Dúas ferramentas para a conservación da flora ameazada:

a Custodia do Territorio e as Microrreservas de Flora

Martiño Cabana Otero

1

Martiño Cabana Otero

Asociación Galega de Custodia do Territorio

Rede Galega de Microrreservas

2

¿Que é unha microrreserva?

As Microreservas son espazos naturais de pequeno tamaño que conteñen hábitats raros, ou ben conforman o hábitat de poboacións de especies de flora ou fauna ameazadas, resultando especialmente importante a súa protección estrita (Castilla-La Mancha).

• Espazo cun elevado interese ambiental

• Espazo cunha alta protección legal

• Espazo de pequenas dimensións (ata 20 ou 200 ha)

3

¿Que é unha microrreserva?

• Flora

• Invertebrados

• Morcegos

• Humidais• Humidais

4

Conservación daflora endémica e ameazada da

área de Melide

5

Área de actuación

LIC Serra do Careón

6

7

Área de actuación

8

Área de actuación

ID NOMBRE SUP.KM2 PROVINCIA

4 Sierra Nevada 192,47 GR

14 Sierra de Gádor 86,77 AL

21 Sierra Bermeja 103,57 MA

22 Sierra de Cazorla y Segura 190,16 J

27 Sierra de las Nieves 77,66 MA

28 Costa N de Coruña: “La Capelada” 167,20 C

30 Sierra Tejeda 28,93 MA

9

30 Sierra Tejeda 28,93 MA

31 Bergantiños 64,84 C

33 Sierra Mágina 63,00 J

40 Sierras de Farelo 46,80 C,LU,PO

41 Torcal de Antequera 89,42 MA

44 Sierra Nevada almeriense 78,56 AL,GR

49 Doñana 43,25 H

50 Sierras de Ojén y del Niño 70,87 CA

52 Almonte: “La Rocina” 13,09 H

53 Costa de Almería: Carboneras-Mojácar 51,24 AL

54 Berga 9,60 B

60 Isla de Alborán 13,04 AL

Área de actuación

10

Flora ameazada (CGEA-EN)• Armeria merinoi

– Área de ocupación: 42,3 ha. 1.260 individuos

11

Flora ameazada (CGEA-EN)• Santolina melidensis

– Área de ocupación: 10 km2. 220.038 individuos

12

Flora ameazada (CGEA-EN)• Leucanthemum gallaecicum

– 10.454 exemplares

13

Obxectivos• Adquirir a propiedade ou a xestión do uso dun elevado número de parcelas con

flora endémica para a mellora da súa conservación.

• Mellorar o estado de conservación das diferentes especies obxecto de actuación e dos seus hábitats mediante a aplicación das técnicas de restauración ambiental.

• Mellorar o grado de coñecemento científico das especies presentes e dos seus hábitats.

• Establecer un programa de educación ambiental nos centros escolares da área • Establecer un programa de educación ambiental nos centros escolares da área de actuación do proxecto.

• Establecer una serie de rutas de sendeirismo para o disfrute da natureza por parte dos habitantes e turistas da zona.

• Mellorar a percepción do medio natural da zona por parte dos seus habitantes.

• Divulgar a importancia das especies endémicas e da súa conservación.

• Establecer os contactos necesarios para o desenvolvemento de actuacións de custodia do territorio.

14

Avances

• Convenio de colaboración– AGCT-Grupo de investigación Biodiversidade e Conservación

de Plantas Vasculares.

• Delimitación da área de traballo– Cartografía previa existente e Plan de recuperación.

Solicitude Situación Superficie

1ª solicitude

(13.0 ha)

Arrendadas 4.4 ha

Revisión

catastral4.2 ha

– Cartografía previa existente e Plan de recuperación.

• Adquisicións de parcelas– Banco de Terras de Galicia.

• Deseño das actuacións– Protocolo científico para comprobación das actuacións (en

preparación).

15

(13.0 ha) catastral

Concurrencia 4.5 ha

2ª solicitude

(14.0 ha)

Solicitadas 7.7 ha

Concurrencia 6.3 ha

Parcelas do BANTEGAL

16

Actualmente: 8,6 ha

Medio prazo: 27 ha

Futuro: 50 ha

Parcelas do BANTEGAL

17

Microrreservas de orquídeas

do Courel

18

Especies paraugas

14 especies de orquídeas• Dactylorhiza cantabrica

(especie endémica do Courel)

• Orchis ustulata, Coeloglossum viride e Dactylorhiza insularis(extremadamente escasas en Galicia)

• Dactylorhiza markusii, Neotinea maculata e Gymnadeniaconopsea(escasas en Galicia)

• Spiranthes spiralis(en regresión en Galicia)

19

Área de actuación

20

Serra do Courel, Lugo

21

Área de actuación

22

23

Vulnerables (CGEA)

Campanula adsurgens

Endemismo NW peninsular, sé en calizas das provincias de Lugo,

Ourense e León.

Leontodon crispus subsp. bourgaeanus

Endémica da Península Ibérica. Planta moi rara en Galicia, só en

O Courel. O Courel.

Santolina semidentata

Planta de carácter mediterráneo, en Galicia só en O Courel e o

val de Valdeorras.

Narcissus asturiensis

Endemismo do N Peninsular propio de pastizais de montaña.

24

Avances

• Convenio de colaboración– Sen convenio asinado pero compromiso con botánicos.

• Delimitación da área de traballo– Delimitación preliminar de catro microrreservas.

• Adquisicións de parcelas

Situación Superficie

Afloramento de Visuña 5.4 ha

Alto da Pedra 4.2 ha

• Adquisicións de parcelas– En proceso de diálogo coas comunidades de montes.

• Actuacións– Rozas previas para reducir a superficie de mato.

25

Alto do Couto 1.7 ha

Monte do Cido 0.6 ha

TOTAL 11.9 ha

Hydrocharis morsus-ranae

26

1 localidad = 750 ind.

27

1 localidad = 40 ind.

4 ha de parcelas

1 ha de hábitat

50 % poboacións ibéricas

95 % individuos ibéricos

28

Conclusións...

• Non existe na lexislación galega pero é un

concepto interesante para as entidades de

custodia por que...

– Con pouca superficie consérvanse especies de– Con pouca superficie consérvanse especies de

alto valor natural.

– Superficie adaptada ás entidades de custodia.

– Elevado atractivo social.

29

Dúas ferramentas para a conservación da flora ameazada:

a Custodia do Territorio e as Microrreservas de Flora

30

Martiño Cabana OteroAsociación Galega de Custodia do Territorio