles.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LC-B3.3
5º-LCB3.3.3 - Emprega, de xeito guiado e seguindo modelos, estratexias de planificación, procura e selección da información: tomar notas, elaborar esquemas, guións,
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CD CAA CSIEE
115
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
borradores e mapas conceptuais.
LC-B3.3
5º-LCB3.3.4 - Redacta o texto e revísao para melloralo, utilizando borradores que amosan: a xeración e selección de ideas, a revisión ortográfica e da secuencia coherente do escrito.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA CSIEE
LC-B3.3
5º-LCB3.3.5 - Amosa na evolución dos seus escritos interese e esforzo por escribir correctamente de forma persoal.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA CSIEE
LC-B3.4
5º-LCB3.4.1 - Utiliza habitualmente o dicionario,en diferentes soportes, no proceso de escritura.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA
LC-B3.5
5º-LCB3.5.1 - Elabora gráficas a partir de datos seleccionados e organizados procedentes de diferentes textos (libros de consulta, xornais, revistas etc.)
50 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LC-B3.5
5º-LCB3.5.2 - Elabora con creatividade textos do seu interese: contos, anuncios, rimas, cancións, cómics, carteis facendo ilustracións e buscando imaxes dixitais para facilitar a súa comprensión ou mellorar a súa presentación.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CD CAA CSIEE
LC-B3.6 5º-LCB3.6.1 - Expresa, por escrito, utilizando de xeito
100 X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
CCL CSC
116
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
habitual, unha linguaxe non sexista e respectuosa coas diferenzas.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
LC-B3.7
5º-LCB3.7.1 - Usa con axuda Internet e as Tecnoloxías da Información e a Comunicación para escribir, presentar e ilustrar os textos, buscar información, crear táboas e gráficas
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CD CAA
LC-B3.8
5º-LCB3.8.1 - Produce os textos establecidos no plan de escritura axeitados á súa idade e nivel.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
Bloque 4: Coñecemento da língua
LC-B4.1
5º-LCB4.1.1 - Coñece e recoñece as categorías gramaticais pola súa función na lingua: presentar ao nome, substituír ao nome, expresar características do nome, expresar accións ou estados, enlazar ou relacionar palabras.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LC-B4.1
5º-LCB4.1.2 - Utiliza con corrección os tempos simples e compostos nas formas persoais e non persoais do modo indicativo e subxuntivo de todos os verbos ao producir textos orais e escritos.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LC-B4.1 5º-LCB4.1.3 - Diferenza familias de palabras.
50 X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
CCL
117
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.
LC-B4.2
5º-LCB4.2.1 - Coñece, recoñece e usa sinónimos, antónimos, polisémicos, homófonos, frases feitas na súa expresión oral e escrita.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LC-B4.2
5º-LCB4.2.2 - Recoñece palabras compostas, prefixos e sufixos e crea palabras derivadas.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LC-B4.2 5º-LCB4.2.3 - Identifica e clasifica os diferentes tipos de palabras nun texto.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LC-B4.2
5º-LCB4.2.4 - Utiliza diversos conectores básicos entre oracións nos textos orais e escritos.
50 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL
LC-B4.2
5º-LCB4.2.5 - Recoñece a oración simple en textos sinxelos e distingue suxeito e predicado.
50 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LC-B4.3
5º-LCB4.3.1 - Coñece a estrutura do dicionario e úsao, en diferentes soportes para buscar o significado de calquera palabra (derivados, sinónimos etc.).
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LC-B4.3
5º-LCB4.3.2 - Selecciona a acepción correcta segundo o contexto de entre as varias que lle ofrece o dicionario.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LC-B4.3 5º-LCB4.3.3 - Utiliza as 100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas. CCL
118
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
normas ortográficas axeitadas ao nivel e aplícaas nas súas producións escritas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
LC-B4.4
5º-LCB4.4.1 - Sinala as características que definen ás diferentes clases de palabras e nomes: clasificación e uso para construír un discurso sinxelo nos diferentes tipos de producións.
50 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.
CCL
LC-B4.4
5º-LCB4.4.2 - Utiliza correctamente as normas de concordancia de xénero e número na expresión oral e escrita.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LC-B4.4
5º-LCB4.4.3 - Aplica as normas de acentuación e clasifica as palabras dun texto.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LC-B4.4 5º-LCB4.4.4 - Utiliza os signos de puntuación nas súas producións escritas.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LC-B4.4
5º-LCB4.4.5 - Aplica as normas do uso da til nos textos de elaboración propia.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL
LC-B4.4
5º-LCB4.4.6 - Utiliza unha sintaxe básica nas producións escritas propias.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL
LC-B4.5
5º-LCB4.5.1 - Utiliza distintos programas educativos dixitais e outros recursos didácticos ao seu alcance e propios da súa idade, como apoio e
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CD CAA
119
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
reforzo da aprendizaxe.
LC-B4.6
5º-LCB4.6.1 - Valora a variedade lingüística de España e o español de América.
50 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.
CCL CSC
LC-B4.7
5º-LCB4.7.1 - Compara aspectos (gráficos, sintácticos e léxicos) das linguas que coñece.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
Bloque 5: Educación Literaria
LC-B5.1
5º-LCB5.1.1 - Valora e recoñece as características fundamentais de textos literarios narrativos, poéticos e dramáticos.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Probas específicas. Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva. Portfolio.
CCL CCEC
LC-B5.2
5º-LCB5.2.1 - Realiza lecturas guiadas de textos narrativos de tradición oral, literatura infantil, adaptacións de obras clásicas e literatura actual.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CCEC
LC-B5.2 5º-LCB5.2.2 - Interpreta a linguaxe figurada, en textos literarios.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LC-B5.3
5º-LCB5.3.1 - Distingue algúns recursos retóricos e métricos básicos propios dos poemas.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CCEC
LC-B5.3
5º-LCB5.3.2 - Utiliza comparacións, metáforas, aumentativos, diminutivos e sinónimos en textos literarios.
50 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CCEC
LC-B5.4 5º-LCB5.4.1 - Crea sinxelos textos literarios
75 X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
CCL CAA
120
PROGRAMACIÓN DE 5º EDUCACIÓN PRIMARIA
(contos, poemas, cancións e sinxelas obras teatrais) a partir de pautas ou modelos dados.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CSIEE CCEC
LC-B5.5
5º-LCB5.5.1 - Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade ou de produción propia.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA CSC CCEC
LC-B5.5
5º-LCB5.5.2 - Memoriza e reproduce textos orais adecuados á súa idade: contos, poemas, cancións.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CCEC
LC-B5.6
5º-LCB5.6.1 - Realiza dramatizacións individualmente e en grupo de textos literarios axeitados á súa idade.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CCEC
LC-B5.7
5º-LCB5.7.1 - Valora a literatura en calquera lingua, especialmente en lingua galega, como vehículo de comunicación e como recurso de gozo persoal.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CCEC
121
PROGRAMACIÓN DE 5º
ÁREA DE LINGUA GALEGA E LITERATURA
122
PROGRAMACIÓN DE 5º
TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO
CURSO 5º 2019-2020
NIVEL 5º PRIMARIA ÁREA Lingua Galega (LG)
Criterio de avaliación
Estándares Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro
T 1
T 2
T 3
CRITERIOS PARA A CUALIFICACIÓN
C.C. Instrumentos de avaliación / Procedementos de avaliación (%)*
Bloque 1: Comunicación oral: falar e escoitar
LG-B1.1
5º-LG-B1.1.1 - Comprende as ideas principais dun texto oral sinxelo, procedentes da radio, da televisión ou de internet, identifica o tema e elabora un resumo.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LG-B1.1
5º-LGB1.1.2 - Comprende o significado literal e inferencial dun texto oral sinxelo, distinguindo, de maneira xeral, información de opinión.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC
LG-B1.2
5º-LGB1.2.1 - Accede a documentos audiovisuais e dixitais, para obter, seleccionar e clasificar, con certa autonomía, a información relevante e necesaria para realizar traballos ou completar información, valorando os medios de comunicación como instrumento de aprendizaxe.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CD CAA CSC
123
PROGRAMACIÓN DE 5º
LG-B1.2
5º-LGB1.2.2 - Elabora textos orais sinxelos imitando modelos de calquera medio de comunicación.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CD CAA CSIEE
LG-B1.3
5º-LGB1.3.1 - Interpreta en producións orais a retranca, a ironía e os dobres sentidos.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL
LG-B1.4
5º-LGB1.4.1 - Participa axeitadamente nunha conversa entre iguais, comprendendo o que di o interlocutor e intervindo coas propostas propias.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL CAA CSC CSEIEE
LG-B1.4
5º-LGB1.4.2 - Sigue unha exposición da clase e extrae, de xeito global, as ideas máis destacadas.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA
LG-B1.4
5º-LGB1.4.3 - Iníciase na elaboración de pequenas exposicións orais na aula adecuando o discurso ás diferentes necesidades comunicativas (narrar, describir e expoñer), utilizando o dicionario se é preciso.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSIEE CAA
LG-B1.4
5º-LGB1.4.4 - Participa activamente no traballo en grupo, así como nos debates.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL CSIEE CAA
LG-B1.4
5º-LGB1.4.5 - Identifica o grao de formalidade da situación de comunicación e axusta a este a súa produción.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL
LG-B1.5 5º-LGB1.5.1 - Atende ás 100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática. CCL
124
PROGRAMACIÓN DE 5º
intervencións dos e das demais en actos de fala orais, sen interromper
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CSC
LG-B1.5 5º-LGB1.5.2 - Respecta as opinións dos e das demais
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL CSC
LG-B1.6 5º-LGB1.6.1 - Respecta as quendas de palabra nos intercambios orais.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL CSC CAA
LG-B1.6
5º-LGB1.6.2 - Respecta as opinións das persoas participantes nos intercambios orais e é consciente da posibilidade de empregar a lingua galega en calquera intercambio oral dentro da escola ou fóra dela.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL CSC CCEC
LG-B1.6
5º-LGB1.6.3 - Emprega unha postura e xestualidade adaptada ao discurso, para reforzalo e facilitar a súa comprensión.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CCEC
LG-B1.6
5º-LGB1.6.4 - Exprésase cunha pronuncia e dicción correctas: articulación, ritmo, entoación e volume.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL CSC CCEC
LG-B1.6 5º-LGB1.6.5 - Participa na conversa formulando e contestando preguntas.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CCEC CAA
LG-B1.7
5º-LGB1.7.1 - Planifica e elabora un discurso oral coherente, sen contradicións nin repeticións innecesarias, utilizando un vocabulario
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
125
PROGRAMACIÓN DE 5º
adecuado á súa idade.
LG-B1.7
5º-LGB1.7.2 - Elabora un discurso oral cohesivo, utilizando nexos básicos adecuados.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL
LG-B1.7
5º-LGB1.7.3 - Emprega o rexistro lingüístico (formal ou informal) adecuado a cada contexto.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
LG-B1.7
5º-LGB1.7.4 - Amosa un discurso oral fluído, claro, cunha pronuncia e entoación axeitada e propia da lingua galega.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL CCEC
LG-B1.8 5º-LGB1.8.1 - Elabora textos sinxelos propios dos medios de comunicación.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CD CAA CSIEE CSC
LG-B1.9
5º-LGB1.9.1 - Utiliza a expresividade corporal: miradas e postura corporal para reforzar o sentido das súas producións orais.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL CCEC CSC CAA
LG-B1.10
5º-LGB1.10.1 - Amosa respecto ás ideas dos e das demais e contribúe ao traballo en grupo.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL CAA CSIEE
LG-B1.11
5º-LGB1.11.1 - Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CCEC CSIEE
LG-B1.12 5º-LGB1.12.1 - Usa, de maneira xeral, unha linguaxe non sexista.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
LG-B1.12 5º-LGB1.12.2 - Usa, de maneira xeral, unha
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
CCL CSC
126
PROGRAMACIÓN DE 5º
linguaxe respectuosa coas diferenzas.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
LG-B1.13
5º-LGB1.13.1 - Recoñece textos orais sinxelos pertencentes a diferentes variedades dialectais moi evidentes da lingua galega.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CCEC
LG-B1.13
5º-LGB1.13.2 - Valora as diferenzas dialectais orais da lingua galega como un símbolo de riqueza lingüística e cultural e o estándar como variante unificadora.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC CCEC
LG-B1.14
5º-LGB1.14.1 - Identifica a lingua galega oral con calquera contexto profesional: sanidade, educación, medios de comunicación...
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CCEC
LG-B1.14
5º-LGB1.14.2 - Recoñece a validez da lingua galega para conversas con persoas coñecidas ou descoñecidas.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CCEC CSC
Bloque 2: Comunicación escrita: ler
LG-B2.1
5º-LGB2.1.1 - Comprende a información relevante de textos procedentes dos medios de comunicación social ou propios de situacións cotiás.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CD CSC
LG-B2.1
5º-LGB2.1.2 - Identifica as ideas principais e secundarias dun texto (narrativo, descritivo e expositivo).
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
127
PROGRAMACIÓN DE 5º
LG-B2.1
5º-LGB2.1.3 - Busca, localiza e selecciona información concreta dun texto sinxelo, deducindo o significado de palabras e expresións polo contexto.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA CSIEE
LG-B2.1
5º-LGB2.1.4 - Interpreta, personificacións, hipérboles, ironías e dobres sentidos en textos.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA CSIEE
LG-B2.1
5º-LGB2.1.5 - Identifica a estrutura dun texto e recoñece algúns mecanismos de cohesión (repeticións, sinónimos, anáforas).
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LG-B2.1
5º-LGB2.1.6 - Identifica o punto de vista do autor ou autora e diferencia, de maneira xeral, información, opinión e publicidade de carácter bastante evidente.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LG-B2.1
5º-LGB2.1.7 - Emprega o dicionario para resolver as dúbidas de vocabulario que atopa nos textos.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSIEE
LG-B2.1
5º-LGB2.1.8 - Fai unha lectura rápida, selectiva ou integral en función das necesidades de cada momento.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSIEE
LG-B2.2
5º-LGB2.2.1 - Interpreta e comprende, de maneira xeral, a información de gráficos, esquemas sinxelos e ilustracións redundantes, relacionándoa co contido
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA CSC CSIEE CMCT
128
PROGRAMACIÓN DE 5º
do texto que acompaña.
LG-B2.3
5º-LGB2.3.1 - Realiza o subliñado das ideas principais dun texto sinxelo.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LG-B2.3
5º-LGB2.3.2 - Esquematiza as ideas dun texto sinxelo, indicando as ideas principais e secundarias.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LG-B2.3 5º-LGB2.3.3 - Realiza o resumo dun texto sinxelo.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LG-B2.4
5º-LGB2.4.1 - Deduce o posible contido dun texto sinxelo antes de lelo, axudándose do título e as ilustracións.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSIEE
LG-B2.4
5º-LGB2.4.2 - Relé un texto e marca as palabras clave para acadar a comprensión integral, cando é preciso.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA CSIEE
LG-B2.5
5º-LGB2.5.1 - Utiliza as tecnoloxías da información para localizar e seleccionar a información nun texto sinxelo adecuado á súa idade.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CD CAA
LG-B2.5
5º-LGB2.5.2 - Utiliza as tecnoloxías da información para organizar a información dun texto sinxelo adecuado á súa idade.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CD
LG-B2.5 5º-LGB2.5.3 - Utiliza dicionarios dixitais para
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
CCL CAA CD
129
PROGRAMACIÓN DE 5º
interpretar a información dun texto.
INSTRUMENTOS: Diario de clase. CSIEE
LG-B2.6
5º-LGB2.6.1 - Realiza diferentes tipos de lectura en función de cada texto: de investigación, de aprendizaxe, de gozo persoal ou de resolución de problemas.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSIEE CAA
LG-B2.7 5º-LGB2.7.1 - Descodifica con precisión e rapidez as palabras.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA
LG-B2.7 5º-LGB2.7.2 - Le textos en voz alta con fluidez e precisión.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL
LG-B2.7
5º-LGB2.7.3 - Le textos en voz alta con ritmo, velocidade e ton da voz adecuados.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL
LG-B2.7
5º-LGB2.7.4 - Le en voz alta adaptándose ao interese do auditorio: gozar escoitando, obter nova información...
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA
LG-B2.7 5º-LGB2.7.5 - Fai lecturas dramatizadas de textos.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
LG-B2.8
5º-LGB2.8.1 - Usa a biblioteca de aula con certa autonomía, para obter datos e informacións, e colabora no seu coidado e mellora.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSC
LG-B2.8
5º-LGB2.8.2 - Usa a biblioteca de centro con certa autonomía,para obter datos e informacións, e
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSC
130
PROGRAMACIÓN DE 5º
colabora no seu coidado e mellora.
LG-B2.8
5º-LGB2.8.3 - Usa as bibliotecas virtuais, para obter datos e informacións, con certa autonomía.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CD
LG-B2.9
5º-LGB2.9.1 - Amosa interese pola conservación e organización dos seus libros físicos e/ou virtuais
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSC
LG-B2.10
5º-LGB2.10.1 - Amosa interese pola lectura como fonte de aprendizaxe e medio de comunicación
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSC CCEC
LG-B2.11
5º-LGB2.11.1 - Selecciona persoalmente as lecturas que desexa realizar e é quen de xustificalas en función dos seus gustos e necesidades.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL
LG-B2.11
5º-LGB2.11.2 - Expresa, de maneira sinxela, opinións e valoracións sobre as lecturas feitas.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CSC CAA CSIEE
LG-B2.12
5º-LGB2.12.1 - Identifica, de maneira global, as diferenzas lingüísticas, bastante evidentes, das variedades da lingua galega.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CCEC
LG-B2.12
5º-LGB2.12.2 - Valora a variedade interna da lingua como símbolo de riqueza lingüística e cultural, así como o estándar como variante unificadora.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CCEC
Bloque 3: Comunicación escrita: escribir
131
PROGRAMACIÓN DE 5º
LG-B3.1
5º-LGB3.1.1 - Planifica a elaboración do texto, antes de comezar a escribir, xerando ideas, seleccionando e estruturando a información, mediante notas, esquemas ou guións.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSIEE CAA
LG-B3.1
5º-LGB3.1.2 - Elabora o texto cunha estrutura definida, con coherencia e cohesionando, de maneira xeral, os enunciados.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSIEE CAA
LG-B3.1
5º-LGB3.1.3 - Utiliza os signos de puntuación (punto, coma, punto e coma, dous puntos, puntos suspensivos, signos de exclamación e interrogación).
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA CSIEE
LG-B3.1
5º-LGB3.1.4 - Aplica, de maneira xeral, a norma lingüística: ortografía, acentuación, léxico, morfosintaxe e usa, habitualmente, unha linguaxe non sexista.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC CCEC
LG-B3.1 5º-LGB3.1.5 - Escribe e presenta textos propios elaborando borradores.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA CSIEE
LG-B3.1 5º-LGB3.1.6 - Usa o dicionario durante a elaboración de textos.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSIEE
LG-B3.2
5º-LGB3.2.1 - Elabora, en diferentes soportes, textos propios da vida cotiá e académica, imitando
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA CD
132
PROGRAMACIÓN DE 5º
modelos: cartas e correos electrónicos, mensaxes curtas, normas, notas e invitacións
LG-B3.2
5º-LGB3.2.2 - Redacta textos xornalísticos (noticias, crónicas, reportaxes, entrevistas) e (anuncios e carteis), imitando modelos publicitarios moi sinxelos.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CSC CCEC CAA
LG-B3.2
5º-LGB3.2.3 - Crea diferentes tipos de textos (narrativos, expositivos, descritivos ou argumentativos) seguindo un guión establecido e adaptando a linguaxe ás características de cada xénero.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LG-B3.2
5º-LGB3.2.4 - Escribe textos coherentes e empregando algúns elementos básicos de cohesión, usando o rexistro adecuado.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CSC CCEC
LG-B3.2
5º-LGB3.2.5 - Resume o contido de textos sinxelos propios do ámbito da vida persoal ou familiar ou dos medios de comunicación.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CSC CAA
LG-B3.3
5º-LGB3.3.1 - Elabora textos escritos propios do ámbito académico (cuestionarios, resumos, descricións, explicacións...) para obter, organizar e comunicar información.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA CSIEE
133
PROGRAMACIÓN DE 5º
LG-B3.4
5º-LGB3.4.1 - Elabora textos sinxelos que combinan a linguaxe verbal e non verbal: carteis publicitarios, anuncios, cómic, contos, poemas, cancións e anécdotas.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CSC CCEC CAA CSIEE
LG-B3.4 5º-LGB3.4.2 - Escribe textos sinxelos de carácter creativo.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA CSIEE
LG-B3.4 5º-LGB3.4.3 - Aprecio polos usos creativos da linguaxe.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CSIEE
LG-B3.5
5º-LGB3.5.1 - Busca e selecciona información en diferentes fontes e soportes dixitais.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CD CAA CSIEE
LG-B3.5 5º-LGB3.5.2 - Emprega procesadores de textos con certa autonomía.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CD CAA CSIEE
LG-B3.5 5º-LGB3.5.3 - Utiliza, habitualmente, correctores de textos.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CD CAA CSIEE
LG-B3.5
5º-LGB3.5.4 - Utiliza as TIC, con certa autonomía, para realizar presentacións elementais
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CD CSIEE
LG-B3.6
5º-LGB3.6.1 - Usa recursos gráficos e paratextuais para facilitar a comprensión dos textos e ilustralos de maneira creativa.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CD CSIEE
LG-B3.7 5º-LGB3.7.1 - Coida a presentación dos textos seguindo as normas
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CCL CD CAA
134
PROGRAMACIÓN DE 5º
básicas de presentación establecidas: marxes, disposición no papel, limpeza, calidade caligráfica, separación entre parágrafos, interliñado? en calquera soporte.
LG-B3.7 5º-LGB3.7.2 - Valora a lingua escrita como medio de comunicación.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
Bloque 4: Coñecemento da lingua
LG-B4.1
5º-LGB4.1.1 - Recoñece as diferentes categorías gramaticais pola súa función na lingua: substantivo, artigo, pronome, adxectivo, adverbio, verbo e preposición.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LG-B4.1
5º-LGB4.1.2 - Conxuga e usa con corrección as formas verbais persoais e non persoais dos verbos.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LG-B4.1
5º-LGB4.1.3 - Diferencia as sílabas que conforman cada palabra, diferenciando a sílaba tónica das átonas.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LG-B4.1
5º-LGB4.1.4 - Identifica e clasifica os diferentes tipos de enunciado: declarativo, interrogativo, exclamativo, imperativo.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LG-B4.1
5º-LGB4.1.5 - Recoñece as oracións simples, comprende o seu significado, utiliza
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
135
PROGRAMACIÓN DE 5º
correctamente a concordancia de xénero e número e identifica o verbo e os seus complementos: o suxeito, así como os complementos do nome.
LG-B4.2
5º-LGB4.2.1 - Aplica xeralmente as normas de acentuación xerais e de acentuación diacrítica e aprecia o seu valor social e a necesidade de cinguirse a elas.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC CCEC
LG-B4.2
5º-LGB4.2.2 - Coñece e utiliza as normas ortográficas, aplicándoas nas súas producións escritas con especial atención nas regras do h, b/v, c/cc, s/x, ll/i/x.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC CCEC
LG-B4.3
5º-LGB4.3.1 - Emprega con corrección os signos de puntuación, facendo unha valoración dos resultados.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LG-B4.3 5º-LGB4.3.2 - Usa unha sintaxe adecuada nas súas producións.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL
LG-B4.3
5º-LGB4.3.3 - Respecta, de xeito xeral, as normas morfosintácticas de colocación do pronome átono.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CSC CCEC
LG-B4.4
5º-LGB4.4.1 - Usa diversos conectores básicos entre oracións: causa, consecuencia, finalidade,
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
136
PROGRAMACIÓN DE 5º
contradición...
LG-B4.4
5º-LGB4.4.2 - Recoñece determinados procesos de cohesión nos textos: anáfora, sinónimos...
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LG-B4.5 5º-LGB4.5.1 - Identifica, en oracións sinxelas, o papel semántico do suxeito..
50 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LG-B4.5
5º-LGB4.5.2 - Recoñece se a oración é activa ou pasiva e é quen de facer a transformación dunha noutra.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LG-B4.6
5º-LGB4.6.1 - Transforma un texto sinxelo narrativo de estilo directo noutro de estilo indirecto.
50 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA
LG-B4.7
5º-LGB4.7.1 - Usa axeitadamente o dicionario en papel ou dixital para buscar calquera palabra, seleccionando a acepción precisa segundo cada contexto e como consulta ortográfica.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CD
LG-B4.7
5º-LGB4.7.2 - Recoñece e crea palabras derivadas (prefixación e sufixación) e compostas, identificando e formando familias de palabras.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
LG-B4.7
5º-LGB4.7.3 - Recoñece e usa sinónimos, antónimos, homónimos, palabras polisémicas de uso frecuente, frases feitas, siglas e abreviaturas.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CAA
137
PROGRAMACIÓN DE 5º
LG-B4.8
5º-LGB4.8.1 - Coñece, de xeito xeral, as características máis relevantes (históricas, socioculturais...) da lingua galega.
50 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CCEC
LG-B4.8
5º-LGB4.8.2 - Identifica e valora a lingua galega dentro da realidade plurilingüe e pluricultural de España e de Europa.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC CCEC
LG-B4.9
5º-LGB4.9.1 - Recoñece, de forma xeral, e evita as interferencias entre as linguas que está a aprender.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CCEC
LG-B4.9
5º-LGB4.9.2 - Identifica diferenzas, regularidades e semellanzas, ortográficas e léxicas entre todas as linguas que coñece e/ou está a aprender, como punto de apoio para a súa aprendizaxe.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
Bloque 5: Educación literaria
LG-B5.1
5º-LGB5.1.1 - Escoita, memoriza, e reproduce textos procedentes da literatura popular oral galega (refráns, adiviñas, lendas, contos, poemas, conxuros, ditos, cantigas) e da literatura galega en xeral.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA CCEC
LG-B5.1
5º-LGB5.1.2 - Valora os textos da literatura oral galega como fonte de coñecemento da nosa
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CCEC
138
PROGRAMACIÓN DE 5º
cultura e como recurso de gozo persoal.
LG-B5.2
5º-LGB5.2.1 - Le en silencio obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en diferentes soportes.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CCEC CD
LG-B5.2
5º-LGB5.2.2 - Le en voz alta obras e textos en galego da literatura infantil, adaptacións breves de obras clásicas e literatura actual, adaptadas á idade e en diferentes soportes.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CCEC CD
LG-B5.3
5º-LGB5.3.1 - Identifica as características principais dos diferentes xéneros literarios: narrativa, poesía e teatro.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCEC
LG-B5.3
5º-LGB5.3.2 - Distingue algúns recursos retóricos e métricos propios dos poemas.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL
LG-B5.3
5º-LGB5.3.3 - Identifica e emprega algunhas figuras literarias: comparacións, personificacións, hipérboles e xogos de palabras.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CCEC CAA
LG-B5.3 5º-LGB5.3.4 - Identifica os temas recorrentes na literatura.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CCEC
LG-B5.4
5º-LGB5.4.1 - Recrea e compón poemas e relatos, a partir de modelos sinxelos, para comunicar
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CCEC CSC
139
PROGRAMACIÓN DE 5º
sentimentos, emocións, estados de ánimo e lembranzas.
LG-B5.5
5º-LGB5.5.1 - Participa activamente en dramatizacións de textos literarios.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL
LG-B5.6
5º-LGB5.6.1 - Valora a literatura en calquera lingua, como vehículo de comunicación, fonte de coñecemento e como recurso de gozo persoal.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CCEC
LG-B5.7
5º-LGB5.7.1 - Compara imaxes, símbolos e mitos sinxelos doutras culturas cos da cultura galega, amosando interese e respecto.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCEC
LG-B5.7
5º-LG-B5.7.2 - Amosa curiosidade por coñecer outras costumes e formas de relación social, respectando e valorando a diversidade cultural.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCEC
140
PROGRAMACIÓN DE 5º
ÁREA DE MATEMÁTICAS
141
PROGRAMACIÓN DE 5º
TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO
CURSO 5º 2019-2020
NIVEL 5º PRIMARIA ÁREA Matemáticas (MT)
Criterio de avaliación
Estándares Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro
T 1
T 2
T 3
CRITERIOS PARA A CUALIFICACIÓN
C.C. Instrumentos de avaliación / Procedementos de avaliación (%)*
Bloque 1: Procesos, métodos e actitudes en matemáticas
MT-B1.1
5º-MTB1.1.1 - Identifica patróns, regularidades e leis matemáticas en situacións de cambio, en contextos numéricos, xeométricos e funcionais.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA
MT-B1.2
5º-MTB1.2.1 - Realiza estimacións sobre os resultados esperados e contrasta a súa validez valorando as vantaxes e os inconvenientes do seu uso.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT CAA
MT-B1.3
5º-MTB1.3.1 - Distingue entre problemas e exercicios e aplica as estratexias idóneas para cada caso.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT CSIEE CAA
MT-B1.3
5º-MTB1.3.2 - Iniciase na formulación de preguntas e na busca de respostas apropiadas, tanto no estudo dos conceptos coma na resolución de problemas.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT CAA CCL
142
PROGRAMACIÓN DE 5º
MT-B1.4
5º-MTB1.4.1 - Toma decisións nos procesos de resolucións de problemas valorando as consecuencias destas e a súa conveniencia pola súa sinxeleza e utilidade.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT CAA CSIEE
MT-B1.5
5º-MTB1.5.1 - Iníciase na reflexión sobre os problemas resoltos e os procesos desenvoltos, valorando as ideas claves, aprendendo para situacións futuras semellantes.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT CAA CSIEE
Bloque 2: Números
MT-B2.1
5º-MTB2.1.1 - Identifica os números romanos aplicando o coñecemento á comprensión de datacións.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCEC
MT-B2.1
5º-MTB2.1.2 - Le, escribe e ordena en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizando razoamentos apropiados e interpretando o valor de posición de cada unha das súas cifras.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA CCL
MT-B2.2
5º-MTB2.2.1 - Interpreta en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as milésimas), utilizando razoamentos apropiados e interpretando o valor de posición de cada unha das
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA CCL
143
PROGRAMACIÓN DE 5º
súas cifras.
MT-B2.2
5º-MTB2.2.2 - Ordena números enteiros, decimais e fraccións básicas por comparación, representación na recta numérica e transformación duns noutros
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.3
5º-MTB2.3.1 - Reduce dúas ou máis fraccións a común denominador e calcula fraccións equivalentes.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.3
5º-MTB2.3.2 - Redondea números decimais á décima, centésima ou milésima máis próxima.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.3
5º-MTB2.3.3 - Ordena fraccións aplicando á relación entre fracción e número decimal.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.4 5º-MTB2.4.1 - Opera cos números coñecendo a xerarquía das operacións.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.4
5º-MTB2.4.2 - Utiliza diferentes tipos de números en contextos reais, establecendo equivalencias entre eles, identificándoos e utilizándoos como operadores na interpretación e resolución de problemas.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL
MT-B2.4
5º-MTB2.4.3 - Estima e comproba resultados mediante diferentes estratexias.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA
144
PROGRAMACIÓN DE 5º
MT-B2.5
5º-MTB2.5.1 - Realiza sumas e restas de fraccións co mesmo denominador. Calcula o produto dunha fracción por un número.
100 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.5 5º-MTB2.5.2 - Realiza operacións con números decimais.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.6
5º-MTB2.6.1 - Emprega e automatiza algoritmos estándar de suma, resta, multiplicación e división con distintos tipos de números, en comprobación de resultados en contextos de resolución de problemas e en situacións cotiás.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA
MT-B2.6
5º-MTB2.6.2 - Descompón de forma aditiva e de forma aditivo-multiplicativa, números menores de un millón, atendendo o valor de posición das súas cifras.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.6
5º-MTB2.6.3 - Identifica múltiplos e divisores empregando as táboas de multiplicar.
50 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.6 5º-MTB2.6.4 - Calcula os primeiros múltiplos dun número dado.
75 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.6
5º-MTB2.6.5 - Calcula todos os divisores de calquera número menor de 100.
75 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.6 5º-MTB2.6.6 - Calcula o 75 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas. CMCT
145
PROGRAMACIÓN DE 5º
mcm e o mcd. INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
MT-B2.6
5º-MTB2.6.7 - Descompón números decimais atendendo o valor de posición das súas cifras.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B2.6 5º-MTB2.6.8 - Elabora e emprega estratexias de cálculo mental.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT CAA
MT-B2.6
5º-MTB2.6.9 - Estima e redondea o resultado de un cálculo valorando a resposta.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA
MT-B2.7
5º-MTB2.7.1 - Resolve problemas que impliquen o dominio dos contidos traballados, empregando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia do seu uso.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA CCL CSIEE
MT-B2.7
5º-MTB2.7.2 - Reflexiona sobre o procedemento aplicado á resolución de problemas: revisando as operacións empregadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e buscando outras formas de resolvelo.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA CCL CSIEE
Bloque 3: Medida
146
PROGRAMACIÓN DE 5º
MT-B3.1
5º-MTB3.1.1 - Estima lonxitudes, capacidades, masas e superficies; elixindo a unidade e os instrumentos máis axeitados para medir e expresar unha medida, explicando de forma oral o proceso seguido e a estratexia utilizada.
50 X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CMCT CCL CAA
MT-B3.1
5º-MTB3.1.2 - Mide con instrumentos, utilizando estratexias e unidades convencionais e non convencionais, elixindo a unidade máis axeitada para a expresión dunha medida.
50 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CMCT CAA
MT-B3.2
5º-MTB3.2.1 - Suma e resta medidas de lonxitude, capacidade, masa e superficie en forma simple dando o resultado na unidade determinada de antemán.
50 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B3.2
5º-MTB3.2.2 - Expresa en forma simple a medición da lonxitude, capacidade ou masa dada en forma complexa e viceversa.
50 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B3.2 5º-MTB3.2.3 - Compara e ordena medidas dunha mesma magnitude.
75 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B3.2
5º-MTB3.2.4 - Compara superficies de figuras planas por superposición, descomposición e medición.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
147
PROGRAMACIÓN DE 5º
MT-B3.3
5º-MTB3.3.1 - Realiza equivalencias e transformacións entre horas, minutos e segundos.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B3.4 5º-MTB3.4.1 - Identifica o ángulo como medida dun xiro ou abertura.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B3.4
5º-MTB3.4.2 - Mide ángulos usando instrumentos convencionais.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B3.5
5º-MTB3.5.1 - Resolve problemas de medida, utilizando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios...), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia da súa utilización.
75 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA CSIEE
Bloque 4: Xeometría
MT-B4.1
5º-MTB4.1.1 - Identifica e representa ángulos en diferentes posicións: consecutivos, adxacentes, opostos polo vértice?
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B4.1 5º-MTB4.1.2 - Traza unha figura plana simétrica doutra respecto dun eixe.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B4.1 5º-MTB4.1.3 - Realiza ampliacións e reducións.
50 X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
CMCT
148
PROGRAMACIÓN DE 5º
INSTRUMENTOS: Portfolio.
MT-B4.2
5º-MTB4.2.1 - Calcula a área e o perímetro de: rectángulo, cadrado e triángulo.
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B4.2
5º-MTB4.2.2 - Aplica os conceptos de perímetro e superficie de figuras para a realización de cálculos sobre planos e espazos reais e para interpretar situacións da vida diaria.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA
MT-B4.3
5º-MTB4.3.1 - Identifica e diferencia os elementos básicos da circunferencia e círculo: centro, raio, diámetro, corda, arco, tanxente e sector circular
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B4.3
5º-MTB4.3.2 - Utiliza a composición e descomposición para formar figuras planas e corpos xeométricos a partir doutras.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
MT-B4.4
5º-MTB4.4.1 - Resolve problemas xeométricos que impliquen dominio dos contidos traballados, utilizando estratexias heurísticas de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando, e tomando decisións, valorando as súas consecuencias e a conveniencia da súa
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA CCL CSIEE
149
PROGRAMACIÓN DE 5º
utilización.
MT-B4.4
5º-MTB4.4.2 - Reflexiona sobre o proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e propoñendo outras formas de resolvelo
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA
Bloque 5: Estatística e probabilidade
MT-B5.1
5º-MTB5.1.1 - Aplica de forma intuitiva a situacións familiares as medidas de centralización: a media aritmética, a moda e o rango.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA
MT-B5.1
5º-MTB5.1.2 - Realiza e interpreta gráficos moi sinxelos: diagramas de barras, poligonais e sectoriais, con datos obtidos de situacións moi próximas.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CMCT CAA
MT-B5.2
5º-MTB5.2.1 - Realiza análise crítica e argumentada sobre as informacións que se presentan mediante gráficas estatísticas.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT CAA CCL
MT-B5.3 5º-MTB5.3.1 - Identifica situacións de carácter aleatorio.
50 X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT
MT-B5.3
5º-MTB5.3.2 - Realiza conxecturas e estimacións sobre algúns xogos (moedas, dados, cartas, loterías).
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA
150
PROGRAMACIÓN DE 5º
MT-B5.4
5º-MTB5.4.1 - Resolve problemas que impliquen dominio dos contidos propios da estatística e probabilidade, utilizando estratexias heurísticas, de razoamento (clasificación, recoñecemento das relacións, uso de exemplos contrarios), creando conxecturas, construíndo, argumentando e tomando decisións, valorando as consecuencias destas e a conveniencia da súa utilización.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA CCL CSIEE
MT-B5.4
5º-MTB5.4.2 - Reflexiona sobre o proceso de resolución de problemas revisando as operacións utilizadas, as unidades dos resultados, comprobando e interpretando as solucións no contexto e propoñendo outras formas de resolvelo.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA CCL CSIEE
151
PROGRAMACIÓN DE 5º
ÁREA DE CIENCIAS NATURAIS
152
PROGRAMACIÓN DE 5º
TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO
CURSO 5º 2019-2020
NIVEL 5º PRIMARIA ÁREA Ciencias Naturais (CN)
Criterio de avaliación
Estándares Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro
T 1
T 2
T 3
CRITERIOS PARA A CUALIFICACIÓN
C.C. Instrumentos de avaliación / Procedementos de avaliación (%)*
Bloque 1: Iniciación á actividade científica
CN-B1.1
5º-CNB1.1.1 - Busca, selecciona e organiza información concreta e relevante, analízaa, obtén conclusións, elabora informes e comunica os resultados en diferentes soportes.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Caderno de clase.
CCL CSIEE CAA CD CMCT
CN-B1.1
5º-CNB1.1.2 - Expresa oralmente e por escrito, de forma clara e ordenada contidos relacionados coa área manifestando a comprensión de textos orais e/ou escritos.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba aberta. Exposición dun tema.
CCL CMCT
CN-B1.1
5º-CNB1.1.3 - Emprega de forma autónoma o tratamento de textos (axuste de páxina, inserción de ilustracións ou notas etc.).
50 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CSIEE CMCT CD
CN-B1.1
5º-CNB1.1.4 - Manexa estratexias axeitadas para acceder á información dos textos de carácter
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCTCAA CCL
153
PROGRAMACIÓN DE 5º
científico.
CN-B1.1 5º-CNB1.1.5 - Efectúa búsquedas guiadas de información na rede.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CAA CMCT CD
CN-B1.1 5º-CNB1.1.6 - Coñece e aplica estratexias de acceso e traballo na rede.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CAA CMCT CD
CN-B1.2
5º-CNB1.2.1 - Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas e ten iniciativa na toma de decisións.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSIEE CAA CMCT
CN-B1.3
5º-CNB1.3.1 - Utiliza estratexias para realizar traballos de forma individual e en equipo, amosando habilidades para a resolución pacífica de conflitos.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CAA CSC CMCT CSIEE
CN-B1.3
5º-CNB1.3.2 - Coñece e emprega as normas de uso e de seguridade dos instrumentos, dos materiais de traballo e das tecnoloxías da información e comunicación.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT CSC CD
CN-B1.3
5º-CNB1.3.3 - Utiliza algúns recursos ao seu alcance proporcionados polas tecnoloxías da información para comunicarse e colaborar.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CD CAA CMCT
CN-B1.4
5º-CNB1.4.1 - Realiza proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións formulando problemas, enunciando hipóteses, seleccionando o
50 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CMCT CCLCAA CSIEE
154
PROGRAMACIÓN DE 5º
material necesario, realizando, extraendo conclusións e comunicando os resultados.
CN-B1.4
5º-CNB1.4.2 - Presenta un informe, de forma oral ou escrita, empregando soportes variados, recollendo información de diferentes fontes (directas, libros, internet) cando traballa de forma individual ou en equipo na realización de proxectos, experiencias sinxelas e pequenas investigacións.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CMCT CCL CSCCDCAA CSIEE
Bloque 2: O ser humano e saúde
CN-B2.1
5º-CNB2.1.1 - Identifica e localiza os principais órganos implicados na realización das funcións vitais do corpo humano.
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
CN-B2.1
5º-CNB2.1.2 - Identifica as principais características dos aparellos respiratorio, dixestivo, locomotor, circulatorio e excretor e explica as principais funcións.
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
CN-B2.3
5º-CNB2.3.1 - Investiga sobre enfermidades relacionadas cunha alimentación inadecuada e presenta conclusións en diversos soportes.
50 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CMCTCSC
CN-B2.3 5º-CNB2.3.2 - Coñece os principios das dietas
100 X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
CMCTCCLCSC
155
PROGRAMACIÓN DE 5º
equilibradas, e elabora menús variados identificando ás prácticas saudables.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CN-B2.3
5º-CNB2.3.3 - Recoñece os efectos nocivos do consumo de alcohol e drogas.
75 X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCTCSC
Bloque 3: Os seres vivos
CN-B3.1
5º-CNB3.1.1 - Identifica e describe a estrutura dos seres vivos: células, tecidos, órganos, aparellos e sistemas, nomeando as principais características e funcións de cada un deles.
100 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL
CN-B3.2
5º-CNB3.2.1 - Clasifica aos seres vivos e nomea as principais características atendendo ao seu reino: Reino animal. Reino das plantas. Reino dos fungos e outros reinos empregando criterios científicos e medios tecnolóxicos.
100 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
CN-B3.2
5º-CNB3.2.2 - Utiliza guías na identificación científica de animais vertebrados, invertebrados e plantas.
50 X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT
CN-B3.3
5º-CNB3.3.1 - Coñece e explica, con rigorosidade, as principais características e compoñentes dun ecosistema.
75 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCTCCL
CN-B3.3 5º-CNB3.3.2 - Investiga con criterio científico,
50 X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
CMCTCCL
156
PROGRAMACIÓN DE 5º
ecosistemas próximos e presenta resultados en diferentes soportes.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CN-B3.3
5º-CNB3.3.3 - Identifica algunhas actuacións humanas que modifican o medio natural e as causas de extinción de especies e explica algunhas actuacións para o seu coidado.
50 X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Exposición dun tema.
CMCTCSC
CN-B3.3
5º-CNB3.3.4 - Usa a lupa e outros medios tecnolóxicos para a observación científica.
75 X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CMCT
CN-B3.3
5º-CNB3.3.5 - Observa e rexistra algún proceso asociado á vida dos seres vivos, utiliza os instrumentos e os medios audiovisuais e tecnolóxicos apropiados e comunica de xeito oral e escrito os resultados.
75 X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CMCTCCL CD
Bloque 4: Materia e enerxía
CN-B4.1
5º-CNB4.1.1 - Coñece e clasifica materiais segundo as súas propiedades (dureza, solubilidade, estado de agregación e condutividade térmica).
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
CN-B4.2
5º-CNB4.2.1 - Utiliza diferentes procedementos para determinar a medida da masa e do volume dun corpo.
50 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Caderno de Campo.
CMCT
CN-B4.2 5º-CNB4.2.2 - Describe a diferenza entre masa e
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
CMCTCCL
157
PROGRAMACIÓN DE 5º
volume. INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CN-B4.2
5º-CNB4.2.3 - Identifica e explica as principais características da flotación nun medio líquido.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCTCCL
CN-B4.3
5º-CNB4.3.1 - Identifica e explica as diferenzas entre enerxías renovables e non renovables e argumenta sobre as accións necesarias para o desenvolvemento enerxético, sostible e equitativo
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCTCCL CSC
CN-B4.4
5º-CNB4.4.1 - Realiza experiencias sinxelas, en equipo, sobre reaccións químicas habituais na vida cotiá; formular problemas, enunciar hipóteses, seleccionar o material necesario, extraer conclusións e comunicar os resultados en diferentes soportes.
75 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CMCT CAA CSIEE CCL CD
CN-B4.4
5º-CNB4.4.2 - Identifica produtos químicos habituais no fogar e os posibles riscos para o organismo.
75 X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT
CN-B4.4
5º-CNB4.4.3 - Identifica e explica os símbolos de perigo máis comúns na etiquetaxe.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
CN-B4.4
5º-CNB4.4.4 - Respecta as normas de uso, de seguridade, de conservación e de
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCT
158
PROGRAMACIÓN DE 5º
mantemento dos instrumentos de observación e dos materiais de traballo, na aula e no centro.
Bloque 5: A tecnoloxía: obxectos e máquinas
CN-B5.1
5º-CNB5.1.1 - Observa e identifica os elementos dun circuíto eléctrico e constrúe un.
100 X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CMCT CSIEE
CN-B5.1
5º-CNB5.1.2 - Observa, identifica e explica algúns efectos da electricidade da vida cotiá.
50 X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCTCCL
CN-B5.1
5º-CNB5.1.3 - Expón exemplos de materiais condutores e illantes, argumentado a súa exposición.
50 X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CMCTCCL
CN-B5.2
5º-CNB5.2.1 - Coñece algúns dos grandes descubrimentos e inventos da humanidade e explica os beneficios ou riscos para á sociedade.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL CSC
CN-B5.2
5º-CNB5.2.2 - Valora e describe a influencia do desenvolvemento tecnolóxico nas condicións de vida e no traballo.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL CSC
CN-B5.2
5º-CNB5.2.3 - Coñece e explica algúns dos avances da ciencia no fogar e na vida cotiá, na medicina, na cultura e no lecer, na arte, na música, no cine e no deporte e nas tecnoloxías da información
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL CSC CCEC
159
PROGRAMACIÓN DE 5º
e a comunicación.
160
PROGRAMACIÓN DE 5º
ÁREA DE CIENCIAS SOCIAIS
161
PROGRAMACIÓN DE 5º
TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO
CURSO 5º 2019-2020
NIVEL 5º PRIMARIA ÁREA Ciencias Socias (CS)
Criterio de avaliación
Estándares Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro
T 1
T 2
T 3
CRITERIOS PARA A CUALIFICACIÓN
C.C. Instrumentos de avaliación / Procedementos de avaliación (%)*
Bloque 1: Contidos comúns
CS-B1.1
5º-CSB1.1.1 - Busca información (empregando as TIC e outras fontes directas e indirectas), selecciona a información relevante, a organiza, analiza, obtén conclusións sinxelas e as comunica oralmente e/ou por escrito.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CAA CD CMCT CCL
CS-B1.1
5º-CSB1.1.2 - Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas, ten iniciativa na toma de decisións e asume responsabilidades.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSIEE CAA
CS-B1.1
5º-CSB1.1.3 - Realiza as tarefas encomendadas e presenta os traballos de maneira ordenada, clara e limpa.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CAA
CS-B1.2
5º-CSB1.2.1 - Participa en actividades individuais e de grupo, e emprega estratexias de traballo cooperativo valorando o
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CAA
162
PROGRAMACIÓN DE 5º
esforzo e o coidado do material.
CS-B1.2
5º-CSB1.2.2 - Adopta un comportamento responsable, construtivo e solidario, respectando diferentes ideas e achegas nos debates e recoñecendo a cooperación e o diálogo como principios básicos do funcionamento democrático.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CAA
CS-B1.3
5º-CSB1.3.1 - Emprega de maneira axeitada o vocabulario adquirido para ser capaz de ler, escribir e falar sobre Ciencias sociais.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CAA CMCT CSC
CS-B1.3
5º-CSB1.3.2 - Expón oralmente de forma clara e ordenada, contidos relacionados coa área, que manifesten a comprensión de textos orais e /ou escritos de carácter xeográfico, social e histórico.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Producións orais.
CCL CMCT CSC CAA
CS-B1.3
5º-CSB1.3.3 - Analiza informacións relacionadas coa área e manexa imaxes, táboas, gráficos, esquemas, resumos e as tecnoloxías da información e a comunicación.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL CD CMCT CSC
Bloque 2: O mundo que nos rodea
CS-B2.1 5º-CSB2.1.1 - Describe como é e de que forma se
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
CMCT CCL
163
PROGRAMACIÓN DE 5º
orixinou o Universo e explica os seus principais compoñentes identificando galaxia, estrela, planeta, satélite, asteroide e cometa.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CS-B2.2
5º-CSB2.2.1 - Describe as características, compoñentes do Sistema Solar, localizando o Sol no centro do mesmo e os planetas segundo a súa proximidade.
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL
CS-B2.3
5º-CSB2.3.1 - Define e representa o movemento de translación terrestre, o eixe do xiro e os polos xeográficos, asocia as estacións do ano ao seu efecto combinado e calcula os fusos horarios.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL CAA
CS-B2.3
5º-CSB2.3.2 - Explica o día e a noite como consecuencia da rotación terrestre e como unidades para medir o tempo.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL CAA
CS-B2.3
5º-CSB2.3.3 - Define a translación da Lúa identificando e nomeando as fases lunares.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL
CS-B2.4
5º-CSB2.4.1 - Identifica e clasifica os diferentes tipos de mapas, define que é a escala nun mapa e emprega e interpreta os signos convencionais máis usuais que poden aparecer nel.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA
164
PROGRAMACIÓN DE 5º
CS-B2.5
5º-CSB2.5.1 - Define clima, nomea os seus elementos e identifica os factores que determinan en España.
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL
CS-B2.6
5º-CSB2.6.1 - Explica que é unha zona climática, nomeando as tres zonas climáticas do planeta e describindo as súas características principais.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL
CS-B2.6
5º-CSB2.6.2 - Describe e sinala nun mapa os tipos de climas de España, e as zonas ás que afecta cada un, interpretando e analizando climogramas de distintos territorios de España e relacionándoos co clima ao que pertence.
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CAA CCL
CS-B2.7
5º-CSB2.7.1 - Define paisaxe, identifica os seus elementos e explica as características das principais paisaxes de España valorando a súa diversidade.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC CAA
CS-B2.8
5º-CSB2.8.1 - Localiza nun mapa as principais unidades de relevo en España e as súas vertentes hidrográficas.
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
CS-B2.8
5º-CSB2.8.2 - Sitúa nun mapa os mares, océanos e os grandes ríos de España.
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT
CS-B2.9 5º-CSB2.9.1 - Explica a importancia do coidado do
75 X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
CSC CCL
165
PROGRAMACIÓN DE 5º
medio, así como as consecuencias da acción humana neste.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CS-B2.9 5º-CSB2.9.2 - Favorece o desenvolvemento sostible e o consumo responsable.
75 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CSC CAA
Bloque 3: Vivir en sociedade
CS-B3.1
5º-CSB3.1.1 - Identifica, respecta e valora os principios democráticos máis importantes establecidos na Constitución e explica a importancia que a Constitución ten para o funcionamento do Estado español.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CCL
CS-B3.2
5º-CSB3.2.1 - Identifica as principais institucións do Estado español e describe as súas funcións e a súa organización.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CCL
CS-B3.2
5º-CSB3.2.2 - Identifica e comprende a división de poderes do Estado e cales son as atribucións recollidas na Constitución para cada un deles.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CCL
CS-B3.3
5º-CSB3.3.1 - Explica a organización territorial de España, nomea as estruturas básicas de goberno e localiza en mapas políticos as distintas comunidades autónomas que forman España, así como as súas
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CCL
166
PROGRAMACIÓN DE 5º
provincias.
CS-B3.4
5º-CSB3.4.1 - Valora, partindo da realidade do estado español, a diversidade cultural, social, política e lingüística nun mesmo territorio como fonte de enriquecemento cultural.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CCL
CS-B3.5
5º-CSB3.5.1 - Define demografía e poboación, comprende os principais conceptos demográficos e os principais factores que afectan á de poboación.
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL CSC
CS-B3.5
5º-CSB3.5.2 - Interpreta unha pirámide de poboación e outros gráficos usados no estudo da poboación.
100 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Caderno de clase.
CMCT CAA
CS-B3.6 5º-CSB3.6.1 - Describe os principais rasgos da poboación española.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC
CS-B3.6
5º-CSB3.6.2 - Explica o proceso da evolución da poboación en España e describe a incidencia que tiveron nesta, factores como a esperanza de vida ou a natalidade.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC
CS-B3.6
5º-CSB3.6.3 - Describe os factores que condicionan a distribución da poboación española.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC
CS-B3.6
5º-CSB3.6.4 - Sitúa nun mapa os maiores núcleos de poboación en España e as zonas máis
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC
167
PROGRAMACIÓN DE 5º
densamente poboadas.
CS-B3.7
5º-CSB3.7.1 - Explica o éxodo rural, a emigración a Europa, e a chegada de inmigrantes ao noso país
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CCL
CS-B3.7
5º-CSB3.7.2 - Identifica e describe os principais problemas actuais da poboación española: migracións, envellecemento, etc.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CCL
CS-B3.8
5º-CSB3.8.1 - Identifica e define materias primas e produto elaborado e os asocia coas actividades nas que se obteñen.
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CCL
CS-B3.8
5º-CSB3.8.2 - Describe ordenadamente o proceso de obtención dun produto ata a súa venda e identifica os sectores aos que pertencen.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC CMCT
CS-B3.9
5º-CSB3.9.1 - Identifica os tres sectores de actividades económicas e clasifica distintas actividades no grupo ao que pertencen.
100 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CMCT
CS-B3.9
5º-CSB3.9.2 - Explica as actividades relevantes dos sectores primario, secundario e terciario en España e as súas localizacións nos territorios correspondentes.
75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCL CSC
Bloque 4: As pegadas do tempo
CS-B4.1 5º-CSB4.1.1 - Identifica a 75 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas. CSC
168
PROGRAMACIÓN DE 5º
idea de idade da historia e data a Idade Media e Moderna, asociándoas aos feitos que marcan os seus inicios e finais.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CCL CCEC
CS-B4.2
5º-CSB4.2.1 - Coñece algunhas fontes da historia representativas de cada unha das idades da historia, facendo fincapé na Idade Contemporánea.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CMCT CAA CCEC
CS-B4.3
5º-CSB4.3.1 - Usa diferentes técnicas para localizar no tempo e no espazo feitos do pasado, percibindo a duración, a simultaneidade e as relacións entre os acontecementos.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CMCT CAA CCEC
CS-B4.4
5º-CSB4.4.1 - Sitúa nunha liña do tempo as etapas históricas máis importantes da Idade Media e Idade Moderna en España.
100 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CMCT CSC CCEC
CS-B4.4
5º-CSB4.4.2 - Identifica e localiza no tempo e no espazo os feitos fundamentais da historia medieval e moderna de España, describindo as principais características de cada unha delas
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CSC CCEC CCL
CS-B4.4
5º-CSB4.4.3 - Explica aspectos relacionados coa forma de vida e organización social de España das distintas épocas históricas estudadas
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CCEC CAA
169
PROGRAMACIÓN DE 5º
CS-B4.4
5º-CSB4.4.4 - Describe en orde cronolóxica os principais movementos artísticos e culturais da Idade Media e da Idade Moderna en España citando aos seus representantes máis significativos.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CSC CCEC
CS-B4.4
5º-CSB4.4.5 - Identifica as características distintivas das culturas que conviviron nos reinos peninsulares durante a Idade Media describindo a evolución política e os distintos modelos sociais.
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CCEC CSC CCL
CS-B4.4
5º-CSB4.4.6 - Explica as características da Idade Moderna e certos acontecementos que determinaron cambios fundamentais no rumbo da historia neste período de tempo (Monarquía dos Austrias, s. XVI-XVII. Os Borbóns, s. XVIII).
50 X PROCEDEMENTOS: Probas específicas.
INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CSC CCL CCEC
CS-B4.5
5º-CSB4.5.1 - Identifica, valora e respecta o patrimonio natural, histórico, cultural e artístico e asume as responsabilidades que supón a súa conservación e mellora.
75 X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCEC
CS-B4.6
5º-CSB4.6.1 - Aprecia a herdanza cultural a escala local e nacional como a riqueza compartida que hai
75 X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCEC
170
PROGRAMACIÓN DE 5º
que coñecer, preservar e coidar.
171
PROGRAMACIÓN DE 5º
ÁREA DE EDUCACIÓN PLÁSTICA
172
PROGRAMACIÓN DE 5º
TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO
CURSO 5º 2019-2020
NIVEL 5º PRIMARIA ÁREA Educación Plástica (EP)
Criterio de avaliación
Estándares Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro
T 1
T 2
T 3
CRITERIOS PARA A CUALIFICACIÓN
C.C. Instrumentos de avaliación / Procedementos de avaliación (%)*
Bloque 1: Educación audiovisual
EP-B1.1 5º-EPB1.1.1 - Recoñece as imaxes fixas e en movemento e clasifícaas
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCEC CSIEE
EP-B1.1 5º-EPB1.1.2 - Debuxa aspectos da vida cotiá.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CSIEE
EP-B1.2
5º-EPB1.2.1 - Identifica os recursos e os materiais utilizados para elaborar unha obra.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCEC CCL
EP-B1.2
5º-EPB1.2.2 - Analiza as posibilidades de materiais, texturas, formas e cores aplicadas sobre diferentes soportes.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCEC
EP-B1.3
5º-EPB1.3.1 - Coñece a evolución da fotografía desde o branco/negro á cor, do formato papel ao dixital, e valora as posibilidades que proporciona a tecnoloxía.
75 X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CCL
EP-B1.3 5º-EPB1.3.2 - Realiza 100 X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos CCEC
173
PROGRAMACIÓN DE 5º
fotografías utilizando medios tecnolóxicos, analizando, a posteriori, se o encadre é o máis axeitado para o propósito inicial.
alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCL
EP-B1.3 5º-EPB1.3.3 - Recoñece os diferentes temas da fotografía.
75 X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC
Bloque 2: Expresión artística
EP-B2.1
5º-EPB2.1.1 - Realiza composicións que transmitan emocións e sensacións básicas, utilizando distintos elementos e recursos para os axustar ás necesidades.
100 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CSIEE CCL
EP-B2.1 5º-EPB2.1.2 - Busca un cartel e confecciona o seu propio anuncio.
75 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CSIEE
EP-B2.2
5º-EPB2.2.1 - Confecciona planos, e mapas simples coa axuda das ferramentas básicas, individualmente e en grupo.
50 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CMCT CSC
EP-B2.2
5º-EPB2.2.2 - Utiliza e manexa os elementos que estruturan o espazo gráfico (cuadrícula).
75 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CMCT
EP-B2.2
5º-EPB2.2.3 - Participa nas actividades propostas e amosa interese por elas, colaborando sempre que se trate dun traballo en grupo
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC
174
PROGRAMACIÓN DE 5º
EP-B2.3
5º-EPB2.3.1 - Representa con claroscuro a sensación espacial de composicións volumétricas.
75 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CCL
EP-B2.3 5º-EPB2.3.2 - Experimenta coa superposición de planos para crear volume.
75 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CMCT
EP-B2.3
5º-EPB2.3.3 - Utiliza a liña horizontal como elemento expresivo para proporcionar sensación de profundidade.
50 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CMCT
EP-B2.3
5º-EPB2.3.4 - Combina e analiza as cores para as utilizar correctamente na composición.
75 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC
EP-B2.3
5º-EPB2.3.5 - Aproveita a diferenza das texturas achegadas polos lapis de cores e as ceras.
75 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC
EP-B2.3 5º-EPB2.3.6 - Constrúe obxectos tridimensionais.
50 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CSIEE
EP-B2.4
5º-EPB2.4.1 - Debuxa formas, figuras e elementos do contexto con dimensións, proporcións, cores e tamaños axeitados.
75 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CAA
EP-B2.4
5º-EPB2.4.2 - Organiza os espazos das súas producións bidimensionais, utilizando conceptos básicos de composición, equilibrio e proporción
50 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CMCT
175
PROGRAMACIÓN DE 5º
EP-B2.4
5º-EPB2.4.3 - Analiza e compara as texturas naturais e artificiais, así como as texturas visuais e táctiles, sendo capaz de realizar traballos artísticos utilizando estes coñecementos.
50 X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCEC CMCT
EP-B2.4 5º-EPB2.4.4 - Distingue o tema ou xénero de obras plásticas.
50 X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCEC CMCT
EP-B2.4
5º-EPB2.4.5 - Realiza imaxes humanas, animais e casas, partindo dun bosquexo.
50 X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CSIEE
EP-B2.5
5º-EPB2.5.1 - Valora os elementos e os recursos empregados para conseguir o efecto que máis se axuste ao resultado final.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCEC CSC
EP-B2.5
5º-EPB2.5.2 - Coida e respecta os materiais, os utensilios e os espazos utilizados.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CSC
EP-B2.5
5º-EPB2.5.3 - Participa e amosa interese polas actividades propostas, colaborando na recollida e na organización do material.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CSC
EP-B2.6
5º-EPB2.6.1 - Completa e realiza os debuxos utilizando os coñecementos aprendidos
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CSC CAA
EP-B2.6 5º-EPB2.6.2 - Presenta as tarefas con orde e limpeza respectando as normas e
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CSC CCEC
176
PROGRAMACIÓN DE 5º
indicacións establecidas.
EP-B2.6
5º-EPB2.6.3 - Amosa interese polo traballo e a aplicación, apreciando a correcta realización dos exercicios e actividades.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Rúbrica.
CSC CCEC
EP-B2.7
5º-EPB2.7.1 - Emprega as novas tecnoloxías para se iniciar no deseño dixital, no tratamento de imaxes ou na animación.
75 X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CD CCEC
Bloque 3: Debuxo xeométrico
EP-B3.1
5º-EPB3.1.1 - Coñece e usa as principais ferramentas básicas do debuxo xeométrico (regra, escuadro, cartabón, semicírculo etc.)
75 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CMCT
EP-B3.1 5º-EPB3.1.2 - Utiliza o trazado de rectas paralelas.
100 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CMCT
EP-B3.1
5º-EPB3.1.3 - Traza ángulos rectos, de 30 e de 60 graos utilizando as ferramentas básicas.
75 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CMCT
EP-B3.1
5º-EPB3.1.4 - Manexa os efectos visuais da perspectiva para debuxar triángulos e cuadriláteros.
50 X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CMCT
EP-B3.1 5º-EPB3.1.5 - Representa e aplica adecuadamente o eixe de simetría.
50 X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
CCEC CMCT
EP-B3.1 5º-EPB3.1.6 - Representa formas xeométricas con precisión e coa axuda da
75 X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.
CCEC CMCT
177
PROGRAMACIÓN DE 5º
cuadrícula e as ferramentas básicas.
INSTRUMENTOS: Portfolio.
178
PROGRAMACIÓN DE 5º
ÁREA DE VALORES CÍVICOS E SOCIAIS
179
PROGRAMACIÓN DE 5º
TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO
CURSO 5º 2019-2020
NIVEL 5º PRIMARIA ÁREA Valores Sociais e Cívicos (VSC)
Criterio de avaliación
Estándares Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro
T 1
T 2
T 3
CRITERIOS PARA A CUALIFICACIÓN
C.C. Instrumentos de avaliación / Procedementos de avaliación (%)*
Bloque 1: A identidade e a dignidade da persoa
VSC-B1.1 5º-VSCB1.1.1 - Actúa de forma respectable e digna.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSCCSIEE
VSC-B1.2
5º-VSCB1.2.1 - Utiliza, de xeito guiado, estratexias de reestruturación cognitiva.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CAA
VSC-B1.2
5º-VSCB1.2.2 - Aplica o autocontrol á toma de decisión e á resolución de conflitos.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B1.2
5º-VSCB1.2.3 - Expresa os seus sentimentos, necesidades e dereitos, á vez que respecta os dos e das demais nas actividades cooperativas.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE CCL
VSC-B1.3
5º-VSCB1.3.1 - Traballa en equipo valorando o esforzo individual e colectivo e asumindo compromisos para a consecución de obxectivos
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B1.3 5º-VSCB1.3.2 - Realiza 50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática. CSCCA
180
PROGRAMACIÓN DE 5º
unha autoavaliación responsable da execución das tarefas, expresando propostas de mellora.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
ACSIEE
VSC-B1.4
5º-VSCB1.4.1 - Utiliza o pensamento creativo na análise de problemas e na formulación de propostas de actuación.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B1.4 5º-VSCB1.4.2 - Sabe facer fronte á incerteza, ao medo ou ao fracaso.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE CAA
VSC-B1.5
5º-VSCB1.5.1 - Identifica, define problemas sociais e cívicos e achega solucións potencialmente efectivas.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B1.5
5º-VSCB1.5.2 - Define e formula claramente problemas de convivencia e achega solucións potencialmente efectivas.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL
VSC-B1.6
5º-VSCB1.6.1 - Identifica vantaxes e inconvenientes dunha posible solución antes de tomar unha decisión ética.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
Bloque 2: A comprensión e o respecto nas relacións interpersoais
VSC-B2.1
5º-VSCB2.1.1 - Emprega apropiadamente os elementos da comunicación verbal e non verbal, para expresar con coherencia opinión, sentimentos e emocións.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSA
VSC-B2.1 5º-VSCB2.1.2 - Emprega a comunicación verbal en relación coa non verbal en
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CAA
181
PROGRAMACIÓN DE 5º
exposicións orais e debates.
CSIEE
VSC-B2.2 5º-VSCB2.2.1 - Dialoga interpretando e dando sentido ao que oe.
50 PROCEDEMENTOS:
INSTRUMENTOS:
CCL CSC
VSC-B2.2
5º-VSCB2.2.2 - Realiza actividades cooperativas detectando os sentimentos e pensamentos que subxacen no que se está a dicir.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CSIEE
VSC-B2.2
5º-VSCB2.2.3 - Colabora en proxectos grupais escoitando activamente, demostrando interese polas outras persoas.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CAA CSIEE CSC CCL
VSC-B2.3
5º-VSCB2.3.1 - Comunícase empregando expresións para mellorar a comunicación e facilitar o achegamento co seu interlocutor nas conversas.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
VSC-B2.3 5º-VSCB2.3.2 - Comparte sentimentos durante o diálogo
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CSIEE
VSC-B2.3 5º-VSCB2.3.3 - Utiliza os elementos que contribúen ao diálogo.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CL CSC
VSC-B2.3
5º-VSCB2.3.4 - Recoñece os elementos que bloquean a comunicación en diferentes situacións.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CL CSC
VSC-B2.4
5º-VSCB2.4.1 - Realiza unha defensa tranquila e respectuosa das posicións persoais.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CSIEE
VSC-B2.4 5º-VSCB2.4.2 - Emprega a 75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática. CCL
182
PROGRAMACIÓN DE 5º
linguaxe positiva. INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC
VSC-B2.5
5º-VSCB2.5.1 - Infire, de xeito guiado, e dá o sentido adecuado á expresión das demais persoas.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
VSC-B2.5
5º-VSCB2.5.2 - Relaciona diferentes ideas e opinións para atopar os seus aspectos comúns.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
VSC-B2.6 5º-VSCB2.6.1 - Interacciona con empatía.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL CSIEE
VSC-B2.6 5º-VSCB2.6.2 - Emprega diferentes habilidades sociais.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC
VSC-B2.7
5º-VSCB2.7.1 - Comprende e aprecia positivamente as diferenzas culturais.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC
VSC-B2.8 5º-VSCB2.8.1 - Forma parte activa das dinámicas do grupo
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B2.8
5º-VSCB2.8.2 - Establece e mantén relacións emocionais amigables, baseadas no intercambio de afecto e a confianza mutua.
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B2.8
5º-VSCB2.8.3 - Consegue a aceptación dos compañeiros e compañeiras.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B2.8 5º-VSCB2.8.4 - Expón en historias creativas as características da relación
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CCEC
183
PROGRAMACIÓN DE 5º
da amizade. CD CAA
Bloque 3: A convivencia e os valores sociais
VSC-B3.1
5º-VSCB3.1.1 - Desenvolve proxectos e resolve problemas en colaboración.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.1
5º-VSCB3.1.2 - Pon de manifesto unha actitude aberta cara aos demais compartindo puntos de vista e sentimentos durante a interacción social na aula.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.2
5º-VSCB3.2.1 - Amosa boa disposición para ofrecer e recibir axuda para a aprendizaxe.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CAA CSIEE CSC
VSC-B3.2 5º-VSCB3.2.2 - Recorre ás estratexias de axuda entre iguais.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CAA CSIEE CSC
VSC-B3.2 5º-VSCB3.2.3 - Respecta as regras durante o traballo en equipo.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC
VSC-B3.3
5º-VSCB3.3.1 - Argumenta a necesidade de que existan normas de convivencia nos diferentes espazos de interacción social.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
VSC-B3.3 5º-VSCB3.3.2 - Participa na elaboración das normas da aula.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
VSC-B3.3 5º-VSCB3.3.3 - Respecta as normas do centro escolar
75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC
VSC-B3.4 5º-VSCB3.4.1 - Resolve os 75 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática. CSC
184
PROGRAMACIÓN DE 5º
conflitos de modo construtivo.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSIEE
VSC-B3.4
5º-VSCB3.4.2 - Sigue as fases da mediación en situacións reais e simulacións.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.4
5º-VSCB3.4.3 - Manexa a linguaxe positiva na comunicación de pensamentos, intencións e posicionamentos nas relacións interpersoais.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC
VSC-B3.4
5º-VSCB3.4.4 - Analiza as emocións, sentimentos, posibles pensamentos e puntos de vista das partes en conflito.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.5
5º-VSCB3.5.1 - Razoa o sentido da responsabilidade social e da xustiza social.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CAA CSC
VSC-B3.5 5º-VSCB3.5.2 - Identifica e analiza criticamente desigualdades sociais.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.5 5º-VSCB3.5.3 - Describe condutas solidarias.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL
VSC-B3.6 5º-VSCB3.6.1 - Amósase xeneroso no seu contorno próximo.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC
VSC-B3.6
5º-VSCB3.6.2 - É capaz de sensibilizar sobre causas altruístas realizando exposicións orais sobre o seu valor e cometidos.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CSC CSIEE
VSC-B3.6 5º-VSCB3.6.3 - Colabora en causas altruístas en
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
CSC CSIEE
185
PROGRAMACIÓN DE 5º
colaboración coa comunidade educativa
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
VSC-B3.7 5º-VSCB3.7.1 - Coñece e respecta os dereitos e deberes do alumnado.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC
VSC-B3.7
5º-VSCB3.7.2 - Realiza xuízos morais, de xeito guiado, de situacións escolares.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.7
5º-VSCB3.7.3 - Xustifica as súas actuacións en base a valores persoais como a dignidade, a liberdade, a autoestima, a seguridade nun mesmo e a capacidade de enfrontarse aos problemas.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.8 5º-VSCB3.8.1 - Argumenta o carácter universal dos dereitos humanos.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL
VSC-B3.8
5º-VSCB3.8.2 - Expón a importancia de que todas as persoas gocen dos dereitos básicos: saúde, benestar, alimentación, vestido, vivenda e asistencia médica.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL
VSC-B3.8
5º-VSCB3.8.3 - Axuíza criticamente as circunstancias de persoas que viven en situacións de privación dos dereitos básicos.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.9
5º-VSCB3.9.1 - Argumenta e expón mediante imaxes a importancia de garantir a igualdade de dereitos e a non discriminación por
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CCL CCEC CSC
186
PROGRAMACIÓN DE 5º
razón de nacemento, raza, sexo, relixión, opinión ou calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social.
VSC-B3.9
5º-VSCB3.9.2 - Descobre e axuíza criticamente casos próximos de desigualdade e discriminación.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.10
5º-VSCB3.10.1 - Axuíza criticamente actitudes de falta de respecto á igualdade de oportunidades de homes e mulleres.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.10
5º-VSCB3.10.2 - Colabora con persoas doutro sexo en diferentes situacións escolares.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.10
5º-VSCB3.10.3 - Realiza diferentes tipos de actividades independentemente do seu sexo.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.11
5º-VSCB3.11.1 - Reflexiona sobre os dereitos e deberes da Constitución Española.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC
VSC-B3.11
5º-VSCB3.11.2 - Expresa a importancia de garantir os dereitos e deberes dos cidadáns e cidadás do seu contorno.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL
VSC-B3.11
5º-VSCB3.11.3 - Participa no benestar da contorna próxima baseándose nos dereitos e deberes dos
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
187
PROGRAMACIÓN DE 5º
cidadáns e cidadás.
VSC-B3.12 5º-VSCB3.12.1 - Expresa as notas características da convivencia democrática.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL
VSC-B3.12
5º-VSCB3.12.2 - Argumenta a importancia dos valores cívicos na sociedade democrática.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL
VSC-B3.13
5º-VSCB3.13.1 - Analiza, explica e expón as causas e consecuencias da intervención humana no medio.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
VSC-B3.13
5º-VSCB3.13.2 - Investiga criticamente a intervención humana no medio ambiente e comunica os resultados.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CAA CSIEE CMCT
VSC-B3.13
5º-VSCB3.13.3 - Argumenta comportamentos de defensa e recuperación do equilibrio ecolóxico e de conservación do medio ambiente.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL
VSC-B3.14 5º-VSCB3.14.1 - Realiza un uso ético das novas tecnoloxías.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CD CSC
VSC-B3.14 5º-VSCB3.14.2 - Coñece o emprego seguro das novas tecnoloxías.
100 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CD CSC
VSC-B3.15
5º-VSCB3.15.1 - Colabora en campañas escolares sobre a importancia e a promoción do respecto das normas de educación viaria.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE
188
PROGRAMACIÓN DE 5º
VSC-B3.15
5º-VSCB3.15.2 - Analiza información na prensa en relación cos accidentes de tráfico.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL CMCT CD
VSC-B3.15
5º-VSCB3.15.3 - Investiga sobre as principais causas dos accidentes de tráfico coa axuda das novas tecnoloxías.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CD CAA
VSC-B3.15
5º-VSCB3.15.4 - Explica as consecuencias de diferentes accidentes de tráfico.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL CMCT CD
VSC-B3.16
5º-VSCB3.16.1 - Desenvolve proxectos relacionados coas principais causas dos accidentes de tráfico, sobre os que se informa en diferentes medios de comunicación.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CSIEE CAA CMCT
VSC-B3.16
5º-VSCB3.16.2 - Reflexiona sobre o modo no que se poderían evitar accidentes de tráfico e expón as súas conclusións.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL
VSC-B3.16
5º-VSCB3.16.3 - Explica as principais medidas que se poderían tomar para previr accidentes de tráfico.
50 X X X PROCEDEMENTOS: Observación sistemática.
INSTRUMENTOS: Diario de clase.
CSC CCL CSIEE
189
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
5. CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS DA MATERIA
190
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
Os PRINCIPIOS nos que se basea a metodoloxía que se empregará para impartir as diferentes áreas (Matemáticas, Lingua
Castelá, Lingua Galega, Ciencias Sociais, Ciencias Naturais e Valores Sociais e Cívicos) son:
Non todos coñecemos igual en todo momento.
En cada momento hai influencias sobre o coñecemento que proveñen dasexperiencias previas e das situacións novas.
O coñecemento é o resultado da interacción entre as experiencias previas e as situacións novas; polo que, mais que
transmitirse, constrúese mediante a práctica, co cal pon de relevo o seu carácterconstrutivista, social e interactivo.
Calquera coñecemento pode ter diferentes lecturas, significados e presentacións, que poden ser todos obxectivos.
Ensinar/aprender supón contrastar perspectivas, enriquecer esquemas conceptuais con novas contribucións por parte de
todos, superar as lagoas e emendar os erros.
O ensino debe buscar interaccións cada vez mais ricas e significativas entre os elementos proporcionados por diferentes
soportes (textos, audiovisuais …), mediadores(docentes, compañeiros, pais), métodos (didácticas: xeral e especiais) e
situacións ou feitos (da vida cotiá, descubrimentos, centros de interese): globalidade e significatividade.
Partir do nivel de desenvolvemento do alumnado:
das súas características evolutivo-madurativas especificas, en xeral.
do seu nivel de competencia cognitiva e metacognitiva.
dos coñecementos previamente construídos.
Asegurar aprendizaxes construtivas e significativas:
diagnosticando os coñecementos previos que posúe.
conectando e integrando os contidos e estratexias previos cos novos por vivir e aprender. O alumnado, co que
sabe e grazas a maneira como o profesor ou a profesora lle presentan a información, reorganiza o seu
191
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
conecemento entrando en novas dimensións, transferindo ese coñecemento a outras situacións, descubrindo os
principios e procesos que o explican, mellorando a súa capacidade organizativa comprensiva para outras
experiencias, ideas, valores e procesos de pensamento que vai adquirir dentro e fora da aula.
Favorecer a aprendizaxe autónoma:
desenvolvendo un modelo curricular de natureza procesual que asegure que o alumnado realice aprendizaxes
significativas por si mesmos, aprendendo a aprender, adquirindo estratexias cognitivas e metacognitivas que
favorezan o asentamento dunha boa memoria comprensiva (semántica). Un modelo que, partindo do
establecemento de redes conceptuais que permitan representar toda a estrutura da materia de xeito sinxelo e
claro, das cales se poidan formar os esquemas conceptuais e cognitivos oportunos, permita a xeración de mapas
cognitivos que establezan relacións entre os distintos contidos e faciliten a percepción da súa estrutura ao dar
resposta adecuada aos tres interrogantes que a ciencia se fai: que (descrición) e os seus detalles (cales, como,
onde e cando), porque (explicación) e para que (intervención).
modificando progresivamente os esquemas previos do coñecemento dos alumnado desde o saber cotián ata o
saber científico.
Potenciar a actividade:
facilitando a reflexión a hora da acción.
Posibilitando que o alumno e a alumna cheguen a facer aquelas actividadesque aínda non son capaces de
realizar sos, pero si coa axuda conveniente (zona de desenvolvemento próximo).
Partir da avaliación inicial, especifica e global:
das súas aptitudes e actitudes.
das súas necesidades e intereses.
192
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
dos seus coñecementos previos, xerais e por areas.
Motivar axeitadamente:
creando situacións que conecten cos seus intereses e expectativas, partindo das súas propias experiencias.
propiciando un clima de comunicación, cooperación e harmonía nas relacións.
espertando unha motivación intrínseca que potencie o gusto por aprender, especialmente a través dunha
atribución causal positiva, tanto do profesorado como do propio alumnado.
Analizar os esquemas previos de coñecemento:
asegurando que se posúen os requisitos básicos para poder abordar a seguinte nova aprendizaxe.
reforzando os conceptos previos mais débiles e sensibles.
Fomentar a zona de desenvolvemento próximo na adquisición dos novos coñecementos:
incorporando mediante a actitude docente o exemplo adecuado que se debe seguir (currículooculto).
facilitando que poida desenvolver a súa actividade coa mínima axuda necesaria.
consolidando os enlaces entre os coñecementos previos e os novos.
estruturando e dosificando os novos contidos conceptuais de forma apropiada
promovendo a funcionalidade das aprendizaxes, aplicándoas e transferíndoas a outras situacións ou contidos
diferentes (xeneralización das aprendizaxes).
tendo moi en conta os coñecementos de cada materia, respectando a súa estrutura epistemolóxica, a súalóxica
interna especifica e os avances do momento.
193
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
Especificamente, estes principios deben facilitar:
a conexión co nivel de desenvolvemento real e potencial do alumnado atendendo as súas diferenzas individuais e
partindo do próximo para chegar ao afastado. Esta atención a diversidade requirira a elaboración de programas
específicos que asuman a función compensadora que pretende a Educación Primaria.
a comunicación a través do diálogo e a apertura a outras formas de pensar e obrar.
un clima afectivo rico en vivencias baseadas no respecto mutuo, que procure a motivación necesaria para espertar,
manter e incrementar o interese dos alumnos e das alumnas.
o progreso do xeral ao particular, de forma cíclica, en función do pensamentoglobalizado do alumno e da alumna,
integrando as áreas coa formulación de contidos, tendo en conta a transversalidadedo currículo.
a adaptación da acción educativa as diferenzas persoais (capacidade, intereses e ritmo de aprendizaxe), como base do
desenvolvemento integral e autónomo.
espírito de grupo co exercicio da participación e a cooperación, practicando a aprendizaxe grupal, a interacción e a
interrelación de iguais e de alumnos e docente.
a organización de contidos, de xeito que exista harmonía entre as metas e os medios que se utilizan para acadalas.
a flexibilidade adecuada nas diversas situacións de aprendizaxe, tanto na selección da metodoloxía mais aconsellable en
cada caso como nos aspectos organizativos espazo-temporais.
a aprendizaxe construtivo-significativa, partindo da consolidación do saber anterior e do reforzo daquel que permita
enlazar os organizadores previos co novo coñecemento que se debe adquirir.
a xogo como elemento motivador fundamental na construción da moralidade, xa que regula o paso da dependencia á
autonomía persoal e social.
194
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
a creatividade como forma diversificada e enriquecedora de comunicación.
Segundo o DECRETO 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación primaria na
Comunidade Autónoma de Galicia:
Poñerase especial énfase na atención á diversidade do alumnado, na atención individualizada, na prevención das
dificultades de aprendizaxe e na posta en práctica de mecanismos de reforzo tan pronto como se detecten estas
dificultades.
A metodoloxía didáctica será fundamentalmente comunicativa, inclusiva, activa e participativa, e dirixida ao logro dos
obxectivos e das competencias clave. Neste sentido prestarase atención ao desenvolvemento de metodoloxías que
permitan integrar os elementos do currículo mediante o desenvolvemento de tarefas e actividades relacionadas coa
resolución de problemas en contextos da vida real.
Procurarse a integración das distintas experiencias e aprendizaxes do alumnado e terase en conta os seus diferentes
ritmos e estilos de aprendizaxe, favorecendo a capacidade de aprender por si mesmo e promovendo o traballo
cooperativo.
A lectura constitúe un factor fundamental para o desenvolvemento das competencias clave; é de especial relevancia o
desenvolvemento de estratexias de comprensión lectora de todo tipo de textos e imaxes, en calquera soporte e formato.
Co fin de fomentar o hábito da lectura, o centro organizará a súa práctica docente de xeito que se garanta a
incorporación dun tempo diario de lectura non inferior a trinta minutos.
A intervención educativa terá en conta como principio a diversidade do alumnado, entendendo que deste xeito se garante
o desenvolvemento de todo el e mais unha atención personalizada en función das necesidades de cadaquén.
195
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
Prestaráselle especial atención durante a etapa á atención personalizada dos alumnos e das alumnas, á realización de
diagnósticos precoces e ao establecemento de mecanismos de reforzo para lograr o éxito escolar.
Os mecanismos de reforzo que se poñerán en práctica tan pronto como se detecten dificultades de aprendizaxe,
poderán ser tanto organizativos como curriculares. Entre estas medidas poderán considerarse o apoio no grupo
ordinario, os agrupamentos flexibles ou as adaptacións do currículo.
Para unha adquisición eficaz das competencias e a súa integración efectiva no currículo, deseñaranse actividades de
aprendizaxe integradas que lle permitan ao alumnado avanzar cara aos resultados de aprendizaxe de máis dunha
competencia ao mesmo tempo.
Impartirase de xeito integrado o currículo de todas as linguas da súa oferta educativa, co fin de favorecer que todos os
coñecementos e as experiencias lingüísticas do alumnado contribúan ao desenvolvemento da súa competencia
comunicativa plurilingüe. No proxecto lingüístico do centro concretaranse as medidas tomadas para a impartición do
currículo integrado das linguas. Estas medidas incluirán, polo menos, acordos sobre criterios metodolóxicos básicos de
actuación en todas as linguas, acordos sobre a terminoloxía que se vaia empregar, e o tratamento que se lles dará aos
contidos, aos criterios de avaliación e aos estándares de aprendizaxe similares nas distintas áreas lingüísticas, de xeito
que se evite a repetición dos aspectos comúns á aprendizaxe de calquera lingua.
A aula estructúrase de forma que os alumnos podan realizar traballo cooperativo. Os grupos son de 4 ou 5 integrantes de distintas
capacidades e sexos, de forma que sexan o máis heteroxéneos posibles.
196
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
Realizarase unha temporalización que inclúa a elaboración dunhorario xeral, co correspondente desenvolvemento das
distintas áreas e dun horario de actividade docente (Diario de aula).
Na etapa de educación primaria preténdese que todas as áreas curriculares estean relacionadas entre si
(interdisciplinariedade). Os contidos impartidos nelas terán conexión e o profesorado das diferentes áreas coordinarase e
programará globalmente, o que favorecerá que os nenos e nenas perciban as aprendizaxes transmitidas como parte dun todo,
relacionadas, cohesionadas e con coherencia. Estruturar as aprendizaxes en base a centros de interese resulta unha boa
alternativa para afianzar os coñecementos e garantir calidade educativa.
Partirase de estilos de ensino que favorezan a busca, a indagación e a investigación e chegar a unha ou varias posibles
solucións. Debido ó dito anteriormente os estilos de ensinanza que máis utilizaremos serán:
Descubrimento guiado
A libre exploración
Imitación de modelos
Métodos mixtos
Mando directo (cando a tarefa a realizar o esixa implicitamente).
METODOLOXÍA ÁREA DE LENGUA CASTELLANA Y LITERATURA
Os métodos utilizados deben enfocarse á posibilitar a realización de tarefas que o alumnado deba resolver facendo uso axeitado
dos distintos tipos de coñecementos, destrezas, actitudes e valores. O traballo por proxectos resulta especialmente relevante para
a aprendizaxe por competencias pois permite aplicar a contextos da vida real ou verosímiles as aprendizaxes realizadas, e motiva
para aprender máis ao xerar nos nenos e nenas a curiosidade e a necesidade de adquirir novos coñecementos, destrezas,
197
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
actitudes e valores na resolución do proxecto.
A integración das TIC debe ir acompañada dun cambio metodolóxico que oriente a aprendizaxe da lingua cara á mellora dos
usos comunicativos, desterrando das aulas prácticas rutineiras centradas na análise e descrición de unidades lingüísticas
descontextualizadas. Para iso, o uso das TIC nas actividades de ensino- aprendizaxe debe darse sempre no marco de proxectos
de comunicación, inscritos en situacións reais, que teñan sentido para o alumnado e cuxa finalidade sexa a produción e a
comprensión de textos reais tanto de carácter oral como escrito.
Así mesmo, nas decisións metodolóxicas deben terse en conta a atención á diversidade e a consideración dos distintos ritmos e
estilos de aprendizaxe do alumnado, mediante prácticas de traballo individual e cooperativo que posibiliten a resolución conxunta
das tarefas, e potencien a inclusión do alumnado
En canto á avaliación, é recomendable a utilización de diferentes técnicas como, por exemplo, o portfolio, as rúbricas, mapas
conceptuais, debates, solución de problemas contextualizados, ademais das probas específicas.
A implicación das familias non proceso de ensino-aprendizaxe é un factor a potenciar, xa que o proceso de ensino-aprendizaxe
competencial dáse tanto desde os ámbitos formais coma nos informais e non formais. A súa colaboración redundará positivamente
no rendemento e nos resultados académicos do alumnado.
Finalmente, a situación de sociedade multilingüe na que vivimos solicita un enfoque metodolóxico de carácter plurilingüe que
potencie o desenvolvemento comunicativo dos nenos e nenas nas linguas que vaian adquirindo ao longo da súa vida, con
independencia da diferenza de fins e niveis de dominio con que as utilicen. Isto implica un tratamento integrado das linguas que o
alumnado está a aprender na escola. No caso das áreas de Lingua castelá e literatura e de Lingua galega e literatura, os currículos
presentan certos contidos similares, e unha distribución igualmente similar en cada un dos cursos que conforman a educación
primaria. Evidentemente, cada lingua ten as súas características propias, que requiren dun tratamento e traballo específico, pero
hai determinados aspectos do currículo que, pola afinidade ou similitude que presentan en ambas as áreas, precisan ben ser
198
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
abordados de maneira parella, ben ser presentados só nunha lingua pero traballados e practicados en cada unha delas. Así pois, o
profesorado implicado no proceso de ensino-aprendizaxe da Lingua castelá e literatura e de Lingua galega e literatura, en cada
curso da educación primaria, deberá organizar o seu labor para evitar a repetición de contidos naqueles aspectos comúns á
aprendizaxe de calquera lingua, como son as estratexias de lectura, ou o proceso de escritura, a tipoloxía textual ou a definición de
termos lingüísticos.
En consonancia co anterior, é preciso que o profesorado utilice a mesma terminoloxía nas dúas linguas para non dificultar
innecesariamente o proceso de aprendizaxe do alumnado.
Ademais, no centro teñen presenza lingua(s) estranxeira(s) que tamén son abordadas na aula desde un enfoque comunicativo
e intercultural, pois o coñecemento dos valores e as crenzas compartidas por grupos sociais doutros países resulta esencial para a
comunicación nesta sociedade globalizada. Así, para o tratamento integrado de linguas é preciso que, igual que acontece non caso
das dúas linguas cooficiais, haxa unha coordinación entre o profesorado destas e o de lingua estranxeira, para evitar a repetición
de contidos na liña das que se mencionaron para as linguas ambientais, e para unificar a terminoloxía. Pois, non se pode esquecer
que o achegamento do alumnado á lingua estranxeira prodúcese, na maior parte dos casos, partindo das linguas próximas, a
materna e a(s) ambiental(is).
METODOLOXÍA ÁREA DE LINGUA GALEGA E LITERATURA
Os tres primeiros bloques do currículo, a lingua oral e a escrita, desenvolveranse a través dun traballo sistemático que utilice
unha ampla gama de situacións comunicativas, cotiás e funcionais. Na vida diaria da escola prodúcense moitas situacións de
comunicación oral que se potenciarán e aproveitarán para acadar obxectivos de área; entre estas situacións están: as
199
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
comunicacións para planificar; chegar a consenso; poñer en común; debater; tomar decisións sobre procesos que se van seguir;
establecer responsabilidades; comunicar resultados; comparar; contrastar respostas, opinións e significados; xustificar e verbalizar
estratexias; valorar tarefas; transmitir emocións e informacións; estruturar coñecemento; defender argumentos e puntos de vista;
preguntar... A práctica destas situacións colaborará no labor da lingua como vehículo e instrumento para a aprendizaxe das
distintas áreas do currículo. Con todo, para acadar unha correcta competencia en comunicación lingüística, as prácticas orais
deben formar parte da actividade cotiá da aula en todas as áreas do currículo.
O cuarto bloque, debe ser abordado na aula, de forma contextualizada, relacionado coa comprensión e produción de textos,
froito da concepción do coñecemento da lingua como instrumento e non como fin en si mesmo. O quinto bloque pretende reforzar
o bloque 2, engadindo o achegamento ao feito literario, para que o alumnado o recoñeza como vehículo de comunicación, fonte de
coñecemento da nosa cultura e como recurso de gozo persoal. Do mesmo xeito, complementa o bloque 3, motivando outro tipo de
produción escrita que atenda especialmente a creatividade do alumnado.
O tratamento de todos estes contidos ten que ser abordado desde unha óptica competencial, valorando as relacións que cada
un deles ten coas competencias clave, que aparecen especificadas, a partir dos estándares de aprendizaxe avaliables, neste
currículo.
A avaliación terá que ser coherente coa diversidade de contidos traballados e, polo tanto, ter en conta os contidos abordados
nos 5 bloques en que se estrutura este currículo. Do mesmo xeito, deberá ser unha avaliación competencial, que teña en conta a
relación que se establece no currículo entre os estándares de aprendizaxe detallados en cada bloque, coas competencias clave.
Esta área de Lingua galega e literatura está estreitamente relacionada coa de lingua castelá e literatura. Ambas áreas teñen
unha distribución de contidos similar en cada un dos cursos que conforman a educación primaria. Evidentemente, cada lingua ten
as súas características propias, polo que requiren dun tratamento e traballo específico, pero hai determinados aspectos do
currículo que, pola afinidade que presentan en ambas as áreas, precisan ser abordados de maneira parella. O profesorado
200
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
implicado no proceso de ensino e aprendizaxe de lingua galega e literatura e de lingua castelá e literatura, en cada curso da
educación primaria, deberá organizar o seu labor para evitar a repetición de contidos teóricos cun tratamento similar. Serán os
contidos do bloque 4 os que requiren unha maior distribución entre as dúas áreas, pero algúns dos tres primeiros bloques, que
teñen que ver coas características da tipoloxía textual, coas normas básicas de presentación de traballos ou o uso da puntuación,
tampouco deben ser abordados en ambas as áreas desde un punto de vista teórico. Do mesmo xeito, é preciso que o profesorado
se decante polo uso da mesma terminoloxía nas dúas linguas para non dificultar innecesariamente o proceso de ensino e
aprendizaxe do alumnado. Todas estas medidas deberán ser contempladas na programación anual de cada área, para cada curso
da educación primaria, onde tamén deberá mencionarse, se é preciso, a colaboración entre o profesorado para desenvolver
determinadas actividades ou probas orais.
Do mesmo xeito, no centro teñen presenza lingua(s) estranxeira(s) que tamén son abordadas na aula desde un enfoque
comunicativo. Na busca dun tratamento integrado de linguas é preciso que, igual que acontece no caso das dúas linguas
cooficiais, haxa unha coordinación entre o profesorado destas linguas e o de lingua estranxeira, para evitar a repetición de contidos
teóricos, na liña dos que se mencionaron para as linguas ambientais, e se unifique a terminoloxía, sempre que sexa preciso.
Ademais, non se pode esquecer que o achegamento do alumnado á lingua estranxeira se produce, na maior parte dos casos,
partindo das linguas próximas, a materna e a(s) ambiental(is). Polo tanto, na programación de todas as áreas lingüísticas terán que
terse en conta as iniciativas que promoven o tratamento integrado das linguas, así como a colaboración entre o profesorado antes
detallada.
201
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
METODOLOXÍA ÁREA DE MATEMÁTICAS
Potenciarase un enfoque globalizador e interdisciplinario que teña en conta a transversalidade da aprendizaxe fundamentada
en competencias.
A selección dos contidos e as metodoloxías activas e contextualizadas deben asegurar o desenvolvemento das competencias
clave ao longo de toda a etapa.
Os métodos utilizados deben partir da perspectiva do persoal docente como persoal orientador, promotor e facilitador do
desenvolvemento competencial no alumnado; ademais, deben enfocarse á realización de tarefas ou situacións-problema nas
que o alumnado debe resolver facendo uso axeitado dos distintos tipos de coñecementos matemáticos, destrezas, actitudes e
valores. Así mesmo, mediante prácticas de traballo individual e cooperativo, terase en conta a atención á diversidade e o
respecto polos distintos ritmos e estilos de aprendizaxe.
As estruturas de aprendizaxe cooperativa posibilitarán a resolución conxunta das tarefas e dos problemas, e potenciarán a
inclusión do alumnado.
Resulta fundamental a motivación por aprender nos alumnos e nas alumnas, polo que o persoal docente deberá xerar neles e
nelas a curiosidade e a necesidade de adquirir e aplicar coñecementos, destrezas, actitudes e valores.
O traballo por proxectos, especialmente relevante para a aprendizaxe por competencias, susténtase na proposta dun plan de
acción co que se busca conseguir un determinado resultado práctico. Esta metodoloxía pretende axudarlle ao alumnado a
organizar o seu pensamento favorecendo nel a reflexión, a crítica, a elaboración de hipóteses e a tarefa investigadora a
través dun proceso no que cada un asume a responsabilidade da súa aprendizaxe, aplicando os seus coñecementos e
habilidades a proxectos reais.
Resulta recomendable a aplicación de diferentes técnicas para a avaliación do desempeño do alumnado como por exemplo o
202
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
portfolio, as rúbricas, mapas mentais, diarios, debates, probas específicas, solución de problemas…
O profesorado debe involucrarse na elaboración e no deseño de diferentes tipos de materiais, adaptados aos distintos niveis
e aos diferentes estilos e ritmos de aprendizaxe dos alumnos e das alumnas, co obxecto de atender a diversidade na aula e
personalizar os procesos de construción das aprendizaxes. Débese potenciar o uso dunha variedade de materiais e recursos,
considerando especialmente a integración das tecnoloxías da información e da comunicación no proceso de ensino-
aprendizaxe que permiten o acceso a recursos virtuais.
A implicación das familias no proceso de ensino-aprendizaxe é un factor determinante que tentaremos potenciar activamente.
A súa colaboración redundará positivamente no rendemento e nos resultados académicos do alumnado.
Finalmente, é necesaria unha axeitada coordinación entre o persoal docente sobre as estratexias metodolóxicas e didácticas
que se utilicen. Os equipos educativos deben formular, con criterios consensuados, unha reflexión común e compartida sobre
a eficacia das diferentes propostas metodolóxicas.
METODOLOXÍA ÁREA DE CIENCIAS SOCIAIS
Deseño e desenvolvemento de propostas didácticas integradas, activas, contextualizadas, cunha finalidade e funcionalidade
clara, planificadas con rigor, que impliquen e posibiliten a activación da variedade de procesos cognitivos e contribúan e
aseguren o desenvolvemento de todas as competencias ao longo de toda a etapa. Serán propostas de traballo que xurdan
dun problema, acontecemento ou inquedanza, que supoñan un proceso de investigación e acción que garanta a participación
activa do alumnado, a experimentación e a funcionalidade das aprendizaxes e que lle permita organizar o seu pensamento, a
203
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
reflexión crítica e facilite o proceso de autorregulación das aprendizaxes. O traballo por proxectos, os estudos de casos, a
aprendizaxe baseada en problemas, as experiencias de aprendizaxe por servizo, as prácticas de aprendizaxe colaborativa,
as prácticas de ensinanza e aprendizaxe baseadas no pensamento crítico e creativo e as experiencias en comunidades de
aprendizaxe serían propostas que responderían a ese perfil.
É fundamental na área de Ciencias sociais o aproveitamento dos recursos propios da contorna, non soamente físicos, senón
tamén humanos. Neste sentido, consideraranse as diferenzas interculturais como un aspecto enriquecedor que achega
posibilidades de aprendizaxe.
A planificación e o desenvolvemento destas propostas levan asociada a utilización de diversos instrumentos de avaliación:
cartafol, diarios, rúbricas, debates, mapas mentais, probas específicas etc. que evidencian os distintos graos de execución
das aprendizaxes. Destaca o papel activo do alumnado no proceso de avaliación, pois o uso do cartafol lle permite potenciar
a autonomía e desenvolver o pensamento crítico e reflexivo.
Para a construción e a consolidación das aprendizaxes partirase, en todo momento, dos coñecementos previos do alumnado,
do contexto máis próximo e do seu nivel evolutivo, cognitivo e emocional. Este proceso implica a secuenciación dos contidos
partindo do que eles xa coñecen para así avanzar e ir de aprendizaxes máis simples cara outros máis complexos.
O alumnado debe ser o protagonista das súas aprendizaxes, a construción das aprendizaxes é persoal e, polo tanto, moi
diversa polo que se presentarán propostas de traballo individual e de equipo que posibilitan a resolución conxunta das tarefas
e favorezan a inclusión do alumnado.
O persoal docente deberá buscar propostas e estratexias que activen ao alumnado que promovan a curiosidade e a
motivación neste, de cara á investigación e resolución de problemas e que lle permitan ser consciente de que el é o
responsable das súas aprendizaxes.
204
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
Desde o equipo educativo e as distintas comisións de coordinación fomentarase unha reflexión metodolóxica conxunta da
que xurda unha proposta de centro común, acordada e compartida á hora de desenvolver un currículo coherente cun enfoque
global e interdisciplinar que garanta o cumprimento dos principios pedagóxicos que se propoñen desde a área de Ciencias
sociais. A existencia de contidos compartidos entre distintas áreas fai necesaria a dita coordinación docente e a dita
concepción integral da proposta curricular.
METODOLOXÍA ÁREA DE CIENCIAS DA NATUREZA
Os contidos da área de Ciencias da natureza están interrelacionados cos doutras áreas polo que se potenciará un enfoque
globalizador e interdisciplinario que teña en conta a transversalidade da aprendizaxe baseada en competencias. Resulta
imprescindible unha estreita colaboración entre os docentes no desenvolvemento curricular e na transmisión de información
sobre a aprendizaxe dos alumnos e das alumnas, así como cambios nas prácticas de traballo e nos métodos de ensinanza.
Os contidos conceptuais, procedementais e actitudinais deben ser traballados na aula arredor da realización de tarefas
integradas que faciliten a contextualización de aprendizaxes, proxectos, pequenas investigacións no medio, actividades de
experimentación, resolución de problemas concretos, realización de debates sobre temas de actualidade (medioambientais,
de saúde, de consumo...), onde o alumnado avance no desempeño das competencias clave ao longo da etapa, elixindo en
cada caso a metodoloxía axeitada en función das necesidades.
As estruturas de aprendizaxe cooperativa posibilitarán a resolución conxunta de tarefas, proxectos e investigacións,
fomentarán hábitos de traballo en equipo, a resolución pacífica de conflitos e potenciarán unha axeitada atención á
205
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
diversidade.
Resulta recomendable a aplicación de diferentes técnicas para a avaliación do desempeño do alumnado como, por exemplo,
o portfolio, as rúbricas, os mapas mentais, diarios, debates, probas específicas, resolución de problemas…
Debe potenciarse a variedade de materiais e recursos, considerando especialmente a integración das tecnoloxías da
información e da comunicación no proceso de ensino-aprendizaxe.
No currículo establécense os estándares de aprendizaxe avaliables que permitirán definir os resultados das aprendizaxes e
que concretan mediante accións o que o alumnado debe saber e saber facer na área de Ciencias da natureza. Estes
estándares están graduados e secuenciados ao longo da etapa e, una vez finalizada esta, deberán estar acadados e
consolidados.
METODOLOXÍA ÁREA DE VALORES CÍVICOS E SOCIAIS
A metodoloxía na aula debe fundamentarse na relación entre o progreso persoal e o académico, porque equilibrio afectivo e
aprendizaxe van unidos e fortalécense mutuamente.
O ensino da área require que o profesorado estimule a axuda mutua e o traballo cooperativo, co que a través da comunicación
oral, o diálogo e a interacción entre o alumnado se contribuirá a desenvolver a competencia para participar activamente nun
equipo, a análise e a reorganización das propias ideas, o respecto crítico a outros puntos de vista, o recoñecemento dos propios
valores e limitacións, a adaptación ás necesidades colectivas e a solidariedade, a asunción de responsabilidades e o respecto ás
normas acordadas.
206
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
Debe potenciar, ademais, o desenvolvemento de competencias que lles permitan aos alumnos e as alumnas considerarse
valiosos e valiosas e axudar ás demais persoas, á vez que se senten recoñecidos e recoñecidas e se mostran receptivos e
receptivas para recibir axuda na resolución de problemas.
Para facilitar a concreción curricular establécense tres bloques de contidos. Non obstante, deben entenderse como un
conxunto e desenvolverse de forma global tendo en conta as conexións internas tanto a nivel de curso como ao longo da etapa.
As propostas metodolóxicas son decisivas para favorecer que se integren na súa vida cotiá o coñecemento de principios,
valores e estratexias de regulación emocional, contribuíndo así á súa incorporación á vida adulta de maneira satisfactoria,
desenvolvendo a capacidade de asumir os seus deberes e defender os seus dereitos, exercer a cidadanía activa e desenvolver
unha aprendizaxe permanente ao longo da vida.
Polo tanto, necesariamente, haberá que partir das experiencias, problemas e intereses do alumnado ─xa que todo o traballado
nesta área ten un compoñente vivencial─ para propiciar o pensamento en perspectiva e a implicación emocional. Cumprirá
deseñar tarefas e/ou proxectos de traballo en contextos auténticos que permitan levar a cabo estas vivencias e que potencien que
cada rapaz e cada rapaza teñan os seus tempos e os seus espazos de protagonismo e o recoñecemento da súa valía persoal e
das súas contribucións aos diferentes grupos nos que desenvolven a actividade. De aí a importancia de propoñer o traballo
cooperativo para a realización das tarefas, que lles permite ás alumnas e aos alumnos a análise, a expresión e a interpretación de
pensamentos, sentimentos e feitos en distintos contextos sociais e culturais, así como o uso da linguaxe para regular a conduta e
relacionarse cos demais.
Finalmente, mediante a toma de decisións baseadas en xuízos morais e a resolución de problemas e conflitos en colaboración,
contribúese á adquisición das competencias necesarias para seguir diversos procesos de pensamento, utilizar o razoamento lóxico
e analizar e axuizar criticamente os problemas sociais e históricos.
207
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
METODOLOXÍA ÁREA DE EDUCACIÓN PLÁSTICA
Darémoslle importancia á produción de obras ou traballos por parte do alumnado, feito no que se centran algúns dos
estándares deste currículo, xa que entendemos que o seu tratamento competencial só se pode desenvolver tendo como obxectivo
que o alumnado sexa protagonista final dos produtos de aprendizaxe.
A aprendizaxe por competencias na que se basea o currículo require metodoloxías activas e contextualizadas, e proponse, por
isto, introducir estratexias interactivas, proxectos cooperativos co uso das novas tecnoloxías e facendo fincapé na creación de
produtos reais que teñan efecto na comunidade educativa.
Faise necesaria unha implicación do profesorado na creación de materiais adecuados a estes modelos de aprendizaxe, así
como un compromiso co desenvolvemento destas metodoloxías na aula, feito que leva consigo un importante nivel de coordinación
de todos os membros da comunidade educativa -en particular as familias-, unha reflexión e a avaliación dos resultados, para definir
melloras posteriores.
En resumo e para rematar:
Evocaranse os coñecementos previos para abordar os contidos novos.
Deseñaranse actividades de aprendizaxe integradas que lles permitan aos alumnos avanzar cara aos resultados de
aprendizaxe de máis dunha competencia ao mesmo tempo.
A acción docente promoverá que os alumnos sexan capaces de aplicar as aprendizaxes nunha diversidade de
contextos.
Fomentarase a reflexión e investigación.
A actividade da aula favorecerá o traballo individual e o traballo cooperativo.
208
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
Así mesmo, poderanse realizar agrupamentos flexibles en función da tarefa e das características individuais dos
alumnos co obxecto de realizar determinadas tarefas de enriquecemento oureforzo.
Procurarase organizar os contidos ao redor de núcleos temáticos próximos e significativos.
O espazo organizarase en condicións básicas de accesibilidade e non discriminación necesarias para garantir a
participación de todos os alumnos nas actividades da aula e docentro.
Procurarase seleccionar materiais e recursos didácticos diversos, variados, interactivos e accesibles tanto no que se
refire ao contido como ao soporte.
Empregaranse as TIC como elemento para favorecer a construción de aprendizaxes con sentido, posto que nos
permite motivar o alumno/a, contextualizar o contido obxecto de aprendizaxe, facilitar a relación da nova
aprendizaxe con contextos reais, facilitar a transferencia, xeneralizar e ampliar o contido e facilitar a elaboración de
síntese e a transferencia do coñecemento.
Empregarase a manipulación de distintos materiais para chegar á abstracción dun contido desde oconcreto.
Proporanse actividades que propicien a interacción da persoa-colectivo co medio, cos seus pais ou codocente.
Proporanse proxectos e tarefas integradas nas que os alumnos poden desenvolver as súas capacidades ao redor da
planificación do traballo, a selección dun tema de interese, dos contidos e dos materiais que se utilizarán e en
relación coa elaboración e presentación do proxecto, a súa corrección e, finalmente, a exposición, todo nunha
contorna de colaboración e intercambio entre iguais. En definitiva, predominará o traballo cooperativo que permite
desenvolver a capacidade de discusión, a comunicación, o intercambio de ideas, o respecto e a comprensión das
opinións alleas, e a reflexión sobre as propias ideas.
209
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
5.1. PREVISIÓN DO DESENVOLVEMENTO DA PROGRAMACIÓN NOS ESCENARIOS DE
ACTIVIDADE LECTIVA PRESENCIAL, SEMIPRESENCIAL E NON PRESENCIAL.
5.1.1. Actividade Lectiva Presencial
Debido a situación que está provocando a pandemia, para poder cumprir co protocolo vímonos obrigados a
modificar a organización do horario lectivo de tal forma que, no noso nivel, o recreo adiantouse ás 11:30h polo que antes só
teríamos 2 sesións de clase e despois do recreo 3. Debido a necesidade de realizar unha entrada graduada pasouse a HORA
DE LER á primeira sesión da mañá (de 9:30 a 9:50h) e a última sesión de cada día vese significativamente reducidas debido á
necesidade de realizar novamente unha saídas do alumnado de xeito graduado.
Para facilitar a correcta desinfección e limpeza das aulas e en previsión dun repentino cambio na situación
sanitaria, o alumnado non queda no colexio ningún libro ni caderno do alumnado encargándose eles de traer os materiais
necesarios para aquelas materias que se impartan cada día.
5.1.2. Actividade Lectiva Semipresencial
Neste caso parte do alumnado asistiría ao colexio e a outra parte non o faría por estar confinado. O alumnado que
mantén a educación presencial seguiría as clases con normalidade e o que está en corentena realizaría o traballo a través da
Aula Virtual do centro que ademais estará enlazada coas plataformas dixitais de Santillana e Anaya que son as editorias coas
que traballamos neste nivel.
Manteremos o contacto coas familias do alumnado a través do Abalar Móbil e dunha conta de correo electrónico
creada especialmente para tal fin.
210
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
5.1.3. Actividade lectiva non presencial
Neste caso sería necesario, en primeiro lugar, contactar co Concello para que dotase de medios informáticos e conexión a
internet a dúas familias que non dispoñen deles e que, polo tanto, non poden usar as ferramentas axeitadas para realizar o traballo a distancia.
Os recursos a empregar neste escenario serían os seguintes:
A docencia realizarese a través da Aula Virtual do curso creado para cada área do 5º nivel.
Empregaranse tamén as plataformas dixitais das editoriais Anaya e Santillana coas que traballamos
A comunicación coas familias realizase a través do Abalar Móbil.
Empregarase as contas de correo electrónico creadas para cada un dos grupos de 5º nivel para resolver algunha
dúbida que poida xurdir e para que nos poidan enviar os traballos que se soliciten.
Facilitarase un novo horario coas materias que se traballarían cada día para facilitarlles a organización das tarefas e
sexa máis doado realizar o seguimento da evolución do traballo dos rapaces.
Realizaranse videoconferencias a través de Cisco Webex para dar algunha clase virtual sobre todo para resolver
posibles dúbidas e atender ao aspecto emocional.
5.2. CONCRECIÓN DAS APRENDIZAXES IMPRESCINDIBLES NON ADQUIRIDAS NO CURSO
ANTERIOR.
Dos informes individualizados do curso 2019-20 dedúcese que se traballaron a maior parte dos contidos programados
a non ser algúns dos relacionados co último bloque:
MATEMÁTICAS:
- Fraccións
- Números decimais
- Xeometría.
211
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
LENGUA CASTELLANA E LINGUA GALEGA:
- Pronomes
- Preposicións
- Conxuncións
- Adverbios
- Parte da oración: suxeito e predicado.
CC. SOCIAIS
- A Idade Antigua
CC. NATURAIS
- Materia e Enerxía
- Forzas e máquinas
5.3.LIÑAS XERAIS DO PLAN DE REFORZO E RECUPERACIÓN DAS APRENDIZAXES
IMPRESCINDIBLES NON ADQUIRIDAS O CURSO PASADO. MEDIDAS METODOLÓXICAS E
ORGANIZATIVAS.
Nas áreas instrumentais (Lengua Española, Lingua Galega e Matemáticas) e en Ciencias da Natureza constatamos que os
contidos que quedaron por impartir no anterior confinamento, volven a estar presentes no currículo de 5º nivel polo que cando
teñamos que abordalos adicaráselles máis tempo e recursos para afianzalos.
212
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA 5º CURSO C.E.I.P. DE ROXOS
Na área de CienciasSociais quedaron por dar do curso anterior os contidos referentes á Idade Antiga.Para que non volvan
quedar os contidos relacionados coa Historia para o final de curso e que no de tempo a impartilos, decidimos intercalar os temas
de historia cos outros temas comezando pola Idade Antiga.
Nas avaliacións iniciais realizadas nas áreas instrumentais apréciase non se aprencian grandes desfases curriculares aínda
que, nunha parte do alumnado detéctase unha certa dificultade na adquisición de hábitos e rutinas propias da vida escolar, así
como na atención e na concentración probablemente achacable a todo este tempo alonxados da rutina escolar.
Tamén podemos constatar que, en xeral, o alumnado amosa pouca destreza no manexo de ferramentas TIC para a
presentación de traballos e proxectos e ningún coñecemento no traballo na aula virtual.
En resumo, pódese dicir que non apreciamos desfases significativos relacionados coas aprendizaxes non adquiridas e que
supoñerían modificacións substancias nesta programación didáctica.
Parécenos importante facer constar que consideramos excesivos os contidos recollidos no currículo para o 5º nivel de
Primaria. Se a isto lle engadimos o tempo que este curso lle debemos adicar ás entradas e saídas e ao reforzo que os aspectos
mencionados anteriormente van requirir, é bastante seguro que o currículo do 5º nivel resulte inabarcable.
213