programaciÓn didÁctica do departamento de latÍn
Post on 25-Jun-2022
5 Views
Preview:
TRANSCRIPT
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DO
DEPARTAMENTO DE LATÍN
CURSO 2021-22
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 1 de 83
ÍNDICE
Contenido 1 INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN .............................................................................. 2
2. CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE.PERFIL COMPETENCIAL ........................................................................................................................ 3
3. OBXECTIVOS POR CURSO ................................................................................................. 29
4. TEMPORALIZACIÓN, GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN, PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN PARA CADA ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE. ............................ 31
5. METODOLOXÍA ................................................................................................................. 59
6. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS ............................................................................... 62
7. CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, A CUALIFICACIÓN E A PROMOCIÓN DO ALUMNADO .... 63
8 INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE 73
9 ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES E SEGUIMENTO, RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES ............................................................................................................ 75
10 ORGANIZACIÓN DOS PROCEDEMENTOS QUE LLE PERMITAN AO ALUMNADO ACREDITAR OS COÑECEMENTOS NECESARIOS EN DETERMINADAS MATERIAS EN BACHARELATO ............... 76
11 DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS OU COLECTIVAS QUE SE POIDAN ADOPTAR COMO CONSECUENCIA DOS SEUS RESULTADOS ......................................... 77
12 MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE ....................................................................... 78
13 ELEMENTOS TRANSVERSAIS .......................................................................................... 79
14 ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES ................................................ 81
15 MECANISMOS DE REVISIÓN, DE AVALIACIÓN E DE MODIFICACIÓN DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA EN RELACIÓN COS RESULTADOS ACADÉMICOS E PROCESOS DE MELLORA ............. 81
16 PUBLICIDADE DA PROGRAMACIÓN ............................................................................... 83
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 2 de 83
1 INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN
1.1 CENTRO :
Centro: IES CHAN DO MONTE
Domicilio: Chan do Monte, 23, MOGOR
Concello: MARÍN
Códico Postal: 36911
Teléfono:886151275
O idioma predominante no alumnado do IES Chan do Monte é o castelán, aínda que na súa
contorna coexista co galego pero en liñas xerais, na cidade de Pontevedra, moi próxima ao
concello de Marín e neste, a lingua maioritaria empregada é o castelán
1.2 ANALISE DOS RESULTADOS ACADEMICOS DO CURSO 2020-2021
En liñas xerais os resultados obtidos no curso 2020-2021 foron bastante bos a pesar das
circunstancias vividas como consecuencia da pandemia da COVID-19.
ESO
CURSO CULTURA CLÁSICA LATÍN
Nº % Nº %
3º
Nº total de alumnos 8
Alumnos con avaliación positiva 6 75%
Alumnos con avaliación negativa 2 25%
4º
Nº total de alumnos 10
Alumnos con avaliación positiva 10 100%
Alumnos con avaliación negativa
Bacharelato
CURSO 1º 2º
Nº % Nº %
Nº total de alumnos 8
Alumnos con avaliación positiva 6 75%
Alumnos con avaliación negativa 2 25%
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 3 de 83
1.3 CONSTITUCION DO DEPARTAMENTO
Neste curso 2021 -22 a praza do Departamento de Latín e Grego foi adxudicada, de modo
definitivo, a Myriam Roura Javier que fai asemade as función de xefa de departamento, ao ser
un departamento de carácter unipersoal.
As materias que se impartirán ao longo deste curso, e que son propias do departamento, son:
Cultura Clásica en 3º, e Latín en 1º e 2º de Bacharelato, ao non saír os cursos de Latín de 4ESO e
os Gregos por falta da alumnado. Para completar horario, a docente impartirá tamén dous
agrupamentos de Lengua Castellana en 1º e 2º da ESO.
As materias, grupos, alumnado e horas lectivas asignadas ao Departamento son os consignados
no seguinte cadro. De haber modificacións no número de alumnado, deixarase constancia na
memoria do curso.
Tipo de materia Materias Nivel educativo Nº de alumnas/os horas lectivas
Propias do departamento
Cultura Clásica 3º ESO A 8 2
Latín I 1º BAC B 4 4
Latín II 2ºBAC B 6 4
Afíns
Reforzo Lengua Castellana
1ºESO A 10 4
Reforzo lengua castelá
2º ESO A 10 3
TOTAL LECTIVAS 17
2. CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS
CLAVE.PERFIL COMPETENCIAL A incorporación das competencias clave ao currículo introduce dous novos enfoques: por unha
banda permítenos identificar as aprendizaxes imprescindibles para o alumnado e por outra
banda achega unha visión integradora do proceso de aprendizaxe. Isto quere dicir que, aínda
que as áreas e materias son as que ofrecen os contidos concretos diferenciados, a aprendizaxe
deberá facerse desde unha perspectiva integradora e de colaboración.
Das sete competencias clave en torno ás que debe artellarse todo o proceso de ensino e
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 4 de 83
aprendizaxe [competencia en comunicación lingüística (CCL), competencia matemática e
competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCCT), competencia dixital (CD), competencia
en aprender a aprender (CAA), competencias sociais e cívicas (CSC), sentido de iniciativa e
espírito emprendedor (CSIEE) e conciencia e expresións culturais (CCEC)] a materia de Grego I
contribúe especialmente á adquisición de CCL, CSC, CCEC e CAA pola autonomía que consegue
o alumno ao ser cada vez máis consciente do trasfondo da súa lingua e cultura.
Cultura clásica 3º de ESO
Na táboa seguinte recóllense o PERFIL COMPETENCIAL de Cultura Clásica, a contribución dos
estándares da nosa materia á adquisición de cada competencia clave:
PERFIL COMPETENCIAL
Competencia Clave:
APRENDER A APRENDER
Nivel Área Estándares
3º CC 3º-CCB1.1.1 - Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.
3º CC 3º-CCB1.2.1 - Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e xustificar as súas formulacións.
3º CC 3º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.
3º CC 3º-CCB2.2.2 - Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.
3º CC 3º-CCB2.3.1 - Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.
3º CC 3º-CCB2.3.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.
3º CC 3º-CCB3.2.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.
3º CC 3º-CCB4.5.1 - Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 5 de 83
súa cronoloxía aproximada.
3º CC 3º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.
3º CC 3º-CCB5.4.2 - Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.
3º CC 3º-CCB5.5.1 - Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.
3º CC 3º-CCB5.6.1 - Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.
3º CC 3º-CCB6.10.1 - Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas, servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos morfolóxicos e sintácticos herdados das primeiras.
3º CC 3º-CCB6.11.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios grecolatinos e recoñece a súa influencia na literatura posterior.
3º CC 3º-CCB6.2.1 - Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa orixe.
3º CC 3º-CCB6.5.1 - Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.
3º CC 3º-CCB6.6.1 - Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.
3º CC 3º-CCB6.7.1 - Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.
3º CC 3º-CCB6.8.1 - Explica os procesos de evolución dalgúns termos desde o étimo latino ata os seus respectivos derivados nas linguas romances, describindo algúns dos fenómenos fonéticos producidos e ilustrándoos con outros exemplos.
3º CC 3º-CCB6.9.1 - Explica a partir da súa etimoloxía termos de orixe grecolatina propios da linguaxe científico-técnica e sabe usalos con propiedade.
3º CC 3º-CCB7.1.1 - Sinala e describe algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos.
3º CC 3º-CCB7.2.1 - Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.
3º CC 3º-CCB7.4.1 - Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 6 de 83
información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.
Competencia Clave:
COMPETENCIA DIXITAL
Nivel
Área Estándares
3º CC 3º-CCB1.1.1 - Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.
3º CC 3º-CCB1.2.1 - Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e xustificar as súas formulacións.
3º CC 3º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.
3º CC 3º-CCB2.2.1 - Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.
3º CC 3º-CCB2.2.3 - Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.
3º CC 3º-CCB2.2.4 - Sitúa dentro dun eixe cronolóxico o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.
3º CC 3º-CCB3.1.1 - Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.
3º CC 3º-CCB3.2.1 - Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.
3º CC 3º-CCB3.2.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.
3º CC 3º-CCB3.2.3 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.
3º CC 3º-CCB3.2.4 - Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.
3º CC 3º-CCB4.1.1 - Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 7 de 83
3º CC 3º-CCB4.1.2 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.
3º CC 3º-CCB4.2.1 - Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.
3º CC 3º-CCB4.3.1 - Recoñece esculturas gregas e romanas en imaxes, encádraas nun período histórico e identifica nelas motivos mitolóxicos, históricos ou culturais.
3º CC 3º-CCB4.4.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.
3º CC 3º-CCB4.5.1 - Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.
3º CC 3º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.
3º CC 3º-CCB5.6.1 - Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.
3º CC 3º-CCB6.1.1 - Recoñece tipos de escritura, clasifícaos consonte súa natureza e a súa función, e describe os trazos que os distinguen.
3º CC 3º-CCB6.3.1 - Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.
3º CC 3º-CCB6.4.1 - Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco.
3º CC 3º-CCB6.5.1 - Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.
3º CC 3º-CCB6.7.2 - Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.
3º CC 3º-CCB7.4.1 - Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura.
Competencia Clave:
COMUNICACIÓN LINGÜÍSTICA
Nivel Área Estándares
3º CC 3º-CCB2.3.1 - Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.
3º CC 3º-CCB2.3.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 8 de 83
súa influencia na historia posterior do noso país.
3º CC 3º-CCB3.1.1 - Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.
3º CC 3º-CCB3.2.1 - Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.
3º CC 3º-CCB5.1.1 - Nomea os principais sistemas políticos da antigüidade clásica e describe, dentro de cada un, a forma de distribución e o exercicio do poder, as institucións, o papel que estas desempeñan e os mecanismos de participación política.
3º CC 3º-CCB5.2.1 - Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.
3º CC 3º-CCB5.2.2 - Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e romana.
3º CC 3º-CCB5.3.1 - Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, identificando e explicando a través deles estereotipos culturais e comparándoos cos actuais.
3º CC 3º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.
3º CC 3º-CCB5.4.2 - Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.
3º CC 3º-CCB5.5.1 - Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.
3º CC 3º-CCB5.6.1 - Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.
3º CC 3º-CCB6.1.1 - Recoñece tipos de escritura, clasifícaos consonte súa natureza e a súa función, e describe os trazos que os distinguen.
3º CC 3º-CCB6.10.1 - Demostra o influxo do latín e o grego sobre as linguas modernas, servíndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos léxicos morfolóxicos e sintácticos herdados das primeiras.
3º CC 3º-CCB6.11.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios grecolatinos e recoñece a súa influencia na literatura posterior.
3º CC 3º-CCB6.12.1 - Nomea aos autores máis representativos da literatura grecolatina, encádraos no seu período histórico e cita as súas obras máis coñecidas.
3º CC 3º-CCB6.2.1 - Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 9 de 83
orixe.
3º CC 3º-CCB6.3.1 - Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.
3º CC 3º-CCB6.4.2 - Describe a evolución das linguas romances a partir do latín como un proceso histórico, explicando e ilustrando con exemplos os elementos que evidencian do xeito máis visible a súa orixe común e o parentesco existente entre elas.
3º CC 3º-CCB6.5.1 - Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.
3º CC 3º-CCB6.6.1 - Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.
3º CC 3º-CCB6.6.2 - Explica o significado de palabras a partir da súa descomposición e da análise etimolóxica das súas partes.
3º CC 3º-CCB6.7.1 - Identifica e diferencia con seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relación co termo de orixe sen necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de información.
3º CC 3º-CCB6.7.2 - Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.
3º CC 3º-CCB6.8.1 - Explica os procesos de evolución dalgúns termos desde o étimo latino ata os seus respectivos derivados nas linguas romances, describindo algúns dos fenómenos fonéticos producidos e ilustrándoos con outros exemplos.
3º CC 3º-CCB6.8.2 - Realiza evolucións do latín ao galego e ao castelán aplicando as regras fonéticas de evolución.
3º CC 3º-CCB6.9.1 - Explica a partir da súa etimoloxía termos de orixe grecolatina propios da linguaxe científico-técnica e sabe usalos con propiedade.
3º CC 3º-CCB7.1.1 - Sinala e describe algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos.
3º CC 3º-CCB7.3.1 - Enumera e explica algúns exemplos concretos nos que se pon de manifesto a influencia que o mundo clásico tivo na historia e as tradicións do noso país.
Competencia Clave:
CONCIENCIA E EXPRESIÓNS CULTURAIS
Nivel Área Estándares
3º CC 3º-CCB2.3.1 - Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.
3º CC 3º-CCB2.3.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.
3º CC 3º-CCB3.1.1 - Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 10 de 83
deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.
3º CC 3º-CCB3.2.1 - Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.
3º CC 3º-CCB3.2.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.
3º CC 3º-CCB3.2.3 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.
3º CC 3º-CCB3.2.4 - Recoñece referencias mitolóxicas nas artes plásticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a través do uso que se fai destas, os aspectos básicos que en cada caso se asocian á tradición grecolatina.
3º CC 3º-CCB3.3.1 - Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.
3º CC 3º-CCB3.4.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.
3º CC 3º-CCB4.1.1 - Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais.
3º CC 3º-CCB4.1.2 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.
3º CC 3º-CCB4.2.1 - Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.
3º CC 3º-CCB4.3.1 - Recoñece esculturas gregas e romanas en imaxes, encádraas nun período histórico e identifica nelas motivos mitolóxicos, históricos ou culturais.
3º CC 3º-CCB4.4.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.
3º CC 3º-CCB4.5.1 - Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.
3º CC 3º-CCB6.1.1 - Recoñece tipos de escritura, clasifícaos consonte súa natureza e a súa función, e describe os trazos que os distinguen.
3º CC 3º-CCB6.11.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios grecolatinos e recoñece a súa influencia na literatura posterior.
3º CC 3º-CCB6.12.1 - Nomea aos autores máis representativos da literatura grecolatina, encádraos no seu período histórico e cita as súas obras máis coñecidas.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 11 de 83
3º CC 3º-CCB6.2.1 - Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa orixe.
3º CC 3º-CCB6.3.1 - Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.
3º CC 3º-CCB6.4.2 - Describe a evolución das linguas romances a partir do latín como un proceso histórico, explicando e ilustrando con exemplos os elementos que evidencian do xeito máis visible a súa orixe común e o parentesco existente entre elas.
3º CC 3º-CCB7.2.1 - Demostra a pervivencia da mitoloxía e os temas lendarios mediante exemplos de manifestacións artísticas contemporáneas nas que están presentes estes motivos.
Competencia Clave:
MATEMÁTICA, CIENCIA E TECNOLOXÍA
Nivel Área Estándares
3º CC 3º-CCB1.1.1 - Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.
3º CC 3º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.
3º CC 3º-CCB2.2.1 - Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.
3º CC 3º-CCB2.2.2 - Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.
3º CC 3º-CCB2.2.3 - Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.
3º CC 3º-CCB2.2.4 - Sitúa dentro dun eixe cronolóxico o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.
3º CC 3º-CCB3.2.3 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.
3º CC 3º-CCB3.3.1 - Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.
3º CC 3º-CCB3.4.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 12 de 83
3º CC 3º-CCB4.1.2 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asociándoos a outras manifestacións culturais ou a fitos históricos.
3º CC 3º-CCB4.2.1 - Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.
3º CC 3º-CCB4.3.1 - Recoñece esculturas gregas e romanas en imaxes, encádraas nun período histórico e identifica nelas motivos mitolóxicos, históricos ou culturais.
3º CC 3º-CCB4.4.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.
3º CC 3º-CCB4.5.1 - Localiza nun mapa os principais monumentos clásicos do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.
3º CC 3º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.
3º CC 3º-CCB5.4.2 - Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.
3º CC 3º-CCB6.3.1 - Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formación dos alfabetos actuais, e sinala nestes últimos a presenza de determinados elementos tomados dos primeiros.
3º CC 3º-CCB6.4.1 - Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco.
Competencia Clave:
SENTIDO DE INICIATIVA E ESPÍRITO EMPREDEDOR
Nivel Área Estándares
3º CC 3º-CCB2.2.1 - Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.
3º CC 3º-CCB5.2.1 - Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.
3º CC 3º-CCB5.5.1 - Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.
Competencia Clave:
SOCIAIS E CÍVICAS
Nivel Área Estándares
3º CC 3º-CCB1.2.1 - Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar e xustificar as súas formulacións.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 13 de 83
3º CC 3º-CCB2.1.1 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.
3º CC 3º-CCB2.2.1 - Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.
3º CC 3º-CCB2.2.2 - Explica o proceso de transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.
3º CC 3º-CCB2.2.3 - Elabora eixes cronolóxicos en que se representen fitos históricos salientables, consultando ou non fontes de información.
3º CC 3º-CCB2.2.4 - Sitúa dentro dun eixe cronolóxico o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana, sinalando períodos e identificando en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.
3º CC 3º-CCB2.3.1 - Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.
3º CC 3º-CCB2.3.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.
3º CC 3º-CCB3.2.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa.
3º CC 3º-CCB3.2.3 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno e sinalando as principais semellanzas e diferenzas que se observan entre ambos os tratamentos, asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.
3º CC 3º-CCB3.3.1 - Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións relixiosas propias doutras culturas.
3º CC 3º-CCB3.4.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.
3º CC 3º-CCB4.4.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.
3º CC 3º-CCB5.1.1 - Nomea os principais sistemas políticos da antigüidade clásica e describe, dentro de cada un, a forma de distribución e o exercicio do poder, as institucións, o papel que estas desempeñan e os mecanismos de participación política.
3º CC 3º-CCB5.2.1 - Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.
3º CC 3º-CCB5.2.2 - Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e romana.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 14 de 83
3º CC 3º-CCB5.3.1 - Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, identificando e explicando a través deles estereotipos culturais e comparándoos cos actuais.
3º CC 3º-CCB5.4.1 - Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.
3º CC 3º-CCB5.4.2 - Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.
3º CC 3º-CCB5.5.1 - Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.
3º CC 3º-CCB5.6.1 - Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na época, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.
3º CC 3º-CCB6.4.1 - Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco.
3º CC 3º-CCB6.5.1 - Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.
3º CC 3º-CCB7.3.1 - Enumera e explica algúns exemplos concretos nos que se pon de manifesto a influencia que o mundo clásico tivo na historia e as tradicións do noso país.
Latín 1º Bacharelato
Na táboa seguinte recóllense o PERFIL COMPETENCIAL de Latín I, a contribución dos estándares da nosa materia á adquisición de cada competencia clave:
PERFIL COMPETENCIAL CON TÓDOLOS ESTÁNDARES
Competencia Clave: Aprender a aprender
Nivel Área
Estándares
1º LA 1º-LA1B1.2.1 - Define o indoeuropeo e recoñece as linguas indoeuropeas e as súas familias, e delimita nun mapa a zona de orixe e as zonas de expansión.
1º LA 1º-LA1B1.5.1 - Distingue e delimita as etapas do latín, recoñece e distingue a partir do étimo latino cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, e explica as evolucións que se producen nun caso e no outro.
1º LA 1º-LA1B1.6.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 15 de 83
1º LA 1º-LA1B2.2.1 - Explica a orixe do alfabeto latino, e a evolución e a adaptación dos signos do alfabeto grego.
1º LA 1º-LA1B3.2.1 - Distingue palabras variables e invariables, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.
1º LA 1º-LA1B3.3.1 - Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, explicando e ilustrando con exemplos as características que diferencian os conceptos de declinación e conxugación.
1º LA 1º-LA1B3.5.1 - Clasifica verbos segundo a súa conxugación partindo do seu enunciado e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.
1º LA 1º-LA1B3.6.1 - Explica o uso dos temas verbais latinos, identificando correctamente as formas derivadas de cada un.
1º LA 1º-LA1B3.7.1 - Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.
1º LA 1º-LA1B3.8.1 - Traduce correctamente ao galego e ao castelán formas verbais latinas, e compara os tempos e os modos verbais presentes no latín cos do galego e os do castelán.
1º LA 1º-LA1B4.2.1 - Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal e pronominal latina, explica as súas funcións dentro da oración e ilustra con exemplos a forma axeitada de traducilos.
1º LA 1º-LA1B4.5.1 - Distingue as oracións simples das compostas e, dentro destas últimas, as coordinadas das subordinadas, os seus tipos e os nexos que as caracterizan, e sinala exemplos que expliquen en cada caso as súas características.
1º LA 1º-LA1B4.6.1 - Identifica as funcións que realizan as formas non persoais (infinitivo e participio) dentro da oración e compara exemplos do seu uso.
1º LA 1º-LA1B5.1.3 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos na civilización e no período histórico correspondente, ponos en contexto e relaciónaos con outras circunstancias contemporáneas.
1º LA 1º-LA1B5.6.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos e as lendas da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa, e valorando a súa influenza na arte e na literatura posterior a través de exemplos.
1º LA 1º-LA1B5.9.2 - Localiza nun mapa os principais exemplos de edificacións públicas romanas que forman parte do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a cronoloxía aproximada.
1º LA 1º-LA1B6.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise fonética, morfolóxica, sintáctica e semántica de textos de dificultade graduada, para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión.
1º LA 1º-LA1B6.2.1 - Utiliza mecanismos de inferencia para comprender textos de xeito global, relacionando estruturas latinas con outras equivalentes nas linguas que coñece.
1º LA 1º-LA1B6.3.1 - Utiliza correctamente o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical incluída nos seus manuais e nas súas entradas, e localiza o significado de palabras que entrañen dificultade, identificando entre varias acepcións o sentido máis axeitado para a tradución do texto.
1º LA 1º-LA1B6.4.1 - Realiza comentarios sobre os principais trazos dos textos seleccionados e sobre os aspectos culturais presentes neles, aplicando para iso os coñecementos
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 16 de 83
adquiridos previamente nesta ou noutras materias.
1º LA 1º-LA1B7.1.1 - Deduce o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia ou doutras que coñece.
1º LA 1º-LA1B7.3.1 - Deduce o significado das palabras das linguas de España a partir dos étimos latinos.
1º LA 1º-LA1B7.4.2 - Relaciona palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica.
Competencia Clave: Competencia Dixital
Nivel Área
Estándares
1º LA 1º-LA1B1.2.1 - Define o indoeuropeo e recoñece as linguas indoeuropeas e as súas familias, e delimita nun mapa a zona de orixe e as zonas de expansión.
1º LA 1º-LA1B1.5.3 - Demostra a presenza do latín no século XXI en campos como a ciencia, a cultura, a publicidade, os medios de comunicación, internet e as redes sociais.
1º LA 1º-LA1B2.1.1 - Recoñece tipos de escritura e clasifícaos consonte a súa natureza e a súa función, e describe os trazos que distinguen uns dos outros.
1º LA 1º-LA1B3.3.1 - Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, explicando e ilustrando con exemplos as características que diferencian os conceptos de declinación e conxugación.
1º LA 1º-LA1B3.6.2 - Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.
1º LA 1º-LA1B5.1.4 - Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos salientables, consultando diferentes fontes de información.
1º LA 1º-LA1B5.2.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e da Gallaecia, e sinala a súa influencia na historia posterior.
1º LA 1º-LA1B5.3.1 - Identifica e sinala nun mapa os restos arqueolóxicos máis salientables da romanización de Hispania e da Gallaecia, e descobre e relaciona as pezas arqueolóxicas romanas dos museos cos coñecementos adquiridos.
1º LA 1º-LA1B5.4.2 - Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos existentes na época e comparándoos cos actuais.
1º LA 1º-LA1B5.5.1 - Identifica os principias deuses, semideuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o ámbito de influencia, explica a súa xenealoxía e establece relacións entre os deuses.
1º LA 1º-LA1B5.5.2 - Identifica deuses, semideuses e heroes dentro do imaxinario mítico, e explica os principais aspectos que diferencian uns dos outros.
1º LA 1º-LA1B5.8.1 - Describe as principais manifestacións escultóricas e pictóricas da arte romana, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.
1º LA 1º-LA1B5.9.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 17 de 83
para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.
1º LA 1º-LA1B5.9.2 - Localiza nun mapa os principais exemplos de edificacións públicas romanas que forman parte do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a cronoloxía aproximada.
1º LA 1º-LA1B7.1.2 - Identifica e explica as palabras transparentes e de maior frecuencia.
1º LA 1º-LA1B7.4.2 - Relaciona palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica.
Competencia Clave:
Conciencia e expresións culturais
Nivel Área
Estándares
1º LA 1º-LA1B1.1.1 - Localiza nun mapa o marco xeográfico da lingua latina e a súa expansión, delimitando os seus ámbitos de influencia e colocando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.
1º LA 1º-LA1B1.3.1 - Identifica as linguas que se falan actualmente en Europa, diferenciando pola súa orixe entre indoeuropeas e non indoeuropeas, clasifica as primeiras en familias lingüísticas e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.
1º LA 1º-LA1B1.4.1 - Identifica as linguas que se falan en España, diferenciando pola súa orixe romances e non romances, localiza nun mapa as zonas onde se utilizan, delimita o marco xeográfico das linguas romances faladas no mundo e recoñece as súas características.
1º LA 1º-LA1B1.5.3 - Demostra a presenza do latín no século XXI en campos como a ciencia, a cultura, a publicidade, os medios de comunicación, internet e as redes sociais.
1º LA 1º-LA1B2.1.1 - Recoñece tipos de escritura e clasifícaos consonte a súa natureza e a súa función, e describe os trazos que distinguen uns dos outros.
1º LA 1º-LA1B2.3.1 - Explica a orixe do alfabeto de diferentes linguas partindo do alfabeto latino, así como a súa evolución, sinala as adaptacións que se producen en cada unha e recoñece os tipos de alfabeto usados actualmente en Europa, en relación coas linguas que os empregan.
1º LA 1º-LA1B5.1.1 - Describe o marco histórico en que xorde e se desenvolve a civilización romana, sinala períodos dentro del e identifica en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.
1º LA 1º-LA1B5.1.2 - Distingue as etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.
1º LA 1º-LA1B5.5.1 - Identifica os principias deuses, semideuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o ámbito de influencia, explica a súa xenealoxía e establece relacións entre os deuses.
1º LA 1º-LA1B5.5.2 - Identifica deuses, semideuses e heroes dentro do imaxinario mítico, e explica os principais aspectos que diferencian uns dos outros.
1º LA 1º-LA1B5.6.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos e as lendas da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa, e valorando a súa influenza na arte e na literatura posterior a través de exemplos.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 18 de 83
1º LA 1º-LA1B5.7.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, explicando os trazos que lles son propios, e describe as principais características dos ritos funerarios romanos, distinguindo as semellanzas e as diferenzas que presentan cos de hoxe en día.
1º LA 1º-LA1B5.8.1 - Describe as principais manifestacións escultóricas e pictóricas da arte romana, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.
1º LA 1º-LA1B6.4.1 - Realiza comentarios sobre os principais trazos dos textos seleccionados e sobre os aspectos culturais presentes neles, aplicando para iso os coñecementos adquiridos previamente nesta ou noutras materias.
Competencia Clave:
Matemática, ciencia e tecnoloxía
Nivel Área
Estándares
1º LA 1º-LA1B1.1.1 - Localiza nun mapa o marco xeográfico da lingua latina e a súa expansión, delimitando os seus ámbitos de influencia e colocando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.
1º LA 1º-LA1B1.5.1 - Distingue e delimita as etapas do latín, recoñece e distingue a partir do étimo latino cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, e explica as evolucións que se producen nun caso e no outro.
1º LA 1º-LA1B1.5.3 - Demostra a presenza do latín no século XXI en campos como a ciencia, a cultura, a publicidade, os medios de comunicación, internet e as redes sociais.
1º LA 1º-LA1B2.2.1 - Explica a orixe do alfabeto latino, e a evolución e a adaptación dos signos do alfabeto grego.
1º LA 1º-LA1B3.1.1 - Descompón palabras nos seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e morfemas, e servíndose destes para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma.
1º LA 1º-LA1B4.1.1 - Analiza morfoloxicamente e sintacticamente frases e textos de dificultade graduada, identificando correctamente as categorías gramaticais presentes nas palabras con flexión e explicando as funcións que realizan na oración.
1º LA 1º-LA1B4.4.1 - Compara e clasifica tipos de oracións simples, e identifica e explica en cada caso as súas características.
1º LA 1º-LA1B5.1.4 - Pode elaborar eixes cronolóxicos nos que se representan fitos históricos salientables, consultando diferentes fontes de información.
1º LA 1º-LA1B5.10.1 - Enumera os elementos que compoñen a estrutura do exército romano e explica o seu funcionamento, atendendo á súa evolución ao longo dos períodos históricos
1º LA 1º-LA1B5.2.1 - Explica a romanización de Hispania e da Gallaecia, describe as súas causas e delimita as súas fases.
1º LA 1º-LA1B5.7.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, explicando os trazos que lles son propios, e describe as principais características dos ritos funerarios romanos, distinguindo as semellanzas e as diferenzas que presentan cos de hoxe en día.
1º LA 1º-LA1B5.9.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 19 de 83
urbanísticos posteriores.
1º LA 1º-LA1B5.9.2 - Localiza nun mapa os principais exemplos de edificacións públicas romanas que forman parte do patrimonio español e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a cronoloxía aproximada.
1º LA 1º-LA1B6.4.2 - Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes.
1º LA 1º-LA1B7.2.1 - Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.
Competencia Clave:
Sentido de iniciativa e espírito emprededor
Nivel Área
Estándares
1º LA 1º-LA1B5.1.2 - Distingue as etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.
1º LA 1º-LA1B5.1.5 - Describe os principias fitos históricos e os aspectos máis significativos da civilización latina, e analiza a súa influencia no devir histórico posterior.
1º LA 1º-LA1B5.4.1 - Describe os elementos que caracterizan as sucesivas formas de organización do sistema político romano.
1º LA 1º-LA1B5.4.2 - Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos existentes na época e comparándoos cos actuais.
1º LA 1º-LA1B5.6.1 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno, sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos tratamentos, e asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.
Competencia Clave:
Sociais e cívicas
Nivel Área
Estándares
1º LA 1º-LA1B1.1.1 - Localiza nun mapa o marco xeográfico da lingua latina e a súa expansión, delimitando os seus ámbitos de influencia e colocando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.
1º LA 1º-LA1B1.3.1 - Identifica as linguas que se falan actualmente en Europa, diferenciando pola súa orixe entre indoeuropeas e non indoeuropeas, clasifica as primeiras en familias lingüísticas e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.
1º LA 1º-LA1B1.4.1 - Identifica as linguas que se falan en España, diferenciando pola súa orixe romances e non romances, localiza nun mapa as zonas onde se utilizan, delimita o marco xeográfico das linguas romances faladas no mundo e recoñece as súas características.
1º LA 1º-LA1B2.3.1 - Explica a orixe do alfabeto de diferentes linguas partindo do alfabeto latino, así como a súa evolución, sinala as adaptacións que se producen en cada unha e recoñece os tipos de alfabeto usados actualmente en Europa, en relación coas linguas que os empregan.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 20 de 83
1º LA 1º-LA1B5.1.1 - Describe o marco histórico en que xorde e se desenvolve a civilización romana, sinala períodos dentro del e identifica en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.
1º LA 1º-LA1B5.1.2 - Distingue as etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.
1º LA 1º-LA1B5.1.3 - Sabe enmarcar determinados feitos históricos na civilización e no período histórico correspondente, ponos en contexto e relaciónaos con outras circunstancias contemporáneas.
1º LA 1º-LA1B5.1.5 - Describe os principias fitos históricos e os aspectos máis significativos da civilización latina, e analiza a súa influencia no devir histórico posterior.
1º LA 1º-LA1B5.10.1 - Enumera os elementos que compoñen a estrutura do exército romano e explica o seu funcionamento, atendendo á súa evolución ao longo dos períodos históricos
1º LA 1º-LA1B5.2.1 - Explica a romanización de Hispania e da Gallaecia, describe as súas causas e delimita as súas fases.
1º LA 1º-LA1B5.2.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e da Gallaecia, e sinala a súa influencia na historia posterior.
1º LA 1º-LA1B5.4.1 - Describe os elementos que caracterizan as sucesivas formas de organización do sistema político romano.
1º LA 1º-LA1B5.4.2 - Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos existentes na época e comparándoos cos actuais.
1º LA 1º-LA1B5.6.1 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno, sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos tratamentos, e asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.
1º LA 1º-LA1B5.7.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, explicando os trazos que lles son propios, e describe as principais características dos ritos funerarios romanos, distinguindo as semellanzas e as diferenzas que presentan cos de hoxe en día.
1º LA 1º-LA1B5.9.1 - Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores.
1º LA 1º-LA1B6.4.1 - Realiza comentarios sobre os principais trazos dos textos seleccionados e sobre os aspectos culturais presentes neles, aplicando para iso os coñecementos adquiridos previamente nesta ou noutras materias.
Competencia Clave:
Comunicación Lingüística
Nivel Área
Estándares
1º LA 1º-LA1B1.5.1 - Distingue e delimita as etapas do latín, recoñece e distingue a partir do étimo latino cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, e explica as evolucións que se producen nun caso e no outro.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 21 de 83
1º LA 1º-LA1B1.5.2 - Coñece exemplos de termos latinos que deron orixe tanto a unha palabra patrimonial como a un cultismo, e sinala as diferenzas de uso e significado entre ambos.
1º LA 1º-LA1B1.6.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica.
1º LA 1º-LA1B2.3.1 - Explica a orixe do alfabeto de diferentes linguas partindo do alfabeto latino, así como a súa evolución, sinala as adaptacións que se producen en cada unha e recoñece os tipos de alfabeto usados actualmente en Europa, en relación coas linguas que os empregan.
1º LA 1º-LA1B2.4.1 - Le con pronuncia e acentuación correctas textos latinos, identificando e reproducindo exemplos de diferentes tipos de pronuncia.
1º LA 1º-LA1B3.1.1 - Descompón palabras nos seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e morfemas, e servíndose destes para identificar desinencias e explicar o concepto de flexión e paradigma.
1º LA 1º-LA1B3.2.1 - Distingue palabras variables e invariables, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.
1º LA 1º-LA1B3.3.1 - Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, explicando e ilustrando con exemplos as características que diferencian os conceptos de declinación e conxugación.
1º LA 1º-LA1B3.4.1 - Enuncia e declina correctamente substantivos, adxectivos e pronomes en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e a súa declinación.
1º LA 1º-LA1B3.4.2 - Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.
1º LA 1º-LA1B3.5.1 - Clasifica verbos segundo a súa conxugación partindo do seu enunciado e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.
1º LA 1º-LA1B3.5.2 - Coñece e identifica as formas que compoñen o enunciado dos verbos de paradigmas regulares e recoñece a partir destas os modelos de conxugación.
1º LA 1º-LA1B3.5.3 - Conxuga os tempos verbais máis frecuentes en voz activa e pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.
1º LA 1º-LA1B3.6.1 - Explica o uso dos temas verbais latinos, identificando correctamente as formas derivadas de cada un.
1º LA 1º-LA1B3.6.2 - Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.
1º LA 1º-LA1B3.7.1 - Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.
1º LA 1º-LA1B3.8.1 - Traduce correctamente ao galego e ao castelán formas verbais latinas, e compara os tempos e os modos verbais presentes no latín cos do galego e os do castelán.
1º LA 1º-LA1B4.1.1 - Analiza morfoloxicamente e sintacticamente frases e textos de dificultade graduada, identificando correctamente as categorías gramaticais presentes nas palabras con flexión e explicando as funcións que realizan na oración.
1º LA 1º-LA1B4.2.1 - Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal e pronominal latina, explica as súas funcións dentro da oración e ilustra con exemplos a forma axeitada de traducilos.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 22 de 83
1º LA 1º-LA1B4.3.1 - Recoñece nos textos as regras e a concordancia latina, e redacta en lingua latina pequenas frases, onde practica o seu uso.
1º LA 1º-LA1B4.4.1 - Compara e clasifica tipos de oracións simples, e identifica e explica en cada caso as súas características.
1º LA 1º-LA1B4.5.1 - Distingue as oracións simples das compostas e, dentro destas últimas, as coordinadas das subordinadas, os seus tipos e os nexos que as caracterizan, e sinala exemplos que expliquen en cada caso as súas características.
1º LA 1º-LA1B4.6.1 - Identifica as funcións que realizan as formas non persoais (infinitivo e participio) dentro da oración e compara exemplos do seu uso.
1º LA 1º-LA1B4.7.1 - Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo e participio máis frecuentes, en relación con construcións análogas noutras linguas que coñece.
1º LA 1º-LA1B5.1.1 - Describe o marco histórico en que xorde e se desenvolve a civilización romana, sinala períodos dentro del e identifica en cada un as conexións máis importantes que presentan con outras civilizacións.
1º LA 1º-LA1B5.1.5 - Describe os principias fitos históricos e os aspectos máis significativos da civilización latina, e analiza a súa influencia no devir histórico posterior.
1º LA 1º-LA1B5.2.1 - Explica a romanización de Hispania e da Gallaecia, describe as súas causas e delimita as súas fases.
1º LA 1º-LA1B5.2.2 - Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e da Gallaecia, e sinala a súa influencia na historia posterior.
1º LA 1º-LA1B5.4.2 - Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos existentes na época e comparándoos cos actuais.
1º LA 1º-LA1B5.5.2 - Identifica deuses, semideuses e heroes dentro do imaxinario mítico, e explica os principais aspectos que diferencian uns dos outros.
1º LA 1º-LA1B5.6.1 - Recoñece e ilustra con exemplos o mantemento do mítico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradición clásica neste fenómeno, sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos tratamentos, e asociándoas a outros trazos culturais propios de cada época.
1º LA 1º-LA1B5.6.2 - Sinala semellanzas e diferenzas entre os mitos e as lendas da antigüidade clásica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradición relixiosa, e valorando a súa influenza na arte e na literatura posterior a través de exemplos.
1º LA 1º-LA1B5.7.1 - Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, explicando os trazos que lles son propios, e describe as principais características dos ritos funerarios romanos, distinguindo as semellanzas e as diferenzas que presentan cos de hoxe en día.
1º LA 1º-LA1B6.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise fonética, morfolóxica, sintáctica e semántica de textos de dificultade graduada, para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión.
1º LA 1º-LA1B6.2.1 - Utiliza mecanismos de inferencia para comprender textos de xeito global, relacionando estruturas latinas con outras equivalentes nas linguas que coñece.
1º LA 1º-LA1B6.3.1 - Utiliza correctamente o dicionario, analizando e valorando correctamente
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 23 de 83
a información gramatical incluída nos seus manuais e nas súas entradas, e localiza o significado de palabras que entrañen dificultade, identificando entre varias acepcións o sentido máis axeitado para a tradución do texto.
1º LA 1º-LA1B6.4.2 - Elabora mapas conceptuais e estruturais dos textos propostos, localizando o tema principal e distinguindo as súas partes.
1º LA 1º-LA1B6.5.1 - Redacta frases sinxelas ou pequenos textos en latín sobre un tema proposto.
1º LA 1º-LA1B6.6.1 - Mantén un sinxelo diálogo en latín sobre a base dun tema previamente acordado.
1º LA 1º-LA1B7.1.1 - Deduce o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da lingua propia ou doutras que coñece.
1º LA 1º-LA1B7.1.2 - Identifica e explica as palabras transparentes e de maior frecuencia.
1º LA 1º-LA1B7.2.1 - Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.
1º LA 1º-LA1B7.3.1 - Deduce o significado das palabras das linguas de España a partir dos étimos latinos.
1º LA 1º-LA1B7.4.1 - Identifica a etimoloxía de palabras de léxico común da lingua propia e explica a partir desta o seu significado.
1º LA 1º-LA1B7.4.2 - Relaciona palabras da mesma familia etimolóxica ou semántica.
1º LA 1º-LA1B7.5.1 - Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual e sabe empregalas no seu contexto adecuado cando se expresa na súa propia lingua.
Latín 2º BACHARELATO
Na táboa seguinte recóllense o PERFIL COMPETENCIAL de Latín II, a contribución dos estándares da nosa materia á adquisición de cada competencia clave:
PERFIL COMPETENCIAL
Competencia Clave: Aprender a aprender
Nivel Área Estándares
2º LA 2º-LA2B1.1.1 - Recoñece e distingue a partir do étimo latino termos patrimoniais, semicultismos e cultismos, e explica as evolucións que se producen nun e noutro caso.
2º LA 2º-LA2B1.2.2 - Explica o proceso de evolución de termos latinos ás linguas romances, sinalando cambios fonéticos comúns a distintas linguas dunha mesma familia, e ilustralo con exemplos.
2º LA 2º-LA2B2.1.1 - Nomea e describe as categorías, e sinala os trazos que as distinguen.
2º LA 2º-LA2B2.4.1 - Identifica con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.
2º LA 2º-LA2B2.4.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía nominal e pronominal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 24 de 83
2º LA 2º-LA2B2.5.1 - Identifica con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.
2º LA 2º-LA2B2.5.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía verbal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.
2º LA 2º-LA2B3.1.1 - Utiliza axeitadamente a análise da sintaxe nominal e pronominal dun texto para efectuar correctamente a súa tradución.
2º LA 2º-LA2B3.2.1 - Recoñece, distingue e clasifica os tipos de oracións e as construcións sintácticas latinas, e relaciónaas con construcións análogas existentes noutras linguas que coñeza.
2º LA 2º-LA2B3.3.1 - Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua latina, e relaciónaos para traducilos cos seus equivalentes en galego e en castelán.
2º LA 2º-LA2B3.4.1 - Define e comprende os conceptos de oración composta, coordinación e subordinación, sinala exemplos nos textos e recoñece os tipos de oracións compostas, tanto coordinadas como subordinadas, así como os nexos que as caracterizan.
2º LA 2º-LA2B3.5.1 - Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións.
2º LA 2º-LA2B4.2.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios latinos, e identifica e sinala a súa presenza en textos propostos.
2º LA 2º-LA2B5.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos latinos para efectuar correctamente a súa tradución.
2º LA 2º-LA2B5.2.1 - Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical que proporciona, e identifica en cada caso o termo máis acaído na lingua propia, en función do contexto e do estilo empregado polo autor, para unha correcta tradución do texto.
2º LA 2º-LA2B5.3.1 - Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.
2º LA 2º-LA2B6.2.1 - Deduce o significado de palabras e expresións latinas non estudadas a partir do contexto, ou de palabras ou expresións da súa lingua ou doutras linguas que coñeza.
Competencia Clave:
Competencia Dixital
Nivel
Área Estándares
2º LA 2º-LA2B1.2.2 - Explica o proceso de evolución de termos latinos ás linguas romances, sinalando cambios fonéticos comúns a distintas linguas dunha mesma familia, e ilustralo con exemplos.
2º LA 2º-LA2B2.4.1 - Identifica con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.
2º LA 2º-LA2B2.5.1 - Identifica con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 25 de 83
2º LA 2º-LA2B2.5.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía verbal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.
2º LA 2º-LA2B4.3.2 - Nomea autores representativos da literatura latina, encádraos no seu contexto cultural, e cita e explica as súas obras máis coñecidas.
2º LA 2º-LA2B4.5.1 - Analiza o diferente uso que se fixo dos textos latinos, explorando o mantemento dos xéneros e os temas da literatura latina mediante exemplos da literatura contemporánea.
2º LA 2º-LA2B4.5.2 - Recoñece a través de motivos, temas ou personaxes a influencia da tradición grecolatina en textos de autores/as contemporáneos/as, e sérvese deles para comprender e explicar o mantemento dos xéneros e dos temas procedentes da cultura grecolatina, describindo os seus aspectos esenciais e os tratamentos que reciben.
2º LA 2º-LA2B5.2.1 - Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical que proporciona, e identifica en cada caso o termo máis acaído na lingua propia, en función do contexto e do estilo empregado polo autor, para unha correcta tradución do texto.
2º LA 2º-LA2B6.1.1 - Identifica e explica termos do léxico literario, científico e filosófico, e tradúceos correctamente ao galego e ao castelán.
2º LA 2º-LA2B6.2.1 - Deduce o significado de palabras e expresións latinas non estudadas a partir do contexto, ou de palabras ou expresións da súa lingua ou doutras linguas que coñeza.
2º LA 2º-LA2B6.2.2 - Identifica a etimoloxía e coñece o significado de palabras de léxico común e especializado do galego e do castelán.
2º LA 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.
2º LA 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.
Competencia Clave: Comunicación Lingüística
Nivel
Área Estándares
2º LA 2º-LA2B1.1.1 - Recoñece e distingue a partir do étimo latino termos patrimoniais, semicultismos e cultismos, e explica as evolucións que se producen nun e noutro caso.
2º LA 2º-LA2B1.2.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica, valorando a relación co significado orixinal do étimo latino.
2º LA 2º-LA2B1.2.2 - Explica o proceso de evolución de termos latinos ás linguas romances, sinalando cambios fonéticos comúns a distintas linguas dunha mesma familia, e ilustralo con exemplos.
2º LA 2º-LA2B2.1.1 - Nomea e describe as categorías, e sinala os trazos que as distinguen.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 26 de 83
2º LA 2º-LA2B2.2.1 - Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, diferenciando lexemas e morfemas, e procurando exemplos noutros termos nos que estean presentes.
2º LA 2º-LA2B2.3.1 - Analiza morfoloxicamente palabras presentes nun texto latino, identifica correctamente os seus formantes e sinala o seu enunciado.
2º LA 2º-LA2B2.4.1 - Identifica con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.
2º LA 2º-LA2B2.4.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía nominal e pronominal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.
2º LA 2º-LA2B2.5.1 - Identifica con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.
2º LA 2º-LA2B2.5.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía verbal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.
2º LA 2º-LA2B3.1.1 - Utiliza axeitadamente a análise da sintaxe nominal e pronominal dun texto para efectuar correctamente a súa tradución.
2º LA 2º-LA2B3.2.1 - Recoñece, distingue e clasifica os tipos de oracións e as construcións sintácticas latinas, e relaciónaas con construcións análogas existentes noutras linguas que coñeza.
2º LA 2º-LA2B3.3.1 - Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua latina, e relaciónaos para traducilos cos seus equivalentes en galego e en castelán.
2º LA 2º-LA2B3.4.1 - Define e comprende os conceptos de oración composta, coordinación e subordinación, sinala exemplos nos textos e recoñece os tipos de oracións compostas, tanto coordinadas como subordinadas, así como os nexos que as caracterizan.
2º LA 2º-LA2B3.5.1 - Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións.
2º LA 2º-LA2B4.2.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios latinos, e identifica e sinala a súa presenza en textos propostos.
2º LA 2º-LA2B4.3.2 - Nomea autores representativos da literatura latina, encádraos no seu contexto cultural, e cita e explica as súas obras máis coñecidas.
2º LA 2º-LA2B4.4.1 - Realiza comentarios de textos latinos e sitúaos no tempo, explicando a súa estrutura, se a extensión da pasaxe o permite, e as súas características esenciais, e identifica o xénero ao que pertencen.
2º LA 2º-LA2B4.5.1 - Analiza o diferente uso que se fixo dos textos latinos, explorando o mantemento dos xéneros e os temas da literatura latina mediante exemplos da literatura contemporánea.
2º LA 2º-LA2B4.5.2 - Recoñece a través de motivos, temas ou personaxes a influencia da tradición grecolatina en textos de autores/as contemporáneos/as, e sérvese deles para comprender e explicar o mantemento dos xéneros e dos temas procedentes da cultura grecolatina, describindo os seus aspectos esenciais e os tratamentos que reciben.
2º LA 2º-LA2B5.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos latinos para efectuar correctamente a súa tradución.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 27 de 83
2º LA 2º-LA2B5.2.1 - Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical que proporciona, e identifica en cada caso o termo máis acaído na lingua propia, en función do contexto e do estilo empregado polo autor, para unha correcta tradución do texto.
2º LA 2º-LA2B5.3.1 - Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.
2º LA 2º-LA2B5.4.1 - Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.
2º LA 2º-LA2B5.5.1 - Recoñece e explica a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto.
2º LA 2º-LA2B6.1.1 - Identifica e explica termos do léxico literario, científico e filosófico, e tradúceos correctamente ao galego e ao castelán.
2º LA 2º-LA2B6.2.1 - Deduce o significado de palabras e expresións latinas non estudadas a partir do contexto, ou de palabras ou expresións da súa lingua ou doutras linguas que coñeza.
2º LA 2º-LA2B6.2.2 - Identifica a etimoloxía e coñece o significado de palabras de léxico común e especializado do galego e do castelán.
2º LA 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.
2º LA 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.
Competencia Clave: Conciencia e expresións culturais
Nivel
Área Estándares
2º LA 2º-LA2B1.1.1 - Recoñece e distingue a partir do étimo latino termos patrimoniais, semicultismos e cultismos, e explica as evolucións que se producen nun e noutro caso.
2º LA 2º-LA2B1.2.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica, valorando a relación co significado orixinal do étimo latino.
2º LA 2º-LA2B4.1.1 - Nomea os aspectos máis salientables referentes á transmisión dos textos clásicos ao longo do tempo.
2º LA 2º-LA2B4.2.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios latinos, e identifica e sinala a súa presenza en textos propostos.
2º LA 2º-LA2B4.3.1 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura latina.
2º LA 2º-LA2B4.4.1 - Realiza comentarios de textos latinos e sitúaos no tempo, explicando a súa estrutura, se a extensión da pasaxe o permite, e as súas características esenciais, e identifica o xénero ao que pertencen.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 28 de 83
2º LA 2º-LA2B5.3.1 - Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.
2º LA 2º-LA2B5.4.1 - Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.
2º LA 2º-LA2B5.5.1 - Recoñece e explica a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto.
2º LA 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.
2º LA 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.
Competencia Clave: Matemática, ciencia e tecnoloxía
Nivel
Área Estándares
2º LA 2º-LA2B1.2.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica, valorando a relación co significado orixinal do étimo latino.
2º LA 2º-LA2B2.2.1 - Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, diferenciando lexemas e morfemas, e procurando exemplos noutros termos nos que estean presentes.
2º LA 2º-LA2B2.3.1 - Analiza morfoloxicamente palabras presentes nun texto latino, identifica correctamente os seus formantes e sinala o seu enunciado.
2º LA 2º-LA2B4.1.1 - Nomea os aspectos máis salientables referentes á transmisión dos textos clásicos ao longo do tempo.
2º LA 2º-LA2B4.3.1 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura latina.
2º LA 2º-LA2B6.1.1 - Identifica e explica termos do léxico literario, científico e filosófico, e tradúceos correctamente ao galego e ao castelán.
2º LA 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.
2º LA 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.
Competencia Clave: Sociais e cívicas
Nivel
Área Estándares
2º LA 2º-LA2B4.4.1 - Realiza comentarios de textos latinos e sitúaos no tempo, explicando a súa estrutura, se a extensión da pasaxe o permite, e as súas características esenciais, e
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 29 de 83
identifica o xénero ao que pertencen.
2º LA 2º-LA2B4.5.1 - Analiza o diferente uso que se fixo dos textos latinos, explorando o mantemento dos xéneros e os temas da literatura latina mediante exemplos da literatura contemporánea.
2º LA 2º-LA2B4.5.2 - Recoñece a través de motivos, temas ou personaxes a influencia da tradición grecolatina en textos de autores/as contemporáneos/as, e sérvese deles para comprender e explicar o mantemento dos xéneros e dos temas procedentes da cultura grecolatina, describindo os seus aspectos esenciais e os tratamentos que reciben.
2º LA 2º-LA2B5.3.1 - Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.
2º LA 2º-LA2B5.4.1 - Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.
2º LA 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.
2º LA 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.
3. OBXECTIVOS POR CURSO
Cultura Clásica 3º ESO
- Coñecer as características máis importantes do marco xeográfico no que se
desenvolveron as culturas de Grecia e Roma no momento do seu apoxeo.
- Coñecer algúns fitos esenciais na historia de Grecia e Roma e coñecer as súas
consecuencias e influencia na nosa historia.
- Distinguir e situar nun eixo cronolóxico as principais etapas históricas de Grecia e Roma.
- Coñecer coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía
grecolatina, os seus trazos, atributos e ámbitos de influencia.
- Coñecer os mitos e heroes grecolatinos de maior relevancia.
- Coñecer as características e a evolución da organización social grega e romana e a súa
presenza na sociedade actual.
- Coñecer as características fundamentais da romanización de Hispania.
- Coñecer e comparar as características da relixiosidade grega e romana coa actualidade.
- Comparar sistemas de linguas flexivas e non flexivas para asimilar con maior facilidade
estruturas doutras linguas con vistas á súa aprendizaxe.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 30 de 83
- Recoñecer a aportación dos escritores do mundo grego e romano a través da lectura e
interpretación de unha selección de textos literarios, tendo en conta o seu contido
histórico e cultural.
- Identificar elementos do mundo clásico que perviven na literatura, nas artes plásticas e
visuais e na propia vida cotiá, e valorar a aportación do mundo clásico ao noso
patrimonio.
- Coñecer os aspectos relevantes da cultura e da civilización grega e romana, utilizando
diversas fontes de información e diferentes soportes, para identificar e valorar a súa
pervivencia no noso patrimonio cultural, artístico e institucional.
- Valorar a diversidade lingüística como unha mostra da riqueza cultural dos pobos.
Latín 1º Bacharelato
- A identificación do latín como lingua flexiva.
- Coñecer nocións básicas de fonética, prosodia e grafía latinas e aplicar estes
coñecementos á evolución de algunhas palabras nas linguas coñecidas polo alumno/a.
- Recoñecer formas verbais persoais cun elevado índice de frecuencia e tamén formas non
persoais.
- Aplicar as técnicas de tradución e retroversión de textos breves.
- Valorar a función sintáctica de cada elemento da oración a partir das súas características
morfolóxicas.
- Recoñecer a orixe latina de léxico nas linguas coñecidas polo alumnado.
- Identificación de algunhas leis fonéticas sinxelas e de mecanismos de evolución do latín
ás linguas románicas mediante a observación de cambios constantes.
- Aprendizaxe de léxico latino e expresións latinas de uso frecuente.
- Recoñecemento das distintas etapas na historia de Roma dende o século VIII a.C. ata o
VI d.C.
- Análise de elementos fundamentais da organización política, social e relixiosa.
Identificación das principais maxistraturas, clases sociais e características fundamentais
da relixión romana.
- Coñecer aspectos da vida cotiá en Roma, especialmente da vivenda, familia e ocio.
- Valoración da vixencia de usos e costumes romanos na sociedade actual.
- Lectura e interpretación de mapas, planos e imaxes correspondentes a escenarios
históricos, estruturas urbanas e edificacións de carácter público e privado do mundo
romano.
- Análise das causas, evolución e principais factores do proceso de romanización en
Hispania. Identificación e valoración dos principais restos materiais de orixe romana.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 31 de 83
Latín 2º Bacharelato
- Coñecer os fundamentos morfolóxicos da lingua latina: Declinacións e conxugacións.
- Coñecer os fundamentos sintácticos da lingua latina: Sintaxe nominal (valores dos casos)
e sintaxe oracional (tipos de oracións simples e compostas, coordinadas, xustapostas e
subordinadas; valores sintácticos das principais conxuncións)
- Analizar e traducir textos clásicos latinos de complexidade progresiva.
- Manexar con soltura o dicionario.
- Establecer relaciones entre o vocabulario latino e o galego e castelán..
- Usar con propiedade os latinismos de uso vixente.
- Coñecer topónimos derivados do latín.
- Coñecer as características dos xéneros literarios latinos e os autores máis
representativos que se esixen nas PAAU.
4. TEMPORALIZACIÓN, GRAO MÍNIMO DE CONSECUCIÓN,
PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN PARA CADA
ESTÁNDAR DE APRENDIZAXE.
O currículo das materias correspondentes a este departamento, Cultura Clásica e Latín está
fixado o Decreto 86/ 2015 e polo tanto o departamento ten que traballar exactamente este
curriculum, non ten competencia para engadir nin para eliminar items do mesmo.
4.1 Relación de Aspectos Curriculares para cada unidade didáctica
Acrónimos
Instrumentos de avaliación
OB Observación
PO Proba oral
PE Proba escrita
RU Rúbrica
CC Caderno de clase
Temas transversais
EM Emprendemento
EC Educación cívica
PV Prevención violencia
CL Comprensión lectora
EOE Expresión oral e escrita
CA Comunicación audiovisual
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 32 de 83
TIC Tecnoloxías Información e Comunicacións
Competencias clave
CCL Comunicación lingüística
CMCCT Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía
CD Competencia dixital
CAA Aprender a aprender
CSC Competencias sociais e cívicas
CSIEE Sentido de iniciativa e espírito emprendedor
CCEC Conciencia e expresións culturais
UNIDADES DIDÁCTICAS CULTURA CLÁSICA 3º ESO
UNIDADE 1: As nosas linguas de orixe
UNIDADE 2: O marco histórico e xeográfico
UNIDADE 3: Grecia
UNIDADE 4: Roma
UNIDADE 5: As etapas da vida
UNIDADE 6: A vida cotiá
UNIDADE 7: Deporte e ocio
UNIDADE 8: A creación artística
Temporalización
3º ESO
1ª AVALIACIÓN
(29-nov-2 decembro)
2ª AVALIACIÓN
(10 marzo)
3ª AVALIACIÓN
(6 xuño)
3 UNIDADES:
20 sesións)
3 UNIDADES:
(20 sesións)
2 UNIDADES:
(19 sesións)
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN
CURSO 2021 2022
Páxina 33 de 83
UNIDADE 1 : As nosas linguas de orixe
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
• f B6.2. Orixe do alfabeto. O alfabeto grego e o alfabeto romano.
B6.2. Coñecer a orixe do alfabeto e distinguir os tipos de alfabetos usados na actualidade.
CCB6.2.1. Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos máis utilizados no mundo occidental, diferenciándoos doutros tipos de escrituras, e explica a súa orixe.
CAA
CCEC
CCL
x
Nomea os principais alfabetos e explica a súa orixe.
Lectura de textos.
20% 60% 20% 30% x x
x
x
f ñ o
B6.3. As linguas do mundo. O indoeuropeo e as súas familias lingüísticas.
B6.4. Coñecer a orixe común das linguas indoeuropeas.
CCB6.4.1. Enumera e localiza nun mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingüísticos que evidencian o seu parentesco. CCB6.4.2.Describe a
evolución das
linguas romances a
partir do latín como
un proceso histórico,
explicando e
ilustrando con
exemplos os
elementos que
evidencian do xeito
máis visible a súa
orixe común e o
* CD * CMCCT * CAA
x
Enumera e localiza nun mapa as linguas indoeuropeas. Describe a evolución das linguas romances.
Elaborar un mapa de linguas.
20%
80 %
35%
X
X
X
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN
CURSO 2021 2022
Páxina 34 de 83
parentesco existente
entre elas.
l ñ o
B6.4. As linguas romances.
B6.5. Identificar as linguas europeas romances e non romances, e localizalas nun mapa.
CCB6.5.1. Identifica as linguas que se falan en Europa e en España, diferenciando pola súa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.
CSC CD
CCL
CCA x
Identifica as linguas que se falan en Europa e en España..
Elaborar mapa de linguas.
20% 80% 35% x x
UNIDADE 2 : O marco histórico e xeográfico
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
f o
B1.1. Marco xeográfico das civilizacións grega e romana.
B1.1. Localizar nun mapa fitos xeográficos e enclaves concretos relevantes para o coñecemento das civilizacións grega e romana.
CCB1.1.1. Sinala sobre un mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana, delimitando o seu ámbito de influencia, establecendo conexións con outras culturas próximas e situando con precisión puntos xeográficos, cidades ou restos arqueolóxicos coñecidos pola súa relevancia histórica.
CMCCT CD
CAA
x
Sitúa nun mapa o marco xeográfico en que se sitúan en distintos períodos as civilizacións grega e romana.
Elaborar mapa de Grecia e Roma antigas.
50% 50% 10% x x
x
x
f o
B1.1. Marco xeográfico das civilizacións grega e romana.
B1.2. Describir os marcos xeográficos en que se desenvolven as civilizacións grega e romana ao
CCB1.2.1. Enumera aspectos do marco xeográfico que poden ser considerados determinantes no desenvolvemento das civilizacións grega e latina, e achega exemplos para ilustrar
CSC CD
CAA
x
Enumera aspectos do marco xeográfico no desenvolvemento das civilizacións grega e romana.
Elaborar un esquema xeográfico.
50% 50% 10% x x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN
CURSO 2021 2022
Páxina 35 de 83
longo da súa historia.
e xustificar as súas formulacións.
B2.1. Marco histórico da civilización grega: das civilizacións minoica e micénica ao mundo helenístico. B2.2. Marco histórico da
civilización romana:
Monarquía, República e
Imperio.
B2.1. Identificar, describir e explicar o marco histórico en que se desenvolven as civilizacións grega e romana.
CCB2.1.1. Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana e no período histórico correspondente, póndoos en contexto e relacionándoos con outras circunstancias contemporáneas.
CAA CMCCT
CD
CSC x
Sabe enmarcar determinados feitos históricos nas civilizacións grega e romana.
Elaborar un eixe cronolóxico de Grecia e Roma.
50% 50% 10% x x
x
f e g ñ
B2.1. Marco histórico da civilización grega: das civilizacións minoica e micénica ao mundo helenístico. B2.2. Marco histórico da
civilización romana:
Monarquía, República e
Imperio.
B2.2. Coñecer as principais características de cada período da historia de Grecia e Roma, e saber situar nun eixe cronolóxico feitos históricos.
CCB2.2.1. Distingue con precisión as etapas da historia de Grecia e Roma, nomeando e situando no tempo os principais fitos asociados a cada unha delas.
CSIEE
CMCCT
CD
CSC
x
Distingue as etapas da historia de Grecia e Roma.
Elaborar un eixe cronolóxico.
10% 80% 30% x x
x
CCB2.2.2. Explica o
proceso de transición
que se produce entre
as etapas da historia de
Grecia e Roma,
describindo as
circunstancias que
interveñen no paso de
unhas a outras.
CMCCT
CAA
CSC
Explica a transición que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma.
Comparar sistemas políticos de Grecia e Roma.
10% 80% 20% x x
x
l ñ
B7.3. Historia de Grecia e Roma e a súa presenza no noso país.
B7.3. Identificar os aspectos máis importantes da historia de Grecia e Roma e a súa presenza no noso país e recoñecer as pegadas da cultura romana en diversos
CCB7.3.1. Enumera e explica algúns exemplos concretos nos que se pon de manifesto a influencia que o mundo clásico tivo na historia e as tradicións do noso país
CCL
CSC
x
Enumera e explica algúns exemplos da influencia do mundo clásico no noso país.
Webquest, guiada pola profesora.
20% 80% 20% x
x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN
CURSO 2021 2022
Páxina 36 de 83
aspectos da civilización actual.
UNIDADE 3: Grecia
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
b B3.1. O panteón grego e romano.
B3.1. Coñecer os principais deuses da mitoloxía grecolatina.
CCB3.1.1. Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu ámbito de influencia, explicando a súa xenealoxía e establecendo as relacións entre os diferentes deuses.
CD CCEC
CCL
x
Pode nomear coa súa denominación grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxía grecolatina, esfera de influencia e atributos.
Elaborar árbore xenealóxica de deuses e heroes.
20% 80% 20% x x
x
x
e a b ñ
B3.2. Mitos grecolatinos. Os heroes.
B3.2. Coñecer os mitos e os heroes grecolatinos, e establecer semellanzas e diferenzas entre os mitos e os heroes antigos e os actuais.
CCB3.2.1. Identifica dentro do imaxinario mítico deuses, semideuses e heroes, e explica os principais aspectos que os diferencian.
CCEC CD
CCL
x
Identifica deuses, semideuses e heroes e explica os aspectos que os diferencian.
Elaborar un esquema.
20% 80% 20% x x
x
x
l ñ
B3.3. Relixión grega. B3.3. Coñecer e comparar as características da relixiosidade e da relixión grega coas actuais.
CCB3.3.1. Enumera e explica as principais características da relixión grega, póndoas en relación con outros aspectos básicos da cultura helénica e establecendo comparacións con manifestacións
CSC CMCCT
CCEC
x
Enumera e explica sa principais características da relixión grega.
Completar táboa sobre relixión.
20% 80% 20% x
x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN
CURSO 2021 2022
Páxina 37 de 83
relixiosas propias doutras culturas.
g h ñ
B5.2. Sociedade en Grecia e Roma: clases sociais.
B5.2. Coñecer as características e a evolución das clases sociais en Grecia e Roma.
CCB5.2.1. Describe a organización das sociedades grega e romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cívicos da época e comparándoos cos actuais.
CSIEE CSC CCL
x
Describe a organización das sociedades grega e romana. Explica as características das clases sociais.
Elaborar esquema sobre a familia.
20% 80% 30% x x
x
x
h ñ o
B6.5. Composición e derivación culta de orixe grega e latina.
B6.6. Identificar a orixe grecolatina do léxico das linguas de España e doutras linguas modernas.
B6.6. Identifica a orixe grecolatina do léxico das linguas de España e doutras linguas modernas.
CCL CCA
x
Identifica a orixe grecolatina do léxico das linguas de España e doutras linguas.
Exercicio de léxico
50% 50% 10% x
x
UNIDADE 4: Roma
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
b B3.4. Relixión romana: culto público e privado.
B3.4. Explicar os fundamentos da relixiosidade romana e distinguir a relixión oficial das manifestacións do culto privado
CCB3.4.1. Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados, e explica os trazos que lles son propios.
CSC CMCCT
CCEC
x
Distingue a relixión oficial de Roma dos cultos privados.
Webquest sobre relixiosidade.
30% 50% 20% 25% x x
x
x x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN
CURSO 2021 2022
Páxina 38 de 83
UNIDADE 5: As etapas da vida
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
c ñ
B5.3. A familia en Grecia e Roma.
B5.3. Coñecer a composición da familia e os papeis asignados aos seus membros.
CCB5.3.1. Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros, identificando e explicando a través deles estereotipos culturais e
CSC CCL
x
Identifica e explica os papeis que desempeña dentro da familia cada un dos seus membros.
Elaborar esquema familia.
50% 50% 20% x x
x
x x
a B5.1. Organización política en Grecia e en Roma.
B5.1. Coñecer as características das principais formas de organización política presentes no mundo clásico, e establecer semellanzas e diferenzas entre elas.
CCB5.1.1. Nomea os principais sistemas políticos da antigüidade clásica e describe, dentro de cada un, a forma de distribución e o exercicio do poder, as institucións, o papel que estas desempeñan e os mecanismos de participación política.
CSC CCL
x
Nomea os principais sistemas políticos da antigüidade clásica e describe as súas formas de distribución, o exercicio de poder e as súas institucións.
Elborarar esquema político.
50% 50% 25% x x
x
x x
g h ñ
B5.2. Sociedade en Grecia e Roma: clases sociais.
B5.2. Coñecer as características e a evolución das clases sociais en Grecia e Roma
CCB5.2.2. Describe as principais características e a evolución dos grupos que compoñen as sociedades grega e romana.
CCL CSC
CCL x
Describe as principais características da s sociedades grega e romana.
Esquema sobre a familia.
50% 50% 25% x x
x
x
b e
B7.4. Traballos de investigación sobre a civilización clásica na nosa cultura.
B7.4. Realizar traballos de investigación sobre a pervivencia da civilización clásica na contorna, utilizando as tecnoloxías da información e a comunicación.
B7.4.1. Utiliza as tecnoloxías da información e a comunicación para recabar información e realizar traballos de investigación acerca da pervivencia da civilización clásica na nosa cultura
CD CAA
x
Utiliza as tecnoloxías da información para elaborar traballos de investigación sobre a civilización clásica na nosa cultura.
Traballo para expoñer en clase
50% 50% 25%
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN
CURSO 2021 2022
Páxina 39 de 83
comparándoos cos actuais.
h ñ o
B6.5. Composición e derivación culta de orixe grega e latina.
B6.6. Identificar a orixe grecolatina do léxico das linguas de España e doutras linguas modernas.
CCB6.6.1. Recoñece e explica o significado dalgúns dos helenismos e latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.
CCL CCA
x
Recoñece e explica o significado dalgúns helenismos e latinismos máis frecuentes.
Exercicios de etimoloxía, derivación e composición.
20% 80% 40% x
x
e ñ o
B6.6. Latinismos, palabras patrimoniais, cultismos e semicultismos.
B6.7. Distinguir e identificar latinismos, cultismos, semicultismos e termos patrimoniais.
CCB6.7.2. Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.
CD CCL
x
Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual.
Exercicios de etimoloxía.
20% 80% 40% x
x
UNIDADE 6: A vida cotiá
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
m
B5.4. Vida cotiá en Grecia e Roma: vivenda, hixiene, alimentación, vestimenta e traballo.
B5.4. Coñecer os trazos máis salientables da vida cotiá en Grecia e Roma.
CCB5.4.1. Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.
CD CAA
CSC
CMCCT
CCL
x
Identifica e describe os tipos de vivenda, o modo de alimentación, os hábitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.
Obtención de información a través de internet.
50,00% 50,00% 50% x x
x
x x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN
CURSO 2021 2022
Páxina 40 de 83
CCB5.4.2. Identifica e describe formas de traballo e relaciónaas cos coñecementos científicos e técnicos da época, e explica a súa influencia no progreso da cultura occidental.
CAA
CMCCT
CSC
CCL
x
Identifica e describe formas de traballo e explica a súa influencia no progreso de occidente.
Elaborar un traballo monográfico sobre a vestimenta. 50,00% 50,00% 50% x x
x
x x
UNIDADE 7: Deporte e ocio
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
l ñ
B4.4. Enxeñería romana: obras públicas e urbanismo. Vías romanas.
B4.4. Coñecer as creacións urbanísticas romanas, así como a súa rede viaria.
CCB4.4.1. Describe as características, os principais elementos e a función das grandes obras públicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a súa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a súa influencia en modelos urbanísticos posteriores
CSC CMCCT
CD
CCEC
x
Describe as características das grandes obras públicas romanas, explicando a súa importancia e influencia en modelos urbanísticos posteriores.
Elaborar un traballo sobre monumentos romanos.
80% 20% 35% x x
x
x
d B5.5. Espectáculos públicos en Grecia e Roma.
B5.5. Identificar as principais formas de lecer da antigüidade.
CCB5.5.1. Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana, analizando a súa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a súa función no desenvolvemento da identidade social.
CSIEE CAA
CSC
CCL x
Describe as principais formas de lecer das sociedades grega e romana.
Webquest con preguntas guiadas.
20% 70% 10% 30% x x
x
x
ñ B5.5. Os espectáculos públicos en Grecia e Roma.
B5.6. Relacionar e establecer semellanzas e
CCB5.6.1. Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olímpicos, comparándoos e
CD CAA
x
Explica a orixe e natureza dos Xogos Olímpicos.
Ler texto sobre xogos olímpicos e
20% 80% 35% x x
x
x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN
CURSO 2021 2022
Páxina 41 de 83
diferenzas entre as manifestacións deportivas da Grecia Clásica e as actuais.
destacando a súa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes
CSC
responder ás preguntas.
UNIDADE 8: A creación artística
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
ñ o
B2.1. Marco histórico da civilización grega: das civilizacións minoica e micénica ao mundo helenístico. B2.2. Marco histórico da
civilización romana:
Monarquía, República e
Imperio.
B2.3. Coñecer as características fundamentais da romanización de Hispania e Gallaecia.
CCB2.3.1. Explica a romanización de Hispania e Gallaecia, describindo as súas causas e delimitando as súas fases.
CCEC CAA
CSC
CCL
x
Explica a romanización de Hispania e Gallaecia,
Elaboración dun esquema.
50% 50% 10% x x
x
x
CCB2.3.2. Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e Gallaecia, sinalando a súa influencia na historia posterior do noso país.
CSC
CAA
CCEC
CCL x
Enumera e explica con exemplos os aspectos fundamentais do proceso da romanización de Hispania e Gallaecia.
Principais monumentos da Hispania romana.
50% 50% 10% x x
x
x
l b
B4.1. Fundamentos da arte clásica.
B4.1. Coñecer as características fundamentais da arte clásica e relacionar manifestacións
CCB4.1.1. Recoñece os trazos básicos da arte clásica nas manifestacións artísticas antigas e actuais.
CD CCEC
CMCCT
x
Recoñece os trazos básicos da arte clásica.
Visita virtual ó British Museum
20% 80% 20% x x
x
x x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DE LATÍN
CURSO 2021 2022
Páxina 42 de 83
artísticas actuais cos seus modelos clásicos.
CCB4.1.2. Realiza eixes
cronolóxicos e sitúa
neles aspectos
relacionados coa arte
grecolatina,
asociándoos a outras
manifestacións
culturais ou a fitos
históricos.
CD
CCEC
x
Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles aspectos relacionados coa arte grecolatina.
Elaborar eixe cronolóxico.
20 %
80 %
20%
X
X
X
X
X
l B4.2. Arquitectura en Grecia e Roma: tipos de edificios e ordes arquitectónicas.
B4.2. Identificar as características máis salientables da arquitectura grecorromana en relación cos edificios máis singulares.
CCB4.2.1. Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectónica á que pertencen distintos monumentos, para razoar a súa resposta.
CCEC CMCCT
CD
x
Recoñece as características esenciais das arquitecturas grega e romana.
Obtención de información a través de internet
20% 80% 20% x x
x
x x
l n ñ
B.7.1. Civilización grecolatina nas artes e na organización social e política actual.
B7.1. Recoñecer a presenza da civilización clásica nas artes e na organización social e política.
CCB7.1.1. Sinala e describe algúns aspectos básicos da cultura e a civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade, demostrando a súa vixencia nunha e noutra época mediante exemplos.
CCL CAA
x
Sinala e describe aspectos básicos da cultura e civilización grecolatina que perviviron ata a actualidade.
20% 80% 20% x x
x
x x
LENDA COMPETENCIAS LENDA TRANSVERSAIS CCL Comunicación lingüística. CL Comprensión lectora. CMCCT Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía. EOE Expresión oral e escrita. CD Competencia dixital. CA Comunicación audiovisual. CAA Competencia aprender a aprender. TIC Tecnoloxías da información e da comunicación. CSC Competencias sociais e cívicas. EMP Emprendemento. CSIEE Sentido de iniciativa e espírito emprendedor. EC Educación cívica. CCEC Conciencia e expresións culturais. PV Prevención da violencia. EV Educación e seguridade viaria.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2020- 2021
Páxina 43 de 83
Unidades didácticas Latín 1º de Bacharelato
UNIDADE 1: A fundación de Roma.
UNIDADE 2: A República.
UNIDADE 3: O Imperio.
UNIDADE 4: A cidade.
UNIDADE 5: A relixión
UNIDADE 6: O exército.
UNIDADE 7: Roma en Hispania.
Temporalización
UNIDADE 1 : A fundación de Roma
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
g
B1.2. O indoeuropeo. Linguas indoeuropeas e familias lingüísticas.
B1.2. Identificar o indoeuropeo como a lingua nai da maioría das linguas faladas en Europa hoxe en día.
LA1B1.2.1. Define o indoeuropeo e recoñece as linguas indoeuropeas e as súas familias, e delimita nun mapa a zona de orixe e as zonas de expansión.
CD CAA
x
Define o indoeuropeo e recoñece as linguas indoeuropeas e as súas familias, e delimita nun mapa a zona de orixe e as zonas de expansión.
Buscar información en Internet sobre o indoeuropeo.
50,00% 50,00% 10,00% x x
x
n
B1.2. O indoeuropeo. Linguas
B1.3. Agrupar as linguas indoeuropeas en
LA1B1.3.1. Identifica as linguas que se falan
CSC CCEC
x
Identifica as linguas que se falan
Elaborar mapa de linguas.
50,00% 50,00% 10,00% x x
1º BACH
1ª AVALIACIÓN
(29-nov-2 decembro)
2ª AVALIACIÓN
(10 marzo)
3ª AVALIACIÓN
(6 xuño)
3 UNIDADES:
38-40 sesións)
2 UNIDADES:
(41 sesións)
2 UNIDADES:
(42 sesións)
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 44 de 83
indoeuropeas e familias lingüísticas.
familias lingüísticas e localizalas nun mapa.
actualmente en Europa, diferenciando pola súa orixe entre indoeuropeas e non indoeuropeas, clasifica as primeiras en familias lingüísticas e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.
actualmente en Europa, diferenciando en indoeuropeas e non indoeuropesas.
n p
B1.3. Linguas de España: linguas romances e non romances.
B1.4. Coñecer as orixes das linguas faladas en España, clasificalas e localizalas nun mapa, e delimitar o marco xeográfico das linguas romances faladas no mundo, recoñecendo as súas características.
LA1B1.4.1. Identifica as linguas que se falan en España, diferenciando pola súa orixe romances e non romances, localiza nun mapa as zonas onde se utilizan, delimita o marco xeográfico das linguas romances faladas no mundo e recoñece as súas características.
CSC CCEC
x
Identifica as linguas que se falan en España, diferenciando pola súa orixe romances e non romances, delimita o marco xeográfico das linguas romances faladas no mundo e recoñece as súas características.
Elaborar mapa de linguas.
50,00% 50,00% 10,00% x x
e
B2.3. Pronuncia do latín: tipos.
B2.4. Coñecer e aplicar con corrección as normas básicas da pronuncia en latín e distinguir os seus tipos.
LAT1B2.4.1. Le con pronuncia e acentuación correctas textos latinos, identificando e reproducindo exemplos de diferentes tipos de pronuncia.
CCL
x
Le con pronuncia e acentuación correctas textos latinos.
Lectura de textos.
50, 00%
50,00% 5,00% x x
d
B3.1. Formantes das palabras.
B3.1. Coñecer, identificar e distinguir os formantes das palabras.
LA1B3.1.1. Descompón palabras nos seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e morfemas, e servíndose destes para identificar desinencias e explicar o concepto
CMCCT CCL
x
Descompón palabras nos seus formantes, sinalando e diferenciando lexemas e morfemas, e servíndose destes para identificar desinencias e
Exercicios de derivación e composición.
50,00% 50,00% 10,00% x x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 45 de 83
de flexión e paradigma.
explicar o concepto de flexión e paradigma.
g
B3.2. Tipos de palabras: variables e invariables.
B3.2. Distinguir os tipos de palabras a partir do seu enunciado.
LA1B3.2.1. Distingue palabras variables e invariables, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.
CAA CCL
x
Distingue palabras variables e invariables.
Clasificar palabras dun texto.
50,00% 50,00% 10,00% x x
e
B4.2. Casos latinos.
B4.2. Coñecer os nomes dos casos latinos,
identificar as
principais
funcións que
realizan na
oración e saber
traducir os casos
á lingua materna
adecuadamente.
LA1B4.2.1. Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal e pronominal latina, explica as
súas funcións
dentro da oración e
ilustra con
exemplos a forma
axeitada de
traducilos.
CAA CCL
x
Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexión nominal e pronominal latina, explica as súas funcións dentro da oración e ilustra con exemplos a forma axeitada de traducilos.
Completar táboa sobre os casos.
20,00% 80,00% 30,00% x x
a i
l
g
p
B5.1. Períodos da historia de Roma.
B5.1. Coñecer os feitos históricos das etapas da
historia de
Roma,
encadralos no
seu período
correspondente
e realizar eixes
cronolóxicos.
LA1B5.1.2. Distingue as etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveñen no paso de unhas a outras.
CCEC CCL
CSC
x
Distingue as etapas da historia de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as súas circunstancias.
Elaborar eixe cronolóxico.
50,00% 50,00% 15,00% x x
x
x
UNIDADE 2 : A República
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 46 de 83
d
g
p
h
B1.4. Orixe, evolución
e etapas do
latín. Palabras
patrimoniais,
cultismos
e semicultismos.
B1.5. Distinguir
as principais
etapas na
evolución do
latín e
recoñecer e
identificar
palabras
patrimoniais,
cultismos e
semicultismos.
LA1B1.5.1. Distingue e delimita as etapas do latín, recoñece e distingue a partir do étimo latino cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, e explica as evolucións que se producen nun caso e no outro.
CCL CAA
CMCCT
x
Distingue e delimita as etapas do latín, recoñece e distingue a partir do étimo latino cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, e explica as evolucións que se producen nun caso e no outro.
Situar en táboa características de cada etapa.
50,00% 50%% 10,00% x x
i
l
B3.3. Concepto de
declinación e
conxugación.
B3.3.
Comprender o
concepto de
declinación e
conxugación.
LA1B3.3.1. Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría, explicando e ilustrando con exemplos as características que diferencian os conceptos de declinación e conxugación.
CAA CCL
CD
x
Declina e/ou conxuga correctamente palabras propostas segundo a súa categoría.
Exercicios de declinación.
80,00% 20,00% 30,00% x x
d
g
B3.5. Flexión verbal.
B3.5. Coñecer
as
conxugacións,
encadrar os
verbos dentro
da súa
conxugación,
enuncialos e
conxugalos
correctamente.
LA1B3.5.1. Clasifica verbos segundo a súa conxugación partindo do seu enunciado e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.
CAA CCL
x
Clasifica verbos segundo a súa conxugación partindo do seu enunciado e describe os trazos polos que se recoñecen os modelos de flexión verbal.
Identificación de formas verbais.
80,00% 20,00% 30,00% x x
d
B4.4. Oración simple: oracións atributivas e predicativas.
B4.4. Recoñecer e clasificar os tipos de
oración simple.
LA1B4.4.1. Compara e clasifica tipos de oracións simples, e identifica e explica en cada caso as súas características.
CMCCT CCL
x
Compara e clasifica tipos de oracións simples e explica as súas características.
Recoñecer modelos de oracións.
50,00% 50,00% 10,00% x x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 47 de 83
a c
B5.3. Organización política e social de Roma.
B5.4. Coñecer a organización política e social de Roma e recoñecer o seu mantemento actual.
LA1B5.4.1. Describe os elementos que caracterizan as sucesivas formas de organización do sistema político romano.
CSIEE CSC
CSIEE CSC
x
Describe os elementos que caracterizan as sucesivas formas de organización do sistema político romano.
Relacionar cada maxistratura coa súa función. 20,00% 60,00% 20,00% 20,00% x x
UNIDADE 3 : O Imperio
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
d
g
p
h
B1.4. Orixe,
evolución e etapas
do
latín. Palabras
patrimoniais,
cultismos
e semicultismos.
B1.5. Distinguir
as principais
etapas na
evolución do
latín e
recoñecer e
identificar
palabras
patrimoniais,
cultismos e
semicultismos.
LA1B1.5.3. Demostra a presenza do latín no século XXI en campos como a ciencia, a cultura, a publicidade, os medios de comunicación, internet e as redes sociais.
CMCCT CD
CCEC
x
Demostra a presenza do latín no século XXI en campos como a ciencia, a cultura, a publicidade, os medios de comunicación, internet e as redes sociais.
Obtención de información en Internet.
50% 50% 10% x x
x
g
d
B3.4. Flexión
nominal e
pronominal:
substantivos,
adxectivos e
pronomes.
B3.4. Coñecer
as
declinacións,
encadrar as
palabras
dentro da súa
categoría e
declinación,
enuncialas
e declinalas
correctamente.
LA1B3.4.2. Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.
CCL
x
Declina palabras e sintagmas en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexión correspondente.
Concordar cada adxectivo co substantivo.
20% 80% 20% x x
d
g
B3.5. Flexión verbal.
B3.5. Coñecer
as
conxugacións,
encadrar os
LA1B3.5.2. Coñece e identifica as formas que compoñen o enunciado dos
CCL
x
Coñece e identifica as formas que compoñen o enunciado dos verbos de paradigmas
Recoñecer modelos de conxugación. 20% 80% 20% x x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 48 de 83
verbos dentro
da súa
conxugación,
enuncialos e
conxugalos
correctamente.
verbos de paradigmas regulares e recoñece
a partir destas os
modelos de
conxugación.
regulares e recoñece a
partir destas os
modelos de
conxugación.
i
B4.1. Elementos da
oración.
B4.1. Coñecer
e analizar as
funcións das
palabras na
oración.
LA1B4.1.1. Analiza morfoloxicamente e sintacticamente frases e textos de dificultade graduada, identificando correctamente as categorías gramaticais presentes nas palabras con flexión e explicando as funcións que realizan na oración.
CMCCT CCL
x
Analiza morfoloxicamente e sintacticamente frases de dificultade graduada,identificando correctamente as categorías gramaticais e as funcións que realizan na oración.
Análise morfosintáctica. Traducir un texto.
20% 80% 20% x x
a
c
B5.3. Organización
política e social de
Roma.
B5.4. Coñecer a
organización
política e social
de Roma e
recoñecer o
seu
mantemento
actual.
LA1B5.4.2. Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes
aspectos cos valores
cívicos existentes na
época e
comparándoos cos
actuais.
CSIEE CD
CSC
CCL
x
Describe a organización e a evolución da sociedade romana, explicando as características das clases sociais e compáraas coas actuais.
Ler texto sobre a escravitude e responder ás preguntas.
50% 50%
10%
g
e
B7.4. Locucións
latinas de uso actual
B7.5. Coñecer
o significado
das
principais
locucións
latinas de uso
actual e saber
empregalas
nun contexto
axeitado.
LA1B7.5.1. Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual e sabe empregalas no seu contexto adecuado cando se expresa na súa propia lingua.
CCL CCL
x
Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual e sabe empregalas no seu contexto adecuado cando se expresa na súa propia lingua.
Completar oracións co latinismo adecuado.
80% 20% 20% X x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 49 de 83
UNIDADE 4 : A cidade
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
g
d
B3.4. Flexión nominal e
pronominal:
substantivos, adxectivos
e pronomes.
B3.4. Coñecer
as
declinacións,
encadrar as
palabras
dentro da súa
categoría e
declinación,
enuncialas
e declinalas
correctamente.
LA1B3.4.1. Enuncia e declina correctamente substantivos, adxectivos e pronomes en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e a súa declinación.
CCL
x
Enuncia e declina correctamente substantivos, adxectivos e pronomes en latín, distinguíndoos a partir do seu enunciado e clasificándoos segundo a súa categoría e a súa declinación.
Exercicios de declinación.
10% 80% 10% a. 30% x x
g
B4.5. Oración
composta:coordinación e
subordinación.
B4.5. Distinguir
as oracións
simples
das compostas
e, dentro
destas últimas,
as coordinadas
das
subordinadas.
LA1B4.5.1. Distingue as oracións simples das compostas e, dentro destas últimas, as coordinadas das subordinadas, os
seus tipos e os nexos
que as caracterizan, e
sinala exemplos que
expliquen en cada caso
as súas características.
CAA CCL
x
Distingue as oracións simples das compostas e, dentro destas, as coordinadas das subordinadas, os seus tipos e nexos.
Análise sintáctica e tradución.
10%
50%
10%
10%
x x
n
B5.5. Arte romana.
B5.8. Coñecer
as
características
fundamentais
da arte romana
e describir
algunhas das
súas
manifestacións
máis
importantes.
LA1B5.8.1. Describe as principais manifestacións escultóricas e pictóricas da arte romana, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a súa cronoloxía aproximada.
CCEC CD
x
Describe as principais manifestacións escultóricas e pictóricas da arte romana, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo.
Búsqueda de información en internet.
70% 30% 20% X X
x
e
B6.1. Análise fonética,
morfolóxica,
B6.1. Coñecer
e aplicar os
LA1B6.1.1. Utiliza adecuadamente a análise fonética,
CCL CAA
x
Utiliza adecuadamente a análise
Análise sintáctica e tradución.
20% 80% 30% X X
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 50 de 83
sintáctica e semántica.
coñecementos
fonolóxicos,
morfolóxicos,
sintácticos e
léxicos da
lingua latina
para a
interpretación,
a tradución e a
retroversión de
textos de
dificultade
progresiva.
morfolóxica, sintáctica e semántica de textos de dificultade graduada, para efectuar correctamente a súa tradución ou retroversión.
fonética, morfolóxica, sintáctica e semántica de textos de dificultade graduada, para efectuar correctamente a súa tradución
d
p
B7.2. Composición e
derivación culta.
Lexemas, prefixos e
sufixos.
B7.2. Distinguir
e coñecer o
significado dos
principais
prefixos e
sufixos que
interveñen na
composición e
na derivación
culta.
LA1B7.2.1. Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.
CMCCT CCL
x
Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.
Identificación de prefixos e sufixos.
50%
50%
10%
x x
UNIDADE 5 : A relixión
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
l
d
B3.5. Flexión verbal.
B3.6. Analizar o
funcionamento
dos temas
verbais latinos
de presente e de
perfecto, e
recoñecer as
formas dos
tempos verbais
formados a
partir deles,
tanto en voz
LA1B3.6.1. Explica o uso dos temas verbais latinos, identificando correctamente as formas derivadas de cada un.
CAA CCL
x
Explica o uso dos temas verbais latinos, identificando correctamente as formas derivadas de cada un.
Cambiar formas verbais de activa a pasiva.
10% 80% 10% 30% x x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 51 de 83
activa como en
voz pasiva.
g
B4.3. Concordancia.
B4.3. Recoñecer
as regras de
concordancia na
lingua latina e a
súa
correspondencia
no galego e no
castelán.
LA1B4.3.1. Recoñece nos textos as regras e a concordancia latina, e redacta en lingua latina pequenas frases, onde practica o seu uso.
CCL
x
Recoñece nos textos as regras e a concordancia latina, e redacta en lingua latina pequenas frases, onde practica o seu uso.
Declinación e concordancia
20%
50% 30%
20%
x x
n
B5.4. Mitoloxía e
relixión. Ritos
funerarios.
B5.5. Coñecer os
principais
deuses,
semideuses e
heroes da
mitoloxía
grecolatina.
LA1B5.5.1. Identifica os principais deuses, semideuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o ámbito de influencia, explica a súa xenealoxía e establece relacións entre os deuses.
CCEC CD
x
Identifica os principais deuses, semideuses e heroes da mitoloxía grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o ámbito de influencia.
Elaborar árbore xenealóxica de deuses e heroes.
80% 10% 10% 30% x x
d
p
B7.2. Composición e
derivación culta.
Lexemas, prefixos e
sufixos.
B7.2. Distinguir
e coñecer o
significado dos
principais
prefixos e
sufixos que
interveñen na
composición e
na derivación
culta.
LA1B7.2.1. Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.
CMCCT CCL
x
Identifica e explica os principais prefixos e sufixos, analizando o seu mantemento na propia lingua.
Identificación de prefixos e sufixos.
50% 40% 10% 20% x X
UNIDADE 6 : O exército
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 52 de 83
g
B3.5. Flexión verbal.
B3.7.
Diferenciar
formas
persoais e
non persoais
do verbo, e
recoñecer
as categorías
gramaticais
presentes
en cada unha.
LA1B3.7.1. Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define
criterios para
clasificalas.
CAA CCL
x
Distingue formas persoais e non persoais dos verbos.
Exercicios de flexión verbal
10% 50% 40% 20% x x
e
d
p
B3.5. Flexión verbal.
B3.8. Traducir
ao galego e ao
castelán as
formas verbais
latinas, e
comparar os
sistemas
verbais.
LA1B3.8.1. Traduce correctamente ao galego e ao castelán formas verbais latinas, e compara os tempos e os modos verbais presentes no latín cos do galego e os do castelán.
CCL CAA
x
Traduce correctamente ao galego e ao castelán formas verbais latinas.
Cambiar formas verbais de tempos e tradución.
10% 50% 40% 20% x x
e
B4.6. Construcións de
infinitivo e de participio.
B4.6. Coñecer
as funcións das
formas non
persoais nas
oracións:
infinitivo e
participio.
LA1B4.6.1. Identifica as funcións que realizan as formas non persoais (infinitivo e participio) dentro da oración e compara
exemplos do seu uso.
CAA CCL
x
Identifica as funcións que realizan as formas non persoais (infinitivo e participio) dentro da oración.
Identificar infinitivos e participios dun texto.
10% 50% 40% 20% x x
e
B4.6. Construcións de
infinitivo e de participio.
B4.7.
Identificar,
distinguir e
traducir
correctamente
as construcións
de infinitivo e
participio máis
frecuentes.
LA1B4.7.1. Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo e participio máis frecuentes, en relación con construcións análogas noutras linguas que coñece.
CCL
x
Recoñece, analiza e traduce correctamente as construcións de infinitivo e participio máis frecuentes.
Traducir oracións que teñen infinitivos e participios.
10% 50% 40% 20% x x
a
B5.7. O exército.
B5.10.
Describir a
estrutura e o
funcionamento
do exército
romano,
LA1B5.10.1. Enumera os elementos que compoñen a estrutura do exército romano e explica o seu funcionamento, atendendo á súa
CSC CMCCT
x
Enumera os elementos que compoñen a estrutura do exército romano e
Completar táboa sobre exército romano.
50%
50% 20% x x
x
x x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 53 de 83
e distinguir as
etapas na súa
evolución.
evolución ao longo dos períodos históricos.
explica o seu funcionamento
UNIDADE 7 : Roma en Hispania
Temporalización Instrumentos de avaliación Temas transversais
Obx. Contidos Criterios de avaliación
Estándares de avaliación
Comp. clave
1ª AV
2ª AV
3ª AV
Grao mínimo de consecución
Actividades OB PE PO RU CC Cualificación CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
d
g
B3.5. Flexión verbal.
B3.5. Coñecer
as
conxugacións,
encadrar os
verbos dentro
da súa
conxugación,
enuncialos e
conxugalos
correctamente.
LA1B3.5.3. Conxuga os tempos verbais máis frecuentes en voz activa e pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.
CCL
x
Conxuga os tempos verbais máis frecuentes en voz activa e pasiva, aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.
Exercicios de flexión verbal
10% 90% 25% x x
l
d
B3.5. Flexión verbal.
B3.6. Analizar o
funcionamento
dos temas
verbais latinos
de presente e
de perfecto, e
recoñecer as
formas dos
tempos verbais
formados a
partir deles,
tanto en voz
activa como en
voz pasiva.
LA1B3.6.2. Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.
CD CCL
x
Cambia de voz as formas verbais identificando e manexando con seguridade os formantes que expresan este accidente verbal.
Exercicios de flexión verbal
10% 90% 25% x x
h
a
p
B5.2. Romanización de
Hispania e da
Gallaecia.
B5.2. Coñecer
os feitos
históricos
principais da
romanización
de Hispania e
LA1B5.2.1. Explica a romanización de Hispania e da Gallaecia, describe as súas causas e delimita as súas fases.
CMCCT CCL
CSC
CCEE
x
Explica a romanización de Hispania e da Gallaecia.
Búsqueda de información en internet.
20% 50% 30% 10% x x
x
x x
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 54 de 83
da Gallaecia, e
realizar eixes
cronolóxicos.
LA1B5.2.2. Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e da Gallaecia, e sinala a súa influencia na historia posterior.
CSC CD
CCL
x
Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanización de Hispania e da Gallaecia.
Principais
monumentos
da Hispania
Romana
20% 50% 30% 10% x x
x
x x
n
p
B5.2. Romanización de
Hispania e da
Gallaecia.
B5.3.
Recoñecer as
pegadas da
romanización
nos principais
depósitos
arqueolóxicos
e museos.
LA1B5.3.1. Identifica e sinala nun mapa os restos arqueolóxicos máis salientables da romanización de Hispania e da Gallaecia, e descobre e relaciona as pezas arqueolóxicas romanas dos museos cos coñecementos adquiridos.
CAA CMCCT
CD
CCEC
CD
x
Identifica e sinala nun mapa os restos arqueolóxicos máis salientables da romanización de Hispania e da Gallaecia.
Elaborar mapa arqueolóxico de Hispania e Gallaecia
20% 50% 30% 10% x x
x
x x
g
e
B7.4. Locucións latinas
de uso actual
B7.5. Coñecer
o significado
das
principais
locucións
latinas de uso
actual e saber
empregalas
nun contexto
axeitado.
LA1B7.5.1. Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual e sabe empregalas no seu contexto adecuado cando se expresa na súa propia lingua.
CCL CCL
x
Coñece o significado das principais locucións latinas de uso actual e sabe empregalas no seu contexto adecuado cando se expresa na súa propia lingua.
Escribir oracións con latinismos
80% 20% 20% x x
LENDA COMPETENCIAS LENDA TRANSVERSAIS CCL Comunicación lingüística. CL Comprensión lectora. CMCCT Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía. EOE Expresión oral e escrita. CD Competencia dixital. CA Comunicación audiovisual. CAA Competencia aprender a aprender. TIC Tecnoloxías da información e da comunicación. CSC Competencias sociais e cívicas. EMP Emprendemento. CSIEE Sentido de iniciativa e espírito emprendedor. EC Educación cívica.
CCEC Conciencia e expresións culturais. PV Prevención da violencia. EV Educación e seguridade viaria.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 55 de 83
LATÍN 2º BACH Distribución de contidos por trimestres:
LINGUA LITERATURA LÉXICO
1º
Trim
est
re (
29
NO
V-
42
SES
ION
ES)
1 Revisión da morfoloxía (I):
-Sistema nominal, pronominal e formas verbais persoais.
O dicionario: instrucións de uso
Visión xeral da Literatura Latina: épocas, xéneros e autores
Topónimos (I): de A Coruña a Bembibre
Latinismos (I): de A posteriori a Ave Caesar, morituri te salutant
2 Revisión da morfoloxía e ampliación dos contidos que quedaron sen ver no curso anterior 2019-2020 (II):
- As formas nominais do verbo: infinitivo, participio, xerundio e xerundivo
Normas xerais para a tradución de textos
A historiografía: Tito Livio e outros
Topónimos (II): de Bierzo a Castrelo
Latinismos (II): de Bis a Cum laude
3 Sintaxe latina
- Os casos e as súas funcións.
Tradución de texto en prosa: Eutropio (I)
A oratoria: Cicerón Topónimos (III): de Cebreiro a Córdoba
Latinismos (III): de Curriculum vitae a Errare humanum est
4 Sintaxe latina:
- As construcións de infinitivo, participio, xerundio e xerundivo
Tradución de texto en prosa: Eutropio (II)
Topónimos (IV): de Couto a Fondevila
Latinismos (IV): de Et cetera a Habeas corpus
2º T
rim
estr
e (
7 M
AR
-41
SES
ION
ES 5 As oracións simples
Tradución de texto poético: Fedro (I)
O teatro en Roma: a traxedia e a comedia (Plauto)
Topónimos (V): de Fonsagrada a Lavacolla
Latinismos (V): de Habent sua fata libelli a In aeternum
6 Conceptos de coordinación e subordinación
Tradución de texto poético: Fedro (II)
Topónimos (VI): de León a Milladoiro
Latinismos (VI): de In albis a In situ
Composición e derivación (I):
7 Grupos oracionais: tipos
Tradución de texto en prosa: Eutropio (III)
Topónimos (VII): de Mondoñedo a Oseira
Latinismos (VII): de Intelligentibus pauca a Manu militari
8 Oracións complexas:
- As substantivas.
Tradución de texto en prosa: Eutropio (IV)
A poesía épica: Virxilio e Ovidio
Topónimos (VIII): de Ourantes a Pereira
Latinismos (VIII): de Mare magnum a Noli me tangere
3º T
rim
estr
e (
18 M
AIO
- 3
7 SE
SIO
NES
) 9 Oracións complexas:
- As adxectivas ou de relativo.
Tradución de texto poético: Fedro (III)
Topónimos (IX): de Poio a Portomarín
Latinismos (IX): de Non plus ultra a Per se
10 Oracións complexas:
-Modais-comparativas e consecutivas
Tradución de texto poético: Fedro (IV)
A poesía lírica: Catulo e Horacio. A elexía amorosa
Topónimos (X): de Ribadavia a Seixo
Latinismos (X): de Post data a Sic transit gloria mundi
Composición e derivación (II):
11 Oracións complexas:
- Temporais, finais e causais
Tradución de texto en prosa: Eutropio (V)
Topónimos (XI): de Sobrado a Vilaboa
Latinismos (XI): de Sine cura a Tempus fugit
12 Oracións complexas:
- Concesivas e condicionais.
Tradución de texto poético: Fedro (V)
Outros xéneros: a fábula, a sátira, o epigrama, a poesía didáctica
Topónimos (XII): de Vilachá a Zaragoza
Latinismos (XII): de Totum revolutum a Vox populi
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 56 de 83
Criterio de avaliación Estándares Grao mínimo para superar a área Indicador mínimo de logro
T 1
T 2
T 3
CRITERIOS PARA A CUALIFICACIÓN
C.C. Instrumentos de avaliación / Procedementos de avaliación (%)*
LA-B1.1 2º-LA2B1.1.1 - Recoñece e distingue a partir do étimo latino termos patrimoniais, semicultismos e cultismos, e explica as evolucións que se producen nun e noutro caso.
Recoñece e distingue a partir do étimo latino termos patrimoniais, semicultismos e cultismos, e explica as evolucións que se producen nun e noutro caso
X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.
CCL CAA CCEC
LA-B1.2
2º-LA2B1.2.1 - Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución, e recoñece palabras da súa lingua que sufriron procesos de evolución semántica, valorando a relación co significado orixinal do étimo latino.
Realiza evolucións de termos latinos ao galego e ao castelán, aplicando as regras fonéticas de evolución
X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.
CCL CMCT CCL CCEC
LA-B1.2 2º-LA2B1.2.2 - Explica o proceso de evolución de termos latinos ás linguas romances, sinalando cambios fonéticos comúns a distintas linguas dunha mesma familia, e ilustralo con exemplos.
Explica o proceso de evolución de termos latinos ás linguas romances, sinalando cambios fonéticos comúns
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase (70%). Proba de interpretación de datos (30%).
CD CCL CAA
LA-B2.1 2º-LA2B2.1.1 - Nomea e describe as categorías, e sinala os trazos que as distinguen.
- Nomea e describe as categorías, e sinala os trazos que as distinguen
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas(80%).Proba de interpretación de datos(20%)
CAA CCL
LA-B2.2 2º-LA2B2.2.1 - Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, diferenciando lexemas e morfemas, e procurando exemplos noutros termos nos que estean presentes.
- Identifica e distingue en palabras propostas os seus formantes, diferenciando lexemas e morfemas
X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.
CMCT CCL
LA-B2.3 2º-LA2B2.3.1 - Analiza morfoloxicamente palabras presentes nun texto latino, identifica correctamente os seus formantes e sinala o seu enunciado.
Analiza morfoloxicamente palabras presentes nun texto latino, identifica correctamente os seus formantes e sinala o seu enunciado
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas (50%). Proba de interpretación de datos (50%).
CMCT CCL
LA-B2.4 2º-LA2B2.4.1 - Identifica con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.
Identifica con seguridade e axudándose do dicionario calquera tipo de formas nominais e pronominais, declínaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno do alumno(30%) Proba aberta.(70%)
CD CCL CAA
LA-B2.4 2º-LA2B2.4.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía nominal e pronominal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.
Aplica os seus coñecementos da morfoloxía nominal e pronominal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno do alumno (30%). Proba obxectiva(70%)
CCL CAA
LA-B2.5 2º-LA2B2.5.1 - Identifica con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente en galego e en castelán.
Identifica con seguridade e axudándose co dicionario calquera tipo de formas verbais, conxúgaas e sinala o seu equivalente
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase (30%). Proba obxectiva (Análise e tradución de textos 70%)
CD CAA CCL
LA-B2.5 2º-LA2B2.5.2 - Aplica os seus coñecementos da morfoloxía verbal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario.
Aplica os seus coñecementos da morfoloxía verbal latina para realizar traducións e retroversións, axudándose do dicionario
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)
CCL CAA CD
LA-B3.1 2º-LA2B3.1.1 - Utiliza axeitadamente a análise da sintaxe nominal e pronominal dun texto para efectuar correctamente a súa tradución.
Utiliza axeitadamente a análise da sintaxe nominal e pronominal dun texto para efectuar correctamente a súa tradución.
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as.Probas específicas INSTRUMENTOS: Caderno de clase (30%). Proba especiífica (tradución de textos) 70%
CCL CAA
LA-B3.2 2º-LA2B3.2.1 - Recoñece, distingue e clasifica os tipos de oracións e as Recoñece, distingue e clasifica os tipos de oracións X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas CCL CAA
TEMPORALIZACIÓN, PONDERACIÓN E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN DOS ESTÁNDARES DO CURSO
CURSO Latín II
NIVEL 2º BACHARELATO ÁREA Latín (LA)
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 57 de 83
construcións sintácticas latinas, e relaciónaas con construcións análogas existentes noutras linguas que coñeza.
e as construcións sintácticas latinas, e relaciónaas con construcións análogas existentes noutras linguas
específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)
LA-B3.3 2º-LA2B3.3.1 - Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua latina, e relaciónaos para traducilos cos seus equivalentes en galego e en castelán.
Identifica na análise de frases e textos de dificultade graduada elementos sintácticos propios da lingua latina, e relaciónaos para traducilos cos seus equivalentes en galego e en castelán.
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)
CCL CAA
LA-B3.4
2º-LA2B3.4.1 - Define e comprende os conceptos de oración composta, coordinación e subordinación, sinala exemplos nos textos e recoñece os tipos de oracións compostas, tanto coordinadas como subordinadas, así como os nexos que as caracterizan.
Define e comprende os conceptos de oración composta, coordinación e subordinación, sinala exemplos nos textos e recoñece os tipos de oracións compostas, tanto coordinadas como subordinadas, así como os nexos que as caracterizan.
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)
CAA CCL
LA-B3.5 2º-LA2B3.5.1 - Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións.
Identifica formas non persoais do verbo en frases e textos, tradúceas correctamente e explica as súas funcións.
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)
CCL CAA
LA-B4.1 2º-LA2B4.1.1 - Nomea os aspectos máis salientables referentes á transmisión dos textos clásicos ao longo do tempo.
Nomea os aspectos máis salientables referentes á transmisión dos textos
X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Investigacións.
CCEC CMCT CCEC
LA-B4.2 2º-LA2B4.2.1 - Describe as características esenciais dos xéneros literarios latinos, e identifica e sinala a súa presenza en textos propostos.
-Describe as características esenciais dos xéneros literarios latinos
X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas. INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CAA CCL CCEC
LA-B4.3 2º-LA2B4.3.1 - Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura latina.
Realiza eixes cronolóxicos e sitúa neles autores, obras e outros aspectos relacionados coa literatura latina.
X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resumo.
CMCT CCEC
LA-B4.3 2º-LA2B4.3.2 - Nomea autores representativos da literatura latina, encádraos no seu contexto cultural, e cita e explica as súas obras máis coñecidas.
Nomea autores representativos da literatura latina, encádraos no seu contexto cultural, e cita e explica as súas obras máis coñecidas.
X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas. INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CD CCL
LA-B4.4 2º-LA2B4.4.1 - Realiza comentarios de textos latinos e sitúaos no tempo, explicando a súa estrutura, se a extensión da pasaxe o permite, e as súas características esenciais, e identifica o xénero ao que pertencen.
- Realiza comentarios de textos latinos e sitúaos no tempo, explicando a súa estrutura e o seu xénero
X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Textos escritos.
CCL CSC CCEC
LA-B4.5 2º-LA2B4.5.1 - Analiza o diferente uso que se fixo dos textos latinos, explorando o mantemento dos xéneros e os temas da literatura latina mediante exemplos da literatura contemporánea.
Recoñece o diferente uso que se fixo dos textos latinos
X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Investigacións.
CSC CD CCL
LA-B4.5
2º-LA2B4.5.2 - Recoñece a través de motivos, temas ou personaxes a influencia da tradición grecolatina en textos de autores/as contemporáneos/as, e sérvese deles para comprender e explicar o mantemento dos xéneros e dos temas procedentes da cultura grecolatina, describindo os seus aspectos esenciais e os tratamentos que reciben.
Recoñece a través de motivos, temas ou personaxes a influencia da tradición grecolatina en textos de autores/as contemporáneos
X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Investigacións.
CSC CD CCL
LA-B5.1 2º-LA2B5.1.1 - Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos latinos para efectuar correctamente a súa tradución.
Utiliza adecuadamente a análise morfolóxica e sintáctica de textos latinos para efectuar correctamente a súa tradución.
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)
CCL CAA
LA-B5.2
2º-LA2B5.2.1 - Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical que proporciona, e identifica en cada caso o termo máis acaído na lingua propia, en función do contexto e do estilo empregado polo autor, para unha correcta tradución do texto.
Utiliza con seguridade e autonomía o dicionario, analizando e valorando correctamente a información gramatical que proporciona, e identifica en cada caso o termo máis acaído na lingua propia, en función do contexto e do estilo empregado polo autor, para unha correcta tradución do texto.
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas. INSTRUMENTOS: Caderno de clase.(30%) Proba obxectiva (Tradución e análise de textos 70%)
CD CAA CCL
LA-B5.3 2º-LA2B5.3.1 - Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.
Aplica os coñecementos adquiridos para realizar comentarios lingüísticos, históricos e literarios de textos.
X X X
PROCEDEMENTOS: Lectura de textos e análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Textos escritos.
CAA CSC CCEC CCL
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA
CURSO 2021- 2022
Páxina 58 de 83
LA-B5.4 2º-LA2B5.4.1 - Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos partindo de referencias tomadas dos propios textos e asociándoas con coñecementos adquiridos previamente.
Identifica o contexto social, cultural e histórico dos textos propostos
X X X
PROCEDEMENTOS: Lectura de textos e análise das producións dos alumnos/as INSTRUMENTOS: Textos escritos
CSC CCEC CCL
LA-B5.5 2º-LA2B5.5.1 - Recoñece e explica a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto.
Recoñece a partir de elementos formais o xénero e o propósito do texto.
X X X
PROCEDEMENTOS: Lectura de textos e análise das producións dos alumnos/as INSTRUMENTOS: Textos escritos
CCL CCEC
LA-B6.1 2º-LA2B6.1.1 - Identifica e explica termos do léxico literario, científico e filosófico, e tradúceos correctamente ao galego e ao castelán.
Identifica e explica termos do léxico literario, científico e filosófico, e tradúceos correctamente ao galego e ao castelán.
X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.
CCL CMCT CD
LA-B6.2 2º-LA2B6.2.1 - Deduce o significado de palabras e expresións latinas non estudadas a partir do contexto, ou de palabras ou expresións da súa lingua ou doutras linguas que coñeza.
- Deduce o significado de palabras e expresións latinas non estudadas a partir do contexto
X X X PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas.
CAA CCL CD
LA-B6.2 2º-LA2B6.2.2 - Identifica a etimoloxía e coñece o significado de palabras de léxico común e especializado do galego e do castelán.
Identifica a etimoloxía e coñece o significado de palabras de léxico común e especializado do galego e do castelán.
X X X
PROCEDEMENTOS: Análise das producións dos alumnos/as. Probas específicas INSTRUMENTOS: Resolución de exercicios e problemas. Proba obxectiva.
CD CCL
LA-B6.3 2º-LA2B6.3.1 - Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica.
Comprende, explica e emprega na lingua propia e no contexto axeitado locucións e expresións latinas que se mantiveron na linguaxe literaria, xurídica, filosófica, técnica, relixiosa, médica e científica
X X X PROCEDEMENTOS: Probas específicas. INSTRUMENTOS: Proba obxectiva.
CMCT CSC CD CCEC CCL
LA-B6.4 2º-LA2B6.4.1 - Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.
Recoñece e explica o significado dos helenismos e dos latinismos máis frecuentes utilizados no léxico das linguas faladas en España
X X X PROCEDEMENTOS: Cuestionarios. INSTRUMENTOS: Cuestionario aberto.
CMCT CSC CD CCL CCEC
* Indícase entre paréntese a porcentaxe de ponderación de cada instrumento de avaliación, no caso de haber máis dun, de cara a obter a cualificación final
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 59 de 83
5. METODOLOXÍA
5.1 Ensinanza presencial
Cultura Clásica
Como departamento asumimos os principios metodolóxicos do centro. A didáctica debe considerarse como fonte científica da metodoloxía, que se desenvolverá na materia desde múltiples propostas, desta forma, a comunicación didáctica permitirá acadar as seguintes vantaxes:
Coherencia diacrónica Dado que a materia de Cultura Clásica se imparte por 1ª vez en 3º ESO só cabe tal coherencia coa metodoloxía empregada noutras materias que son afíns á nosa en distintos aspectos, especialmente Ciencias Sociais e as dúas linguas vehiculares, castelán e galego.
Coherencia sincrónica Polo feito de ofrecer formatos comúns de ensinanza para equipos didácticos e departamentos diferentes, esta colaboración favorecerá a coordinación metodolóxica, posibilitando un estilo e congruencia positivo para a construción cooperativa dos proxectos didácticos de etapa, nivel, programación de aula ou de unidades didácticas.
Enriquecemento de unidades didácticas
As múltiples propostas metodolóxicas poden enriquecer o deseño e desenvolvemento das unidades didácticas, complementándoas ou formando parte delas. En calquera caso, poderán atender ás distintas competencias clave.
Individualización da ensinanza e orientación didáctica
Favorece a individualización da ensinanza, a calidade da comunicación profesorado-alumnado e unha formación máis complexa e completa, máis aló da instrución.
Mellora da avaliación Pódese incrementar o carácter continuo e formativo da avaliación e propiciar que os procesos de auto e coavaliación ocupen un lugar natural nos procesos de comunicación educativa.
Empregaremos apuntamentos secuenciando os contidos, estudándoos primeiro en Grecia e
logo en Roma xa que é o plantexamento que a nós nos gusta porque permite apreciar influencias e evolucións e establecer relacións máis profundas entre espazo físico, sociedade, historia e política, literatura, arte e ciencia. Pero insistiremos no seu papel de material de base, xamais único nin o mellor. En numerosas ocasións corrixiremos nel inexactitudes ou xeneralizacións excesivas para espertar nos alumnos o espírito crítico mesmo cos materiais didácticos “oficiais”.
O caderno do alumno deberá recoller todas as explicacións, anotacións e actividades que se engadan. As fotocopias para ampliación ou profundización deberán ser arquivadas de xeito cronolóxico e estar dispoñibles para consultas ao longo do curso.
Procuraremos empregar unha metodoloxía activa no que o alumnado explore, propoña, intúa e a partir desas premisas atope respostas lendo, escoitando e facendo con nós na aula. Procurarase que se documenten puntualmente –lendo pequenas informacións do libro, de material fotocopiable ou da web- na casa antes de comezar unha unidade ou tema de traballo para que a aula poda ser o espazo de traballo e debate. Desgraciadamente ata o de agora non o conseguimos e iso obriga moitas veces a seguir a metodoloxía tradicional de ler e explicar dende cero na aula, pero non nos redemos.
En todo momento fomentarase que o alumno pregunte e responda, interrompa con educación
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 60 de 83
e busque respostas empregando o libro de texto como unha pequena enciclopedia ou consulte a wikipedia no ordenador da aula mostrando os resultados aos demais, busque no dicionario...Tamén que expoñan na aula as súas pequenas investigacións e traballos de aplicación e síntese empregando como apoio unha presentación básica de elaboración propia.
Escritos Orais Outros
- Tarefas diversas do alumnado na actividade diaria da clase. - Caderno de traballo do alumno. - Experiencias e investigacións de campo. - Actividades de avaliación (libro, fichas, probas ...). - Traballos cooperativos. - Actividades interactivas. - Webquest, cazas tesouro.
- Preguntas individuais e grupais. - Participación do alumno. - Intervencións na clase, nas visitas a museos, no traballo cooperativo...
- Ficha de rexistro individual. - Persoal de avaliación. - Rexistros. - Autoavaliación. - Actividades interactivas.
Latín I e II
Como ven sendo habitual o verán fai estragos na competencia en lingua latina dos nosos
alumnos por iso nas primeiras semanas do curso farase un repaso da gramática e morfoloxía
O enfoque metodolóxico deberá favorecer a capacidade de autoaprendizaxe, de traballar en
equipo e aplicar os métodos apropiados de investigación para seguir aprendendo ao longo da
vida.
a) Os textos converteranse no punto de partida para traballar simultaneamente os
aspectos morfosintácticos da lingua latina, o seu léxico e a súa relación co galego e co
castelán, así como os aspectos culturais relacionados cos textos traballados.
b) Proporase unha secuencia de traballo axeitada e graduada por medio dunha
metodoloxía activa, preferentemente de tipo indutivo-contextual, na que as normas se
convertan en posesión permanente e en automatismo lingüístico.
c) O enfoque irá dirixido a que o alumnado desenvolva e afiance as súas propias técnicas
de traballo mediante diversas estratexias.
d) Procurarase xerar un clima na aula co que as alumnas e alumnos sintan a necesidade de
participar activamente no proceso de ensinanza - aprendizaxe, asegurándonos de que eses
intentos, mesmo se son erróneos, sirvan de estímulo para intentalo de novo.
e) Neste senso, crearanse contextos de aprendizaxe e avaliación que comprometan o
alumnado e que o leven a planificar e avaliar as súas realizacións, identificando os avances
e as dificultades, de cara a autorregular o seu propio e singular proceso de aprender a
aprender.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 61 de 83
f) Promoverase a participación do alumnado en pequenos traballos de investigación, coa
orientación precisa para que poida acadar a capacidade de realizar un proxecto de
investigación escolar de forma autónoma.
g) Haberá que distinguir niveis de dificultade no contido e nas actividades para cubrir as
diversas necesidades educativas do alumnado.
h) Promoverase a utilización das TIC para informarse, aprender e comunicarse e para
utilizar con sentido crítico, como recurso formativo, materiais de procedencia diversa.
METODOLOXÍA. ACTIVIDADES DIDÁCTICAS
Actividades de introdución Serven para introducir o interese do alumno polo
que respecta á realidade que han de aprender.
Actividades de desenvolvemento Son as que permiten coñecer e traballar os novos
contidos.
Actividades de síntese Son aquelas que facilitan a relación entre os
distintos contidos aprendidos e favorecen o enfoque
globalizador.
Actividades de reforzo e ampliación Son as que se programan para os alumnos que non
acadaron os coñecementos traballados.
Son as que permiten afondar nos contidos a aqueles
alumnos que realizaron correctamente as
actividades de desenvolvemento.
Actividades de autoavaliación e coavaliación Converten os alumnos en axentes do seu proceso de
ensinanza – aprendizaxe.
Favorecen o traballo en equipo.
5.2 Ensino a distancia
. Ferramentas utilizadas no caso de ensino a distancia.
Tendo en conta a situación sanitaria ao inicio deste curso, cómpre contemplar a posibilidade de
que se teña que recurrir ao ensino a distancia nalgún momento. De darse esta situación e
seguindo as instrucións da Consellería de Educación, o departamento de latín utilizará como
medio metodolóxico e de contacto principal a aula virtual do centro, cuxo manexo se lles
explicará ou recordará aos alumnos no mes de setembro, despois da creación dos grupos
pertinentes na mesma. Utilizarase esta ferramenta:
-para ter un caderno de bitácora coa previsión semanal
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 62 de 83
- para o envío de material pedagóxico como vídeos explicativos sobre os diferentes aspectos e
temas desenvolvidos durante as clases, tarefas de comprensión escrita , ficheiros de vídeo e
audio...
- Para a realización e corrección das tarefas mandadas.
- Para a comunicación, mediante a mensaxería, entre profesor e alumnos.
- Para a realización de probas, se fose preciso.
Para as videoconferencias, utilizarase a ferramenta Cisco webex, para poder manter, na medida
do posible, o enfoque comunicativo necesario para a adquisición das competencias asociadas á
materia mencionado máis arriba.
. Alumnado que non poida seguir a ensinanza telemática.
Para garantir o dereito á educación de todo o alumnado, solicitarase aos titores dos grupos que
faciliten a relación de alumnos que non teña acceso aos recursos telemáticos necesarios para
poder seguir o ensino a distancia. De non poder resolverse o problema, mandaranse as tarefas
ao correo corporativo dos titores ou da xefatura de estudos para que se poidan imprimir e
achegar aos alumnos segundo os criterios organizativos e sanitarios oportunos. Manterase,
cando sexa posible, contacto telefónico cos alumnos afectados ou co seu titor para asegurarse
da boa comprensión das tarefas a realizar e para levar a cabo o seguimento das mesmas.
Mecanismos de seguimento continuo do curso polo alumnado.
O seguimento continuo do curso polo alumnado realizarase mediante o diario de clase, no que
se anotarán as tarefas realizadas polos alumnos, as súas conexións á aula virtual e ás
videoconferencias ou outros contactos mediante a aula virtual, o correo corporativo ou vía
telefónica. Todas estas informacións transmitiranse aos titores e, de ser o caso, ás autoridades
competentes.
6. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS
1. Métodos recomendados: -En Cultura Clásica 3º de ESO empregaremos apuntamentos que a profesora colgará na aula
virtual do centro e dos que le facilitará unha copia aos alumnos para que os teñan impresos.
-En Latín (1º e 2º de Bacharelato) non empregaremos un libro concreto senón que faremos uso
de material elaborado, así como páxinas webs onde podemos atopar ademais de ampla
información sobre os contidos da materia, multitude de exercicios variados que farán o alumno
estea activo e motivado.
2. Material bibliográfico: dicionarios de mitos, de lingua galega e española, etimolóxicos; enciclopedias temáticas e libros de divulgación sobre Roma; mapas do mundo clásico e do mundo
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 63 de 83
actual; historietas e libros de relatos; fotocopias de textos latinos seleccionados, amais das relacionadas coa gramática. 3. Recursos informáticos a. Instrumentos físicos: ordenador, proxector de vídeo, Pizarra Dixital Interactiva. b. Aula virtual aloxada na páxina web do centro. c. Recursos en Internet
i. Tipos de exercicios: asociación de imaxes e frases, sinalar se as frases presentadas son verdadeiras ou falsas; preguntas contrarreloxio; ordenación de letras para formar termos relativos a un tema, puzzles, confección de mapas por pezas, situar nun mapa restos arqueolóxicos, xogo do aforcado, xogos sobre mitoloxía, identificación das partes dun edificio público con material gráfico, exercicios de hot potatoes (encher ocos, revoltallo de letras, encrucillado), caza do tesouro, webquest…
ii. Páxinas da web seleccionadas: http://www.culturaclasica.net http://www.culturaclasica.com http://alerce.pntic.mec.es/~rmarti41 http://recursos.cnice.mec.es/latingriego/Palladium/_co mun/esho me.php http://www.supercable.es/~jaimemorente/ http://www.santiagoapostol.net/latin/roma_peninsula.html http://www.chironweb.org/ http://www.luduslitterarius.net/ http://www.gratumstudium.es
-Faremos uso tamén de cine e a documentais para ver os diferentes aspectos da cultura grega e
romana, así como a prensa escrita onde o alumnado poderá recoñecer que a lingua latina segue
presente nos nosos días.
-Hai que sinalar que dada a situación da crise sanitaria causada pola pandemia da COVID-19
faremos uso continuado da Aula Virtual do centro onde a profesora poñerá a disposición do
alumno material sobre o que estamos a traballar, exercicios... , así como da plataforma da
consellería cisco Webex, coa que faremos clases telemáticas no caso de ser necesario.
7. CRITERIOS SOBRE A AVALIACIÓN, A CUALIFICACIÓN E A
PROMOCIÓN DO ALUMNADO
Tendo en conta o exposto en canto a procedementos de avaliación nos puntos 2 e 4 desta
programación, as competencias e os estándares de aprendizaxe adquiridos polos alumnos serán
avaliados e cualificados do seguinte xeito:
Cultura Clásica 3º ESO
O profesorado avaliará aos alumnos/as tendo en conta os diferentes elementos do
currículo. Os criterios de avaliación serán o elemento que permita valorar, tanto o grado de
adquisición das competencias básicas como o de consecución dos distintos estándares de
aprendizaxe. Co fin de garantir o dereito que asiste aos alumnos/as a que a súa dedicación,
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 64 de 83
esforzo e rendemento sexan valorados e recoñecidos con obxectividade, os profesores/as
informarán ao alumnado do que se vai a estudar, de que e cando se vai a avaliar e de como se
vai a cualificar.
A cualificación estabelecerase segundo o procedemento que agora se indica:
CSC
CCEE
CD
CAA
Actividades cotiás e traballos
30%
CCL Probas escritas 70%
- un valor dun 30% para o que chamaremos actividades cotiás: resolución de actividades prácticas na aula e na casa, resposta ás preguntas orais formuladas polo profesor sobre temas e cuestións anteriores, participación na aula, lecturas e control destas e exercicios programados para a avaliación dos contidos explicados nas distintas unidades, traballos sobre algún tema... Para observar e avaliar isto empregaremos as notas do noso caderno físico, a Escala de observación da participación en clase adxunta e cando se trate de valorar a adquisición de estándares concretos coa rúbrica axeitada
NOME
Contribúe voluntariamente nas actividades de clase
Realiza preguntas pertinentes sobre os temas tratados
Argumenta as súas exposicións tanto ao profesor coma aos seus compañeiros
Demostra atención aos argumentos dos seus compañeiros e está aberto eles
Vén preparado/a á clase e adoita traer material complementario
Ten iniciativa e creatividade nas actividades propostas
S A V N S A V N S A V N S A V N S A V N S A V N
-----------
s= sempre; av= ás veces; n= nunca
Rúbrica de traballos escritos
OBXECTIVO PTO EXCELENTE; 4 ALTO; 3 Baixo; 2 ESCASO; 1
CO
NTI
DO
1
O tema obxecto do traballo trátase de forma creativa
O tema trátase con certa orixinalidade e de forma amena.
O tema desenvolveuse (ou o parece) a partir dun traballo xa existente.
O traballo non é/parece orixinal nin de autoría propia.
2
Cobre o tema obxecto do traballo con profundidade.
Cobre o tema obxecto do traballo de forma axeitada.
Apenas inclúe a información esencial do tema.
A información sobre o tema é escasa.
3
O texto mostra que o coñecemento do tema é excelente.
O texto mostra que o coñecemento do tema parece ser bo.
O texto mostra certos erros na asimilación do contido.
O texto mostra erros ou carencias na asimilación do contido.
4
Empréganse suficientes imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.
Empréganse varias imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.
A penas se empregan imaxes, ou non achegan nin axudan á comprensión do tema
Non se empregan imaxes no traballo.
5
O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, respectando a estrutura gramatical.
O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, pero non se respectou a estrutura gramatical.
O texto garda unidade temática, pero non se coidou a súa claridade nin se respectou a estrutura gramatical.
O texto non garda unidade temática e non se coidou a súa claridade; é unha unión de distintos textos.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 65 de 83
6
Non hai erros ortográficos nin gramaticais en todo o traballo.
O traballo ten entre 1 e 5 erros ortográficos ou gramaticais.
O traballo ten entre 6 e 10 erros ortográficos ou gramaticais.
O traballo ten 6 ou máis erros ortográficos ou gramaticais.
OR
GA
NIZ
AC
IÓN
7
A portada engancha e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, e segue un índice.
A portada é seguida por un índice do traballo.
A portada é orixinal e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, pero carece de índice.
A portada non é orixinal ou non introduce o tema obxecto do traballo ou aos autores, e carece de índice.
8
O contido do traballo está ben estruturado.
O traballo está bastante organizado; aínda que algunha idea parece fose de lugar, as transicións entre o resto son lóxicas e a orde empregada é clara.
O traballo é un pouco difícil de seguir: algunhas ideas parecen fóra de lugar, ou empregáronse mal as transicións entre elas.
As ideas dentro do traballo parecen estar ordenadas ao chou, con algunhas totalmente fose de lugar.
9
A extensión do traballo cínguese ao solicitado polo profesor.
A extensión é lixeiramente superior ou inferior á solicitada, sendo todo relevante.
A extensión cínguese ao solicitado, pero a custa de eliminar partes importantes ou engadir contido sen lóxica.
A extensión é notablemente superior ou inferior á solicitada.
Escala de observación do caderno
- un valor dun 70% para as probas escritas que se farán en cada trimestre (unha ou dúas): No caso de ser dúas, farán media entre elas tendo que ter como mínimo un 3 en uno deles para poder facela. Criterios para calcular a nota final da materia: será preciso que á hora da avaliación final, os alumnos teñan cualificación positiva (cinco ou máis puntos) en dúas das tres avaliacións, sendo
ESCALA DE OBSERVACIÓN DO CADERNO NOME: __________________________
SI
XERALMENTE
PUNTUALMENTE
NON
PROPOSTAS DE MELLORA
OBSERVACIÓNS
Aparece a data na que toman os apuntamentos, na que se realizan as actividades, etc.?
Indícase o inicio de cada tema novo?
Ao realizar unha actividade, cópiase o enunciado, ou polo menos indícase o seu número e onde atopalo (páxina do libro, fotocopias, Internet, etc.)?
¿Coidouse a ortografía e o uso correcto dos símbolos e a notación apropiados?
Respectáronse as marxes e empregaron ben o espazo, sen deixar moitos ocos nin o comprimir demasiado?
Mantívose a organización, a orde e a limpeza, tanto nos apuntamentos coma na realización das actividades?
Incluíronse correccións e aclaracións sempre que foi necesario?
Abrangueuse todo o contido necesario, indicando a súa diversa importancia?
Utilizáronse axeitadamente cores, predominando o mesmo para os apuntamentos?
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 66 de 83
unha delas a terceira. A nota final será a media das 3 avaliacións. Aclaracións sobre arredondeos nas avaliacións parciais: é facultade do profesorado que imparte a materia utilizar ou non utilizar nas avaliacións parciais a práctica do arredondeo. Como aclaración, entendemos que calquera nota que estea entre 5 e 5,9 será 5 (así como entre 4 e 4,9 será 4), agás que o profesor decida facer uso do posíbel arredondeo. De xeito excepcional, cando un alumno teña na avaliación final unha nota media de entre 4,5 e 5 puntos, o profesor poderá propoñelo como aprobado atendendo exclusivamente á súa capacidade de traballo e ao seu comportamento ao longo do curso (esta medida poderá ser de aplicación tamén na primeira e na segunda avaliación).
Criterios de recuperación das partes suspensas:
PERÍODO AVALIATIVO TIPO DE INSTRUMENTO APLICABLE
RECUPERACIÓN DE AVALIACIÓNS SUSPENSAS
DURANTE O CURSO ORDINARIO
- Probas obxectivas se a nota é inferior a un 4
- Traballos/ Tarefas encomendadas ou se o alumna ou alumno ten máis dun 4 na avaliación.
PROBAS EXTRAORDINARIAS
a) Final de curso tanto para recuperación de
avaliacións como para a subida de notas-
b) Perda do dereito á avaliación continua
c) Abandono da materia.
- Probas obxectivas cun valor do 100%
Latín1º BACHARELATO
A avaliación será continua e empregaranse instrumentos de avaliación variados: a) Como instrumento de observación sistemática, o diario de clase que valora a
participación en clase do alumnado: durante as actividades de introdución e motivación, durante as lecturas, explicacións, ou tras o visionado de presentacións ou fragmentos de películas e documentais sobre cada tema ou actividades interactivas en formato dixital, e o caderno de clase (actividades do libro de texto, do material fotocopiable e de reforzo, os boletíns de exercicios concretos (morfoloxía, etimoloxía etc)): Poderanse facer exames sorpresa ao longo da avaliación Eses exames non fan media cos
outros pero si poden repercutir na nota da cualificación final. A partir da nota media obtida entre todos os controis sorpresa os alumnos poden mellorar a súa cualificación segundo os seguintes criterios:
• Entre 9 y 10 + 1 punto na nota da avaliación • Entre 7 y 8 + 0,75 puntos na nota da avaliación • Un 6 + 0,5 puntos • Un 5 + 0, 25 puntos.
Para los suspensos non hai penalización ni engaden negativos (pero causan moi mala impresión).
Para observar e avaliar o instrumento a empregaremos as notas do noso caderno físico, a Escala de observación da participación en clase adxunta e cando se trate de valorar a
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 67 de 83
adquisición de estándares concretos coa rúbrica axeitada (10% da nota da avaliación):
NOME
Contribúe voluntariamente nas actividades de clase
Realiza preguntas pertinentes sobre os temas tratados
Argumenta as súas exposicións tanto ao profesor coma aos seus compañeiros
Demostra atención aos argumentos dos seus compañeiros e está aberto eles
Vén preparado/a á clase e adoita traer material complementario
Ten iniciativa e creatividade nas actividades propostas
S A V N S A V N S A V N S A V N S A V N S A V N
-----------
s= sempre; av= ás veces; n= nunca
b) como instrumentos para a análise das producións dos alumnos, sobre algún traballo
sobre a cultura latina e que suporán entre todos un 10% da nota da avaliación,
empregaremos tres instrumentos:
-os traballos escritos, que poden ser segundo a tipoloxía que emprega a aplicación PROGRAMAME coa que elaboramos as táboas :
- traballos de aplicación e síntese - pequenas investigacións - lecturas
Rúbrica de traballos escritos
OBXECTIVO PTOS EXCELENTE; 4 ALTO; 3 Baixo; 2 ESCASO; 1
CO
NTID
O
1
O tema obxecto do traballo trátase de forma creativa
O tema trátase con certa orixinalidade e de forma amena.
O tema desenvolveuse (ou o parece) a partir dun traballo xa existente.
O traballo non é/parece orixinal nin de autoría propia.
2
Cobre o tema obxecto do traballo con profundidade.
Cobre o tema obxecto do traballo de forma axeitada.
Apenas inclúe a información esencial do tema.
A información sobre o tema é escasa.
3
O texto mostra que o coñecemento do tema é excelente.
O texto mostra que o coñecemento do tema parece ser bo.
O texto mostra certos erros na asimilación do contido.
O texto mostra erros ou carencias na asimilación do contido.
4
Empréganse suficientes imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.
Empréganse varias imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.
A penas se empregan imaxes, ou non achegan nin axudan á comprensión do tema
Non se empregan imaxes no traballo.
5
O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, respectando a estrutura gramatical.
O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, pero non se respectou a estrutura gramatical.
O texto garda unidade temática, pero non se coidou a súa claridade nin se respectou a estrutura gramatical.
O texto non garda unidade temática e non se coidou a súa claridade; é unha unión de distintos textos.
6
Non hai erros ortográficos nin gramaticais en todo o traballo.
O traballo ten entre 1 e 5 erros ortográficos ou gramaticais.
O traballo ten entre 6 e 10 erros ortográficos ou gramaticais.
O traballo ten 6 ou máis erros ortográficos ou gramaticais.
OR
GA
NIZA
CIÓ
N
7
A portada engancha e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, e segue un índice.
A portada é seguida por un índice do traballo.
A portada é orixinal e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, pero carece de índice.
A portada non é orixinal ou non introduce o tema obxecto do traballo ou aos autores, e carece de índice.
8
O contido do traballo está ben estruturado.
O traballo está bastante organizado; aínda que algunha idea parece
O traballo é un pouco difícil de seguir: algunhas ideas parecen fóra de
As ideas dentro do traballo parecen estar ordenadas ao chou, con
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 68 de 83
c) Como probas específicas realizaranse dúas por avaliación. Tódalas probas escritas estarán puntuadas sobre 10. No caso de que nunha avaliación se faga máis dunha proba escrita, a última sempre ponderará o 70% e as anteriores o 30% restante. As probas
escritas constitúen un 80% do valor total da nota.
O exame do alumno que copie, suplante a identidade doutro alumno ou actúe dunha forma contraria ao proceder normal cualificarase cun 0.
Para obter o aprobado o alumno deberá acadar, unha vez aplicados os criterios a, b e c, a nota de 5 sobre 10. A materia será acumulativa por avaliacións e non eliminatoria, polo que todos os contidos
impartidos na 1ª avaliación serán obxecto de exame tamén na 2ª e a materia de todo o curso
será materia da 3ª. En canto aos estándares referidos a cultura (bloque 5, en 1º de bacharelato)
e aos relacionados co léxico (bloques 7), serán eliminatorios, dividindo os traballados por
avaliacións e non tratando os xa vistos nas avaliacións seguintes.
- Se se suspende unha avaliación, esta considerarase recuperada caso de aprobar a seguinte. - Se non se supera a última avaliación non se aproba o curso. - A nota final será a da terceira avaliación. Se esta nota final é de aprobado, a devandita nota poderá ser mellorada calculando a media coas notas das avaliacións anteriores. - Se non se ten superada ningunha das tres avaliacións, a proba final considérase unha proba global de toda a materia. A nota final será a desta proba.
fose de lugar, as transicións entre o resto son lóxicas e a orde empregada é clara.
lugar, ou empregáronse mal as transicións entre elas.
algunhas totalmente fose de lugar.
9
A extensión do traballo cínguese ao solicitado polo profesor.
A extensión é lixeiramente superior ou inferior á solicitada, sendo todo relevante.
A extensión cínguese ao solicitado, pero a custa de eliminar partes importantes ou engadir contido sen lóxica.
A extensión é notablemente superior ou inferior á solicitada.
Pro
bas
obx
ecti
vas
CCL
Proba de expresión escrita de coñecementos de lingua, contidos gramaticais e sintácticos trababallados en clase.
EE 80% CE 10%
An
ális
e
pro
du
ció
ns
alu
mn
os
Proba de comprensión escrita de coñecementos Culturais traballados en clase
Ob
serv
ació
n
sist
emá
tica
CSC, CCEE,
CD, CAA
Observación e avaliación mediante rúbrica
e escala
2,5% x 4
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 69 de 83
Latín 2º BACHARELATO
O profesorado avaliará aos alumnos/as tendo en conta os diferentes elementos do currículo. Os
criterios de avaliación serán o elemento que permita valorar, tanto o grado de adquisición das
competencias básicas como o de consecución dos distintos estándares de aprendizaxe.
Co fin de garantir o dereito que asiste aos alumnos/as a que a súa dedicación, esforzo e
rendemento sexan valorados e recoñecidos con obxectividade, a profesora informará ao
alumnado do que se vai a estudar, de que e cando se vai a avaliar e de como se vai a cualificar.
Na nosa materia, ao tratarse de grupos relativamente pouco numerosos é posible o seguimento
persoal de cada alumno.
A avaliación será continua e empregaranse instrumentos de avaliación variados: a) Como instrumento de observación sistemática, o diario de clase que valora a
participación en clase do alumnado: durante as actividades de introdución e motivación, durante as lecturas, explicacións, ou tras o visionado de presentacións ou fragmentos de películas e documentais sobre cada tema ou actividades interactivas en formato dixital.
Para observar e avaliar isto empregaremos as notas do noso caderno físico axustadas a
unha escala de observación. Reservarase como instrumento único para avaliar os
estándares que consideramos menos importantes ou polo contrario máis complexos.
Suporá un 5 % da nota da avaliación
NOME
Contribúe voluntariamente nas actividades de clase
Realiza preguntas pertinentes sobre os temas tratados
Argumenta as súas exposicións tanto ao profesor coma aos seus compañeiros
Demostra atención aos argumentos dos seus compañeiros e está aberto eles
Vén preparado/a á clase e adoita traer material complementario
Ten iniciativa e creatividade nas actividades propostas
S A V N S A V
N S A V N S A V N S A V N S A V N
-----------
s= sempre; av= ás veces; n= nunca
b) como instrumentos para a análise das producións dos alumnos, que suporán entre todos un 5% da nota da avaliación, empregaremos estes: -as producións orais -os traballos escritos, que poden ser segundo a tipoloxía que emprega a aplicación PROGRAMAME coa que elaboramos as táboas : traballos de aplicación e síntese , pequenas investigacións , resolucións de exercicios, e o caderno de clase (actividades do material fotocopiable, os boletíns de exercicios concretos (morfoloxía, etimoloxía etc):
Rúbrica de traballos escritos
OBXECTIVO PUNTOS EXCELENTE; 4 ALTO; 3 Baixo; 2 ESCASO; 1
CO
NT
IDO
1
O tema obxecto do traballo trátase de forma creativa
O tema trátase con certa orixinalidade e de forma amena.
O tema desenvolveuse (ou o parece) a partir dun traballo xa existente.
O traballo non é/parece orixinal nin de autoría propia.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 70 de 83
c)Como probas específicas realizaranse, polo menos, dúas por avaliación . Tódalas probas escritas estarán puntuadas sobre 10. No caso de que nunha avaliación se faga máis dunha proba escrita, a última delas sempre ponderará o 70% da nota e as anteriores o 30% restante. Estas probas constitúen un 90% da nota global.
A materia será acumulativa por avaliacións e non eliminatoria, polo que todos os contidos
impartidos na 1ª avaliación serán obxecto de exame tamén na 2ª e a materia de todo o curso
será materia da 3ª. En canto aos estándares referidos a cultura (bloque 5, en 1º de bacharelato)
e literatura (bloque 4, en 2º) e aos relacionados co léxico (bloques 7 e 6, respectivamente), serán
eliminatorios, dividindo os traballados por avaliacións e non tratando os xa vistos nas avaliacións
seguintes.
Aprobarán a avaliación aqueles alumnos que, unha vez tido en conta o anterior, acaden unha
puntuación mínima de 5.
Os alumnos coñecerán en todo momento o valor porcentual de cada unha das probas que realicen durante a avaliación correspondente. As devanditas probas consistirán, case sempre, na análise e tradución dun texto en prosa ou verso, algunha cuestión gramatical relacionada co texto e algunhas cuestións de Literatura Latina ou de calquera tema relacionado co que podemos denominar civilización latina (romanización, institucións romanas, toponimia, expresións latinas, léxico, etc.).. Este departamento terá moi en conta para valoras as probas obxectivas, as recomendacións
2
Cobre o tema obxecto do traballo con profundidade.
Cobre o tema obxecto do traballo de forma axeitada.
Apenas inclúe a información esencial do tema.
A información sobre o tema é escasa.
3
O texto mostra que o coñecemento do tema é excelente.
O texto mostra que o coñecemento do tema parece ser bo.
O texto mostra certos erros na asimilación do contido.
O texto mostra erros ou carencias na asimilación do contido.
4
Empréganse suficientes imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.
Empréganse varias imaxes que complementan e axudan á comprensión do tema.
A penas se empregan imaxes, ou non achegan nin axudan á comprensión do tema
Non se empregan imaxes no traballo.
5
O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, respectando a estrutura gramatical.
O texto garda unidade temática e coidouse a súa claridade, pero non se respectou a estrutura gramatical.
O texto garda unidade temática, pero non se coidou a súa claridade nin se respectou a estrutura gramatical.
O texto non garda unidade temática e non se coidou a súa claridade; é unha unión de distintos textos.
6
Non hai erros ortográficos nin gramaticais en todo o traballo.
O traballo ten entre 1 e 5 erros ortográficos ou gramaticais.
O traballo ten entre 6 e 10 erros ortográficos ou gramaticais.
O traballo ten 6 ou máis erros ortográficos ou gramaticais.
OR
GA
NIZ
AC
IÓN
7
A portada engancha e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, e segue un índice.
A portada é seguida por un índice do traballo.
A portada é orixinal e introduce o tema obxecto do traballo e aos autores, pero carece de índice.
A portada non é orixinal ou non introduce o tema obxecto do traballo ou aos autores, e carece de índice.
8
O contido do traballo está ben estruturado.
O traballo está bastante organizado; aínda que algunha idea parece fose de lugar, as transicións entre o resto son lóxicas e a orde empregada é clara.
O traballo é un pouco difícil de seguir: algunhas ideas parecen fóra de lugar, ou empregáronse mal as transicións entre elas.
As ideas dentro do traballo parecen estar ordenadas ao chou, con algunhas totalmente fose de lugar.
9
A extensión do traballo cínguese ao solicitado polo profesor.
A extensión é lixeiramente superior ou inferior á solicitada, sendo todo relevante.
A extensión cínguese ao solicitado, pero a custa de eliminar partes importantes ou engadir contido sen lóxica.
A extensión é notablemente superior ou inferior á solicitada.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 71 de 83
da Confederación Interuniversitaria de Galicia (CIUG) que regula as probas de acceso á Universidade e que ata o ano da pandemia eran como segue:
a) Tradución (60%) b) Análise gramatical (10%) c) Literatura (15%) d) Mundo clásico: (15%)
- Latinismos - Toponimia -D erivación e composición.
Á espera da nova circular do grupo de traballo de Latín, incluímos as orientación dadas para o curso 2020-2021 ORIENTACIÓNS PARA A MATERIA “LATÍN II” (cód. 30)
Curso 2020-2021 De forma extraordinaria no curso 2020-2021 manteranse os mesmos contidos, a mesma estrutura de proba e os mesmos criterios de valoración utilizados no curso 2019- 2020. Así pois, tal como se pode comprobar no modelo adxunto, o exame constará de catro preguntas de cinco puntos cada unha e o/a alumno/-a deberá responder soamente dúas desas preguntas. PREGUNTAS 1-3 Versarán sobre os seguintes contidos: 1. TEXTOS (ata 4 puntos) Tradución dun fragmento dun texto latino da obra de Eutropio ou da obra de Fedro. Proporanse dous textos dun calquera dos dous autores e un texto do outro. Publicarase na páxina web da CIUG unha selección de textos concretos que poderán ser obxecto de proba este curso. Haberá que traducir ao galego ou ao castelán o fragmento proposto, demostrando que se comprende correctamente o texto orixinal, que se recoñecen con exactitude o seu léxico e as súas estruturas gramaticais e que se é capaz de trasladar todo o seu contido de forma precisa e equivalente na lingua de destino. Soamente se pide a tradución correspondente. Poderase utilizar un dicionario de latín, incluíndo o apéndice gramatical que poida levar anexo ese dicionario como parte orixinal e inseparable do conxunto; non estará, pois, permitido ningún caderno solto nin ningún engadido ao dicionario que non sexa orixinal. 2. MORFOLOXÍA E SINTAXE (ata 1 punto) Poderase escoller entre análise morfolóxica ou análise sintáctica dun fragmento sinalado no texto proposto para tradución. Na análise morfolóxica haberá que identificar correctamente que clase de palabra é cada unha das unidades do fragmento e indicar as categorías gramaticais de cada unha delas. Na análise sintáctica haberá que explicar as estruturas sintácticas que haxa no fragmento e as funcións de cada un dos elementos que integran esas estruturas. Para as dúas posibilidades admítese calquera método de análise que sexa correcto. PREGUNTA 4 Terá os seguintes contidos: 1. LITERATURA LATINA (ata 2,5 puntos) Proporanse dúas cuestións e haberá que responder só a unha delas. Neste curso serán obxecto de avaliación exclusivamente os seguintes xéneros e
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 72 de 83
autores: a) Teatro. Plauto b) Oratoria e retórica. Cicerón c) Historiografía. Livio d) Épica. Virxilio e) Lírica. Horacio 2. LATÍN ORIXE DAS LINGUAS ROMANCES E LÉXICO (ata 2,5 puntos) Haberá que responder soamente a unha das tres cuestións propostas, cada unha delas relativa a cada un dos contidos que de seguido se indican. Para os dous últimos casos continuarase utilizando a listaxe de materiais publicada na páxina web da CIUG. 1. Explicación de procedementos de derivación e composición produtivos en latín e dos seus resultados na lingua galega ou na lingua castelá. 2. Explicación do significado de locucións ou expresións latinas e exemplificación en contextos adecuados. 3. Comentario etimolóxico de topónimos Programa de recuperación de Latín 1º e 2º
Como xa dixéramos a avaliación será continua,¸ no caso das linguas esta valoración é
imprescindible. A materia será acumulativa por avaliacións e non eliminatoria, polo que todos
os contidos impartidos na 1ª avaliación serán obxecto de exame tamén na 2ª e a materia de
todo o curso será materia da 3ª.
En canto aos estándares referidos a cultura (bloque 5, en 1º de bacharelato) e literatura (bloque
4, en 2º) e aos relacionados co léxico (bloques 7 e 6, respectivamente), serán eliminatorios,
dividindo os traballados por avaliacións e non tratando os xa vistos nas avaliacións seguintes.
O alumno que aproba a 3ª avaliación amosa o coñecemento do curso completo e aproba todo
o curso. No senso contrario, o alumno que tendo aprobada a 1ª avaliación e a 2ª suspenda a 3ª,
debería suspender o curso completo porque demostra non ter realizado un traballo continuo
durante os nove meses do curso.
O proceso de avaliación continua require a asistencia regular ás clases e as actividades
programadas para a materia. A falta á clase de modo reiterado pode provocar a imposibilidade
da aplicación correcta dos criterios xerais de avaliación e da propia avaliación continua. No caso
de que se dese a circunstancia anterior segundo as directrices recollidas na normativa do centro,
o profesor poderá establecer un sistema extraordinario de avaliación se o considerase
conveniente consistente nunha proba escrita que se realizaría no mes de xuño.
Aqueles alumnos que cometan actos ilícitos no desenvolvemento das probas, obterán
cualificación de 0 puntos, coas consecuencias que iso supón para o cálculo da nota media
trimestral ou final. Está prohibido levar aos exames teléfonos móbiles e dispositivos electrónicos
en xeral (MP3 e similares); en caso de non cumprir este requisito, o alumno será cualificado con
0 puntos nesa proba.
A nota final: a nota da terceira avaliación prevalece sobre as demais dado o carácter de
avaliación continua pero terase en conta o traballo de todo o ano.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 73 de 83
No caso de que a nota da terceira avaliación sexa inferior a 5 o alumno terá que presentarse a
unha proba final de recuperación onde entrarán os contidos das tres avaliacións.
Redondeo
Se a nota final é un número decimal, o alumno terá que acadar 75 décimas para obter a nota
superior. Polo tanto, se acada unha media de, póñase por caso, 6.75, a nota final será un 7.
Sistema de recuperación de pendentes: Na avaliación extraordinaria de xuño e nos
exames de pendentes realizarase unha proba global de toda a materia, do mesmo tipo
que as probas trimestrais e cun valor dun 100%
8 INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DE ENSINO E
A PRÁCTICA DOCENTE
Desenvolverase a avaliación do ensino e os seus compoñentes conforme a estratexias que permitan obter información significativa e continua para formular xuízos e tomar decisións que favorezan a mellora de calidade do ensino. Para obter información do proceso de ensino empregaranse algunhas das seguintes técnicas:
➢ Observación: directa (proceso de aprendizaxe dos alumnos) e indirecta (análise de contido da programación didáctica).
➢ Entrevista: permitiranos obter información sobre a opinión, actitudes, problemas, motivacións etc. dos alumnos e das súas familias. O seu emprego adecuado esixe sistematización: definición dos seus obxectivos, a delimitación da información que se pensa obter e o rexistro dos datos esenciais que se obtiveron.
➢ Cuestionarios: complementan a información obtida a través da observación sistemática e entrevistas periódicas. Resulta de utilidade a avaliación que realizan os alumnos sobre algún elementos da programación: que iniciativas metodolóxicas foron máis da súa agrado, con que formula de avaliación senten máis cómodos, etc.
PERÍODO AVALIATIVO TIPO DE INSTRUMENTO APLICABLE
AVALIACIÓNS PARCIAIS E FINAL
ORDINARIA
- Observación sistemática
- Análise producións dos alumnos - Probas obxectivas
PROBAS EXTRAORDINARIAS
a) Final de curso (xuño): tanto para
recuperación da 3 avaliación como para a
subida de notas
b) Perda do dereito á avaliación continua
c) Abandono da materia.
- Probas obxectivas
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 74 de 83
Levarase a cabo o seguimento e valoración do traballo do profesor apoiándose nos seguintes indicadores de logro:
1 = Escaso/non logrado. 2 = Básico. 3 = Satisfactorio. 4 = Excelente.
INDICADORES DE LOGRO DO PROCESO DE ENSINO VALORACIÓN
(De 1 a 4)
PROPOSTAS
DE
MELLORA
Motivación inicial do alumnado
1 Proporcionase un plan de traballo ao principio de cada unidade.
2 Formulase situacións que introduzan a unidade (lecturas, debates, diálogos…).
Motivación ao longo de todo o proceso
3 Relacionase aprendizaxes con aplicacións reais ou coa súa funcionalidade.
4 Informase sobre os progresos conseguidos e as dificultades encontradas.
5 Relacionase os contidos e as actividades cos intereses do alumnado.
6 Estimulase a participación activa dos estudantes na clase.
Presentación dos contidos (conceptos, procedementos e actitudes)
7 Programase a materia tendo en conta os estándares de aprendizaxe previstos nas leis educativas.
8 Programase a materia tendo en conta o tempo dispoñible para o seu desenvolvemento.
9 Seleccionase de forma progresiva os contidos da programación de aula tendo en conta as particularidades de cada un dos grupos de estudantes.
Actividades na aula
10 Programase actividades e estratexias en función dos estándares de aprendizaxe.
Recursos e organización da aula
11 Planificanse as clases de modo flexible, preparando actividades e recursos axustados á programación de aula e ás necesidades e aos intereses do alumnado.
Instrucións, aclaracións e orientacións ás tarefas do alumnado
12 Establecese os criterios, procedementos e instrumentos de avaliación e autoavaliación que permiten facer o
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 75 de 83
seguimento do progreso de aprendizaxe dos seus alumnos e alumnas.
Clima da aula
13 Conseguiuse motivar para lograr a actividade intelectual do alumnado.
14 Conseguiuse a participación activa de todo o alumnado.
Seguimento/ control do proceso de ensino-aprendizaxe
15 Realizase a avaliación inicial ao principio do curso para axustar a programación ao nivel dos estudantes.
16 Favorecese os procesos de autoavaliación e coavaliación.
Proporcionase a información necesaria sobre a resolución das tarefas e como pode melloralas.
Propónse novas actividades que faciliten a adquisición de obxectivos cando estes non se acadaron.
Corrixese e explicase de forma habitual os traballos e as actividades dos alumnos e as alumnas.
INDICADORES DE LOGRO DA PRÁCTICA DOCENTE VALORACIÓN
(De 1 a 4)
PROPOSTAS
DE
MELLORA
1 Como norma xeral, fanse explicacións xerais para todo o alumnado.
2 Ofrécense a cada alumno/a as explicacións individualizadas que precisa.
3 Elabóranse actividades atendendo á diversidade.
4 Utilízanse distintas estratexias metodolóxicas en función dos temas a tratar.
5 Combínase o traballo individual e en equipo.
A avaliación do proceso de ensino terá un carácter formativo, orientado a facilitar a toma de decisións para introducir as modificacións oportunas que nos permitan a mellora do proceso de maneira continua. Con iso pretendemos unha avaliación que contribúa a garantir a calidade e eficacia do proceso educativo. Todos estes logros e dificultades atopados serán recollidos nas Propostas de Mellora da Programación de xeito que cada curso escolar, a práctica docente aumente o seu nivel de calidade.
9 ORGANIZACIÓN DAS ACTIVIDADES E SEGUIMENTO,
RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 76 de 83
No curso 2021-2022 non hai alumnado coa materia pendente. De houber, o
procedemento sería o que segue en:
- Cultura Clásica:
-Entregar unha serie de exercicios que lle serán entregados pola profesora cada
trimestre, ou realizar un exame final co contido das fichas elaboradas cos contidos mínimos.
- Latín II
Para o alumnado de 2º de bacharelato con Latín I pendente decidirase –previa entrevista
co alumnado implicado- a superación da materia na proba extraordinaria que se fará no mes de
maio ou ben superando a mesma por trimestres, xa que pode haber poucos ou mesmo ningún
alumno nesta situación. Para o seguimento da materia o departamento elaborará exercicios que
deberá realizar o alumno/a e entregar nos prazos indicados. Será a xefa do departamento
didáctico a encargada de pórse en contacto co alumnado con materias pendentes para
establecer o procedemento: plan de traballo, supervisión e calendario para a recuperación. Cada
alumno/a deberá entregar á xefa do departamento todos estes exercicios debidamente resoltos,
e para elo facilitaráselle varias sesións nas que poderán resolver dúbidas.
10 ORGANIZACIÓN DOS PROCEDEMENTOS QUE LLE PERMITAN AO
ALUMNADO ACREDITAR OS COÑECEMENTOS NECESARIOS EN
DETERMINADAS MATERIAS EN BACHARELATO
A nosa materia estúdase en ámbolos dous cursos do bacharelato (Latín I en 1º e Latín II
en 2º) e enténdese que debe superarse a materia de 1º para poder cursar e ser avaliado en Latín
II. Ao tratarse dunha materia que se imparte tamén en 4º da ESO podería darse o caso de que,
polas circunstancias que fora, un alumno que tivera os coñecementos necesarios para iso
pretendera matricularse en Latín II. De ser o caso deberá solicitar ao director do centro antes do
último día do período de matrícula de setembro o dereito á presentarse a unha proba para
acreditar ditos coñecementos.
Esta proba, realizada pola xefa de departamento, versará sobre os criterios de avaliación
mínimos da materia de 1º, e para a súa superación deberá obterse unha cualificación, como
mínimo, de 5 sobre 10. Dita cualificación non constará no seu expediente académico.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 77 de 83
11 DESEÑO DA AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS OU
COLECTIVAS QUE SE POIDAN ADOPTAR COMO CONSECUENCIA DOS
SEUS RESULTADOS Avaliación inicial
Ao ser materias novas en todos os cursos, excepto para algúns alumnos de 1º de
Bacharelato que a cursaron en 4º, ao comezo de curso nunha proba escrita ou nunha entrevista
oral contestarán unhas cuestións básicas relativas á civilización grecolatina posto que na parte
de lingua hai que partir de cero.
Medidas individuais ou colectivas a adoptar en función dos resultados Á hora de formular as medidas colectivas en función dos resultados, debemos solicitar, en
primeiro lugar, diversa información sobre cada grupo de alumnos e alumnas; como mínimo debe
coñecerse a relativa a:
- O número de alumnos e alumnas.
- O funcionamento do grupo (clima da aula, nivel de disciplina, atención...).
- As fortalezas que se identifican no grupo en canto ao desenvolvemento de contidos
curriculares.
- As necesidades que se puidesen identificar; convén pensar nesta fase en como se
poden abordar (planificación de estratexias metodolóxicas, xestión da aula, estratexias de
seguimento da eficacia de medidas, etc.).
- As fortalezas que se identifican no grupo en canto aos aspectos competenciais.
- Os desempeños competenciais prioritarios que hai que practicar no grupo nesta
materia.
- Os aspectos que se deben ter en conta ao agrupar os alumnos e as alumnas para os
traballos cooperativos.
- Os tipos de recursos que se necesitan adaptar nivel xeral para obter un logro óptimo
do grupo.
A avaliación inicial facilítanos non só coñecemento acerca do grupo como conxunto,
senón que tamén nos proporciona información acerca de diversos aspectos individuais dos
nosos estudantes. A partir dela poderemos:
- Identificar os alumnos ou as alumnas que necesitan un maior seguimento ou
personalización de estratexias no seu proceso de aprendizaxe. Débese ter en conta aquel
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 78 de 83
alumnado con necesidades educativas, con altas capacidades e con necesidades non
diagnosticadas, pero que requiran atención específica por estar en risco, pola súa historia
familiar, etc..
- Saber as medidas organizativas a adoptar: situación de espazos e xestión de tempos
no grupo para favorecer a intervención individual.
- Establecer conclusións sobre os recursos que se van empregar.
- Analizar o modelo de seguimento que se vai utilizar con cada un deles.
- Fixar o modo en que se vai compartir a información sobre cada alumno ou alumna co resto de docentes que interveñen no seu itinerario de aprendizaxe; especialmente, co titor.
12 MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE En colaboración co departamento de Orientación, o profesorado poderá tomar diversas medidas ordinarias e extraordinarias de atención á diversidade.
Nun principio non hai ningún alumnado con necesidade específica de apoio educativo,
de altas capacidades intelectuais ou de incorporación tardía ao sistema educativo. No caso de
que ao longo do curso se incorpore algún alumno que necesite atención á diversidade tomaranse
desde o departamento as medidas oportunas en colaboración co titor, os demais profesores que
lle impartan clase e o Departamento de Orientación.
Intentarase favorecer a integración na aula do alumnado con necesidade específica de
apoio educativo facéndolle desenvolver un papel recoñecido polo grupo para mellorar a súa
autoestima.
Nos casos de alumnos cunha discapacidade física hai que buscar mecanismos de
actuación para cada caso en concreto.
Ao alumnado con altas capacidades intelectuais marcaránselles obxectivos individuais
máis amplos cos demais alumnos do grupo, a través de actividades de ampliación, máis
complexas, que lles obrigue a realizar o esforzo necesario que lles permita valorar a consecución
de resultados.
No grupo de incorporación tardía ao sistema educativo inclúense os alumnos
estranxeiros. Os problemas poden vir polas dificultades co idioma. Con eles haberá que realizar
as adaptacións necesarias que favorezan a aprendizaxe da materia e, á vez, da lingua. Convén,
por exemplo, que estes alumnos traballen con dicionarios das nosas linguas para que non teñan
problemas de vocabulario.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 79 de 83
Aínda que non se dea o caso de contar no grupo con alumnado con necesidade
específica de apoio educativo, sempre existe a posibilidade de traballar con distintos ritmos de
aprendizaxe. Un dato positivo neste caso é o baixo número de alumnos co que contamos na aula,
feito que favorece o traballo en distintos niveis.
A proposta do Departamento de Latín e Grego é a seguinte:
- Contidos para unha aprendizaxe básica común, pero de maior complexidade para
algúns.
- Actividades, para diferentes niveis, e oferta de distintos tempos na súa realización, así
como actividades de reforzo e de ampliación.
- Ter en conta as preferencias dos alumnos para atender os seus intereses.
- Agrupamentos que posibiliten o traballo en equipo
13 ELEMENTOS TRANSVERSAIS
Os elementos transversais que se traballarán ao longo do curso serán os seguintes: a
comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicación audiovisual, as tecnoloxías da
información e da comunicación, o emprendemento, e a educación cívica e constitucional.
Os alumnos desenvolverán actividades referidas a textos para traballar a comprensión
lectora. Será fundamental o emprego de dicionarios de español e galego para buscar os
significados das palabras que non coñezan. O fomento da lectura terá como referente o proxecto
lector do centro e procurará acadar os seguintes obxectivos:
⚫ A integración das fontes informativas, en calquera soporte (impreso ou electrónico) no
tratamento dos contidos curriculares.
⚫ A formación de lectores e de lectoras competentes e a creación e consolidación do
hábito de lectura.
⚫ Potenciar a capacidade de razoamento do alumnado, a súa motivación e o seu afán de
coñecemento.
Poderanse establecer itinerarios temáticos de lecturas clásicas segundo o catálogo da
biblioteca do centro. Para aumentar o catálogo de obras de contido clásico dos que dispón o
centro, desde o Departamento de Latín e Grego ofrecerá ao coordinador unha listaxe de obras
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 80 de 83
para a súa compra. Así mesmo participarase nos clubs de lectura e cantas actividades promova
o coordinador da biblioteca.
Para promover a mellora da expresión oral e escrita, entre outras actividades, a partir
dunha temática de contido clásico que achegue o profesor os alumnos escribirán un conto
común entre todos.
No que respecta ás tecnoloxías da información e da comunicación, incidirase na busca,
selección crítica, e tratamento da información, recorrendo a fontes variadas, así como na
aplicación de técnicas de síntese, coa identificación de palabras clave e coa distinción entre ideas
principais e secundarias. Favorecerase a competencia dixital coa elaboración de textos e coa
presentación a través de medios informáticos. Cómpre facer ver a necesidade dunha utilización
crítica das tecnoloxías da información e a comunicación como instrumento que universaliza a
información e como unha ferramenta para a comunicación do coñecemento adquirido.
Por outra parte, para transmitir información, empregaranse diversos medios de
comunicación audiovisual.
A educación cívica e constitucional pódese considerar comentando aqueles elementos e
costumes da sociedade romana que se consideran socialmente útiles ou criticando aqueloutros
que evidencian comportamentos e ideas lesivas para a sociedade ou o individuo.
Os comentarios sobre a situación e evolución política e social de Roma, así como todo o
referido ás etapas da historia de Roma permitiríanos tratar temas derivados da consecución
dunha convivencia pacífica, ao tempo que permite reflexionar sobre as formas de goberno. Á
mesma convivencia pacífica contribuirán os contidos referidos ó exercito romano.
Deste xeito, promoverase a aprendizaxe da prevención e resolución pacífica de conflitos
en todos os ámbitos da vida persoal, familiar e social, así como dos valores que sustentan a
liberdade, a xustiza, a igualdade, o pluralismo político, a paz, a democracia, o respecto aos
dereitos humanos, o respecto por igual aos homes e ás mulleres, e ás persoas con discapacidade,
e o rexeitamento da violencia terrorista, a pluralidade, o respecto ao Estado de dereito, o
respecto e a consideración ás vítimas do terrorismo, e a prevención do terrorismo e de calquera
tipo de violencia.
Serven ademais estes contidos para promover a prevención da violencia de xénero, da
violencia contra as persoas con discapacidade, da violencia terrorista e de calquera forma de
violencia, racismo ou xenofobia.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 81 de 83
Os contidos referidos ás obras públicas e urbanismo en Roma permítennos tratar os
temas: educación ambiental e educación viaria.
No referente á educación ambiental ó mesmo tempo que se pretende que o alumno
recoñeza e identifique no contorno próximo restos arqueolóxicos que se relacionen coa cultura
clásica, promóvese o compromiso persoal para a conservación e o respecto de toda pegada do
mundo clásico no ambiente natural.
Por último, as materias permitirán afianzar o espírito emprendedor e a iniciativa
empresarial a partir de aptitudes como a creatividade, a autonomía, a iniciativa, o traballo en
equipo, a confianza nun mesmo e o sentido crítico.
14 ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES
Este departamento propón para o vindeiro curso 2021-2022, se a situación sanitaria nolo
permite, a asistencia ao festival de Teatro Clásico que se celebra en Lugo, e dende fai algúns anos,
tamén en Ourense, Coruña e Tui. Aínda non están determinadas as datas das actuacións, pero
se temos en conta os actos dos pasados anos, a SEEC, (Sociedade de Estudios Clásicos), informou
en novembro das obras e das prazas ofertadas. Se organizan o evento, e se somos quen de
conseguir prazas, baseándonos nos anos anteriores, as datas das representacións serían en
Marzo- Abril. Pódese aproveitar a viaxe á cidade escollida para percorrer as pegadas dos romanos
nela.
Como actividades complementarias, tentaremos ter algunha charla sobre Helenismos
ou ben sobre Grafoloxía.
15 MECANISMOS DE REVISIÓN, DE AVALIACIÓN E DE MODIFICACIÓN
DA PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA EN RELACIÓN COS RESULTADOS
ACADÉMICOS E PROCESOS DE MELLORA A programación terá un seguimento permanente por parte dos membros do departamento
no relativo ao grao de cumprimento, proceso de ensinanza e aprendizaxe e desviación entre resultados obtidos e esperados.
Tamén se irá tomando nota de todas as suxestións que vaian xurdindo co obxectivo de velar
polo axuste e calidade da nosa programación a través do seguimento dos seguintes indicadores:
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 82 de 83
INDICADORES DE LOGRO DE SEGUIMENTO DA
PROGRAMACIÓN
VALORACIÓN
(De 1 a 4)
PROPOSTAS
DE
MELLORA
1 Adecuación do deseño das unidades didácticas, temas ou proxectos a partir dos elementos do currículo.
2 Adecuación da secuenciación e da temporalización das Unidades didácticas / temas / proxectos.
3 O desenvolvemento da programación respondeu á secuenciación e a temporalización previstas.
4 Adecuación da secuenciación dos estándares para cada unha das unidades, temas ou proxectos.
5 Adecuación do grao mínimo de consecución fixado para cada estándar.
6 Asignación a cada estándar do peso correspondente na cualificación.
7 Vinculación de cada estándar a un ou varios instrumentos para a súa avaliación.
8 Asociación de cada estándar cos elementos transversais a desenvolver.
9 Fixación dunha estratexia metodolóxica común para todo o departamento.
10 Adecuación da secuencia de traballo na aula.
11 Adecuación dos materiais didácticos utilizados.
12 Adecuación do libro de texto (no caso de que se use).
13 Adecuación do plan de avaliación inicial deseñado, incluídas as consecuencias da proba.
14 Adecuación da proba de avaliación inicial, elaborada a partir dos estándares.
15 Adecuación do procedemento de acreditación de coñecementos previos [Só para 2º de bacharelato].
16 Adecuación das pautas xerais establecidas para a avaliación continua: probas, traballos, etc.
17 Adecuación dos criterios establecidos para a recuperación dun exame e dunha avaliación.
18 Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación
final.
19 Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación
extraordinaria.
20 Adecuación dos criterios establecidos para o seguimento de
materias pendentes.
21 Adecuación dos criterios establecidos para a avaliación desas materias pendentes.
22 Adecuación dos exames, tendo en conta o valor de cada
estándar.
IES CHAN DO MONTE DEPARTAMENTO DE LATÍN PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA CURSO 2021- 2022
Páxina 83 de 83
23 Adecuación dos programas de apoio, recuperación, etc. vinculados aos estándares.
24 Adecuación das medidas específicas de atención ao
alumnado con NEAE.
25 Grao de desenvolvemento das actividades complementarias e extraescolares previstas.
26 Adecuación dos mecanismos para informar ás familias sobre criterios de avaliación, estándares e instrumentos.
27 Adecuación dos mecanismos para informar ás familias sobre os criterios de promoción.
28 Adecuación do seguimento e da revisión da programación
ao longo do curso.
29 Contribución desde a materia ao plan de lectura do centro.
30 Grao de integración das TIC no desenvolvemento da
materia.
16 PUBLICIDADE DA PROGRAMACIÓN Esta programación didáctica, que contén as materias propias do departamento, poderase consultar na Xefatura de Estudos e/ou na correspondente Aulas Virtual habilitada para as materias asignadas a este departamento. Por outra banda, a información do funcionamento da materia así como os contidos e criterios de cualificación, será entregada ao alumnado ao comezo de curso. En Marín , 14 de setembro de 2021
top related