Download - Ibaietako zibilizazioak
![Page 1: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/1.jpg)
IBAIETAKO ZIBILIZAZIOAK
MESOPOTAMIA
![Page 2: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/2.jpg)
Historiaren sorrera: Idazkera
Idazkera Mesopotamian sortuzen duela 5000bat urte.
Gertaera honek Historiaren hasiera markatzen du.
Zergatik sortu zen? Ziur askilehendabiziko herri handiaksortzean, kontrol-sistemakasmatu ziren, gehienbatmerkatal-trukeak gauzatu ahalizateko.
![Page 3: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/3.jpg)
![Page 4: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/6.jpg)
![Page 7: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/7.jpg)
![Page 8: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/8.jpg)
Lehen InperioakLehen zibilizazio handiak ibaiertz emankorreko ibaieninguruan sortu ziren (Zergatik?); Tigris eta Eufratesibaien inguruan –Mesopotamia-, Nilorenean –Egipto-, Indus ibaiarenean –India- eta Ibai Urdinaren eta Horiarenartekoarenean –Txina-.
Ibaietako zibilizazio hauek ezaugarri komunak zituzten:
1. Botere politikoa oso indartsua zen:
1. Politikoa
2. Erlijiosoa
3. Militarra
4. Legegilea
2. Gizartea oso hierarkizatua zen:
1. Pribilegiatuak:
1. Lurjabeak
2. Kargu publiko nagusienak
2. Herri Xehea:
1. Artisauak
2. Merkatari txikiak
3. Nekazariak
3. Eraikuntza-lan handiak (Kanalak, tenpluak, Jauregiak, hilobiak…)
![Page 9: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/9.jpg)
MESOPOTAMIA
1. Mesopotamia = “Ibaienartean”
1. Mesopotamia bieskualdetan banatzen zen:
1. Mesopotamia Garaia: Asiria
2. Mesopotamia Behera: Kaldea (Sumer, Akad)
2. Hiririk inportantenak:
1. Ur, Uruk (Sumer)
2. Lagash (Akad)
3. Babilonia
4. Assur, Ninive (Asiria)
![Page 10: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/10.jpg)
Mesopotamia: Bilakaera politikoa
Sumer Akadtar InperioaSargon I
Babiloniar InperioaHammurabi
Asiriar InperioaAsurbanipal
NeobabiloniarInperioa
Nabukodonosor II
![Page 11: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/11.jpg)
Gizartea eta Ekonomia1. GIZARTEA
1. Aristokrazia
1. Erregea eta bere familia eta Nobleak
2. Lurjabe handiak, goikargudunak eta gerlariak
2. Apaizgoa
1. Kultoaren arduradunak
2. Lur eta tailerren jabeak
3. Tenpluetan
3. Funtzionarioak
1. Errengearen ondasunakkudeatu
4. Askeak
1. Langileak, nekazariak
5. Esklabuak
2. EKONOMIA
1. Nekazaritza
2. Artisautza
3. Merkataritza
![Page 12: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/12.jpg)
NEKAZARITZA
![Page 13: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/14.jpg)
Sumer-ko Ur hiria
![Page 15: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/16.jpg)
MESOPOTAMIAKO KULTURA
1. Erlijioa2. Artea
![Page 17: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/17.jpg)
ERLIJIOA
1. Politeismo
1. Poli = asko
2. Teo = Jainko
2. Giza-itxurakoak eta gizakiongrinak berak zituzten
3. Ez zuten bizi osteko biziansinisten
4. Panteoia
1. Enlil: Haizeen Jainkoa
2. Isthar: EmankortasunarenJainkosa
3. Marduk: Jainko Gorena
![Page 18: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/18.jpg)
ARTEA
1. Elementuak:
1. Materialak: Adreilua eta pezoa
2. Eraikuntzetan arkua eta gangak erabiltzenzituzten
2. Eraikuntzak:
Zigurat
ARKITEKTURA
![Page 19: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/19.jpg)
1. Zigurat bat Mesopotamiako tenplu erlijioso nagusia da. 2. Piramide mailakatu forma du3. Mesopotamiako hiri bakoitzak zuen bere zigurat-a4. Hiriko patroia zen Jainko edo Jainkosaren egoitza5. Zeruaren eta lurraren arteko zubia 6. Badirudi Babelgo dorrearen deskribapen biblikoa tenplu hauetan
inspiratu zela.
ZIGURAT
![Page 20: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/20.jpg)
ESKULTURA
![Page 21: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/21.jpg)
SUMERIA
UR-ko Zutoihala
![Page 22: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/22.jpg)
Lagash-ko Gudea Eshnunna-ko Estatuak
![Page 23: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/23.jpg)
Naran-Sin estela
Sargon I
AKAD
![Page 24: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/24.jpg)
BABILONIA
![Page 25: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/25.jpg)
ASIRIA
![Page 26: Ibaietako zibilizazioak](https://reader035.vdocumento.com/reader035/viewer/2022082208/55aebe221a28abb2328b45c0/html5/thumbnails/26.jpg)