digestio aparatua

Geaxi eta Thayna 3.F

ZER DA DIGESTIOA?

Digestioa da,irentsitako elikagaien eraldaketa prozesua da,substantziak sinpleagotan bihurtzen dira hestean xurgatuak izateko.

• Digestio aparatua hainbat aparatu desberdin ditu. Aparatu bakoitza funtzio desberdinak ditu, eta leku desberdinetatik joaten da guk jaten dugun janaria

• Digestio-aparatuaren eta arnas aparatuaren hodia da. Elikagaiak faringetik zehar joaten dira eta ahoatik hestegorriarantz.

• Digestio-hodiaren zabalgunae da. Urdaiaren sarrerari “Kaedia” deitzen zaio, eta irteerari “Piloroa”.

• Gibela sabelaren barruko organoa da, digestio-aparatua osatzen du. Diafragmaren azpian kokatuta dago, eta inguruko organoak ondoan daude kokatuata: behazun-xixkua, heste lodia, heste mehea, urdaila, barea eta area.

• Sabelaren barruan dago tolestuta.• Heste meharra edo mehea digestio-aparatua

dagoen organoa da, urdaila eta heste lodia konektatzen dituena.

• Gizakiengan 4-6 metroko luzera dauka normalean, hiru zatitan banatuta dago goitik beherantz.

• Digestioaren hodiaren azken atala da.Heste mehean hasi eta uzkian bukatzen da. Metro bat luze da, eta zapi cm zabal.

• Uzkia edo ipurtzuloa digestio-aparatuaren amaieran kokatuta dagoen organoa da.Ondestea kanpoaldearekin lotzen duena. Hondakinak kaNporatzen ditu.

AHORANTZEA: Elikagaiak digestio-hodira sartzen dira ahotik.Ahoan hortzek elikagaiak txikitzen dituzte,eta elikagaiak listuarekin nahasten ditu.DIGESTIOA:Elikagaiak eraldatu eta mantenugai izeneko beste substantziak bereizten dira:MEKANIKOAK: Elikagaiak moztu,txikitu eta nahasi egiten dira.Ahoan eta urdailean egiten dira ekintza mekanikoak.Elikagaiak fisikoki eraldatzen dira.KIMIKOAK: Elikagaiak eraldatu eta konposatu soilagoak eratzen dira elikagaietan aldaketa kimikoak sorrtzen dituzten substantzien eraginez.XURGAPENA: Digestioan lortutako mantenugaiak digestio.hodiaren pareta zeharkatzen dute.Gorputzaren atal guztietara eristen dira odol-hodietatik zehar.IRAIZPENA: Digeritu gabeko substantziak edo elikagaien substantzi ez-baliagarriak kamporatu egiten dira.

ADIBIDEAK:

BULIMIA:

Jate nahaste bat da, asezineko janaldi handiak edin eta ondoren errua despresia eta llotsa eragiten duenean.Gaixotasun hau 19 urte inguruan ematen da. Gaixoak,gatazkatsuak,oldaitsuak eta intoleranteak izaten dira.

IDORRERIA:

Arozo hau duten pertsonek sailtasunak izaten dituzten liberatzeko.Hori gertatzen da heste lodiak ur gehiegi xurgatzen duelako, eta horrenbestez, gorotz lehorrak eta gogorrak sortzen direlako.

KARTELAK