sistemas de protecciÓn en viveiros
Post on 29-Mar-2016
229 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
1
Ilustración 1www.tratamiento-anticaida.
2
INDICE:
I. Introducción……………………………………..……….3
II. Esquema básico das medidas de protección……………5
III. MEDIOS PARA A DEFENSA
HIPÓXEA DÁ PLANTA
O acolchado.............................................................6
IV. PARTE EPÍXEA DÁ PLANTA
Os cortaventos.........................................................8
Xeadas....................................................................10
Sarabia...................................................................12
Sombreado.............................................................14
Umbraculo.............................................................16
V. MEDIOS PARA O SEMIFORZADO EN PRODUCCIÓNS
ANTICIPADAS OU RETRASADAS:
CON PROTECCIÓN INDIVIDUAL DAS PLANTAS
Campás e capuchóns...................................................17
CON PROTECCIÓN NON ACCESIBLE APLICADA Á TODO O CULTIVO
Agrotéxtil........................................................................18
Caixoneiras................................................................ ....18
Tuneles............................................................................19
CON PROTECCIÓN ACCESIBLE ESTACIONAL APLICADA A TODO O CULTIVO
Invernadoiros.................................................................21
VI. ENLACES Y BIBLIOGRÁFIA………….……………30
3
Introducción:
Os medios de protección nos cultivos para a defensa contra as inclemencias
meteorolóxicas cada vez son máis usados, posto que poden e poñer en
compromiso as produción dando lugar a perdidas importantes ou totais.
Para tratar de reducir estes danos, debemos exercer un control sobre
variantes coma temperatura , luz, humidade , ventos, CO2 ...
Para levar acabo estes controis e preciso ter datos realizando un estudo
polo miúdo de climatoloxía da zona así como orientación das instalacións,
latitude e certas variantes que poden influír nas medidas de control a
tomar.
Ilustración 2http://jardinplantas.com
4
Esquema básico das medidas de protección:
MEDIOS DE DEFENSA
DÁ PARTE HIPÓXEA DÁ PLANTA:
Acolchado
DÁ PARTE EPÍXEA DÁ PLANTA:
Cortaventos
Medios contra a xeada
Medios contra a sarabia
Sombreados
MEDIOS PARA O SEMIFORZADO EN PRODUCCIÓNS
ANTICIPADAS OU RETRASADAS
CON PROTECCIÓN INDIVIDUAL DAS PLANTAS
Campás
Capuchóns
CON PROTECCIÓN NON ACCESIBLE APLICADA Á TODO O
CULTIVO
Agrotéxtil
Caixoneiras
Túneles
CON PROTECCIÓN ACCESIBLE ESTACIONAL APLICADA A
TODO O CULTIVO
Invernadoiros túneles
Invernadoiros estacionais
5
MEDIOS PARA O FORZADO EN PRODUCCIÓN FORA DE
ESTACIÓN
INVERNADOIROS SEN ESTRUTURA:
Sen instalación de climatización
Con instalación de climatización
INVERNADOIROS CON ESTRUTURA:
Sen instalación de climatización
Con instalación de climatización
6
MEDIOS PARA A DEFENSA:
Comprenden a defensa contra o vento, as xeadas e xeos, con a saraiba,
exceso de radiación solar, así como a protección do solo para impedir o
arrefriamento e evaporación excesiva.
HIPÓXEA DÁ PLANTA:
O acolchado:
Distinguimos dous tipos:
o Acolchado orgánico (estérco, compost, turba, etc.) . O recubrimento
con palla ou con residuos vexetais é eficaz, pero requírese bastante
man de obra e pode favorecer a extensión de pragas e enfermidades.
o Acolchado con plásticos: As súas funcións son similares ao
acolchado orgánico, aínda que non producen nutrientes para as
plantas ni dan problemas de pragas e enfermedades.
As súas funcións:
- Mantén a humidade do chan.
- Aumenta a temperatura do chan e acelera a colleita.
- Permite adiantar seméntaa e que a germinación sexa rápida.
- Reflicte calor cara á froita para madurar.
- Consérvanse as hortalizas limpas e libres de salpicaduras.
- Mellora a calidade do froito ao impedir o contacto co chan.
- Evitan a erosión e o endurecemento da terra.
Tipos:
o Os negros impiden que saian malas herbas.
o Os brancos empréganse para reflectir a luz e calor sobre froitas en
maduración.
o Os transparentes empréganse para quentar o chan na primavera ou
evitar salpicaduras.
7
Acolchado orgánico.
Ilustración 3-4http://articulos.infojardin.com
Acolchado con plásticos de varios cores e transparentes.
Ilustración 5-6-7-8http://articulos.infojardin.com
8
PARTE EPÍXEA DÁ PLANTA:
Os cortaventos:
Cortaventos naturais:
O cortaventos desempeña un papel de regulador microclimático: no verán,
ofrece a sombra, e a súa evapotranspiración aumenta a sensación de
frescura e a formación máis duradeira de rocío. A noite e no inverno, ofrece
unha protección contra os ventos fríos. Atópanse protexendo dos golpes
dos ventos dominantes . A moderación microclimática pode ser de +/- 5 °C.
O vento choca co obstáculo e a impresión de frío pode aumentar debido ás
turbulencias que orixinan. Da primavera no outono, en clima moderado,
cortaventos natural ten un efecto tampón, recolle a calor para devolvelo
progresivamente.
Ilustración 4sites.google.com
9
Cortaventos artificiais:
Cortaventos artificiais, de rápido efecto, con redes de plástico máis ou
menos espesas.
Moi apreciadas pola facilidade e rapidez da súa instalación, teñen custos
moi contidos en relación coa eficacia e homoxeneidade da protección
ofrecida.
Unha barreira cortavientos correctamente instalada obstaculiza e cambia a
dirección dos fluxos dos ventos defendendo os cultivos dos efectos nocivos
provocados por este acontecemento atmosférico.
Colocada como cobertura dos invernadoiros, determinando un alzamento
da temperatura de debaixo, permite conseguir un significativo aforro sobre
o consumo enerxético.
Ademais, un cortavientos realmente eficaz, reducindo a velocidade dos
ventos, contribúe a diminuír eventuais problemas de erosión do chan,
limitando até ao 40% as perdas de auga debidas á evaporación.
Ilustración 5http://losconstructorestextiles.com
10
Medios contra as xeadas:
Algúns dos sistemas de loita directa que se viñeron aplicando son:
O emprego de estufas ou quentadores; a creación de cortinas ou nubes de
fume; a construción de torres con aspas ou mesmo utilización de
helicópteros; a instalación de regas antihelada; ou a aplicación de
fitorreguladores.
A elección dun método ou outro depende de múltiples factores: frecuencia,
intensidade e duración da xeada, rendibilidade da plantación, custo da
instalación, e dispoñibilidade e custo da man de obra.
o Cubertas protectoras : As cubertas poden ser de terra, plantas, palla,
agrotextil ou plásticos. O recubrimento con palla ou con residuos
vexetais é eficaz para xeadas lixeiras, pero requírese bastante man de
obra e pode favorecer a extensión de pragas e enfermidades.
o Formación de nubes e néboas artificiais: a formación de nubes e
néboas artificiais tentouse formando fume queimando residuos
baratos, ou ben mediante reaccións químicas que os produzan. O
método é pouco eficaz e só serve para xeadas lixeiras, serve máis de
complemento que como sistema único de defensa. Os produtos máis
eficaces son os aerosois sólidos, que están formados por unha
dispersión de partículas finas sobre o aire.
o Ventiladores: o método baséase na axitación do aire co fin de romper
o investimento térmico. O emprego de ventiladores mestura o aire e
rompe o investimento térmico, aumentando así a temperatura do aire
que está situado na zona baixa. O rendemento dos ventiladores
depende do seu diámetro, forma da hélice, potencia e altura á que
están situados, en xeral, é efectivo para unha superficie de dúas
hectáreas.
o Estufas ou quemadores : a acción protectora débese a dous
fenómenos complementarios: a emisión de radiación infravermella
ao estar o aparello quente, e o quecemento do aire por condución e
convección. Pódense empregar lumes con leña ou restos de
vexetación, petróleo sólido,estufas de combustible líquido,
quemadores de propano ou estufas eléctricas ou lámpadas de
infravermellos.
11
Ilustración 6http://www.protefrutriegos.com.ar
Protección por neboas artificiais.
Ilustración 7http://www.traxco.es
Protección por regas.
Ilustración 8http://www.fruticulturasur.com
Renovadores de aire
Ilustración 9http://www.fruticulturasur.com
Calefactores con retorno
12
Medios contra a sarabia:
A saraiba é unha precipitación de de cristais de xeo que ten un tamaño que
xeralmente oscila entre 5 e 50 mm algúns poden chegar a 15cm. A saraiba é
un destrutor para os cultivos.
o Cañons saraiba: O principio de canon é de previr o crecemento de
embrións de saraiba a través de ondas de choque diríxense á nube
para cristalizar a capa exterior da saraiba formou de auga en
sobrefusión (é dicir, auga líquida a temperaturas < 0 ° C) o que lles
impediu de aglomerarse. Os canóns están a cargo dunha mestura de
gases explosivos (acetileno ou butano) con aire, o que aumenta
considerablemente a frecuencia das explosións e, por tanto, a súa
eficacia na nube.
o Foguete antisarabia e outras tecnicas de formación de nube: Sementa
de nubes (por foguetes e técnicas baseadas de aeronaves) están
destinadas a aumentar os embrións de saraiba para evitar que chegar
a un tamaño demasiado grande e, por tanto, adquirir unha inercia
demasiado grande para a súa caída.
o O ioduro de prata úsase porque a súa estrutura é idéntica á do xeo,
polo que poden formar cristais de xeo en partículas de ioduro de
prata, que serve de sementes artificiais.
o Redes antigranizo: As redes son o único sistema recoñecido polas
compañías de seguros que poderían reducir a súa prima de seguro.
Con todo, este sistema é de cando en cando instalado nas grandes
explotacións, debido ao seu custo de instalación e manexo moi
custoso para as grandes superficies.
o Seguro contra saraiba: pode ser unha maneira eficaz para protexer os
seus intereses agrícolas en caso de tormentas de saraiba. Con todo, os
agricultores deben ter en conta a cantidade deducible (franquía) é
deducido do total das perdas de colleitas no caso dun desastre.
13
Ilustración 10http://www.anti-grele.fr
Canon antisarabia
Ilustración 11http://www.anti-grele.fr
Foguete antisarabia
Ilustración 12http://www.anti-grele.fr
Rede antisarabia
Ilustración 13http://www.anti-grele.fr
Seguros antisarabia
14
Medios de sombredo:
Pódese definir como uso unha pantalla como un elemento que estendido a
modo de cuberta sobre os cultivos ten como principal función ser capaz de
variar o balance radiativo tanto desde o punto de vista fotosintético como
calorífico.
O uso de pantallas térmicas consegue incrementos produtivos de até un
30%, grazas á capacidade de xestionar a calor recolleita durante o día e
esparcirlo e mantelo durante a noite, período no que as temperaturas baixan
excesivamente nos invernadoiros.
o Protección exteriores contra:
Pantallas de sombreo exterior: son pantallas para protexer os cultivos
contra a aparición directa de elementos tales como a alta radiación solar, o
vento, a saraiba e fortes choivas. Os sistemas de sombreado exteriores
pódense instalar fixos ou retráctiles. Os retráctiles proporcionan unha
sombra móbil.
Controlan:
exceso de radiación con acción directa (UV) sobre as plantas,
queimaduras.
exceso de temperatura.
o Protección interior:
Son pantallas que constan de tira de película de poliéster, tiras de aluminio
e filamentos para a sujeción da estrutura. As tiras de aluminio reflicten
máis do 90% da radiación solar. O número de tiras de aluminio determina a
eficacia do sombreado e a capacidade de ventilación da pantalla xa que o
aire quente flúe a través das bandas de aluminio. Coas pantallas de sombreo
conséguese reducir a radiación e as altas temperaturas durante o día.
Durante a noite, reflicte a radiación de onda longa das plantas cara ao
interior.
Controlan:
Protección térmica, aforro enerxético.
Exceso contra o arrefriado convectivo do aire a través da cuberta.
Secundariamente, humidade ambiental e condensación.
15
Sombredos por cores:
Desempeño de distintas mallas de cores
As mallas de cor axudan a controlar o espectro luminoso e teñen
propiedades ópticas especiais que melloran o uso da radiación solar.A luz
difusa xunto con determinadas lonxitudes de onda axuda a estimular unha
maior actividade das plantas.
As mallas de diferentes cores deixan pasar diferentes lonxitudes de onda de
luz que as plantas poden utilizar en diversos sistemas fisiológicos e durante
o desenvolvemento.
Aínda se conducen investigacións para poder obter a mellor combinación
de mallas de cores, para o desempeño óptimo de diversos cultivos.
Por exemplo, comparáronse tres naves de malla de pemento con
aproximadamente o mesmo porcentaxe de sombreado, 30%. As cores da
malla eran vermello, negro e perla, sendo a malla de cor perla a que deu
os mellores resultados en todos os aspectos, co maior rendemento e a
mellor calidade.
Ilustración 14http://www.hortalizas.com
Sombreados de distintos colores
16
Umbraculos:
Os umbráculos están principalmente deseñados para protexer do exceso de
sol aos cultivos hortícolas e ornamentais sensibles ao mesmo, e que non
necesitan da protección que achegan outras instalacións agrícolas por
exemplo o invernadoiro convencional. Tamén son moi utilizadas como
zonas de Centros de xardinaría baixo as que se agrupan todas as plantas de
exterior denominadas de “sombra” ou “sol e sombra”.
Estas estruturas adoitan ser de aceiro galvanizado e as unións entre as súas
pezas van atornilladas tipo mecano, co obxectivo de evitar as soldaduras,
trades, etc. e como consecuencia directa de oxidaciones indeseadas que
danen á vida útil da instalación.
Estas estruturas poden ser de umbráculos de teito plano ou umbráculos de
teito curvo. Como os seus nomes indican, van referidas ao aspecto final do
umbráculo.
Grazas á súa simplicidade e resistencia, os umbráculos permiten que a súa
montaxe e instalación sexa relativamente un traballo fácil e económico. Os
umbráculos tamén poden mecanizarse, permitindo se así se considera, a
posibilidade de instalar un sistema automático que permita estender ou
recoller a malla agrícola da cuberta en función das necesidades luminosas
das plantas.
Umbraculo teito plano.
Ilustración 15http://www.nutriflor.com
17
MEDIOS PARA O SEMIFORZADO EN
PRODUCCIÓNS ANTICIPADAS OU
RETRASADAS:
CON PROTECCIÓN INDIVIDUAL DAS PLANTAS
Campás e capuchóns:
Protexen as plantas do vento ou da choiva, e aumentan a temperatura do
aire e do chan aldedor. Hai campás e capuchóns de plástico e de vidro.
Cando as condicións meteorolóxicas sexan propicias podes retirar as
campás. Antes de realizar esta operación aumenta a ventilación durante
algúns días para aclimatar ás plantas.
Prantas de melón baixo campás de cristal o plástico que cobre optimiza a temperatura do chan e o cultivo plántase
nun terreo inclinado para unha boa drenaxe Ilustración 16http://es.123rf.com
18
CON PROTECCIÓN NON ACCESIBLE APLICADA Á TODO O
CULTIVO
Agrotéxtil
Hai moitas posibilidades de uso para os agrotextiles: Fóra e en
invernadoiros, en agroempresas e xardíns privados, como recubrimiento do
chan, mallas de sombreo ou anti-saraiba, ou redes de protección contra
paxaros e pragas. A versatilidade das liñas e os curtos tempos de cambio de
útiles ao cambiar o produto permiten aos fabricantes ofrecer unha ampla
gama de produtos agrotextiles.
Mallas corta ventos Mallas antisarabia Malla de entutorar Manta térmica
Ilustración 17http://www.projar.es
Caixoneiras
Unha caixoneira non é máis que un recipiente de cristal, plástico ou
madeira cunha tapa para ventilar, entre a choiva, e meter e sacar o material.
Algunhas son portátiles o de gran tamaño e outras poden quentarse
eléctricamente. Poden descansar directamente sobre a terra ou non.Usanse:
o Aumentar a temperatura da terra de forma que as sementes xerminen
antes e máis facilmente.
o Para protexer as plantas do frío e aumentar a resistencia dos
plantones antes de ser trasplantados ao exterior.
o Para resgardar do exterior seméntar as máis temperás ou os esquejes
tardíos.
Ilustración 18http://herramientas-bricolaje.com
19
Túneles
Proporcionan abrigo contra o vento e son útiles na maioría de hortos,
especialmente para a etapa final do tépedo dos plantones e para protexer
hortalizas en tempo inestable de primavera e outono. Son máis fáciles e
baratos de construír que os invernadoiros e resultan trasladables. Con todo,
non ofrecen tanta protección fronte ás baixas temperaturas.
A ventilación é moi importante para controlar os excesos de temperatura,
humidade e para asegurarnos unha boa polinización, especialmente pola
acción dos insectos, que poidan entrar.
Ilustración 19http://articulos.infojardin.com
20
CON PROTECCIÓN ACCESIBLE ESTACIONAL APLICADA A TODO
O CULTIVO
Invernadoiros:
Un invernadoiro é lugar pechado, estático e accesible a pé, que se destina á
produción de cultivos, dotado habitualmente dunha cuberta exterior
translúcida de vidro ou plástico, que permite o control da temperatura, a
humidade e outros factores ambientais para favorecer o desenvolvemento
das plantas.
Un invernadoiro constitúe un desembolso importante pero as vantaxes que
comporta son moitas e compensa plenamente:
o Colleitas antes do habitual.
o Plantas resgardadas do frío invernal.
o Microclima especial para variedades delicadas.
o Para recuperar os exemplares débiles e enfermos.
o En xardinaría pódense forzar e adiantar as floraciones.
o Lugar idóneo para realizar a multiplicación das plantas.
o Os sementeiros germinarán moito antes e haberá menos fallos que se
se fai sementa ao aire libre.
o Esqueixes tamén é máis fácil grazas ao aumento da humidade
ambiental. Se se dispón de calor de fondo, mellorará o enraizado das
estaquillas. A calor de fondo en bancada pode ser eléctrico ou contar
con circuítos de auga quente
Ilustración 20http://agro-start.blogspot.com
21
Existen no mercado modelos e prezos que se axustan a diferentes
orzamentos e dispoñibilidades de espazo.Tipos:
Materiais da estrutura:
- Madeira
- Hierro galvanizado
- Formigón
- Aluminio
Materiais de cerramento:
-Vidro
-Plástico ríxido
-Láminas de plástico de polietileno
22
Emprazamento:
É moi importante elixir un emprazamento para o invernadoiro que reciba a
maior cantidade posible de luz solar.
Os invernadoiros poden ser independentes ou estar encostados a un
edificio.
Un invernadoiro encostado a un edificio situado por encima de 40º latitude
norte debe ter unha orientación este/oeste, estando a parte acristalada
orientada cara ao sur para aproveitar a luz solar invernal. Aqueles
invernadoiros que estean situados por baixo da devandita latitude deben ter
unha orientación norte/sur para aproveitar as exposicións a leste e oeste.
Se hai un muro preto, debe estar situado polo menos a unha distancia dúas
veces e media maior que a altura do muro ou outra construción que non
poidan taparlle a luz do sol.
Ilustración 21http://www.hydroenv.com.mx
23
Equipamento do invernadoiro:
Á parte da estrutura e o cerramento de plástico ou vidro, hai que dotalo das
instalacións e equipos:
o Calefacción: unha instalación de calefacción completa resulta cara e
debe estar justificada.
Ilustración 22http://www.geothermal-energy.org
Instalacións de calefacción con movemento natural de aire (convección
natural): a) de calefacción aéreo; b) calefacción de bancos c) de calefacción
baixos para calefacción de aire; d) calefacción de chan Instalaciones de
movemento de aire forzado (convección forzada): e)posición lateral; f)
ventilador aéreo; g)Conductos altos; h) Conductos baixos (von Zabeltitz,
1986
24
o Ventilación automática: moi útil para os momentos críticos. Sistema
de apertura cun termostato integrado en cada un dos respiraderos, e
recollida segundo a temperatura.
Ilustración 23http://www.hydroenv.com.mx
o Rega automática: moi indicado para plantas delicadas ou se debes
ausentarche algún tempo no verán.
Ilustración 24http://www.guiaverde.com
25
o Mesas ou repisas para colocar plantas a unha altura cómoda.
Ilustración 25http://www.interempresas.net
o Propagador: de gran utilidade á hora de sementar ou de enraizar
esquejes nun ambiente cálido. Hai varios modelos eléctricos con
termostato incorporado.
Ilustración 26http://www.agragex.es
26
o Control do CO2: no invernadoiro moderno, especialmente durante o
inverno, os niveis de CO2 teñen unha diferenza entre o día e a noite
debido ao ambiente pechado. Pode ser 150ppm durante o día e 450-
500ppm na noite. Segundo investigacións, 400-1,000ppm ou máis
mellorasen a calidade das plantas e definitivamente incrementar os
resultados.
Ilustración 27www.greenhouseschina.e
o Control da luz: é un factor imprescindible para levar adiante unha
serie de procesos fisiológicos nas plantas, sendo o máis importante
de todos a fotosíntesis.
Ilustración 28http://elhocino-adra.blogspot.com
o Accesorios: ventiladores, bancos, bandexas, substratos, fertilizantes,
equipo de rega...Etc.
27
Segundo a conformación estrutural, os invernadoiros pódense clasificar en:
Planos ou tipo parral: este tipo de invernadoiro utilízase en zonas
pouco chuviosas, aínda que non é aconsellable a súa construción. A
estrutura destes invernadoiros atópase constituída por dous partes
claramente diferenciadas, unha estrutura vertical e outra horizontal.
Tipo raspa e amagado: a súa estrutura é moi similar ao tipo parral
pero varía a forma da cuberta. Auméntase a altura máxima do
invernadoiro na cumbrera, que oscila entre 3 e 4,2 m, formando o
que se coñece como raspa. Na parte máis baixa, coñecida como
amagado, únense as mallas da cuberta ao chan mediante ventos e
pinzas de ferro que permite colocar os canlóns para o desaugadoiro
das augas pluviais. A altura do amagado oscila de 2 a 2,8 m, a das
bandas entre 2 e 2,5 m.
Asimétricos: Difire do tipo raspa e amagado no aumento da
superficie na cara exposta ao sur, con obxecto de aumentar a súa
capacidade de captación da radiación solar. Para iso o invernadoiro
oriéntase en sentido este-oeste, paralelo ao percorrido aparente do
sol.
A inclinación da cuberta debe ser aquela que permita que a radiación
solar incida perpendicularmente sobre a cuberta ao mediodía solar
durante o solsticio de inverno, época na que o sol alcanza o seu
punto máis baixo.
Capela (a dúas augas, a unha auga) : os invernadoiros de capela
simple teñen o teitume formando un ou dous planos inclinados,
segundo sexa a unha auga ou a dúas augas.
Dobre capela: os invernadoiros de dobre capela están formados por
dúas naves yuxtapostas. A súa ventilación é mellor que noutros tipos
de invernadoiro, debido á ventilación cenital que teñen en cumbrera
dos dous chanzos que forma a yuxtaposición das dúas naves; estas
aberturas de ventilación adoitan permanecer abertas constantemente
e adoita porse nelas malla mosquitera. Ademais tamén posúen
ventilación vertical nas paredes frontais e laterais.
28
Tipo túnel ou semicilíndrico: Caracterízase pola forma da súa cuberta
e pola súa estrutura totalmente metálica. O emprego deste tipo de
invernadoiro está a estenderse pola súa maior capacidade para o
control dos factores climáticos, a súa gran resistencia a fortes ventos
e a súa rapidez de instalación ao ser estruturas prefabricadas.
Ilustración 29http://www.taringa.net
29
Enlaces e bibliografía:
Medios de protección para la hortoflorofruticultura y el viverismo.(por
Romano Tesi) editorial MP.
www.tratamiento-anticaida.
www.jardinplantas.com
www.infojardin.com
www.losconstructorestextiles.com
www.protefrutriegos.com
www.hortalizas.com
www.anti-grele.fr
www.fruticulturasur.com
www.projar.es
agro-start.blogspot.com
www.hydroenv.com.mx
www.geothermal-energy.org
www.guiaverde.com
www.interempresas.net
www.agragex.es
www.greenhouseschina.es
www.taringa.net
top related