Download - Historiaurrea eta Historia
GIZAKIAREN HISTORIA BI ZATITAN BANATZEN DA
HISTORIAURREA HISTORIAGizakien sorreratik Lehen dokumentu
idatziak lehen dokumentu sortu zirenetik gaur egunidatziak azaldu ziren arte.arteko tartea.
HISTORIAURREA
HARRI AROA
ENEOLITOA
METAL AROA
GIZAKIAREN EBOLUZIOA
HOMINIDOA HOMO HABILIS HOMO ERECTUS HOMO NEANDERTAL HOMO SAPIENS
6-7 miloi urte 2,5-1,44 miloi urte 1.8 miloi-300.000 230.000-280.000 urte 150.000urte GIZAKI ETA TXIMINOAREN HARRIZKO TRESNAK SUA ERABILTZEN HASI EGURREZKO ETA HEZURREZKO JAKINTSUENAARTEKO NAHASKETA TRESNAK
HISTORIAURREA
HARRI AROA: gizakia HARRIA lantzen hasi zen.
PALEOLITOA: gizakia ehizaz eta fruitu bilketaz bizi zen.MESOLITOA: gizakia ehizaz , fruitu bilketaz eta nekazaritzaz bizi zen.NEOLITOA: gizakia ehizaz , fruitu bilketaz, nekazaritzaz eta abelzaintzaz bizi zen.
HISTORIAURREA
METAL AROA: gizakia METALA lantzen hasi zen.
-BRONTZE AROA: BRONTZEA lantzen zuen.
- BURDIN AROA:
BURDINA lantzen zuten.
HISTORIAKO AROAK
1.Antzinaroa: lehen dokumento idatziak azaldu zirenetik , Erromatar Inperioa erori zen arte.
2. Erdi Aroa: Erromatar Inperioa erori zenetik, turkiarrek
Konstantinopla eskuratu arte.
3. Aro Modernoa: Konstantinopla turkiarrek eskuratu zutenetik, Frantziako Iraultza eman zen arte.
4. Aro Garaikidea: Frantziako Iraultzatik gaur egun arte.
ANTZINAROAEuskal Herriak herri askokin izan zituen harremanak:
Zeltak: haritza, sagarra eta metala lantzeko teknikak ekarri zizkiguten.
Erromatarrak :eraikuntzak eta legeak utzi zizkiguten.
Bikingoak:nabigazio teknikak ekarri zizkiguten.
Erromatarrak Euskal Herrian
Erromatarrak K.a. 178an iritsi ziren ,Ebro ibaian gora.Erromatarren ekarpenak:-Mahatsa,ardoa-Legeak-Eraikuntzak: zubiak,
bideak, ubideak.Sortutako herriak:Iruiñea, Baiona, Irun...Erromatarrak 405 urteraino egon ziren bisigodoak sartu arte.
ERDI AROA
NAFARROAKO ERRESUMA:
Gizartea antolatzeko eta kanpoko etsaiei aurre egiteko sortu zen. (Eneko Aritza, Antso III… izan ziren errege).
FORUAK: Aintzinako ohitura jasotzen zituen legeak ziren
eta Euskal herri osoan agintzen zuten.
ARO MODERNOA
- Munduaren ikuspegia aldatu egin zen.
- Lurralde berriak aurkitu zituzten eta merkataritza garatu zen.
- Zientzia eta teknikan aurkikuntzak izan ziren.
- Euskarazko lehen liburua argitaratu zen .
ARO GARAIKIDEA
* Frantziako Iraultzaren (1.789) ondorioz, erregeak ez du botere osoa izango, herritarrek baizik.
- Foruak galtzen dira.
Industriak indarra hartzen du.
Espainian Gerra Zibila sortu zen.