Nivel de cualificación: 3
INSTITUTO
GALEGO
DAS
CUALIFICACIÓNS
Coordinación do proxectoCristina Rubal González
Dirección do proxectoMarisa Mallo Fernández
Equipo técnico e metodolóxicoAna Pinal FuentesSusana Carballeira CasalMaría José Martínez Cao
Grupo de expertos
Experto Empresa
Jesús Ángel Berride LópezH.J.Barreras
Justo Castaño LópezCentro de F.P.O. de Ferrol
Pedro Galdo CouceIZAR - Fene
José Galdo DíazIZAR - Ferrol
Pedro Herrero LlamasEstaleiro de Puerto Real - Cádiz
Juan Leira PitaIZAR - Fene
Bernardo Méndez DomínguezFactorías Vulcano
Juan Rivera MaceirasIZAR-Ferrol
Juan Luis Urzay GómezEstaleiro de Sestao - Bilbao
Índice
Presentación . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.Competencia xeral . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
2.Unidades de competencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
2.1. Relación de unidades de competencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
2.2. Desenvolvemento das unidades de competencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
2.2.1. Unidade de competencia 1.
Desenvolver programas de elaboración, fabricación e montaxe en construcción e reparación naval. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
2.2.2. Unidade de competencia 2.
Preparación e desenvolvemento de estratexias e dos procesos de estructuras. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
2.2.3. Unidade de competencia 3.
Preparación e desenvolmento de estratexias e dos procesos de armamento. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
2.2.4. Unidade de competencia 4.
Xestionar e controla-los procesos de fabricación e montaxe en construcción e reparación naval. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
3. Ámbitos de competencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
3.1. Relación de ámbitos de competencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
3.2. Desenvolvemento de ámbitos de competencia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
3.2.1. Materiais empregados en construcción e reparación naval. . . . . . . . . . . 43
3.2.2. Prevención de riscos laborais nas industrias da construcción e reparación naval. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
3.2.3. Relacións no ámbito do traballo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
4.Anexo. Cualificacións profesionais no sector da construcción naval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
5.Glosario . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
7
Na intención da Xunta de Galicia está o dobre obxectivo de con-segui-lo progreso dos traballadores e a competitividade dasempresas, establecendo como principio unha mellora da cualifica-ción profesional.
O contexto socioeconómico da Comunidade Autónoma galega,baseado cada día máis na competitividade empresarial, esixe revi-sa-lo papel dos recursos humanos nas organizacións productivas,conferíndolle un maior valor á competencia profesional dos traba-lladores. A competencia á que nos referimos non sería a meracapacidade de realizar tarefas repetitivas, senón que inclúe acapacidade de relación, de innovación e, sobre todo, de adapta-ción permanente ós continuos cambios ós que está sometido osistema productivo.
A caracterización da competencia profesional é un proceso degran complexidade e de importancia clave para o avance da eco-nomía galega, xa que se trata de describi-lo que se espera querealicen as persoas na súa actividade laboral para acada-los niveisde calidade e eficacia que esixen as estructuras productivas. Conesta premisa o Instituto Galego das Cualificacións abordou adeterminación desas competencias en dous sectores relevantespara a economía galega como son a construcción naval e a pedranatural, a través da elaboración das cualificacións profesionais.
O traballo que se presenta a continuación non sería posible sen acolaboración dos sectores implicados, tanto a nivel empresarialcomo sindical, ós que desde estas líñas queremos amosa-lo nosomáis profundo agradecemento.
Entendemos que coa elaboración destas cualificacións profesio-nais a Administración galega deu un paso adiante e será agoraresponsabilidade dos sectores correspondentes facelas realidadea través da súa aplicación no mundo productivo.
Manuela López BesteiroConselleira de Familia e Promoción do Emprego,
Muller e Xuventude
Presentación
9
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
IP
INSTITUTO GALEGO DAS CUALIFICACIÓNS
INDUSTRIA PESADA E CONSTRUCCIÓNSMETÁLICAS
Denominación:
Programación e control da producción
Nivel de cualificación: 3
■ 1. Competencia xeral
Intervir na definición e programación do procesode fabricación, montaxe e reparación naval e nocontrol da producción, coa calidade requirida,dentro do tempo e custos establecidos e cum-prindo as normas de prevención de riscos labo-rais e de protección ambiental.
■ 2. Unidades de competencia
■ 2.1. Relación de unidades de competencia
■ UC 1. Desenvolver programas de elabora-ción, fabricación e montaxe en cons-trucción e reparación naval.
■ UC 2. Preparación e desenvolvemento deestratexias e dos procesos de estruc-turas.
■ UC 3. Preparación e desenvolvemento deestratexias e dos procesos de arma-mento.
■ UC 4. Xestionar e controla-los procesos defabricación e montaxe en construccióne reparación naval.
■ 2.2. Desenvolvemento de unidades de competencia
■ 2.2.1. Unidade de competencia 1.Desenvolver programas de elabora-ción, fabricación e montaxe en cons-trucción e reparación naval
A. Elementos de competencia e criterios de realización
■ EC1. Desenvolver programas de elabora-ción de chapas, perfís e tubos definin-do a secuencia das fases, máquinas,equipamentos e instalacións, asegu-rando a fabricación, optimizando osrecursos e conseguindo a calidade, aprevención de riscos laborais e pro-tección ambiental establecidas.
CR 1. Os programas elabóranse tendo en contaa planificación xeral.
CR 2. Os programas teñen como referencia oprograma de prefabricación e, pola súavez, condicionan o de Enxeñería eAprovisionamentos.
CR 3. O programa desenvólvese tendo enconta o tempo, a actividade a realizar, otipo de elemento e a máquina ou instala-ción a utilizar.
CR 4. Realízase un programa por cada máquinasignificativa, áreas de traballo ou liñasindependentes de traballo.
CR 5. A programación inclúe a xestión e optimi-zación de recursos humanos e materiais,incluíndo a prevención de riscos laboraise protección ambiental.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
10
CR 6. Os programas asignan duracións e indi-can claramente as datas de comezo efinal, en función da actividade a realizar.
CR 7. Os programas realízanse por paquetes detraballo e seguindo os procesos estable-cidos.
CR 8. A programación ten en conta as datas derecepción, tanto da información comados materiais a utilizar.
CR 9. As duracións establécense en funcióndas unidades de medida, parámetros devaloración, capacidade da maquinaria ouequipamentos e capacidade dos recursoshumanos.
CR 10. Os programas permiten realiza-las opera-cións nas condicións de calidade, preven-ción de riscos laborais e eficacia estable-cidas.
CR 11. Na programación téñense en conta osvalores medios, tempos mortos habituaise absentismo normal.
■ EC2. Desenvolver programas de fabricacióne de montaxe para elementos, con-xuntos e tramos de estructuras, cal-deirería ou tubaxe, asegurando a fabri-cación, optimizando os recursos econseguindo a calidade, prevención deriscos laborais e protección ambientalestablecidas.
CR 1. Os programas elabóranse tendo en contaa planificación xeral.
CR 2. Os programas teñen como referencia ode prearmamento e montaxe en grada e,pola súa vez, condicionan o de elabora-ción, enxeñería e aprovisionamentos.
11
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
CR 3. O programa desenvólvese tendo en conta otempo, a actividade a realizar, o tipo de ele-mento e a máquina ou instalación a utilizar.
CR 4. Realízase un programa por cada máquinasignificativa, áreas de traballo ou liñasindependentes de traballo.
CR 5. A programación inclúe a xestión e optimi-zación de recursos humanos e materiaisincluíndo a prevención de riscos laboraise protección ambiental.
CR 6. Os programas asignan duracións e indi-can claramente as datas de comezo efinal, en función da actividade a realizar.
CR 7. Os programas realízanse por paquetesde traballo e seguindo os procesos esta-blecidos.
CR 8. A programación ten en conta as datas derecepción, tanto da información comados materiais a utilizar.
CR 9. As duracións establécense en funcióndas unidades de medida, parámetros devaloración, capacidade de maquinaria ouequipamentos e capacidade dos recursoshumanos.
CR 10. As programacións permiten realiza-lasprevias, paneis, ensamblaxes e montaxesnas condicións de calidade, prevención deriscos laborais e eficacia establecidas.
CR 11. Na programación téñense en conta osvalores medios, tempos mortos habituaise absentismo normal.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
12
CR 12. Cando se considera necesario indícanseos fitos intermedios.
CR 13. Os programas deben preve-las activida-des de prearmamento e armamento.
CR 14. As programacións integran as operaciónscorrespondentes ós servicios auxiliares.
CR 15. Os programas inclúen a montaxe de blo-ques, a terminación de unións, servicios,espacios afectados e botadura/flotadura.
■ EC3. Programa-lo plan de controis e probasde acordo coas normas de calidade,prevención de riscos laborais e pro-tección ambiental establecidas.
CR 1. Os programas deben recoller todo o esti-pulado a este respecto na especificacióntécnica.
CR 2. Os programas deben de incluí-lo protoco-lo, secuencias, duracións e datas detódalas probas a realizar.
CR 3. Os programas deben de incluí-los ensaiosconcretos a realizar.
CR 4. Os programas deben incluí-lo lugar e osperíodos de fabricación, grada ou dique,a flote e probas de mar.
13
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
B. Especificación de campo ocupacional
Información e medios de traballo
Planificación xeral e plan de prefabricación, montaxee armamento. Protocolos de probas. Documentacióntécnica. Normas e regulamentos de calidade en cons-trucción e reparación naval, de prevención de riscoslaborais e protección ambiental. Relación de capaci-dade, por máquinas, equipamentos e áreas. Equi-pamentos informáticos e programas informáticos deprogramación.
Procesos, métodos e procedementos
Técnicas de programación. Aplicacións informáticas deprogramación. Procesos de fabricación e montaxe.Técnicas de análise, cálculo de métodos e tempos defabricación e montaxe. Asignación de recursos.Programación das probas.
Resultados do traballo
Información técnica do proceso de producción: progra-mas por paquetes de traballo de corte e conformación,por máquinas, áreas ou liñas de traballo independen-tes. Programación integrada da fase de fabricación deprevias, paneis, ensambladuras e montaxes, plan deocupación de áreas, programa de probas: equipamen-tos, espacios, instalacións, servicios a flote, navegacióne seguridade (incluíndo o protocolo, secuencias, dura-ción e datas de tódalas probas a realizar).
C. Capacidades e coñecementos
Capacidades fundamentais
■ Interpreta-los procesos, procedementos, métodos etempos de traballo a partir da análise da planificaciónxeral, o plan de prefabricación e outra documentacióntécnica.
■ Analiza-la información técnica que se precisa para ela-bora-lo plan de ocupación de áreas e a programaciónintegrada da fase de fabricación.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
14
■ Desenvolve-lo programa de probas a partir da análisedas especificacións técnicas e outra documentacióntécnica.
Coñecementos fundamentais
■ Interpretación da documentación técnica (planos deenxeñería, estratexia constructiva, especificacións téc-nicas, lista de materiais, etc.).
■ Coñecementos de sistemas de planificación, programa-ción e control da producción integrados. Aplicaciónsinformáticas de programación.
■ Interpretación das valoracións das tarefas.
■ Factores que interveñen no proceso productivo: proce-sos e procedementos, métodos de traballo, cálculo detempos, áreas de traballo, recursos humanos e mate-riais, maquinaria e as súas capacidades, existencias demateriais, catálogo de productos intermedios.
■ Manexo de ratios de productividade e indicadores decontrol.
■ Coñecemento dos procesos e protocolos de probas.
■ Procesos productivos en construcción naval. Fasessecuenciais e procesos operacionais de fabricación,montaxe e reparación, despezamento do buque porzonas e bloques, etc.
■ Coñecemento das normas de calidade, prevención deriscos laborais e protección ambiental.
15
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
■ 2.2.2. Unidade de competencia 2.Preparación e desenvolvemento de estratexias e dos procesos deestructuras
A. Elementos de competencia e criterios de realización
■ EC1. Definir e/ou asigna-los materiais impli-cados no proceso a partir dos planosde conxunto e despezamento, segun-do o procedemento que hai que utilizare os materiais dispoñibles asegurandoa factibilidade da elaboración, fabrica-ción e montaxe da estructura coa cali-dade e prevención de riscos laboraisestablecidas.
CR 1. Os materiais defínense e/ou asígnansede acordo coa documentación técnica deenxeñería.
CR 2. Os materiais definidos e/ou asignados,permiten unha correcta execución dosprocesos de elaboración, fabricación emontaxe.
CR 3. Os materiais definidos e/ou asignadoscumpren coa especificación técnica, ascertificacións e a calidade correspon-dentes.
CR 4. Os materiais defínense e/ou asígnansepara cada unha das fases dos procesos.
CR 5. A definición e/ou asignación dos mate-riais permite un aproveitamento óptimodestes.
CR 6. Elabóranse os vales de retirada de alma-cén trala comprobación das existenciasen almacén e a coincidencia dos códigoscoa descrición do elemento.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
16
■ EC2. Desenvolve-lo despezamento de pro-ductos intermedios da estructura,indicando as súas características, queaseguren a fabricación nas condiciónsde calidade e prevención de riscoslaborais requiridas.
CR 1. O despezamento en productos interme-dios é acorde coa estratexia constructiva.
CR 2. Os productos intermedios obtidos teñenas súas características perfectamentedefinidas e permiten unha posterior valo-ración deles.
CR 3. O despezamento permite que para cadatipo de producto intermedio se poida defi-nir un proceso característico deste.
CR 4. O despezamento en productos interme-dios trata de optimiza-los recursos físicosde cada área de traballo.
CR 5. Os productos intermedios permiten unhaoptimización do armamento en cada unhadas súas fases.
CR 6. Vanse cubrindo os palés agregándolle adocumentación xerada.
■ EC3. Desenvolve-los procesos de elabora-ción, fabricación e montaxe de estruc-turas coa eficacia e calidade requirida,optimizando os recursos humanos emateriais e cumprindo as normas deprevención de riscos laborais e pro-tección ambiental establecidas.
CR 1. Os procesos e as actividades a realizardefínense para cada un dos productosintermedios a partir da estratexia cons-tructiva, e a documentación técnica deenxeñería.
17
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
CR 2. Os procesos definen claramente os méto-dos de traballo e inclúen a secuencia defabricación e/ou montaxe, tendo enconta a capacidade de cada unidade e aetapa productiva para a que se crea.
CR 3. Realízanse os cálculos de tempo decada operación en función de táboaspredeterminadas e datos estatísticos deproducción.
CR 4. Os procesos definen o tipo de maquina-ria, equipamentos, útiles e ferramentas autilizar en cada caso, así como os dife-rentes procedementos a seguir.
CR 5. Os procesos definen os materiais a utilizar.
CR 6. Os procesos contemplan de forma per-manente as condicións de calidade, pre-vención de riscos laborais e ambientais.
CR 7. Os procesos teñen en conta a incorpora-ción do armamento en cada unha dasfases.
CR 8. Os procesos fan factible a realización dostraballos tendo en conta as capacidadese limitacións dos medios existentes nazona, e tratando de optimiza-la productivi-dade das áreas de traballo.
CR 9. Créanse os parámetros do proceso ba-seándose no producto intermedio a ela-borar e montar en función da estratexiaconstructiva.
CR 10. Elabórase unha folla de ruta onde se indi-can os procesos de elaboración e monta-xe, así como os parámetros a controlaren cada proceso.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
18
CR 11. Vanse cubrindo os palés agregándolle adocumentación xerada.
CR 12. Os procesos envíanse á obra, acompaña-dos de toda a documentación necesaria.
■ EC4. Recompilar e manter actualizada eorganizada a documentación técnicanecesaria para o desenvolvemento doproxecto (planos, follas de ruta, demateriais, manual de calidade…).
CR 1. Toda a documentación necesaria agrúpaseen paquetes de información de traballo.
CR 2. Cada paquete de traballo inclúe: documen-tación técnica, procesos de traballo, lista evales de materiais, folla de cargos, etc.
CR 3. A documentación que se recibe deEnxeñería ou Aprovisionamentos debe dequedar rexistrada e clasificada.
CR 4. Débese de leva-lo control dos paquetesde traballo preparados e dos enviados aobra.
CR 5. Polo menos unha copia dos contidos decada carpeta de traballo debe quedararquivada e rexistrada.
CR 6. O arquivo está permanentemente actuali-zado, incorporando as modificacións, revi-sións ou ampliacións que se producen.
19
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
CR 7. Tamén se mantén actualizada e organiza-da a información de uso habitual (manualde calidade, etc.).
■ EC5. Participar na elaboración ou definiciónde presupostos para consegui-losobxectivos de producción, a partir dainformación técnica do producto e doplan de producción establecido.
CR 1. Os presupostos de horas a investir estánbaseados nos diferentes parámetros decontrol do investimento:
■ as duracións dos productos interme-dios.
■ os custos en horas empregadas paracada producto intermedio.
■ establecemento, cuantificación eseguimento dos diferentes ratios acontrolar.
CR 2. Os obxectivos de producción están basea-dos nos obxectivos parciais de cada undestes parámetros.
CR 3. O presuposto total en horas é suma doinvestimento de tódolos productos inter-medios que interveñen.
■ EC6. Colaborar no estudio de novos méto-dos, definición de especificacións demáquinas e útiles, distribución en plan-ta de maquinaria, instalacións ou pro-cesos, que tendo en conta a disposi-ción de materiais e recursos humanosgarantan melloras na fabricación doproducto.
CR 1. Os procesos de traballo deben estarsometidos a un control permanente.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
20
CR 2. Considéranse os factores fundamentaisque inciden para establecer unha modifi-cación do proceso: productividade, capa-cidade productiva, adaptación a novostipos de productos a fabricar, prevenciónde riscos laborais, calidade e protecciónambiental.
CR 3. Considérase e actualízase de xeito per-manente a información acerca dos pro-cesos para productos similares noutroscentros de traballo.
CR 4. Cando se estudia un novo método consi-déranse tódalas áreas relacionadas coneste (enxeñería, aprovisionamentos,organización, etc.).
CR 5. Os novos métodos poden afectar á modi-ficación simplemente do proceso de tra-ballo, ou tamén á nova maquinaria, equi-pamentos, útiles ou ferramentas.
CR 6. Analízanse as últimas achegas do merca-do, maquinaria, equipamentos e ferra-mentas.
CR 7. A análise dos procesos realízase seguin-do unha metodoloxía axeitada.
CR 8. Considéranse as achegas dos grupos demellora.
B. Especificación de campo ocupacional
Información e medios de traballo
Estratexia constructiva, planos do producto, especifica-cións do producto e de fabricación e outra documenta-ción técnica. Procesos operacionais de fabricación,montaxe e reparación. Características técnicas demáquinas, equipamentos e instalacións. Capacidade e
21
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
limitacións dos recursos humanos. Cuantificación depaquetes de traballo actualizados. Valoración de horas.Organización da área de traballo. Normas de calidade,prevención de riscos laborais e protección ambiental.Métodos e procedementos de traballo na construccióne reparación naval. Equipamentos informáticos.Programas informáticos aplicados.
Procesos, métodos e procedementos
Análise da documentación técnica. Análise dos proce-sos. Análise dos recursos humanos e físicos. Procesode despezamento para cada producto intermedio.Técnicas de análise de métodos de producción.Métodos de cálculo de tempos de fabricación.Definición e/ou asignación de materiais e recursos físi-cos. Definición e/ou asignación da carga de traballo.Procedementos convencionais de rexistro e arquivo.Cálculo de custos e presupostos.
Resultados do traballo
Documentación técnica do proceso de elaboración,fabricación e montaxe de estructuras completas e lis-tas para envialas a producción (listas, vales de mate-riais, ordes de traballo, paquetes de traballo, despeza-mentos de productos intermedios, etc.). Definicióne/ou asignación dos materiais. Definición completa deproductos intermedios. Procesos completamente defi-nidos para a elaboración, fabricación e montaxe deestructuras. Presuposto obxectivo da producción.Propostas de mellora dos procesos de traballo.
C. Capacidades e coñecementos
Capacidades fundamentais
■ Analiza-las necesidades de asignación dos materiais deproducción que se desprenden do proceso de traballo.
■ Analiza-la documentación técnica que se precisa paradesenvolve-lo despezamento de cada un dos productosintermedios de estructura.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
22
■ Describi-los procesos de elaboración, fabricación emontaxe de estructuras para cada un dos productosintermedios. Elaborar e organiza-la información do pro-ceso, partindo sempre da documentación técnica.
■ Analiza-los custos de fabricación de estructuras deconstrucción e reparación naval.
■ Analiza-los procesos actuais de fabricación e propoñermodificacións que supoñan mellora de aspectos funda-mentais da producción.
Coñecementos fundamentais
■ Documentación que intervén no desenvolvemento deestratexias e nos procesos de estructuras: documen-tación técnica e estratexia constructiva.
■ Despezamento de productos intermedios para estruc-turas. Parámetros de investimento de productos inter-medios.
■ Factores que interveñen no proceso productivo: proce-sos, procedementos, métodos e tempos de traballo,recursos humanos e materiais, áreas de traballo,maquinaria e aprovisionamentos.
■ Documentación e xestión. Sistemas convencionais.Programas informáticos de rexistro e arquivo.Tratamento, arquivo e consulta da documentación.
■ Aprovisionamento de materiais. Xestión de almacéns.
■ Metodoloxía de análise de procesos.
■ Procesos de fabricación de estructuras, (exp.: solda-dura, montaxe, etc.). Proceso operacional, fases esecuencias na elaboración, fabricación e montaxe deestructuras.
23
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
■ 2.2.3. Unidade de competencia 3.Preparación e desenvolvemento de estratexias e dos procesos dearmamento
A. Elementos de competencia e criterios de realización
■ EC1. Definir e/ou asigna-los materiais impli-cados no proceso a partir dos planosde conxunto e despezamento, segun-do o procedemento que hai que utilizare os materiais dispoñibles, asegurandoa factibilidade da elaboración, fabrica-ción e montaxe do armamento, coacalidade e prevención de riscos labo-rais establecidas.
CR 1. Os materiais defínense e/ou asígnansede acordo coa documentación técnica deEnxeñería.
CR 2. Os materiais definidos e/ou asignadospermiten unha correcta execución dosprocesos de elaboración, fabricación emontaxe.
CR 3. Os materiais definidos e/ou asignadoscumpren coa especificación técnica, ascertificacións e a calidade correspon-dentes.
CR 4. Os materiais defínense e/ou asígnansepara cada unha das fases dos procesos.
CR 5. A definición e/ou asignación dos mate-riais permiten un aproveitamento óptimodos mesmos.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
24
CR 6. Elabóranse os vales de retirada de alma-cén trala comprobación das existenciasen almacén e a coincidencia dos códigoscoa descrición do elemento.
CR 7. Cuantifícanse e defínense os compoñen-tes dos palés segundo os planos de dis-posición, isométricas, listas de pezas emateriais.
■ EC2. Desenvolve-lo despezamento da tuba-xe, indicando as súas característicasque aseguren a fabricación nas condi-cións de calidade e prevención o de ris-cos laborais requiridas.
CR 1. O despezamento de tubaxes realízasetendo en conta os elementos a incorpo-rar en cada unidade productiva e asecuencia da montaxe.
CR 2. O despezamento de tubaxes é acorde coaestratexia constructiva.
CR 3. As tubaxes obtidas teñen as súas carac-terísticas perfectamente definidas e per-mitirán unha posterior valoración dasmesmas.
CR 4. O despezamento permite que para cadatipo de tubaxe se poida definir un procesocaracterístico deste.
CR 5. O despezamento de tubaxes trata de opti-miza-los recursos físicos de cada área detraballo.
CR 6. Vanse cubrindo os palés agregándolle-ladocumentación xerada.
25
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
■ EC3. Desenvolve-los procesos de elabora-ción, fabricación e montaxe do arma-mento coa eficacia e calidade requiri-da, optimizando os recursos humanose materiais e cumprindo as normas deprevención de riscos laborais e pro-tección ambiental establecidas.
CR 1. Os procesos e as actividades a realizardefínense a partir da estratexia construc-tiva e a documentación técnica deEnxeñería.
CR 2. Os procesos de fabricación establécensetendo en conta a capacidade da maqui-naria, equipamentos e instalacións e opotencial humano de cada unidade pro-ductiva.
CR 3. Os procesos definen o tipo de maquina-ria, equipamentos, útiles e ferramentas autilizar en cada caso, así como os dife-rentes procedementos a seguir.
CR 4. Determínanse os métodos de traballo enfunción da capacidade de cada unidade ea etapa productiva para a que se crean.
CR 5. Os procesos definen claramente asecuencia de fabricación e/ou montaxe.
CR 6. Os procesos definen claramente os mate-riais a utilizar.
CR 7. Os procesos contemplan de forma per-manente as condicións de calidade, pre-vención de riscos laborais e protecciónambiental.
CR 8. Realízanse os cálculos de tempo de cadaoperación segundo táboas predetermina-das e datos estatísticos de producción.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
26
CR 9. Créanse os parámetros do proceso ba-seándose no producto a elaborar e mon-tar en función da estratexia constructiva.
CR 10. Elabórase unha folla de ruta onde se indi-can os procesos de elaboración e monta-xe, así como os parámetros a controlaren cada proceso.
CR 11. Vanse cubrindo os palés agregándolle-ladocumentación xerada.
CR 12. Os procesos envíanse a obra acompaña-dos da documentación necesaria.
■ EC4. Manter actualizada e organizada adocumentación técnica necesaria parao desenvolvemento do proxecto (pla-nos, follas de ruta, de materiais,manual de calidade, etc.).
CR 1. Toda a documentación necesaria agrúpaseen paquetes de información de traballo.
CR 2. Cada paquete de traballo inclúe: documen-tación técnica, procesos de traballo, lista evales de materiais, folla de cargos, etc.
CR 3. A documentación que se recibe deEnxeñería ou Aprovisionamientos debe dequedar rexistrada e clasificada.
CR 4. Débese leva-lo control dos paquetes de tra-ballo preparados e dos enviados á obra.
CR 5. Polo menos unha copia dos contidos decada carpeta de traballo debe de quedararquivada e rexistrada.
27
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
CR 6. O arquivo debe de estar permanente-mente actualizado, incorporando as modi-ficacións, revisións ou ampliacións que seproducen.
CR 7. Tamén se mantén actualizada e organiza-da a información de uso habitual (manualde calidade, etc.).
■ EC5. Participar na elaboración ou definiciónde presupostos para consegui-losobxectivos de producción, a partir dainformación técnica do producto e doplan de producción establecido.
CR 1. Os presupostos de horas a empregarestán baseados nos diferentes paráme-tros de control do investimento:
■ as duracións dos productos inter-medios,
■ os custos en horas empregadas paracada producto intermedio,
■ establecemento, cuantificación eseguimento dos diferentes ratios acontrolar.
CR 2. Os obxectivos de producción están basea-dos nos obxectivos parciais de cada undestes parámetros.
CR 3. O presuposto total en horas é suma doinvestimento de tódolos productos inter-medios que interveñen.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
28
■ EC6. Colaborar no estudio de novos méto-dos, definición de especificacións demáquinas e útiles, distribución en plan-ta de maquinaria, instalacións ou pro-cesos, que tendo en conta a disposi-ción de materiais e recursos humanosgarantan melloras na fabricación doproducto.
CR 1. Os procesos de traballo deben estarsometidos a un control permanente.
CR 2. Considéranse os factores fundamentaisque inciden para establecer unha modifi-cación do proceso: productividade, capa-cidade productiva, adaptación a novostipos de productos a fabricar, prevenciónde riscos laborais, calidade e protecciónambiental.
CR 3. Considérase e actualízase de xeito per-manente a información acerca dos pro-cesos para productos similares noutroscentros de traballo.
CR 4. Cando se estudia un novo método consi-déranse tódalas áreas relacionadas coneste (enxeñería, aprovisionamentos,organización, etc.).
CR 5. Os novos métodos poden afectar á modi-ficación simplemente do proceso de tra-ballo, ou tamén a nova maquinaria, equi-pamentos, útiles ou ferramentas.
CR 6. Analízanse as últimas achegas do merca-do, maquinaria, equipamentos e ferra-mentas.
CR 7. A análise dos procesos realízase seguin-do unha metodoloxía axeitada.
CR 8. Considéranse as achegas dos grupos demellora.
29
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
B. Especificación de campo ocupacional
Información e medios de traballo
Estratexia constructiva, planos do producto, especifica-cións do producto e de fabricación e outra documenta-ción técnica. Procesos operacionais de fabricación,montaxe e reparación. Características técnicas demáquinas, equipamentos e instalacións. Capacidade elimitacións dos recursos humanos. Cuantificación depaquetes de traballo actualizados. Valoración de horas.Organización da área de traballo. Normas de calidade,ambientais e de prevención de riscos laborais. Métodose procedementos de traballo na construcción e repa-ración naval. Equipamentos informáticos. Programasinformáticos aplicados.
Procesos, métodos e procedementos
Análise da documentación técnica. Análise dos proce-sos. Análise dos recursos humanos e físicos. Procesode despezamento para cada producto intermedio.Técnicas de análise de métodos de producción.Métodos de cálculo de tempos de fabricación.Definición e/ou asignación de materiais e recursos físi-cos. Definición e/ou asignación da carga de traballo.Procedementos convencionais de rexistro e arquivo.Cálculo de custos e presupostos.
Resultados do traballo
Documentación técnica do proceso de elaboración,fabricación e montaxe de tubaxes e armamento,completos e listos para envialas a producción (listas,vales de materiais, ordes de traballo, paquetes detraballo, despezamentos de productos intermedios,etc.) Definición e/ou asignación dos materiais.Definición completa de productos intermedios.Procesos completamente definidos para a elabora-ción fabricación e montaxe de armamento.Presuposto obxectivo da producción. Propostas demellora dos procesos de traballo.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
30
C. Capacidades e coñecementos
Capacidades fundamentais
■ Analiza-las necesidades de asignación dos materiais deproducción que se desprenden do proceso de traballo.
■ Analiza-la documentación técnica que se precisa paradesenvolve-lo despezamento de cada un dos productosintermedios de armamento.
■ Describi-los procesos de elaboración, fabricación emontaxe de armamento para cada un dos productosintermedios. Elaborar e organiza-la información do pro-ceso, partindo sempre da documentación técnica.
■ Analiza-los custos de fabricación de armamento enconstrucción e reparación naval.
■ Analiza-los procesos actuais de fabricación e propoñermodificacións que supoñan mellora de aspectos funda-mentais da producción.
Coñecementos fundamentais
■ Documentación que intervén no desenvolvemento deestratexias e nos procesos de armamento: documen-tación técnica e estratexia constructiva.
■ Despezamento de productos intermedios para arma-mento. Parámetros de investimento de productos inter-medios.
■ Factores que interveñen no proceso productivo: proce-sos, procedementos, métodos e tempos de traballo,recursos humanos e materiais, áreas de traballo,maquinaria, aprovisionamentos.
■ Documentación e xestión. Sistemas convencionais.Programas informáticos de rexistro e arquivo.Tratamento, arquivo e consulta da documentación.
■ Aprovisionamentos de materiais. Xestión de almacéns.
■ Metodoloxía de análise de procesos.
31
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
■ Procesos de fabricación de armamento (exp.: soldadura,montaxe, etc.) Proceso operacional, fases e secuenciasna elaboración, fabricación e montaxe de estructuras.
■ 2.2.4. Unidade de competencia 4.Xestionar e controla-los procesosde fabricación e montaxe en cons-trucción e reparación naval
A. Elementos de competencia e criterios de realización
■ EC1. Recoller datos, analizar e segui-lo avan-ce da obra determinando os procede-mentos de verificación, inspección ouensaio, a partir dos obxectivos de cali-dade e do plan de control establecido.
CR 1. Obtéñense datos das operacións en todomomento para:
■ control de avance de obra por fases(ratios por productos intermedios),
■ control das datas de entrega (antici-pación),
■ acumular experiencia para obrasposteriores.
CR 2. O control de avance do proceso permitecoñece-la evolución dos traballos, as inci-dencias, así como establece-los axustesnecesarios.
CR 3. Establécense os axustes necesarios paracorrixi-las incidencias xurdidas no proce-so ou na calidade do producto.
CR 4. O proceso establece o programa depuntos de inspección do elemento aconstruír, así coma os tipos de controle ensaios que se deben realizar.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
32
CR 5. Elabórase o informe correspondente doelemento unha vez verificado.
CR 6. Analízanse e corríxense as non conformi-dades presentadas polo departamento deverificación.
CR 7. Analízanse e compáranse os datos facili-tados polo departamento de verificaciónpara evitar erros posteriores.
■ EC2. Participar no seguimento das progra-macións mediante a recollida e análisede datos, asegurando o control dosparámetros prescritos para consegui-la mellora da producción.
CR 1. Contrólase a recollida de datos.
CR 2. Contrólanse os tempos empregados nasdiferentes fases da construcción:
■ na armación da cama,
■ na armación e colocación de paneis,
■ na armación de cubertas,
■ na armación de mamparos,
■ en soldadura,
■ na unión dos diferentes niveis,
■ en verificación, ensaios, controis decalidade e homologacións.
CR 3. Contrólase a hora/tonelada preestableci-da gardando sempre unha marxe para:
■ corrección de non conformidadesemitidas polo departamento de verifi-cación,
33
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
■ posibles inconvenientes nalgunhasfases do bloque tales como incorpo-racións, modificacións, etc.,
■ control dos avances de obra en cadaunha das fases de construcción, tra-tando de mellora-los estándares decalidade.
CR 4. Contrólanse os avances de obra en cadafase.
CR 5. Acumúlase experiencia en cada cons-trucción tendendo a mellora-la hora/tone-lada aumentando a producción da serie.
CR 6. Contrólase o cumprimento dos obxecti-vos ou ratios deixando sempre unhamarxe para:
■ non conformidades emitidas polodepartamento de verificación e a súacorrección.
■ fallos na soldadura.
■ incorporacións, modificacións, etc.
CR 7. Trátase de baixar sempre as ratiosmediante:
■ mellora constante dos medios deproducción (medios e técnicas de sol-dadura máis avanzados, mellora noscortes, etc.),
■ establecemento de estándares decalidade máis altos no proceso deelaboración do material para acurtartempos na fase de prefabricación.
CR 8. Control e mellora constante das secuen-cias de montaxe, mellorando as técnicas.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
34
■ EC3. Xestionar e supervisa-los procede-mentos de control de calidade dosaprovisionamentos para garanti-la cali-dade das subministracións e minimiza-los custos de control de recepción,aplicando a normativa requirida ás ins-truccións recibidas.
CR 1. Supervísanse os elementos recibidos.
CR 2. Supervísase o estado e cantidade dosmateriais, productos, compoñentes econsumibles, conforme ós datos da follade pedido.
CR 3. Realízase o seguimento e comprobaciónde que o material recepcionado cumprecoas normas establecidas en materia decalidade e prevención de riscos laborais.
CR 4. As probas recepcionadas inclúen a análi-se e control dimensional dos elementosrecepcionados.
CR 5. Elabóranse informes de non conformida-des e comunícanse ó subministrador.
■ EC4. Asignar e optimiza-los recursos huma-nos e distribuí-la carga de traballo, enfunción dos obxectivos de producciónestablecidos.
CR 1. A asignación de tarefas realízase tendoen conta:
■ tempo de colocación de elementosauxiliares,
■ tempos de verificación, análise e con-trol dimensional,
■ prioridades na secuencia de montaxe.
35
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
CR 2. A asignación de tarefas realízase tendoen conta as características dos mediosdispoñibles e os coñecementos e habili-dades dos traballadores.
CR 3. A distribución da área de traballo realiza-da e a organización planificada deste per-mite cumpri-las normas de prevención deriscos laborais aplicables.
■ EC5. Xestionar e supervisa-los procesos detrazado, corte, conformado, ensam-bladura e unión de chapas, perfís etubos para a fabricación e montaxe enconstrucción e reparación naval, coacalidade e prevención de riscos labo-rais establecidas.
CR 1. Contrólase o proceso de marcado ecorte, minimizando as tolerancias conexactitude.
CR 2. Contrólase que o proceso de unión dechapas, perfís e tubos se realiza de acor-do cos métodos de producción.
CR 3. As técnicas empregadas así como a ordedas operacións realízanse conforme óprocedemento establecido.
CR 4. Contrólanse as modificacións realizadasnos procesos de corte e conformado.
CR 5. As preformas obtidas e a situación doselementos referenciais cumpren cosrequisitos de forma, dimensión e posiciónesixidos polos procesos de ensambladurae unión.
CR 6. O control permite asegurar que as técni-cas e medios empregados son os axeita-dos ás características e estado do mate-
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
36
rial, así coma ós requirimentos de fabri-cación, montaxe ou reparación.
CR 7. Compróbase que os medios e ferramen-tas utilizados son os axeitados e que osparámetros de uso permiten optimiza-lorendemento.
CR 8. Supervísase que se cumpren as normasde prevención de riscos laborais na exe-cución do proceso.
CR 9. Contrólase se as melloras propostas per-miten incrementa-la productividade nosaspectos de calidade, prevención de ris-cos laborais, ergonomía, reducción decustos e diminución de esforzos.
■ EC6. Xestionar e supervisa-lo plan de puntosde inspección, así como os tipos decontrol e ensaios que se deben realizar.
CR 1. O programa de puntos de inspeccióninclúe as normas de calidade, prevenciónde riscos laborais na construcción e repa-ración de elementos auxiliares.
CR 2. Compróbase que os materiais emprega-dos no proceso son os axeitados.
CR 3. As inspeccións do proceso realízanseseguindo o plan de puntos de inspección.
CR 4. A inspección de lotes realízase aplicandoo plan de mostraxe establecida.
CR 5. Os gráficos de control cúmprense segun-do especificacións.
37
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
CR 6. Compróbase que cada punto de inspeccióndispón da documentación necesaria e queos equipamentos se atopan en perfectascondicións de uso.
CR 7. A supervisión do plan de puntos de ins-pección garante: o nivel de control esta-blecido, a motivación pola calidade entoda a organización, os obxectivos eaccións que concreten o control de cali-dade, a estratexia máis adecuada paraalcanza-los obxectivos de calidade, osrecursos necesarios para o control dacalidade.
CR 8. O procedemento para verificacións, ins-peccións e ensaios determina: o obxectodo procedemento, os elementos oumateriais a inspeccionar, as condiciónsde aplicación, o diagrama do procede-mento, os medios e instrumentos deensaio, o criterio de avaliación conformea norma establecida, as característicasdo informe do resultado da inspección, onivel de cualificación do operario.
CR 9. O procedemento define operativamenteos resultados precisos que se debenalcanzar.
CR 10. As pautas de inspección determinan: ascaracterísticas de calidade obxecto deverificación, os medios e instrumentos deverificación, os valores permisibles, otamaño de mostra ou frecuencia da ins-pección.
CR 11. O procedemento de inspección, verifica-ción e ensaio permite detecta-los defectosde calidade, dimensións xeométricas,características metalográficas e técnicas.
CR 12. O procedemento determina o tratamentode non conformidade.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
38
CR 13. O procedemento definido optimiza os cus-tos de calidade.
CR 14. Os procedementos revísanse cando ascircunstancias ou os requirimentos así oaconsellan.
■ EC7. Avaliar e dictamina-los ensaios realiza-dos na fabricación, determinando osprocedementos que deben aplicarseno tratamento de non conformidadede elementos ou procesos.
CR 1. No dictame dos resultados obtidos dosensaios realizados tense en conta a ano-malía detectada e os parámetros propiosde cada tipo de ensaio.
CR 2. O dictame dos resultados obtidos dosensaios destructivos e non destructivosaplicados ás unións soldadas permitecoñecer se estas cumpren cos criteriosde aceptación especificados.
CR 3. Os ensaios e análises realizadas permitencoñece-lo grao de cumprimento da nor-mativa vixente e/ou das prescricións dehomologación das marcas de calidademáis relevantes, e/ou do esixido polosclientes.
CR 4. A proposta de modificacións ós procede-mentos e procesos de fabricación res-ponde á avaliación das posibles causasque provocou a anomalía detectada poloensaio.
CR 5. Elabórase o informe das non conformi-dades.
CR 6. Realízase a análise e corrección das nonconformidades.
39
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
CR 7. Realízase unha verificación final e apro-bación.
CR 8. O procedemento para o tratamento denon conformidade especifica:
■ obxecto do procedemento,
■ criterio de avaliación segundo anorma de aplicación,
■ avaliación da magnitude causa derexeitamento,
■ obxectivo que se pretende conseguirco tratamento de non conformidade,
■ condicións de aplicación,
■ diagrama do procedemento,
■ informe de avaliación.
CR 9. Defínense as medidas preventivas co finde evita-los rexeitamentos por non con-formidade.
CR 10. Propóñense modificacións ós procede-mentos e procesos de fabricación a par-tir dos resultados dos ensaios aplicados.
CR 11. O tratamento de non conformidade opti-miza os custos de calidade.
B. Especificación de campo ocupacional
Información e medios de traballo
Documentación técnica (planos e despezamentos,estratexia constructiva, planificación e programacióndos procesos de fabricación, lista de materiais, plan depuntos de inspección, etc.). Maquinaria e ferramentaconvencional utilizada en construcción e reparaciónnaval. Procesos de fabricación e montaxe de estructu-
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
40
ras e armamento. Normas de calidade e de prevenciónde riscos laborais e ambientais. Programas informáti-cos de xestión de almacén e de organización da pro-ducción.
Procesos, métodos e procedementos
Asignación e optimización dos recursos humanos (asig-nación de tarefas, distribución da carga de traballo,etc.) en función da programación establecida. Técnicasde análise de datos. Técnicas de control dos aprovisio-namentos. Técnicas de organización. Técnicas desupervisión e control de procesos (cargas de traballo,rendementos, cumprimento de obxectivos e de normasde prevención de riscos laborais, calidade, etc.).
Resultados do traballo
Xestión, supervisión e optimización dos recursos mate-riais e humanos. Seguimento e control da programaciónmediante a recollida e análise de datos e seguimento econtrol dos procesos de fabricación e montaxe coobxectivo de consegui-la mellora da producción.Informes de fabricación. Informes de aprobación e denon conformidades.
C. Capacidades e coñecementos
Capacidades fundamentais
■ Analiza-la información e documentación técnica corres-pondente ós procesos de fabricación e montaxe co finde xestionar e supervisa-lo proceso productivo.
■ Analiza-las necesidades de aprovisionamento dos mate-riais en función do proceso de traballo.
■ Analiza-los medios de producción utilizados nos proce-sos de fabricación e montaxe, relacionándoos cos mate-riais empregados e cos productos intermedios e finais.
■ Analiza-lo funcionamento de instalacións, máquinas eferramentas para fabricación de estructuras e arma-mento.
41
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
■ Analiza-las condicións de traballo propias de cada téc-nica ou procedemento de fabricación e para cada áreade traballo.
Coñecementos fundamentais
■ Coñecementos de construcción e reparación naval:procesos e métodos de producción, procedementos,técnicas empregadas, instalacións, maquinaria e ferra-mentas convencionais, materiais empregados, produc-tos intermedios, etc.
■ Coñecementos de planificación, programación e controlda producción.
■ Medios de producción e recursos humanos.Capacidade de producción e cargas de traballo.
■ Control da producción: técnicas para o control da pro-ducción e reprogramación.
■ Xestión de aprovisionamentos.
■ Normas de calidade, prevención de riscos laborais eprotección ambiental.
■ Coñecementos estatísticos.
■ Coñecementos sobre ensaios non destructivos.
■ 3. Ámbitos de competencia
■ 3.1. Relación de ámbitos de competencia
■ 1. Materiais empregados en construccióne reparación naval.
■ 2. Prevención de riscos laborais nasindustrias de construcción e repara-ción naval.
■ 3. Relacións no ámbito de traballo.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
42
■ 3.2. Desenvolvemento de ámbitos de competencia
■ 3.2.1.Materiais empregados en construccióne reparación naval
A. Capacidades fundamentais
■ Analiza-las propiedades físicas, químicas, mecánicas etecnolóxicas de materiais metálicos e non metálicos,utilizados nos procesos de fabricación (tratamento,conformación, soldadura...).
■ Analiza-la composición das aliaxes metálicas, paradetermina-las condicións do proceso, en función dascaracterísticas metalúrxicas do producto final.
■ Analiza-los tratamentos térmicos e superficiais que serealizan dentro de procesos de fabricación, identifican-do as modificacións das características que se produ-cen en función dos devanditos tratamentos.
■ Analiza-las características observables por procede-mentos metalográficos dos metais que interveñen noproceso de fabricación.
B. Coñecementos fundamentais
■ Materiais metálicos: clasificación. Materiais non metá-licos: clasificación. Metais ferrosos: clasificación.Metais non ferrosos: clasificación. Fundicións: clasifica-ción, tipos e aplicacións. Plásticos (altos polímeros):clasificación e propiedades. Cerámicas. Materiais com-postos. Endurecidos. Reforzados. Formas comerciais.
■ Tratamentos térmicos e superficiais: tipos, aplicaciónse procedementos. Influencia sobre as característicasdos materiais.
■ Propiedades dos materiais: físicas, químicas, mecáni-cas e tecnolóxicas. Estudio da deformación plástica dosmetais. Estudio da corrosión dos metais.
43
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
■ 3.2.2.Prevención de riscos laborais nasindustrias de construcción e repara-ción naval
A. Capacidades fundamentais
■ Analizar e avaliar, ó seu nivel de competencia, plans deprevención de riscos laborais de empresas do sectorda construcción e reparación naval.
■ Analiza-la normativa vixente sobre prevención de riscoslaborais relativas ó sector da industria naval.
■ Identificar correctamente medios e equipamentos deseguridade que deben ser empregados ante os posi-bles riscos que poden presentarse no sector da cons-trucción e reparación naval.
■ Executar accións de emerxencia e contra incendios deacordo cun plan predefinido.
■ Analizar situacións de perigo e accidentes como con-secuencia dun incorrecto ou incompleto plan de seguri-dade.
■ Analizar e avaliar casos de accidentes reais aconteci-dos nas empresas de construcción e reparación naval.
■ Analiza-las medidas de protección ambiental aplicablesó ámbito de traballo e ás industrias navais.
B. Coñecementos fundamentais
■ Plans e normas de prevención de riscos laborais.Normativa vixente sobre prevención de riscos laboraisno sector da construcción e reparación naval. Normassobre limpeza e orde no ámbito de traballo e sobrehixiene persoal.
■ Riscos profesionais na industria naval: riscos máiscomúns. Gravidade dos accidentes. Métodos de auxilioaxeitados ó accidente laboral.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
44
■ Medidas de seguridade en producción: preparación demáquinas e mantemento.
■ Proteccións nas máquinas e instalacións. Sistemas deventilación e evacuación de residuos. Medios, equipa-mentos e técnicas de seguridade. Roupas e equipa-mentos de protección persoal. Sinais e alarmas.Equipamentos contra incendios.
■ Métodos de prevención e protección na industria naval:características dos accidentes, tipos e causas.Medidas de prevención para os tipos de riscos máisnormais dentro da industria naval. Elementos do equi-pamento de protección individual. Actuacións ante unhaemerxencia.
■ Primeiros auxilios: tipos de lesións que poden darsenun estaleiro. Procedementos básicos de auxilio.Técnicas de primeiros auxilios. Primeiros auxilios e tras-lado de accidentados. Técnicas de evacuación.
■ Sistemas de prevención e protección do ambiente.Factores do ámbito de traballo: físicos (ruídos, luz,vibracións, temperaturas...) e químicos (vapores,fumes, partículas en suspensión...). Factores sobre oambiente: emisións gasosas, verteduras líquidas e resi-duos sólidos. Procedementos de tratamento e controlde efluentes do proceso. Normas de avaliación antesituacións de riscos ambientais. Normativa vixentesobre seguridade ambiental.
■ 3.2.3.Relacións no ámbito de traballo
A. Capacidades fundamentais
■ Manter relacións fluídas cos membros do equipo detraballo no que está integrado, respectando o traballodos demais, participando no desenvolvemento de tare-fas colectivas e evitando e, de se-lo caso caso e ó seunivel, resolvendo conflictos significativos que se orixinenno desenvolvemento e ámbito das actividades laborais.
■ Manter comunicacións efectivas no desenvolvementodo seu traballo, participando, moderando ou conducin-do reunións, interpretando ordes e información, xeran-do instruccións claras con rapidez e informando e soli-citando axuda a quen proceda.
45
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
■ Ser capaz de conducir un grupo de traballadores, pormedio de relacións interpersoais co fin de alcanza-losobxectivos da producción.
■ Tomar decisións sobre a súa propia actuación ou a dou-tros, dentro do ámbito da súa competencia, tanto encircunstancias normais coma en condicións de posibleemerxencia, transmitindo con celeridade os sinais dealarma, dirixindo as actuacións dos membros do seuequipo e decidindo actuacións en casos imprevistos nosprocesos productivos.
■ Participar, ó seu nivel, no fomento da creación e funcio-namento de grupos de mellora e círculos de calidade.
B. Coñecementos fundamentais
■ A comunicación na empresa. A producción de docu-mentos que asignan tarefas ós membros dun equipo. Acomunicación oral e escrita de instruccións para a con-secución duns obxectivos. Tipos de comunicación.Etapas dun proceso de comunicación. Redes de comu-nicación, canles e medios. Dificultades/barreiras nacomunicación.
■ Negociación. Concepto e elementos. Estratexias denegociación.
■ Solución de problemas e toma de decisións. A resolu-ción de situacións conflictivas orixinadas como conse-cuencia das relacións no ámbito de traballo. Procesopara a resolución de problemas. Factores que inflúennunha decisión. Métodos máis usuais para a toma dedecisións en grupo. Fases na toma de decisións.
■ Dirección e/ou liderado. Estilos de dirección. Teorías,enfoques do liderado.
■ Conducción/dirección de equipos de traballo. Etapasdunha reunión. Tipos de reunións.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
46
■ Técnicas de dinámica e dirección de grupos. Os gruposde mellora e círculos de calidade.
■ A motivación. Definición da motivación. Principais teo-rías da motivación. O concepto de clima laboral.
47
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
■ 4. Anexo. Cualificacións profesionais no sectorda construcción naval
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
48
Deseño naindustrianaval
1. Desenvolve-la documentación técnicade estructuras en construcción ereparación naval.
2. Estudiar, calcular e desenvolve-ladocumentación técnica corres-pondiente ás manobras en cons-trucción e reparación naval.
3. Desenvolve-la documentación técnicade armamento en construcción ereparación naval.
1. Técnicas de construcción ereparación naval.
2. Documentación técnica enconstrucción e reparación naval.
3. Materiais empregados enconstrucción e reparación naval.
4. Relacións no ámbito de traballo.
Programacióne controldaproducción
1. Desenvolver programas de elabo-ración, fabricación e montaxe enconstrucción e reparación naval.
2. Preparación e desenvolvemento deestratexias e dos procesos de estruc-turas.
3. Preparación e desenvolvemento deestratexias e dos procesos dearmamento.
4. Xestionar e controla-los procesos defabricación e montaxe en construccióne reparación naval.
1. Materiais empregados enconstrucción e reparación naval.
2. Prevención de riscos laboraisnas industrias de cons-truccióne reparación naval.
3. Relacións no ámbito de traballo.
Tubaxee instalaciónnaval
1. Elaborar tramos de tubaxes segundoos planos e croquis.
2. Ensamblar e montar conduccións detubaxes, accesorios, e elementosincorporados, segundo as especifi-caciones técnicas e planos.
1. Prevención de riscos laborais naconstrucción e reparación naval.
2. Relacións no equipo de traballo.
Armacióne montaxede estructuras
1. Corte e conformación de chapas eperfís.
2. Montaxe de estructuras e elementosincorporados.
1. Prevención de riscos laboraisna construcción e reparaciónnaval.
2. Relacións no equipo de traballo.
Soldadura1.
2. Uni-las estructuras metálicas, tubaxese demais elementos incorporadosutilizando os procesos de soldaduraTIG e os sistemas automáticos erobotizados.
3. Realizar operacións de manipulación,inspección e ensaios non destructivosnas unións soldadas.
1. Prevención de riscos laborais enconstrucción e reparación naval.
2. Relacións no equipo de traballo.
Unir mediante procesos manuais,semiautomáticos e mecanizadosestructuras metálicas, tubaxes edemais elementos incorporados naconstrucción e reparación naval.
Cualificacións Unidadesde competencia
Ámbitosde competencia
■ 5. Glosario
■ Cualificación profesional
É a especificación oficial da competencia que se preci-sa para desenvolver correctamente un rol de traballoou unha actividade profesional nun campo ocupacionaldeterminado.
■ Competencia profesional
É a capacidade de aplica-los coñecementos e capacida-des para conseguir realiza-las actividades e funciónslaborais de acordo cos niveis requiridos na produccióne no emprego, e para solventa-los problemas que sederivan dos cambios na producción.
■ Denominación da cualificación profesional
Trata de expresa-lo rol ou roles esenciales do traballoque se presentan ou presentarán nas tarefas ou situa-cións productivas da cualificación profesional.
■ Nivel
O nivel indica o grao de competencia das actividades detraballo asociadas ás unidades de competencia e áscualificacións profesionais. Non debe pensarse en cate-gorías profesionais.
Dividiuse a estructura das cualificacións profesionaisnos cinco niveis recoñecidos pola Unión Europea comomarco de referencia para calquera sistema de cualifi-cación.
■ Competencia xeral
Describe os roles esenciais do traballo que se identifi-caron para cada cualificación profesional en forma defuncións ou obxetivos da producción que deben ser aca-dados.
49
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval
■ Unidades de competencia
Conxunto de elementos de competencia con valor e sig-nificado no emprego. Obtéñense pola división da com-petencia xeral da cualificación profesional. Cada unida-de de competencia debe responder alomenos a un rol,a un posto ou a unha función da producción.
■ Elementos de competencia (EC)
Describen o que as persoas deben ser capaces de rea-lizar nas situacións de traballo. Expresa os logros ouresultados esperados que a persoa debe ser capaz dedemostrar para acada-lo rol que expresa a correspon-dente unidade de competencia.
■ Criterios de realización (CR)
Describen os resultados ou aspectos críticos quedemostran a competencia profesional. Cada criteriodefine así unha característica do traballo ben feito.Expresan, por tanto, o nivel aceptable do elemento decompetencia que satisfai os obxectivos das organiza-cións productivas e permiten xuzgar fronte a eles asactividades de traballo realizadas pola persoa.
■ Especificación de campo ocupacional
É unha descrición do campo de aplicación de cada uni-dade de competencia segundo as actividades e situa-cións de traballo actuais e previsiblemente futuras docampo ocupacional correspondente. Caracterízase enfunción dun conxunto de parámetros (información,máquinas, equipamentos, procesos, técnicas...) que seespecifican para cada unidade de competencia.
■ Especificación de coñecementos e capacidades
É o conxunto de coñecementos, habilidades cognitivas,destrezas e actitudes que debe incluírse nas cualifica-cións profesionais. Incluirá non só os coñecementossobre os feitos e a información que se necesita paraactuar, senón tamén as capacidades necesarias paraaplicar ese coñecemento ó rango necesario de situa-cións de traballo.
Construcción naval • • • • • • • • • • • • • • • • •
50
■ Ámbito de competencia
Conxunto de coñecementos e capacidades transversaise/ou de base correspondentes a varias ou tódalas uni-dades de competencia dunha cualificación profesional.
51
• • • • • • • • • • • • • • • • • Construcción naval