2010eko abendua
Probak zertan diren eta gomendioak
Akatsik ohikoenak
Ariketa-ereduak: Irakurmena eta Idazmena
MONOGRAFIKOAK
AZTERKETAK
1., 2
. eta
3. H
Eak
ENTZ
UMEN
A–M
INTZ
AMEN
Aau
dioa
k et
a ar
iket
a-er
edua
k
CD
Europako Erreferentzi Marko Bateratura egokitzeak Osakidetzako hizkuntza--eskakizunen azterketa-proben ereduak aldatzea ekarri du. Hau dela eta, azter-keten gaia jorratu nahi izan dugu Osatuz egitasmoaren barruan argitaratutako1. monografiko honetan. Horretarako, Osakidetzako euskara-ikasleentzat inte-resgarria izango delakoan, Osakidetzako hizkuntza-eskakizunen baliokide direnazterketei buruzko informazioa eta materiala bildu dugu ondoko orriotan.
Batetik, hizkuntza-eskakizunak edo mailak egiaztatzeko proben nondik nora-koak azaltzen ahalegindu gara; baita horiek gainditzeko aholku batzuk emanere, proba idatziari nahiz ahozkoari begira. Bestetik, azterketetatik jasotakoakatsak ekarri ditugu hona, horietaz jabetzeaz gain ariketa gisa praktikatzeko.Azkenik, probetan erabiltzen diren zenbait ariketa ekarri ditugu hona, azter-keta bat egiterakoan azterketariek zer aurkituko duten aldez aurretik jakindezaten eta, bidenabar, eredu gisa jarritako ariketa horiekin praktikatu ahal iza-teko. Bi trebetasunekin lotutako ariketak jarri ditugu paperean: irakurmenare-kin eta idazmenarekin lotutakoak, hain zuzen ere.
Halaber, CD batez osatuta dator aldizkaria. Aldizkarian jaso ezin ditugunakbildu ditugu bertan.Alde batetik, entzumeneko trebetasunarekin lotutako ari-ketak, audioak barne; eta bestetik, mintzamenarekin zerikusia duten ariketa--ereduak.
Material guztia, aldizkarikoa nahiz CDkoa, hizkuntza-eskakizunka eta trebeta-sunka dago sailkaturik. Erakundeen arteko baliokidetza-taula aldizkari honenatzeko orrialdean dago ikusgai.
Materialok HABE, HAEE-IVAP eta Osakidetzatik jaso ditugu, eta hala aitortze-az gain eskerrak ere eman nahi dizkiegu erakundeoi. Azterketen inguruanmaterial gehiago eskuratu nahi duenak erakunde horien ondoko helbideetanaurkituko ditu:
Osakidetza: http://ce.osakidetza.net/eus/ce.htmlHABE: http://www.habe.euskadi.netIVAP: http://www.ivap.euskadi.net
Probetxugarri izatea espero dugu.
AURKIBIDEA
Probak zertan diren eta gomendioak
Akatsik ohikoenak
Ariketa-ereduak: Irakurmena eta Idazmena
Erantzun-orria
4...
11...
37...
47...
SARRERA
Egilea: HABE eta Osakidetza
Diseinua eta maketazioa: Truke / Zirrimarra
Ilustrazioak: Wentxi – Josetxo
Inprimategia: Gertu
Legezko gordailua: SS-850/06ISSN: 1886-6964
Euskal Autonomia ErkidegokoAdministrazio OrokorraHABEwww.habe.euskadi.netTel.: 943022600Faxa: 943022601e-maila: [email protected]
3...Monografikoak: AZTERKETAK
PROBAK ZERTAN DIRENeta GOMENDIOAKOsakidetza eta IVAPeko azterketa-eredu berriak
HABEko proba idatzien eta ahozkoen ezaugarriak
Idazlana ondo egiteko aholkuak
Zenbait gomendio ahozko probak hobeto egiteko
4...
6...
8...
10...
PROBAK ZERTAN DIREN ETA GOMENDIOAK
4...
Osakidetza eta IVAPekoazterketa-eredu berriak
Monografikoak: AZTERKETAK
Europako Markora egokitzeak gure inguruko zenbait era-kundek egiten dituzten probak bateratzea eta hauen arte-ko baliokidetza finkatu du (ikus azken orrialdeko balioki-detzen koadroa).
Halaber, aipatu beharra dago, Osakidetzak EuropakoMarkoak ekarri dituen aldaketak txertatzeko, IVAPekemandako pausuak jarraitu dituela; izan ere, 67/2003Dekretuak dio Osakidetzako hizkuntza-eskakizunak egiaz-tatzeko probak Herri Ardularitzaren Erakundeak xedatuta-koaren arabera egin behar direla. Beraz, bi erakundehauek egiten dituzten egiaztapen-probak oinarri teorikoeta praktiko berberen arabera burutzen dira. Hurrengoorriko koadroan jasotzen da Osakidetza eta IVAPeko azter-keten deskribapena.
2011ko Osakidetzako hizkuntza-eskakizunak (HE) egiazta-tzeko deialdia berritasunen deialdia dela esan genezake.
Batetik, 2004an lehen deialdia egin zenetik jasotakoeskarmentuak eta deialdiek izan duten bilakaerak hainbataldaketa ekarri ditu oinarrietan. Aldaketa hauek, hizkun-tza-eskakizunen maila mantenduz, Osakidetzako langile-entzat egiaztapenak lortzeko bidea erraztu nahi izan dute.Azterketari kopuruak behera egiteak, esate baterako, ata-riko proba kentzea eta izena emateko baldintzak malgutuditu. Dena den, gogoan izan, azterketarien gutxienekomaila bermatze aldera, 2.HE egin ahal izateko derrigo-rrezkoa izango dela 1.HE baliokidetuta izatea, eta 3.HEegin ahal izateko 2.HE (aurreko deialdietan ere horrelazen). 2011ko deialdiaren oinarriek ekarri duten bestealdaketa idatzia egiteko salbuespena da. Aurreko azter-ketaldian proba idatzia gainditu duenak ahozkoa egitekobi aukera izango ditu, betiere, hurrenez hurrengo azterke-taldietan gordeko da idatziaren nota.
Bestetik, sarreran aipatu bezala, gure azterketa-ereduakHizkuntzen Europako Markora egokitzeak azterketen pro-betan hainbat berrikuntza ekarri ditu. Beheko taulan datozazterketa-eredu berrien egiturak eta behin-behineko irau-penak. Informazio gehiago Osakidetzako webgunean.
1.HE(B1)
2.HE(B2)
3.HE(C1)
PROBA IDATZIA
IRAKURMEN PROBA + IDAZLANAK (110 min)
IRAKURMEN PROBA + IDAZLANAK (125 min)
IRAKURMEN PROBA + IDAZLANAK (150 min)
AHOZKO PROBA
AHOZKOAREN ULERMENA (3 entzungai) + MINTZAMENA BIKOTEKA
AHOZKOAREN ULERMENA (3 entzungai) + MINTZAMENA BIKOTEKA
AHOZKOAREN ULERMENA (3 entzungai) + MINTZAMENA BIKOTEKA
5...Monografikoak: AZTERKETAK
1HE (B1)
◗ 50 minutu
Gutxienez 3 testu / 3 ariketa.
Testuen luzera guztira: 1.000 hitzgehienez.
Gutxienez 25 item, 3 ariketatanbanatuta.
Ariketa-motak: aukera anitzekogalderak, egoerak identifikatu/loturakegin, taulak osatu, hutsuneak bete (clozetesta, esaldiak txertatu…), paragrafoakordenatu, egia/gezurra…
◗ 60 minutu
2 ariketa, gai eta diskurtso-tipologiadesberdinetakoak.
1. ariketa: gutxienez 50 hitz.Argibideak/informazioa eman edohelarazteko mezu elektroniko labur,ohar, iragarki, bilera-dei...
2. ariketa: gutxienez 100 hitz.Interesak, erreakzioak, gertaerak, iritzia,informazioa eman/eskatu/ egiaztatzekoeskutitz formal/informal, artikulu labureta erraz, kontakizun labur,deskribapen…
◗ 30-35 minutu
Gutxienez 3 entzungai / 3 ariketa.
3 entzungaien iraupena 10 min.
Entzungaiak 2 aldiz entzungo dira.
Gehienez 25 item, 3 ariketatan banatuta.
Ariketa-motak: aukera anitzekogalderak, egoerak identifikatu/loturak egin,taulak osatu, erantzun laburreko galderak,hutsuneak bete, egia/gezurra, etab.
◗ 15-20 minutu
2 azterketari arituko dira.Aldez aurretikezer prestatu beharrik ez.
0.Aurkezpena: (ez da ebaluatuko).Azterketariek labur-labur bere buruaaurkeztu.
1. ariketa: (bakarrizketa) ◗ 3 minBere iritzia eman argazki/grafiko 10hitzeko testu laburrean ikusitakoarenaurrean.
2. ariketa: (bat-bateko elkarrizketa) ◗ 6 minArgazki bidez, gai bati buruzko hainbategoera/aukera desberdin.Adostasun/akordio batera iritsi behardiren egoera bat aurkeztuko zaie.Helburua: negoziatu, informazioa trukatu.
2HE (B2)
◗ 50 minutu
Gutxienez 3 testu / 3 ariketa.
Testuen luzera guztira: 1.500 hitzgehienez.
Gutxienez 25 item, 3 ariketatanbanatuta.
Ariketa-motak: aukera anitzekogalderak, loturak egin (ideia/izenburu/paragrafoak lotu), hutsuneak bete,testua ordenatu, egia/gezurra, etab.
◗ 75 minutu
2 ariketa, gai eta diskurtso-tipologiadesberdinetakoak.
1. ariketa: gutxienez 125 hitz.Zerbaiten berri eman, eskaera egin,argibideak/informazioa eman edohelarazteko mezu elektroniko labur,ohar, postal, iragarki, bilera-dei...
2. ariketa: gutxienez 125 hitz.Interesak, erreakzioak, gertaerak, iritzia,informazioa eman/ eskatu/ egiaztatzekoeskutitz formal/informal, artikulu labureta erraz, kontakizun labur,deskribapen…
◗ 35-40 minutu
Gutxienez 3 entzungai / 3 ariketa.
3 entzungaien iraupena 10-12 min.
Entzungaiak 2 aldiz entzungo dira.
Gehienez 25 item, 3 ariketatan banatuta.
Ariketa-motak: aukera anitzekogalderak, egoerak identifikatu, taulakosatu, erantzun laburreko galderak,hutsuneak bete, egia/gezurra, etab.
◗ 30 min (10 min gaia prestatzeko dira)
2 azterketari arituko dira.
0.Aurkezpena: (ez da ebaluatuko).Azterketariek labur-labur bere buruaaurkeztu.
1. ariketa: (bakarrizketa) ◗ 3 minGai bati buruzko iritzia azaldu. Aldezaurretik prestatuko dute, bakoitzak berealdetik.
2. ariketa: (bat-bateko elkarrizketa) ◗ 6 minArgazki bidez, gai bati buruzko hainbategoera/aukera desberdin.Akordiobatera iritsi behar diren egoera bataurkeztuko zaie. Helburua: argumentatu,negoziatu, iritziak trukatu.
3HE (C1)
◗ 50-60 minutu
Gutxienez 3 testu / 3 ariketa.
Testuen luzera guztira: 1.500-1.700 hitzgehienez.
Gutxienez 25 item, 3 ariketatan banatuta.
Ariketa-motak: aukera anitzekogalderak, loturak egin (ideia/izenburu/paragrafoak lotu), hutsuneak bete, testuaordenatu, egia/gezurra, etab.
◗ 90 minutu
2 ariketa. Erregistro formaleko idatziak.Helburu profesional, akademiko edosozialekoak. Gai espezifikoak izan gabe,baina bai konplexuak.
1. ariketa: gutxienez 180 hitz.Kexatzeko, eskaria egiteko,argibideak/informazioa emateko,iradokizunak egiteko… eskutitz formala.
2. ariketa: gutxienez 180 hitz.Azalpenak eman, iritzia eman etaargudiatu, konbentzitu, iruzkinak egin,lekuak/pertsonak/gauzak zehaztasunezdeskribatzeko…iritzi- artikulu/txosten/iruzkina.
◗ 40-45 minutu
Gutxienez 3 entzungai / 3 ariketa.
3 entzungaien iraupena 12-15 min.
Entzungaiak 2 aldiz entzungo dira.
Gehienez 25 item, 3 ariketatan banatuta.
Ariketa-motak: aukera anitzekogalderak, egoerak identifikatu, taulakosatu, erantzun laburreko galderak,hutsuneak bete, egia/gezurra, etab.
◗ 35-40 min (15 min gaia prestatzeko)
2 azterketari arituko dira.
0.Aurkezpena: (ez da ebaluatuko).Azterketariek labur-labur bere buruaaurkeztu.
1. ariketa: (Bakarkakoa. Azalpena,iritzia). ◗ 4 minAldez aurretik prestatuko gai batenazalpena egin.
2. ariketa: (elkarreraginean) ◗ 10 minGai bera 2 azterketarientzat. Ikuspuntukontrajarriak, bakoitzak bereadefendatzeko. Hasteko, bakoitzak bereikuspuntua azalduko du, labur. Ondoren,elkarrizketan edo eztabaidan aritukodira.
IDATZIA
IDATZIARENULERMENA
AHOZKOARENULERMENA
AHOZKOA
PROBAK ZERTAN DIREN ETA GOMENDIOAK
1.– 3.–
2.–
6...
HABEko proben ezaugarriak.Proba idatzia
Monografikoak: AZTERKETAK
maila
Irakurmena:Emandako testuak irakurri ondoren, azterketariak zenbait egi-teko burutu beharko ditu.
Alde batetik, azterketariak frogatuko du ulertzen duelatestuen esanahi orokorra, ideia nagusiak nahiz bigarren mai-lakoak edo xehetasunak, edota espresuki testuan adieraztenez diren ideiak, hala nola, komunikazio-xedea, idazlearenjarrera, ikuspuntua edo iritzia, besteak beste.
Ariketak honelakoak izan daitezke: aukera anitzeko gal-derak, erantzun laburrekoak, egia/gezurra erakoak, testuzatiei dagozkien ideiak aukeratu, lotura egokiak egin, testuaordenatu, laburtu, ideiak edota paragrafoak lotu.
Bestalde, zenbait testu azterketariaren sintaxiaren etalexikoaren erabilera neurtzeko izango dira. Horretarako, hain-bat ariketa-modu jarriko da: azpimarratutako hitzen sinoni-moak jarri emandako testuan, aukera anitzekoen bidez lexi-koa aukeratu, hitz eratorri eta elkartuak erabiliz testuak berri-datzi, aukera anitzen bidez egitura sintaktikoak osatu, propo-satutako esaldien esaldi baliokideak edota egitura koheren-teak sortu testua osatzeko.
Guztira 20 puntu izango dira eta gainditzeko 10 puntulortu beharko dira. Proba honen iraupena ordubetekoa izan-go da.
Idazmena:Azterketariak gutxienez 300 hitzeko testu bat edo 180 hitze-ko bi testu idatzi beharko ditu. Hainbat idatzi-mota gauzaditzake: iritzi-artikulua, gutuna, txostena, proposamena,laburpena, eskaera, informazio-orria... Eskatuko zaion egite-koaren egoera, gaia, testu-generoa, erabilera-esparrua, enun-tziatzailearen eta hartzailearen rola eta xede komunikatiboazehaztuko zaizkio.
Idazlanaren ebaluaziorako kontuan hartuko da eskatuta-koari zuzen eta egoki erantzun zaion, planteatutako egoerakomunikatibora egokitu zaion, beharrezko informazioa auke-ratu duen, era logikoan ordenatu eta lotu duen, eta hizkuntzbaliabide aberatsak, askotarikoak, zehatzak eta zuzenak era-bili dituen.
Zati honek, gehienez, 30 puntu izango ditu eta gainditze-ko 15 puntu lortu beharko dira. Proba honen iraupena ordueta erdikoa izango da.
Azterketa idatziak 2 ordu eta 30 minutu iraungo du.Bi ariketen kalifikazioak gehienez 30 puntu izango ditu
eta gainditzeko 15 puntu beharko ditu.
maila
Irakurmena:Emandako testua edo testuak irakurri ondoren, azterketariakzenbait galderari erantzun beharko die. Testuaren ulermenorokorra, xehea edota informazioa testutik ateratzea eskatu-ko zaio azterketariari.
Erantzun okerrengatik ez da punturik kenduko. Zati honek20 puntu izango ditu denera eta gainditzeko 10 puntu lortubeharko dira. Proba honen iraupena 35 minutu ingurukoaizango da.
Idazmena:Azterketariari egoera bat emango zaio testuinguru jakin bate-an, eta gutxienez 140 hitzeko testu bat ala 100 inguruko bitestu idatzi beharko ditu. Testuak inprimakiak, oharrak, gutuninformalak, kontakizun laburrak... izan daitezke. Idatzien eba-luaziorako irizpide hauek hartuko dira kontuan: a) balorazioorokorra, b) baliabide linguistikoak eta hizkuntzaren aberas-tasuna eta egokitasuna, eta c) zuzentasuna.
Zati honek, gehienez, 30 puntu izango ditu eta gainditze-ko 15 puntu lortu beharko dira. Proba honen iraupena 60minutu ingurukoa izango da.
Bi proba horiek batera ordubete eta hogeita hamabostminutuko iraupena izango dute gehienez.
maila
Irakurmena:Emandako testua edo testuak irakurri ondoren, azterketariakzenbait galderari erantzun beharko die. Testuaren ulermenorokorra, xehea, informazioa testutik ateratzea, idazlearenjarrera eta gaia bereiztea edota bestelako osagai linguistiko-ak ulertzea eskatuko zaio azterketariari. Erantzun okerrenga-tik ez da punturik kenduko.
Zati honek 20 puntu izango ditu denera eta gainditzeko10 puntu lortu beharko dira. Proba honen iraupena 45 minu-tu ingurukoa izango da.
Idazmena:Azterketariari egoera bat emango zaio eta gutxienez 200hitzeko testu bat edo 150 inguruko bi testu idatzi beharkoditu. Testuak oharrak, gutun informalak eta formalak, konta-kizunak, deskribapenak, azalpenak, kronikak... izan daitezke.Idatzien ebaluaziorako irizpide hauek hartuko dira kontuan:a) balorazio orokorra, b) hizkuntza baliabideak, hizkuntzarenaberastasuna eta egokitasuna, eta c) zuzentasuna.
Zati honek, gehienez, 30 puntu izango ditu eta gainditze-ko 15 puntu lortu beharko dira. Proba honen iraupena 60minutu ingurukoa izango da.
Bi proba horiek batera, gehienez, ordubete eta berrogeitabost minutuko iraupena izango dute.
1.– 3.–
2.–
7...Monografikoak: AZTERKETAK
Ahozko proba
maila
Entzumena:Azterketariak kultura orokorreko gaien inguruan grabatutaentzungo dituen testuen ulermena frogatu beharko du, egin-go zaizkion zenbait galderari erantzunez. Entzungaia testubakarra izan liteke edo zenbait testu labur.
Grabazioak behin edo bitan entzungo dira entzungaimotaren arabera eta azterketariak denbora jakin bat izangodu grabazioa entzun aurretik galderak irakurtzeko.
Testuko ideia nagusia, informazio garrantzitsua edotaxehetasunak ulertu beharko ditu, Era berean, informazioa etairitzia bereizi edo ondorioak ere atera beharko ditu.
Hainbat egiteko mota erabil daiteke: aukera anitzekoak,egia/gezurra erakoak, erantzun laburrekoak, esaldiak osa-tzekoak, taulak osatzekoak edo loturak egitekoak.
Atal honek 20 puntu izango ditu denera, eta gainditzeko,gutxienez, 10 lortu beharko dira. Proba honen iraupena 25minutu ingurukoa izango da.
Mintzamena:Azterketariak elkarrizketa bat izango du aztertzaileekin edobeste azterketari batekin. Atal honek bi ariketa izango ditu:
Azterketariak aurrez prestatutako egiteko bat gauzatzea.Aztertzaileek gai bat eskainiko diote azterketariari presta
dezan. Horretarako, testu-aipamenak, elementu grafikoak edoirudiak eman dakizkioke azterketariari egitekoa prestatzeko.
Azterketariak 20 minutu izango ditu azaldu beharrekogaia prestatzeko, eta 5 minutuz hitz egitea eskatuko zaioaztertzaileen aurrean. Epaimahaiaren aurrean gaia garatzekogidoiaz balia daiteke, baina ez da onartuko aldez aurretikprestatutako testurik irakurtzea. Tarteka, aztertzaileek gaia-ren inguruan egin ditzaketen galderei ere erantzun beharkodie azterketariak.
Argazki edo beste elementu grafikoez baliatuz, bat-bate-ko elkarrizketa aztertzaileekin edo beste azterketari batekin.
Bat-bateko elkarrizketak 5 minutu inguru iraungo ditu.Bi ariketen kalifikazioak gehienez 30 puntu izango ditu
eta gainditzeko 15 puntu beharko ditu.Mintzamenaren ebaluaziorako kontuan hartuko da egite-
koari zuzen eta egoki erantzun zaion, azalpenean diskurtsoargia, landua eta jarioduna garatu duen, elkarreraginean gal-derei erantzunez norbere ikuspuntua eta iruzkinak egoki adie-razten dituen eta, oro har, nolako zuzentasunez aritu den,nolako baliabide morfosintaktiko edo lexikoak erabili dituen,jariotasuna eta ahoskera.
maila
Entzumena:Egitekoa: Azterketariak eguneroko bizitzako edo ohiko gaieninguruko hainbat testu grabatuta entzungo ditu. Testu horienulermena frogatu beharko du, egingo zaizkion zenbait galde-rari erantzunez. Testua luzea izan liteke (5/6 minutu inguru-koa, bi zatitan) edo zenbait testu labur (minutu ingurukoak),minutu-kopurua osatu arte. Testuko ideia nagusia jasotzenjakin beharko du, informazio garrantzitsua bereizten edotaxehetasun batzuk nabarmentzen. Zati honek 20 puntu izangoditu denera, eta gainditzeko, gutxienez, 10 lortu beharko dira.Atal honen iraupena 25 minutukoa izango da, gehienez.
Mintzamena:Egitekoa: Azterketariak elkarrizketa bat izango du aztertzaile-ekin edo beste azterketari batekin. Probak hiru aldi izangoditu: a) aztertzaileen galderak, sarrera gisa, b) aurrez presta-tutako gai baten azalpena eta c) gai batekin lotutako elka-rrizketa, argazkiak oinarri hartuta.
Atala neurtzeko irizpideak hauek izango dira: a) hizkuntza-ren egokitasuna eta jariotasuna, b) diskurtsoaren antolaketaeta elkarreragina, eta c) hizkuntzaren aberastasuna eta zuzen-tasuna. Gehienez 30 puntu izango ditu atal honek eta gaindi-tzeko 15 puntu beharko dira. Azterketariak 10 minutu izangoditu gaia prestatzeko eta 10 minutu inguru proba egiteko.
maila
Entzumena:Egitekoa: Azterketariak eguneroko bizitzako edo ohiko gaieninguruko hainbat testu grabatuta entzungo ditu. Testu horienulermena frogatu beharko du, egingo zaizkion zenbait galde-rari erantzunez. Testua luzea izan liteke (5/6 minutu inguru-koa, bi zatitan) edo zenbait testu labur (minutu ingurukoak),minutu-kopurua osatu arte. Testuko ideia nagusia jasotzenjakin beharko du, informazio garrantzitsua bereizten edotaxehetasun batzuk nabarmentzen. Jakin ere jakin beharko duhizlariaren jarrera eta informazioa bereizten eta testuaridagozkion ondorioak ateratzen. Zati honek 20 puntu izangoditu denera, eta gainditzeko, gutxienez, 10 lortu beharko dira.Atal honen iraupena 25 minutukoa izango da, gehienez.
Mintzamena:Egitekoa: Azterketariak elkarrizketa bat izango du aztertzaile-ekin edo beste azterketari batekin. Probak hiru aldi izangoditu: a) aztertzaileen galderak, sarrera gisa, b) azterketariakaurrez prestatutako gai baten azalpena eta c) gai batekinlotutako elkarrizketa, argazkiak oinarri hartuta.
Atala neurtzeko irizpideak hauek izango dira: a) hizkun-tzaren egokitasuna eta jariotasuna, b) hizkuntz baliabideak,diskurtsoaren antolaketa eta elkarreragina, eta c) hizkuntza-ren aberastasuna eta zuzentasuna. Gehienez 30 puntu izan-go ditu atal honek, eta gainditzeko 15 puntu beharko dira.Azterketariak 10 minutu izango ditu gaia prestatzeko eta 10minutu inguru proba egiteko.
PROBAK ZERTAN DIREN ETA GOMENDIOAK
8...
1.HE eta 2.HE egiaztatzeko azterketak:idazlana ondo egiteko aholkuak
Monografikoak: AZTERKETAK
Nolakoa izan daiteke azterketa?1.HE: inprimakia, gonbidapena, iragarkia, ohar laburra, …2.HE: eskutitz formala (erreklamazioa, kexa, eskaera…)
Bost atal aztertzen diraZuzentasuna: arau gramatikalak zuzen erabiltzen diren azter-
tzen da. Akatsik egonez gero, nolakoak diren (oinarrizko-ak, goragoko mailakoak, sistematikoak ) begiratzen da.
Egokitasuna: eman den egoeran, erabili behar den hizkuntza-erregistro egokia erabiltzen den (formala, informala…)begiratzen da.
Aberastasuna: atal honetan lexikoa eta esamoldeak azter-tzen dira, edo mailatik gorako baliabide linguistikoak era-biltzen diren baloratzen da.
Kohesioa: esaldiak lotuta dauden ala solte dauden aztertzenda.
Koherentzia: ea testua ulergarria den, ideiak argi adierazitadauden, testua ondo antolatuta dagoen, kontraesanikgabe dagoen… hartzen da kontuan.
Sei aholku
Lehenengo eta behin, esan behar da ahol-kuak ematea ez dela erraza; izan ere,batzuentzat balio duena beste batzuentzatez baita batere baliagarri izaten. Hala ere,ondoko lerroen helburua zera da: 1.HE eta2.HE egiaztatzeko probetako idazlanakaztertzean kontuan izaten diren alderdiakazaltzea, eta idazlanok ondo egiteko ahol-kuak ematea.
Adi-adi irakurri idazlanean ematen denegoera. Gaizki ulertuz gero, gaia alda dezakezueta zure idazlan horrek zalantza sor dezake,etxetik prestatuta ekarri duzula pentsa daiteke,nahiz eta zuzena izan.
Egokitu hizkuntza-egoerara (erregistroformala edo informala). Normalean 1.HEkoazterketako egoerak erregistro informalagoaeskatzen du eta 2.HEkoak formalxeagoa.
Puntu hau oso garrantzitsua da, azterketabaten aurrean gaudenean hain ondo egin nahiizaten dugu, hain zuzen, hain formal… Beldurizaten gara informalegiak izango ote garen, hiz-kuntza pobrea izango ote den; eta beldurhorren ondorioz, hizkuntza artifiziala, bortxatuaerabiltzen dugu sarritan. Inolako beldurrikgabe, egoeran jarri behar dugu geureburua (erdaraz egingo genukeen bezala) etaegoerak eskatzen duen hizkuntza-erregistroaerabiltzen ahalegindu.
1.HE azterketa baten adibidea:
Lanean zaude. Bakarrik zaude zure lankidea bilera batean dagoe-lako.Telefonoa hartu duzu eta zure lankidearentzat zen, semeareneskolatik deitu dute esateko semea gaixorik dagoela. Zuk irten eginbehar duzu eta lankideari ohar bat utzi behar diozu.
Bi idazlan ditugu jarraian. Biak dira gramatika aldetik zuze-nak. Batzuei aberatsa iruditzen zaiena beste batzuei artifizialairuditzen zaie. Gustu kontuak alde batera utzita, azter ditzagunegokitasunaren aldetik. Ezkerrekoa ez da egokia; begiratu, batezere, azpimarratu ditugunei. Eskuinekoa, sinpleagoa da hizkuntzaaldetik, baina egoera horretatik hurbilago dago, naturalagoa daegoera horretan.
Ez da egokiaJon, agur t´erdi:Mezu honen bidez, zerajakinarazi nahi dizut: zukanpoan izan zarenbitartean, zure telefonoarierantzutea erabaki dudanezgero, zure deiaren berriemango dizut: zure semeareneskolatik deitu dute eta esandidatenaren arabera, gaixorikomen dago. Sukarra ez ezik,botagura ere baduenez,pentsatu dute onena delamedikuarenera eramatea;beraz, zu lehenbailehenjoateko gomendioa helarazididate.Nire mezua jasokoduzulakoan, agurtzen zaitut.
EgokiaKaixo, Jon:Mezu hau idazten dizutesateko kanpoan izan zarenbitartean zure telefonoa hartududala. Eskolatik deitu dizute,zure semea gaixorik omendago, sukarra eta botaguradituela esan didate eta onenadela medikuarenera eramatea.Beraz, lehenbailehen joatekoesan didate.Espero dut ezer ez izatea. Bihararte.
2–
1–
Garbiñe ApraizBasurtoko Ospitaleko euskara-teknikaria
9...Monografikoak: AZTERKETAK
Paragrafoak egin eta gero, lotu paragra-foak lokailuak erabiliz. Lokailu-zerrenda batizatea komeni da: hala ere, horrez gain, horrenondorioz, joan gaitezen harira, esan beharrik ezdago, oker ez banago, beraz, lehen esan bezala,alde batetik…bestetik…
5–
6–
Pentsatu hasierako agurra, hasierakosarrera-paragrafoa eta amaiera (formala,informala). Gehienetan esaldi eginak erabiltzendira, horiek buruz ikasi besterik ez dago.
Egoera
2.HEZuen etxe azpian diskoteka bat dagoeta asteburuetan ezinduzue lorik eginzarata dela-eta. Idatzialkateari zureauzokoen izeneankexatzeko.
1.HELanera zoaz. Presakazabiltza. Utziozuetxea garbitzen duenpertsonari ohar batzer egin behar duenesanez.
Agurra
Alkate jauna:Agur t´erdi:
Kaixo/Egun onXxx:
Hasiera
Eskutitz honenbidez, gureauzoan dugunarazo baten berrieman nahi dizuteta gure kexaadierazi.
Gaur lan hauekegin behar dituzu:
Amaiera
Besterik gabe,gure kexakontuan izangoduzulakoan, aldezaurretik eskerrakemanez agurtzenzaitut
Mila esker.Zerbait beharbaduzu, deitu.
3–
Batzuetan inprimakiaren formatua ematenda. Kasu horietan ez da hasierako agu-rrik behar. Adibidez:
ERREKLAMAZIO-ORRIA
Bezeroaren datuak: …………………….Izen-abizenak: …………………………….Helbidea: …………………………………..Telefonoa: …………………………………
ERREKLAMAZIOAREN ARRAZOIAK ETA HELBURUAK………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………….n, ….ko …………ren ……..n
Idazlanaren mamia ondo antolatu. Hauda, dudarik gabe, zatirik zailena. Funtsezkoa dairudimena, bururatzen zaizkizun ideia guztiakapuntatu, ordenatu eta gero ideia bakoitza para-grafo bihurtu. Sormen-lan honetan, luzitu eginnahi izaten dugu azterketa bat delako, bainaondo dakizkizun egiturak erabiltzen badituzu,askoz hobeto; ez arriskatu gehiegi.
Egoera
2.HEZuen etxe azpiandiskoteka bat dagoeta asteburuetanezin duzue lorik eginzarata dela-eta. Idatzialkateari zureauzokoen izeneankexatzeko.
1.HELanera zoaz. Presakazabiltza. Utziozuetxea garbitzen duenpertsonari ohar batzer egin behar duenesanez.
Ideiak
• diskotekak 5 urte daramatza• baimenik gabe zabaldu zuten• beti daude borrokak• intsonorizazio txarra dauka• atarian jendeak txiza egiten du• ordutegia errespetatu behar dute• dezibelioak neurtu behar dituzte• …
• xurgagailua pasatu• hautsak kendu• alfonbrak astindu• kristalak garbitu• balkoian esekita dagoen arropa plantxatu• arropa zuria ikuzgailuan sartu• …
4–
Errepasatu idazlana. Kontuz, batez ere, oina-rrizko akatsekin (deklinabidea, zehar-galdera,konpletiboa, erlatiboa, aditzak, aspektua).Orrialde interesgarria duzue HABEren webgu-nean (www.ikasbil.net - HABE Aldizkariko erans-kinak – Azterketetako akatsik ohikoenak).
PROBAK ZERTAN DIREN ETA GOMENDIOAK
10...
Zenbait ohar eta gomendioahozko proba hobeto egiteko
Monografikoak: AZTERKETAK
8. Bat-bateko elkarrizketan, beste azterketari batekinbatera egin beharreko atalean, saia zaitez parte har-tzen: proposamenak egin, erantzun lagunak esanda-koari, eman zure iritzia eta azalpenak... Kontuan izanelkarrizketa bat dela, azterketari bion artean (hirurenartean egitea ere gerta liteke) sortu behar duzuelakomunikazioa; alegia, ez dira bi bakarrizketa, batabestearen segidan.
9. Litekeena da euskara ez izatea zure ama-hizkuntza.Hortaz, erdaraz esaten dituzun gauza batzuk edo esa-ten dituzun moduan nekez esan ahal izango dituzueuskaraz. Saiatu, hortaz, dauzkazun baliabideen ara-bera jokatzen eta horietara egokitzen.
10. Ideia bat adierazteko modu bat baino gehiago dago.Bide batetik abiatuta irteerarik aurkitzen ez baduzu,atzera jo eta berresan beste modu batera.
11. Ez ahalegindu ikasitako egitura eta esamolde guztiaknola edo hala erabiltzen; sarritan, horiek mezua ilun-du besterik ez baitute egiten.
12. Eta bukatzeko, pentsatu ondo egingo duzula proba;nerbioak nerbio, jarrera baikorrarekin ekin eginkizunhorri. Aztertzaileek ere, ez ahaztu, proba gainditudezazun nahi dute.
Oharrak
– Probak 3 parte izan ohi ditu: aurkezpena, bakarkakosaioa eta biren arteko saioa.
– Zure saioa ebaluatzean, honako hauek hartuko dituz-te kontuan aztertzaileek:
Komunikagaitasuna. Ideiak garbi adierazi dituzun,azalpenak eta iritziak emateko gai zaren, erregis-tro egokia erabili duzun.
Jariotasuna. Hizketa eten askorik gabea eta naturaladuzun, eta daukazun ziurtasuna.
Aberastasuna. Lexiko eta hizkuntza-baliabideak noladarabilzkizun.
Zuzentasuna. Funtsezko arau morfosintaktikoak ondoerabiltzen dituzun jakin nahi dute aztertzaileek.Akats batzuk egin arren, lasai, ulergarritasunaoztopatzen ez badute.
Gomendioak
1. Emandako argazki eta galderei ondo erreparatu, gaia-ri buruz hitz egiterakoan, asko lagunduko baitizute.
2. Zerbait galdetzen dizutenean, ez mugatu erantzunlaburrak ematera; saiatu esaldi luzeagoak egiten etaelkarrekin lotzen.
3. Ez jo sarri kontakizunera (2. mailatik gora, batik bat).Kontakizunaz gain, gaiari buruz dituzun ideiak azaldubehar dituzu. Bestela esanda, adibideak eta espe-rientziak kontatzeaz gain, azalpenak emateko, aldekoeta kontrako arrazoiak emateko gai zarela erakutsibehar duzu.
4. Zure saioa baloratuko dutenek ez dituzte zure ideiakedo jakinduria baloratuko; hitz egiteko daukazun gai-tasuna baizik.
5. Ez saiatu gramatika-erakustaldi bat egiten, horrela ezbaituzu puntu gehiago lortuko. Saiatu komunikatzen,ideiak argi adierazten; gramatika-edukiak berez ate-rako dira, komunikazio-egoerak eskatzen dituenak.
6. Kontuz formula eta esamoldeekin! Askotan saiatzengara horrelakoak kosta ahala kosta sartzen, etabehar ez diren lekuan eta unean erabiltzen ditugu.
7. Ez kezkatu hitz egiten ari zaren bitartean, aztertzailebat oharrak hartzen ikusten baduzu; hori ez da gaiz-ki egiten ari zaren seinale. Aztertzaileek ez dituzteakatsak bakarrik apuntatzen, baita alderdi onak etabestelakoak ere.
11...Monografikoak: AZTERKETAK
AKATSIK OHIKOENAK1. mailako azterketa idatzietako akatsik ohikoenak
2. mailako azterketa idatzietako akatsik ohikoenak
1. mailako azterketa idatzietako akatsak zuzentzen
2. mailako azterketa idatzietako akatsak zuzentzen
Ahozko probetako akatsak zuzentzen
12...
18...
24...
30...
36...
12...
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
MAILAKO IDATZIZKOAZTERKETA-DEIALDIETANBILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Azterketetan atzeman diren akatsik arruntenak, ohikoenak, jasodira atal honetan. Har itzazu kontuan zure idatzizko eta ahozkolana hobetzeko. Abiapuntu gisa, 2005eko HABEren azterketa-deialdiko hainbat lagin hartu dira.
Kasua oker erabiltzea:euskaraz erabiltzen dutburuz informazioauda ikastaroak informazioa
logelak apartezmaila honetan bidezadibidez moduanabuztuaren zeharlankide eskutikirrikan itxaroten ari naizerantzuna zainzure berririk zainabuztuaren arte.
Euskal Herrian etorriaireportuan zure bila joango naizudan izugarria elkarrekin pasatuko garaEuskal Herritik bazaude deituzuk zeuk gastuak ez pentsa Durango MexikotikDonostiako etortzen bazinaeskaera erantzutealaunaka taldeak izango zarete gurekiko harremanak
euskara erabiltzen dutburuzko informazioauda ikastaroei buruzko informazioa
logelez gainmaila honen bidezadibide moduanabuztuan zeharlankidearen/en eskutikirrikaz itxaroten ari naizerantzunaren zainzure berrien zainabuztura arte/abuztua arte
Euskal Herrira etorriaireportura zure bila joango naizuda izugarria pasatuko dugu elkarrekinEuskal Herrian bazaude deitu…zeure gastuakez pentsa Mexikoko DurangoDonostiatik etorriko bazinaeskaerari erantzutealauko taldeak izango zaretegure arteko harremanak
Monografikoak: AZTERKETAK
Laginetan azaltzen diren akatsik errepikatuenak jaso dira,beraz, atal honetan. Akatsen zerrendak erakusten digulehen mailako ikasleek non dituzten zailtasunak, bai aka-tsei aurre egiteko neurriak hartzeko edo arreta bereziajartzeko, eta baita ere, ikasprozesuan aurrera egin ahala,akats horiek zuzentzen diren ala irauteko joera dutenikusteko.
Hona hemen ikasleek bete behar zuten eginkizuna:Gutun batean informazioa eskatzen da udan Euskal Herrianeuskara ikasteko aukerei buruz. Azterketariek hainbat datudituzte erantzunak idazteko (ikastaroen datak, prezioa, bar-netegiaren ezaugarri orokorrak, matrikula epea eta sarrera-ko azterketa). Datu horiek ematen dizkiote Argentinatikgutuna idatzi duen mutilari. Gainera, azterketariek berenesperientzia kontatzen dute, haiek ere euskara ikasten aridirelako. Oro har, Euskal Herriko aipamenak azaltzen dira,baina bereziki euskara ikasten izan dituzten esperientziakedo asmoak.
1.
Deklinabidea
13...Monografikoak: AZTERKETAK
1. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
Kasua jartzea ahaztu:parranda joateaegitea zure denbora libreaudala euskaltegiaLesaka Nafarroa dagoleku bertan daude
Atzizkia eranstean akatsak:7. urratsanlehen perfilakomailekointernetanhegazkinarakouztailearen 9anlanekin2 etatik 27etaraliburuaz betetabakoitzataz
Ergatiboa:Nik ere joango naiznik zuk bezala….hasi nintzelabeno, Rikardok, orain nire helbidea daukazupentsio osoa prezio ona daukalako
parrandara joateaegitea zure denbora libreanudal euskaltegiaLesaka Nafarroan dagoLeku horretan bertan daude
7. urratseanlehen perfilekomailakointernetenhegazkinerakouztailaren 9anlanarekin2tik 27raliburuz betetabakoitzaz
Ni ere joango naizNi zu bezala… hasi nintzelabeno, Rikardo, orain nire helbidea daukazupentsio osoak prezio ona daukalako
Deklinabidea
Mugatzailea:barnetegi zer dennire ordenagailu piztu dutzure kasu desberdina daez dela euskalduneuskaltegi ala barnetegihernia diskal daukatkurtso hasten daoso polit dagoatzerritar zarelakasua egininformazioa guztiairakurtzeko gauzak interesgarriak daudelaekintzak hauek denak
hainbat interes
barnetegia zer dennire ordenagailua piztu dutzure kasua desberdina daez dela euskaldunaeuskaltegia ala barnetegiahernia diskala daukatkurtsoa hasten daoso polita dagoatzerritarra zarelakasu egininformazio guztiairakurtzeko gauza interesgarriak daudelaekintza hauek denak
hainbeste interes
DeterminazioaMugatzailea
Zenbatzaile zehaztugabeak
14...
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
1. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Adizlaguna deklinatu:errazaz lekuak betetzen diraoso ondo izango direla
lekuak erraz betetzen diraoso onak izango direla
Monografikoak: AZTERKETAK
Adiz lagunak
-ko / -t(z)en nahasian edo jarri gabe:plan bat azaldu diotabuztuan hasi dabidali didazunean euskaraz hitz egin dutetorri zareneanerabaki baduzuhona etorriko zareneankontatzen dizutbarnetegi batean zegoenAri: bidaltzen ari dizudanBehar izan: utzi behar nuen egin behar dut
plan bat azalduko dizutabuztuan hasiko dabidaltzen didazuneaneuskaraz hitz egiten dutetortzen zareneanerabakitzen baduzuhona etortzen zareneankontatuko dizutbarnetegi batean izan zenbidaltzen ari naizenutzi behar izan nuenegin behar izaten dut
AditzaAspektua
Paradigma nahasketaNor/ nor-nork:epea bukatuko duelaondo pasatuko zarasaiatuko dutNor/ nor-nori:oso eroso sentituko zaizuNor-nori-nork/nor-nori:pena ematen zaitNor-nork/nor nori nork:zuri ikusteanik animatzen dizut hori egiteanik gomendatzen zaitut
Pertsona nahasketa:zuk bidali behar duzueoraindik ez ditu ikasketak amaitumailaketa proba bat egingo didatejaietara joan naiteke
Ahalera eta subjuntiboa:sar nadin?joango nintekeizango gintuzkeezagutuko nahi nukeirakurri ahal dut
epea bukatuko delaondo pasatuko duzusaiatuko naiz
oso eroso sentituko zara
pena ematen dit
zu ikusteanik animatzen zaitut hori egiteranik gomendatzen dizut
zuk bidali behar duzuoraindik ez ditut ikasketak amaitumailaketa-proba bat egingo dizutejaietara joan gaitezke
sar naiteke?joango nintzatekeizango ginatekeezagutu nahiko nukeirakurri dut
Aditz paradigmak
15...Monografikoak: AZTERKETAK
1. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
Forma asmatuak:errazatasuna27ra arte irauntzen dasailatuko naiz
Lokuzio nahasiak:esfortzu handiagoa ematen dutFormen nahasketa:oporrak oso ondo izango direlamaila handitzekoez diot eman bere garrantzitsuaoso izugarria dalotzen dizudan fitxeroan erdi bidean
-a itsatsia:hogei pertsonlau logel
Kalkoak:egoteko gogoekin nago
erraztasuna27ra arte irauten dusaiatuko naiz
esfortzu handiagoa egiten dut
oporrak oso onak izango direlamaila gainditzekoez diot nahikoa garrantzirik emanoso harrigarria daeranskin bidali dizudan fitxategianbide erdian
hogei pertsonalau logela
egoteko gogoz nago
Lexikoa
Zehar estiloa:esango dizut…. nolakoa naiznahi baduzuzein egunetan etorriko zarelaze ondo pasatuko dugulaez dakit ezagutzen baduzugustatzen bazaizkizunez dakit zer gehiago esaten dizudan (esan)
Konpletiboa:espero dut informazioak laguntzen dizuuste dut badakizu zer denerabaki dut inportantea daseguru nago elkar ikusiko dugu
Erlatibozkoa:Hementxe daukazu eskatu didazu
informazioaikusi nahi duelarekinezin nuen pentsatu egongo zela jendea euskara
ikasten zuela
nahiz eta gainditzea espero dutBezala: nik zuk bezalakoazuk esan duzun bezalakoaElkar: elkar jokatuko duguikastaroa elkar egingo dugu
Kalkoak: ez kezkatu, zerbait aurkituko duzula
esango dizut… nolakoa naizennahi duzunzein egunetan etorriko zarenze ondo pasatuko dugunez dakit ezagutzen duzungustatzen bazaizkizuez dakit zer gehiago esan
espero dut informazioak lagunduko dizulauste dut badakizula zer denerabaki dut inportantea delaseguru nago elkar ikusiko dugula
Hementxe daukazu eskatu didazuninformazioa
ikusi nahi duenarekinez nuen uste jendea euskara ikasten
egongo zenik
nahiz eta gainditzea espero dudannik zuk bezalazuk esan duzun bezalaelkarrekin jokatuko duguikastaroa elkarrekin egingo dugu
ez kezkatu, zerbait aurkituko duzu eta
Sintaxia
16...
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
1. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Herri bat polita dahau dela gora behera behar duzun informazioa uste dut barnetegia leku bat euskaraz ikasteko daaukera hor lo egitea daukaguzentro bat da euskara ikasteko
Oso herri polita dahau da, gutxi gora behera, behar duzun
informazioabarnetegia euskara ikasteko leku bat dabertan lo egiteko aukera daukagueuskara ikasteko zentro bat da
Monografikoak: AZTERKETAK
Hitzen ordena
Aditza Plurala denean singularra:aukerak aipatu dizutazalduko dizut lekuakkirolak ere egin ahal duzuaholkuak kontuan hartuko duzulakoan
Singularra denean plurala:benetako giroa aurki ditzakezuklaserik ez dauden egunetangustatuko litzaizkidake ikasteajende asko ezagutuko dituzulekua dauzkaasko falta zaizkit, -teko … eta …..-teko aukera izango dituzu
Pertsona:nik ez nuen ikastaroa egin, baina lagun batzukegin zuen
Denboraren komunztadura:ez zegoen ….kenduko didanik
IzenaSingularra pluralean:Jende: jendeekin hitz egin dut
aukera aipatu dizutlekuak azalduko dizkizutkirola ere egin ahal duzuaholkua kontuan hartuko duzulakoan
benetako giroa aurki dezakezuklaserik ez dagoen egunetangustatuko litzaidake ikasteajende asko ezagutuko duzulekua daukaasko falta zait, -teko … eta …..-teko aukera izango duzu
nik ez nuen ikastaroa egin, baina lagunbatzuek egin zuten
ez zegoen … kenduko zidanik
jendearekin hitz egin dut
Komunztadura
17...Monografikoak: AZTERKETAK
1. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
z/s: zari, gareztia, arasorik izaten dutenez, esa-gutu, aldiskaria, zegurazki, guztatzen, gareztia,bizita, errasagoa, esagutu
ts/tx: kurtxoa
h/Ø: hordu, honena, horaindik
Bestelakoak: practikatu, lehen bailen, burgo-sen, euskera, pasaden,Abuztuaren,ehunda hogeita lau logel
sari, garestia, arazorik izaten dutenez,ezagutu, aldizkaria, segur aski, gustatzen,garestia, bisita, errazagoa, ezagutu
kurtsoa
ordu, onena, oraindik
praktikatu, lehenbailehen, Burgosen,euskara, pasa den, abuztuaren,ehun eta hogeita lau logela
Ortografia
Agurrak:Zure berririk zainerantzuna zain nago
Zati ulergaitzak:ez dut biharko utzi Barnetegiri buruz
kontatuko dizutezin nuen pentsatu egongo zela jendea
euskara ikasten zuela gero eta denboragehiago han egon, orduan eta lasterragoaterako da EGA
ez kezkatu horiek oso ondo hitz egiteneuskaraz
joan ahalko baduzu
Eginkizuna ongi ez ulertzea:Adibidez, irakurritako gutunari erantzunbeharrean, goitik behera errepikatzeakontaketa moduan.
Zure berrien zainErantzunaren zain nago
ez dut biharko utzi nahi barnetegiariburuz kontatu nahi dizudana
ez nuen uste euskara ikasten ari zenhainbeste jende egongo zenikzenbat eta denbora gehiago emanbertan, orduan eta azkarrago ateradaiteke EGA
ez kezkatu, horiek oso ondo hitz egitenbadute euskaraz
joan ahal bazara
Bestelakoak
18...
MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Azterketetan atzeman diren akatsik arruntenak, ohikoenak, jasodira dokumentu honetan. Har itzazu kontuan zure idatzizko etaahozko lana hobetzeko. Abiapuntu gisa, 2005eko HABEren azter-keta-deialdiko hainbat lagin hartu dira.
Monografikoak: AZTERKETAK
Gutunetan azaltzen diren akatsik errepikatuenak bildudira atal honetan. Maila honetan hizkuntza hedatuagoaeta aberatsagoa erabiltzen dute ikasleek eta bai eginkizu-na eta bai testuaren luzera mailari dagokiona da.Akatsenzerrendak erakusten digu bigarren mailako ikasleek nondituzten zailtasunak, bai akatsei aurre egiteko neurriakhartzeko edo akats horietan arreta berezia jartzeko, etabaita ere, ikasprozesuan zeintzuk diren atzetik datozenakatsak ikusteko eta, beraz, zein diren fosilizatzeko arris-kua duten akatsak, eta gerora ere, goiko mailetan, arazoizango direnak ikusteko.
Iruzurgile batzuek kutxetatik eta bankuetatik dirua ate-ratzeko txartelak kopiatu dituzte eta azterketariari dirualapurtu diote. Gutuna idatzi behar dio bankukozuzendariari, gertatu zaiona azaldu eta konponbi-dea eskatzeko.
Hona hemen ikasleek bete behar zuten eginkizuna:Zuzendariari gutun formala idatzi diote. Azalpenak emandizkiote bankuko zuzendariari eta iraganean gertatutakozerbaiten narrazioa egin dute. Salaketa egitea, kexa adieraz-tea, kontuak eskatzea edo akordioetara iristea izango diragutunetan errepikatuko diren beste hainbat hizkuntza-fun-tzio.Testuaren luzera: 250 hitz.
2.
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
Ergatiboa:Norbaitek sar daiteke, horrek lotsakeria irudituzitzaidan, nik pentsatzen ari naizen, nik eznintzela iruzur horren egilea izan, nik betetzensaiatzen naiz, askok gara, nik ez nago prestordaintzera, honek….ari zela,….ohartuzen…, enpresa onartu beharko ditu, txartelhori muga dauka jarrita, arduraduna ezzeukan nirekin hitz egiterik
Partitiboa:gauza garrantzitsuena, hori ez da nahikorikezin nuen lo eginik
-ren eta posposizioakzure deia zain nagotiket guztiak bila joan nintzenHalako gertaeran babestuta gaude
kontrakoa:hiriaren zehar, hemendik urrunean eginak
Zertaz? -gatik/-gandikGauza batean konturatu naiz Nire lantegiaz bidalitazuregatik espero dut atentzioa eta onarpena
Gehiago dira nork formaaukeratzen duten ikasleak nor-en ordez, kontrakoak baino.Hala ere, bietakoak daude.
-rik behar ez denean jarri edoalderantziz Izenari jarri ordez aditzari jarri “ezdago zer eginik” egituraren parekoaZeren zain? zeren bila?-ren gabeZeren kontra?
Non zehar? Nondik zehar? -renjarrita
-z oker. Zertaz? Nork edonondik?, -gatik/-gandik nahasketa
Norbait sar daiteke, hori lotsagabekeriairuditu zitzaidan, ni pentsatzen ari naizen, niez nintzela iruzur horren egile izan, nibetetzen saiatzen naiz, asko gara, ni eznago prest ordaintzeko, hau… ari zela, …ohartu zen…, enpresak onartu beharkoditu, txartel horrek muga dauka jarrita,arduradunak ez zeukan nirekin hitz egiterik
gauzarik garrantzitsuena, hori ez da nahikoaezin nuen lorik egin
zure deiaren zain nagotiket guztien bila joan nintzenHalako gertaeren aurka babestuta gaude
hirian zehar, hemendik urrun eginak
Gauza batez/batekin konturatu naizNire lantegitik bidalitazuregandik espero dut atentzioa etaonarpena
Dek
linab
idea
19...Monografikoak: AZTERKETAK
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
2. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Kasua ahaztu edo nahasi:egunkaria berri bat irakurri nuen
bere lekuan itzul dadin, etxean ailegatuZure bulegoko jasotako eskutitzaNire kontu korrontean dirurik gabe dago
Atzizkia hartzean:apirilan, bankuarako,hauen arten, bulegoakin,
Mugatzailea-a falta,kontu berri irekitzeko, izugarrizko gastuaurkitu nituen, ordainagiri irakurtzerakoan-a/-ak :isuna bat, erosketak horiek
Mugagabea:zenbat dirua, hamaika salaketak, zer pausoakeman, segurtasun neurriak gehiago, 1000kreditu txartelak kopiatu dituzte, zenbaitgauzak, hainbeste gauzak
Adizlagunaordaindutak zeunden
Aspektua:hasieran etxe berriztatzen genuenez
Ez badute ezer konpondu, konponbide bateskatu dizuet, berri hartan ipini zuen ez dutongi lo egin
konturatzen naiz zer egin duzue
Aditzaren komunztadura:Denbora: zerbait arraroa gertatzen zaidan,errudunak zinatela
azken bolada honetan jaso zituzten
Pertsona: horrela geratu zen, ezetz borobilaeman zion, izugarrizko salaketa jarrikozeniguke, zuek lapurtu ziguten, zuk niezagutzen duzu, egunkarian irakurri duzunez,zuek demostratu behar duzula
Plurala/singularra:Numeroa: hil hau… dira, txartelak kopiatuegin dutela
Paradigma nahasteak:Nor-nork/nor-nori-nork: diru barik utzikodidate, tratatu didazuelako, erantzungonauzula, jakinaren gainean jarri ziguten
nora/non nongo/nondikzer/non Ez dago, non; gabe dago zer
-ean/-an; -rako/-arakoahozkotik: -ean/en, arekin/akin
Kasu gutxi badira ere, oraindik,deklinabidean bezala, badira erahonetako akatsak
Mugagabea erabili beharrean,mugatzaile plurala
Adizlagunari numeroa erantsi osagarria plurala denean (kalko morfologiko orokorra)
ari/-tzen nahasketa (aspektupuntuala/ez amaitua)aspektu bukatua erabiltzea ezamaituaren ordez
alderantziz
Oraina eta iragana nahasi.Beti z fonema dute hasieran
azken boladan (iraganean)
Subjektuarekin ez datoz bat(iraganean gehienak)
nor/nori/nork eta nor-norknahasi, ia beti, nori forma dutenenalde. Goiko mailetan eta zenbaiteuskalkitan era bai.
egunkari berri bat irakurri nuen
bere lekura itzul dadin, etxera ailegatuZure bulegotik jasotako eskutitzaNire kontu korrontea dirurik gabe dago
apirilean, bankurakohauen artean bulegoarekin
kontu berria irekitzeko, izugarrizko gastuakaurkitu nituen, ordainagiria irakurtzerakoan
isun bat, erosketa horiek
zenbat diru, hamaika salaketa, zer pausoeman, segurtasun-neurri gehiago, 1000 kreditu-txartel kopiatu dituzte, zenbait gauza, hainbeste gauza
ordainduta zeuden
etxea berritzen ari ginenez
Ez badute ezer konpontzen, konponbide bateskatzen dizuet, berri hartan ipintzen zuen,ez dut ongi lo egiten
konturatu naiz zer egingo duzuen
zerbait arraroa gertatzen zitzaidan,errudunak zaretela
azken bolada honetan jaso dituzte
horrela geratu nintzen, ezezko biribila emanzidan, izugarrizko salaketa jarriko genizuke,zuek lapurtu zeniguten, zuk ni ezagutzennauzu, egunkarian irakurri dudanez, zuekdemostratu behar duzuela
hil hauek… dira, txartelak kopiatu egindituztela
diru barik utziko naute, tratatu nauzuelako,erantzungo didazula, jakinaren gainean jarrigintuzten
Dek
linab
idea
Mug
atza
ilea
Adi
tza
Adizl
agun
a
20... Monografikoak: AZTERKETAK
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
2. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Alderantziz: ez nuen inportantziarik eman
Nor-nori/nor-nork: gehien arduratzenzaidan gauza
Nor/Nor-nork: han pasatu nuena,egunkarian agertu zuela artikulu bat, saiatukoduohartarazi naiz
Ari: errudunei bilatzen ari zabiltzatela
Subjuntiboa eta ahalera: kezkatu eznadila, eman niezaien, gauzak argitudiezazkidate, argitzea nahiko zenidake,erantzuna positiboa izan daitezen, salaketapubliko bat egin dezan, ez nuen nahi… ika-mika etorri ditzala, elkartu dezakegu
zerbait galde niezaion deitu nion,gonbenigarria izango zen … .hitzordua emandezazula
Axola edo inporta zait/*arduratzen zait
-arazi sortzen ditu erabilera formaokerrak (ik. lexikoa)
forma sintetikoei ari erantsi
denbora, pertsona edo pluralgileaoker edo paradigma okerra
Testuinguruan erabilera desegokia
ez nion inportantziarik eman
gehien arduratzen nauena
han pasatu zena, egunkarian agertu zelaartikulu bat, saiatuko da
ohartu naiz
errudunen bila zabiltzatela
kezkatu ez nendila, eman ziezadaten,gauzak argitu ziezazkidaten, argitzeanahiko nuke, erantzuna positiboa izandadin, salaketa publikoa egin dezadan, eznuen nahi… ika-mika izan zedin, elkargaitezke
zerbait galdetzeko deitu nion, komenigarriaizango litzateke… hitzordua ematea
Adi
tza
Hitzak asmatu edo hitzak nahastu:zenbakia, oso premiazkoa da egoera, arazopremia da eta lehenengo astean, arruntenaizango litzateke, gauza teknikak daudelako,adituen eskupean, kontua larria, gosaldia,aurduradun, ea ea denak, iruzur batek kopiatuegin dituelako, ahorro guztiak, Agurrak!
Esanahiari begira oker sortutakoaditzak:argiarazi, argitarazi digu,interesa erakar zuena, ordain behar dut;gordetu
Elkarketak: altzariko denda
Egitura okerrak:dirurik eza daukat, gaixotasun apur batezamaitu baitut
Lokuzioak: premia naizela, soluzioa hartukodut, ez nuen inportantzia ematen, eramandudan ezustekoa
Kalkoak: erraza lortzen dena, errazagastatzen da, momentu arte, ez zienkrediturik eman
Hurbiltasun semantikoak edoformalak (askotan fonetikoak) edokalkoek sortzen dituzte nahasteak
arazi behar ez denean erabili; -tuanalogiaz erroari erantsi edozuzenketa egin eta kendu
-ko/-ren hurbil ikusten dira; elipsiaez dute egiten
Batzuetan kalkoak, besteetaneuskarazko forma okerrak
kopurua, oso larria da egoera, arazo larriada eta lehengo astean, errazena izangolitzateke, gauza teknikoak daudelako,adituen eskuetan, egoera larria, gosaria,arduradun, ia-ia denak, iruzurgile batekkopiatu egin dituelako, aurrezki guztiak,Agur!
argitu/azaldu, argitu digu,interesa sortu/piztu zuena, ordaindu eginbehar dut, gorde
altzari-denda
badirudi, dirurik ez daukat, gaixorik amaitubaitut
premian nagoela, soluzioa bilatuko dut, eznion garrantzirik ematen, hartu dudanezustekoa
erraz lortzen dena, erraz gastatzen da,momentuz, ezin zien sinistu
Lexi
koa
21...Monografikoak: AZTERKETAK
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
Helburuzkoak: ezerezean uztearenesperantzarekin, eskaera ondo hartu dagokionez
Ere: edukiko dute ere, salatu nuen ere
Nominalizazioak: gustatuko litzaidakezerbait esaten badidazue
Denborazkoak: Hitz egin bukatu bezainlaster, hau gertatzen ez zaizu arte
Moduzkoak: nola bueltatzeko …arazo batizan baitnuen
Erlatibozkoak:-la Gastu batzuk nireak ez zirelaHiru gastu ez direla nireak-z: Zertaz?/ Zer?Konturatu nintzenaz azalduko dizutGertatu zaidanez azaltzekoAdierazi nahian Ezezkoetan ordena:nik inoiz erosi nituen gauzak-ela edo -elako/ -n: izango dugulaitxaropenarekinEzezkoak: Lehen inoiz gertatu izana
Konparatiboak: Normalean baino aldiz gehio
Konpletiboak:-n irakurri nuen… kopiatu zituzten, nire txartelakopiatu zituzten eta gero erabiltzen zuten,konturatu nintzen niri ere kopiatu zidaten,konturatu nintzen…. azaldu zen, ohartunintzen... nintzen, konturatu ginen …ezgenituen, uste dugu konponbide bat beharkozenuketen, ikus dezakezu… nengoen, bainahan ez didaten ezer esaten, dirua emanbeharko zeniguten uste dut, esan zidan ezzekien ezer
Ø/-(e)lakontuan hartu behar da …. da, esango dizut…. gastuak dira, esan behar dizut … joannaiz, zenbait froga behar izango ditu uste dut
Zehar galdera:-ela/-n ez dakit ziur dela ala ezba/-njakin nahi nuke ….pentsatua badaukazue ala ez
Ohi: Kutxazainetan oso erabiltzen ohia da eta
-ren/-ko nahasi; nominalizazioa,-tea/teko; gaztelaniazko gerundiookerrak, eskatuz/eskatzeko
Ahozko erregistroan entzutendiren egiturak
KonpletiboakIraganeko formetan –n
Orainaldian -Ø
Zehar galdera
ezerezean ez uzteko esperantzarekin,eskaera ondo hartuko duzulakoan
…ere edukiko dute, … ere salatu nuen
zerbait esatea gustatuko litzaidake
Hitz egiten bukatu bezain laster, haugertatzen ez zaizun arte
nola bueltatzeko …arazo bat izan nuen
Nireak ez ziren gastu batzukNireak ez diren hiru gastu
Konturatu nintzena azalduko dizutGertatu zaidana azaltzekoHau adierazten zuena
nik ez nituen sekula gauzak erosiizango dugun itxaropenez
Lehen sekula gertatu ez dena
Normalean baino gehiagotan
irakurri nuen… kopiatu zituztela, niretxartela kopiatu zutela eta gero erabiltzenzutela, konturatu nintzen niri ere kopiatuzidatela, konturatu nintzen… azaldu zela,ohartu nintzen… nintzela, konturatuginen… ez genituela, uste dugu konponbidebat beharko zenuketela, ikus dezakezu…nengoela, baina han ez zidatela ezer esaten,dirua eman beharko zeniguketela uste dut,esan zidan ez zekiela ezer
kontuan hartu behar da …. dela, esangodizut …. gastuak direla, esan behar dizut… joan naizela, zenbait froga behar izangodituela uste dut
ez dakit ziur den ala ez
jakin nahi nuke ….pentsatua daukazuen ala ez
Kutxazainetan erabili ohi da eta
Sin
taxi
a2. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
22... Monografikoak: AZTERKETAK
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
2. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
Hitzen ordena: gaia zurekin konpondunahiago dut, ez nion arretarik berriari jarri,dena hau esanda, orduan nire bikotea etabiok onena izango zela gutun bat idazteazuzendariari pentsatu genuen, goizeanirratian eta egunkarian agertu zuela artikulobat horri buruz hitz egiten esan zidan, etaerabili dut asko kreditu txartela egunerokoordainketak egiteko, nire arazoa azaltzekoeta konponbide bat aurkitzeko bion arteanidazten dizut, horrenbestez ahalik etaazkarren nire arazoa konpontzea espero dut,eta daramat ia bizitza osoa nire dirua zurebankuan gordetzen, orain zuk zeozer egingoduzula arazo hau konpontzeko espero dut,eta guk ziurtasun handiarekin zure esku utzibehar genuke gure diru
Kalkoak eta euskarazkoerabilera okerrak
nahiago dut gaia zurekin konpondu, eznion berriari arretarik jarri, hau guztiaesanda, orduan, nire bikoteak eta biokpentsatu genuen onena izango zelazuzendariari idaztea, goizean esan zidanirratian eta egunkarian horri buruzkoartikulu bat agertu zela, eta asko erabilidut kreditu-txartela eguneroko ordainketakegiteko, nire arazoa azaltzeko eta bionartean konponbide bat aurkitzeko idaztendizut, horrenbestez, nire arazoa ahalik etaazkarren konpontzea espero dut, eta iabizitza osoa daramat nire dirua zurebankuan gordetzen, orain espero dut zukarazo hau konpontzeko zer edo zeregitea, eta guk ziurtasun handiz utzibeharko genuke gure dirua zure esku
Hit
zen
orde
na
Komunztadura:Numeroa:Plurala singularraren ordez: gertakizunhonen berri eman beharko lizkieke, beldurhandia ematen dizkit (didate ondorioek),konponbideak aurkitzeko lagundudizkidazuelako, galdera guztiei erantzunaaurkitu nituen Singularra pluralaren ordez: halako gauzakgerta daiteke, ni daukadan ordain agiriak ezdira, zerrendak eman zidanarekin
Pertsona: garrantzi handirik ez nuen eman,10 urte daramala (nik), nire eskaeraerantzungo diozuelakoanDenbora: egon nadila esan zidaten (irag),galdetu nion zer gertatuko den
(ik.aditza)
gertakizun honen berri eman beharkoliekete, beldur handia ematen didate(ondorioek), konponbideak aurkitzekolagundu didazuelako, galdera guztieierantzuna aurkitu nien
halako gauzak gerta daitezke, nikdauzkadan ordainagiriak ez dira, zerrendakeman zizkidanarekin
garrantzi handirik ez nion eman, 10 urtedaramatzadala (nik), nire eskaeraerantzungo duzuelakoanegon nendila esan zidaten (irag), galdetunion zer gertatuko zen
Kom
unzt
adur
a
23...Monografikoak: AZTERKETAK
Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena
Loturak:badakizunez (como ya sabeis)ahalik eta lehen, orain duelaikaragarria dirudit, baina bestetik…
Kalkoak, forma indartuak,analogia okerrak (ahalik etalehen: lehenik eta behin etaahalik eta azkarren nahasita)edo adbertsatiboaren lekuandistributiboa erabiltzea (aldebatetik... eta bestalde)
dakizuenez,ahalik eta azkarren, orain dela,ikaragarria iruditu zitzaidan, bainabestalde…
Ant
olat
zaile
ak
z/s: babezteko, ziurtazun, gaztu bat,keskagarri, aurkesten, murristuta, serbitzu,gaztu horiek, irizten deneanposik, zerbait keskagarri oso, askarren, sortzieta erdietan, asken
ts/tx/tz: deskantxatzen, erakutzi
bait: baitda, egiteko behar baitdut, baitdu
h: ahilegatu, nahiz (naiz), onekin zerikuzia, tratuak ahutziko ditutarira, ogei, horria, eun, , arremana ona
Bestelakoak: sinerazi, konbeni zelakoidatziko diazun soluzio bat bilatuta, pasadenastean, da, senarraren gana, diru ezanarrazoia, denai, hila bete, bidalduta eta gero
Ahoz esaten diren bezala idatzita
babesteko, ziurtasun, gastu bat, kezkagarri,aurkezten,murriztuta, zerbitzu, gastu horiek,iristen deneanpozik, zerbait kezkagarria oso, azkarren,zortzi eta erdietan, azken
deskantsatzen, erakutsi
baita, egiteko behar baitut, baitu
ailegatu, naiz, honekin, zerikusia, tratuakhautsiko ditut harira, hogei, orria, ehun,harreman ona
sinestarazi, komeni zelako, idatziko didazunsoluzio bat bilatuta, pasa den astean, etasenarrarengana, dirua ez zen arrazoia, denarihilabete, bidali eta gero
Ort
ogra
fia
Amaiera desegokia:gehiagorik ez esaterako asmoz (bukaera);
kalkoa: agurtzen naizegitura okerra: erantzuna laster eta egokia izango dela itxaropen
Zati ulergaitzak: Niri gertatutakoa ez ezik, Euskal herri osoan ere azaltzeada, asmo osoa ordaintzeko langileei… Inkoherentziak lexikoan: “pixka bat” kezkatua nagoelako (kezka handiabadu ere)Galdegaia: bikoiztu egin duenak
esan beharreko besterik ez dudanez gero
agurtzen zaituterantzuna azkarra eta egokia izango delako itxaropenez
bikoiztu duenak
Bes
tela
koak
2. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK
24...
1. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKOAKATSAK ZUZENTZEN
Monografikoak: AZTERKETAK
Galdera hauen abiapuntu gisa, HABEren 1. mailako azterketa-deialdietako hainbat lagin hartu dira. Lagin horietan azaldudiren akatsik errepikatuenak kontuan hartuz, galdera-sortaluzea prestatu dugu, nork bere kasa egin eta zuzentzeko auke-ra izan dezan.
1.- Lagunekin nagoenean nik ............................ beti.a.- euskaraz erabiltzen dutb.- euskara erabiltzen dutc.- euskaran hitz egiten dut
2.- Mezu bat idatzi dut ikastetxeari............................ eskatuz.a.- buruz informazioab.- buruzko informazioac.- buruzkoa informazio
3.- Esango al didazu, mesedez, non lor dezakedan ............................?a.- udako ikastaroak informazioab.- udako ikastaroak buruzko informazioac.- udako ikastaroei buruzko informazioa
4.- ............................, jatetxea ere interesatzen zait,joan ala ez erabakitzeko.a.- Logelez gainb.- Logelak apartezc.- Logelen apartez
5.- ............................ azaldu nahi dizut zein haserrenagoen.a.- Mezu honetan bidezb.- Mezu hau bidezc.- Mezu honen bidez
6.- Atzoko jaialdian gauza asko gertatu ziren, eta............................ bat kontatuko dizut segidan.a.- adibidez moduanb.- adibide moduanc.- adibidez bezala
7.- Datorren udan, ............................, trekking egiterajoango gara Nepalera.a.- abuztuanb.- abuztuaren zeharc.- abuztuko zehar
8.- Nire ............................ jakin dut berria,ez zuregandik.a.- lankidearen eskutikb.- lankidearen eskuarengandikc.- lankide eskutik
9.- Oporrak izan daitezen .............................a.- irrikan nagob.- irrikaz nagoc.- kirrinkaz nago
10.- Zure ............................, agurtzen zaitut.a.- erantzuna zainb.- erantzunaren zainc.- erantzuna zainduz
Aukera ezazu esaldi bakoitzerako erantzun zuzena eta beheko koadroetan idatzi.
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.- 8.- 9.- 10.-
25...Monografikoak: AZTERKETAK
1. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
11.- ............................ egon nintzen denbora luzez, baina ez zenidan kasurik egin.a.- Zure berririk zainb.- Zure berrien zainc.- Zure berrian zain
12.- Mikel ez da ............................ etorriko Jordaniatik.a.- abuztuaren arteb.- abuztura artec.- abuzturaino
13.- Ondo jan nahi baduzu, ............................!a.- Euskal Herrira etorrib.- Euskal Herrian etorric.- Euskal Herriko etorri
14.- Lasai egon, neu joango naiz ............................ zure bila.a.- aireportuanb.- aireportutikc.- aireportura
15.- Ziur nago, ............................ izugarria pasatuko ............................ elkarrekin.a.- udan/garab.- uda/duguc.- udan/dugu
16.- Euskal ............................ bizi bazara, aukera gehiago dituzu euskara ikasteko kanpoan baino.a.- Herrianb.- Herritikc.- Herrira
17.- ............................ zeuk ordaindu beharko dituzu eta neureak, nik neuk.a.- Zuk zeuk gastuakb.- Zu zeure gastuakc.- Zeure gastuak
18.- ............................ ............................ bazina, lehenago iritsiko zinateke.a.- Donostiako/etortzenb.- Donostiatik/etortzenc.- Donostiatik/etorriko
19.- Zure nagusiari egin diozun ............................ erantzutea zaila izango da, benetan.a.- eskaerab.- eskaeraric.- eskaerara
20.- Taldeak antolatuko ditugu eta zuek ............................ taldea osatuko duzue.a.- laukob.- launakac.- laukin
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
11.- 12.- 13.- 14.- 15.- 16.- 17.- 18.- 19.- 20.-
26... Monografikoak: AZTERKETAK
21.- Niri ere asko gustatzen zait ............................ joatea.a.- parrandab.- parrandarac.- parrandako
22.- Asko gustatzen zait irakurtzea nire denbora ............................a.- libreab.- libreanc.- libre
23.- Lesaka ............................ dago.a.- Nafarroab.- Nafarroanc.- Nafarroako
24.- -Non daude liburuak? -Leku ............................ daude.a.- bertanb.- bereanc.- bertara
25.- Zazpigarren ............................ ari naiz ikasten.a.- urratsanb.- urratseanc.- urratsen
26.- Lehen ............................ azterketa gainditu nahi dut.a.- mailekob.- mailakoc.- mailetako
27.- Nola jakin dudan? ............................begiratuta!a.- Internetenb.- Internetanc.- Internetean
28.- Oporrak hartuko ditut abenduaren .............................a.- 2etatik 27etarab.- 2tik 27rac.- 2atik 27era
29.- Zu joaten bazara, ............................ ere joango .............................a.- ni/naizb.- nik/nauc.- ni/nauzu
30.- Gogoratzen dut ............................ ............................ bezala hasi nintzela duela hainbat urte euskaltegi horretan ikasten.a.- ni/zub.- nik/zukc.- ni/zuk
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
21.- 22.- 23.- 24.- 25.- 26.- 27.- 28.- 29.- 30.-
1. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
27...Monografikoak: AZTERKETAK
1. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
31.- Lana hobeto egiteko prestatu dudan plana ............................ dizut segidan.a.- azaldukob.- azalduc.- azaltzen
32.- Hurrengo ikastaro trinkoa datorren abuztuan ............................ da.a.- hastenb.- hasikoc.- hasi
33.- Zure curriculuma ............................ didazunean esango dizut lana emango dizudan ala ez.a.- bidalikob.- bidaltzenc.- bidali
34.- Miren hilabete osoz ............................ barnetegian iaz, euskara lantzen.a.- izan zenb.- zegoenc.- zen
35.- Nik, oro har, jende guztiarekin hitz ............................ dut euskaraz, nahiz eta batzuetan gaztelaniaz ere aritzen naizen.a.- eginb.- egitenc.- egingo
36.- Nire etxera ............................ zarenean argituko dugu arazo hori, ez telefonoz.a.- etorrikob.- etortzenc.- etorri
37.- Datorren igandean gurekin etortzea ............................ baduzu, primeran. Baina etortzekoasmorik ez baduzu, mesedez, lehenbailehen esan.a.- erabakitzenb.- erabakikoc.- erabaki
38.- Nahi baduzu, bihar ............................ dizut igandean egin genuen parranda.a.- kontatzenb.- kontatuc.- kontatuko
39.- Esaten ari ............................ guztia egia da; galdetu, bestela, Joni, berak baieztatuko dizuhorrela dela.a.- dizudanb.- zatzaizkidanc.- naizen
40.- Seme-alabak zigortu egin dituzula? Nik ere askotan egin ............................ gauza bera gureekin, baina gutxitan lortzen dut kasu egitea.a.- behar dutb.- behar izaten dutc.- behar izango dut
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
31.- 32.- 33.- 34.- 35.- 36.- 37.- 38.- 39.- 40.-
28... Monografikoak: AZTERKETAK
41.- Denbora pixka bat ematen badidazu, esango dizut nolakoa .............................a.- naizb.- naizelac.- naizen
42.- Errepikatuko al duzu, mesedez? Ez dut ondo ulertu noiz etorriko .............................a.- zarelab.- zarenc.- zara
43.- Espero dut eman dizudan ............................ lagunduko .............................a.- informazioa/dizub.- informazioak/dizunc.- informazioak/dizula
44.- Nire bizitzaren une honetan erabaki dut garrantzitsua ............................ lagunekin egotea.a.- denb.- delac.- da
45.- Hementxe daukazu eskatu ............................ testua.a.- didazub.- didazunc.- dizudan
46.- Nahiz eta azterketa gainditzea espero ............................, urduri nago.a.- dudanb.- dutc.- dudala
47.- Ez kezkatu, zerbait aurkituko ............................!a.- duzulab.- duzuc.- duzun
48.- Datorren larunbatean ............................ jokatuko dugu futbolean.a.- elkarb.- elkarrekinc.- elkarri
49.- Beno, lagun, ez dakit zer gehiago ............................ eta beraz, agurtu egingo zaitut.a.- esaten dizudanb.- esanc.- esaten didazun
50.- Uste dut barnetegi bat ............................a.- leku bat euskaraz ikasteko dab.- euskara ikasteko leku bat denc.- euskara ikasteko leku bat dela
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
41.- 42.- 43.- 44.- 45.- 46.- 47.- 48.- 49.- 50.-
1. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
29...Monografikoak: AZTERKETAK
1. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
51.- Kolore honetan dituzun jertse aukerak aipatuko .............................a.- dizkizutb.- dizutc.- aurreko biak dira posible
52.- Nahi baduzu, beheko solairuan kirola ere egin ahal izango .............................a.- dituzub.- duzuc.- aurreko biak dira posible
53.- Nire ............................ kontuan hartuko duzulakoan, agurtzen .............................a.- aholkuak/dizutb.- aholkua/zaitutc.- aholkuak/zaitut
54.- Ez, azkenean nik ez nuen ............................ egin, baina lagun ............................ egin zuten.a.- ikastaroa/batzuekb.- ikastaroak/batzukc.- ikastaroa/batzuk
55.- Oraindik asko falta ............................ zuk adina .............................a.- zaizkit/jakitekob.- zait/jakitekoc.- zait/jakitzeko
56.- Euskaltegian klaserik ez ............................ egunetan, aspertu egiten naiz.a.- daudenb.- gaudenc.- dagoen
57.- Asko gustatuko ............................ hizkuntzak .............................a.- litzaidake/ikasib.- litzaizkidake/ikasteac.- litzaidake/ikastea
58.- Talde hartan ez zegoen galdera horri behar bezala erantzungo .............................a.- dionikb.- zionikc.- zion
59.- Jaialdira nirekin joaten bazara, jende asko ezagutuko .............................a.- dituzub.- duzuc.- aurreko biak dira posible
60.- Bizkaiko lekurik politenak azalduko ............................ nahi baduzu.a.- dizutb.- dizkizutc.- aurreko biak dira posible
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
51.- 52.- 53.- 54.- 55.- 56.- 57.- 58.- 59.- 60.-
30...
2. MAILAKO AZTERKETAIDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
Monografikoak: AZTERKETAK
Galdera hauen abiapuntu gisa, HABEren 2. mailako azterketa-deialdietako hainbat lagin hartu dira. Lagin horietan azaldudiren akatsik errepikatuenak kontuan hartuz, galdera-sortaluzea prestatu dugu, nork bere kasa egin eta zuzentzeko auke-ra izan dezan.
1.- Egingo ahal du ............................ lan hori!a.- norbaitekb.- norbaitc.- norbaiti
2.- Zure lagunak esandako ............................lotsagabekeria hutsa iruditu zitzaidan.a.- horib.- horrekc.- horiek
3.- Oso garestia denez, ............................ ez nagoprest hori guztia ordaintzeko.a.- nikb.- nic.- nik neuk
4.- Trumoi-hotsa zela eta, ezin izan nuen lo............................a.- eginikb.- egiterikc.- egin
5.- Hizketan ari ginela, gauza ............................konturatu nintzena.- bateanb.- batezc.- batera
6.- Badakizu, zure ............................ zain nago.Beraz, ahalik eta azkarren deitu!a.- deiarenb.- deiac.- dei
7.- Diru guztia galdu zuen ............................ bidean.a.- banketxearakob.- banketxerakoc.- banketxera
8.- Esan digutenez, ............................ handiagoak hartuko dituzte gure auzoan inor sar ez dadin.a.- segurtasun-neurrib.- segurtasun-neurriakc.- segurtasuna neurriak
9.- Tabernariarengana jo nuenean, garagardoak............................ zeudela esan zidan.a.- ordaindutakb.- ordaindutakoakc.- ordainduta
10.- Hainbeste ............................ esan zizkidan,ez ditudala gogoratzen!a.- gauzab.- gauzakc.- gauz
Aukera ezazu esaldi bakoitzerako erantzun zuzena eta beheko koadroetan idatzi.
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.- 8.- 9.- 10.-
31...Monografikoak: AZTERKETAK
2. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
11.- Nire arazoa dela eta, arren, lehenbailehen konponbide bat bilatzea ............................ dizuet.a.- eskatzenb.- eskatuc.- eskatuko
12.- Azken bolada honetan jaso ............................ kexak direla eta, oso kezkatuta nago.a.- ditugunb.- genituenc.- dugun
13.- Hamaika aldiz eskatu nion arren, berak ezezko biribila eman .............................a.- zionb.- zidanc.- nion
14.- Zure lagun horiek liburuak galdu ............................ jakin dut.a.- dutelab.- dituztelac.- zaizkiela
15.- Oso gaizki hartu ............................ zuen artean eta horrexegatik erabaki dut alde egitea.a.- didazueb.- zaituztetc.- nauzue
16.- Zure arreba ere jakinaren gainean jarri ............................, ez baitzekien ezer gai horriburuz.a.- genuenb.- genionc.- zitzaigun
17.- Ikaragarri arduratzen ............................ zure jarrerak, gero eta zakarrago baitzaude nirekin.a.- naizb.- nauc.- dit
18.- Haurren heziketa da gehien inporta ............................ kontua.a.- zaitenb.- zaidanc.- nauen
19.- Jendearen erantzuna behar bezalakoa izan ............................ lan egingo dugu denok.a.- dadinb.- dezanc.- daitezen
20.- Gertatutakoaren errudunen bila ............................ entzun genuen.a.- zenbiltzatelab.- zabiltzatelac.- zeniezadatela
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
11.- 12.- 13.- 14.- 15.- 16.- 17.- 18.- 19.- 20.-
32... Monografikoak: AZTERKETAK
21.- Ekitaldira etorri zen jende ............................ oso txikia izan zen.a.- zenbakiab.- kopuruac.- kantitatea
22.- Krisi-egoera benetan ............................ da, jende asko baitago langabezian.a.- premiazkoab.- larriac.- gutxienekoa
23.- ............................ amaitu dut ikasturtea, oso luzea izan baita.a.- Gaixob.- Gaixotasunezc.- Gaixotasunik
24.- Hasieran, ez nion ............................ ............................ kontu horri, baina orain ikaragarri kezkatzen nau.a.- garrantzirik/emanb.- inportantzia/ematenc.- inportantziarik/ikusten
25.- ............................ izugarria ............................ dut, aspaldiko laguna topatu baitut.a.- Ezusteko/eramanb.- Ezusteko/izanc.- Ezusteko/ekarri
26.- Dirua ............................ irabazi eta ............................ galtzen da.a.- nekez/errazb.- nekeza/errazac.- zaila/erraza
27.- Adituen ............................ jarri zuten gaia, konponbide egokia bila zezaten.a.- eskupeanb.- eskuc.- eskupekoan
28.- ............................ joan nahi dugu sukalderako mahai berri bat erostera.a.- Altzari-dendarab.- Altzariko dendarac.- Altzarietako dendara
29.- ............................ astean joan nintzen medikutara, buruko minez nengoen-eta.a.- Lehenengob.- Lehengoc.- Lehenagoko
30.- Arazoa konpontzeko irtenbiderik ............................ , haurraren gurasoekin hitz egitea izango litzateke.a.- arruntenab.- eskasenac.- errazena
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
21.- 22.- 23.- 24.- 25.- 26.- 27.- 28.- 29.- 30.-
2. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
33...Monografikoak: AZTERKETAK
2. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
31.- Nire eskaria ondo hartuko ............................ esperantzarekin, agurtzen zaitut.a.- duzularenb.- duzulakoc.- duzula
32.- Zuri ere horrelako zerbait gertatzen ez ............................ arte, ez duzu jakingo zein gogorra den.a.- zaizunb.- zaizuc.- dizuten
33.- Azkenean, ............................ ordaindu behar izan nituen.a.- nireak ez ziren gastu batzukb.- gastu batzuk nireak ez zirelac.- gastu batzuek nireak ez zirenak
34.- Azkenaldi honetan, normalean baino ............................ iritsi zara berandu lanera.a.- aldiz gehiagob.- gehiagotanc.- gehiago alditan
35.- Euskara-azterketan Josuk kopiatu egin ............................ konturatu nintzen.a.- ninduelab.- zidanc.- zidala
36.- Gure nagusi berria Mikel izango ............................ ez dakigu oraindik.a.- delab.- denc.- dena
37.- Jakin nahiko nuke afaltzera etortzea ............................ ala ez.a.- erabakita badaukazueb.- erabakita daukazuenc.- daukazuen erabakita
38.- Gertatu ............................ azaltzeko ordu erdia beharko dut gutxienez.a.- zitzaidanab.- zaidanezc.- zitzaidanez
39.- Berandu zen eta nola bueltatzeko modurik ez ............................ , lagun bati deitu nion,bila etortzeko.a.- baineukanb.- nuenc.- nuenez
40.- Nire erabakiaren gainean zerbait ............................ gustatuko litzaidake.a.- esaten badidazueb.- esateac.- esaterik
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
31.- 32.- 33.- 34.- 35.- 36.- 37.- 38.- 39.- 40.-
34... Monografikoak: AZTERKETAK
41.- Zein da zuzena?a.- Familia babezteko garaian adore handia erakutzi zuenb.- Familia babesteko garaian adore haundia erakutsi zuenc.- Familia babesteko garaian adore handia erakutsi zuen
42.- Zein da zuzena?a.- Pasaden asteanb.- Pasa den asteanc.- Bi aukerak dira zuzenak
43.- ............................ konturatu zen ez zela Josunerentzat, Imanolentzat baizik.a.- Bidalduta gerob.- Biali ta geroc.- Bidali eta gero
44.- Nire ustez, ............................ bikote hori banatzeko ............................ izan.a.- diru ezan/arrazoi nagusiab.- dirua ez zen/arrazoia nagusiac.- dirua ez zen/arrazoi nagusia
45.- Horrela jarraitzen badugu, gure arteko ............................ .a.- tratuak ahutziko ditutb.- tratuak hautsiko ditutc.- tratuak autsiko ditut
46.- Zein da zuzena?a.- Eun da ogeita amarb.- Ehun eta hogeitamarc.- Ehun eta hogeita hamar
47.- Zein da gutun bati bukaera emateko egokia?a.- gehiagorik ez esaterako asmozb.- besterik esan behar ez dudanez geroc.- gehiagorik ez esatearren
48.- Eskutitz formal baten bukaeran, agurtzeko:a.- agur gozo batb.- agurtzen naizc.- agurtzen zaitut
49.- Zein da zuzena?a.- Zure anaia irizten denean, ahalik eta askarren aterako garab.- Zure anaia iristen denean, ahalik eta azkarren aterako garac.- Zure anaia iristen denean, harik eta azkarren aterako gara
50.- ............................, datorren astean ezkondu egingo naiz.a.- Badakizunezb.- Dakizunezc.- Badakizunez gero
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
41.- 42.- 43.- 44.- 45.- 46.- 47.- 48.- 49.- 50.-
2. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
35...Monografikoak: AZTERKETAK
2. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKO AKATSAK ZUZENTZEN
51.- Arduradunek beren bezeroei gertakari honen berri eman beharko ............................ .a.- lizkiekeb.- lieketec.- lizkiekete
52.- Beldur handia ematen ............................ ondorioek.a.- didateb.- dizkitc.- dizkidate
53.- Zure galdera guztiei erantzuna aurkitu ............................ .a.- nienb.- nituenc.- nizkizun
54.- Badakizu, lagunen artean honelako gauzak sarri gerta ............................ .a.- daitekeb.- daitezkec.- dezakete
55.- Gertatu zenari nik ez ............................ garrantzi handirik eman, baina Josebak bai.a.- nionb.- nuenc.- nizkien
56.- Lasai egon ............................ esan zidaten.a.- nadilab.- nendilac.- nekizkien
57.- ............................ jakin nahi izan nuen, baina ez zidan ezer kontatu.a.- Zer gertatuko denb.- Zer gertatuko zenc.- Zer gertatu zen
58.- Konponbidea aurkitzen lagunduko al ............................ niri?a.- dizkidazueb.- didazuec.- dizuet
59.- Datuak eman ............................ hitz egin nuen, zuzen zitzan.a.- zidanarekinb.- zizkidanarekinc.- nizkionarekin
60.- Nik ............................ ordainagiriak ez dira nahikoak gastua zuritzeko.a.- daukadanb.- dauzkadanc.- dudan
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
51.- 52.- 53.- 54.- 55.- 56.- 57.- 58.- 59.- 60.-
36... Monografikoak: AZTERKETAK
AHOZKO AZTERKETATIK JASOTAKOAKATSAK ZUZENTZEN
Segidan dituzu ahozko azterketatik jasotako zenbait esaldi. Zuzenduko al zenituzke?
Aditzaren aspektua:1. Hemen esertzen naiz? 2. Datorren hilean ematen dituzte emaitzak.
Aditz laguntzailea:3.Arazo horrek asko kezkatzen zait.4. Primeran pasatu nintzen oporretan.5. Nola funtzionatzen da tresna horrek?6. Horretarako kaxa horrek balio zait.
Aditzaren komunztadura7. Egun batzuk han pasatuko dut.8. Ezkerreko eta eskuineko irudiak aztertu dut.
Nominalizazioa9. Irakasleak esan dit aurkeztea.10. Saiatuko naiz ondo egitera.11. Gero kexatzea ez du ezertarako balio.
Posposizioak12. Senar-emazteak biok artean banatzen dituzte etxeko lanak.13. Emakume asko etxez kanpo egiten dute lan.14. Horren buruz ez dakit zer esan.
Beste:15. Gure lagun horrek badauka etxea, baina bestea erosi du.16. Beste motako janaria gustatzen zaigu guri.
Ere17. Ere bai, esan behar dut.18. Oporretara seme-alabak datoz ere.
Ezer/Inoiz19. Zer nahi duzu? –Ezer.20.Asteburuetan inoiz gaude etxean.21. Ez dakit zer gertatzen den, baina gaur ez dabil inor ez kalean.
Erlatiboa22.Asko dakitenak ez omen zaie gustatzen asko hitz egitea.23. Nire lankidea, Bilbon bizi dela, autobusez etortzen da egunero.
Azalpenezkoak24. Orain etxera noa, berandu dela.25. Isilduko al zarete! Ez dugula ezer entzuten!
Ondoen/gehien26. Denak dira politak, baina gorria gustatzen zait denetan gehiago.27. Zuk ezagutzen duzu hobetoen gizon hori.
Lexikoa:28. Batzuen ustez, porroak erretzeak ez dio minik egiten osasunari.29. Gure gizarteak aldaketa handiak jasan ditu azken urteotan.30. Senarra eta biok ondo eramaten gara.
Zalantzarik sortu bazaizu, jo 47. orrialdera.
37...Monografikoak: AZTERKETAK
ARIKETA-EREDUAKIRAKURMENA, 1.HE: aukera anitzeko galderak
IRAKURMENA, 2.HE: laburpen egokiena eta aurkitu hitzak testuan
IRAKURMENA, 3.HE: hutsuneak betetzeko esaldi-sorta
IDAZMENA, 1.HE: bidali e-maila lankideari
IDAZMENA, 2.HE: iritzi-artikulua aldizkari elektronikoan
IDAZMENA, 3.HE: eskutitza zuzendariari
38...
40...
42...
44...
45...
46...
38...
IRAKURMENA – 1.HEEgitekoaTestuan esaten dena kontuan izan, eta aukeratu erantzun zuzena.Idatzi letrak beheko laukietan, adibidean egiten den bezala.
Monografikoak: AZTERKETAK
Facebook Mark Zuckerberg-ek sorturiko webgune sozia-la da. Harvard unibertsitateko ikasleentzat sortua izanzen hasiera batean, baina orain mundu guztiari irekiadagoen sarea da. Erabiltzaile bakoitza bertako sareezberdinetan ibili daiteke eta, beste aukera batzuen arte-an, bere ikasketen arabera, bere bizitokiaren arabera edobere lanaren arabera aukeratuko du zein saretan hartunahi duen parte.
Oso ezaguna bilakatu da, hainbat enpresak negozioeredu berria ikusi zutelako Facebooken, baina, iragarkie-tatik lortzen zituzten irabaziak oso onak izan ez zirenez,negozio modelo horrek ez zuen arrakasta handirik izan.
2008an goi mailako tituludun jende gehien zeukan web-gune soziala bilakatu zen, besteak beste, 120 milioi lizen-tziatuk baino gehiagok eman baitzuen izena. Hainbestejendek izena ematearen arrazoia zera izan zen:Facebooken bertsioak hizkuntza askotan itzulita egoteakhainbat erabiltzaile erakarri zituen.
Facebooken izena AEBetako unibertsitateetan lehen urte-ko ikasleei eman ohi dieten liburutik dator. Liburu horre-tan ikasleen argazkiak agertzen dira, eta elkar errazagoezagutzeko asmoz ematen zaie liburu hori.
The Guardian egunkari ingelesaren arabera, 2008anCIAk 27,5 milioi dolarreko diru-sarrera egin zuenFacebooken. Sare honen datu basean sartzeak aukeraasko ematen dizkio CIAri, pertsonen mezuak, dituztenlagun sareak eta antolatzen diren ekintzak ikus ditzake-telako. Legearen kontrakoa da jarrera hau eta polemikahandia sortu du toki batzuetan, adibidez Kolonbian.
Wikipedia
............................................................HABEren 1. mailako azterketa
39...Monografikoak: AZTERKETAK
IRAKURMENA – 1.HE
Adibidea:0. Nork sortu zuen Facebook?
a. Mark Zuckerberg-ek.b. Testuak ez du zehazten.c. Webgune sozial batek.
1. Nork hartzen du parte eta nola Facebook izeneko web gunean?
a. Unibertsitateko ikasleentzat da, eta ikasleentzako taldea aukeratu behar dute.b. Norberaren interesen arabera, baina betiere ikaslea edo irakaslea izanda.c. Erabilera askea du, eta erabiltzaile bakoitzak aukeratzen du zein taldetan sartu.
2. Zer espero zen Facebookek ekarriko zuela?
a. Publizitate-enpresek zerbitzu ona emateko aukera ikusi zuten.b. Publizitatearekin negozioa egitea, nahiz eta azkenean ez lortu.c. Sare soziala izatea, eta enpresek zerbitzua doan eskaintzea.
3. Zergatik hazi zen hainbeste Facebook gunea 2008an?
a. Hizkuntza askotan erabili ahal izateak jendea animatu zuelako.b. Lizentziatuei baimena eman zitzaielako sarean parte hartzeko.c. 120 milioi gazte baino gehiago lizentziatu zirelako unibertsitateetan.
4. Nondik dator Facebook izena?
a. Unibertsitateko ikasleei matrikula egitean eskatzen dizkieten argazkietatik.b. Unibertsitateko ikasleek ikasketak hastean eskuratzen duten argazki-liburutik.c. Unibertsitateko ikasleek ikasketen amaieran jasotzen duten argazki-liburutik.
5. Ondorengo zein jarrera da ilegala?
a. Facebooken dirua inbertitzea.b. Facebooken aldeko jarrera izatea.c. Facebooken bidez informazioa lortzea.
Aukera ezazu erantzun egokia eta jar ezazu dagokion letra ondoko laukietan:
0.- a 1.- 2.- 3.- 4.- 5.-
40...
IRAKURMENA – 2.HE
Pedro Ramosek Administrazioa Euskaraz aldizkarian idatzitako artikulu batirakurriko duzu.
Monografikoak: AZTERKETAK
Slow food mugimendua
Dudarik gabe, osasuna da Slow food mugimenduaren onurarik han-diena jasoko duena. Izan ere, elikagai eta abereen hazkuntza iraun-korra bultzatzen du, hau da, modu tradizionala. Ondorioz, elikagaihobeak izango ditugu eta horrek, noski, osasun hobea eta gaixota-sunei aurre egitea dakar. Mugimendu honek mundu zabaleko jana-rien uniformetasuna galarazi eta lekuan lekukoari eman nahi dio bul-tzada,“janari azkarraren” kontra.
Elikagaiak nekazaritza iraunkorraren emaitzak dira, abere hazkuntzatradizionaletik datoz, arrantza ez-traumatiko batetik eta, bistan da,haien usain, gustu eta osaketa ere hobeak izango direla. Elikagai natu-ralek, bestalde, proteina gehiago dituzte, ur gutxiago, koipe saturatugutxiago, eta balio handiagoa bitamina eta mineraletan. Beraz, ustedugu gaixotasun kardiobaskular gutxiago izango direla, minbizi motajakin batzuetako kasu gutxiago. Gainera, gainkarga eta obesitateahobeto kontrolatzen laguntzen dute.
Egia da gaur egun oraindik, Slow food mugimendua ez dela osasun-plangintzetara iritsi, jende gutxik duelako horren berri. Mugimenduaindartuz gero, jateko ohitura osasungarriak hedatuko direlakoannago; besterik ez bada ere, janari azkarraren, elikagaien globalizazio-aren eta gustuen zapore uniformetasunaren kontra dagoelako.Horiek, azken finean, multinazional bakan batzuen esku daude.
Nire iritziz, filosofia modu hau zabaltzea komeni da. Esaerak honela-xe dio: ”Hobe da oinez eta segurua, eta ez azkar eta zulora”.Azkarjarduteak ez digu elikagaiak dastatzen uzten, eta horixe da janariakduen plazerik handiena! Presaka aritzeak azkarrago jatera behartzengaitu, nekezago asetzen gara eta behar baino kaloria gehiago hartzenditugu. Ez dago kolorerik! Bizitza honetan, gauza guztiak presarikgabe, baina etenik gabe.
Pedro RamosUPV-EHUko Farmazia Fakultateko irakaslea
Moldatua
............................................................HABEren 2. mailako azterketa
41...Monografikoak: AZTERKETAK
IRAKURMENA – 2.HE
1. egitekoaHiru laburpen hauetatik (A, B, C) zein da testuaren edukia ongien jasotzen duena. Idatzi letrabeheko laukian.
A Slow food mugimenduak gero eta abantaila gehiago eskaintzen ditu osasun-plangintzaorokorretan. Nekazaritza tradizionalaren onurak enpresa multinazionaletara hedatu dira,ohitura onak kontuan izan direlako.Idazlearen iritziz, lasai jatea, atseginagoa izateaz gain, edozeinek bere kabuz eta erraz egindezake eta biderik seguruena da.
B Slow food mugimenduak janari naturalak hobeak direla jakinda ere, ezinezkoa ikusten duosasun-plangintza orokorretara iristea. Izan ere, zailtasunik handiena nekazaritzatradizionalaren muga delako, ez baita iristen enpresa multinazionalen neurrietara.Idazlearen iritziz, patxadaz jateak, gehiago janarazi bai, baina jateko era osasungarriagoabultzatzen du.
C Slow food mugimenduak elikagai hobeak lortu nahi ditu, nekazaritza tradizionala bultzatuz.Joera hori osasun-plangintza orokorretara iritsi ez bada ere, hedatzeko aukera ikustendio, enpresa multinazionalen zapore-uniformetasunaren kontra egon arren.Idazlearen iritziz, komeni da gauzak patxadaz egitea. Jan ere hobeto jaten da horrela.
Testuaren edukia ongien laburtzen duen zatia
da.
2. egitekoaTestuan hitza aurkitu.Ondoren 3 azalpen irakurriko dituzu.Azalpenari dagokion hitza testuan aurkitu behar duzu.Idatzi hitza laukian, adibidean egiten den bezala.
Adibidea:
0. (1. paragrafoan) elikagaiaBizitzeko behar den gaia.
1. (3. paragrafoan) Usadioa, zerbait askotan errepikatzean sortzen dena.
2. (4. paragrafoan) Zentzumen baten bidez zerbaitez gozatu.
3. (4. paragrafoan) Gosea edo egarria berdindu arte jan edo edan.
42...
IRAKURMENA – 3.HEAriketa-mota: HUTSUNEAK BETETZEKO ESALDI-SORTANola egin:
• Ondorengo testuak 10 hutsune ditu.• Bilatu erantzun-orrian hutsune bakoitzetik kendutako esaldia eta
dagokion letra ipini erantzun-koadroan.• Erantzun-orrian 11 esaldi daude. Bat ez da testuko esaldia, eta dagokion
letra ez da kokatu behar erantzun-koadroan (alferrik dago).• Kontuan izan esaldi horien hasierako letra maiuskulak letra minuskulaz
ordezkatu direla.• Ariketa egiten hasi aurretik, bai artikulu osoa, bai kendutako esaldiak,
arretaz irakurtzeko gomendatzen dizugu.• Ariketa hau gainditzeko, 6 egin behar dituzu ondo.
Monografikoak: AZTERKETAK
SHOCK DOKTRINA
Ezagutzen ez duenari biziki gomendatzen diot Naomi Klein-en Theshock doctrine liburua, luze samarra izan arren —ia 700 orrialde gaz-telaniaz— (_1_). Baina zertaz da liburua? Hasteko, shockaren bi inge-niari aurkezten dizkigu: bata, Ewen Cameron psikiatra, elektroshoc-ken, drogen eta abarren erabilerak ikertu zituena, CIAk finantzatuta.Helburua? Gizakiaren gogoa eta nortasuna suntsitzea, (_2_), gerohutsetik hasita “berreraikitzeko”. Tratamendurako teknika eztabaida-tua psikiatrian, baina eraginkortasun handiz erabilia tortura-zentroe-tan presoarengandik nahi dena lortzeko.
Eta beste Shock doktorea? Ba, Milton Friedman. Liburuan azaltzenzaigu azken 30-40 urteotan muturreko liberalismo ekonomikoa (_3_)—The Chicago Boys— shock traumatikoen bidez! Normalean jendeakinola ere onartuko ez lituzkeen neurriak, shock-egoerak —herriengogoa eta nortasuna zeharo ahulduta uzten dituzten horiek— baliatuzezartzen dira. Zer neurri? Merkatu hutsaren lege gordina, ekonomia-ren erabateko arau-gabetzea, gizarte-babes guztien ezabatzea, (_4_),sindikatuak indargabetzea... Eta hori era guztietako giza eskubideenurraketa eta itzelezko sufrimenduaren gainetik.
......................................................................Osakidetzaren 3. mailako azterketa
43...Monografikoak: AZTERKETAK
IRAKURMENA – 3.HE
Shock egoera horiek izan litezke diktadura bortitzak (Txilen Pinochetena…), edo gerrak(Thatcherrek Malvinetako gerra erabili zuen nazio-sentimenduaz baliatu eta sindikatuak ahultze-ko...), edo trantsizio-egoera zailak. Tristea gertatzen da irakurtzea ANCk Hego Afrikan edoSolidarnösc-ek Polonian, agintera iristean, nola ahaztu behar izan zituzten beren gizarte-progra-mak, (_5_). Eta N. Kleinek kontatzen du Txinak —gogoratu Tiananmengo sarraskia— edo Errusiaknola lortu duten kapitalismoa ezartzea, izu-ikararen laguntzaz. Eta kontatzen du Asian eta bestehainbat lekutan nola ustiatu dituzten hondamendiak ere, batzuetan naturak eraginak —urakanakNew Orleansen, tsunamiak Indonesian...— itzelezko negozioak egiteko;
(_6_).Aztertzen du, halaber, Dorre Bikien shocka nola erabili duten multinazionalek etekin lotsa-gabeak ateratzeko nonahi, (_7_). Eta ildo berean, aztertzen ditu Iraken, okupazioaren ostean, eza-rritako neurri ekonomiko lizunak, Paul Bremen-en eskutik.
Kasualitatez, Israelen azken erasoekin Gaza odoletan gorri zegoela irakurri nuen estatu juduarieskainitako atala. Batere ez bihotz-altxagarria! Ekonomiaren ikuspegitik Israelek bakerako interesguztia nola galdu duen adierazten du, (_8_).
Liburuak zer pentsatu asko eman eta aldika ilea lazten dizu, (_9_):“Shocka bukatzen ari da: herri-berreraikuntzaren gorakada”, eta Hego Amerikako zenbait herrialdek harturiko bide berriak sar-tzen ditu hor, baita Chicagoko Eskolaren tresna izan diren Nazioarteko Diru Funtsaren, MundukoBankuaren eta Munduko Merkataritza Erakundearen gainbehera ere.
Eta liburu jakingarri hau aipatu nahi izan dut egungo krisia ulertzen laguntzen duelako, eta egun-go krisiak baduelako shock psikologikotik dezente; beraz, komeni da azti ibiltzea, giro berezi hone-taz baliatuz, (_10_), berdin da french, spanish edo basque bertsioan izan.
Iñaki MendigurenArgia, 2009-03-15. Egokitua
ERANTZUN-ORRIAA. horregatik deitzen du “desastrearen kapitalismoa”B. herri-zerbitzuak pribatizatu eta multinazionalen negozio-iturri bihurtzea C. argigarria eta irakurterraza baita D. osasunaren mesedetarako zena inongo zalantzarik gabeE. berriro ere Chicago Boys-en errezeta ozpinak irentsi beharrik izan ez dezagunF. ekonomia aurrera ateratzeko ezinbestekoa zuten atzerriko laguntza eskuratzeko xantaiapean
G. nola zabaldu duten munduan haren ikasle sutsuek H. eta nola segurtasuna eta gerra bihurtu diren Israelgo ekonomiaren zutabe nagusi I. baina azken atalak bidea zabaltzen dio itxaropenari J. pertsonaren oroimena ezabatu eta “garbi” uztea
K. terrorismoaren mamua eta segurtasunaren obsesioa bultzatuz
ERANTZUN-KOADROA
1.- 2.- 3.- 4.- 5.- 6.- 7.- 8.- 9.- 10.-
44...
Gaia kontuan hartu eta behean agertzen den inprimakia bete behar duzu.Gutxienez 100 hitz idatzi behar dituzu.
Monografikoak: AZTERKETAK
GAIA: Lankide baten mezua jaso duzu. Hiru hilabetez ikastaro batean egon da eta lanekoberriak jakin nahi ditu.Eman idatziz erantzuna.
Oharrak:• Oso kontuan hartu behar duzu gaia eta eskatzen zaizun ariketa-mota (inprimakia betetzeko eskatzen bazaizu –eskaera, mezu elektronikoa, etab.).• Zuzentzeko orduan hauxe hartuko da kontuan:
- Eskatutako guztiari erantzun diozun- Ideiak garbi adierazi dituzun- Euskara nola erabili duzun: egoki, zuzen eta aberats
............................................................IVAPen 1. mailako azterketa
IDAZMENA - 1.HE
Bidali Gorde Baztertu
Norentzat
Gaia
Idatzi mezua
Kaixo, Maite:Zer moduz? Nik ikastaroa ostiral honetan amaituko dut.Datorren astean lanean izango naizberriro.Zer moduz hortik? Ez naiz zerbitzuko inorekin egon ikastaroa hasi nuenetik.Kontaidazu den-dena: zer gertatu den azken hiru hilabetean, zer aldaketa egon den, zer lan-karga daukagun…
Astelehena arte.
Bidali Gorde Baztertu
Norentzat
Gaia
Erantzun mezuari
45...
Oharrak:• Garbi idatzi eta saiatu letra argia egiten. Idazteko boligrafoa erabili.• Gogoratu gutxieneko hitz kopurua bete behar duzula (200 hitz).• Zure idazlana zuzentzean, arlo hauek hartuko dira kontuan:
- eskatutakoari erantzun diozun- testu egokia osatu duzun- euskara egokia, zuzena eta aberatsa erabili duzun
Monografikoak: AZTERKETAK
IDAZMENA – 2.HE
Euskaltegian aldizkari elektronikoa duzue. Bertan astero gaiak proposatzen dira,ikasleek iritzia eman dezaten.Aste honetako gaia hauxe da:
UNIBERTSITATERA JOAN ALA LANBIDE BAT IKASI.ZER GOMENDATUKO ZENUKE?
Eman zure iritzia. Gutxienez, 200 hitz idatzi behar dituzu.
Iritzia emateko, zure esperientzian edo ingurukoenean oinarrituta, ondoko puntu hauek erabil ditzakezu:• Aukera bakoitzaren alde onak eta txarrak• Gaurko ikuspegia eta iraganekoa• Gazteen nahiak eta gurasoenak• Lan merkatua, enpresen eskaera, krisia…• Unibertsitateko prestakuntza• Zure gomendioa baten edo bestearen alde
EZTABAIDAGUNEAIdatzi hemen zure iritzia............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
............................................................HABEren 2. mailako azterketa
46...
Gaia kontuan hartu eta eskutitza egin behar duzu.Gutxienez 180 hitz idatzi behar dituzu.
Monografikoak: AZTERKETAK
IDAZMENA - 3.HE
GAIA: Beste lanpostu bat eskaini dizu zuzendariak. Ez onartzea erabaki duzu.Alderatu oraingo lanpostua eta eskaini dizutena: lan-baldintzak, lan-giroa, prestakuntza,erantzukizuna…Idatzi eskutitza zuzendariari.Arrazoitu zure erabakia.
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
Oharrak:• Oso kontuan hartu behar duzu gaia eta eskatzen zaizun ariketa-mota.• Zuzentzeko orduan hauxe hartuko da kontuan:
- Eskatutako guztiari erantzun diozun- Ideiak garbi adierazi dituzun- Euskara nola erabili duzun: egokitasuna, zuzentasuna eta aberastasuna
............................................................IVAPen 3. mailako azterketa
47...Monografikoak: AZTERKETAK
16. beste mota bateko17. baita ere,18. ere badatoz19. ezer ez20. ez gaude inoiz21. ez dabil inor22. dakitenei23. bizi dena24. berandu da eta/baita25. ez dut eta/ez baitugu26. gehien(a)27. ondoen(a)28. kalte29. izan ditu30. konpontzen gara
1. eseriko2. emango3. nau4. nuen5. du6. dit7. ditut8. ditut9. aurkezteko10. egiten11. kexatzeak12. bion artean13. etxetik kanpo14. horri buruz15. beste bat
0-a 1-c 2-b 3-a 4-b 5-c
2. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKOAKATSAK ZUZENTZEN (30-35)
1. MAILAKO AZTERKETA IDATZIETAKOAKATSAK ZUZENTZEN (24-29)
IRAKURMENA – 1.HE (38-39)
IRAKURMENA – 2.HE (40-41)
IRAKURMENA – 3.HE (42-43)
AHOZKO AZTERKETATIK JASOTAKOAKATSAK ZUZENTZEN (36)
1. egitekoa: C2. egitekoa: 1-ohitura; 2-dastatu(tzen); 3-ase(tzen)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C J G B F A K H I E
ERANTZUN-ORRIA
✓
Giza Baliabideetako zuzendariaren 8/2010 Jarraibideak. Informazio gehiago: www.osakidetza.net>Giza baliabideak>Euskara>Baliokidetza
Osakidetzako langilea bazara eta beste erakunde batekoeuskara egiaztagiria baduzu, eska ezazu Osakidetzako
hizkuntza-eskakizunarekin baliokidetzea. Epea zabalik urte osoan.
OSAKIDETZAKOHIZKUNTZA-ESKAKIZUNEN
BALIOKIDEAK
297/2010 Dekretua, euskara-egiaztagirien baliokidetzei buruzkoa.