![Page 2: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/2.jpg)
ÁBACO
ÁBSIDA
ABSTRACTO
ACROTEIROS
ACUARELA
ADOBE
ADONIS
AGLUTINANTE
ALEIRO
ALETA
ALFIZ
ALMINAR
ALMOFADO
ÁNDITO
ALTO RELEVO
ANICONISMO
ANTEPEITO
ANTIPENDIOS
ANUNCIACIÓN
APARELLOS
ABUCINADO
![Page 3: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/3.jpg)
APOCALIPSE
ARCOS (TIPOS)
ARCOBOTANTE
ARESTA VIVA
ARQUITECTURA
ARQUITRABE
ARQUIVOLTAS
ARTESOADO
ARTE MOBLE
ATENEA
ATLANTE
AXEDREZADO
![Page 4: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/4.jpg)
Ábaco: Peza en forma de mesa que
remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe.
Ábsida: Construcción con planta semicircular ou poligonal, cuberta con bóveda, que sobresae na parte posterior dun templo e onde se sitúa o altar maior.
![Page 5: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/5.jpg)
Abstracto: Denomínase así á arte non figurativa, a que sostén que as cores e formas posúen en si mesmas valores estéticos específicos, completamente
independentes do tema da pintura ou escultura ou de calquer figura recoñecible na natureza.
Abucinado: Oco de porta ou fiestra que ten máis abertura por unha das caras da parede que pola outra.
![Page 6: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/6.jpg)
Acroterios: Ornamentos que coroan os
vértices dun frontón.
Acuarela: Técnica pictórica que emprega cores
diluídas en auga e o papel ou cartón como
soporte. O branco é a propia cor do papel.
![Page 7: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/7.jpg)
Adobe: En arquitectura, ladrillo sen cocer.
Adonis: Mitoloxía grega. O termo alude á fermosura da personaxe. Ademais, a historia da súa morte e resurrección é un símbolo do ciclo natural da morte e do Renacemento.
![Page 8: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/8.jpg)
Aglutinante: En pintura, elemento que serve para dar cohesión ós pigmentos. Por exemplo, ovo, cola etc.
Aleiro: Parte do tellado que sobresae do muro.
![Page 9: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/9.jpg)
Aleta: Enorme voluta que enlaza polo exterior dúas alturas dun edificio que teñen distinto ancho.
Alfiz: Moldura que enmarca un arco. É unha peza característica da arquitectura
musulmana.
![Page 10: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/10.jpg)
Alminar: Minarete.
Almofado: Perpiaños coas xuntas biseladas ou refundidas.
![Page 11: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/11.jpg)
Alto relevo: En escultura, relevo no cal o seu vulto sobresae máis da metade do fondo.
Ándito: Triforio.
![Page 12: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/12.jpg)
Aniconismo: Sen decoración
figurada.
Antepeito: Peitoril.
![Page 13: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/13.jpg)
Antipendios: Parte dianteira dun altar.
Anunciación: Pasaxe bíblica na que o arcanxo Gabriel anuncia a Virxe María o misterio da Encarnación. A Anunciación é un tema moi frecuente na pintura, sobre todo despois do século XV.
![Page 14: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/14.jpg)
Aparello: Forma de dispor os elementos empregados na construcción dun muro. As principais variantes son:
A soga: Os ladrillos dispóñense de tal forma que o lado longo sexa paralelo á parede.
A tizón: Os ladrillos dispóñense de tal forma que o lado longo sexa perpendicular á parede.
A soga e tizón: Paramento no que se alternan os lados longos e curtos dos elementos que o compoñen.
![Page 15: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/15.jpg)
Ciclópeo: Aquel que alterna bloques de tamaño colosal sen argamasa de unión.
Aparello: Forma de dispor os elementos empregados na construcción dun muro. As principais variantes son:
Isódomo: Aquel no que os perpiaños son todos iguais.
Pseudoisódomo: Aquel que presenta ringleiras regulares, pero alternando
distintas alturas dunha e outra sucesivas.
![Page 16: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/16.jpg)
Apocalipse: Derradeiro libro do Novo Testamento. Atribúese a San Xoán e nel nárrase o destino da humanidade, a
victoria de Cristo e o triunfo da Igrexa.
Arco: Elemento sustentante, que descarga os empuxes, desviándoos lateralmente, e que está destinado a franquear un espacio máis ou menos grande por medio
dun traxecto normalmente curvo. Os principais tipos de arco son:
![Page 17: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/17.jpg)
Arco apuntado: Consta de dúas porcións de curva que forman un ángulo na clave. Ten dous centros e o intradós cóncavo. Típico do gótico.
Arco conopial: ( Semella unha quilla invertida) É o formado por dous arcos cóncavos na parte superior e outros dous convexos na inferior, ten, por tanto, catro centros. Típico do último gótico.
![Page 18: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/18.jpg)
Arco de ferradura: Ultrasemicircular e con arranques a igual altura. Arco máis típico da arte musulmana.
Arco de medio punto: Aquel de forma semicircular.
![Page 19: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/19.jpg)
Arco faixón: Chamado tamén perpiaño. É o que se dispón transversalmente ó eixo da nave.
Arco formeiro: O paralelo ó eixo lonxitudinal da bóveda. Xeralmente comunica a nave central coas laterais.
FAIXON
FORMEIRO
![Page 20: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/20.jpg)
Arco lobulado: Aquel coa silueta formada por tres ou máis seccións de circunferencia que se cortan entre si.
Arco mixtilíneo: O que se forma pola mestura de liñas curvas e rectas. É típico da arte árabe.
![Page 21: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/21.jpg)
Arco peraltado: De medio punto con dúas prolongacións rectas ou
peraltes que o converten nun arco ultrasemicircular.
Arco rebaixado: Aquel no que a frecha é inferior á
semiluz.
![Page 22: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/22.jpg)
Arcobotante: Arco que transmite ós contrafortes* a presión da bóveda que cobre a nave central. Elemento constructivo fundamental do gótico.
Aresta viva: Canto agudo formado igualmente pola unión de dúas superficies.
![Page 23: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/23.jpg)
Arquitectura: Arte e técnica que aplica os seus principios ó deseño, emprazamento e construcción de edificios.
Arquitrabe: Parte baixa do entaboamento. Recibe os empuxes do friso e descansa directamente sobre as columnas.
![Page 24: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/24.jpg)
Arquivoltas: Conxunto de arcos insertos uns noutros que constrúen unha portada abucinada.
Artesoado: Teito decorado con artesóns que cubre o interior dos salóns,cuartos...
![Page 25: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/25.jpg)
Arte moble: É a referida a obxectos móbiles, é dicir, que se poden trasladar e, por tanto, non unidos a un edificio. Por exemplo, cofres ou mobles.
Atenea: Deusa grega da guerra pero tamén das artes, dos oficios e do coñecemento en xeral. Sóese representar como unha moza guerreira con casco e lanza. Moi frecuente no mundo grego., Na mitoloxía romana asociouse con Minerva.
![Page 26: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/26.jpg)
Atlante: Escultura masculina que fai as veces de columna. Atlas era o deus que, segundo os antigos gregos, sostiña o mundo sobre os seus ombros.
Axadrezado: Decoración en dameiro ou xadrez.
![Page 27: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/27.jpg)
BACO
BAIXO RELEVO
BALAUSTRADA
BALAUSTRE
BALDAQUINO
BAPTISTERIO
BAQUETÓN
BASA
BESTIARIO
BISEL
BOCEL
BODEGÓN
BÓLA
BOSQUEXADO
BOVEDA (TIPOS)
BO PASTOR
BUCRANIO
BUSTO
![Page 28: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/28.jpg)
Baco: Deus do viño dos romanos equivalente ó grego Dionisos.
Baixo relevo: Relevo que sobresae do fondo menos da metade do vulto.
![Page 29: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/29.jpg)
Balaustrada: Conxunto de balaústres.
Balaústre: Columniña redonda ou cadrada, xeralmente moi curva ou perfilada, pensada para soster unha escaleira, un balcón... Son moi frecuentes no Renacemento italiano do XVI e tamén no Barroco.
![Page 30: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/30.jpg)
Baldaquino: Peza arquitectónica formada por unha cuberta apoiada sobre catro elementos sustentantes (piares ou columnas), que se sitúa sobre unha tumba ou altar.
Baptisterio: Lugar destinado ó bautismo. En Italia, no Románico e no Gótico, soe estar exento diante da fachada principal da igrexa propiamente dita. Pola contra, en España, está situado dentro da igrexas.
![Page 31: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/31.jpg)
Baquetón: Moldura redonda a modo de rolo.
Basa: Parte inferior da columna sobre a que se asenta o fuste.
![Page 32: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/32.jpg)
Bestiario: É a decoración con bestas, monstros e animais imaxinarios utilizada habitualmente na Idade Media
Bisel: Corte oblicuo no bordo dunha lámina, prancha, perpiaño etc.
![Page 33: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/33.jpg)
Bocel: É unha moldura en forma de semicírculo convexo. Toro
Bodegón: Natureza morta. É un xénero pictórico no que se representan animais mortos, froitas e obxectos comestibles en xeral.
![Page 34: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/34.jpg)
Bóla: Motivo ornamental en forma de esfera.
Bosquexado: Técnica artística na que a obra se presenta nas súas liñas xerais, sen rematar.
![Page 35: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/35.jpg)
Bóveda: Estructura que cobre de forma arqueada un espacio entre muros, piares ou columnas. As principais clases de bóvedas son:
Bóveda de aresta: Orixínase polo cruzamento de dúas bóvedas de canón.
Bóveda Baída: Bóveda esférica cortada
![Page 36: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/36.jpg)
Bóveda de canón: Fórmase ó desprazar un arco de medio punto ó longo dun eixo lonxitudinal.
Bóveda de cruzaría: Formada por arcos ou nervios que se cruzan diagonalmente sobre unha clave central común.
![Page 37: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/37.jpg)
Bóveda estrelada: Bóveda de cruzaría que ademais dos nervios diagonais ten terceletes.
Bóveda gallonada:Bóveda con ornamentación de gallóns*.
![Page 38: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/38.jpg)
Bo Pastor: Denomínase así á figura pintada ou esculpida que representa a Cristo mozo vestido con faldellín curto e que leva sobre as costas unha ovella.
Bucranio: Ornamento que reproduce o cranio dun boi.
![Page 39: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/39.jpg)
Busto: Pintura ou escultura da parte superior do tórax, con cabeza pero sen brazos.
![Page 40: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/40.jpg)
CABECEIRA
CADRO DE XÉNERO
CANON
CANZORRO
CAPITEL
CARIÁTIDE
CASETÓN
CHAFRÁN
CHAPITEL
CHARIS
CELLA
CELOSÍA
CERA PERDIDA
CIBORIO
CIMACIO
CLAROSCURO CORES FRÍAS
CLAUSTRO
CLAVE
CLÍPEO
COLARIÑO
COLAXE
CORES CÁLIDAS
CORES
COMPLEMENTARIAS
COR LOCAL
COR TONAL
CADRO HISTÓRICO
![Page 41: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/41.jpg)
COLUMNA
COLUMNA
SALOMÓNICA
COMITENTE
CONTRAFORTE
CONTRALUZ
CONTRAPOSTO
CONVENTO
CORNIXA
CORO
COSTELARES
COSTUMISMO
CREPIS
CRESTERÍA
CRIPTA
CRISMÓN
CRISELEFANTINA
CRÓMLECH
CRUCEIRO
CÚPULA
CURVA
PRAXITELIANA
CORES SECUNDARIAS
CORES PRIMARIAS
![Page 42: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/42.jpg)
Cabeceira: Testeiro. Nas igrexas, parte onde está o altar principal.
Cadro de xénero: Pinturas que representan temas ou escenas do cotián.
Cadro histórico: Pintura na que se representan esceas históricas.
![Page 43: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/43.jpg)
Canon: Regra de proporcións humanas conforme ó tipo ideal de cara á determinación da medida ou
escala proporcional para o conxunto e as partes dunha escultura.
Canzorro: Pezas saíntes e decoradas que soportan as cornixas ou aleiros. En realidade son ménsulas que sobresaen dun plano e adoitan estar decoradas na súa parte inferior, que é a visible.
![Page 44: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/44.jpg)
Capitel: Sección dun soporte arquitectónico que enlaza o fuste ca arquitrabe. Habitualmente decóranse con variados relevos.
Cariátide: Figura feminina vestida que se emprega como fuste de columna.
![Page 45: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/45.jpg)
Casetón: Compartimento oco, xeralmente de forma cadrada, de estructura tronco-piramidal invertida, co fondo decorado, que resulta un elemento característico das ornamentacións nos
teitumes da arte romana e dos clásicos posteriores.
Chafrán: Esquina cortada por un plano, evitando así a existencia dun ángulo.
![Page 46: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/46.jpg)
Chapitel: Remate apuntado dunha torre.
Charis: É a gracia que dotaba dun ethos ou personalidade máis humana e atractiva ás esculturas gregas.
![Page 47: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/47.jpg)
Celosía: Taboleiro calado para pechar vans que permite ver e non ser visto.
Cella: Sala dun edificio sagrado da antigüidade clásica.
![Page 48: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/48.jpg)
Cera perdida: Procedemento para realizar estatuas de bronce. Unha vez feita a figura en cera, recóbrese con barro, xeso... para conseguir un
molde en negativo da figura. Unha vez seco o recubrimento, fáiselle un burato na parte superior e outro na inferior; a continuación vértese polo primeiro bronce fundido que fará saír a cera
derretida polo segundo. Unha vez arrefriado o metal, fractúrase o molde e despréndese a estatua.
Ciborio: Construcción elevada sobre o cruceiro (para dar luz ó interior da construcción), que habitualmente ten forma de torre de planta cadrada ou octogonal. Xeralmente remátase con chapitel.
![Page 49: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/49.jpg)
Cimacio: Parte superior dunha cornixa.
Claroscuro: Arte de dispor nunha pintura o contraste de luces e sombras, entre cores cálidas e frías. Aplícase concretamente ó xeito de destacar as figuras iluminadas sobre un fondo escuro. Este recurso acada a súa máxima expresión no “tenebrismo”
![Page 50: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/50.jpg)
Claustro: Galería con columnas que
rodea o patio dun mosteiro ou igrexa.
Clave dun arco: Doela central dun arco.
![Page 51: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/51.jpg)
Clípeo: Medallón ou escudo circular.
Colariño:Moldura en forma de anel entre o fuste e o capitel.
![Page 52: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/52.jpg)
Colaxe: Técnica plástica consistente en adherir sobre un soporte obxectos de procedencia e natureza moi diversas, ata compoñer a obra definitiva.
Color local: Cor básica dun obxecto ou zona, non afectado polo cambios de luz ou atmosfera ambientais, ou pola cor doutros obxectos próximos, é decir, cor sen influencia da luz.
![Page 53: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/53.jpg)
Cores cálidas: Son aquelas que expanden a luz (vermello, laranxa,amarelo)
Cor tonal: Referente ao ton, é decir, ao grado de intensidade, lumninosidade dunha cor, o que orixina diferentes variacións dunha mesma cor ou ton.
![Page 54: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/54.jpg)
Cores complementarias: Aquelas que ó mesturarse xeran branco ou gris neutro: vermello + verde, laranxa + e azul ou violenta + amarelo. As parellas estarán conformadas por unha cor primaria e unha secundaria producida pola mestura das restantes primarias: vermello e verde (azul + amarelo), amarelo e violeta (vermello + azul), azul e laranxa (vermello + amarelo)
Cores frías: Cores que absorben a luz (verde, azul, violeta)
![Page 55: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/55.jpg)
Cores primarias: Aquelas que non se poden obter pola mestura doutras cores (vermello, amarelo e azul)
Cores secundarias: Aquelas que se obteñen coa mestura de dúas
primarias: alaranxado (vermello + amarelo), verde (amarelo + azul) e violeta (vermello + azul)
![Page 56: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/56.jpg)
Columna: Elemento vertical cilíndrico, de sostén ou decoración, composto por unha base, fuste e capitel.
CAPITEL
FUSTE
BASA
Columna salomónica: Aquela de desenvolvemento helicoidal.
![Page 57: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/57.jpg)
Comitente: Persoa que encarga a súa representación a un artista.
Contraforte: Peza arquitectónica de forma prismática de que se une a un muro pola súa parte exterior, e que contribúe a acentuar a solidez do mesmo.
![Page 58: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/58.jpg)
Contraluz: Representación dun obxecto desde o lado contrario ó iluminado.
Contraposto: Recurso escultórico ideado na Grecia Clásica que consiste na disposición balanceada da figura, de xeito que a perna sobre a que descansa o peso do corpo, en tensión, se corresponde co repouso do brazo do mesmo flanco; namentres que a perna oposta, en repouso, se complementa nese lado co brazo en tensión.
![Page 59: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/59.jpg)
Convento: Comunidade relixiosa, masculina ou feminina, ou ben complexo arquitectónico que a acolle.
Cornixa: Parte sobresaliente superior dun entaboamento.
CORNIXA
![Page 60: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/60.jpg)
Coro: Lugar reservado ó clero nas catedrais e igrexas monásticas. A súa colocación variuou ó longo do tempo: no centro da nave maior, nos pés desta ou nun lugar elevado. Dentro do coro disponse os sitiais que ocupan os frades ou clérigos, normalmente de madeira, con relevos e cun atril para os libros litúrxicos.
Costelares: Armazón, polo regular de madeira, que serve para afianzar a estructura dunha cúpula ou unha cuberta.
![Page 61: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/61.jpg)
Costumismo: Referente ás obras que se ocupan de representar os costumes.
Crepis: Crepidoma. Base ou pedestal dun templo con tres gradas ou banzos.
![Page 62: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/62.jpg)
Crestería: Conxunto de elementos decorativos que engalanan o remate dun edificio.
Cripta: Capela emprazada baixo a planta dunha igrexa.
![Page 63: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/63.jpg)
Crismón: Monograma de Xesús que constitúe tamén un motivo artístico desde as orixes da arte paleocristiá. Está formado polas dúas primeiras letras do nome de Cristo X e P (en grego “ji" e “ro”) completadas co alfa e omega do mesmo alfabeto nos flancos, querendo significar á figura
de Cristo como orixe e fin de todas as cousas.
Criselefantina: Escultura feita de ouro e marfil.
![Page 64: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/64.jpg)
Crómlech: Conxunto de
menhires dispostos en forma de círculo.
Cruceiro: Espacio no que se cruzan, nun templo, dúas naves perpendiculares, sendo
unha delas a principal.
![Page 65: ÁBACO AGLUTINANTE ALTO RELEVO · 2017. 9. 11. · Ábaco: Peza en forma de mesa que remata o capitel e sobre a que se asenta a arquitrabe. Ábsida: Construcción con planta semicircular](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022081522/5fbc70f8ae6b16202d22350d/html5/thumbnails/65.jpg)
Cúpula: Bóveda semiesférica que xeralmente cobre un espacio cadrado. Para pasar a unha planta circular ou octogonal empréganse as trompas* ou pechinas.
Curva praxiteliana: Recurso escultórico que debe o seu nome ó xenial escultor grego Praxíteles e que consiste en nunha acentuada incurvación da cadeira creando así un ritmo de liñas e unha sensación de enorme sensualidade.