innovatieve inkoop- & supply management...onderzoek voor innovatie 19 april 2011 kco college...

Innovatieve Inkoop- &

supply management voor het mkb

KCO College 19 april 2011

Agenda

1. Inleiding door Gert Walhof, lector

Inkoopmanagement

2. Inkoopvolwassenheid door Marius van der

Woude,hoofddocent/docent Inkoopmanagement

3. Inkoopvolwassenheid in de praktijk door Herman

Top, student SIFM/winnaar Purchase Promise Award

4. Inkoopvolwassenheid 2.0 door Stefan Prins, student

MER (lopend afstudeerproject samen met Herman

Top)

5. Overzicht resultaten IISM tot op heden door Gert

Walhof

6. Discussie duurzame doorwerking – alle aanwezigen:

in het onderwijs / naar het mkb

7. Afsluiting

19 april 2011 KCO College 2

MKB – motor van de Nederlandse

Economie

• 99 % van de bedrijven

• + 4 miljoen werknemers

• + € 800 miljard omzet

• + € 400 miljard inkoop?

19 april 2011 KCO College 3

Onderzoek voor innovatie

19 april 2011 KCO College

Innovatieve Inkoop- en supply management (IISM):

Benoem strategieën voor en toepassingen van (nieuwe of

bestaande) inkoop en supply chain (IT-)concepten,

waarmee de volwassenheid van inkoop en supply

management in het MKB toeneemt.

4

IISM – projecten (tot vandaag)

19 april 2011 KCO College

Strategiën Toepassingen

Business IT Business IT

Nieuwe

inkoop en

supply man.

concepten

•Strategie voor

duurzaam mkb

ondernemen (2)

•Model voor

aanbesteden (7)

•E-procurement

toepassingen bij

telecom (3)

•Uniformiteit

door

kennismodel

aanbesteden

Bestaande

inkoop en

supply man.

concepten

•Projectdefinitie

(1)

•Meetinstrument

voor mkb (?)

•Inkoopvolwasse

nheid in de

praktijk (10-11-

12)

•Standaardisatie

van productdata

(8)

•Inkoopvolwasse

nheid 2.0

•Inzet van ict in

de inkoopfunctie

(4)

•Reverse

auctioning (5)

5

IISM

Projectdefinitie

Projectopdracht

• De laatste kennis van modellen en inzichten op

het gebied van inkoop- en supplymanagement (en

it ondersteuning, HvU) voor het inkoopproces in

het mkb zijn ontdekt. Aanpak: deskresearch en

interviews met inkoophoogleraren.

• De belangrijke factoren en voorwaarden voor

inkoopvolwassenheid binnen het mkb zijn

ontdekt. Aanpak: deskresearch.

KCO College19 april 2011 7

Projectopdracht

• Er is onderzocht op welke manier mkb

ondernemers naar hun business kijken en

waar de triggers zitten om op inkoopgebied

in beweging te komen. Aanpak: expert

interviews en interviews bij mkb

ondernemers.

• Er is onderzocht op welke manier mkb

ondernemers naar hun business kijken en

waar de triggers zitten om op inkoopgebied

in beweging te komen. Aanpak: expert

interviews en interviews bij mkb

ondernemers.

KCO College19 april 2011 8

Vooraf

• Bewezen verband tussen inkoopvolwassenheid en

inkoopprestaties?

• Ja (bv Maturity Matters: performance determinants of

the procurement business function ,Batenburg, et al

2008)

• Stand van zaken MKB

• Berenschot (2007) de ontwikkeling van de inkoopfunctie

binnen het MKB blijft achter in vergelijking met grote

bedrijven

KCO College19 april 2011 9

Organisatie

• Projectteam

• Taakverdeling en tijdsverdeling:

– Projectleider (Marius van der Woude): 24

– Projectmedewerkers (Marius van de Woude, Gert Walhof, Johan Versendaal): 100 uren

– Studenten: 8

– MKB-ondernemers: 30 uren (10 voor interviews / 20 voor meeting)

– Inkoophoogleraren: 4 uren ( 2 hoogleraren – 2 uren), Jacques Reijniersen Geoffrey Hagelaar, Jeroen Harink

– Experts: 6 uren (3 experts – 2 uren) Harry Raaymakers (Federatie Metaalplaat), Fred Wittemakers (People Group),Ron van Gent (MKB Noord)

KCO College19 april 2011 10

Uitgangspunten model

• Uitgangspunt: een model voor het MKB

moet duidelijk aangeven hoe de

verschillende aspecten van inkoop in de

organisatie te traceren zijn en hoe

volwassenheid van de Inkoop gemeten kan

worden.

• Probleem: Bestaande inkoopmodellen gaan

vrijwel altijd uit van grote organisaties met

een professionele Inkoopafdeling. Binnen

het MKB is van zo’n afdeling meestal geen

sprake.

KCO College19 april 2011 11

MSU-MODEL, MONSZKA

MSU-model, Monszka

KCO College19 april 2011 13

KCO College19 april 2011 14

Berenschot, Inkoopbehoeftenpiramide

KCO College19 april 2011 15

Batenburg et al

(2007

KCO College19 april 2011 16

Rietveld: Inkoop,een nieuw paradigma

KCO College19 april 2011 17

Rietveld 2009

KCO College19 april 2011 18

Rietveld

KCO College19 april 2011 19

www.hanze.nl/inkoopmanagement

KCO College19 april 2011 20

Uiteindelijke model

KCO College19 april 2011 21

Vervolg

• Opstellen KPI’s

• Ontwerpen vragenlijst

• Validering ( praktijkopdracht studenten)

KCO College19 april 2011 22

praktijkopdracht

KCO College19 april 2011 23

En toen …

• HermanTop & Stefan Prins

KCO College

www.hanze.nl/inkoopmanagementwww.hanze.nl/inkoopmanagementwww.hanze.nl/inkoopmanagement

19 april 2011 24

“Inkoop en supply management door de ogen van een model!”

© Herman Top

• Brink Industrial

• Werkzaam in metaalsector

- IT Lijn

- LUNE lijn

© Herman Top

Gevestigd in Hoogeveen

Open deur cultuurOngeveer 50 FTE

1 ½ Jaar serieuze inkoopervaring

PRIMA leerbedrijf voor de praktijkopdracht van de minor inkoopmanagement

Brink Industrial Is:

Order gestuurd (vooral kleine hoeveelheden) Klant specifiek

Hoogwaardige kwaliteit

19 april 2011 26KCO College

• Het IISM model

- 7 Hoofd indicatoren

- 5 volwassenheidsfasen

- De invulling daarvan: “de 0-meting”

© Herman Top

Innovatieve inkoop en supply management

19 april 2011 27KCO College

• Aan de hand van:

– Het interview “de 0-meting”

– Ondersteunende analyses

– De praktijk

© Herman Top

19 april 2011 28KCO College

• Forward Survey

- Organisatie perspectief

• Reverse Survey

- Leverancier perspectief

• Afhankelijkheid van leverancier en organisatie

© Herman Top

19 april 2011 29KCO College

• Groei of Grip- De positie in de keten

•Algemene Checklist- Wat en wanneer?

• Afspraken en compromissen borgen in de keten

© Herman Top

19 april 2011 30KCO College

• Leveranciersbeoordeling- Objectief- Subjectief

• Strengthen The Chain• Long Term Relationship

© Herman Top

19 april 2011 31KCO College

“The Perfect Fit”

© Herman Top

19 april 2011 32KCO College

“The Perfect Fit”

© Herman Top

19 april 2011 33KCO College

“The Perfect Fit”

© Herman Top

19 april 2011 34KCO College

© Herman Top

19 april 2011 35KCO College

“De inkoopvolwassenheid bij Brink Industrial is te bepalen aan de hand van dit model”

© Herman Top

19 april 2011 36KCO College

OVERZICHT• SIA RAAK

• Doel IISM programma

• Het IISM inkoopmodel

• Huidige situatie

• Gewenste situatie

• Doelstelling

• Onderzoeksvraag

• Tijdsplanning

38K C O C O L L E G E

SIA RAAK• Stichting Innovatie Alliantie

• Regionale Aandacht en Actie voor Kenniscirculatie

• De trigger van het programma

39K C O C O L L E G E

DOEL IISM PROGRAMMA• Inkoopvolwassenheid binnen het MKB vergroten

• Het bevorderen van samenwerking voor innovaties, uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek en delen van ontwikkelde kennis

• Het bevorderen van kennisuitwisseling tussen hogescholen, BVE (beroepseducatieve en volwassenonderwijs) instellingen en het midden- en kleinbedrijf.

40K C O C O L L E G E

HET IISM INKOOPMODEL• Ontwikkeld door het inkooplectoraat van het

Instituut voor Facility Management

• Het huidige IISM inkoopmodel is afgeleid van twee bestaande inkoopmodellen (Batenburg-Versendaal)

41K C O C O L L E G E

HUIDIGE SITUATIEHet huidige inkoopvolwassenheidsmodel is:

• niet toepasbaar binnen organisaties binnen één MKB sector

• bijhorende vragenlijst is niet volledig en bevat nog onduidelijkheden

• bevat niet alle indicatoren die belangrijk zijn voor het MKB

42K C O C O L L E G E

GEWENSTE SITUATIE

Een inkoopvolwassenheidsmodel die:

• toepasbaar is binnen één gehele MKB sector

• binnen 45 minuten verbeterpunten voor een organisatie kan weergegeven

• eenvoudig te gebruiken en te begrijpen

43K C O C O L L E G E

DOELSTELLINGHet opzetten van een gewijzigd IISM inkoopmodel dat toepasbaar is in minimaal één MKB sector en zal dienen als een volwassenheids quick-scan.

Het gewijzigde inkoopmodel zal na een uitvoering van een quick-scan duidelijk verbeter- en positiepotentieel voor de organisatie moeten aangeven.

Het gewijzigde ISM inkoopmodel is voor eind juni 2011 gerealiseerd.

44K C O C O L L E G E

ONDERZOEKSVRAAG

Wat zijn de ervaringen (positief en negatief) en knelpunten van de eerste versie van het IISM inkoopmodel zoals dat gebruikt is bij drie sectoren binnen het MKB? Hoe kun je deze input verwerken tot een gewijzigd IISM inkoopmodel?

45K C O C O L L E G E

TIJDSPLANNING• Februari 2011 : oriënterende fase

• Maart 2011 : analytische fase

• April 2011 : literatuurstudie

• Mei 2011 : testfase

• Juni 2011 : verwerkingsfase

46K C O C O L L E G E

VRAGEN

?47K C O C O L L E G E

Resultaten deelprojecten

19 april 2011 KCO College 48

De praktijk – de eerste resultaten

19 april 2011 KCO College

Installatie

49

De praktijk – de eerste resultaten

19 april 2011 KCO College

Metaal

50

De praktijk – de eerste resultaten

19 april 2011 KCO College

Bouw

51

De praktijk – de eerste resultaten

19 april 2011 KCO College

Branches

52

Aanbevelingen

• Onderzoek naar mogelijkheden inkoopsamenwerking

• Opzet categoriemanagement

• Ketenintegratie

• Procesbeschrijvingen

• Promotie raamcontracten: er wordt nog veel buiten

contract gekocht.

• Aanzet tot risicomanagement verder uitwerken.

• Inkoop moet betrokken worden bij uitvoering van

projecten.

• Inzage in inkoopspend uitwerken; eerste aanzet

leverde direct geld op!

• Focus vanuit klant van het bedrijf en niet primair

vanuit laagste prijs.

19 april 2011 KCO College 53

Opmerkingen studenten

• Inkoopsamenwerking kan innovatie ook blokkeren!

• Waarom komt inkoopsamenwerking in het Noorden

zo weinig voor?

• Als de zon schijnt moet je het dak repareren, als het

regent ben je te laat!

• Leveranciersmarktonderzoek komt sporadisch voor.

• Elektronische facturen worden geprint en handmatig

verwerkt.

• Groei van inkoopvolwassenheid vraagt om

ontwikkeling hele organisatie.

• Eenvoudige bedrijven scoren altijd laag op

inkoopvolwassenheid

• Inkoop staat nu op de directie-agenda

• Veel gezwommen – veel geleerd

19 april 2011 KCO College 54

Strategie voor duurzaam mkb

ondernemen - 1

19 april 2011 KCO College

• Er zijn al veel bestaande scans ontwikkeld

• Reorganiseer de vragen volgens bovenstaande

volwassenheidsniveaus

• Voeg People, Planet en Profit toe als

subcategorisatie

• Strategie: groei in volwassenheidsniveau, rekening

houdend met People, Planet en Profit

55

Strategie voor duurzaam mkb

ondernemen - 2

19 april 2011 KCO College 56

Strategie voor duurzaam mkb

ondernemen - 3

19 april 2011 KCO College 57

E-Procurement deeltoepassingen - 1

• Catalogus ondersteuning (Order Planning)

• Web 2.0 support (Collaborative Engineering)

• Reverse auctioning (Strategic Sourcing)

• E-invoicing support (Order Management)

• …

19 april 2011 KCO College 58

E-Procurement deeltoepassingen - 2

19 april 2011 KCO College 59

E-Procurement deeltoepassingen - 3

19 april 2011 KCO College

• Als onderkend wordt dat de leveranciers weinig

macht hebben, dan is reverse auctioning een

opportunity

60

Afronding IISM

19 april 2011 KCO College 61

Vragen &

Discussie

19 april 2011 KCO College

www.mkb-Inkoop.org

62