a célula

A célula e os organismos A célula e os organismos máis sinxelosmáis sinxelos

Índice Índice

Un universo oculto á nosa vista.Un universo oculto á nosa vista. Os seres vivos estamos formados por Os seres vivos estamos formados por

célulascélulas A estrutura da célulaA estrutura da célula A nutrición celularA nutrición celular A relación e a reprodución das A relación e a reprodución das

célulascélulas

ÍndiceÍndice

Os protozoos e as algas como Os protozoos e as algas como organismos eucarióticos sinxelos.organismos eucarióticos sinxelos.

As bacterias como organismos As bacterias como organismos procarióticos .procarióticos .

Os microorganismos no seu medio.Os microorganismos no seu medio. Os microorganismos parasitos e os Os microorganismos parasitos e os

virus.virus.

1.Introducción1.Introducción

- Condicións necesarias para a vida.Condicións necesarias para a vida.- Tipos de animais: vertebrados e Tipos de animais: vertebrados e

invertebrados.invertebrados.- Distintos tipos de plantas.Distintos tipos de plantas.- Todos eles van a ter algo en común, Todos eles van a ter algo en común,

van a estar constituidos por van a estar constituidos por CÉLULAS.CÉLULAS.

- Organismos Organismos sinxelossinxelos

complexoscomplexos

1.Introducción1.Introducción

- Todos os seres vivos van a levar a Todos os seres vivos van a levar a cabo as funcións vitais.cabo as funcións vitais.

- Non funcións vitais Non funcións vitais non ser vivo. non ser vivo.- Organismos de distintos tamaños.Organismos de distintos tamaños.

2.Un universo oculto á nosa vista2.Un universo oculto á nosa vista

-Microorganismos: seres diminutos -Microorganismos: seres diminutos soamente visibles ó microscopio.soamente visibles ó microscopio.

-Microscopio: -Microscopio: -(1674) Anton Van Leeuwenhoek-(1674) Anton Van LeeuwenhoekOrganismos Organismos inactivosinactivos

activos animáculosactivos animáculos

Permite observar microorganismos, a súa Permite observar microorganismos, a súa forma, estrutura e comportamento.forma, estrutura e comportamento.

2.Un universo oculto á nosa vista2.Un universo oculto á nosa vista

Microscopios.Microscopios.

3.Os seres vivos estamos 3.Os seres vivos estamos formados por células.formados por células.

-Microscopio: permite observar en -Microscopio: permite observar en profundidade os animais e as plantas.profundidade os animais e as plantas.

- Robert Hooke (1665) concepto inicial de - Robert Hooke (1665) concepto inicial de célula “ celiña ”.célula “ celiña ”.

- Século XIX: evolución microscopios Século XIX: evolución microscopios permite análise dos órganos de animais e permite análise dos órganos de animais e plantas, descúbrese que todos están plantas, descúbrese que todos están formados por compartimentos iguais, POR formados por compartimentos iguais, POR CÉLULAS.CÉLULAS.


ConclusiónsConclusións.-.-

* Todos os seres vivos van a estar * Todos os seres vivos van a estar constituidos por CÉLULAS.constituidos por CÉLULAS.

* As células van a ser as unidades básicas * As células van a ser as unidades básicas da vida.da vida.

* As células van realizar TODAS as * As células van realizar TODAS as funcións vitais dun ser vivo.funcións vitais dun ser vivo.

* Os organismos clasifícanse en función do * Os organismos clasifícanse en función do número de células que os constituen. número de células que os constituen.


Organismos unicelulares.Organismos unicelulares. * Formados por unha única * Formados por unha única célula.célula.* Exemplo: paramecio * Exemplo: paramecio * Tamaño moi variable.* Tamaño moi variable.* Visibles co microscopio. * Visibles co microscopio. * A súa célula realiza TODAS * A súa célula realiza TODAS as funcións vitais (nutrición, as funcións vitais (nutrición, relación e reproducción)relación e reproducción)

Organismos pluricelulares.Organismos pluricelulares.* Formados por varias células. * Formados por varias células. * Son de maior tamaño, non * Son de maior tamaño, non precisan de microscopio.precisan de microscopio.* As súas células * As súas células non non realizan realizan TODAS as funcións , senón TODAS as funcións , senón que se organizan para facelas que se organizan para facelas mediante agrupacións de mediante agrupacións de células especializadas. células especializadas. * A súa forma e estructura vai * A súa forma e estructura vai a depender da función que a depender da función que realizan no organismo.realizan no organismo.

4.A estructura da célula.4.A estructura da célula.

-Existen varios tipos de células, as animais e as vexetais, pero -Existen varios tipos de células, as animais e as vexetais, pero todas elas teñen unha estructura básica semellante.todas elas teñen unha estructura básica semellante.

- Todas posúen:Todas posúen:**Membrana celular ou plasmáticaMembrana celular ou plasmática..

- fina capa que envolve a célula.- fina capa que envolve a célula.- funcións: - funcións:

a) delimita e separa a célula do medio que a a) delimita e separa a célula do medio que a rodea. rodea.

b) regula a entrada de substancias ó interior da b) regula a entrada de substancias ó interior da célula.célula.

* * Citoplasma.Citoplasma.- É o contido da célula, excluindo o núcleo.- É o contido da célula, excluindo o núcleo.- Nel fabrícanse substancias que pasan a formar parte - Nel fabrícanse substancias que pasan a formar parte

da célula.da célula.- Nel atópanse os Orgánulos Celulares (Vacuolos, - Nel atópanse os Orgánulos Celulares (Vacuolos,

Mitocondrias, Aparello de Golgi, RE, Lisosomas, Centriolos…)Mitocondrias, Aparello de Golgi, RE, Lisosomas, Centriolos…)


* * Núcleo.Núcleo.- Contén o ADN (material xenético que - Contén o ADN (material xenético que

ten a información para regular as funcións da ten a información para regular as funcións da célula e transmite os caracteres hereditarios)célula e transmite os caracteres hereditarios)

- Pode estar separado do citoplasma por unha - Pode estar separado do citoplasma por unha membrana. En función disto teremos:membrana. En función disto teremos:

a) a) Células EucariotasCélulas Eucariotas: posúen unha : posúen unha membrana que separa o núcleo de membrana que separa o núcleo de

citoplasma que se denomina membrana citoplasma que se denomina membrana nuclear. Células animais e vexetais.nuclear. Células animais e vexetais.

b) b) Células ProcariotasCélulas Procariotas: non posúen : non posúen a membrana nuclear. Bacterias. a membrana nuclear. Bacterias.


- Célula Animal.Célula Animal.- Van ter distintas Van ter distintas

formas e tamaño formas e tamaño dependendo da dependendo da función que función que realicen. realicen.

- Normalmente a Normalmente a forma é forma é redondeada.redondeada.

- O núcleo atópase O núcleo atópase non centro da non centro da célula. célula.


-Célula vexetal.-Célula vexetal. -Posúen estructuras -Posúen estructuras características e exclusivas características e exclusivas que non teñen as células que non teñen as células animais.animais.

* * Parede celularParede celular :cuberta :cuberta grosa e ríxida=membrana grosa e ríxida=membrana plasmática. Formada por plasmática. Formada por celulosa, subs. celulosa, subs. impermeable e resistente. impermeable e resistente. Protexe e dá consistencia. Protexe e dá consistencia. Presenta perforacións que Presenta perforacións que permiten o intercambio de permiten o intercambio de substancias. substancias.


* * Vacúolos de reservaVacúolos de reserva: grandes vesículas, : grandes vesículas, rodeadas por membrana. Almacenan rodeadas por membrana. Almacenan substancias. Ocupan gran parte do substancias. Ocupan gran parte do citoplasma e desprazan o núcleo cara a citoplasma e desprazan o núcleo cara a periferia (diferenza coas células animais).periferia (diferenza coas células animais).

* * CloroplastosCloroplastos : Son orgánulos con : Son orgánulos con pigmento verde (clorofila) realizan a pigmento verde (clorofila) realizan a fotosíntese (sintesis compuestos orgánicos fotosíntese (sintesis compuestos orgánicos a partir de inorgánicos). a partir de inorgánicos).

5. A nutrición celular.5. A nutrición celular.

- Células son seres vivos, necesitan nutrirse Células son seres vivos, necesitan nutrirse para fabricar compostos e obter para fabricar compostos e obter enerxía(funcións vitais).enerxía(funcións vitais).

- A enerxía a obteñen mediante unha - A enerxía a obteñen mediante unha reacción química (combustión lenta de reacción química (combustión lenta de compostos orgánicos). É o proceso de compostos orgánicos). É o proceso de RESPIRACIÓN que ten lugar nas RESPIRACIÓN que ten lugar nas mitocóndrias. Absorbese Omitocóndrias. Absorbese O22 e liberase e liberase vapor de auga e COvapor de auga e CO22

- A forma de nutrirse é diferente en células A forma de nutrirse é diferente en células animais e nas vexetais. animais e nas vexetais.

5. A nutrición celular.5. A nutrición celular.

Nutrición nas Nutrición nas células vexetaiscélulas vexetais::• Os cloroplastos Os cloroplastos

fabrican os fabrican os compostos compostos orgánicos mediante orgánicos mediante o proceso de o proceso de fotosíntese.fotosíntese.

• É unha nutrición É unha nutrición autótrofa pois non autótrofa pois non precisan doutros precisan doutros animais.animais.

Nutrición nas Nutrición nas células animaiscélulas animais: : • Non cloroplastos.Non cloroplastos.• Deben inxerir Deben inxerir

alimentos alimentos elaborados (cptos. elaborados (cptos. organicos) doutros organicos) doutros organismos. organismos.

• É unha nutrición É unha nutrición heterótrofa. heterótrofa.

• Mediante procesos Mediante procesos de endocitose. de endocitose.

6. A relación e a reprodución das 6. A relación e a reprodución das células.células.

- Ser vivo funcións vitais: nutrición, Ser vivo funcións vitais: nutrición, relación e reprodución.relación e reprodución.

- Relación: co medio xa que toman del Relación: co medio xa que toman del o alimento.o alimento.

- Sensibilidade : poden detectar cambios no Sensibilidade : poden detectar cambios no medio (Tª e []) e reaccionan como resposta, medio (Tª e []) e reaccionan como resposta, que é mediante movementos:que é mediante movementos:

• Movemento ameboideMovemento ameboide• Movemento contractilMovemento contractil• Movemento vibrátil (flaxelos ou cilios)Movemento vibrátil (flaxelos ou cilios)

Pax75Pax75

6. A relación e a reprodución das 6. A relación e a reprodución das células.células.

- Reprodución: Reprodución:

- Da lugar a células fillas idénticas os proxenitores.Da lugar a células fillas idénticas os proxenitores.- Producese mediante a división celular das células Producese mediante a división celular das células

maternas en dúas fillas. maternas en dúas fillas. - Este proceso ten lugar en dúas etapas, primeiro división Este proceso ten lugar en dúas etapas, primeiro división

do núcleo da célula nai (2 núcleos e 1 citoplasma) e do núcleo da célula nai (2 núcleos e 1 citoplasma) e posterior división do citoplasma (2 células completas).posterior división do citoplasma (2 células completas).

- Nas células animais mediante bipartición.Nas células animais mediante bipartición.- Nas células vexetais mediante tabique de separación.Nas células vexetais mediante tabique de separación.

6. A relación e a reprodución das 6. A relación e a reprodución das célulascélulas

O proceso de división celular pódese O proceso de división celular pódese dar de dúas formas.dar de dúas formas.

7. Os protozoos e as algas: 7. Os protozoos e as algas: organismos eucarióticos sinxelos.organismos eucarióticos sinxelos.

Os protozoos e as algas pertencen o Os protozoos e as algas pertencen o Reino Protoctista. Son organismos Reino Protoctista. Son organismos simples que se diferenzan pola súa simples que se diferenzan pola súa organización, tamaño e forma. organización, tamaño e forma.

Ambos son células Ambos son células eucariotas(membrana nuclear).eucariotas(membrana nuclear).

Os protozoos son todos organismos Os protozoos son todos organismos unicelulares pero as algas poden ser unicelulares pero as algas poden ser unicelulares ou pluricelulares. unicelulares ou pluricelulares.


OS PROTOZOOS.OS PROTOZOOS.• Son microorganismos unicelulares.Son microorganismos unicelulares.• Características:Características:• Unha única célula semellante á dos animais.Unha única célula semellante á dos animais.• Son heterótrofos.Son heterótrofos.• Viven en medios acuosos (acuáticos, terrestres ou Viven en medios acuosos (acuáticos, terrestres ou

no interior doutros seres vivos)no interior doutros seres vivos)• Exemplos.- A ameba, A vorticela ou O Exemplos.- A ameba, A vorticela ou O

tripanosoma.tripanosoma.


AS ALGAS.AS ALGAS. Poden ser unicelulares ou pluricelulares.Poden ser unicelulares ou pluricelulares. Non chegan a formar tecidos (outros Non chegan a formar tecidos (outros

pluricelules)pluricelules) Características:Características:

• Células semellantes á dos vexetais.Células semellantes á dos vexetais.• Son autótrofas.Son autótrofas.• Son acuáticas (flotando ou fixas no fondo)Son acuáticas (flotando ou fixas no fondo)• Existe unha gran diversidade: algas verdes, algas Existe unha gran diversidade: algas verdes, algas

pardas ou algas vermellas. pardas ou algas vermellas.

As bacterias: organismos As bacterias: organismos procarióticos.procarióticos.

Son organismos unicelulares procarióticos que poden Son organismos unicelulares procarióticos que poden atoparse en colonias. Pertencen o reiro Monera.atoparse en colonias. Pertencen o reiro Monera.

Son moi abundantes e reprodúcense en todos os medios.Son moi abundantes e reprodúcense en todos os medios. CaracterísticasCaracterísticas::

• Forma variable.- Cocos ou bacilos.Forma variable.- Cocos ou bacilos.• Estrutura sinxela.- membrana celular, parede Estrutura sinxela.- membrana celular, parede

bacteriana externa, non posúen membrana nuclear, bacteriana externa, non posúen membrana nuclear, carecen de orgánulos e son de tamaño moi reducidocarecen de orgánulos e son de tamaño moi reducido. .

As bacterias: organismos As bacterias: organismos procarióticos.procarióticos.

As bacterias son seres vivos, levan a As bacterias son seres vivos, levan a cabo as funcións vitais.cabo as funcións vitais.

Nutrición.- é moi variada. Poden ser Nutrición.- é moi variada. Poden ser autótrofas ou heterótrofas. autótrofas ou heterótrofas.

Se relacionan co medio. Detectan cambios e Se relacionan co medio. Detectan cambios e responden ante eles. Poden transformarse responden ante eles. Poden transformarse en esporas pasando a un estado de vida en esporas pasando a un estado de vida latente ata mellora das condicións. latente ata mellora das condicións.

Reprodúcense por bipartición.Reprodúcense por bipartición.

Os microorganismos no seu medio.Os microorganismos no seu medio.

Os microorganismos son seres vivos que se atopan en Os microorganismos son seres vivos que se atopan en calquera medio. calquera medio.

Son necesarios e beneficiosos para a vida.Son necesarios e beneficiosos para a vida. As algas e bacterias fotosintéticas: sintese de materia As algas e bacterias fotosintéticas: sintese de materia

orgánica no medio acuático (plancto) e proporcionan orgánica no medio acuático (plancto) e proporcionan osíxeno.osíxeno.

Microorganismos descompoñedores: reciclaxe da Microorganismos descompoñedores: reciclaxe da materia na biosfera. Restos animais materia materia na biosfera. Restos animais materia inorgánica nutrición das plantas…inorgánica nutrición das plantas…

Con relación os alimentos : poden contaminalos pero tamén Con relación os alimentos : poden contaminalos pero tamén axudar na súa transformación (iogur)axudar na súa transformación (iogur)

Con relación as persoas poden ser beneficiosos (flora Con relación as persoas poden ser beneficiosos (flora intestinal) ou perxudiciais (salmonela)intestinal) ou perxudiciais (salmonela)

Os microorganismos parasitos e os Os microorganismos parasitos e os virus.virus.

Son Son microorganismos patóxenosmicroorganismos patóxenos aqueles que parasitan aqueles que parasitan outros seres vivos e causanlles algún tipo de enfermidade.outros seres vivos e causanlles algún tipo de enfermidade.

Os organismos parasitos son os que viven a expensas Os organismos parasitos son os que viven a expensas doutro ser vivo ao que ocasionan danos.doutro ser vivo ao que ocasionan danos.

Exemplos: bacterias, protozoos e fungos.Exemplos: bacterias, protozoos e fungos. Van a provocar enfermidades infecciosas. Van a provocar enfermidades infecciosas.

Os virusOs virus non son células, están formados basicamente por non son células, están formados basicamente por un material coa información para reproducirse, rodeado por un material coa información para reproducirse, rodeado por unha cápsula. unha cápsula.

Son moito mais pequenos que os anteriores, visibles co Son moito mais pequenos que os anteriores, visibles co microscopio electrónico. microscopio electrónico.

Os microorganismos parasitos e os Os microorganismos parasitos e os virus.virus.

Estrutura dun virus. Estrutura dun virus. Proceso infección dun virus.Proceso infección dun virus.

Cuestións Cuestións 1.1. Establece a diferenza entre organismos unicelulares e Establece a diferenza entre organismos unicelulares e

pluricelulares.pluricelulares.2.2. Cáles son os elementos fundamentais na estrutura dunha Cáles son os elementos fundamentais na estrutura dunha

célula?célula?3.3. Indica os elementos diferenciadores dunha célula animal e Indica os elementos diferenciadores dunha célula animal e

dunha vexetal.dunha vexetal.4.4. Explica a diferenza, en canto a súa nutrición, entre as células Explica a diferenza, en canto a súa nutrición, entre as células

animais e as vexetais.animais e as vexetais.5.5. Que quere dicir que as células son sensibles?Que quere dicir que as células son sensibles?6.6. En que se diferencian as células procariotas das eucarióticas?En que se diferencian as células procariotas das eucarióticas?7.7. Que función desempeñan os microorganismos que forman parte Que función desempeñan os microorganismos que forman parte

do plancto no medio mariño?do plancto no medio mariño?8.8. Que consecuencias tería para a biosfera a desaparición dos Que consecuencias tería para a biosfera a desaparición dos

microorganismos descompoñedores?microorganismos descompoñedores?9.9. Poden existir os virus beneficiosos?Poden existir os virus beneficiosos?10.10. Por que causan enfermidades os microbios patóxenos?Por que causan enfermidades os microbios patóxenos?

a célula

Education