ImmigrazioarenEuskal Behatokia
Observatorio Vascode Inmigración
Panoramika honetan, EAEn 2019ko urtarrilaren 1eko datarekin erroldatuta dauden jatorri atzerritarrekoen datuak analizatu ditugu, Estatistika Institutu Nazionalak (EIN) egindako errolda iraunkorraren behin behineko aurrerapenaren arabera, 2018ko maiatzeko 69. panoramikaren edukia (urte bereko datuei buruzkoa) eguneratuta. Euskadin, prozesu migratzailearen ziklo berria 2015ean hasi zen, eta mantendu egin da. Horren ezaugarri gisa esango dugu atzerritik etorritako pertsonen kopuruak gora egin duela EAEn, bereziki Latinoamerikatik etorritakoenak.
2019
begirada
73
Lege gordailua BI-1163-05
maiatza
ATZERRITAR JATORRIKO BIZTANLEAK EAEN 2019
73. Begirada Atzerritar jatorriko biztanleak EAEn 2019 2
Biztanleen udal-errolda. IKUSPEGI OROKORRA
Atzerritar jatorriko biztanleria EAEn lurrande historikoen arabaera. Urtez urteko hazkundea.
2018-2019 (kopuru absolutuak)
1. grafikoa.
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egina
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egina
Atzerritar jatorriko biztanleria EAEn lurralde historikoen arabera. Urtez urteko hazkundea. 2018-2019 (kopuru absolutuak eta %)
1. taula.
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egina
Bertako biztanleriaren eta atzerritar jatorriko biztanleria EAEn lurralde historikoen arabera. 2019
2. taula.
EAE Bertokoa Atzerrian jaioak Biztanleriaren banaketa lurralde historikoen arabera
Guztira Emakumeak Gizonak % emakumeak EAE Bertokoa Atzerrian
jaioak
Araba 331.353 291.563 39.790 20.223 19.567 50,8 15,0 14,7 18,0
Bizkaia 1.152.200 1.043.893 108.307 57.753 50.554 53,3 52,2 52,6 48,9
Gipuzkoa 723.412 650.091 73.321 38.476 34.845 52,5 32,8 32,7 33,1
EAE 2.206.965 1.985.547 221.418 116.452 104.966 52,6 100,0 100,0 100,0
2018 2019 Aldea 18-19 2018 2019 Aldea 18-19
(K) (K) (K) (%) (%) (%)
Araba 37.381 39.790 2.409 11,4 12,0 0,6
Bizkaia 100.640 108.307 7.667 8,8 9,4 0,6
Gipuzkoa 68.509 73.321 4.812 9,5 10,1 0,6
EAE 206.530 221.418 14.888 9,4 10,0 0,6
%9,4(+0,6) %10,1
(+0,6)
%12,0 (+0,6)
BIZKAIA
(+ 7.667) GIPUZKOA
(+ 4.812)
ARABA
(+ 2.409)
URTETIK URTERAKO HAZKUNDEA
14.888
ATZERRITAR JATORRIKO BIZTANLERIA EAEn
221.418
73. Begirada Atzerritar jatorriko biztanleak EAEn 2019 3
EAEn, jatorri atzerritarreko 14.888 (1. grafikoa) pertsona gehiago izan da 2018an, eta 221.418 daude guztira; alegia, 2019ko urtarrilaren 1eko datarekin EINek argitara emandako azken datuen
arabera, EAEn bizi diren pertsona guztien % 10 (aurreko urtean, % 9,4 izan zen). Arabak segitzen du izaten jatorri atzerritarreko pertsona kopuru handiena duen lurraldea EAEn (% 12); ondoren, Gipuzkoa (% 10,1) eta Bizkaia (% 9,4) daude (1. taula). Jatorri atzerritarreko pertsonen ehunekoak biztanleria guztiarekiko berdin egin du gora hiru lurraldeetan (+ % 0,6).
Jatorriaren arabera lurraldeetan biztanleria nola banatzen den aztertzen badugu (2. taula), ikusiko dugu autonomia-erkidegoko biztanleriaren erdia baino gehiago (% 52,2) Bizkaian bizi dela; hamarretik hiru baino gehiago, Gipuzkoan (% 32,8), eta % 15, Araban. Nolanahi ere, eredu hori bertako biztanleriaren artean antzekoa bada ere, jatorri atzerritarrekoen ereduarekin alderatuz gero, hainbatñabardura ikus ditzakegu: horrela, jatorri atzerritarrekoen proportzio handiagoa dago Araban (% 18) eta Gipuzkoan (% 33,1), eta Bizkaian, berriz, txikiagoa da (% 48,9).
Jatorri atzerritarreko biztanleriaren ehunekoa autonomia-erkidegoen artean alderatzen badugu (2. grafikoa), EAE erdi-behean kokatzen da (% 10), Espainiako batez besteko % 14,3aren aldean, eta Madriletik edo Mediterraneo itsasoko ertzean dauden erkidegoetatik oso urrun (horietan, ehunekoak altuagoak dira). Hala ere, azken urtean atzerritarren kopuruak izan duen gorakadari soilik erreparatzen badiogu, EAE termino erlatiboetan gehien hazi diren erkidegoetatik hirugarrena da, Aragoiren eta Nafarroako Foru Komunitatearen atzetik. Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egina
Atzerritar jatorriko biztanleriaren ehunekoak, estatuko autonomia-erkidegoen arabera. 2019-2018 urtearekiko aldea
2. grafikoa.
4,3 (0,1)
7,6 (+0,3)
7,8 (+0,3)
8,7 (+0,4)
8,9 (+0,4)
9,8 (+0,4)
10,0 (+0,6)
10,3 (+0,5)
13,7 (+0,9)
14,3 (+0,7)
14,4 (+0,5)
15,1 (0,9)
16,0 (+0,6)
17,2 (+0,7)
19,1 (+1,0)
19,4 (+0,8)
19,4 (+0,8)
23,0 (+0,8)
0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0
Extremadura
Asturias
Gaztela eta Leon
Galizia
Kantabria
Andaluzia
EAE
Gaztela Mantxa
Aragoi
Espainia
Errioxa
Nafarroa
Murtzia
Valentzia
Katalunia
Madril
Kanariak
Baelar Uharteak
73. Begirada Atzerritar jatorriko biztanleak EAEn 2019 4
2.68
9 6.12
0
8.68
0 12.0
45
11.6
61
10.6
77 15.8
22
14.0
66
14.1
02
20.2
88
17.1
53
7.74
5
7.65
7
8.73
3
-489
-1.5
66
2.48
0
4.39
9 7.99
3
9.94
1 14.8
88
-876
-7.9
65
-5.7
98
-5.2
42
-7.7
38
-7.6
02
-6.2
55
-5.2
28
-5.9
26
-5.0
36
-2.0
90
-1.5
81
-1.3
90
-246
-922
-1.1
31
-2.2
08
-4.1
22
-3.3
69
-5.0
11
-7.0
11
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Jatorri atzerritarreko biztanleriak azken urteotan (1998-2019) Euskadin dinamika demografikoan izan duen eraginari dagokionez, positiboa izan da. Horrenbestez, 1998 eta 2019 bitartean galdu den bertako biztanleria (-86.747 pertsonako saldo negatiboa) konpentsaturik geratu da epealdi horretan bertan jatorri atzerritarreko biztanleriak egindako ekarpenarekin: +195.084 pertsona. Horrek esan nahi du Euskadin, guztira, 108.337 pertsona gehiago bizi direla.
1998 eta 2019 bitartean iritsi diren jatorri atzerritarreko pertsonei dagokienez, hiru fase nagusitan laburbil daiteke iritsiera hori: lehena 2009ra artekoa, ekonomia-hazkundeari loturik, eta, hartan, jatorri atzerritarreko biztanleria-kopurua etengabe handitu zen; bigarrena 2014ra artekoa, ekonomia-krisiaren testuinguruari loturik, atzerritarren hazkunde negatiboarekin; eta hirugarren fasea, 2015ean hasi zen, jatorri atzerritarreko biztanle-kopuruaren gorakadarekin, eta gaur egun oraindik ere gora ari da (3. grafikoa).
Bertako eta atzerritar jatorriko biztanleriaren urtetik urterako hazkunde absolutua EAEn.
1998-2019
EAEko guztizko biztanleria, bertakoa eta atzerritarra. Hazkundea 1998-2019 eta 2018-2019
(kopuru absolutuak)
3. grafikoa. 3. taula.
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egina
Jatorri atzerritarreko biztanleriak azken urteotan Euskadin dinamika demografikoan izan duen eraginari dagokionez, positiboa izan da
HAZKUNDE ABSOLUTOA
1998-2019 2018-2019
Bertako biztanleria -86.747 -7.011
Atzerrian jaiotako biztanleria +195.084 +14.888
EAEko biztanleria 108.337 + 7.877
73. Begirada Atzerritar jatorriko biztanleak EAEn 2019 5
Jatorri atzerritarreko biztanleriaren eta atzerritarren arteko erlazioa analizatuko dugu orain, kolektibo horren barruan nazionalizazio-prozesuak hobeto ikusteko; hala, jabetuko gara ekonomia-krisiaren garaian atzerriko nazionalitateko biztanleriaren pisuak bidea utzi ziola atzerrian jaiotako biztanleriari; azken bi urteotan, antzeman daiteke atzerriko biztanleriak jatorri atzerritarreko biztanleria osoarekiko zertxobait gora egin duela, neurri handi
batean haien sorterritik datozen pertsonak gehiago direlako Espainiako nazionalitatea lortu dutenak baino.
Atzerriko nazionalitatea duten biztanleen eta atzerrian jaiotako biztanleen bilakaera EAEn. 2008-2019 aldian (%)
4. grafikoa.
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egina
Nazionalitate espainiarreko edo nazionalitate bikoitzeko biztanleriaren % atzerrian jaiotako guztizkoari dagokionezNazionalitate atzerritarreko biztanleriaren % atzerrian guztizkoari dagokionez
82,4 83,2 83,3 83,0 82,7 81,2 77,8 74,8 73,9 72,8 73,4 73,7
17,6 16,8 16,7 17,0 17,3 18,8 22,2 25,2 26,1 27,2 26,6 26,3
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
73. Begirada Atzerritar jatorriko biztanleak EAEn 2019 6
43,0
42,9
40,0
36,1
31,1
28,5
26,4
26,2
26,0
26,3
26,8
25,5
24,5
23,4
22,8
22,4
21,8
20,9
20,2
19,5
18,6
17,6
8,6
8,7
9,2
9,8
10,3
10,4
11,0
10,8
10,3
10,1
10,2
11,1
11,9
12,4
13,0
12,9
13,4
13,9
14,1
14,0
14,0
14,0
4,8
5,0
5,1
5,2
5,0
5,0
5,1
5,0
4,9
4,7
4,9
5,3
5,8
6,1
6,5
6,6
6,9
7,3
7,7
7,8
7,7
7,5
Agregar texto
31,5
32,9
36,9
42,4
45,3
46,9
47,2
48,1
48,8
48,3
48,2
47,8
47,4
46,5
46,5
46,1
45,7
45,8
46,7
47,8
49,3
4,3
4,5
5,0
4,8
4,7
4,5
4,3
4,7
5,1
4,9
4,8
5,0
5,2
5,9
6,6
6,7
7,1
7,3
7,3
7,1
7,0
6,7
8,2
7,4
7,9
7,3
6,7
6,4
6,2
6,0
5,6
5,2
5,0
4,8
4,7
4,7
4,7
4,7
4,8
4,8
4,9
5,0
5,0
5,0
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 %80 %90 %100
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Europar Batasuna Magreb Gainerako Afrika Latinoamerika Asia Gainerakoak
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egina
EAEko atzerritar jatorriko biztanleriaren osaera, eremun geografikoen arabera. 1998-2019 (%)
5. grafikoa.
Jatorri-eremuak
Migrazio-fluxuen aniztasuna EAEn bizi direnen askotariko jatorrietan islatzen da. Horrela, gaur egun, jatorri atzerritarreko hamar pertsonatatik ia erdia (% 49,3)
Latinoamerikako herrialde batean jaio da; % 17,6, Europar Batasunean, eta % 14, Magreben. Osaera horrek eta horren proportzio desberdinek euskal gizartearen beraren eta horren lan-egituraren ezaugarriei erantzuten die, neurri batean. Hauexek dira ezaugarri horiek: biztanleriaren zahartze-tasa altuak eta, ondorioz, pertsonen zaintzarekin, etxeko lanekin eta ostalaritzarekin lotura duten enpleguak gero eta gehiago izatea.
Jatorri atzerritarreko hamar pertsonatatik ia erdia (% 49,3) Latinoamerikako herrialde batean jaio da
73. Begirada Atzerritar jatorriko biztanleak EAEn 2019 7
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egina
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egina
Jatorrizko herrialde nagusien urtetik urterako hazkundearen bilakaera. 2018-2019
Jatorrizko eremu nagusien urtetik urterako hazkundearen bilakaera. 1999-2019 (kopuru absolutuak)
4. taula.
6. grafikoa.
HAZKUNDEA 2018-2019
Guztira Gizonak Emakumeak
(N) (%) (N) (N) (%)
EB guztira 913 6,1 593 320 35,0
Magreb 2188 14,7 1.419 769 35,1
Gainerako Afrika 630 4,2 402 228 36,2
AEB eta Kanada 116 0,8 47 69 59,5
Latinoamerika 10.546 70,8 4.417 6.129 58,1
Asia 476 3,2 193 283 59,5
Ozeania 19 0,1 18 1 5,3
Guztira 14.888 100,0 7.089 7.799 52,4
Azken urtean, jatorri atzerritarra zuten 14.888 pertsonetatik gehienak (% 70,8) Latinoamerikakoak dira, eta neurri txikiagoan, Magrebekoak (%14,7) eta Europakoak (% 6,1), eta gainerakoak, Afrikakoak (% 4) eta Asiakoak (% 3,2). Bilakaeraren ikuspegitik, ekonomia-krisiaren aurreko etapan, Latinoamerika eta Europa hazi ziren gehien jatorri-eremu gisa. 2009tik aurrera, eta ekonomia-krisiarekin bat, atzerritarren populazioaren hazkundea, oro har, moteldu egin zen, baina Magrebeko populazioa mantendu egin zen. 2014tik aurrera, behera egiten hasi zen Latinoamerikako biztanleriaren hazkundea.
-5.000
0
5.000
10.000
15.000
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Europar Batasuna Magreb Latinoamerika Asia
73. Begirada Atzerritar jatorriko biztanleak EAEn 2019 8
Jatorrizko herrialde nagusiak Gaur egun, EAEn finkaturik dauden hamar
jatorri nagusietatik (5. taula), gehienak Latinoamerikakoak (Kolonbia, Bolivia, Nikaragua, Ekuador, Venezuela, Paraguai
eta Brasil) Europar Batasunekoak (Errumania eta Portugal) eta Magrebekoak dira (Maroko).
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egina
Jatorrizko hamar herrialde nagusiak EAEn (kopuru absolutuak eta %)
5. taula.
EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa
(K) (%) (K) (%) (K) (%) (K) (%)
1 Maroko 24.822 11,2 Maroko 6.245 15,7 Kolombia 11.818 10,9 Maroko 8.339 11,4
2 Kolombia 22.088 10,0 Kolombia 5.371 13,5 Maroko 10.238 9,5 Errumania 5.989 8,2
3 Errumania 15.899 7,2 Argelia 2.174 5,5 Errumania 9.467 8,7 Rumanía 4.951 6,8
4 Bolivia 11.688 5,3 Ekuador 1.490 3,7 Bolivia 9.407 8,7 Kolombia 4.899 6,7
5 Nikaragua 11.118 5,0 Errumania 1.481 3,7 Paraguai 5.243 4,8 Honduras 4.271 5,8
6 Errumania 8.654 3,9 Pakistan 1.471 3,7 Nikaragua 4.805 4,4 Ekuador 3.448 4,7
7 Venezuela 7.720 3,5 Brasil 1.434 3,6 Venezuela 4.749 4,4 Portugal 3.334 4,5
8 Paraguai 7.044 3,2 Nigeria 1.397 3,5 Ekuador 3.716 3,4 Frantzia 2.730 3,7
9 Brasil 6.833 3,1 Portugal 1.361 3,4 Brasil 3.499 3,2 Argentina 2.524 3,4
10 Portugal 6.737 3,0 Paraguai 1.351 3,4 Txina 3.411 3,1 Pakistan 2.168 3,0
Guztira 10 122.603 55,4 Guztira 10 23.775 59,8 Guztira 10 66.353 61,3 Guztira 10 42.653 58,2
Gainerakoak 98.815 44,6 Gainerakoak 16.015 40,2 Gainerakoak 41.954 38,7 Gainerakoak 30.668 41,8
Guztira 221.418 100,0 Guztira 39.790 100,0 Guztira 108.307 100,0 Guztira 73.321 100,0
EAEn finkaturik dauden hamar jatorri nagusietatik, gehienak Latinoamerikakoak dira
73. Begirada Atzerritar jatorriko biztanleak EAEn 2019 9
Iturria: EINen datuak oinarri hartuta egina
Azken urtean gehien hazi diren jatorriak lurralde historikoa eta EAEn. 2019
6. taula.
EAE Araba Bizkaia Gipuzkoa
(K) (%) (K) (%) (K) (%) (K) (%)
1 Kolombia 2.530 17,0 Kolombia 616 25,6 Nikaragua 1.350 17,6 Nikaragua 1.087 22,6
2 Nikaragua 2.529 17,0 Maroko 370 15,4 Kolombia 1.323 17,3 Honduras 725 15,1
3 Maroko 2.105 14,1 Venezuela 213 8,8 Maroko 1.083 14,1 Maroko 652 13,5
4 Venezuela 1.488 10,0 Peru 146 6,1 Venezuela 993 13,0 Kolombia 591 12,3
5 Honduras 1.192 8,0 Dominikar Errep. 99 4,1 Honduras 436 5,7 Venezuela 282 5,9
6 Peru 557 3,7 Nikaragua 92 3,8 Paraguai 401 5,2 Errumania 193 4,0
7 Paraguai 528 3,5 Paraguai 83 3,4 Peru 306 4,0 Peru 105 2,2
8 Senegal 304 2,0 Georgia 69 2,9 Bolivia 192 2,5 Ukrania 98 2,0
9 Argentina 302 2,0 Brasil 62 2,6 Senegal 178 2,3 Argentina 91 1,9
10 Brasil 294 2,0 Argelia 56 2,3 Argentina 175 2,3 Senegal 89 1,8
Guztira 10 11.829 79,5 Guztira 10 1.806 75,0 Guztira 10 6.437 84,0 Guztira 10 3.913 81,3
Gainerakoak 3.059 20,5 Gainerakoak 603 25,0 Gainerakoak 1.230 16,0 Gainerakoak 899 18,7
Guztira 14.888 100,0 Guztira 2.409 100,0 Guztira 7.667 100,0 Guztira 4.812 100,0
EAEn hazkunde handiena izan duten herrialdeei dagokienez, gehienak Latinoamerikakoak dira (Kolonbia, Nikaragua, Venezuela, Honduras, Peru, Paraguai, Argentina eta Brasil) eta Afrikakoak (Maroko eta Senegal). Lurralde historikoen arabera, hazkunde handiena izan duten jatorrien artean, aurreko urtean izandakoaren antzekoa da eredua. Horrela, Arabari dagokionez, gora egiten jarraitu du Kolonbiatik, Marokotik, Venezuelatik
eta Perutik etorritakoen kopuruak; Gipuzkoan, berriz, Nikaraguatik, Hondurasetik, Marokotik eta Kolonbiatik etorritakoen kopuruak. Bizkaia da aldaketaren bat izan duen herrialde bakarra: izan ere, Kolonbiako populazioa lurraldean hazkunde handiena izan duen bigarren jatorri izatera pasatu da; lehena Nikaragua da, eta hirugarrena, berriz, Maroko eta Venezuela.
73. Begirada Atzerritar jatorriko biztanleak EAEn 2019 10
Ondorioak• Azken urtean, EAEn bizi den jatorri
atzerritarreko 14.888 izan dira; horrek, guztira, 221.418 pertsona esan nahi du, EAEko biztanleria osoaren % 10.
• 2019an, azken hiru urteetan antzemandako eta iaz finkatutako eredu bera mantentzen da, Euskadin ekonomia-datuek erakusten duten hobekuntzarekin bat eginda.
• 14.888 pertsonetatik, jatorri atzerritarreko populazioa areagotu dutenak Latinoamerikakoak dira gehienak (% 70,8). Nabarmentzekoak dira, batez ere, Kolonbia, Nikaragua, Venezuela eta Honduras. Halaber, iritsi direnen % 14 Marokokoa da.
• Lurralde historikoen arabera, hiru herrialdeetan gora egiten jarraitu du jatorri atzerritarreko pertsonen kopuruak, eta antzeko jatorrietakoak izaten jarraitu dute: Gipuzkoan, Nikaraguako biztanleen kopuruak jarraitu du hazten gehien, eta ondoren, Honduraskoenak eta Marokoenak; Araban kolonbiarren kopuruak egin dute gehien gora, eta ondoren, marokoarrenak eta venezuelarrenak. Eta azkenik, Bizkaia izan da aldaketa txiki bat izan duen lurralde bakarra: Kolonbiako populazioa hazkunde handiena izan duen bigarren jatorria izatera pasa da, Nikaraguaren atzetik, eta Marokok 2018an zuen postua hartu du.
Bizkaia Gipuzkoa ArabaNikaragua Nikaragua KolombiaKolombia Honduras MarokoMaroko Maroko VenezuelaVenezuela Kolombia Peru
EAE2019
2019
221.418%10,0
atzerritar jatorriko pertsona
pertsona
EAEko biztanleriaren
Fluxuak gorantz
Azken bederatzi urteetako hazkunderik handiena
14.888
Gehien hazi diren jatorriak
Kolombia, Nikaragua, Maroko, Honduras
Latinoamerikar gehiengoa
%70,8
Gehien hazi diren jatorriak lurralde historikoka