Digestio Prozesua

Zer Da?

Hartzen doguzan elikagaiak deskomposatu eta organismorako beharrezkoak diran mantenugai biurtzeko aldaketa multzoa.

Non gertatzen da?

Digestino aparatuan gertatzen da, eta honek dira parte hartzen dabenak prozesuan:

-Ahoa-Faringea-Hestegorriak-Urdailak -Hesteak

AhoaEkagaiak hortz-haginen bidez mastekatu egiten dogu.Mihinak,txu guruinek sortutako txuarekin nahastu eta elikadura boloa sortzen da.

Faringean eta hestegorrianElikadura boloa urdailera heltzeko behar dauz. UrdailaElikadura boloa urin gastrikoakas nahastu urdailen mogimenduari esker kimoa sortzen da.

Heste meharrean

Kimoa pankrea urinarekin, beharsunarekin eta heste urinagas nahastu eta kiloa sortzen da

KILOA: Elikagaia mantenugaiek osotutako substantzia likidoa da.

Heste lodiak

Gorputzak aprobetxatuez dauzen subtantziak batu eta gorozki bihurtu.

Gorozkiak uzkiaren bides egozten dira.

Arnas aparatua

Zer da?

Gure gorputza osotzen daben zelulek mantenugai eta oxigenoa behar dabez bizi funtzinoak beteteko.

Zerez osotuta dago?Arnas aparatua arnasbidez eta birikiz osotuta dago.

ArnasbideaArnasbidea aireak zirkulatzen dauan gorputzeko hodiak dira.Sudur hobiak,faringea,laringea,trakea eta bronkioak hartzen dabe parte prozezu honetan.

Sudur hobiakAirea gure gorputzean sartzeko eta ateratzeko hobiak dira.Eginkizuna da gure birikietara airea heltzea.

FaringeaDigestino aparatuaren eta arnas aparatuaren osagaia da.Hau gorputz ia aparatu guztiak lotzen ditu.

LaringeaFaringea eta trakea lotzen dauzan hodia da eta barruan ahots kordak daukaz. TrakeaBronkio izeneko hodi bitan banandutako hodia da.Trakearen hormak eraztun moduko batzuez zenduta dagoz.

BronkioakBirikietara heltzen diran hodi bi dira. Birikietan, bronkiolo izeneko hodi txiki bi adarkatzen dira. BirikiakLarrosa koloresko organo arol bi dira. Biriki bakoitxaren barruan, bronkioloren muturretan, biriki albeolo izeneko zakutxo moduko batzuk dagoz.

Zirkulazino aparatua

Zirkulazino aparatua hiru elementuz osotuta dago:bihotza, odol basoak eta odola.

BihotzaToraxaren ezkerraldean kokatuta dago, eta, pompa bat balitz legez, odola gorputz guztira bultzatzen dau.Bihotzaren hormak muskulu ehunez osotuta dagoz, eta barrualdean hutza dauka, lau barrunbez osotuta.

Odol basoakEra askotako lodiera daukien hodiak dira, eta odolak zirkulatzen dauan zirkuito itxi bat sortzen dabe.

Honek hartzen dabe parte prozezu honetan:Arteriak:Odola bihotzetik gorputzeko organo guztietara zabaltzen dabeBenek:Odola gorputzeko atal guztietatik bihotzera daroe.Kapilarrak:Oso meheak dira, eta arteriak eta zainak lotzen dabez.

OdolaBihotzak bultzatuta, odol basoetan zehar zirkulatzen dauan likidoa da.Plasmea:Likido horixka bat da, eta likido horretan flotatzen dagoz odol zelula guztiak.Odol zelulak globulo gorriak, globulu zuriak eta plaketak dira.

Iraitz aparatua

KuntzurrunakBaba formako organo bi dira, eta kaxa torazioaren azpian dagoz.

UreterrakGernua kuntzurrunetatik hartu eta gernu maskurira eroaten daben hodi bi dira.

Gernu maskuriaZaku formako organo gihartsu bat da, eta zakuan gordeta egoten da gernua.

UretraHodiaren bidez, gernu maskurian gordetako gernua kamporatu egiten da.

Izerdi guruinakAzala gure gorputzeko hedadura handieneko organoa da, eta hesi babesle moduko bat osotzen dau.

Izerdi guruinen bidez, horretatik hur dagozan kapilarreko substantzia toxikoa ezabatzen dira. Horretarako, izerdia sortzen dabe, hau da gatzez eta %99an urez osotutako disoluzino bat da.

Izerdi guruinen esker gorputzaren temperature kontrolatzen dau.Horregaitik, bero handia egiten dauanean gehiago izerditzen gara.