A revolución rusa e o Estado soviético
1. Crise do Tsarismo
2. 1917: de febreiro a outubro
3. Os soviets. Lenin e os bolxeviques
4. A URSS de Stalin
1. A crise do Tsarismo Rusia no inicio do século XX:
O máis extenso do mundo (22 millóns de km2 )
Poboación entre 125 e 140 millóns
Bandeira da Rusia dos Tsares
Causas do atraso: O problema agrícola
Agricultura tradicional e desubsistencia.
Pobreza do campesiñado. Abolición da servidume (1861) A integración no mir (os límites da
tradición colectivista) O problema industrial
Tardía industrialización Dependencia do capital estranxeiro Importante papel do Estado
A cuestión das nacionalidades Mosaico de étnias e linguas Rusificación O cárcere dos pobos
O tsarismo como autocracia Autocracia tsarista, negación das
liberdades. Nicolas II ruptura co reformismo
de Alexandre II
1. A crise do tsarismoAs forzas de oposición
Partido Constitucional-demócrata (KD, Kadet): liberais, representan a burguesía liberal e as clases medias urbanas
pretenden unha democracia constitucional e a democracia Reforma agraria Autonomía para as nacionalidades
Partido Social Revolucionario (SR Eseritas) Apoiado polo campesiñado, recolle a tradición populista e nihilistas( rexeitamento da
autoridade e valores tradicionais, ó estilo anarquista) rusa Partidarios do colectivismo agrario e da socialización da terra
Partido Obreiro Socialdemócrata (PSDR), 1898 Ideoloxía marxista, formado pola clase obreira e a pequena burguesía revolucionaria
Bolxeviques Liderado por Lenin Partido de vangarda Defenden a vía insurrecional e revolucionaria
Menxeviques Dirixidos por Martov e Plejanov A democracia burguesa como fase transitoria cara o socialismo Aceptan coalicións cos partidos burgueses para reformas de carácter democrático Partido de masas
1. A crise do tsarismo.O ensaio revolucionario de 1905
O detonante: o domingo sanguinolento (9/1/1905)
Manifestación popular ante o Pazo de inverno, duramente reprimida polo tsar
Causas Crise económicas
provocada pola caída dos prezos agrarios e industriais
Baixos salarios Represión policial Derrota militar fronte a
Xapón en 1904
A crise do tsarismo.O ensaio revolucionario de 1905. Os soviets
Os soviets Organización espontánea
formada por traballadores, campesiños e soldados, que xurdiu na Rusia de 1905.
Foi o instrumento de extensión da protesta popular por grande parte do territorio ruso
Consecuencias O zar cede parcialmente en
outubro de 1905 e convoca a Duma, parlamento ruso, o liberalismo conservdor participará no parlamento
Fortalacemento dos bolxevique como organización opositora
A medio prazo: reforzamento da represión
política e sindical Creación dun mediano
campesiñado conservador
2. 1917. Febreiro-outubroFin da autocracia tsarista
Causas da caída do Tsar Crise económica no
mundo rural e urbano Mala xestión da guerra.
Elevadas pérdidas territoriais, económicas e humanas.
Corruptelas e descrédito da corte.
Grigori Yefimovich Rasputin. Monxe intrigante e aventureiro exerceu grande influencia na familiados Romanov, finalmente foi asesinado por persoaspróximas ao propio tsar.
2. 1917. Febreiro-outubro.O fracaso do liberalismo
O goberno provisional foi incapaz de resolver: A coexistencia co poder dos soviets (dualidade de poderes) Dar resposta as reivindicacións dos distintos sectores sociais
Melloras salariais e das condicións laborais dos traballadores Reforma agraria
A continuación de Rusia na Grande Guerra (defensismo revolucionario)
Resolver a cohesión no goberno de distintas tendencias (KD, SR e menxeviques)
A configuración do estado liberal en Rusia Convocar a Duma Convocar elecións parlamentarias
2. 1917. Febreiro-outubro. Lenín e as teses de abril
Saír da guerra, non ao defensismo revolucionario dos menxeviques
A caída do tsar é o primeiro paso para unha posterior revolución de obreiros e campesiños
Non apoiar ao goberno provisional Todo o poder para os soviets Non á república parlamentaria Confiscación das terras dos
terratenentes e posterior nacionalización
Nacionalización da banca O partido bolxevique pasará a
denominarse Partido Comunista Renovar a Internacional (III)
2. 1917. Febreiro-outubro.A dualidade de poderes
2. 1917. Febreiro-outubroA toma do pazo de inverno
3. Os soviets, Lenin e os bolxeviques Retirada de Rusia da Grande
Guerra. Proposta de paz blanca. Sinatura do Tratado de Brest-Litovsk (8-03/1918
Guerra civil. Exército vermello, dirixido por Trostki, vence ao exército branco (tsaristas, liberais, anarquistas e apaoio de potencias estranxeiras)
Para vencer na guerra civil, establécese a economía de guerra
Primeiras medidas (decretos de 1917) Decreto sobre a terra, abolición da
propiedade privada Decreto sobre o control obreiro da
produción (autoxestión ) e nacionalizacións
Nacionalización da banca e o comercio exterior
3. Os soviets, Lenin e os bolxeviques
A NEP (1921-1927) Provocada pola escaseza e a miseria
causada polo comunismo de guerra (requisa do excedente dos campesiños)
Defendida por Lenín Permite volver a iniciativa privada na
pequena empresa e o libre mercado para parte da produción agraria
Convive co proceso de centralización política
Consecuencias Mellora da produción agraria e industrial Aparición dunha clase de medianos propietarios
agrarios e pequenos campesiños Crise das tesoiras
alza do prezos industriais caída dos prezos agrarios
Guerra Civil en Rusia (1918-1921)
3. Os soviets, Lenin e os bolxeviquesA sucesión de Lenin
1922, Stalin nomeado secretario xeral do Comité central do Partido Comunista
Enfermidade de Lenin, no testamento político non elixe sucesor claro Lenin more en 1924 e Stalin monopoliza o seu legado.
Troika Stalin, Kamenev e Zinoviez contra Trostki Enfrotamento ideolóxico entre
Trostki (revolución permanente) e Stalin (socialismo nun só pais)
Ditadura de Stalin dende 1927 Expulsión do partido de Trostki e
persecución ata o seu asasinato por un militante Stalinista (Ramón Mercader en México)
Trotski
Stalin
4. A URSS de Stalin A creación da URSS Ruptura coa democracia liberal
(1918) Constitución e declaración do pobo
traballador e explotado Novo nome para o país A república
Socialista Federativa Soviética de Rusia (RSFSR)
Creación da URSS Constitución de 1924. Teoricamente
federal pero tendencia ao centralismo moscovita
Burocratización Sistema de partido único
III Internacional Dirección dos partidos comunistas
dende Moscova
4. A URSS de Stalin Planes quinquenais
conómicos que quedan socializados Os planes marcan os obxectivos a
conseguir no prazo marcado Primeiro 1928-1932 Segundo 1933-1937 Terceiro 1938- 1942 Cuarto 1946-1950 Quinto 1951-1955
Os resultados da planificación converteron a URSS na terceira potencia industrial do mundo, pero Intervención total do Estado nos asuntos enon satisfaceron as necesidades dos cidadáns (deficit da produción de bens de consumo) e mala xestión do sector comercial e de servizos
Planificación agricola Kolkhoz: Os campesiños debían
reunir as súas terras en granxas colectivas e réxime de cooperativa e traballo comunitario
Sovkhoz: granxas experimentais de carácter estatal
MTS (estacións de máquinas e tractores
Planificación industrial Prioridade o desenvolvemento das
fontes de enerxía, a industria pesada e armaméntística
4. A URSS de Stalin
O terror stalinista Constitución de 1936 Burocratización Confusión Estado e Partido
Comunista Culto á personalidade
(Stalin morre no 1953) Uniformización ideolóxica Control político e ideolóxico
Purgas dentro do partido comunista