características xerais da arquitectura gótica
DESCRIPTION
Tradución ao galego dunha presentación do prof. Tomás Pérez Molina, que mostra as características principais da arquitectura góticaTRANSCRIPT
![Page 1: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/1.jpg)
a arte góticaA ARQUITECTURA
![Page 2: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/2.jpg)
QUE IMOS ESTUDAR NESTE TEMA?
1.A arte gótica como expresión da cultura urbana da Baixa Idade Media
2. A arquitectura relixiosa: a catedral– O exterior: volumetría da catedral– A planta e as súas diversas tipoloxías– Alzado e sección dunha catedral gótica– O interior da catedral gótica– A cuberta: a bóveda de cruzaría– Composición da fachada:la portada gótica– Vidreiras e rosetóns– Elementos construtivos: arcos góticos
3. A arquitectura civil: tipoloxías.– A Casa do Concello, a Lonxa e o Palacio
![Page 3: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/3.jpg)
A CATEDRAL GÓTICA
A sé do bispo:Monumentalidade urbana
A desaparición do muro: Deus é luz
As vidreiras: aXerusalén celestial
A portada
A planta: cabeceiracon capelas absidiais
![Page 4: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/4.jpg)
A DIFUSIÓN DO GÓTICO
![Page 5: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/5.jpg)
AS PRINCIPAIS CATEDRAIS GÓTICAS DE EUROPA
![Page 6: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/6.jpg)
A arte góticaé a EXPRESIÓN DA CULTURA URBANA
da Baixa Idade Media europea, da súa prosperidade económica e da súa
hexemonía cultural
ARQUITECTURA RELIXIOSA (a catedral substitúe á abadía
ou mosteiro coma edificio paradigmático)
ARQUITECTURA CIVIL(Lonxas, Palacios, Casas do Concello)
![Page 7: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/7.jpg)
A ARQUITECTURA GÓTICA: A CATEDRAL
Exterior da CATEDRAL DE LAON (FRANCIA). A catedral é a SÉ DO BISPO, como o mosteiro era a sé do abade
![Page 8: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/9.jpg)
O EXTERIOR DA CATEDRAL: VOLUMETRÍA DO EDIFICIO
No gótico o sentido ascensional das formas e a intensa luminosidade do interior dos edificios recrean o espazo ideal para se achegar a un Deus máis humanoÉ un reflexo da Xerusalén Celestial, da que fala o Apocalipse, coas súas “portas de perlas”, “as súas rúas de ouro puro e vidro transparente”Os avances na técnica construtiva do gótico fará posible plasmar en pedra e de forma simbólica tales visións
![Page 10: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/10.jpg)
A PLANTA DA CATEDRAL GÓTICA
Planta basilical Planta de salón
![Page 11: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/11.jpg)
CONCEPCIÓN ESPACIAL: PLANTA DUNHA CATEDRAL GÓTICA
As plantas son moi semellantes ás románicas: tres ou cinco naves lonxitudinais e cabeceira con transepto, presbiterio e remate en ábside
ou deambulatorio con capelas radiais
![Page 12: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/12.jpg)
O espazo e a construción articúlanse a partir de
módulos xeométricos que se repiten; cada tramo da bóveda xenera un espazo modular que ten entidade
tectónica autónoma
Esta repetición xenera un ritmo ascensional e
lonxitudinal que converxe no altar
Planta da Catedral de Notre-Dame(París, 1163)
![Page 13: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/13.jpg)
A cabeceira da catedral gótica: DEAMBULATORIO
OU XIROLA CON CAPELAS ABSIDIAIS
CabeceIra da abadía de Saint Denis (Francia)
A cabeceira gótica é máis ampla cá románica; os
brazos do transepto acórtanse e adquire
protagonismo o deambulatorio ou xirola
arrodeado de capelas radiais chamadas absidiolos
Nelas as confrarías e gremios artesanais, que
participaran no financiamento da catedral, instalaban as capelas dos
seus santos patróns
![Page 14: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/14.jpg)
A PLANTA DE SALÓN
Dividida en cinco naves, que na cabeceira xeneran un dobre
deambulatorio. O transepto non sobresae exteriormente, xa que fica
integrado no corpo lonxitudinal do edifico, aínda que se seguen
a abrir pórticos ao exterior do mesmo
![Page 15: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/15.jpg)
ALZADO E SECCIÓN DUNHA CATEDRAL GÓTICA
A organización do alzado interior segue o seu precedente románico: arcadas que conducen ás naves laterais; un triforio (estreito corredor con arquerías), que substitúe á tribuna románica; e un claristorio ou
corpo de xanelas con vidreiras coloreadas
![Page 16: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/16.jpg)
O alzado interior da catedral articúlase en:
Arcadas que separan a nave central das laterais;Triforio a modo de galería aberta sobre a nave centra;Claristorio con ventás cubertas de vidreiras que posibilitan o paso da luz exterior
![Page 17: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/17.jpg)
INTERIOR DA CATEDRAL DE LAON (FRANCIA)
![Page 18: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/18.jpg)
O INTERIOR DUNHA CATEDRAL GÓTICA Está dominado pola luz e produce unha sensanción de intensa “desmaterialización” arquitectónica, grazas á desaparición do muro” como elemento sustentante. Este efecto produce sensación de ingravidez e transparencia que subliñan o carácter místico e simbólico do espazo da catedral, que se converte así no mesmo ceo, non nun cauce para se comunicar co ceo
![Page 19: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/19.jpg)
A arquitectura gótica é luz e cor, grazas á profusión de vidreiras que ocupan o espazo do “desaparecido” muro Esta combinación de luz e cor é a mellor representación simbólica da catedral como “Xerusalén Celestial”
“Amosoume a cidade santa, Xerusalén, que descendía do ceo de parte de Deus, que tiña a gloria de Deus. O seu brillo era semellante á pedra máis preciosa, como a pedra de xaspe pulimentado” (Apocalipse, 21, 10-12)
![Page 20: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/20.jpg)
A CUBIERTA: A BÓVEDA DE CRUZARÍA OU
NERVADA
CLAVE
NERVOS
ARCO TORAL OU FEIXÓN
O arco apuntado ou oxival é o que fai posible a grande novidade do gótico, a bóveda de cruzaría
PLEMENTO
![Page 21: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/22.jpg)
Bóveda de terceletes
Bóveda estrelada
![Page 23: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/23.jpg)
A bóveda de cruzaría é o resultado do cruzamento entre
dous arcos apuntados, que forman un esquelete de nervos;
o espazo entre os nervos de pedra énchese con plementería
(material lixeiro de recheo). A clave da bóveda é a dovela
central que a pecha.O arco apuntado permite elevar considerablemente a altura da nave sen que se resinta a súa
estabilidade polo peso da bóveda, xa que as presións tanxenciais se reduciron.
BÓVEDA DE CRUCERÍA DA CATEDRAL DE CHARTRES
(NAVE CENTRAL)
![Page 24: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/25.jpg)
COMO SE SOSTÉN A BÓVEDA DE CRUZARÍA?
As tensións da bóveda de cruzaría, que se resolven no exterior con contrafortes y arcobotantes, no interior descansan sobre piares. Os nervos da bóveda adoitan prolongarse en baquetóns ou pequenas
columnas encostadas ao longo do fuste dos piares, até o chan
![Page 26: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/26.jpg)
O ALZADO DO TEMPLO GÓTICO
![Page 27: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/27.jpg)
A FÁBRICA GÓTICA
![Page 28: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/29.jpg)
A proxección vertical da catedral gótica
resólvese tectonicamente con
gran elegancia, de tal xeito que a beleza
formal e a estabilidade técnica do edificio son
valores complementarios que arrincan da perfección
das formas xeométricas
![Page 30: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/30.jpg)
A DESMATERIALIZACIÓN DO MURO:
O SISTEMA INVERNADOIRO
Unha vez que a cuberta xa non carga sobre os muros
e estes desaparecen, grandes xanelas,
decoradas con vidreiras e tracerías, que potencian a
luminosidade, virán a ocupar o seu lugar
As fachadas serán perforadas por unha grande xanela
circular vidrada, chamada rosetón
A SAINT CHAPELLEDE PARÍS
![Page 31: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/31.jpg)
O EXTERIOR DO SISTEMA
CONSTRUTIVO
O obxectivo prioritario é contrarrestar o
empuxe tanxencial da bóveda interior por
medio de contrafortes e arcobotantes (arcos externos dispostos en
diagonal, que transmiten os
empuxes da bóveda interior ao
contraforma exterior)
![Page 32: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/32.jpg)
Imaxe real do sistema exterior de contrafortes e arcobotantes
![Page 33: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/33.jpg)
CONTRAFORTES DA CATEDRAL DE CHARTRES
AGULLA GÓTICA
As torres, agullas, chapiteis (remate piramidal), pináculos(remate cónico ou piramidal), gabletes (remate en punta a modo de
Frontón), son utilizados plasticamente para acentuar o impulsoascensional da construción gótica
![Page 34: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/34.jpg)
Contrafortes, pináculos e vidreiras
![Page 35: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/35.jpg)
Arquitectura gótica: a fachada da catedral
Catedral de Chartres Catedral de ParísAdoita estar flanqueada por dúas torres rematadas en chapiteis (ou non);
nas imaxes dous exemplos distintos
![Page 36: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/36.jpg)
![Page 37: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/37.jpg)
A fachada da catedral gótica
![Page 38: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/38.jpg)
A VIDREIRA E O ROSETÓN GÓTICO
VISTA INTERIOR DO ROSETÓN DA CATEDRAL DE
CHARTRES (PARÍS)VISTA EXTERIOR
![Page 39: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/39.jpg)
A VIDREIRA
![Page 40: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/40.jpg)
A PORTADA GÓTICA
![Page 41: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/41.jpg)
a arquitectura gótica: a portada
arquivoltas
tímpano
parteluz
derrame
![Page 42: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/42.jpg)
ARCOS GÓTICOS máis característicos
Arquitectura gótica: elementos construtivos
arcos góticos apuntados
arco conopial
arco carpanel
![Page 43: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/43.jpg)
xanelas góticas
Arquitectura gótica: elementos construtivos
gablete gótico
gárgolas
capiteis
![Page 44: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/44.jpg)
A ARQUITECTURA CIVIL
A arquitectura civil é a mellor mostra do poderío económico do occidente cristián na Baixa
Idade Media. O auxe das actividades comerciais e artesanais, la apertura de
novas rutas comerciais e o inminente descubrimento de
América, ademais da consolidación das formas de goberno municipais fronte ao
dominio señorial ou eclesiástico, facilitan o desenvolvemento de
numerosos edificios de uso civil. Casas de Concello,
Lonxas, Palacios urbanos, etc. son a mellor mostra deste
despertar urbano que anuncia xa a proximidade do
Renacemento
![Page 45: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/45.jpg)
A ARQUITECTURA CIVIL: A CASA DO CONCELO
CASA DO CONCELLO DE BRUSELAS
CASTELO DE VINCENNES
![Page 46: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/46.jpg)
O S. XV coñeceu o impulso definitivo da
arquitectura civil, que no eido das finanzas tivo o
seu máximo expoñente na construción de lonxas (edificios destinados a albergar actividades
mercants e que eran o reflexo do dinamismo da
clase comercial). As lonxas, ao principio
simples espazos porticados onde realizar
as transaccións pasaron a ser impoñentes edificios de pedra que reflictían a
riqueza dunha cidade
ARQUITECTURA CIVIL: A LONXA
LONXA DE PALMA DE MALLORCA
![Page 47: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/47.jpg)
LONXA DE VALENCIA OU LONXA DA SEDA, S. XV.
Dimensións: 51,47 m x 39,10 m. O edificio consta de Sala de Contratación, á dereita da imaxe, e do Consulado do Mar, á esquerda
O arquitecto que iniciou e deu o seu carácter
primixenio á obra foi o mestre
catalán PERE COMPTE, que se
instalara en Valencia en 1492 para colaborar na
ampliación da catedral
![Page 48: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/48.jpg)
A LONXA DE VALENCIA: PLANTA E SECCIÓN DO EDIFICIO
![Page 49: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/49.jpg)
SECCIÓN DA LONXA DE VALENCIA
O Consulado do Mar está constituído por tres andares que se abren ao exterior con fermosas ventás; a Sala de contratación , de planta de salón, está dividida por 8 piares exentos en 3 tramos lonxitudinais e 5 transversais. Os piares elévanse até os 16 m. e, en colaboración coas 16 columnas inseridas nos muros laterais, sosteñen a complexa
bóveda de cruzaría.
![Page 50: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/50.jpg)
Interior da Lonxa de Valencia
Ao entrarmos na sala, vémonos sorprendidos polo efecto de amplitude e altura, potenciado pola separación entre os altos piares e pola ausencia de obstáculos no
plano horizontal. Esta sensación vese reforzada
polos fustes helicoidais das columnas exentas,
formadas por molduras que ascenden nun movemento envolvente e que dirixen a
mirada cara á bóveda.As molduras parecen
continuar nos nervios que configuran as bóvedas de
cruzaría
![Page 51: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/51.jpg)
Lonxa de Perpiñán (Francia)
![Page 52: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/52.jpg)
A ARQUITECTURA CIVIL: O PALACIO
PALACIO DUCAL DE VENECIAPALACIO GÓTICO
O palacio urbano é tecnicamente semellante en canto a solucións construtivas, mais a súa riqueza ornamental e suntuosidade son o mellor
expoñente do florecemento da burguesía mercantil e financeira, da aparición da nova “aristocracia do diñeiro”
![Page 53: Características xerais da arquitectura gótica](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022013108/559160231a28ab79668b467d/html5/thumbnails/53.jpg)