INFORMAZIO ETA
KOMUNIKAZIO
TEKNOLOGIAK ESKOLETAN
BERMATZEKO SAIKAKERAK
EAEan
EREDUAK/PROGRAMAK
JONE MANTEROLA
MIREIA RODRIGUEZ
JOSUNE LANDA
AURKIBIDEA:
1.- SARRERA ................................................................... 4
1.1 SARRERA................................................................. 4
1.2 Gure lanaren aurkezpena........................................... 5
2.- EREDUAK ETA PROGRAMAK .......................................... 6
2.1 Programen historiaurrea ............................................ 6
2.2 IKASIZ eta Heldutasun ereduaren deskribapena............ 8
2.2.1 IKASIZ programa ................................................ 8
2.2.2 Heldutasun eredua ............................................ 10
2.3 Eskola 2.0 proiektuaren sakonketa............................ 12
2.3.1 SARRERA ......................................................... 12
2.3.2 HELBURUAK ..................................................... 14
2.3.3 EKIPAMENDUA.................................................. 14
2.3.4 EDUKIAK ......................................................... 16
2.3.5 IRAKASLEEN PRESTAKUNTZA ............................. 17
2.3.6 ABANTAILAK ETA DESABANTAILAK...................... 18
2.3.7 KOSTUA........................................................... 19
2.4 Ikastetxe bateko esperientzia (Eskola 2.0 Proiektua San
Martin Agirre Ikastetxean) ..................................................... 20
2.4.1 HELBURUA ....................................................... 20
2.4.2 HARDWAREA .................................................... 21
2.4.3 KONEKTAGARRITASUNA..................................... 21
2.4.4 SOFTWAREA..................................................... 21
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 2
2.4.5 EDUKIAK ......................................................... 22
2.4.6 PRESTAKUNTZA ................................................ 22
2.4.7 TRESNAK 5. MAILAKO GELA BAKOITZEKO ............ 23
3.- ONDORIOAK............................................................. 24
3.1 Eskola 2.0 kudeatzeko konplexutasuna ...................... 24
3.2 Formazioaren eta inguruko ebaluazio eta gogoeta ....... 25
3.3 Tresneria eta konexioa ............................................ 26
3.3.1 WiFi konexioa ................................................... 26
3.3.2 Tresneria eta erabilpena..................................... 27
3.4 Proposamen eta eskaerak ........................................ 27
3.4.1 Ikastetxeei zuzenduta........................................ 27
3.4.2 Administrazioari zuzenduta................................. 28
4.- BIBLIOGRAFIA .......................................................... 31
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 3
1.- SARRERA
1.1 SARRERA
Teknologia berriak gure belaunaldiarekin batera hazten joan dira,
oso bizkor eta era “GLOBALEAN”. Bakoitza bere erritmoan, haur ,
gazte, heldu … baina guztiok ohartzen gara aurrerapen
“HAUETAZ/digitaletaz”.
Teknologia berriak erraztasun handiak eskaintzen digu. Gure
ikasketetan ikusten ari garenarekin esan dezakegu teknologia berriek
hezkuntzan badutela zer esana. Baina orain arte teknologia berri
horiek nahiko isolaturik egon dira hezkuntzan, orain ordea beraien
erabilpena bultzatu nahi da, baina zergatik? Eta nola?
Teknologiak hezkuntzan sartzeko arrazoi garrantzitsu bat du,
izan ere, teknologia berriek aukera interesgarri bat ematen dute
hezkuntzaren arloan.
Horretaz gain
teknologia berriek
hezkuntzan izan
duten garapenean eta
haietaz espero zena
harrigarria da, teoria
ezberdinak planteatu
baitira. Hauek
eskaintzen dizkiguten
abantaila ezberdinak
honakoak izan daitezke, adibidez, txatak, solasguneak edo e-maila.
Azken finean, abantaila horiei esker hezkuntza osatuagoa bihurtu
dezakegu eta baita hauetaz baliatzea oso interesgarria izango
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 4
litzatekeelako, bai ikasleei, zein irakasleei eta gurasoei erraztasunak
ematen dizkiete informazio gehiago lortzeko eta elkar trukatzeko.
Ordenagailu eta internetari esker ikasleek informazio gehiago
lor dezake edozein gairi buruz, baina baita ere ikasleei erakutsi egin
behar zaiela baliabide horiek erabiltzen, aurrerago era autonomia
batean erabil dezaten. Bestalde, oso interesgarria iruditu da
teknologia berriei buruz egiten den planteamendua. Argi eta garbi
dago ez dakigula zein izango den etorkizuna baina argi dagoela
teknologiak gure gizartearen parte direla gaur egun eta baliabide oso
interesgarria dela.
Hortaz, zergatik ez sartu hezkuntzan? Ez dago arrazoi sakonik
teknologia berri horiek hezkuntzan ez sartzeko, haiei esker informazio
gehiago lortu badezakegu, baita elkar trukatu, gainera klaseak
ematerako orduan baliabide oso interesgarri bat da. Beraz, teknologia
berriek hezkuntzan badute bere lekua eta jakin behar da horiek nola
erabili. Artikuluak dioen bezala ordenagailuak eskolan ez dira soilik
horien erabilpen mekanizatu bat irakatsi edo ikasteko, baizik eta
baliabide bat bezala erabiltzeko eta ahal den neurrien ikasleek era
autonomo batean informazioa bilatu eta erabiltzen ikasteko.
1.2 Gure lanaren aurkezpena
Gure lanarekin lortu nahi duguna zera da, hezkuntzan teknologia
berriak aplikatzeko eman diren saiakera desberdinen azterketa bat
egitea, azkenekoan sakonduz eta ikastetxe bateko esperientzian izan
diren eragozpenak eta ondorioak ekarriaz.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 5
2.- EREDUAK ETA PROGRAMAK
2.1 Programen historiaurrea
Teknologiaren garapen historikotik sortu da informatika —
ingelesezko “Computer Science” delakoa—, bere helburutzat
informazioaren tratamendu automatizatua duena.
Hasieran makina elektromekanikoek egiten zuten lan hori, gero
ordenagailu elektronikoen bata
bestearen ondorengo belaunaldiek, eta
etengabe joan da miniaturizatuz sistema
informatikoaren alderdi fisikoa, hau da,
hardwarea. Fenomeno horretaz gainera,
garrrantzi handiko beste bat ere egon
da, gaitasun telematikoarekin zerikusia
duena: sareak elkarri lotuz mundu
mailako sare bat eraiki da, Internet, eta
etengabe zeharkatzen dute ezin konta ahala bulkada elektrikok,
alegia, informazio digitalizatuak. Hortik inguru teknologiko berri bat
sortu da, informazio-sistema elkarreragileak erabiltzen dituena.
6
Gaur egun sortzen ari den “jakintzaren gizartearentzat”
informazioa da mugarria, hori kritikoki aztertuz eta landuz eraikitzen
baita ezagutza. Berori kudeatzen duten sistemak garrantzitsuak dira
mundu akademikoan eta zientifiko-teknologikoan, baina baita
herritarren eguneroko bizitzan ere, haien bitartez egiten baititu
gizabanakoak lehen zuzenean egiten zituen ekintzak. Horren
ondorioz, murriztu egiten dira denbora eta espazioa, berehala eta
urrutitik eragin daiteke, eta horren guztiaren helburua da kontrola,
nahi dena egitea, horixe baita egungo teknologiaren paradigma:
online erosketak, denetariko kontsultak, prentsa digitala, online
ikasketak, beste pertsonekin komunikatzea eta abar hainbeste
aurreratu dira azken urteotan, ezen ezinbestekoak ari baitira
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK
bihurtzen edonoren bizitza pribatuan eta profesionalean.
Ekonomiaren ikuspuntutik, informazio-teknologiak garapenaren eta
aurrerapenaren motor berritzat hartzen dira.
Ondorioz, bistan da hezkuntza orokorreko etapa honetan
beharrezkoa dela curriculumaren barruan egotea informazioa
tratatzeko teknologia, bi aldetatik. Batetik, ikasleak ezagutu eta
erabiltzeko gai izan behar du, beste arloak ikasteko tresna gisa.
Bestetik, gizarte aldakor honetan aise moldatzeko gai izan behar du,
eta kritikoa eta arduratsua izan aurrerapen teknologikoen aurrean.
Paradigma teknologiko berri honen testuinguruan, 90.
hamarkadatik aurrera, Eusko Jaurlaritzatik Euskal Autonomi
Erkidegoan emaitza onik izan ez duten hainbat ekimen desberdinekin
saiatu izan dira, hala nola, 2000hiru ekimena, Premia plana I, Premia
plana II eta PESI programa.
Bilakaera guzti honen egungo saiakera Ekola 2.0, Ikasiz eta
Heldutasun Ereduaren izenpean ematen ari da. Ekimen hauen
garapena ondorengo ataletan landuko dugu.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 7
2.2 IKASIZ eta Heldutasun ereduaren
deskribapena
2.2.1 IKASIZ programa
IKASIZ… AlhóndigaBilbaok duen prestakuntzako eskaintza
biltzen duen programa da. Programa
honek ondotxo daki sorreratik hezkuntza-
arloko programazio ez-formala eskaini
ahal dela, pluraltasuna, dinamismoa eta
berrikuntza oinarritzat hartuta.
Programazio erakargarria, dinamikoa eta
ñabarduretan aberatsa eskaini nahi dugu.
Balioaren kate bat sortu nahi dugu, eta
haren garapenak ezin ukituzko teoriatik esperientzia baliotsuaren
materialtasunera joko du.
8
2.2.1.1 HELBURUAK
• Prestakuntzako eskaintza erakargarria, eskuragarria eta
kalitatekoa aurkeztu nahi dugu.
• Ikaskuntzaren bidez gozatu nahi dugu.
• Programazioaren bidez hainbat balio sustatu nahi ditugu, hala
nola, begirunea, berdintasuna, askotarikotasuna eta
aniztasuna.
• Belaunaldien eta kulturen arteko elkarrizketa sustatuko duten
jarduerak bultzatu nahi ditugu.
• Bi hizkuntzetan edota hainbat hizkuntzetan egindako jarduerak
sustatuko ditugu, eta arreta berezia egingo diegu euskara
komunikazio-hizkuntza gisa duten programei.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK
AlhóndigaBilbaoko Mediatekak funtsezko zeregina betetzen du
hezkuntzaarloko proiektu horretan. Bera da IKASIZ… programaren
sustatzailea eta bultzatzailea.
Gainera, IKASIZ... programan, profesional espezializatuak
arituko dira lankidetzan. Programak unibertsitateekin, eta hango
irakasle eta ikertzaileekin lankidetzan egingo ditugu, eta kultura-,
gizarte-, arte ingurumen- edo programatze-arloko enpresekin,
elkarteekin eta eragileekin ere bai.
9
2.2.1.2 HARTZAILEAK
Haurrak eta gazteak.
0 urtetik 18 urte bitartekoak. Azalpen- eta olgeta-izaera
nabarmena izango duten jarduerak diseinatuko ditugu haientzat,
lagungarriak izango baitzaizkie ikaskuntzako arlo berrietara zabal
daitezen.
Helduak, familiak, ikusle seniorrak.
Bizitza osoan zehar etengabeko ikaskuntzan aritzea oinarri
garrantzitsu bat da norberaren aberastasuna lortzeko. IKASIZ...
proiektuak lan egingo du jende helduarentzako programazioa
prestatzeko, eta, ildo horretan, ahalegina egingo du bizitzaren tarte
horretan dauden taldeek dituzten kezkez arduratzeko.
Beharrizan bereziak dituzten pertsonak.
Eskubide unibertsala da kultura eskuragarri izatea. IKASIZ...
programaren helburuetako bat da hezkuntza-arloko programazio
osokoa eskaintzea, beharrizan bereziak dituzten taldeek
AlhóndigaBilbaoren kultura-eskaintzan gehiago parte har dezaten.
Programa bereziki zuzenduta dago Bilboko hiribilduko taldeei, baina,
oro har, zabalik dago Bilbo metropolitarreko udalerri guztiei eta
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK
Bizkaiko probintziako gainerako udalerriei ere bai (ikastetxeak,
ikastolak, eskola publikoak, aisialdiko taldeak, gobernuz kanpoko
erakundeak, gazteguneak, era guztietako elkarteak, lanbidealdeko
taldeak, eta abar barne hartuta).
AlhóndigaBilbao proiektuko gainerako programei eta proiektu
orokorrei loturik dauden profesionalak eta taldeak.
2.2.2 Heldutasun eredua
Hautatutako ikastetxeei irakasle erdi baten ordu-kredituak
emango zaizkie, IKT ikastetxeko dinamizatzailea edukitzeko, IKT
ikastetxe-eredua proiektuari lotutako ekintzak gauza ditzan. IKTen
ikastetxeko dinamizatzaileak zeregin hauek izango ditu:
1. Laguntza-zerbitzuen laguntzarekin, Hezkuntza Sailak
zehaztutako IKT ikastetxearen heldutasun-eredua gauzatzeko
ikastetxean gauzatuko den berariazko plana jakinaraztea
gainerako irakasleei.
2. Ikastetxeak IKTei lotuta egiten dituen ekimenak dinamizatzea,
koordinatzea eta ikuskatzea. Ekimen horiek guztiak IKT
ikastetxearen heldutasun-eredutik eratorritako planaren
barruan egongo dira.
3. Ikastetxean IKTen erabilera pedagogikoa bultzatzea, bai eta
hezkuntzako eragile guztien parte-hartzea ere teknologia
horietan:
• IKTen hezkuntzako erabilerako jardunbide egokien eta
ondo ateratako esperientzien argitalpena hedatzea
ikastetxeko irakasleen artean, bai eta eremu eta etapa
bakoitzean teknologia horiek erabiltzen eta egokitzen
laguntzea ere.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 10
• Parte hartu behar duen bileretan parte hartzea,
hezkuntza-eragile guztiei IKTak erabiltzen laguntzeko,
IKT ikastetxe-ereduak zehaztutako planaren barruan.
4. Ikastetxerako ezarritako IKT heldutasun-maila lortzeko
irakasleek eduki beharreko prestakuntza identifikatzea eta
gomendatzea.
5. Ikastetxeak dituen baliabide teknologiko finko eta mugikorrak
erabiltzeko ordutegiak eta moduak proposatzea. Baliabide
teknologiko finko eta mugikorrak noiz erabil daitezkeen jakiteko
agenda egitea.
6. Harreman teknikoak eta prestakuntza-harremanak izatea
laguntza-zerbitzuekin, heldutasun-ereduak ezarritako helburuen
jarraipena egiteko eta helburu horiek lortzeko.
11
2.2.2.1 Berariazko baldintzak, hartutako eginkizunak:
Eskaera onartzeko jarraibide hauetako baldintza orokorrak eta
jarraian ezartzen diren berariazko baldintzak bete beharko dira:
1. “IKTen ikastetxeko dinamizatzailea” karguaren arduradunak
berariazko zuzenezko zein Internet bidezko prestakuntza
ekintzetan eta mintegietan parte hartzeko konpromisoa
hartzea. Proiektuan parte hartuko duten ikastetxeak biltzeko,
koordinatzeko eta aholkatzeko balioko dute mintegi horiek.
2. Proiektuan lehenengoz sartzen diren ikastetxeak datorren
ikasturtean zehar IKT Hobekuntza Plana zehaztu beharko dute.
Jarraipena eskatzen duten ikastetxeak, ezin izan badute osatu
beroien IKT Hobetze Plana aurtengo ekitaldian, 2008ko urriaren
15erako bukatuta izateko konpromisoa hartuko dute.
3. IKTen koordinazio-taldea edo batzordea sortu – jarraipeneko
proiektuen kasuan mantendu - beharko dute. Ikastetxearen
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK
baliabideen eta antolaketa-egituraren arabera, ikastetxe
bakoitzak talde bat sortu beharko du IKTen ikastetxe-eredua
abian jar dadila dinamizatzeko, bai eta irakasleek, ikasleek eta
familiek parte hartzeko ere.
4. Proiekturako egin beharreko jarduera guztiez gain, lehenengoz
proiektuan sartzen diren ikastetxeak gutxienez 10 saio burutu
beharko dituzte ikasturtean zehar, proiektua ondo atera dadin
bultzatu beharko diren koordinazio eta prestakuntzarako. Saio
horien plangintza IKT dinamizatzaileak egingo du, aurretik
aipatutako taldearekin batera.
2.3 Eskola 2.0 proiektuaren sakonketa
Behin iragana ezagututa, orainari
heldu behar diogu. Horretarako, Eskola
2.0 proiektuaren inguruan hitz egingo
dugu: zer den, nola eramaten den
aurrera, zer baliabide dituen, proiektu tematikoak … Hona beraz,
puntu guzti horien xehetasunak.
2.3.1 SARRERA
Gaur egun hezkuntzan oso hedatua dagoen proiektu bat dugu
ESKOLA2.0 Ikastetxe askotan digitalizazioaren aldeko apustua egin
zen, IKT-ak heziketan eragiteko beharrezko baliabidez horniturik
zegoelarik. Hau dela eta, honen asmorik nagusiena IKT-ak
ikastetxeetan integratzea da. Baina jakina, ez da ikasle bakoitzari
ordenagailu minieramangarri bana ematea bakarrik, funtsean XXI.
mendeko ikasgela digitalak martxan jartzea da, azpiegitura
teknologikoak eta oinarrizko konektibitatedunak, ikasgelak
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 12
INTERNETera zabaldu behar direlako eta gure ikasleek, jatorrizko
gizaki digitalak, Ezagutza Gizartearen erronkei aurre egin behar
dietelako.
Eskola 2.0 proiektuak eragile berritzaileak ekarri nahi ditu IKTak
ikas-irakas prozesu orotan txertatuz eta aukera berriak eman
ikasgelako hezkuntza erantzunak hobetzeko: irakaskuntza
pertsonalizatua, lankidetza proiektuak … Azken finean IKTa beste
baliabide bat bihurtzea nahi da, alegi, ikasle orok eguneroko
jardunean erabiliko duen beste lan tresna bat izatea.
Zalantzarik gabe, ikasgeletan IKT-ren integrazio eraginkorra
irakasleen eskutik eratorri beharko da, hain zuzen ere, oinarrizko
gaitasun digitalak eskuratu dituzten irakasleengatik: teknologia
prestakuntzaz aparte IKT tresnak baliabide didaktiko gisa erabiltzeko
metodologian gaituak.
2.0 Eskola programak aurrerapauso handia dakar; izan ere,
hezkuntzan, Informazioaren eta Komunikazioaren teknologia berriak
sartzen ditu. Jaurlaritzaren Kontseiluak 2009ko ekainaren 5ean
erabaki zuen Euskadin programa hori sartzea, eta hori 2010. urteko
ekitaldian ikusi zen Lehen Hezkuntzako hirugarren zikloko ikasgelak
guztiz digitalizatu, irakasleak software librea eta metodologia berriak
erabiltzeko prestatu eta multimedia-edukiak egin zirenean.
Proiektu honetan, Lehen Hezkuntzako ikasleek hartzen dute
parte, oraindik Haur Hezkuntzakoak txikiak baitira. Hauek ere
teknologia berriekin zuzeneko kontaktua badute ere, oraindik ez dira
Eskola 2.0 proiektuan sartu.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 13
2.3.2 HELBURUAK
• Irakasleak IKT-dun gaitasunetan trebatzea.
• Ohiko ikasgelak ikasgela digitalak bilakatzea.
• Ikasgelako metodologia aldaketari laguntzea.
• Eten digitala murriztea.
• Lan dinamikoa, parte hartzea, beste ikastetxeekin
lankidetzan eta sarean sustatzea.
• HEZIKETA KALITATEA HOBETZEA.
Helburu guzti hauek oso garrantzitsuak dira eta egungo
ikastetxeetan txertatuta daude. Hauen helbururik
nagusiena heziketa kalitatea hobetzea da eta hau lortzea
ezinbestekoa da egungo sisteman.
2.3.3 EKIPAMENDUA
Proiektu hau aurrera eraman ahal izateko, aurretik ekipamendua
zehaztea beharrezkoa da.
HARDWAREA
GELA BAKOITZEKO EKIPAMENDUA:
Armairu elektrifikatua eramangarrien bateriak kargatzeko eta
berauek gordetzeko, 28 ekiporentzat. Neurriak: 82 cm x 116 cm x 54
cm (zabalera x altuera x sakonera).
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 14
Arbel digital elkarreragilea: 77”-ko azalera aktiboduna eta
altuera doigarria duena. Neurriak: 165,7 cm x 125,7 cm x 13 cm
(zabalera x altuera x sakonera).
Minieramangarri bat ikasle bakoitzeko eta bi minieramangarri +
TFT + teklatua irakasleentzat.
Wifiko sarbide gune bat, gelako ordenagailuak bai intranetera bai
internetera konektatzea ahalbideratuko duena.
IKASTETXE BAKOITZEKO EKIPAMENDUAK
Wifi kontrolagailu bat sare birtualak definitzeko, erabiltzaileak
esleitzeko eta egiaztapena eta segurtasuna kontrolatzeko.
Ikastetxe batean egon beharreko baliabide eta material
desberdinak zein diren esan
eta gero, ikas tresnak zein
diren azaltzea egoki
iruditzen zaigu. Mini
ordenagailu hauek bakarrik
izatea ez da garrantzitsuena
baizik eta, hau aurrera
eramateko ikas tresnak
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 15
instalatuta izatea ere beharrezkoa da. Ordenagailu txiki hauek hutsik
datoz eta haurrek erabili ahal izateko, landu nahi diren edukiak
bertan instalatzea edo txertatzea ezinbestekoa da.
SOFTWAREA
Ordenagailu eramangarriak ikastetxeetan entregatuko dira,
oinarrizko softwarea instalatuta dutela. Oinarrizko konfigurazioak
abiatze bikoitza izango du: GNU/ Linux eta Microsoft XP Profesional.
Bi sistema eragile horietan, gutxienez, ofimatikako softwarea
(OpenOffice), nabigatzailea (Mozzila Firefox), antibirusa eta
plataforma anitzeko bestelako aplikazioak instalatuko dira, eta horiek
euskarazko eta gaztelaniazko bertsioak eskaintzen dituztenean
lizentzia librean, lehentasuna emango zaie. Ikastetxeak uste badu
egile-eskubideen legeak babestutako softwarea erabili behar dutela,
Hezkuntza Sailari eskatu beharko dio. Honek berriz, egoki irizten
badio, lizentziak emango dizkio ikastetxeari. Guztiz debekatuta
gertatuko da jabetza intelektualeko eskubideak urratu dezakeen
softwarerik instaltu edo erabiltzailea.
2.3.4 EDUKIAK
Interneten erabil daitezkeen materialen gida bat prestatu behar
da eta Agrega sarearekiko
loturak ezarri. Sare hori
autonomia-erkidegoek eta
Hezkuntza eta Zientzia
Ministerioal partekatzen
du, eta Espainiako
hizkuntza ofizial guztietara
itzulita dago.
Era berean, metodologia-proposamen guztiak aurrera ateratzeko
material bereziak egongo dira.
ESTADISTIKAK
ESKOLA 2.0
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 16
Lehen Hezkuntzako 5-6. mailako ikasleek adibidez, hainbat eduki
lantzen dituzte: ingurune arloa, matematika, euskara, gaztelania eta
ingelesa. Hori dela eta, aurretik aipatutako eduki digital hauek
ordenagailuan bertan txertatzea beharrezkoa da.
2.3.5 IRAKASLEEN PRESTAKUNTZA
Ekipamendu guztia eta ikastresna egoki guztiak zein diren ikusi
eta gero, esan behar da, irakasle nahiz tutoreek beharrezko
prestakuntza jasotzea ere nahitaezkoa dela. Alde batetik, ezagutzen
ez duten proiektu baten aurrean daudelako eta bestetik, ezagutza
minimo batzuk hartzea ezinbestekoa delako. Prestakuntza saio hauek
normalean berritze guneetako aholkulariek ematen dituzte eta
honako alderdi hauek hartzen dira kontuan:
• SOFTWARE LIBREan eta 2.0 tresnetan oinarrituriko
ezagutzak.
• Eduki elebietan: euskara eta gaztelera
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 17
2.3.6 ABANTAILAK ETA DESABANTAILAK
Proiektu honen nondik norako guztiak azaldu eta gero, onen
abantaila eta desabantailak aipatzea esanguratsua dela iruditzen
zaigu:
ABANTAILAK
DESABANTAILAK
• Denbora aurrezten du.
• Elbarrientzako laguntza.
• Informazioa azkar
bilatzen du.
• Errakuntzak izateko
probabilitate txikia.
• zuzentzeko erraza.
• onuragarriagoa.
• Instalatzeko arazoak.
• Ekonomikoki ez da
guztiontzat.
• Nekagarria (gorputz-
jarrera).
• Prozesua mekanikoki
geratu daiteke.
• Pertzeptzio falta.
• Mantentzea eskatzen du.
Eskoletan, teknologia onuragarria eta erabilgaria izango da nola
ulertzen ditugun kontzeptu hauen arabera eta horrek nola eramaten
den praktiketara. Modu tradizional batean, ordenagailu baten
erabilera ez doa eskola igortzailea, baina pertzepzio berri batekin
desberdina izaten da: umea informazio gehiago daukanez, aurrera
edo atzera joan daiteke, elementu berriak sartu, kendu … eta beraz,
sekuentzia lineal bat ez du erabiltzen, hau da, aukeratzeko boterea
daukate.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 18
2.3.7 KOSTUA
Proiektu honen inguruko informazioarekin amaitzeko, ESKOLA
2.0 programak ikastetxe batean martxan jarri ahal izateko kostuaren
inguruan mintzatuko gara. Esan behar da, ikastetxe guztiek ez dutela
aukera gisa honetako programak aurrera eraman ahal izateko oso
garestiak baitira eta ez daude ados programa honek eskaintzen dien
aukerekin. Beste alde batetik, programa honen aldeko eskolekin
topatzen gara eta hauek, Eusko Jaurlaritzaren laguntzarekin ipintzen
dute. Honen kostua 12.660.004,12 eurokoa (gutxi gorabehera) da.
Bertan miniordenagailu eramangarriak arbel digitalak, armairuak, wifi
konexioak eta garraio poltsak sartzen direlarik.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 19
2.4 Ikastetxe bateko esperientzia (Eskola 2.0
Proiektua San Martin Agirre Ikastetxean)
2.4.1 HELBURUA
Lehen Hezkuntzako bostgarren mailako ikasgelak guztiz
digitalizatzea. Irakasleak sofwere librea eta metodologia berriak
erabiltzeko prestatzea. Eta multimedia- edukiek ahalbideratzen
dituzten irakaskuntza kolaboratiboan oinarritutako metodologiak
garatzea. Hauek aurrera eramateko irakasleei inkestak egin
zitzaizkien, hauen artean zein tresna digital eta zertarako erabiltzen
duzu internet.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 20
2.4.2 HARDWAREA
• Eskola 2.0 programako ordenagailuak miniordenagailu
eramangarriak dira. 10”ko pantaila dute eta diskoaren
edukiera 160 GBkoa, RAM memoria 2Gb-ekoa da, eta 1,6
GHz-ko prozesatzailea, kontsumo gutxikoa.
• Arbel digitalen ukimen azalera 77”koa da, eta bertikalean
mugitu eta hainbat altueratara iristeko euskarri bat dute.
Gainera, bideo-proiektagailuari eta bozgorailuari lotuko
zaizkie.
• Era berean, armairu elektrifikatu bat egongo da gelako,
miniordenagailu eramangarrien bateriak berriro kargatzeko
eta garraio-poltsak biltzeko.
2.4.3 KONEKTAGARRITASUNA
Eskola 2.0ko gela bakoitzak hari gabeko
sarrera-puntu bat izango du, gela barruan
ekipo guztiak interneti lotu ahal izateko. VLAN
Wifi sare birtuala eratuko da, eta ikastetxeko
VLANen arteko arauak definituko dira.
Konektagarritasuna ziurtatzeko sare-arkitektura migratzeko
proiektu bat burutzen ari da Saila, eta horrek banda-zabalera handitu
beharra dakar.
2.4.4 SOFTWAREA
Ordenagailu eramangarriak ikastetxeetan entregatuko dira,
oinarrizko softwarea instalatuta dutela. Oinarrizko konfigurazioak
abiatze bikoitza izango du: GNU/ Linux eta Microsoft Windows XP
Profesional.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 21
Bi sistema eragile horietan, gutxienez, ofimatikako softwarea
(OpenOffice), nabigatzailea (Mozilla Firefox), antibirusa eta
plataforma anitzeko bestelako aplikazioak instalatuko dira, eta horiek
euskarazko eta gaztelaniazko bertsioak eskaintzen dituztenean
lizentzia librean, lehentasuna emango zaie.
Guztiz debekatuta geratuko da jabetza intelektualeko eskubideak
urratu dezakeen softwarerik instalatu eta erabiltzea.
2.4.5 EDUKIAK
Interneten erabil daitezkeen materialen gida bat prestatu da eta
Agrega sarearekiko loturak ezarri. Sare hori autonomia-erkidegoek
eta Hezkuntza eta Zientzia Ministerioak partekatzen dute, eta
Espainiako hizkuntza ofizial guztietara itzulita dago.
Era berean, metodologia-proposamen guztiak aurrera ateratzeko
material bereziak egongo dira.
2.4.6 PRESTAKUNTZA
Lehen Hezkuntzako 5. mailako tutoreak eta Ingeles eta
Pedagogia Terapeutikoko irakasleak ari dira jasotzen prestakuntza.
Eibarko Berritze guneko aholkularia prestakuntza hori Irailean
ematen hasi zen, irakasleen astean behin bi orduko saio bat jasotzen
dutelarik.
Material informatikoa orain ari gara jasotzen ikastetxean.
Irakasleak prestatzeko, gai teknikoak ez ezik alderdi
metodologikoak ere oso kontuan hartzen ari dira.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 22
2.4.7 TRESNAK 5. MAILAKO GELA BAKOITZEKO
Arbel digital interaktiboa, bideo-proiektagailua, bozgorailuak,
armairu elektrifikatu metalikoa, miniordenagailu eramangarri bat
ikasleko edo irakaslearentzako ordenagailua.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 23
3.- ONDORIOAK
Ikasturte honetan Hezkuntza Sailak “Eskola 2.0” Programa
ezarri du ikastetxe guztietan eta esperientziarekin hasteko, 5.
mailako ikasleak aukeratuak izan dira.
Programaren ezarpenarekin batera zalantzaz beteriko eremua
zabaldu da eskoletan eta esperimentazio kutsua duen saiakera berri
honek, hainbat arazo eta kezka planteatu ditu.
SAREAN Elkarteak 2010 eko maiatzaren 27an “EsKola
digitalizaziorantz” izenburupean eginiko topaketari esker eginiko
txostenean oinarrituz, jarraian azalduko ditugun ondorioak eta
proposamenak aztertu beharko dira
3.1 Eskola 2.0 kudeatzeko konplexutasuna
Ikastetxeetan antzinatik lantzen ari da Teknologia Berrien arloa,
azken urteetan aurrerapen dexente egin da eskola guztietan gaiaren
inguruko proiektuak garatzen ari dira, baina bakoitzak bere maila du
eta hori kontuan hartu behar da aurrera egiteko. Eskola 2.0
programaren ezarpenaren inguruan honako akatsak egotzi dira
orokorrean Ikusita
• Ez da ikastetxeekin ezertarako kontatu
• Inprobisazio handia igarri da
• Ikasturteko antolakuntza egin eta gero formazio berezia egiteko
beharra
• Ez da informazio argia eman: ordenagailuekin zer egin, Wi-
Fia...
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 24
• Beste behin ikastetxeetako Zuzendaritzaren gainean geratu da
zamarik handiena
• Gaia puntako esperientzia bezala gizarteratu da baina gero
arazoak ikastetxeetan geratzen dira: arduradunen falta,
konexio kaxkarrak, ordenagailuak apurtzen badira ikastetxeak
ordaindu beharra...
3.2 Formazioaren eta inguruko ebaluazio eta
gogoeta
Eskola 2.0rekin metodologia aldatu beharrean aurkitzen garela
aipatzen da baina hau ez da beste barik gertatzen, ez da nahikoa
esatea irakaslearen papera aldatu behar dela, aldatze prozesua
ahalbidetu behar da. Irakasleen kontzientziaziotik hasi eta formazio
programa zabalarekin bideratu behar da.
Hutsunea batez ere arlo pedagogikoan ikusten da. Era berean,
esperientzien ezagutza zabaldu behar da, urrats berriak emateko oso
lagungarriak baitira.
Eskola 2.0 programaren barruan aurtengo formazio
proposamena bat batean heldu zen ikastetxeetara antolakuntza osoa
eginda zegoenean eta ez dira makalak izan eskola batzuetan egin
behar izan dituzten ahaleginak eskakizunak betetzeko.
Begi bistan dago orain arte egindako formazioan hutsune
handiak nabaritu direla eta ondorioz balorazioa eskasa izan dela eta
orokorrean igarri izan diren gabezi nabarmenenak hauexek izan dira:
• Ez da kontatu ikastetxeekin ezertarako, are gehiago, derrigorrez
egin beharreko formazioaren agindua ikastetxeetara
antolakuntza eginda zegoenean heldu zen.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 25
• Formazioa ikastetxeetan bertan egiteko zailtasunak egon dira eta
ordutegietan egin behar izan diren aldaketak kaltegarriak izan
dira ikastetxearen antolakuntzarako.
• Metodologia aldaketari zuzendutako formazioa izango bada, ezin
da alde pedagogikoa baztertu eta orain artekoa teknikoa izan
da.
• Konpetentzia digitala beste konpetentziekin batera integratu
behar da curriculumean.
• Antolakuntza honek eta programak eskatzen duen koordinazioak
denbora eskatzen dute baina Administrazioak hori ez du
kontuan hartzen.
3.3 Tresneria eta konexioa
Eskola 2.0 programak aurten 5. mailako geletan ondoko
tresneriarekin kontatu du:
• Arbel digitala
• Ordenagailu pertsonalak
• WiFi konexioa
3.3.1 WiFi konexioa
Konexioaren kasuan leku batzuetan gurasoak WiFi ren kontra
azaldu dira eta Hezkuntza Sailaren arduradunei eskatu diete kable
bidezko konexioa jartzea. Sarean elkarteak bere momentuan ere
idatziz bidali zuen Hezkuntza Sailera kezka horren aipamena bi
eskaerekin:
• WiFi konexioak osasun aldetik izan zezakeen ondorioa
sakonki aztertzea.
• Azterketaren ondorioz erabakiak hartzea beti osasun aldeko
aukera eginez.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 26
3.3.2 Tresneria eta erabilpena
Orokorrean tresneria ikastetxeetara heldu da eta kasu bakan
batzuk salbu, konexioa ere eginda dago.
Tresnen erabilpenari dagokionez egoera desberdinak daude,
leku batzuetan denekin hasi dira, bestetan frogak egiten saiatu dira,
batzuk arbela erabiltzen hasi dira baina ordenagailurik ez, eta
bestetan ez da ezer erabiltzen hasi (gutxi gora behera %10ean).
Erabilpen desberdin honen arrazoiak asko eta desberdinak dira
baina hona hemen nagusienak:
• Ordenagailuekin dagoeneko arazo batzuk azaldu dira eta
konponketak egiteko Bartzelonara bidali behar dira.
• Arbelak deskalibratzen dira.
• Abiadura motela da eta blokeoak sarritan gertatzen dira.
• Eskola batzuetan konexioarekin ere arazoak daude, edo ez dago
edota ez da gela guztietara heltzen.
3.4 Proposamen eta eskaerak
Azaldutako beharrak kontuan hartuta eta aurreikusten diren
arazoei nolabaiteko irtenbidea emateko asmotan ondoko
proposamenak egiten dira:
3.4.1 Ikastetxeei zuzenduta
• Hausnarketarako uneak ahalbidetu klaustroan, zikloetan etab.
• Erabakiak hartzeko tresnak adostu.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 27
• Klaustrokideak Teknologia Berrien arloan interesatuta egoteko
motibatu.
• Egiten diren esperientziak konpartitu lehenengo ikastetxean
bertan eta gero beste ikastetxeekin.
• Talde-lana bultzatu
• Lagungarriak izan daitezkeen tresnak praktikan jarri:
irakaslearen koadernoa...
• Esperimentazioa eta berrikuntza bultzatu.
3.4.2 Administrazioari zuzenduta
• Ikastetxe guztietan Teknologia Berrien arloa koordinatzeko eta
dinamizatzeko ezinbestekoa den arduraduna kontuan hartu
Lanpostu Zerrendetan.
Arduradunen funtzioak zehaztu
Arduradunari formazio sakona eman.
Arlo teknikoaren protokolo argia eduki
o Formazioan ahalegin berezia egitea
o Irakasle guztientzat formazio pedagogikoa formato
desberdinetan: eskolan, Berritze guneetan, on line...
• Zeregin guztiak egiteko denbora kontuan hartu.
o Ikastetxeetan koordinazioa egiteko: mailak, zikloak,
arduradunarekin.
o Klaustroetan hausnarketa egiteko eta erabakiak hartzeko.
o Baliabide pedagogikoak ezagutzeko, aztertzeko..
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 28
o Teknologia Berriak ikastetxeko curriculum proiektuan
integratzeko.
• Kalitatezko materiak pedagogikoak eskaini ikastetxeei
o Digitalizatu eta interaktiboak
o Euskaraz
• Aspektu teknikoak zaindu.
o WiFi konexioaren inguruan dagoen kezka aztertu, adituen
iritziak jaso baloratu eta hartzen den erabakia azaldu
ondoren erantzukizuna onartu.
o Abiadura bizkortzeko neurriak hartu.
o Kalitatezko Zerbitzu teknikoa dagoela ziurtatu.
o Software librearen erabilpena bultzatu.
o Zerbitzariak egokitu
• Ekonomi arloan programak eskatzen dituen etengabeko gastuei
aurre egiteko partida berezia jarri ikastetxeetako
aurrekontuetan.
o Apurtu, galdu edota beste arrazoiengatik zerbitzu barik
geratzen diren ordenagailuak berreskuratzeko.
o Metodologia aldaketak suposatzen dituen gastuetarako:
material pedagogikoak...
• Ikastetxeetako Autonomia errespetatu. Autonomia aipatzen
denean ez dugu adierazten arazo guztien konponketa
Zuzendaritzaren gainean uztea eta gero betiko baliabideekin
erantzuna exijitzea.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 29
Beraz, erantzukizuna hartu baino lehen iritzia emateko aukera
izatea, norberaren egoera eta ibilbidearen araberako proposamenak
egiteko uneak edukitzea, eta proposamenari egokitutako baliabideak
eskuratzea espero dugu Autonomiaren izenean eta gero ebaluatuak
izatea eta erantzukizunez jokatzea.
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 30
4.- BIBLIOGRAFIA
http://www.slideshare.net/begoanamarian/eskola-2-0-proiektua-
san-martin-agirre-ikastetxean
http://www.slideshare.net/Olano3/eskola-20-lan-
orokorra?src=related_normal&rel=3033825
http://www.eskola20.org/prestakuntza/laguntzatutoretzak/curso
basico/modulos/eu/content_8_2.html
http://www.b08leioa.net/eskola20/?page_id=15
http://www.sarean.net/pdf/Txostena%2028%20Top.pdf
http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-
2459/eu/contenidos/informacion/dif10_curriculum_berria/eu_5495/a
djuntos/curriculum_2010/basica_refundido_2010/2_10_dbh_e.pdf
IKT-ak eskoletan bermatzeko saiakerak EAE |EREDUAK 31