Download - Prehistoria España
![Page 1: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/1.jpg)
HISTORIA DE ESPAÑA:PREHISTORIA E
PROTOHISTORIA
![Page 2: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/2.jpg)
Homo ergaster
0. XENEALOGÍA HUMANA SIMPLIFICADA
Imaxe: Wikipedia
![Page 3: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/3.jpg)
AUSTRALOPITECINOS
![Page 4: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/4.jpg)
HOMO HABILIS
![Page 5: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/5.jpg)
HOMO ERGASTER
![Page 6: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/6.jpg)
HOMO ERECTUS
![Page 7: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/7.jpg)
![Page 8: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/8.jpg)
1. OS CONDICIONANTES XEOGRÁFICOS
Xeografía interior complexa.
Situación entre Europa y África
Situación entre o Mediterráneo e o AtlánticoImaxes: Wikipedia y CNICE
![Page 9: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/9.jpg)
2. O PALEOLÍTICO (Recolectores e cazadores)
2.1 Paleolítico inferior
- Cronoloxía: 800000 B.P (aparición primeiros restos humanos na P. Ibérica) hasta 100000 B.P.
-Homínidos: Homo antecessor e Homo heidelbergensis (Pre-neandertal).
-Características:- Cazadores e depredadores- Nómadas, acampadas ao aire libre.- Técnicas: pedra labrada (Lascas e choppers)
-Xacementos: Atapuerca (Burgos).
![Page 10: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/11.jpg)
ATAPUERCA: HOMO ANTECESSOR E HOMO HEIDELBERGENSIS
![Page 12: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/13.jpg)
2. O PALEOLÍTICO (Recolectores e cazadores)
2.2 Paleolítico medio
-Cronoloxía: 100000 hasta 28000 (Glaciación Würm)-Homínidos: Homo neandertalensis-Características:
- Cazadores e depredadores- Nómadas, covas e abrigos (frío).- Uso do lume- Conciencia da morte (enterramentos)- Técnicas: diversificación utensilios de pedra
(lascas, puntas de frecha, coitelos, raspadores, etc.). Uso demadeira e oso.
-Xacementos: Gibraltar
![Page 14: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/14.jpg)
HOMO NEANDERTALENSIS
![Page 15: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/16.jpg)
2. O PALEOLÍTICO (Recolectores e cazadores)
2.3 Paleolítico superior
-Cronología: 35000 hasta 10000-Homínidos: Homo sapiens (Home de Cromagnon)-Características:
-Nómadas, covas e cabañas ao aire libre.- Aumento poboación (mellora dieta)-Técnicas: Industria lítica complementada con
oso, corno e marfil. Refinada e decorada.
-Avances culturais: pinturas rupestres, obxetosartísticos, ajuares funerarios, peque-nas esculturas...
-Xacementos: Altamira, O Castillo (Cantabria), Tito Bustillo(Asturias)…
![Page 17: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/17.jpg)
HOMO SAPIENS SAPIENS (NÓS)
![Page 18: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/19.jpg)
![Page 20: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/20.jpg)
3. O MESOLÍTICO (EPIPALEOLÍTICO)
-Cronoloxía: Desde a fin da última glaciación ata a aparición da agricultura (8000-5500 aprox. en Europa Occ.)
-Características:- Clima máis suave, fin caza maior e aparición de novas especies Readaptación da economía ao novo clima- Sedentarización progresiva-Técnicas: Microlitos (pequenas tallas de piedra adaptadas a mangos de outros materiales)
-Xacementos: Zona cantábrica, levantina e atlántica portuguesa.
![Page 21: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/22.jpg)
4. O NEOLÍTICO
-Cronoloxía: Desde a aparición da agricultura ata o inicio da metalurxia (10000-3000 a.C, na Península Ibérica entre 5000 e 3000 a.C)-Características:
- Desenvolvemento procedente do Próximo Oriente.- Sedentarización: Poboados estables.- Economía productiva (agricultura e gandería)- Invención de cerámica, cestería y texidos.- División do traballo e diferencias sociais.
-Culturas: Neolítico antigo (cerámica cardial)Neolítico medio (sepulcros en fosa)
- Arte Rupestre Levantino.-Xacementos:Monserrat (BCN),) Nerja (Málaga) e Carigüela (Granada)
![Page 23: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/25.jpg)
5. A IDADE DOS METAIS
5.1 O Calcolítico (Cobre)
-Cronoloxía: Dende a aparición da metalurxia do cobre (3000 a.C) ata o uso do bronce 1800 a.C)-Características:
- Intensificación da agricultura (regadío).- Desenvolvemento minería e industria textil (lana e lino)- Megalitismo (Dolmen e tumbas de corredor)- Poboados amurallados- Comercio de longa distancia.
-Culturas: - Cultura dos Millares (2500-1800 a. C). Murcia-Almería.-Cultura do vaso campaniforme (2200-1700 a. C) Toda Europa
-Yacimientos: Os Millares, Cova da Menga...
![Page 26: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/26.jpg)
5. A IDADE DOS METAIS
5.2 Idade de Bronce
-Cronoloxía: 1700-750 a.C (límites difusos e con mezcla de culturas con maior ou menor desenvolvemento)
-Características:- Bronce = aleación cobre y estaño: máis duro e maleable= mellores armas.- Desenvolvemento da orfebrería en ouro e prata (tesoros)- Contacto con pobos alfabetizados ao final do periodo (fenicios, gregos,…).
-Culturas: - Cultura do Argar 1700-1400 a.C. (Sudeste peninsular entorno a Almería)
-Cultura dos campos de urnas 1100-750 a.C (Noreste peninsular, procedente de Europa)
![Page 27: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/27.jpg)
![Page 28: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/29.jpg)
5. A IDADE DOS METAIS
5.3 Idade do Ferro
-Cronoloxía: 800-218 a.C (uso do ferro ata o comezo da colonización romana)
-Características:- Mezcla de rasgos autóctonos con colonizadores
- Culturas autóctonas:- Tartessos- Íberos- Celtíberos
- Culturas colonizadoras:- Fenicios- Griegos- Cartagineses
![Page 30: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/30.jpg)
![Page 31: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/31.jpg)
6. CULTURAS DO FERRO
Colonizacións: FENICIOS
- Localización: Costa andaluza e área de influencia interior- Orixe: Pobo do mediterráneo oriental dedicado ao comercio que fundara unha serie factorías na costa levantina- Economía: Comercio.- Cronoloxía: s. X – VII a.C.
- Aportacións: Difusión do ferro, salazóns pescado, torno de alfarero, escritura alfabética.- Decadencia: Tiro (capital) foi ocupada polos asirios (s. VII a.C.) e os sus enclaves peninsulares pasaron aos cartaxineses.- Fundaciones: Gadir (Cádiz), Malaca (Málaga)…
Isaac Buzo Sánchez
![Page 32: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/32.jpg)
6. CULTURAS DO FERRO
Autóctonos: TARTESSOS
- Localización: Andalucía Occ. e Sur Portugal
- Economía: Desenvolvemento mineiro e comercio con fenicios
- Cronoloxía: s. IX-VII a.C.
- Decadencia: A partir do s. VI a.C por esgotamento das minas, fin comercio e volta a agricultura e gandería.
-Tesouros: Ajuares funerarios: O Carambolo (Sevilla); Aliseda (Cáceres).
![Page 33: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/33.jpg)
![Page 34: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/34.jpg)
6. CULTURAS DO FERRO
Colonizacións: GREGOS
- Localización: Golfo de Rosas e costa levantina- Orixe: Pobo do mediterráneo oriental dedicado ao comercio- Economía: Comercio. Acuñación de moeda.- Cronoloxía: s. VII – III a.C.
- Aportacións: Novos cultivos (olivo e vide), novos animais domésticos (asno e galiñas), uso do arado, avances en textil e cerámica
- Decadencia: agresividade cartaxinesa e romana.
- Fundacións: Rhode (Rosas), Emporión (Ampurias)
![Page 35: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/35.jpg)
6. CULTURAS DO FERRO
6.1 Autóctonos: ÍBEROS
- Localización: Levante (desde os Pirineos ata Cádiz, incluindo a franxa interior)- Orixe: Evolución dos pobos autóctonos do bronce con influencias gregas e cartaxinesas-Economía: Agricultura e gandería, comercio con produtos artesáns e minerais.- Cronoloxía: s. VIII-III a.C.- Organización social: Elite aristocrática que controla a produción e exerce o seu dominio co exército.- Decadencia: Conquista cartaxinesa e romana.- Cultura: Lengua propia, ritos relixosos e funerarios, planificación urbana. Arte funerario: Damas de Elche e de Baza.
![Page 36: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/36.jpg)
![Page 37: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/37.jpg)
6. CULTURAS DO FERRO
6.1 Autóctonos: INDOEUROPEOS
- Localización: Centro e Norte peninsular
- Orixe: conxunto variado de pobos de orixe indoeuropeo con escasa influencia mediterránea.
- Economía: gandería ovina e bovina; agricultura cerealista na Meseta.- Cronoloxía: s. VIII-III a.C.
- Organización social: tribus agrupadas en clans gobernadas por aristocracia guerrera elexida polas familias nunha asamblea.
-Decadencia: Conquista romana.- Pobos: Lusitanos, vascóns, galaicos, astures, cántabros, vacceos, vetóns....
![Page 38: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/38.jpg)
![Page 39: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/39.jpg)
6. CULTURAS DO FERRO
6.2 Colonizacións: CARTAXINESES
- Localización: Zonas ocupadas anteriormente polos FeniciosDesde onde se estenderon hacia ao norte e as Baleares (Ebussus –Ibiza-)
- Orixe: Pobo asentado no norte de África (Cartago = Túnez) que sustituíu aos fenicios e competía cos gregos polo comercio e loitou cos romanos nas guerras púnicas pola hexemonía do Mediterráneo occidental
- Economía: Comercio, minería, salazóns de pescado, garum.
- Cronoloxía: s. IV - III a.C.
- Decadencia: Segunda guerra Púnica, os cartaxineses son expulsados da península polos romanos.
![Page 40: Prehistoria España](https://reader037.vdocumento.com/reader037/viewer/2022102806/558ded471a28ab31668b465b/html5/thumbnails/40.jpg)