itsasertzeko sistema

ITSASERTZ SISTEMAK

• Kostaldeko zonak eta itsas edo ozeano baten inguruan dauden bestelako zonak batzen dituen lur-eremua hartzen du.– Itsaslabarra.– Urradura plataforma.– Hondartza.– Tonboloak

ITSASERTZ SISTEMAK

HONDARTZA

ITSASLABARRA URRADURA PLATAFORMA

TONBOLOA

ITSASERTZ SISTEMAK: EZAUGARRIAK

• Olatuen indarra• Marea gora beherak• Bioaniztasun handia (plankton, nektona eta

bentosa)

ITSASERTZ SISTEMAK:ITSASERTZEKO HEZEGUNEAK

• PADURAK: Ibai-bokaletan dauden eta aldizka urperatu egiten diren zonalde lauak dira.

• KORALEZKO ARREZIFE edo UHARRIAK: Koralen hazkundearen ondorioz osatutako kare metaketak dira.

• MANGLADIAK: tropikoetako kostaldeen mararteko aldeetan kokatzen diren ekosistemak dira; ibai bokaletatik gertu; MANGLE izeneko landarea da nagusi (gazitasun handiko uretar moldatutako landarea).

PADURAK

KORALEZKO ARREZIFE edo UHARRIAK

MANGLADIAK

ITSASERTZ SISTEMAK: GARRANTZI EKOLOGIKOA (1)

• Bioaniztasuna handia dute.• Emankortasun handieneko ekosistemak dira.• Espezie askoren habitat eta haztegia dira.• Kate eta sare trofiko korapilatsuak sortzen dira.• Babes funtzioa betetzen dute:– Padurek itsas korronteak moteltzen dituzte.– Mangladiek higaduratik babesten dute kostaldea.– Arrezifeek olatuen indarra moteltzen dute

kostaldea babestuz.

ITSASERTZ SISTEMAK: GARRANTZI EKOLOGIKOA (2)

• Baliabideen iturria dira: elikagai baliabideak (arrantza); baliabide mineralak (gatza); paisaia baliabidea ,..

• Uretako kiroletarako eta turismo-jarduetarako erabiltzen dira.

INPAKTUAK ITSASERTZEKO SISTEMETAN

• Basogabetzearen ondorioz sedimentu asko iristen dira eta koralak hiltzen dira.

• Ezkutuko harrapaketak, gehiegizko ustiapenak eta legez kontrako merkataritzak (koralak bitxigintzarako).

• Isuriak: hondakin urak, petrolio isuriak,..• Arrantza teknika desegokiek suntsitu egiten dituzte

ekosistema horiek.• Espezie arrotzen sarrera nahi gabe (itsasontzien

kroskoetan).• Turismo ugari eta kontrolik gabeak eragindako kalteak.

KALTEAK SAIHESTEKO NEURRIAK

• Lurraldearen antolamendua: erabilera murriztu eta zehaztu (arrantzarako guneak mugatu).

• Baliabideen ustiapen iraunkorraren kudeaketa: sistema tradizionalak berreskuratu, harrapaketa kopuruak mugatu.

• Isuriak kontrolatu.• Ekoturismoa indartu.• Kontzientziazioa eta sentsibilizazioa bultzatu.• Gobernuen arteko akordioak lortu.