sistemas de coordinacion

OS SISTEMAS DE COORDINACIÓN

Tema 5

INTRODUCCIÓN AOS SISTEMAS DE COORDINACIÓN

O corpo humano é unhaestrutura extraordinariamentecomplexa. Todas as súas pezas(órganos, sistemas e aparatos)actúan de forma perfectamentesincronizados para realizar asdistintas tarefas que teñenasignadas.

O noso organismo dispón dun“ordenador” que controla ecoordina todas e cada unha dassúas funcións.

O Sistema Nervioso leva a caboesta labor de coordinación, enestreita colaboración co sistemaendócrino.

A COORDINACIÓN NERVIOSA

Un atleta que corre 100m en 10s, desencadeadistintos acontecementos: O oído capta o son producido polo disparo,

A información chega ao cerebro que analiza

Manda mensaxes que controlan o movemento do corpo eenvía ordes aos músculos que impulsan durante acarreira.

O intenso traballo dos músculos consome gran cantidadede O2 e produce CO2

O cerebro detecta eses cambios e envía sinais aodiafragma e os músculos intercostais e ao corazón.

A ventilación pulmonar faise máis rápida e profunda paraobter máis O2 e o corazón latexa con máis forza paraimpulsar o sangue con O2 para que a transporte ata osmúsculos

Todas estas accións, así como o funcionamento dosdistintos órganos e sistemas que interveñen nacarreira están coordinados polo Sistema Nervioso.

Outras accións, como a mobilización de recursosenerxéticos, están coordinados polo SistemaEndócrino

ORGANIZACIÓN DO SISTEMA NERVIOSO

O noso organismo pode captar información, tanto do medio externo

coma do interior do corpo

Esta información é procesada polo SN e utilizada para elaborar as ordes que gobernan o seu funcionamento.

No Sistema Nervioso poden distinguirse 2 compoñentes:

a. Sistema nervioso central: formado por:o Encéfalo e

o Médula espiñal

o Función: encárgase de recibir a información e procesala para controlar as funcións corporais

b. Sistema nervioso periférico: formado poro Conxuntos de nervios que conectan o SNC co resto de órganos

do noso corpo

o Ganglios

o Función:• transmitirlle a información ao SNC e

• conducir as súas ordes aos órganos encargados de as executaren

SISTEMA NERVIOSO CENTRAL

O sistema nervioso central está integrado polo Encéfalo (formado polo Cerebro, Cerebelo e Bulbo Raquídeo) e

Médula espiñal

O SNC está protexido por Unha envoltura membranosa: as Meninxes

Por estruturas óseas: O cranio (encéfalo)

As vértebras (médula espiñal)

SNC: ENCÉFALO: O CEREBRO

Aparece dividido en 2hemisferios

A súa superficie presenta : saíntes: circunvolucións e

fendas: “sucos” ou “gretas”

A parte máis externa estáformado por substancia gris: oCortex cerebral que realiza asseguintes funcións: Recibe a información procedente

dos sentidos

Elabora ordes de resposta

Almacena e

Procesa a información

Na parte máis interna atópase asubstancia branca.

SNC: ENCÉFALO: O CEREBELO

Situado debaixo do cerebro

Divídese en 2 hemisferios

e amosa unha serie de

circunvolucións

cerebelosas.

Funcións

Coordina movementos

(andar ou manipular

instrumentos) e

Permítenos manter o

equilibrio

SNC: ENCÉFALO: O BULBO RAQUÍDEO

Enlaza o encéfalo coaparte superior da médulaespiñal.

Funcións:

Controla de formaautomática, importantesfuncións corporais como:

Fluxo de sangue que circulapolos vasos sanguíneos

Movementos respiratorios

Movementos do tubodixestivo, etc

SNC: MÉDULA ESPIÑAL

Atópase aloxado no interior da columnavertebral: A parte máis externa componse de

substancia branca

A parte máis interna componse desubstancia gris

Dela parten 31 pares de nerviosraquídeos ou espiñais.

Funcións da médula: é unha vía nerviosa a través da cal

ascenden mensaxes ao encéfalo e

por onde descenden as ordes desde oencéfalo ao resto dos órganos.

Encárgase de gobernar algúnsmovementos reflexos que se realizanautomáticamente (ex., retirar a mán dunobxecto quente)

SISTEMA NERVIOSO PERIFÉRICO (SNP)

Está formado polos Ganglios

Nervios craniais (que saen do encéfalo) e

Nervios raquídeos ou espiñais (31 pares quesaen da médula espiñal)

Estos nervios conectan o SNC con todos osórganos do corpo.

Pola súa función pódese clasificar aos nerviosen: Nervios sensitivos: que transportan

información desde os órganos dos sentidos eas vísceras (órganos internos) ao SNC

Nervios motores: se transportan as ordesdesde o SNC aos músculos e aos órgansoencargados de levaren a cabo a resposta.

Na maioría dos casos, os músculos quemoven o esqueleto están gobernados polocerebro e o seu control voluntario.

Pola contra, o funcionamento das víscerasestá regulado automáticamente polo SNC e oseu control é involuntario.

O SNP subdivídese en:

a. SN Somático

b. SN Vexetativo ou Autónomo

http://docentes.educacion.navarra.es/~metayosa/3esorela2.html animación do

arco reflexo

SN PERIFÉRICO

a. SN Somático: a el pertencen os nerviosque conectan os músculos esqueléticos coSNC. É responsable dos actos voluntarios(escribir, andar, …)

b. SNVexetativo ou SNAutónomo: estácomposto polos nervios que conectan asvísceras co SNC. Regula o funcionamentoinvoluntario dos órganos (como o corazón,o estómago, o fígado, as glándulassalivares ou os pulmóns), de forma que asúa actividade se acomode en todomomento ás necesidades do nosoorganismo.

Os órganos reciben ordes antagónicas através de 2 nervios motores:

I. NERVIOS PARASIMPÁTICOS que forman o SNPARASIMPÁTICO: inhibe a actividade

II. NERVIOS PARASIMPÁTICOS que forman o SNSIMPÁTICO: estimula a vida de relación

A NEURONA:UNIDADE DO SN

O SN está integrado por un conxunto de célulasespecializadas, as NEURONAS.

As neuronas presentan unha morfoloxía complexa(a diferenza doutras células), axeitada paratransmitir mensaxes en forma de IMPULSOSNERVIOSOS de natureza eléctrica.

Para desempeñar a súa función as neuronasposúen prolongacións filamentosas que facilitan aconexión con Outras neuronas e

Con todos os órganos do noso corpo

Nunha neurona diferéncianse 2 partes: O CORPO CELULAR ou SOMA ou PERICARIÓN: que

contén o núcleo e a maior parte do citoplasma

As prolongacións de 2 tipos: As DENDRITAS: curtas e moi ramificadas mediante as

cales se conectan unhas neuronas con outras

O AXÓN: unha prolongación longa e sen ramificar agásno seu extremo terminal, o TELEDENDRON. O axón estáprotexido por as células de SCHWANN (No que haiMIELINA, unha substancia branca que envolve aoaxón).

O Axón + fibra de Mielina: forma as FIBRAS NERVIOSASque se agrupan en fascículos e forman os NERVIOS.

Os NERVIOS son feixes de fibras nerviosas, un conxuntode axóns protexidos polas envolturas de mielina

FUNCIONAMENTO DAS NEURONAS

Os impulsos nerviosos propáganse polas neuronasde xeito de pequenas correntes eléctricas de curtaduración.

O impulso penetra polas dendritas cara ao corponeuronal e sae polo axón.

Para transmitir os impulsos nerviosos establécenseunhas conexións entre as neuronas, a SINAPSE.

Sinapse= é a unión funcional que non anatómicaentre unha neurona e otra célula para atransmisión dun impulso nervioso

Nunha sinapse non existe un contacto físico entreas neuronas, a transmisión do impulso prodúcesemediante unhas substancias químicas, osNEUROTRANSMISORES.

Durante a etapa de crecemento do organismo, asneuronas establecen novas sinapses que constrúenunha complexa rede necesaria para ofuncionamento do SN

As neuronas non poden ser substituidas candomorren porque están tan especializadas queperderon a capacidade de reproducirse. Por estarazón as lesións no SN son en moitas ocasiónsirreversibles.

ALTERACIÓNS NO SN: ORGÁNICAS E PSÍQUICAS

A. Trastornos orgánicos: son alteraciónsfísicas nos órganos do SN. Responden adiversas causas:

1. Golpes: poden provocar lesións irreversiblesno encéfalo ou na médula espiñal, como osproducidos nun accidente de tráfico

2. Obstrucción (TROMBOSE) ou rotura(DERRAMO) das arterias cerebrais queprovocan lesións debido a morte deneuronas por falta de circulación sanguínea

3. Enfermidades infeccionsas, como apoliomielite ou a meninxite, que lle afectanao SNC

4. Enfermidades dexenerativas como aDemencia senil ou o mal de Alzheimer

B. Trastornos psíquicos: son alteracións nofuncionamento do SN e polo tanto,afectan ao comportamento. Ex.,ansiedade, depresión, etc. Xeralmenterelacionanse coa existencia de factoresambientais agresivos

TRASTORNOS ORGÁNCOS

GOLPES OBSTRUCCIÓN OU DERRAMO CEREBRAL

TRASTORNOS ORGÁNICOS

ENFERMIDADES INFECCIOSAS ENFERMIDADES DEXENERATIVAS

polio

polio

TRASTORNOS PSIQUICOS

ANSIEDADE DEPRESIÓN

O MAL DE ALZHEIMER É unha enfermidade dexenerativa producida pola

destrucción do tecido nervioso do cortexcerebral.

Comeza a manifestarse: Coa perda de memoria (amnesia) e

Con dificultades na linguaxe (como a falta depalabras)

Nun estado avanzado: Prodúcense cambios importantes na personalidade e

A imposibilidade deste para recoñecer persoas ouobxectos.

O cerebro dun enfermo recibe informacióncorrectamente, oe e ve perfectamente, pero nonpode recoñecer nin as imaxes nin os sons quepercibe

Causas descoñecidas

A investigación sobre a súa orixe e a prevenciónavanza rápidamente.

En España hai 600.000 persoas que padecenesta enfermidade irreversible, por iso, polagravidade e indefensión que implica, as persoasafectadas merecen a nosa axuda e comprensión.

INFLUENCIA DO MEDIO NA SAÚDE

MENTAL

Na sociedade actual existen multitude de factores que lle podenafectar á saúde mental e provocar trastornos como a depresiónou o estrés.

A publicidade e a presión de grupo inflúen na conducta,afectando negativamente ao noso comportamento

A PUBLICIDADE

A publicidade ten por obxectoamosarlle á poboación: Informa dos novos produtos que

aparecen no mercado e

Utilízase tamén para ofrecerllesinformación aos cidadáns sobreservicios ou normas para melloraro funcionamento da sociedade.Ex., velocidade a 110 nasautoestradas, reducir, reciclar ereutilizar os residuos, …

Tamén pretende persuadirinfluindo na opinión públicaimpoñendo modas e hábitos devida (uso do móvil) e creandonovas necesidades (internet,diversas tecnoloxías: ordenador,mp3, …) das que nos costaprescindir.

A PRESIÓN DO GRUPO

Otro factor que inflúe no nosocomportamento é a presión de grupo:prodúcese cando os compañeiros ouamigos do noso ámbito inflúen nasnosas decisións, mesmo sendecatármonos.

A influenza pode ser positiva: facerdeporte, escoitar música, …

A influenza pode ser negativa: hábitoscomo beber alcol ou fumar, consumirdrogas, …

Adoptar unha actitude crítica eintelixente ante fenómenos como apublicidade ou a presión de grupo,esixe unha forte personalidade.

Hai que rexeitar os intentos doutrospara convencerte ou facer algo que ticonsideras incorrecto, é unha proba defortaleza interna e confianza en timesmo

http://kidshealth.org/kid/en_espanol/sentimientos/peer_pressure_esp.html

Influenza negativa

Influenza positiva

QUE É O ESTRÉS?

Ante situacións de alarma, o nosoorganismo prepárase pararesponder da mellor xeito posible,utilizando os recursos dispoñibles.

Para iso o SN e o SE desencadeanunha serie de procesos queprovocan entre outras reaccións: O aumento do ritmo cardíaco

O incremento da presión arterial

A interrupción ou atraso da dixestión

A elevación da temperatura corporal,e en consecuencia, un aumento datranspiración, …

Afortunadamente, este estado detensión cesa en canto desaparezaa situación de alarma.

QUE É O ESTRÉS?

Pero unha situacióncontinuada de tensión podecausarnos series trastornos: depresión

ataques de angustia ou pánico

crise de ansiedade

insomnio

gastrite

úlceras

hipertensión, …

O estrés é un estado depermanente angustia eansiedade provocada porsituacións ou cambios que lleafectan á nosa vida.

TRATAMENTO AO ESTRÉS

Consiste en evitar ou reducir ascausas o factores que o orixinan.

De no ser posible, hai que tomarmedidas para reducir os seusefectos:

1. Durmir o tempo necesario, cunhorario fixo

2. Realizar exercicio físico

3. Facer descansos e exercicios derelaxación en momentos detensión

4. Levar unha dieta equilibrada eseguir un horario regular decomidas

5. Evitar o consumo detranquilizantes, somníferos edesde logo, das drogas.

AS GLÁNDULAS

Ademáis do SN, o noso organismo posúe un2º sistema de coordinar as súas funcións: oSistema Endócrino ou Sistema hormonal,constituido por un conxunto de glándulas.

As glándulas son órganos formados porcélulas especializadas en fabricar e segregarsubstancias.

As glándulas pódense clasificar en:

a. ENDÓCRINAS (coma a Hipófise ou aTiroides): que fabrican unha substanciadenominada HORMONAS que depositan nosangue.

b. EXÓCRINAS (coma as gland. sudoríparasou as salivares ou o fígado) que verten asúa secreción ao exterior do organismo ouao tubo dicestivo. Non forman parte dosistema endócrino

c. GLANDULAS MIXTAS: ademáis dehormonas, producen outras substancias.Exemplo, o páncreas que verte zumepancreático no interior do tubo dixestivo esegrega hormonas que libera no sangue

O SISTEMA ENDÓCRINO OU HORMONAL

O sistema endócrino está constituido por un conxunto de glándulas que segregan

hormonas no sangue.

As principais hormonas, a súa función e a glándula que aws segrega son:

Glándula Hormona ActividadePrincipal

HIPOTÁLAMO H. Estimulante/Inhibidoras (+) ou (-) a Hipófese

HIPÓFESE

H. do Crecemento ou GH ou Somatotropa

(STH)Estimula o crecemento no organismo

Tirotropa (TSH) Estimula a secreción do Tiroide

Adrenocorticotropa (ACTH) Estimula a secreción das glándulas suprarrenais

Prolactina ou Lactotropa (LH) Estimula a secreción láctea na muller

OxitocinaAumenta as contraccións do útero no parto.

Estimula a producción de leite nas mamas

Antidiurética ou Vasopresina Reduce a producción de orina

FSH ou H.Folículo EstimulanteEstimula o desenvolvemento dos folículos dos

ovarios e a Espermatoxénese

MSH ou H. Melanocito EstimulanteRegula a pigmentación da pel (producción de

melanina)

TIROIDETiroxina

Estimula a actividade química das células,

(aumentando o metabolismo e o consumo de

osíxeno co que se aumenta a temperatura)

Calcitonina Favorece o depósito de calcio nos ósos

PARATIROIDE Paratohormona (PTH)Regula o balance de calcio (activa a saída desde os

ósos ó sangue) e fosfatos

CÁPSULAS

SUPRARRENAIS

MÉDULA AdrenalinaEstimula o rítmo cardíaco e respiratorio, preparando

ó organismo para unha situación de emerxencia.

CODIACortisol ou Cortisona

Estimula a síntese de Glicosa e a destrucción das

graxas

Aldosterona Regula os niveis de Sodio e Potasio

PÁNCREAS

InsulinaEstimula os procesos de diminúen a cantidade de

glicosa en sangue

GlicagónEstimula os procesos que aumentan a cantidade de

glicosa

GÓNADAS

TESTÍCULOS Testosterona ou AndróxenosRegula a aparición e desenvolvemento dos

caracteres sexuais masculinos

OVARIOS

Estróxenos

Regula o desenvolvemento dos órganos sexuais

femininos e dos caracteres sexuais secundarios

Colabora xunto cos Proxestáxenos na regulación do

ciclo ovárico

Proxesterona

Colabora cos Estróxenos na regulación do ciclo

ovárico

Prepara o organismo para un posible embarazo,

favorece o aniñamento, mantén o embarazo

Glándula Hormona ActividadePrincipal

HIPOTÁLAMO H. Estimulante/Inhibidoras (+) ou (-) a Hipófese

HIPÓFESE

H. do Crecemento ou GH ou

Somatotropa (STH)Estimula o crecemento no organismo

Tirotropa (TSH) Estimula a secreción do Tiroide

Adrenocorticotropa (ACTH)Estimula a secreción das glándulas

suprarrenais

Prolactina ou Lactotropa (LH) Estimula a secreción láctea na muller

OxitocinaAumenta as contraccións do útero no parto.

Estimula a producción de leite nas mamas

Antidiurética ou Vasopresina Reduce a producción de orina

FSH ou H.Folículo EstimulanteEstimula o desenvolvemento dos folículos

dos ovarios e a Espermatoxénese

MSH ou H. Melanocito EstimulanteRegula a pigmentación da pel (producción de

melanina)

TIROIDETiroxina

Estimula a actividade química das células,

(aumentando o metabolismo e o consumo de

osíxeno co que se aumenta a temperatura)

Calcitonina Favorece o depósito de calcio nos ósos

PARATIROIDE Paratohormona (PTH)Regula o balance de calcio (activa a saída

desde os ósos ó sangue) e fosfatos

CÁPSULAS

SUPRARRENAIS

MÉDULA Adrenalina

Estimula o rítmo cardíaco e respiratorio,

preparando ó organismo para unha

situación de emerxencia.

CODIACortisol ou Cortisona

Estimula a síntese de Glicosa e a

destrucción das graxas

Aldosterona Regula os niveis de Sodio e Potasio

PÁNCREAS

InsulinaEstimula os procesos de diminúen a

cantidade de glicosa en sangue

GlicagónEstimula os procesos que aumentan a

cantidade de glicosa

GÓNADAS

TESTÍCULOS Testosterona ou AndróxenosRegula a aparición e desenvolvemento dos

caracteres sexuais masculinos

OVARIOS

Estróxenos

Regula o desenvolvemento dos órganos

sexuais femininos e dos caracteres sexuais

secundarios

Colabora xunto cos Proxestáxenos na

regulación do ciclo ovárico

Proxesterona

Colabora cos Estróxenos na regulación do

ciclo ovárico

Prepara o organismo para un posible

embarazo, favorece o aniñamento, mantén

o embarazo

AS HORMONAS: MENSAXEIROS QUÍMICOS As HORMONAS son mensaxeiras químicas

de natureza lipídica ou proteica, quetransportadas polo sangue regulandeterminadas funcións do organismo.Exercen a súa acción sobre as célulascontrolando e regulando a súa actividade.

Teñen as seguintes características:

a. Son ESPECÍFICAS: cada hormona actúasobre determinadas células, chamadascélulas diana, especialmenteprogramadas para responder ante a súapresenza.

b. Son moi EFICACES: unha mínimacantidade de hormona é suficiente paraque esta cumpra a súa función.

c. A súa producción está controlada: oexceso ou o déficit na cantidade dunhahormona produce enfermidadescaracterísticas.

O CONTROL DE AZUCRE NO SANGUE: UN EXEMPLO DE ACCIÓN

HORMONAL

As células utilizan a glicosa entre outros fins, para aobtención de enerxía mediante a respiración.

As células toman a glicosa do sangue, onde se atopanunha concentración constante de 1g/l. A cantidade deglicosa no sangue está regulada por 2 hormonassegregadas polo páncreas: a insulina e o glicagón.

A Insulina estimula os procesos que diminúen a cantidadede glicosa no sangue.

O Glicagón realiza a función inversa, activa a liberación daglicosa no sangue.

O mecanismo de control se realiza do seguinte xeito:

1. O sangue cargado de glicosa procedente da dixestióndos alimentos, atravesa o páncreas e estimula asecreción da insulina

2. A insulina, transportada e repartida por todo oorganismo, actúa sobre determinados órganos eestimula o almacenamento da glicosa en forma deglicóxeno no fígado e nos músculos. Así mesmoencárgase da transformación do exceso de glicosa engraxas que se almacenan na capa de tecido adiposobaixo a pel.

3. Cando o nivel de glicosa é baixo en sangue, o páncreasproduce o glicagón que estimula a liberación de glicosadesde os órganos onde se almacenan

O EQUILIBRIO HORMONAL

As glándulas endócrinas producen

hormonas a un ritmo que varía en

función das necesidades do

organismo. Isto é así porque existe

un estricto control que fai que se

produza a cantidade axeitada que

se require en cada momento.

COMO SE MANTÉN O EQUILIBRIO HORMONAL

O Hipotálamo controla mediante factores liberadores áHipófise

A actividade endócrina está controlada pola Hipófise, aglándula directora do sistema endócrino.

A Hipófise é unha pequena glándula (do tamaño dunchícharo) situada na base do cerebro que controla ofuncionamento doutras glándulas endócrinas:

1. A hipófise fabrica unha serie de hormonasdenominadas Trópicas que son vertidas ao sangue.

2. Cando as hormonas trópicas chegan a outras glándulasendócrinas, estimulan a secreción da hormonacorrespondente. Exemplo, o Tiroide secreta a Tiroxina

3. O aumento excesivo da cantidade dunha hormona(coma a tiroxina no sangue) inhibe a hipófise que cesa aprodución das hormonas trópicas.

4. A falta de hormonas trópicas inhibe a súa vez aglándula endócrina correspondente e interrómpese aproducción da hormona en exceso.

A HIPÓFISE

ALTERACIÓNS NO EQUILIBRIO HORMONAL

En ocasións a secreción dunha hormonaaumenta o diminúe debido a que o equilibriohormonal rompe por causas patolóxicas.Entón prodúcense trastornos nofuncionamento do organismo.

Algunhas destas alteracións son:

a. Alteracións no crecemento: A insuficiencia da hormona do crecemento

durante o desenvolvemento infantil provocao ANANISMO

Mentres que o seu exceso causaXIGANTISMO.

b. Alteracións no metabolismo: O déficit da hormona tiroide (tiroxina)

ocasiona tendencia a OBESIDADE

Mentres que o seu exceso produce ocontrario.

c. Alteracións no nivel de glicosa: A diminución ou a ausencia de insulina

provoca HIPERGLUCEMIA ( aumento daglicosa en sangue)

A excesiva cantidade ocasionaHIPOGLUCEMIA (diminución do nivel deglicosa no sangue).

bocio

xigantismo

AS DROGAS DANAN A SAÚDE Segundo a OMS: “Droga é toda substancia que

introducida no organismo, por calquera vía deadministración, pode alterar dalgún modo o SNCdo individuo e é ademáis capaz de creardependencia, xa sexa psicolóxica, física ou ambasas dúas”

As drogas son substancias tóxicas, que producendependencia e xeran tolerancia.

a. Toxicidade: ningunha droga é inocua. Todasafectan en maior ou menor medida á saúde ealteran moitos dos nosos órganos.

b. Dependencia: é a necesidade que sente oindividuo (convertido en adicto) de consumir adroga para experimentar de novo os seusefectos ou para evitar o malestar que produce asúa privación. As alteracións físicas ou psíquicasque se experimentan debido a falta da drogaconstitúen o SINDROME DE ABSTINENCIA.

c. Tolerancia: é a necesidade de aumentarprogresivamente a dose de droga que seconsome para experimentar os mesmos efectos.

http://www.consumodrogas.info/tecnicas-para-decir-no-consumo-drogas

TIPOS DE DROGAS

Polo tipo de acción que exercen sobre o organismo distínguese 4 tipos de drogas:

EFECTOS DIRECTOS DAS DROGAS:

1. DEPRESORAS: actúan sobre o SNC con efecto sedante. Ex., Barbitúricos, tranquilizantes e o alcol.

Poden provocar fallos na motricidade e perda do equilibrio. O seu consumo prolongadodesencadea graves alteracións no organismo.

2. NARCÓTICOS: mitigan a dor e producen sono ou estupor. Ex., opio, morfina e heroína.

Son moi nocivas porque xeran unha forte dependencia, moi difícil de superar.

3. ESTIMULANTES: estimulan ao SNC e crean sensación de euforia, atrasando aaparición da fatiga. Ex., cocaína, nicotina, anfetaminas e drogas de deseño.

Son moi perigosas xa que organismo tolera esforzos excesivos que poden provocar ataquescardíacos. Xeran unha gran dependencia psicolóxica e unha forte tolerancia.

4. ALUCINÓXENOS: producen alucinacións, sensacións non reais. Ex., LSD e derivados do cannabis.

O seu consumo leva consigo alteracións na personalidade, depresión e enfermidadesmentais.

TIPOS DE DROGAS

EFECTOS INDIRECTOS DAS DROGAS:

a. Aumento do risco de accidentes de tráfico e

laborais

b. Problemas escolares e laborais derivados dun

menor rendimento.

c. Relacións conflictivas coa familia, a parella e

os amigos, debido ao deterioro na

comunicación