antología de textos para griego viiiclasicas.filos.unam.mx/wp-content/uploads/2019/09/... · 2019....

Antología de textos para Griego VIII

Material del rso

1

GRIEGO VIII

Dra. Cecilia Jaime

Material del curso

2019-2

Temario

1. Dialectología griega

1.1 Dialecto jónico

1.1.1 Repaso

1.2 Dialecto eólico

1.2.1 Fuentes

1.2.2 Ubicación geográfica e histórica

1.2.3 Características fonéticas, morfológicas y sintácticas

1.3 Dialecto dórico

1.3.1 Fuentes

1.3.2 Ubicación geográfica e histórica

1.3.3 Características fonéticas, morfológicas y sintácticas

2. Metros jónicos

2.1 Características

2.2Metros jónicos

2.2.1 Jónicos mayores

2.2.2 Jónicos menores

2.4Los metros jónicos en la lírica griega

2.5 Escansión y análisis métrico de versos jónicos

2.6 Comprensión y traducción de versos jónicos

2.7 Memorización de vocabulario

3. Cólones y versos yámbicos


3.2 Metros yámbicos

3.2.1 Dímetro

3.2.2 Trímetro

3.2.3 Trímetro escazonte o coliambo

3.2.4 Tetrámetro

3.3 Versificación yámbica

3.3.1 El verso yámbico en la lírica griega

3.3.2 El verso yámbico en el drama griego

3.4 Escansión y análisis métrico de versos yámbicos

3.5 Comprensión y traducción de versos yámbicos


4. Cólones y versos trocaicos



Material del rso

2

4.2 Versos trocaicos

4.2.1 Dímetro

4.2.2 Trímetro

4.2.3 Tetrámetro

4.2.4 Pentámetro

4.3 Versificación trocaica

4.3.1 El verso trocaico en la lírica griega

4.3.2 El verso trocaico en el drama griego

4.4 Escansión y análisis métrico de versos trocaicos

4.5 Comprensión y traducción de versos trocaicos


5. Cólones y versos eólicos

5.1 Características de la métrica eólica

5.2 Versos eólicos

5.2.1 Sáficos

5.2.2 Alcaicos

5.2.3 Faleucos

5.2.4 Asclepiadeos

5.3 Estrofas eólicas

5.3.1 Sáficas

5.3.2 Alcaicas

5.4 Versificación eólica

5.4.1 Los versos eólicos en la lírica griega

5.5 Escansión y análisis métrico de versos eólicos

5.6 Comprensión y traducción de versos eólicos


6. Otros cólones, versos y metros

6.1 Cólones y versos coriámbicos

6.1.1 Características del coriambo

6.1.2 Dímetro

6.1.3 Trímetro

6.4 Versos asinartetos

6.4.1 Características

6.4.2Elegiambo

6.4.3 Yambélego

6.4.4 Otros

6.5 Escansión y análisis métrico

6.6 Comprensión y traducción de versos


7. Dialecto koiné

7.1 La koiné bíblica

7.2 La koiné helenística


Material del rso

3

Dialecto eólico, estrofa sáfica Safo, Himno a Afrodita

Ποικιλόθρον', ἀθάνατ' Ἀφρόδιτα,

παῖ Δίος, δολόπλοκε, λίσσομαί σε

μή μ' ἄσαισι μήτ' ὀνίαισι δάμνα,

πότνια, θῦμον·

ἀλλὰ τυῖδ' ἔλθ', αἴποτα κἀτέρωτα

τᾶς ἔμας αὔδως ἀΐοισα πήλυι

ἒκλυες, πάτρος δὲ δόμον λίποισα

χρύσιον ἦλθες

ἄρμ' ὐποζεύξαισα· κάλοι δέ σ' ἆγον

ὤκεες στροῦθοι περὶ γᾶς μελαίνας

πύκνα δινεῦντες πτέρ' ἀπ' ὠράνω αἴθε-

ρας διὰ μέσσω.

αἶψα δ' ἐξίκοντο· τὺ δ', ὦ μάκαιρα,

μειδιάσαισ' ἀθανάτῳ προσώπῳ,

ἤρε', ὄττι δηὖτε πέπονθα κὤττι

δηὖτε κάλημι,

κὤττι μοι μάλιστα θέλω γένεσθαι

μαινόλᾳ θύμῳ· τίνα δηὖτε Πείθω

μαῖς ἄγην ἐς σὰν φιλότατα, τίς σ', ὦ

Ψάπφ', ἀδικήει;

καὶ γὰρ αἰ φεύγει, ταχέως διώξει,


Material del rso

4

αἰ δὲ δῶρα μὴ δέκετ' ἀλλὰ δώσει,

αἰ δὲ μὴ φίλει, ταχέως φιλήσει

κωὐκ ἐθέλοισα.

ἔλθε μοι καὶ νῦν, χαλεπᾶν δὲ λῦσον

ἐκ μεριμνᾶν, ὄσσα δέ μοι τελέσσαι

θῦμος ἰμέρρει, τέλεσον· σὺ δ' αὔτα

σύμμαχος ἔσσο.

Safo, Frag. 2 C

Δευρύ μ̣’κ Κρητα̣ς ἐπ[ὶ τόνδ]ε ναῦον 2.1

ἄγνον ὄππ[αι τοι] χάριεν μὲν ἄλσος

μαλί[αν], βῶμοι †δε τεθυμιάμε-

νοι [λι]βανώτωι·

ἐν δ' ὔδωρ ψῦχρον κελάδει δι' ὔσδων 2.5

μαλίνων, βρόδοισι δὲ παῖς ὀ χῶρος

ἐσκίαστ', αἰθυσσομένων δὲ φύλλων

κῶμα †καταίρει·

ἐν δὲ λείμων ἰππόβοτος τέθαλεν 2.9

ἠρίνοισιν ἄνθεσιν, αἰ δ' ἄηται 2.10

μέλλιχα πνέοισιν [

[ ]


Material del rso

5

ἔνθα δὴ σὺ ἔλοισα Κύπρι

χρυσίαισιν ἐν κυλίκεσσιν ἄβρως

ὀμμείχμενον θαλίαισι νέκταρ 2.15

οἰνοχόαισον

Safo, Fr. 16 (Voigt)

ο]ἰ μὲν ἰππήων στρότον οἰ δὲ πέσδων

οἰ δὲ νάων φαῖσ' ἐπ[ὶ] γᾶν μέλαι[ν]αν

ἔ]μμεναι κάλλιστον, ἔγω δὲ κῆν' ὄτ-

[ ]τω τις ἔραται·

πά]γχυ δ' εὔμαρες σύνετον πόησαι 16.5

π]άντι τ[ο]ῦ̣τ', ἀ γὰρ πόλυ περσκέ̣θ̣οι̣̣σα̣

κ̣άλ̣λο̣σ ̣[ἀνθ]ρ̣ώπων Ἐλένα [τὸ]ν ἄνδρα

[⸏]τ̣ὸν̣ [ ].στον,

κ̣αλλ[ίποι]σ̣' ἔβα 'ς Τροΐαν πλέοι̣[σα

κωὐδ[ὲ πα]ῖδος οὐδὲ φίλων το[κ]ήων 16.10

π̣ά[μπαν] ἐμνάσθη, ἀλλὰ παράγ̣α̣γ̣' α̣ὔταν

[ ]σαν

[ ]αμπτον γὰρ [


Material del rso

6

[ ]...κούφως τ[ ]οη.[.]ν̣

..]με̣ ̣νῦν Ἀνακτορί[ας ὀ]ν̣έ̣μναι- 16.15

σ' οὐ ] παρεοίσας,

τᾶ]ς ε βολλοίμαν ἔρατόν τε βᾶμα

κἀμάρυχμα λάμπρον ἴδην προσώπω

ἢ τὰ Λύδων ἄρματα †κανοπλοισι

[ μ]άχεντας. 16.20

•Safo, fr. 30

νύκτ[...].[

πάρθενοι δ[

παννυχισδο.[.]α̣.[

σὰν ἀείδοι.ν φ[ιλότατα καὶ νύμ-

φας ἰοκόλπω. 30.5

ἀλλ' ἐγέρθε̣ις̣, ἠϊθ[ε

στεῖχε σοὶς ὐμάλικ̣[ας

ἤπερ ὄσσον ἀ λιγ̣ύφω̣[νος

ὔπνον [ἴ]δωμεν


Material del rso

7

Safo, Frag. 31 (Voigt) Metro: estrofa sáfica

φαίνεταί μοι κῆνος ἴσος θέοισιν

ἔμμεν' ὤνηρ, ὄττις ἐνάντιός τοι

ἰσδάνει καὶ πλάσιον ἆδυ φωνεί-

σας ὐπακούει

καὶ γελαίσας ἰμέροεν, τό μ' ἦ μὰν 31.5

καρδίαν ἐν στήθεσιν ἐπτόαισεν,

ὠς γὰρ ἔς σ' ἴδω βρόχε' ὤς με φώναι-

σ' οὐδ' ἒν ἔτ' εἴκει,

ἀλλ' ἄκαν μὲν γλῶσσα †ἔαγε λέπτον

δ' αὔτικα χρῶι πῦρ ὐπαδεδρόμηκεν, 31.10

ὀππάτεσσι δ' οὐδ' ἒν ὄρημμ', ἐπιρρόμ-

βεισι δ' ἄκουαι,

†έκαδε μ' ἴδρως ψῦχρος κακχέεται† τρόμος δὲ

παῖσαν ἄγρει, χλωροτέρα δὲ ποίας

ἔμμι, τεθνάκην δ' ὀλίγω 'πιδεύης 31.15

φαίνομ' ἔμ' αὔται·

ἀλλὰ πὰν τόλματον ἐπεὶ †καὶ πένητα†


Material del rso

8

• Safo, fr. 44 C

Κυπρο̣.[ c. xxii litt. ]ασ̣· 44.1

κάρυξ ἦλθε̣ θε̣[ c. x litt. ]ελε̣[...].θεις

Ἴδαος ταδεκα...φ[..].ις τάχυς ἄγγελος

< >

τάς τ' ἄλλας Ἀσίας .[.]δε.αν κλέος ἄφθιτον·

Ἔκτωρ καὶ συνέταιρ̣[ο]ι ἄγ̣οι̣σ' ἐλικώπιδα 44.5

Θήβας ἐξ ἰέρας Πλακίας τ' ἀ.νάω

ἄβραν Ἀνδρομάχαν ἐνὶ ναῦσιν ἐπ' ἄλμυρον

πόντον· πόλλα δ' [ἐλί]γματα χρύσια κἄμματα

πορφύρ[α] καταύτ[..]να, ποί̣κ̣ιλ̣' ἀθύρματα,

ἀργύρα̣ τ̣' ἀνά̣ρ[ι]θμ̣α [ποτή]ρ[ια] κἀλέφαις. 44.10

ὢς εἶπ'· ὀτραλέως δ' ἀνόρουσε πάτ[η]ρ̣ φίλος·

φάμα δ' ἦλθε κατὰ πτ̣όλιν εὐρύχο̣ρ̣ο̣ν φίλοις.

αὔτικ' Ἰλίαδαι σατίναι[ς] ὐπ' ἐυτρόχοις

ἆγον αἰμιόνοις, ἐ̣π̣[έ]βαινε δὲ παῖς ὄχλος

γυναίκων τ' ἄμα παρθενίκα[ν] τ..[..].σφύρων, 44.15

χῶρις δ' αὖ Περάμοιο θυγ[α]τρες[

ἴππ[οις] δ' ἄνδρες ὔπαγον ὐπ' ἀρ̣[ματ

π[ ]ες ἠίθ̣εοι, μεγάλω[ς]τι δ̣[

δ[ ]. ἀνίοχοι φ[.....].[

π̣[ ´]ξα.ο[ 44.20


Material del rso

9

< desunt aliquot versus >

[ ἴ]κελοι θέοι[ς 44.21

[ ] ἄγνον ἀολ[λε-

⌊ὄ̣ρμ̣ατ̣α̣ι̣⌋[ ]νον ἐς Ἴλιο[ν

⌊αὖλος δ' ἀδυ[μ]έλησ̣⌋[ ]τ' ὀνεμίγνυ[το

⌊καὶ ψ[ό]φο[ς κ]ροτάλ⌋[ων ]ως δ' ἄρα πάρ[θενοι 44.25

⌊ἄειδον μέλος ἄγν̣⌋[ον ἴκα]νε δ' ἐς α̣ἴ̣θ̣[ερα

⌊ἄχω θεσπεσία̣ γελ̣⌋[

⌊πάνται δ' ἦς κὰτ ὄδο⌋[

⌊κράτηρες φίαλαί τ' ὀ⌋[...]υεδε[..]..εακ[.].[

⌊μύρρα καὶ κασία λίβ⌋ανός τ' ὀνεμείχνυτο 44.30

⌊γύναικες δ' ἐλέλυσδο⌋ν ὄσαι προγενέστερα[ι

⌊πάντες δ' ἄνδρες ἐπ⌋ήρατον ἴαχον ὄρθιον

⌊Πάον' ὀνκαλέοντες⌋ ἐκάβολον εὐλύραν,

⌊ὔμνην δ' Ἔκτορα κἈ⌋νδρομάχαν θεοεικέλο[ις.


Material del rso

10

Alceo, Helena y Tetis Metro: estrofa alcaica

ὠς λόγος, κάκων ἄ[χος ἔννεκ’ἔργων

Περράμωι καὶ παῖσ[ι ποτ’, Ωλεν’, ἦλθεν 42.2

ἐκ σέθεν πίκρον, π[ύρι δ’ὤλεσε Ζεῦς

Ἴλιον ἴραν.

οὐ τεαύταν Αἰακίδα̣ι̣[ς ἄγαυος 42.5

πάντας ἐς γάμον μακ̣[αρας καλέσσαις

ἄγετ' ἐκ Νή[ρ]ηος ἔλων [μελάθρον

πάρθενον ἄβραν

ἐς δόμον Χέρρωνος· ἔλ[υσε δ' ἄγνας

ζῶμα παρθένω· φιλό[τας δ’ἔθαλε 42.10

Πήλεος καὶ Νηρεΐδων ἀρίστ[ας.

ἐς δ' ἐνίαυτον

παῖδα γέννατ' αἰμιθέων [φέριστον ,

ὄλβιον ξάνθαν ἐλάτη[ρα πώλων,

οἰ δ' ἀπώλοντ' ἀμφ' Ἐ[λέναι 42.15

καὶ πόλις αὔτων.


Material del rso

11

• Alceo, Fr. 326

......]

Κωραλίω ποτάμω πὰρ ὄχθαις

ἀσυννέτημμι τὼν ἀνέμων στάσιν,

τὸ μὲν γὰρ ἔνθεν κῦμα κυλίνδεται,

τὸ δ' ἔνθεν, ἄμμες δ' ὂν τὸ μέσσον

νᾶϊ φορήμμεθα σὺν μελαίναι

χείμωνι μόχθεντες μεγάλωι μάλα·

πὲρ μὲν γὰρ ἄντλος ἰστοπέδαν ἔχει,

λαῖφος δὲ πὰν ζάδηλον ἤδη,

καὶ λάκιδες μέγαλαι κὰτ αὖτο,

χόλαισι δ' ἄγκυρραι

Alceo, Frag. 346 (Voigt) Metro: versos eolocoriámbicos

πώνωμεν· τί τὰ λύχν' ὀμμένομεν; δάκτυλος ἀμέρα·

κὰδ †δ' ἄερρε κυλίχναις μεγάλαις †αιταποικιλλις†·

οἶνον γὰρ Σεμέλας καὶ Δίος υἶος λαθικάδεον

ἀνθρώποισιν ἔδωκ'. ἔγχεε κέρναις ἔνα καὶ δύο

πλήαις κὰκ κεφάλας, δ' ἀτέρα τὰν ἀτέραν κύλιξ 346.5

ὠθήτω


Material del rso

12

Alceo, frag. 357

μαρμ⌊αίρει δὲ⌋ μέγας δόμος

χάλκωι, π⌊αῖσα δ' †ἄ⌋ρηι κεκόσμηται στέγα

λάμ⌊πραισιν⌋ κυνίαισι, κὰτ

τᾶν λεῦ⌊κοι κατέπ⌋ερθεν ἴππιοι λόφοι

νε⌊ύοισιν, κεφ⌋άλαισιν ἄν-

δρων ἀγά⌊λματα· χ⌋ά⌊λκ⌋ι⌊αι⌋ δὲ παςσάλοις

κρύ⌊πτοισιν⌋ π⌊ερικεί⌋μεναι

λάμπραι κνάμιδ⌊ες, ἄρκ⌋ος ἰσχύρω βέλεος,

θόρρακές τε νέω λίνω

κόιλαί τε κὰτ ἄσπιδες βεβλήμεναι·

πὰρ δὲ Χαλκίδικαι σπάθαι,

πὰρ δὲ ζώματα πόλλα καὶ κυπάσσιδες.

τῶν οὐκ ἔστι λάθεσθ' ἐπεὶ

δὴ †πρώτισθ' ὑπὸ† ἔργον ἔσταμεν τόδε.

• Alceo, fr. 347 Voigt Versos eolocoriámbicos

τέγγε πλεύμονας οἴνωι, τὸ γὰρ ἄστρον περιτέλλεται, 347a.1

ἀ δ' ὤρα χαλέπα, πάντα δὲ δίψαισ' ὐπὰ καύματος,

ἄχει δ' ἐκ πετάλων ἄδεα τέττιξ ...

ἄνθει δὲ σκόλυμος, νῦν δὲ γύναικες μιαρώταται

λέπτοι δ' ἄνδρες, ἐπεὶ < > κεφάλαν καὶ γόνα Σείριος 347a.5

ἄσδει


Material del rso

13

Eólico/ Beocio Corina

Pausanias, Descripción de Grecia, 9.22.3

Κορίννης δέ, ἣ μόνη δὴ ἐν Τανάγρᾳ ᾄσματα ἐποίησε, ταύτης ἔστι μὲν μνῆμα ἐν περιφανεῖ

τῆς πόλεως, ἔστι δὲ ἐν τῷ γυμνασίῳ γραφή, ταινίᾳ τὴν κεφαλὴν ἡ Κόριννα ἀναδουμένη τῆς

νίκης ἕνεκα ἣν Πίνδαρον ᾄσματι ἐνίκησεν ἐν Θήβαις. φαίνεται δέ μοι νικῆσαι τῆς

διαλέκτου τε ἕνεκα, ὅτι ᾖδεν οὐ τῇ φωνῇ τῇ Δωρίδι ὥσπερ ὁ Πίνδαρος ἀλλὰ ὁποίᾳ

συνήσειν ἔμελλον Αἰολεῖς, καὶ ὅτι ἦν γυναικῶν τότε δὴ καλλίστη τὸ εἶδος, εἴ τι τῇ εἰκόνι

δεῖ τεκμαίρεσθαι.

PMG 654 (a) Col. III

οὕ[τ]ω γὰρ Ἔρως

κὴ Κούπρις πιθέταν, τιὼς

ἐν δόμως βάντας κρουφάδαν 1a.col3.20

κώρας ἐννί' ἑλέσθη·

τή ποκ' εἱρώων γενέθλαν

ἐσγεννάσονθ' εἱμ[ιθί]ων

κἄσσονθη π[ο]λου[σπ]ερίες

τ' ἀγείρω τ' ἐς [μ]α[ντος]ούνω 1a.col3.25

τρίποδος ὥιτ[.......]

τόδε γέρας κ[..........]ν

ἐς πεντείκο[ντα] κρατερῶν

ὁμήμων πέρ[οχο]ς προφά-

τας σεμνῶν [ἀδο]ύτων λαχὼν 1a.col3.30


Material del rso

14

ἀψεύδιαν Ἀκ[ρη]φείν·

•Corina, fr. 2

ἐπί με Τερψιχόρα [

καλὰ ϝεροῖ' ἀισομ[έναν

Ταναγρίδεσσι λε[υκοπέπλυς

μέγα δ' ἐμῆς γέγ[αθε πόλις

λιγουροκω[τί]λυ[ς ἐνοπῆς.

• Corina, fr. 654 PMG Versos jónicos

[ ]ευ̣̣.[..... ]Κώρ̣ει-

τες ἔκρου]ψ̣αν δάθιο̣[ν θι]ᾶς

βρέφο]ς ἄντροι, λαθρά[δα]ν ἀγ-

κο]υλομείταο Κρόνω, τα- 1a.col1.15

νίκά νιν κλέψε μάκηρα Ῥεία

μεγ]άλαν τ' [ἀ]θανάτων ἔς-

ς] ἕλε τιμάν· τάδ' ἔμελψεμ·

μάκαρας δ' αὐτίκα Μώση

φ]ερέμεν ψᾶφον ἔ[τ]αττον 1a.col1.20

κρ]ουφίαν κάλπιδας ἐν χρου-

σοφαῖς· τὺ δ' ἅμα πάντε[ς] ὦρθεν·


Material del rso

15

πλίονας δ' εἷλε Κιθηρών·

τάχα δ' Ἑρμᾶς ἀνέφαν[έν

νι]ν ἀούσας ἐρατὰν ὡς 1a.col1.25

ἕ]λε νίκαν στεφ[ά]νυσιν

...].(.)ατώ.ανεκόσμιον

()μάκα]ρες· τῶ δὲ νόος γεγάθι·

ὁ δὲ λο]ύπησι κά[θ]εκτος

χαλεπ]ῆσιν ϝελι[κ]ὼν ἐ- 1a.col1.30

.....] λιττάδα [π]έτραν

.....]κ̣εν δ' ὄ[ρο]ς· ὐκτρῶς

.....]ων οὑψ[ό]θεν εἴρι-

()σέ νιν ἐ]μ μου[ρι]άδεσσι λάυς·

Dialecto dórico

Píndaro, Pítica X

Αʹ Ὀλβία Λακεδαίμων,

μάκαιρα Θεσσαλία. πατρὸς δ' ἀμφοτέραις ἐξ ἑνός

ἀριστομάχου γένος Ἡρακλς βασιλεύει.

τί κομπ παρὰ καιρόν; ἀλλά με Πυθώ

τε καὶ τὸ Πελινναῖον ἀπύει 10.4

Ἀλεύα τε παῖδες, Ἱπποκλέᾳ θέλοντες 10.5

ἀγαγεῖν ἐπικωμίαν ἀνδρῶν κλυτὰν ὄπα.


Material del rso

16

γεύεται γὰρ ἀέθˈλων·

στρατῷ τ' ἀμφικτιόνων ὁ Παρνάσσιος αὐτὸν μυχός

διαυλοδρομᾶν ὕπατον παίδων ἀνέειπεν.

Ἄπολλον, γλυκὺ δ' ἀνθρώπων τέλος ἀρχά 10.10

τε δαίμονος ὀρνύντος αὔξεται· 10.10

ὁ μέν που τεοῖς τε μήδεσι τοῦτ' ἔπραξεν,

τὸ δὲ συγγενὲς ἐμβέβακεν ἴχˈνεσιν πατρός

Ὀλυμπιονίκα δὶς ἐν πολεμαδόκοις

Ἄρεος ὅπˈλοις·

ἔθηκε καὶ βαθυλείμων ὑπὸ Κίρρας πετρᾶν 10.15

ἀγὼν κρατησίποδα Φˈρικίαν.

ἕποιτο μοῖρα καὶ ὑστέραισιν

ἐν ἁμέραις ἀγάνορα πλοῦτον ἀνθεῖν σφίσιν·

Βʹ τῶν δ' ἐν Ἑλλάδι τερπνῶν

λαχόντες οὐκ ὀλίγαν δόσιν, μὴ φθονεραῖς ἐκ θεῶν 10.20

μετατˈροπίαις ἐπικύρσαιεν. θεὸς εἴη

ἀπήμων κέαρ· εὐδαίμων δὲ καὶ ὑμνη-

τὸς οὗτος ἀνὴρ γίνεται σοφοῖς, 10.22

ὃς ἂν χερσὶν ἢ ποδῶν ἀρετᾷ κρατήσαις

τὰ μέγιστ' ἀέθλων ἕλῃ τόλμᾳ τε καὶ σθένει,

καὶ ζώων ἔτι νρόν 10.25

κατ' αἶσαν υἱὸν ἴδῃ τυχόντα στεφάνων Πυθίων.


Material del rso

17

ὁ χάλκεος οὐρανὸς οὔ ποτ' ἀμβατὸς αὐτῷ·

ὅσαις δὲ βˈροτὸν ἔθˈνος ἀγˈλαΐαις ἁ-

πτόμεσθα, περαίνει πρὸς ἔσχατον 10.28

πλόον· ναυσὶ δ' οὔτε πεζὸς ἰών εὕροις

ἐς Ὑπερβορέων ἀγῶνα θαυμαστὰν ὁδόν. 10.30

παρ' οἷς ποτε Περσεὺς ἐδαίσατο λαγέτας,

δώματ' ἐσελθών,

κλειτὰς ὄνων ἑκατόμβας ἐπιτόσσαις θεῷ

ῥέζοντας· ὧν θαλίαις ἔμπεδον

εὐφαμίαις τε μάλιστ' Ἀπόλλων 10.35

χαίρει, γελᾷ θ' ὁρῶν ὕβριν ὀρθίαν κνωδάλων.

Γʹ Μοῖσα δ' οὐκ ἀποδαμεῖ

τρόποις ἐπὶ σφετέροισι· παντᾷ δὲ χοροὶ παρθένων

λυρᾶν τε βοαὶ καναχαί τ' αὐλῶν δονέονται·

δάφνᾳ τε χˈρυσέᾳ κόμας ἀναδήσαν- 10.40

τες εἰλαπινάζοισιν εὐφρόνως. 10.40

νόσοι δ' οὔτε γῆρας οὐλόμενον κέκραται

ἱερᾷ γενεᾷ· πόνων δὲ καὶ μαχᾶν ἄτερ

οἰκέοισι φυγόντες

ὑπέρδικον Νέμεσιν. θρασείᾳ δὲ πνέων καρδίᾳ

μόλεν Δανάας ποτὲ παῖς, ἁγεῖτο δ' Ἀθάνα, 10.45


Material del rso

18

ἐς ἀνδρῶν μακάρων ὅμιλον· ἔπεφˈνέν

τε Γοργόνα, καὶ ποικίλον κάρα 10.46

δρακόντων φόβαισιν ἤλυθε νασιώταις

λίθινον θάνατον φέρων. ἐμοὶ δὲ θαυμάσαι

θεῶν τελεσάντων οὐδέν ποτε φαίνεται

ἔμμεν ἄπιστον. 10.50

κώπαν σχάσον, ταχὺ δ' ἄγκυραν ἔρεισον χθονί

πρῴραθε, χοιράδος ἄλκαρ πέτρας.

ἐγκωμίων γὰρ ἄωτος ὕμνων

ἐπ' ἄλλοτ' ἄλλον ὥτε μέλισσα θύνει λόγον.

Δʹ ἔλπομαι δ' Ἐφυραίων 10.55

ὄπ' ἀμφὶ Πηνεϊὸν γλυκεῖαν προχεόντων ἐμάν

τὸν Ἱπποκλέαν ἔτι καὶ μᾶλλον σὺν ἀοιδαῖς

ἕκατι στεφάνων θαητὸν ἐν ἅλι-

ξι θησέμεν ἐν καὶ παλαιτέροις, 10.58

νέαισίν τε παρθένοισι μέλημα. καὶ γάρ

ἑτέροις ἑτέρων ἔρωτες ἔκˈνιξαν φρένας· 10.60

τῶν δ' ἕκαστος ὀρούει,

τυχών κεν ἁρπαλέαν σχέθοι φροντίδα τὰν πὰρ ποδός·

τὰ δ' εἰς ἐνιαυτὸν ἀτέκˈμαρτον προνοῆσαι.

πέποιθα ξενίᾳ προσανέϊ Θώρα-

κος, ὅσπερ ἐμὰν ποιπνύων χάριν 10.64


Material del rso

19

τόδ' ἔζευξεν ἅρμα Πιερίδων τετρρον, 10.65

φιλέων φιλέοντ', ἄγων ἄγοντα προφˈρόνως.

πειρῶντι δὲ καὶ χρυσὸς ἐν βασάνῳ πρέπει

καὶ νόος ὀρθός.

ἀδελφεοῖσί τ' ἐπαινήσομεν ἐσλοῖς, ὅτι

ὑψοῦ φέροντι νόμον Θεσσαλῶν 10.70

αὔξοντες· ἐν δ' ἀγαθοῖσι κεῖται

πατρώϊαι κεδˈναὶ πολίων κυβερνάσιες.

Píndaro, Pítica 12. A Midas de Acragante, vencedor en la competición de la flauta

(490 a. C.) Metro: dáctilo-epítritos

Estrofa primera (Αʹ )

Αἰτ σε, φιλάγˈλαε, καλλίστα βροτεᾶν πολίων,

Φερσεφόνας ἕδος, ἅ τ' ὄχθαις ἔπι μηλοβότου

ναίεις Ἀκράγαντος ἐΰδˈματον κολώναν, ὦ ἄνα,

ἵλαος ἀθανάτων ἀνδρῶν τε σὺν εὐμενίᾳ

δέξαι στεφάνωμα τόδ' ἐκ Πυθῶνος εὐδόξῳ Μίδᾳ 12.5

αὐτόν τε νιν Ἑλλάδα νικάσαντα τέχˈνᾳ, τάν ποτε

Παλλὰς ἐφεῦρε θρασειᾶν

οὔλιον θρῆνον διαπˈλέξαισ' Ἀθάνα·

Estrofa segunda (Βʹ)

τὸν παρθενίοις ὑπό τ' ἀπˈλάτοις ὀφίων κεφαλαῖς

ἄϊε λειβόμενον δυσπενθέϊ σὺν καμάτῳ, 12.10


Material del rso

20

Περσεὺς ὁπότε τˈρίτον ἄυσεν κασιγˈνητᾶν μέρος

ἐνναλίᾳ Σερί̆φῳ λαοῖσί τε μοῖραν ἄγων.

ἤτοι τό τε θεσπέσιον Φόρκοι' ἀμαύρωσεν γένος,

λυγˈρόν τ' ἔρανον Πολυδέκτᾳ θῆκε ματρός τ' ἔμπεδον

δουλοσύναν τό τ' ἀναγκαῖον λέχος, 12.15

εὐπαράου κρᾶτα συλάσαις Μεδοίσας

Estrofa tercera (Γʹ)

υἱὸς Δανάας, τὸν ἀπὸ χˈρυσοῦ φαμὲν αὐτορύτου

ἔμμεναι. ἀλλ' ἐπεὶ ἐκ τούτων φίλον ἄνδρα πόνων

ἐρρύσατο παρθένος αὐλῶν τεῦχε πάμφωνον μέλος,

ὄφˈρα τὸν Εὐρυάλας ἐκ καρπαλιμᾶν γενύων 12.20

χριμφθέντα σὺν ἔντεσι μιμήσαιτ' ἐρικˈλάγκταν γόον.

εὗρεν θεός· ἀλλά νιν εὑροῖσ' ἀνδράσι θˈνατοῖς ἔχειν,

ὠνύμασεν κεφαλᾶν πολλᾶν νόμον,

εὐκλεᾶ λαοσσόων μναστῆρ' ἀγώνων,

Estrofa cuarta (Δʹ)

λεπτοῦ διανισόμενον χαλκοῦ θαμὰ καὶ δονάκων, 12.25

τοὶ παρὰ καλλίχορον ναίοισι πόλιν Χαρίτων

Καφισίδος ἐν τεμένει, πιστοὶ χορευτᾶν μάρτυρες.

εἰ δέ τις ὄλβος ἐν ἀνθρώποισιν, ἄνευ καμάτου

οὐ φαίνεται· ἐκ δὲ τελευτάσει νιν ἤτοι σάμερον

δαίμων – τὸ δὲ μόρσιμον οὐ παρφυκτόν – , ἀλλ' ἔσται χρόνος 12.30


Material del rso

21

οὗτος, ὃ καί τιν' ἀελπτίᾳ βαλών

ἔμπαλιν γνώμας τὸ μὲν δώσει, τὸ δ' οὔπω.

Píndaro, Olímpica X

Αʹ Τὸν Ὀλυμπιονίκαν ἀνάγˈνωτέ μοι

Ἀρχεστράτου παῖδα, πόθι φˈρενός

ἐμᾶς γέγραπται· γλυκὺ γὰρ αὐτῷ μέλος ὀφείλων

ἐπιλέλαθ'· ὦ Μοῖσ', ἀλλὰ σὺ καὶ θυγάτηρ 10.3

Ἀλάθεια Διός, ὀρθᾷ χερί

ἐρύκετον ψευδέων 10.5

ἐνιπὰν ἀλιτόξενον.

ἕκαθεν γὰρ ἐπελθὼν ὁ μέλλων χρόνος

ἐμὸν καταίσχυνε βαθὺ χˈρέος.

ὅμως δὲ λῦσαι δυνατὸς ὀξεῖαν ἐπιμομφὰν

τόκος †θνατῶν· νῦν ψᾶφον ἑλισσομέναν 10.9

ὁπᾷ κῦμα κατακλύσσει ῥέον, 10.10

ὁπᾷ τε κοινὸν λόγον

φίλαν τείσομεν ἐς χάριν.

νέμει γὰρ Ἀτρέκεια πόλιν Λοκˈρῶν Ζεφυρίων,

μέλει τέ σφισι Καλλιόπα

καὶ χάλκεος Ἄρης. τράπε δὲ Κύ 10.15

κˈνεια μάχα καὶ ὑπέρβιον 10.15


Material del rso

22

Ἡρακˈλέα· πύκτας δ' ἐν Ὀλυμπιάδι νικῶν

Ἴλᾳ φερέτω χάριν

Ἁγησίδαμος, ὡς

Ἀχιλεῖ Πάτροκλος.

θάξαις δέ κε φύντ' ἀρετᾷ ποτί 10.20

πελώριον ὁρμάσαι κλέος ἀ-

νὴρ θεοῦ σὺν παλάμαις. 10.21

Βʹ ἄπονον δ' ἔλαβον χάρμα παῦροί τινες,

ἔργων πρὸ πάντων βιότῳ φάος.

ἀγῶνα δ' ἐξαίρετον ἀεῖσαι θέμιτες ὦρσαν

Διός, ὃν ἀρχαίῳ σάματι πὰρ Πέλοπος 10.24

†βωμῷ ἑξάριθμον ἐκτίσσατο, 10.25

ἐπεὶ Ποσειδάνιον

πέφνε Κττον ἀμύμονα,

πέφνε δ' Εὔρυτον, ὡς Αὐγέαν λάτˈριον

κονθ' ἑκὼν μισθὸν ὑπέρβιον

πράσσοιτο, λόχˈμαισι δὲ δοκεύσαις ὑπὸ Κλεωνᾶν 10.30

δάμασε καὶ κείνους Ἡρακλέης ἐφ' ὁδῷ, 10.30

ὅτι πˈρόσθε ποτὲ Τιρύνθιον

ἔπερσαν αὐτῷ στρατόν

μυχοῖς ἥμενον Ἄλιδος

Μολίονες ὑπερφίαλοι. καὶ μὰν ξεναπάτας


Material del rso

23

Ἐπειῶν βασιλεὺς ὄπιθεν 10.35

οὐ πολλὸν ἴδε πατˈρίδα πολυ- 10.36

κτνον ὑπὸ στερεῷ πυρί

πλαγαῖς τε σιδάρου βαθὺν εἰς ὀχετὸν ἄτας

ἵζοισαν ἑὰν πόλιν.

νεῖκος δὲ κρεσσόνων

ἀποθέσθ' ἄπορον. 10.40

καὶ κεῖνος ἀβουλίᾰͅ ὕστατος

ἁλώσιος ἀντάσαις θάνατον

αἰπὺν οὐκ ἐξέφυγεν. 10.42

Γʹ ὁ δ' ἄρ' ἐν Πίσᾰͅ ἔλσαις ὅλον τε στρατόν

λᾴαν τε πᾶσαν Διὸς ἄλκιμος

υἱὸς σταθμᾶτο ζάθεον ἄλσος πατρὶ μεγίστῳ· 10.45

περὶ δὲ πάξαις Ἄλτιν μὲν ὅγ' ἐν καθαρῷ 10.45

διέκˈρινε, τὸ δὲ κύκˈλῳ πέδον

ἔθηκε δόρπου λύσιν,

τιμάσαις πόρον Ἀλφεοῦ

μετὰ δώδεκ' ἀνάκτων θεῶν· καὶ πάγον

Κρόνου προσεφθέγξατο· πρόσθε γάρ 10.50

νώνυμνος, ἇς Οἰνόμαος ἆρχε, βˈρέχετο πολλᾷ

νιφάδι. ταύτᾳ δ' ἐν πρωτογόνῳ τελετᾷ 10.51

παρέσταν μὲν ἄρα Μοῖραι σχεδόν


Material del rso

24

ὅ τ' ἐξελέγχων μόνος

ἀλάθειαν ἐτήτυμον

Χρόνος. τὸ δὲ σαφανὲς ἰὼν πόρσω κατέφρασεν, 10.55

ὁπᾷ τὰν πολέμοιο δόσιν

ἀκρόθινα διελὼν ἔθυε καὶ

πενταετηρίδ' ὅπως ἄρα 10.57

ἔστασεν ἑορτὰν σὺν Ὀλυμπιάδι πρώτᾳ

νικαφορίαισί τε·

τίς δὴ ποταίνιον 10.60

ἔλαχε στέφανον

χείρεσσι ποσίν τε καὶ ἅρματι,

ἀγώνιον ἐν δόξᾳ θέμενος

εὖχος, ἔργῳ καθελών; 10.63

Δ στάδιον μὲν ἀρίστευσεν, εὐθὺν τόνον

ποσσὶ τˈρέχων, παῖς ὁ Λικυμνίου 10.65

Οἰωνός· ἷκεν δὲ Μιδέαθεν στρατὸν ἐλαύνων·

ὁ δὲ πάλᾳ κυδαίνων Ἔχεμος Τεγέαν· 10.66

Δόρυκˈλος δ' ἔφερε πυγˈμᾶς τέλος,

Τίρυνθα ναίων πόλιν·

ἀν' ἵπποισι δὲ τέτˈρασιν

ἀπὸ Μαντινέας Σᾶμος λιροθίου· 10.70

ἄκοντι {δὲ} Φράστωρ ἔλασε σκοπόν·


Material del rso

25

μᾶκος δὲ Νικεὺς ἔδικε πέτˈρῳ χέρα κυκλώσαις

ὑπὲρ ἁπάντων, καὶ συμμαχία θόρυβον 10.72

παραίθυξε μέγαν· ἐν δ' ἕσπερον

ἔφλεξεν εὐώπιδος

σελάνας ἐρατὸν φάος. 10.75

ἀείδετο δὲ πὰν τέμενος τερπναῖσι θαλίαις

τὸν ἐγκώμιον ἀμφὶ τρόπον.

ἀρχαῖς δὲ προτέραις ἑπόμενοι

καί νυν ἐπωνυμίαν χάριν 10.78

νίκας ἀγερώχου κελαδησόμεθα βροντάν

καὶ πυρπάλαμον βέλος 10.80

ὀρσικτύπου Διός,

ἐν ἅπαντι κράτει

αἴθωνα κεραυνὸν ἀραρότα·

χλιδῶσα δὲ μολπὰ πρὸς κάλαμον

ἀντιάξει μελέων, 10.84

Εʹ τὰ παρ' εὐκλέϊ Δίρκᾳ χρόνῳ μὲν φάνεν· 10.85

ἀλλ' ὥτε παῖς ἐξ ἀλόχου πατρί

ποθεινὸς ἵκοντι νεότατος τὸ πάλιν ἤδη,

μάλα δέ οἱ θερμαίνει φιλότατι νόον· 10.87

ἐπεὶ πλοῦτος ὁ λαχὼν ποιμένα

ἐπακτὸν ἀλλότˈριον


Material del rso

26

θνᾴσκοντι στυγερώτατος· 10.90

καὶ ̆ὅταν καλὰ {μὲν} ἔρξαις ἀοιδᾶς ἄτερ,

Ἁγησίδαμ', εἰς Ἀΐδα σταθμόν

ἀνὴρ ἵκηται, κενεὰ πνεύσαις ἔπορε μόχθῳ

βραχύ τι τερπνόν. τὶν δ' ἁδυεπής τε λύρα 10.93

γλυκύς τ' αὐλὸς ἀναπάσσει χάριν·

τρέφοντι δ' εὐρὺ κˈλέος 10.95

κόραι Πιερίδες Διός.

ἐγὼ δὲ συνεφαπτόμενος σπουδᾷ, κλυτὸν ἔθνος

Λοκρῶν ἀμφέπεσον, μέλιτι

εὐάνορα πόλιν καταβρέχων·

παῖδ' ἐρατὸν


Material del rso

27

Teócrito, Idilio II

ΘΕΟΚΡΙΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΡΙΑ

Πᾷ μοι ταὶ δάφναι; φέρε, Θεστυλί. πᾷ δὲ τὰ φίλτρα; 2.1

στέψον τὰν κελέβαν φοινικέῳ οἰὸς ἀώτῳ,

ὡς τὸν ἐμὸν βαρὺν εὖντα φίλον καταδήσομαι ἄνδρα,

ὅς μοι δωδεκαταῖος ἀφ' ὧ τάλας οὐδὲ ποθίκει,

οὐδ' ἔγνω πότερον τεθνάκαμες ἢ ζοοὶ εἰμές, 2.5

οὐδὲ θύρας ἄραξεν ἀνάρσιος. ἦ ῥά οἱ ἀλλᾷ

ᾤχετ' ἔχων ὅ τ' Ἔρως ταχινὰς φρένας ἅ τ' Ἀφροδίτα.

βασεῦμαι ποτὶ τὰν Τιμαγήτοιο παλαίστραν

αὔριον, ὥς νιν ἴδω, καὶ μέμψομαι οἷά με ποιεῖ.

νῦν δέ νιν ἐκ θυέων καταδήσομαι. ἀλλά, Σελάνα, 2.10

φαῖνε καλόν· τὶν γὰρ ποταείσομαι ἅσυχα, δαῖμον,

τᾷ χθονίᾳ θ' Ἑκάτᾳ, τὰν καὶ σκύλακες τρομέοντι

ἐρχομέναν νεκύων ἀνά τ' ἠρία καὶ μέλαν αἷμα.

χαῖρ', Ἑκάτα δασπλῆτι, καὶ ἐς τέλος ἄμμιν ὀπάδει,

φάρμακα ταῦτ' ἔρδοισα χερείονα μήτε τι Κίρκας 2.15

μήτε τι Μηδείας μήτε ξανθᾶς Περιμήδας.

Ἶυγξ, ἕλκε τὺ τῆνον ἐμὸν ποτὶ δῶμα τὸν ἄνδρα.

ἄλφιτά τοι πρᾶτον πυρὶ τάκεται. ἀλλ' ἐπίπασσε,

Θεστυλί. δειλαία, πᾷ τὰς φρένας ἐκπεπότασαι;

ἦ ῥά γέ θην, μυσαρά, καὶ τὶν ἐπίχαρμα τέτυγμαι; 2.20

πάσσ' ἅμα καὶ λέγε ταῦτα· ‘τὰ Δέλφιδος ὀστία πάσσω.’


Material del rso

28

ἶυγξ, ἕλκε τὺ τῆνον ἐμὸν ποτὶ δῶμα τὸν ἄνδρα.

Δέλφις ἔμ' ἀνίασεν· ἐγὼ δ' ἐπὶ Δέλφιδι δάφναν

αἴθω· χὠς αὕτα λακεῖ μέγα καππυρίσασα

κἠξαπίνας ἅφθη κοὐδὲ σποδὸν εἴδομες αὐτᾶς, 2.25

οὕτω τοι καὶ Δέλφις ἐνὶ φλογὶ σάρκ' ἀμαθύνοι.


νῦν θυσῶ τὰ πίτυρα. τὺ δ', Ἄρτεμι, καὶ τὸν ἐν Ἅιδα 2.33

κινήσαις ἀδάμαντα καὶ εἴ τί περ ἀσφαλὲς ἄλλο –

Θεστυλί, ταὶ κύνες ἄμμιν ἀνὰ πτόλιν ὠρύονται· 2.35

ἁ θεὸς ἐν τριόδοισι· τὸ χαλκέον ὡς τάχος ἄχει.


ἠνίδε σιγῇ μὲν πόντος, σιγῶντι δ' ἀῆται·

ἁ δ' ἐμὰ οὐ σιγῇ στέρνων ἔντοσθεν ἀνία,

ἀλλ' ἐπὶ τήνῳ πᾶσα καταίθομαι ὅς με τάλαιναν 2.40

ἀντὶ γυναικὸς ἔθηκε κακὰν καὶ ἀπάρθενον ἦμεν.


ὡς τοῦτον τὸν κηρὸν ἐγὼ σὺν δαίμονι τάκω, 2.28

ὣς τάκοιθ' ὑπ' ἔρωτος ὁ Μύνδιος αὐτίκα Δέλφις.

χὠς δινεῖθ' ὅδε ῥόμβος ὁ χάλκεος ἐξ Ἀφροδίτας, 2.30

ὣς τῆνος δινοῖτο ποθ' ἁμετέραισι θύραισιν. 2.31

ἶυγξ, ἕλκε τὺ τῆνον ἐμὸν ποτὶ δῶμα τὸν ἄνδρα. 2.32

ἐς τρὶς ἀποσπένδω καὶ τρὶς τάδε, πότνια, φωνῶ· 2.43

εἴτε γυνὰ τήνῳ παρακέκλιται εἴτε καὶ ἀνήρ,


Material del rso

29

τόσσον ἔχοι λάθας ὅσσον ποκὰ Θησέα φαντί 2.45

ἐν Δίᾳ λασθῆμεν ἐυπλοκάμω Ἀριάδνας. 2.46


ἱππομανὲς φυτόν ἐστι παρ' Ἀρκάσι, τῷ δ' ἔπι πᾶσαι

καὶ πῶλοι μαίνονται ἀν' ὤρεα καὶ θοαὶ ἵπποι·

ὣς καὶ Δέλφιν ἴδοιμι, καὶ ἐς τόδε δῶμα περάσαι 2.50

μαινομένῳ ἴκελος λιπαρᾶς ἔκτοσθε παλαίστρας. 2.51


τοῦτ' ἀπὸ τᾶς χλαίνας τὸ κράσπεδον ὤλεσε Δέλφις,

ὡγὼ νῦν τίλλοισα κατ' ἀγρίῳ ἐν πυρὶ βάλλω.

αἰαῖ Ἔρως ἀνιαρέ, τί μευ μέλαν ἐκ χροὸς αἷμα 2.55

ἐμφὺς ὡς λιμνᾶτις ἅπαν ἐκ βδέλλα πέπωκας; 2.56


σαύραν τοι τρίψασα κακὸν ποτὸν αὔριον οἰσῶ.

Θεστυλί, νῦν δὲ λαβοῖσα τὺ τὰ θρόνα ταῦθ' ὑπόμαξον 2.60

τᾶς τήνω φλιᾶς καθ' ὑπέρτερον ἇς ἔτι καὶ νύξ,

[ἐκ θυμῶ δέδεμαι· ὃ δέ μευ λόγον οὐδένα ποιεῖ]

καὶ λέγ' ἐπιτρύζοισα ‘τὰ Δέλφιδος ὀστία μάσσω.’ 2.62


Νῦν δὴ μώνα ἐοῖσα πόθεν τὸν ἔρωτα δακρύσω;

ἐκ τίνος ἄρξωμαι; τίς μοι κακὸν ἄγαγε τοῦτο; 2.65

ἦνθ' ἁ τωὐβούλοιο καναφόρος ἄμμιν Ἀναξώ

ἄλσος ἐς Ἀρτέμιδος, τᾷ δὴ τόκα πολλὰ μὲν ἄλλα


Material del rso

30

θηρία πομπεύεσκε περισταδόν, ἐν δὲ λέαινα. 2.68

φράζεό μευ τὸν ἔρωθ' ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα. 2.69

καί μ' ἁ Θευμαρίδα Θρᾷσσα τροφός, ἁ μακαρῖτις, 2.70

ἀγχίθυρος ναίοισα κατεύξατο καὶ λιτάνευσε

τὰν πομπὰν θάσασθαι· ἐγὼ δέ οἱ ἁ μεγάλοιτος

ὡμάρτευν βύσσοιο καλὸν σύροισα χιτῶνα

κἀμφιστειλαμένα τὰν ξυστίδα τὰν Κλεαρίστας. 2.74


ἤδη δ' εὖσα μέσαν κατ' ἀμαξιτόν, ᾇ τὰ Λύκωνος,

εἶδον Δέλφιν ὁμοῦ τε καὶ Εὐδάμιππον ἰόντας·

τοῖς δ' ἦς ξανθοτέρα μὲν ἑλιχρύσοιο γενειάς,

στήθεα δὲ στίλβοντα πολὺ πλέον ἢ τύ, Σελάνα,

ὡς ἀπὸ γυμνασίοιο καλὸν πόνον ἄρτι λιπόντων. 2.80

φράζεό μευ τὸν ἔρωθ' ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα.

χὠς ἴδον, ὣς ἐμάνην, ὥς μοι πυρὶ θυμὸς ἰάφθη

δειλαίας, τὸ δὲ κάλλος ἐτάκετο. οὐκέτι πομπᾶς

τήνας ἐφρασάμαν, οὐδ' ὡς πάλιν οἴκαδ' ἀπῆνθον

ἔγνων, ἀλλά μέ τις καπυρὰ νόσος ἐξεσάλαξεν, 2.85

κείμαν δ' ἐν κλιντῆρι δέκ' ἄματα καὶ δέκα νύκτας. 2.86


καί μευ χρὼς μὲν ὁμοῖος ἐγίνετο πολλάκι θάψῳ,

ἔρρευν δ' ἐκ κεφαλᾶς πᾶσαι τρίχες, αὐτὰ δὲ λοιπά

ὀστί' ἔτ' ἦς καὶ δέρμα. καὶ ἐς τίνος οὐκ ἐπέρασα, 2.90


Material del rso

31

ἢ ποίας ἔλιπον γραίας δόμον ἅτις ἐπᾷδεν;

ἀλλ' ἦς οὐδὲν ἐλαφρόν, ὁ δὲ χρόνος ἄνυτο φεύγων. 2.92


χοὔτω τᾷ δώλᾳ τὸν ἀλαθέα μῦθον ἔλεξα·

’εἰ δ' ἄγε, Θεστυλί, μοι χαλεπᾶς νόσω εὑρέ τι μᾶχος. 2.95

πᾶσαν ἔχει με τάλαιναν ὁ Μύνδιος· ἀλλὰ μολοῖσα

τήρησον ποτὶ τὰν Τιμαγήτοιο παλαίστραν·

τηνεὶ γὰρ φοιτῇ, τηνεὶ δέ οἱ ἁδὺ καθῆσθαι. 2.98


κἠπεί κά νιν ἐόντα μάθῃς μόνον, ἅσυχα νεῦσον, 2.100

κεἴφ' ὅτι “Σιμαίθα τυ καλεῖ”, καὶ ὑφαγέο τεῖδε.’

ὣς ἐφάμαν· ἃ δ' ἦνθε καὶ ἄγαγε τὸν λιπαρόχρων

εἰς ἐμὰ δώματα Δέλφιν· ἐγὼ δέ νιν ὡς ἐνόησα

ἄρτι θύρας ὑπὲρ οὐδὸν ἀμειβόμενον ποδὶ κούφῳ –

φράζεό μευ τὸν ἔρωθ' ὅθεν ἵκετο, πότνα Σελάνα – 2.105

πᾶσα μὲν ἐψύχθην χιόνος πλέον, ἐκ δὲ μετώπω

ἱδρώς μευ κοχύδεσκεν ἴσον νοτίαισιν ἐέρσαις,

οὐδέ τι φωνῆσαι δυνάμαν, οὐδ' ὅσσον ἐν ὕπνῳ

κνυζεῦνται φωνεῦντα φίλαν ποτὶ ματέρα τέκνα·

ἀλλ' ἐπάγην δαγῦδι καλὸν χρόα πάντοθεν ἴσα. 2.110


καί μ' ἐσιδὼν ὥστοργος ἐπὶ χθονὸς ὄμματα πάξας

ἕζετ' ἐπὶ κλιντῆρι καὶ ἑζόμενος φάτο μῦθον·


Material del rso

32

’ἦ ῥά με, Σιμαίθα, τόσον ἔφθασας, ὅσσον ἐγώ θην

πρᾶν ποκα τὸν χαρίεντα τράχων ἔφθασσα Φιλῖνον, 2.115

ἐς τὸ τεὸν καλέσασα τόδε στέγος ἢ 'μὲ παρῆμεν. 2.116


ἦνθον γάρ κεν ἐγώ, ναὶ τὸν γλυκὺν ἦνθον Ἔρωτα,

ἢ τρίτος ἠὲ τέταρτος ἐὼν φίλος αὐτίκα νυκτός,

μᾶλα μὲν ἐν κόλποισι Διωνύσοιο φυλάσσων, 2.120

κρατὶ δ' ἔχων λεύκαν, Ἡρακλέος ἱερὸν ἔρνος,

πάντοθι πορφυρέαισι περὶ ζώστραισιν ἑλικτάν. 2.122


καί κ', εἰ μέν μ' ἐδέχεσθε, τάδ' ἦς φίλα (καὶ γὰρ ἐλαφρός

καὶ καλὸς πάντεσσι μετ' ἠιθέοισι καλεῦμαι), 2.125

εὗδόν τ', εἴ κε μόνον τὸ καλὸν στόμα τεῦς ἐφίλησα·

εἰ δ' ἄλλᾳ μ' ὠθεῖτε καὶ ἁ θύρα εἴχετο μοχλῷ,

πάντως κα πελέκεις καὶ λαμπάδες ἦνθον ἐφ' ὑμέας. 2.128


νῦν δὲ χάριν μὲν ἔφαν τᾷ Κύπριδι πρᾶτον ὀφείλειν, 2.130

καὶ μετὰ τὰν Κύπριν τύ με δευτέρα ἐκ πυρὸς εἵλευ,

ὦ γύναι, ἐσκαλέσασα τεὸν ποτὶ τοῦτο μέλαθρον

αὔτως ἡμίφλεκτον· Ἔρως δ' ἄρα καὶ Λιπαραίω

πολλάκις Ἁφαίστοιο σέλας φλογερώτερον αἴθει· 2.134


σὺν δὲ κακαῖς μανίαις καὶ παρθένον ἐκ θαλάμοιο


Material del rso

33

καὶ νύμφαν ἐφόβησ' ἔτι δέμνια θερμὰ λιποῖσαν

ἀνέρος.’ ὣς ὃ μὲν εἶπεν· ἐγὼ δέ νιν ἁ ταχυπειθής

χειρὸς ἐφαψαμένα μαλακῶν ἔκλιν' ἐπὶ λέκτρων·

καὶ ταχὺ χρὼς ἐπὶ χρωτὶ πεπαίνετο, καὶ τὰ πρόσωπα 2.140

θερμότερ' ἦς ἢ πρόσθε, καὶ ἐψιθυρίσδομες ἁδύ.

ὡς καί τοι μὴ μακρὰ φίλα θρυλέοιμι Σελάνα,

ἐπράχθη τὰ μέγιστα, καὶ ἐς πόθον ἤνθομες ἄμφω.

κοὔτε τι τῆνος ἐμὶν ἀπεμέμψατο μέσφα τό γ' ἐχθές,

οὔτ' ἐγὼ αὖ τήνῳ. ἀλλ' ἦνθέ μοι ἅ τε Φιλίστας 2.145

μάτηρ τᾶς ἁμᾶς αὐλητρίδος ἅ τε Μελιξοῦς

σάμερον, ἁνίκα πέρ τε ποτ' ὠρανὸν ἔτραχον ἵπποι

Ἀῶ τὰν ῥοδόεσσαν ἀπ' ὠκεανοῖο φέροισαι,

κεἶπέ μοι ἄλλα τε πολλὰ καὶ ὡς ἄρα Δέλφις ἔραται.

κεἴτε νιν αὖτε γυναικὸς ἔχει πόθος εἴτε καὶ ἀνδρός, 2.150

οὐκ ἔφατ' ἀτρεκὲς ἴδμεν, ἀτὰρ τόσον· αἰὲν Ἔρωτος

ἀκράτω ἐπεχεῖτο καὶ ἐς τέλος ᾤχετο φεύγων,

καὶ φάτο οἱ στεφάνοισι τὰ δώματα τῆνα πυκαξεῖν.

ταῦτά μοι ἁ ξείνα μυθήσατο, ἔστι δ' ἀλαθής.

ἦ γάρ μοι καὶ τρὶς καὶ τετράκις ἄλλοκ' ἐφοίτη, 2.155

καὶ παρ' ἐμὶν ἐτίθει τὰν Δωρίδα πολλάκις ὄλπαν·

νῦν δέ τε δωδεκαταῖος ἀφ' ὧτέ νιν οὐδὲ ποτεῖδον.

ἦ ῥ' οὐκ ἄλλο τι τερπνὸν ἔχει, ἁμῶν δὲ λέλασται;

νῦν μὲν τοῖς φίλτροις καταδήσομαι· αἰ δ' ἔτι κά με


Material del rso

34

λυπῇ, τὰν Ἀίδαο πύλαν, ναὶ Μοίρας, ἀραξεῖ· 2.160

τοῖά οἱ ἐν κίστᾳ κακὰ φάρμακα φαμὶ φυλάσσειν,

Ἀσσυρίω, δέσποινα, παρὰ ξείνοιο μαθοῖσα.

ἀλλὰ τὺ μὲν χαίροισα ποτ' ὠκεανὸν τρέπε πώλως,

πότνι'· ἐγὼ δ' οἰσῶ τὸν ἐμὸν πόθον ὥσπερ ὑπέσταν.

χαῖρε, Σελαναία λιπαρόθρονε, χαίρετε δ' ἄλλοι 2.165

ἀστέρες, εὐκάλοιο κατ' ἄντυγα Νυκτὸς ὀπαδοί.

Dialecto dórico con rasgos eólicos

Teócrito, Idilio XXVIII

ΘΕΟΚΡΙΤΟΥ ΑΛΑΚΑΤΑ

Γλαύκας, ὦ φιλέριθ' ἀλακάτα, δῶρον Ἀθανάας 28.1

γύναιξιν νόος οἰκωφελίας αἶσιν ἐπάβολος,

θέρσεισ' ἄμμιν ὐμάρτη πόλιν ἐς Νείλεος ἀγλάαν,

ὄππα Κύπριδος ἶρον καλάμω χλῶρον ὐπ' ἀπάλω.

τυίδε γὰρ πλόον εὐάνεμον αἰτήμεθα πὰρ Δίος, 28.5

ὄππως ξέννον ἔμον τέρψομ' ἴδων κἀντιφιληθέω,

Νικίαν, Χαρίτων ἰμεροφώνων ἴερον φύτον,

καὶ σὲ τὰν ἐλέφαντος πολυμόχθω γεγενημέναν

δῶρον Νικιάας εἰς ἀλόχω χέρρας ὀπάσσομεν,

σὺν τᾷ πόλλα μὲν ἔργ' ἐκτελέσῃς ἀνδρεΐοις πέπλοις, 28.10

πόλλα δ' οἶα γύναικες φορέοισ' ὐδάτινα βράκη.


Material del rso

35

δὶς γὰρ μάτερες ἄρνων μαλάκοις ἐν βοτάνᾳ πόκοις

πέξαιντ' αὐτοέτει, Θευγένιδός γ' ἔννεκ' ἐυσφύρω·

οὔτως ἀνυσίεργος, φιλέει δ' ὄσσα σαόφρονες.

οὐ γὰρ εἰς ἀκίρας οὐδ' ἐς ἀέργω κεν ἐβολλόμαν 28.15

ὄπασσαί σε δόμοις, ἀμμετέρας ἔσσαν ἀπὺ χθόνος.

καὶ γάρ τοι πάτρις ἂν ὠξ Ἐφύρας κτίσσε ποτ' Ἀρχίας,

νάσω Τρινακρίας μύελον, ἄνδρων δοκίμων πόλιν.

νῦν μὰν οἶκον ἔχοισ' ἄνερος ὂς πόλλ' ἐδάη σόφα

ἀνθρώποισι νόσοις φάρμακα λύγραις ἀπαλάλκεμεν, 28.20

οἰκήσῃς κατὰ Μίλλατον ἐράνναν πεδ' Ἰαόνων,

ὠς εὐαλάκατος Θεύγενις ἐν δαμότισιν πέλῃ,

καί οἰ μνᾶστιν ἄει τὼ φιλαοίδω παρέχῃς ξένω.

κῆνο γάρ τις ἔρει τὦπος ἴδων σ'· ‘ἦ μεγάλα χάρις

δώρῳ σὺν ὀλίγῳ· πάντα δὲ τίματα τὰ πὰρ φίλων.’ 28.25

ΘΕΟΚΡΙΤΟΥ ΠΑΙΔΙΚΑ

‘Οἶνος, ὦ φίλε παῖ,’ λέγεται, ‘καὶ ἀλάθεα’· 29.1

κἄμμε χρὴ μεθύοντας ἀλάθεας ἔμμεναι.

κἄγω μὲν τὰ φρένων ἐρέω κέατ' ἐν μύχῳ·

οὐκ ὄλας φιλέην μ' ἐθέλησθ' ἀπὺ καρδίας.

γινώσκω· τὸ γὰρ αἴμισυ τὰς ζοΐας ἔχω 29.5

ζὰ τὰν σὰν ἰδέαν, τὸ δὲ λοῖπον ἀπώλετο·


Material del rso

36

κὤταν μὲν σὺ θέλῃς, μακάρεσσιν ἴσαν ἄγω

ἀμέραν· ὄτα δ' οὐκ ἐθέλῃς σύ, μάλ' ἐν σκότῳ.

πῶς ταῦτ' ἄρμενα, τὸν φιλέοντ' ὀνίαις δίδων;

ἀλλ' αἴ μοί τι πίθοιο νέος προγενεστέρῳ, 29.10

τῷ κε λώιον αὖτος ἔχων ἔμ' ἐπαινέσαις.

πόησαι καλίαν μίαν ἐνν ἔνι δενδρίῳ,

ὄππυι μηδὲν ἀπίξεται ἄγριον ὄρπετον.

νῦν δὲ τῶδε μὲν ἄματος ἄλλον ἔχῃς κλάδον,

ἄλλον δ' αὔριον, ἐξ ἀτέρω δ' ἄτερον μάτης· 29.15

καἰ μέν σευ τὸ κάλον τις ἴδων ῤέθος αἰνέσαι,

τῷ δ' εὖθυς πλέον ἢ τριέτης ἐγένευ φίλος,

τὸν πρῶτον δὲ φίλεντα τρίταιον ἐθήκαο.

† ἄνδρων τὼν ὐπερανορέων δοκέης πνέην·

φίλη δ', ἆς κε ζόης, τὸν ὔμοιον ἔχην ἄει. † 29.20

αἰ γὰρ ὦδε πόῃς, ἄγαθος μὲν ἀκούσεαι

ἐξ ἄστων· ὀ δέ τοί κ' Ἔρος οὐ χαλέπως ἔχοι,

ὂς ἄνδρων φρένας εὐμαρέως ὐπαδάμναται

κἄμε μόλθακον ἐξ ἐπόησε σιδαρίω.

ἀλλὰ πὲρρ ἀπάλω στύματός σε πεδέρχομαι 29.25

ὀμνάσθην ὄτι πέρρυσιν ἦσθα νεώτερος,

κὤτι γηράλεοι πέλομεν πρὶν ἀπύπτυσαι

καὶ ῤύσσοι, νεότατα δ' ἔχην παλινάγρετον

οὐκ ἔστι· πτέρυγας γὰρ ἐπωμαδίαις φόρει,


Material del rso

37

κἄμμες βαρδύτεροι τὰ ποτήμενα συλλάβην. 29.30

ταῦτα χρή σε νόεντα πέλην ποτιμώτερον

καί μοι τὠραμένῳ συνέραν ἀδόλως σέθεν,

ὄππως, ἄνικα τὰν γένυν ἀνδρεΐαν ἔχῃς,

ἀλλάλοισι πελώμεθ' Ἀχιλλέιοι φίλοι.

αἰ δὲ ταῦτα φέρην ἀνέμοισιν ἐπιτρέπῃς, 29.35

ἐν θύμῳ δὲ λέγῃς ‘τί με, δαιμόνι', ἐννόχλης;’

νῦν μὲν κἀπὶ τὰ χρύσια μᾶλ' ἔνεκεν σέθεν

βαίην καὶ φύλακον νεκύων πεδὰ Κέρβερον,

τότα δ' οὐδὲ κάλεντος ἐπ' αὐλεΐαις θύραις

προμόλοιμί κε, παυσάμενος χαλέπω πόθω. 29.40

ΘΕΟΚΡΙΤΟΥ ΠΑΙΔΙΚΑ

ᾬαι τὼ χαλέπω καἰνομόρω τῶδε νοσήματος· 30.1

τετόρταιος ἔχει παῖδος ἔρος μῆνά με δεύτερον,

κάλω μὲν μετρίως, ἀλλ' ὄποσον τῲ πόδι περρέχει

τὰς γᾶς, τοῦτο χάρις, ταὶς δὲ παραύαις γλύκυ μειδίαι.

καὶ νῦν μὲν τὸ κάκον ταῖς μὲν ἔχει ταῖς δ' ὀν, 30.5

τάχα δ' οὐδ' ὄσον ὔπνω 'πιτύχην ἔσσετ' ἐρωία.

ἔχθες γὰρ παρίων ἔδρακε λέπτ' ἄμμε δι' ὀφρύων,

αἰδέσθεις προσίδην ἄντιος, ἠρεύθετο δὲ χρόα·

ἔμεθεν δὲ πλέον τὰς κραδίας ὦρος ἐδράξατο·

εἰς οἶκον δ' ἀπέβαν ἔλκος ἔχων καῖνο. 30.10


Material del rso

38

πόλλα δ' εἰσκαλέσαις θῦμον ἐμαύτῳ διελεξάμαν·

’τί δῆτ' αὖτε πόης; ἀλοσύνας τί ἔσχατον ἔσσεται;

λεύκαις οὐκέτ' ἴσαισθ' ὄττι φόρης ἐν κροτάφοις τρίχας;

ὤρα τοι φρονέην· μὴ ι νέος τὰν ἰδέαν πέλων

πάντ' ἔρδ' ὄσσαπερ οἰ τὼν ἐτέων ἄρτι γεγεύμενοι. 30.15

καὶ μὰν ἄλλο σε λάθει· τὸ δ' ἄρ' ἦς λώιον ἔμμεναι

ξέννον τὼν χαλέπων παῖδος ἐρώ.

τῷ μὲν γὰρ βίος ἔρπει ἴσα γόννοις ἐλάφω θόας,

χαλάσει δ' ἀτέρᾳ ποντοπόρην αὔριον ἄρμενα·

τὸ δ' αὖτε γλυκέρας ἄνθεμον ἄβας πεδ' ὐμαλίκων 30.20

μένει. τῷ δ' ὀ πόθος καὶ τὸν ἔσω μύελον ἐσθίει

ὀμμιμνασκομένῳ, πόλλα δ' ὄραι νύκτος ἐνύπνια,

παύσασθαι δ' ἐνίαυτος χαλέπας οὐκ ἴ.’

ταῦτα κἄτερα πόλλα πρὸς ἔμον θῦμον ἐμεμψάμαν·

ὂ δὲ τοῦτ' ἔφατ'· ‘ὄττις δοκίμοι τὸν δολομάχανον 30.25

νικάσην Ἔρον, οὖτος δοκίμοι τοὶς ὐπὲρ ἀμμέων

εὔρην βραϊδίως ἄστερας ὀππόσσακιν ἔννεα.

καὶ νῦν, εἴτ' ἐθέλω, χρή με μάκρον σχόντα τὸν ἄμφενα

ἔλκην τὸν ζύγον, εἴτ' οὐκ ἐθέλω· ταῦτα γάρ, ὤγαθε,

βόλλεται θέος ὂς καὶ Δίος ἔσφαλε μέγαν νόον 30.30

καὔτας Κυπρογενήας· ἔμε μάν, φύλλον ἐπάμερον

σμίκρας δεύμενον αὔρας, ὀνέλων ὦκα φόρει .’


Material del rso

39

Griego VIII / Griego koiné / Segunda sofística / Filóstrato, Imágenes

ΑΡΙΑΔΝΗ

I. 15.3.1 - 10 Ὅτι τὴν Ἀριάδνην ὁ Θησεὺς ἄδικα δρῶν οἱ δ' οὐκ ἄδικά φασιν, ἀλλ' ἐκ

Διονύσου – κατέλιπεν ἐν Δίᾳ τῇ νήσῳ καθεύδουσαν, τάχα που καὶ τίτθης διακήκοας·

σοφαὶ γὰρ ἐκεῖναι τὰ τοιαῦτα καὶ δακρύουσιν ἐπ' αὐτοῖς, ὅταν ἐθέλωσιν. οὐ μὴν δέομαι

λέγειν Θησέα μὲν εἶναι τὸν ἐν τῇ νηί, Διόνυσον· δὲ τὸν ἐν τῇ γῇ, οὐδ' ὡς ἀγνοοῦντα

ἐπιστρέφοιμ' ἂν ἐς τὴν ἐπὶ τῶν πετρῶν, ὡς ἐν μαλακῷ κεῖται τῷ ὕπνῳ. οὐδ' ἀπόχρη τὸν

ζωγράφον ἐπαινεῖν, ἀφ' ὧν κἂν ἄλλος ἐπαινοῖτο· ῥᾴδιον γὰρ ἅπαντι καλὴν μὲν τὴν

Ἀριάδνην γράφειν, καλὸν δὲ τὸν Θησέα, Διονύσου τε μυρία φάσματα τοῖς γράφειν ἢ

πλάττειν βουλομένοις, ὧν κἂν μικροῦ τύχῃ τις, ᾕρηκε τὸν θεόν. καὶ γὰρ οἱ κόρυμβοι

στέφανος ὄντες Διονύσου γνώρισμα, κἂν τὸ δημιούργημα φαύλως ἔχῃ, καὶ κέρας

ὑπεκφυόμενον τῶν κροτάφων Διόνυσον δηλοῖ, καὶ πάρδαλις ὑπεκφαινομένη αὖ τοῦ θεοῦ

σύμβολον· ἀλλ' οὗτός γε ὁ Διόνυσος ἐκ μόνου τοῦ ἐρᾶν γέγραπται. σκευὴ μὲν γὰρ

ἠνθισμένη καὶ θύρσοι καὶ νεβρίδες, ἔρριπται ταῦτα ὡς ἔξω τοῦ καιροῦ, καὶ οὐδὲ

κυμβάλοις αἱ Βάκχαι χρῶνται νῦν οὐδὲ οἱ Σάτυροι αὐλοῦσιν, ἀλλὰ καὶ ὁ Πὰν κατέχει τὸ

σκίρτημα, ὡς μὴ διαλύσειε τὸν ὕπνον τῆς κόρης, ἁλουργίδι τε στείλας ἑαυτὸν καὶ τὴν

κεφαλὴν ῥόδοις ἀνθίσας ἔρχεται παρὰ τὴν Ἀριάδνην ὁ Διόνυσος, φησὶ

περὶ τῶν ἀκρατῶς ἐρώντων ὁ Τήιος. ὁ Θησεὺς δὲ ἐρᾷ μέν, ἀλλὰ τοῦ τῶν Ἀθηνῶν καπνοῦ,

Ἀριάδνην δὲ οὔτε οἶδεν ἔτι οὔτε ἔγνω ποτέ, φημὶ δ' αὐτὸν ἐκλελῆσθαι καὶ τοῦ λαβυρίνθου

καὶ μηδὲ εἰπεῖν ἔχειν, ἐφ' ὅτῳ ποτὲ ἐς τὴν Κρήτην ἔπλευσεν, οὕτω μόνον τὰ ἐκ πρῴρας

βλέπει. ὅρα καὶ τὴν Ἀριάδνην, μᾶλλον δὲ τὸν ὕπνον· γυμνὰ μὲν εἰς ὀμφαλὸν στέρνα ταῦτα,

δέρη δὲ ὑπτία καὶ ἁπαλὴ φάρυγξ, μασχάλη δὲ ἡ δεξιὰ φανερὰ πᾶσα, ἡ δὲ ἑτέρα χεὶρ


Material del rso

40

ἐπίκειται τῇ χλαίνῃ, μὴ αἰσχύνῃ τι ὁ ἄνεμος. οἷον, ὦ Διόνυσε, καὶ ὡς ἡδὺ τὸ ἆσθμα. εἰ δὲ

μήλων ἢ βοτρύων ἀπόζει, φιλήσας ἐρεῖς.

Griego koiné / Segunda sofística / Filóstrato, Imágenes

ΕΡΜΟΥ ΓΟΝΑΙ

1.26.1.1 Ὁ κομιδῇ παῖς ὁ ἔτι ἐν σπαργάνοις, ὁ τὰς βοῦς εἰς τὸ ῥῆγμα τῆς γῆς ἐλαύνων, ἔτι

κἀκεῖνος ὁ συλῶν τὰ βέλη τοῦ Ἀπόλλωνος Ἑρμῆς οὗτος. μάλα ἡδεῖαι αἱ κλοπαὶ τοῦ θεοῦ·

φασὶ γὰρ τὸν Ἑρμῆν, ὅτε τῇ Μαίᾳ ἐγένετο, ἐρᾶν τοῦ κλέπτειν καὶ εἰδέναι τοῦτο οὔτι πω

ταῦτα πενίᾳ δρῶν ὁ θεός, ἀλλ' εὐφροσύνῃ διδοὺς καὶ παίζων. εἰ δὲ βούλει καὶ ἴχνος αὐτοῦ

κατιδεῖν, ὅρα τὰ ἐν τῇ γραφῇ. τίκτεται μὲν ἐν κορυφαῖς τοῦ Ὀλύμπου, κατ' αὐτὸ ἄνω τὸ

τῶν . ἐκεῖ δὲ Ὅμηρος οὔτε αἰσθάνεσθαί φησιν οὔτε

ἀκούειν, ἀλλ' οὐδὲ βληθῆναί ποτε αὐτὸ δι' ὑπερβολήν, εἶναι δὲ θεῖον ἀτεχνῶς καὶ

ἐλεύθερον ἁπάντων παθῶν, ὧν μετέχει τὰ τῶν ἀνθρώπων ὄρη. ἐνταῦθα τὸν Ἑρμῆν

ἀποτεχθέντα Ὧραι κομίζονται. γέγραφε κἀκείνας, ὡς ὥρα ἑκάστης, καὶ σπαργάνοις αὐτὸν

ἀμπίσχουσιν ἐπιπάττουσαι τὰ κάλλιστα τῶν ἀνθέων, ὡς μὴ ἀσήμων τύχῃ τῶν σπαργάνων.

καὶ αἱ μὲν ἐπὶ τὴν μητέρα τοῦ Ἑρμοῦ τρέπονται λεχὼ κειμένην, ὁ δ' ὑπεκδὺς τῶν

σπαργάνων ἤδη βαδίζει καὶ τοῦ Ὀλύμπου κάτεισι. γέγηθε δὲ αὐτῷ τὸ ὄρος – τὸ γὰρ

μειδίαμα αὐτοῦ οἷον ἀνθρώπου – νόει δὲ τὸν Ὄλυμπον χαίροντα, ὅτι ὁ Ἑρμῆς ἐκεῖ

ἐγένετο. τίς οὖν ἡ κλοπή; βοῦς νεμομένας ἐν τῷ τοῦ Ὀλύμπου πρόποδι, ταύτας δήπου τὰς

χρυσόκερως καὶ ὑπὲρ χιόνα λευκάς – ἀνεῖνται γὰρ τῷ Ἀπόλλωνι – ἄγει στροβῶν εἰς χάσμα

τῆς γῆς, οὐχ ὡς ἀπόλοιντο, ἀλλ' ὡς ἀφανισθεῖεν εἰς μίαν ἡμέραν, ἔστ' ἂν τὸν Ἀπόλλω δάκῃ

τοῦτο, καὶ ὡς οὐδὲν μετὸν αὐτῷ τοῦ γεγονότος ὑποδύεται τὰ σπάργανα. ἥκει καὶ ὁ

Ἀπόλλων παρὰ τὴν Μαῖαν ἀπαιτῶν τὰς βοῦς, ἡ δὲ ἀπιστεῖ καὶ ληρεῖν οἴεται τὸν θεόν.


Material del rso

41

βούλει μαθεῖν ὅ τι καὶ λέγει; δοκεῖ γάρ μοι μὴ φωνῆς μόνον, ἀλλὰ καὶ λόγου τι ἐπιδηλοῦν

τῷ προσώπῳ· ἔοικεν ὡς μέλλων πρὸς τὴν Μαῖαν λέγειν ταῦτα· “ἀδικεῖ με ὁ σὸς υἱός, ὃν

χθὲς ἔτεκες· τὰς γὰρ βοῦς, αἷς ἔχαιρον, ἐμβέβληκεν ἐς τὴν γῆν, οὐκ οἶδ' ὅποι τῆς γῆς.

ἀπολεῖται δὴ καὶ ἐμβεβλήσεται κατωτέρω πρὸ τῶν βοῶν.” ἡ δὲ θαυμάζει καὶ οὐ

προσδέχεται τὸν λόγον. ἔτ' αὐτῶν ἀντιλεγόντων ἀλλήλοις ὁ Ἑρμῆς ἵσταται κατόπιν τοῦ

Ἀπόλλωνος καὶ κούφως ἐπιπηδήσας τοῖς μεταφρένοις ἀψοφητὶ λύει τὰ τόξα καὶ συλῶν μὲν

διέλαθεν, οὐ μὴν ἠγνοήθη σεσυληκώς. ἐνταῦθα ἡ σοφία τοῦ ζωγράφου· διαχεῖ γὰρ τὸν

Ἀπόλλω καὶ ποιεῖ χαίροντα. μεμέτρηται δὲ ὁ γέλως οἷος ἐφιζάνων τῷ προσώπῳ θυμὸν

ἐκνικώσης ἡδονῆς.

Koiné helenística noroccidental

Carta del rey Filipo II a la asamblea de Larisa

«Βασιλεὺς Φίλιππος Λαριαί|ων τοῖς ταγοῖς καὶ τῆι πόλει χαίρειν. Πετραῖος καὶ Ἀνάγκιππος

καὶ Ἀριστόνους ὡς ἀπὸ τῆς πρεσβείας ἐγένοντο, || ἐνεφάνιζον μοι ὅτι καὶ ἡ ὑμετέρα πόλις

διὰ τοὺς πολέμους προσδεῖται πλεόνων οἰκητῶν. ἕως ἄν οὖν καὶ ἑτέ|ρους ἐπινοήσωμεν

ἀξίους τοῦ παρ’ὑμῖν πολιτεύματος ἐπὶ τοῦ παρόντος κρίνω ψηφίσασθαι ὑμὰς ὅπως τοῖς

κατοι|κοῦσιν παρ’ὑμῖν Θεσσαλῶν ἢ τῶν ἄλλων Ἑλλήνων δοθῆι πολιτεία. Τούτου γὰρ

συντελεσθέντος καὶ συνμεινάν|των πάντων διὰ τὰ φιλάνθρωπα πέπεισμαι ἕτερά τε πολλὰ

τῶν χρησίμων ἔσεσθαι καὶ τῆι πόλει καὶ τὴν χώραν μᾶλλον ἐξεργασθήσεσθαι. Ἔτους β’

Ὑπερβερεταίου κα΄»

Eólico tesalio


Material del rso

42

El texto es una parte de la extensa inscripción pétrea hallada en el cementerio sur de Larisa

en tesalia. Data más o menos del 214 a. C. Trata de la respuesta que dio el rey Filipo II a los

larisenses acerca de que se concediera la ciudadanía a los metecos.

Πανάμμοι τᾶ ἕκτα ἐπ’ ἰκάδι σθνκλεῖτος γενομένας, ἀγορανομέντουν τοῦν ταγοῦν πάντουν

Φιλίπποι τοῖ βασιλεῖος γράμματα πέμψαντος πὸτ τὸς ταγὸς καὶ τὰν πόλιν διέκι Πετραῖος

καὶ Ἀνάγκιππος καὶ Ἀριστόνοος, οὑς ἀτ τᾶς πρεισβείας ἐγένονθο, ἐνεφανίσσοεν αὐτοῦ,

ποκ κί καὶ ἁ ἀμμέουν πόλις διὲ τὸς πολέμος ποτεδέετο πλειόνουν τοῦν κατοικεισόντουν.

Μέσποδί κε οὗν καὶ ἑτέρος ἐπινοείσουμεν ἀξίος τοῖ πὰρ ἀμμὲ πολιτεύματος, ἐτ τοῖ

παρεόντος κρεννέμεν ψα[φ]ίξασθει[ν ἀ]μμὲ ος κε τοῖς κατοικέντεσσι πὰρ ἀμμὲ

Πετθ[α]-λοῦν καὶ τοῦν ἄλλουν Ἑλλάνουν δοθεῖ ἁ πολιτεία.

Griego Koinē

El dialecto común (‘Η κοινὴ διάλεκτος) también llamado la lengua común (ἡ κοινὴ

γλῶσσα) o incluso el dialecto alejandrino (ἡ ἀλεξανδρέων διάλεκτος). El nombre de Koinē

Helenística (‘Ελληνιστικὴ κοινή) es más reciente, ya que el historiador alemán Johann

Gustav Droysen acuñó el término “helenístico” en el siglo XIX para referirse a la expansión

de la cultura griega a territorios no griegos después de las conquistas de Alejandro Magno.

Fue la forma común del griego hablado y escrito que se desarrolló durante la época

Helenística e Imperial Romana y durante la Antigüedad Tardía.

Algunos autores que escribieron en κοινὴ literaria fueron Polibio y Plutarco.

Es también llamada κοινὴ bíblica, ya que es la lengua a la que se tradujo del hebreo la

Septuaginta (Ἑβδομήκοντα) y que fue empleada originalmente para todo el corpus de la

Καινὴ Διαθήκη o Nuevo Testamento. Por estas razones también se le dan los nombres de


Material del rso

43

κοινὴ neotestamentaria, griego eclesiástico o griego patrístico. Esta forma sigue

utilizándose en la liturgia de la Iglesia Ortodoxa Griega de nuestros días .

HISTORIA DE LA LENGUA GRIEGA

Protogriego (ca. 3000 a.C.)

Griego Micénico (ca. 1600–1200 a.C.)

Griego Antiguo (ca. 800–300 a.C.)

Dialectos: Eólico, Arcado-Chipriota, Jónico-Ático, Dórico, Panfilio, Épico-homérico, *Macedonio.

Κοινή Helenística (ca. 330 a.C. – 330 d.C.)

Griego Bizantino (ca. 700 d.C. –1700 d.C.)

Griego Moderno (desde 1700 hasta nuestros días).

Expresiones: Dimotikí, Καθαρεύουσα (Lengua purificada y artificial).

Dialectos: Capadocio, Grecánico (hablado en las costas del sur de Italia y de la Magna Grecia),

Cretense, Chipriota (el más importante después del dimotikí), Póntico (el cual usa el alfabeto cirílico),

Yevánico (con influencia hebrea y hermanado con el Sefardí del Español), Chacónico (derivado del

Dórico).

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%9A%CE%BF%CE%B9%CE%BD%CE%AEhttps://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%B8%CE%B1%CF%81%CE%B5%CF%8D%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B1


Material del rso

44

Koiné bíblica / Características

La κοινή bíblica, especialmente la del Nuevo Testamento es, sin duda, el ejemplo más

claro del lenguaje popular, con formas, vocablos y estructuras sintácticas espontáneas, sin

ceñirse a la gramática tradicional. Aunque hay diferencias entre la versión de los LXX,

Lucas y Marcos, pues la primera es una traducción y, por tanto, más cuidada; y los

evangelistas usaron el mismo lenguaje, pero Lucas parece más culto que Marcos.

Rasgos distintivos

- El espíritu no siempre es como el del ático.

- Se encuentran vocablos peculiares como Γολγοθά (Gólgota), κῆνσον (censo),

δηνάριον (denario), κόρτη (corte), κολαφίζω (abofetear), συγκλητικός (senador),

ὕπατος (cónsul).

- Metaplasmos como σάβασσιν (D.P. atemático de σάββατον temático), βόας (A.P en

vez de βοῦς, a los bueyes).

- No se usó el dual

- Se formaron comparativos como ἐξώτερος (de ἐξ: más exterior), τάχιον (en vez de

θάττον: más rápido).

- Hay perífrasis como ἴσθι εὐνοῶν (en vez del imperativo εὐνόει, de εὐνοέω: sé

benévolo) (Mt. V 25)

- Aoristo 1º. En vez de 2º.: ἦλθα (por ἦλθον: yo fui), εἶδα (por εἶδον: yo vi), ἔλιψα

(por ἔλιπον: yo abandoné) ἐβίωα (por ἐβίων: yo viví)

- Desinencias verbales como φάγεσαι 2ª. Del sg. De voz media en vez de φάγῃ

(φάγει: comes), λέλυκαν (en vez de λελύκασι: han desatado)


Material del rso

45

- Formas verbales como ἑλῶ (futuro de αἱρέω: tomaré), ἠρώτουν (en vez de ἠρώτων,

imperfecto de ἐρωτάω: yo preguntaba)

- Verbos temáticos en vez de atemáticos ἱστάνω>στάνω>στήκω (por ἵστημι: estar en

pie), δικνύω (por δείκνυμι: yo muestro), δίδω (por δίδωμι: yo doy)

- Omisión del artículo ἐγέρθη ἐκ νεκρῶν (resucitó de entre los muertos) (Lc. IX 7),

χάρις θεοῦ (La gracia de dios) (Lc. II 40).

- En cambio, abundan los pronombres αὐτός para la tercera persona y el artículo en

lugar del relativo: ἀλλ’ οὐ τι ἐγὼ θέλω ἀλλὰ τὶ σύ (mas no lo que yo quiero, sino lo

que tú) (Mc. XIV 36)

- Las preposiciones no mantienen su significado y régimen en forma rigurosa:

ἐκάθισεν ἐπὶ βήματος εἰς τόπον λεγόμενον λιθόστρωτος (se sentó en el tribunal en

el lugar llamado litóstrotos). (Jn. XIX 13)

- Las partículas no se usan en su forma ordinaria: Κύριε, εἰ πατάξομεν ἐν μαχαίρῃ;

(interrogativa con futuro: Señor ¿herimos con la espada? (Lc. XXII, 49); ἡ δὲ γυνή,

ἵνα φοβῆται τὸν ἄνδρα; (que la mujer tema a su marido) (Ef. V 33)

- El subjuntivo puede ir sin ἄν: καθίσαθε ὦδε ἕως προσεύξωμαι (sentaos aquí en

tanto yo ore) (Mc. XIV 32)

- Es raro el optativo con ἄν: τι ἄν θέλοι ὁ σπερμόλογος οὗτος λέγειν (¿qué querría

decir este charlatán?) (Act. XVII 18).

- Los semitismos aramaizantes se constatan en los vocablos: τὸ πάσχα (la pascua)

(Lc. XXII 15), περιτεμεῖν (circuncidar) (Lc. I 59). También en expresiones Υἱὸς

φωτός (hijo de la luz: cristiano), ἔσομαι αὐτοῖς εἰς θεόν (yo seré su Dios) (Hebr.

VIII 10).


Material del rso

46

Koiné bíblica, Evangelio según san Mateo

Τότε ἐρεῖ ὁ βασιλεὺς τοῖς ἐκ δεξιῶν αὐτοῦ· «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου,

κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασίλειαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου. Ἐπείνασα γὰρ

καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ ἐποτίσατέ με, ξένος ἦν καὶ συνηγάγετέ με, γυμνός,

καὶ περιεβάλετέ με, ἠσθένησα καὶ ἐπεσκέψασθε με, ἐν φυλακῇ ἦν καὶ ἤλθετε πρὸς με.»

Τότε ἀποκριθήσονται αὐτῷ οἱ δίκαιοι λέγοντες· «Κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα

καὶ ἐθρέψαμεν, ἢ διψῶντα καὶ ἐποτίσαμεν; πότε δή σε εἴδομεν ξένον καὶ συνηγάγομεν, ἢ

γυμνὸν καὶ περιεβάλομεν; πότε δέ σε εἴδομεν ἀσθενοῦντα ἢ ἐν φυλακῇ καὶ ἤλθομεν πρός

σε;»

Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ βασιλεὺς ἐρεῖ αὐτοῖς· « Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ

τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε.»

Τότε ἐρεῖ καὶ τοῖς ἐξ εὐωνύμων· « Πορεύεσθε ἀπ’ ἐμοῦ, κατηραμένοι, εἰς τὸ πῦρ τὸ

αἰώνιον τὸ ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καὶ τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ. Ἐπείνασα γὰρ καὶ οὐκ

ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα καὶ οὐκ ἐποτίσατέ με, ξένος ἦν καὶ οὐ συγηγάγετέ με, γυμνός

ἦν καὶ οὐ περιεβάλετέ με, ἀσθενὴς ἦν καὶ ἐν φυλακῇ καὶ οὐκ ἐπεσκέψασθέ με.»

Τότε ἀποκρισθήσονται καὶ αὐτοὶ λέγοντες· «Κύριε, πότε σε εἴδομεν πεινῶντα ἢ

διψῶντα ἢ ξένον ἢ γυμνὸν ἢ ἐν φυλακῇ καὶ οὐ διεκονήσαμέν σοι;»

Τότε ἀποκριθήσεται αὐτοῖς λέγων· «Ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον οὐκ ἐποιήσατε ἑνὶ

τούτων τῶν ἐλαχίστων, οὐδὲ ἐμοὶ ἐποιήσατε.»


Material del rso

47

El administrador desleal

Evangelio Según Lucas, XVI

1 Ἔλεγεν δὲ καὶ πρὸς τοὺς μαθητάς, Ἄνθρωπός τις ἦν πλούσιος ὃς εἶχεν οἰκονόμον, καὶ

οὗτος διεβλήθη αὐτῷ ὡς διασκορπίζων τὰ ὑπάρχοντα αὐτοῦ. 2 καὶ φωνήσας αὐτὸν εἶπεν

αὐτῷ, Τί τοῦτο ἀκούω περὶ σοῦ; ἀπόδος τὸν λόγον τῆς οἰκονομίας σου, οὐ γὰρ δύνῃ ἔτι

οἰκονομεῖν. 3 εἶπεν δὲ ἐν ἑαυτῷ ὁ οἰκονόμος, Τί ποιήσω, ὅτι ὁ κύριός μου ἀφαιρεῖται τὴν

οἰκονομίαν ἀπ΄ ἐμοῦ; σκάπτειν οὐκ ἰσχύω, ἐπαιτεῖν αἰσχύνομαι. 4 ἔγνων τί ποιήσω, ἵνα

ὅταν μετασταθῶ ἐκ τῆς οἰκονομίας δέξωνταί με εἰς τοὺς οἴκους ἑαυτῶν. 5 καὶ

προσκαλεσάμενος ἕνα ἕκαστον τῶν χρεοφειλετῶν τοῦ κυρίου ἑαυτοῦ ἔλεγεν τῷ πρώτῳ,

Πόσον ὀφείλεις τῷ κυρίῳ μου; 6 ὁ δὲ εἶπεν, Ἑκατὸν βάτους ἐλαίου. ὁ δὲ εἶπεν αὐτῷ, Δέξαι

σου τὰ γράμματα καὶ καθίσας ταχέως γράψον πεντήκοντα. 7 ἔπειτα ἑτέρῳ εἶπεν, Σὺ δὲ

πόσον ὀφείλεις; ὁ δὲ εἶπεν, Ἑκατὸν κόρους σίτου. λέγει αὐτῷ, Δέξαι σου τὰ γράμματα καὶ

γράψον ὀγδοήκοντα. 8 καὶ ἐπῄνεσεν ὁ κύριος τὸν οἰκονόμον τῆς ἀδικίας ὅτι φρονίμως

ἐποίησεν· ὅτι οἱ υἱοὶ τοῦ αἰῶνος τούτου φρονιμώτεροι ὑπὲρ τοὺς υἱοὺς τοῦ φωτὸς εἰς τὴν

γενεὰν τὴν ἑαυτῶν εἰσιν. 9 Καὶ ἐγὼ ὑμῖν λέγω, ἑαυτοῖς ποιήσατε φίλους ἐκ τοῦ μαμωνᾶ τῆς

ἀδικίας, ἵνα ὅταν ἐκλίπῃ δέξωνται ὑμᾶς εἰς τὰς αἰωνίους σκηνάς. 10 ὁ πιστὸς ἐν ἐλαχίστῳ

καὶ ἐν πολλῷ πιστός ἐστιν, καὶ ὁ ἐν ἐλαχίστῳ ἄδικος καὶ ἐν πολλῷ ἄδικός ἐστιν. 11 εἰ οὖν

ἐν τῷ ἀδίκῳ μαμωνᾷ πιστοὶ οὐκ ἐγένεσθε, τὸ ἀληθινὸν τίς ὑμῖν πιστεύσει; 12 καὶ εἰ ἐν τῷ

ἀλλοτρίῳ πιστοὶ οὐκ ἐγένεσθε, τὸ ὑμέτερον τίς δώσει ὑμῖν; 13 Οὐδεὶς οἰκέτης δύναται δυσὶ

κυρίοις δουλεύειν· ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ

τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει. οὐ δύνασθε θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ.


Material del rso

48

Menandro, ΔΥΣΚΟΛΟΣ, Prólogo

πλὴν ἐξ ἀνάγκης γειτνιῶν παριών τ' ἐμὲ

τὸν Πᾶνα· καὶ τοῦτ' εὐθὺς αὐτῶι μεταμέλει,

εὖ οἶδ'. ὅμως οὖν, τῶι τρόπωι τοιοῦτος

antología de textos para griego viiiclasicas.filos.unam.mx/wp-content/uploads/2019/09/... · 2019....

Documents