DEVER ESTADU/GOVERNU (TUIR KONTITUISAUN, DMDH, KONVENSAUN INTERNASIONAL DIREITU
SIVIL POLITIKA, POLITIKA NASIONAL KOMUNIKASAUN SOSIAL)
“UZA REKURSU NO MANEIRAS HOTU HOTU HODI HAKONU POVU NIA DIREITU BA
INFORMASAUN LIU HUSI DALAN DEZENVOLVE, HAFORTE, NO SUPORTA
AKTIVIDADE REKONLHA NO DISEMINASAUN INFORMASAUN NEEBE KUALIDADE BA POVU IHA TERITORIU
LARAN TOMAK”
Prioridadekintugovernukonstitusionalihaseitorkomunikasaunsosial(2012 – 2017)
1. Aprova lei media (2013/2014) 2. HariiKonselluImprensa (2013/2014)3. HariiAjensiaNutisiozuNasional (2014)4. HariiInstitutuFormasaunJornalista (2015/2016)5.
EkorajamentuDiversidadeMeiusKomunikasaunSosial (2012 – 2017)
6. Hafortefunsionamentu radio komunidadenudar media komunikasaunsosialkomunitarianeebeezisteihakomunidadenia let (2012 – 2017)
FUNDUS TRANSFERENSIA PUBLIKU SEKOMS(FTPS)
FTPS halo parte husiprogramaenkorajamentudiversidademeiuskomunikasaunsosial
Spesifikamente FTPS nudargovernu, liuhusi SEKOMS niapolitika no programahasaeinstituisaun media niakapasidaderekonhlha no diseminasauninformasaunbapovuihateritoriutomak
SEKOMS adopta FTPS hahutinan 2014
Total orsamentu FTPS tinan 2014 mak $ …………………
POLITIKA NO MATA DALAN FUNDUS TRANSFERENSIA PUBLIKU SEKOMS
Ihakazubalunihapasaduneebehatuduakonteseutilizasaunsalahbagovernuniafundustransferensiapublikuihaministeriubalun
SEKOMS lakoirepetekazusiranunee, no tamba nee presizaduniadoptapolitika no matandalanklaruidabafundustransferensiapubliku SEKOMS hodigarantefundus nee utilizatuirduniniadalan no orientadunibaatinjiobjektivuhusifundus nee
Ka ho lianselukkatakatugarantefundus nee labeleuzasalahbainterese ka objektivuseluk no labeleakontese mal administrasaun, mal jestaun, no korupsaunbafundus nee husi parte governu ka SEKOMS no moshusi parte neebehetanaksesuutilizafundus nee
Politika no Mata Dalan nee seisaibaze no referensiaba SEKOMS no ba parte neebeaksesubafundus nee no bapublikuatukontrolautilizasuanlolosbafundus nee
Nudarpolitika no nudarmatadalanbafundus nee, parte hotutenkekompribapolitika no matadalanrefere
BAZE LEGAL NO POLITIKA
Konstituisaun RDTL artigu 40 no 41 PlanuEstrategikuDezenvolvimentuNasionalPolitikaNasionalSeitorKomunikasaunSosialLei OrganikaKintuGovernuKonstitusionalProgramaKintuGovernuKonstitusionalProgramaPluriTinan Lima SEKOMS
OBJEKTIVU
Promove no protezeliberdadeimprensa, liberdadeexpresaun, no hakonupovuniadireitubainformasaunne’ebe los no kualidadetuirkonstituisaunharuka
Haforteorganizasaunjornalistas no instituisaun media siraniapapel no kontribuisaunbaprosesuhari’idemokrasia no promovedezenvolvimentupovuniamorisdiak, liuhusihakbi’itinstituisaun ka organizasaunjornalistas no institusional media siraniakapasidadeorganizasional no jestaun, rekursuumanu, ekipamentu no fasilidadeservisu, no kapasidadekobertura, produsaun no diseminasauninformasaunne’ebelolos no kualidadebapubliku to ihaarearurais ka remotas.
ALVU HUSI TULUN NEE
Asosiasaunjornalista legal siraneebekbiit menus no tan nee presizadunihetantulunatuhasaesiraniakbiitnudarinstituisaunfasilitadorkapasitasaunbajornalistastimorleste no hasaekualidadeservisujurnalismu
Instituisaun ka empreza media legal siraneebekbiit menus ka kiik no tan nee presizadunihetantulunhodihasaesiraniakapasidadehalibur no diseminainformasaun ho kualidadebapovuihateritoriutomak
Radio komunidadeneebekbiit menus no tan nee presizadunihetantulunhodihasaesiraniakbiitnudarinstituisaunhalibur no diseminainformasaunbakomunidadeiha area ruraissira
FOKUS HUSI TULUN NEE
Kapasitasauninstitusionalliuhusiformasaunsirakonabajestaunfinanseiru, jestaunnegosio, jestaunorganizasaun, jestaunrekursuumanu, planeamentuprograma no aktividadesira, planeamentuorsamental, no seluk tan neebeligadubaesforsusiraatuhafortekapasidadeinstitusional ka organizasional
Kapasitasaunkapasidaderekursuumanuligadubakunhesimentu no kapasidadeteknikahalaoservisujurnalismunian
Haforteekipamentu no fasilidadeservisuneebeligadudireitamentebahasaeinstituisaunniakapasidadeimplementasaunprograma no aktividadesira, no moskapasidadeprodusaun no distribuisauninformasaun to komunidade area ruraissira
REZULTADU ATU HETAN
Asosiasaunjornalistassiraadopta no realizaduniprograma no aktividadekapasitasaunbajornalistas, liliubajornalistaneebesaimembrubaasosiasaunsirarefere.
Aumentukuantidade no kualidadepublikasaunhusi media sira, tantuelektronika no mosemprimi, tantunasional no moslokal
Aumentupresentazemdistribuisaunjornais no informasaunelektronikasiraiha area rurais
KRITERIA ATU AKSESU BA FUNDUS NEE
Parte neebebeleaksesubafundus nee mak parte toluneebedeskreve ka definiihapontu E konaba FOKUS NO ALVU husitulun nee
Parte tolureferetenkehatuduprovas forte kataksira menus dunikapasidade no tan nee sirapresizahetandunitulunhusifundusida nee tuirtulun nee niafokusneebedeskreveihapontu F konaba FOKUS HUSI TULUN NEE
Provastuirpontu 2 referetenkehatooeskritamenteihapropostaneebehatooatuhetantulun nee
Parte sirareferemostenkeaseitaverifikasaunhusiekipaverifikasaun SECOMS basiraniarazaun no provastuirpropostaneebesirahatoo no pronto kumpriregras no prosedimentuneebeaplikaihatulunida nee
Parte sirareferemos pronto hatudusiraniaresponsabilidadeatuuzatulun nee tuirniakriteriasiraliuhusi pronto asinakontratu ka memorandum legal ida ho SECOMS neeberegulakonaba parte ruaniadireitu no deversira, no pronto simusanksaunsirawainhira la halao ka uzasalahtulun nee baintereseseluk.
Antes atuhetantulunne’e, parte neebehatopropostabatulun nee tenkeihakontabangkariarasik no kontabangkariane’etenkeinstituisaunnian, no tulunorsamentuhusitulun nee seitransferebakontabangkariarefere
MONTANTE TULUN HUSI FUNDUS NE”E
Montante boot liuhusitulunne’emak $ 30,000.00 (trinta mil dolares) no
fundusajudaminimumak $ 5,000.00 (Sinku mil dolares)
PROIBIDU BA TULUN HUSI FUNDUS NE’E
Tulunhusifundusne’elabeleuzabafinansiasal
ariu
Tulunhusifundus nee labeleuza ka utilizabafinansiaaktividadepolitikaruma, direitamenteno mosindireitamente
Tulunhusifundusne’emoslabeleuzabafinanciaaktividade illegal sira
ROSEDIMENTU ATU HETAN TULUN NEE
Parte siraprensekriteriaatuaksesu ka hetantulun nee tenke halo propostaeskrita no hatamapropostaeskritane’ebaGabinetiSEComSliuhusiekipateknikagabinete SEKOMS neebehariihodihalaoservisubaida nee
Propostareferekobrepontuesplikasaunimportantesirahanesantansasapresizahetantulunhusifundusne’e, tulunne’ebaprograma ka aktividadesaidadeit no tan sadesideprograma no aktividaderefere, rezultadusaidamakatuhetanhusiaktividade ka programasirane’e, indikadorrezultadusirane’emaksaida, se makseilidera no no jereexekusauntulunne’e, aktividade ka programasirane’eseihalaoihane’ebe, involve benefisiariuhira no mane hira no fetohira, oinsamekanismugarantetulunne’euzadiakdunituirpropostane’ebehato’o, durasaunprograma no aktividade, karikparseria ho se, oinsaniakontinuasaunwainhiradurasauntulunne’eramata, no selukseluk tan.
WainhiraGabineti SEKOMS simupropostarefere, gabinete SEKOMS liuhusiekipaservisubatulun nee seihalaoavaliasaun no verifikasaunbakondisaunriil parte ne’ebehatamapropostahodigarantepropostasirane’eprensedunikriteria ka lae, Tempuavaliasaun no verifikasaunne’eloron 15
Hafoinhalaotihaavaliasaun no verifikasaunduranteloron 15 tuirpontu 3 leten, GabineteSEComSseianunsiarezultaduavaliasaun no verifikasaunne’eliuhusijornaisnasionalsira, TVTL no RTL duranteloron 7 nialaran.
Bapropostane’ebepasaihaprosesuavaliasaun no verifikasaun, GabineteSEComSseikonvidaresponsavelkadapropostashodihalaodiskusaunkleanliu tan basiraniapropostas no desidehamutukkonabamontantetulunbasiraniapropostas.
HetantihakonkordansiamakresponsavelpropostassiraseiasinaMoU ho SEComS. MoUrefere, tenkeindikasiraniakontabangkohodi halo tranferensiafundusne’ebesirasimubasiraniakontabankaria
MEKANISMU GARANTE UTILIZASAUN DIAK BA FUNDUS NE”EBE SIMU
Mekanismuatugarantetulunne’eutilizadunituirMoUne’ebeasina entre parte rua, tuirmaidever no responsabilidadeinstituisaun media ne’ebesimutulunhusifundusne’etenkehato’orelatoriunarativueskrita no relatoriufinancasba SEKOMS
Tipurelatoriusiramaktuirmaine’e
Relatoriuaktividade eventual
Relatoriune’emakrelatoriukonabatulunne’ebesimuhodifinansiabaimplementasaunaktividade eventual sira.
Izempluhanesanrelatoriukonabatulunne’ebesimubaaktividadeseminariuida ka aktvidadekonfrensiaida
Wainhiraimplementatihaseminariu ka konfrensiane’e, parte nebesimutuluntenkehato’orelatoriunarativueskrita no relatoriufinansashusiimplementasaunaktividade seminar ka konfrensiarefere
RelatoriuTrimestral
Relatoriutrimestralmakrelatoriunarativueskrita no relatoriufinancasimplementasaunprograma ka aktividadedurantefulantolunialaran.
Relatoriune’eaplikabatulunaspeituinstitusional no baprogramasira ho niadurasaundurantefulantolubaleten.
Relatoriu annual
Relatoriu annual makrelatoriunarativu no finansastinanidanian.
Relatoriune’ehatooihafulanikushusikadatinan ho niakarakterfokabarakbaanalizarezultadusira
Relatoriu annual so aplikadeitbatulunkatergoria annual sira.
OBRIGADU WAIN BA EXCELENSIA SIRA NIA ATENSAUN
PreparahusiRuiViana