SAKANAKO ASTEKARIA • 2015eko abenduak 18, ostirala • 2. aroa • 534. zenbakia

Plan Estrategikorako 250.000 €bideratuko dituela iragarri duNafarroako Gobernuak >>9

PortlandenbalorizatzekoUPrS iraungiagelditu da

>>9

Iberon uhartearren bila>>5

Fco. Etxeberria eta Aranzadi Zientzia Elkarteko kideak Iberora bueltatuko dira, astelehenean. Nafarroako Gobernua

Herriko dendenaldeko deiak

>>7

Burundamendebaldeakenplegurakoproiektupilotuahartuko du >>3

Altsasu eskuzbinakakoarenegoitza

>>11

Itziar NazabalItalian saritua

>>15

Hauteskundeorokorrakigandean

Proiektuarib u r u z ko h e r r igaldeketaUnanun

Sakanerria >> 9Sakanerria >> 5

Mendizaleeneguna hartuko duAralarrek etzi

Kirolak >> 13

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a2

Argazkiak emateko lekuak: • Altsasu: Foru Plaza 23-1 • zorion@guaixe.eus • Ordainketa, Guaixeren bulegoan edo ondoko kontu zenbakian egin daiteke:

3035 0018 47 0181012564 ZORION agurrakEta orain... 4 euro argazkia eta Pirritx, Porrotx eta Marimototsen opari-papera doan! Bazkideek 3,50 euro!ARGAZKIAK ASTEBETE LEHENAGO EKARRI, TOKIRIK GABE GELDITUKO ZARA BESTELA!

MusikaChristmas swing. Abenduaren 18an,ostiralean, 19:30ean Altsasuko Iortiakultur gunean. Jazzy Leap eta JazzyLeap Band.

AhimsaLara Ribera eta Ahavataldea. Abenduaren 18an, ostiralean,20:00etan Etxarri Aranazko kulturetxean.

Enkore. Abenduaren 18an, ostiralean,23:00etan Altsasuko plazan.

Eguberri kontzertua. Abenduaren19an, larunbatean, 12:00etan EtxarriAranazko kultur etxean. Musikaeskolako ikasleak.

Etxarri Aranazko abesbatza etaAbesbatza Txikia. Abenduaren 19an,larunbatean, 20:00etan EtxarriAranazko elizan.

Erkudengo Ama abesbatza.Abenduaren 19an, larunbatean,20:45ean Altsasuko elizan.

Mc Onak. Abenduaren 19an,larunbatean, 23:00etan Altsasukogaztetxean.

Lakuntzako musika eskolakogitarra ikasleak. Abenduaren 21ean,astelehenean, 17:30ean Arbizukoudaletxeko batzar gelan.

AntzerkiaBesos. Abenduaren 20an, igandean,19:00etan Irurtzungo kultur etxean.NUPeko antzerki taldea.

Ipuin kontalariaGaua txuri bilakatzen denean.Abenduaren 18an, ostiralean,19:00etan Altsasuko Iortia kulturgunean. Birjiñe Albira.

Amonaren ipuinak. Abenduaren23an, asteazkenean, 18:00etanIrurtzungo liburutegian. PatriziaEneritz.

ZinemaTimbuktu. Abenduaren 18an,ostiralean, 21:45ean eta abenduaren20an, domekan, 20:00etan AltsasukoIortia kultur gunean.

El clan. Abenduaren 18an, ostiralean,22:00etan eta abenduaren 20an,domekan, 20:10ean Altsasuko Iortiakultur gunean.

Pan, sekula betirako bidaia.Abenduaren 20an, domekan,17:00etan Altsasuko Iortia kulturgunean.

Mendi irteerakMendigoizale eguna Aralarren.Abenduaren 20an, igandean, 8:30eanLakuntzatik. Sakanako Mendizaleak.

Bizikleta irteerak Otsoportillo. Abenduaren 20an,domekan, 9:00etan AltsasukoZumalakarregi plazatik eta 9:50eanBioitza kanpinetik. 50 km. Barrankatxirrindulari taldeko mendi bizikletataldea.

ErakusketakAltsasu Memoria II. Abenduaren20ra arte, 18:30etik 21:00etara etadomeketan 19:00etatik 21:00etaraAltsasuko Iortia kultur gunean.

Migel Angel Agirreren oroimenezkoVIII. marrazki eta margo lehiaketa.Abenduaren 21etik ilbeltzaren 6raarte, 18:30etik 21:00etara etadomeketan 19:00etatik 21:00etaraAltsasuko Iortia kultur gunean.

Jaiotzak. Ilbeltzaren 10era arteOlatzagutiako Sakanako BelenzaleenEgoitzan. Astelehenetik larunbatera18:00etatik 20:00etara. Domeketaneta jai-egunetan, 13:00etatik14:30era eta 17:30etik 20:30era.

Pintura Zuzenean sortzen. Abenduaren20an, domekan, 18:00etatik aurrera

Altsasuko Haritza tabernan. ItziarNazabal.

TailerrakAlbum ilustratu bat sortzekotailerra. Abenduaren 18an,ostiralean, 17:00etatik 19:00etaraAltsasuko Iortia kultur gunean.Aurretik izena eman.

Bestelakoak Jostailu trukaketa. Abenduaren20an, igandean, 11:00etatik14:00etara Uharte Arakilgo frontoian.

Lamiatutur. Abenduaren 20an,domekan, 18:00etan OlatzagutiakoAkelarre ludotekan.

Puzgarriak. Abenduaren 23an,ostegunean, 11:00etatik 13:00etaraeta 17:00etatik 19:00etara AltsasukoBurunda frontoian.

Jostailu trukea. Abenduaren 23an,

ostegunean, 17:00etatik 19:00etaraAltsasuko Burunda frontoian.Ludoteka.

Deialdiak Euskal Presoak Euskal Herrira!Abenduaren 18an, ostiralean,20:00etan Arbizuko eta EtxarriAranazko plazetan, elkarretaratzeak.

Euskal Presoak Euskal Herrira!Abenduaren 20an, domekan,20:00etan Altsasuko plazan,elkarretaratzea.

Presoen dispertsioaren kontra.Abenduaren 21ean, astelehenean,11:00etan Etxarri Aranazko plazan.Sasoia.

Iragarki taulen aurkezpenproposamenaren aurkezpena.Abenduaren 22an, asteartean,18:00etan Altsasuko Iortia kulturgunean. Altsasuko Udaleko Parte-hartze batzordea.

Maren AzpirozAnduezaAUPA BIZKORRA!! ZORIONAK zure 3. urtebetetzean!! Muxupila bat denon partetik.

abenduak 18-23Sakanan antolatzen diren ekitaldien berri emateko: gutunak@guaixe.eus

Dulantz LazkozAmillano3 urte bete dittu etxekotxikiak, ZORIONAK!!

Muxu eta besarkadaketxekoen partez.

Sugaitz etaIntzaraZORIONAKbikote!Oraingoan... Zazpi etahiru urte!! Muxu pila pila bat denon partez.

Iñigo Otsoa PerezZORIONAK pottoko zure 1. urtebetetzean! Zu zaraOlentzeroren opari haun-diena. Eskerrik asko etor-tzeagatik. Muxu pila batetxekoen partez.

Bakarra:

Bazkideek:

Bazkideek deskontua

Bertso afaria Irurtzunen

Larunbatean, 21:30etik aurrera, Iratxo elkartean. Aizpea, Irurtzungo euskatzaleentopaguneak antolatutako Euskal Ekitaldiek segida bihar izanen dute. Urtero bertsola-ritzarekin hutsik egiten ez duen hitzordua da bertso afaria. Hartan Irurtzunen hainba-tean izan den Andoni Egañak parte hartuko du. Aldamenean Saioa Alkaiza izanen du.Aizpeakoek horrela eskarmentudun bertsolaria gazte nafarrarekin elkartuko dituzte.

Langabezian luze daramatenpertsonek enplegua lortu etamantentzeko gaitasunak lantzekoproiektua Nafarroako Gobernuaksustatu du bertako eragileekinelkarlanean.

Gizarte Errealitatearen Behato-kiak antolatutako jardunaldianEasi proiektu pilotua aurkeztu-ko du Iruñean gaur goizean.Gizarte Eskubideen Departamen-tuak bulkatu duen proiektu horigizarte politikak eraberritu etaberritu nahi ditu. Horretarako,gizarte zerbitzuen eta enpleguzerbitzuaren arteko lotura estuasustatuko du. Izan ere, helburue-tako bat langabezian dauden per-tsonen harretarako eta aktibazio-arako eredu berria diseinatzea etaprobatzea da.

Proiektu pilotu hori Tuteran etaBurunda mendebaldean, Altsasu,Olatzagutia eta Ziordian, jarrikoda martxan. Horregatik, gaurkoaurkezpenean Burunda mende-baldeko Oinarrizko Gizarte Zer-bitzuen Mankomunitateko buru

Francisco Javier Paz Miño izanenda. Harekin batera, Altsasukoalkate Javier Ollo Martinezek etaSakanako Garapen AgentziakoAintzane Iriberri BerrostegietakSakanako Plan Estrategikoarenberri emanen dute.

Proiektua 2016ko udan hasi eta2019ko udan despedituko da. Mar-txan den bitartean Nafarroakobeste herri batzuekin konparatu-ko dute, proiektu pilotuek espero-tako emaitzak lortu eta balio dutenjakiteko.

500 pertsonaEasi proiektuak berez honako ize-na du: gizartean sartzeko eskubi-dea indartzea zerbitzu integrazio-aren bidez. Tutera eta Burundamendebaldean politika sozialeko“esperimentua” eginen dute 500pertsonekin (400 bat tuterar eta 100bat burundar). Haiek aukeratze-ko makina bat irizpide hartukodituzte kontuan.

Gizarte bazterketa egoeran

egon daitezkeen pertsona horieigizarte zerbitzuek eta enplegu zer-bitzuak prestazio integratua eskai-niko diete. Horretarako, Gizarte-an Barneratzeko Errentaren(GBE) erreforma pilotua eginenda. Proiektuak enplegu politikaaktiboen planifikaziorako meka-nismo berria sortu nahi du toki-ko eragile publiko eta pribatuakkide dituela. Emaitza positiboakNafarroa guztian ezartzeko balio-ko lukete. Europako Batasunekodeialdi batean aurkeztu berri dute.

Departamentuak Tutera etaBurunda mendebaldea honakoarrazoiengatik aukeratu ditu: irau-pen luzeko langabezia tasa altuakdituztelako; pobrezia eta bazterke-ta arriskua handitu delako; Esta-tuko Enplegu Zerbitzu Publikoarenlaguntzen kopurua murriztu dela-ko; GBE hartzaileen kopurua han-ditzeagatik; prestakuntza eskaintza-ren doikuntza falta eta gizarte zer-bitzuen eta enplegu zerbitzuenelkarlana aski ez izateagatik.

Bost epeko lanaLana bost urratsetan eginen da.Lehenik zerbitzuak integratu egi-nen dira. 9 hilabete emanen dituz-te prestatzen eta 2 urte indarreanjartzen. Hori aurrera eramatekoBurunda mendebaldean bi kudea-tzaile aurreikusi dira. Parte-hartzai-leei dagokionez, lehen fase pilo-tuan 10 burundar langabeturekinariko dira lanean (lehen hiru hila-beteak). Proiektua hasi eta urtera,urte eta erdira eta bi urtera 30nalangabetu burundar sartuko dira.Guztira 100 bat egin arte.

Ondoren, GBEren erreforma egi-nen da (9 hilabete prestatzen eta 2urte indarrean jartzen). Horrektokiko enplegu politika aktiboen pla-nifikazioari emanen dio bidea (epeberak). Ebidentziak eraiki ondo-ren (9 hilabete prestatzen, 19 hila-bete indarrean jartzen eta 8 ebalua-tzeko), lana jakintzaren transferen-tziarekin despedituko da (8 hilabeteprestatzeko, 20 indarrean jartzekoeta 8 ondorioak jaso eta zabaltzeko).

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a 3

ezkaatza >>URDIAIN

IRIGOIENEK ARDURA BERRIA: Pilar IrigoienOstizak ostiralaz geroztik ardura berria duNafarroako Gobernuaren egituran: Ekono-

mia, Enpresa eta Lan Politikako zuzendarinagusi izateari utzi dio Sodena enpresa pu-blikoaren zuzendari-gerente berria izateko.

Aurreraeramanen

duteGizarte Eskubideen Depar-tamentua da proiektuarenburu. Harekin batera ari-ko dira Nafarroako Enple-gu Zerbitzua, NafarroakoUnibertsitate Publikoa,Tuterako Udala eta Burun-da mendebaldeko GizarteZerbitzuen Mankomuni-tatea. Parte hartuko dutenbeste erakundeak dira:Estatuko Enplegu Zerbi-tzu Publikoa; ErriberakoEnpresarien Elkartea,Sakanako EnpresarienElkartea, Gurutze Gorria,Anafe, CCOO, LAB, Ederpartzuergoa eta SakanakoGarapen Agentzia. Finan-tziazioan lagunduko duteNafarroako Kutxa eta LaCaixa fundazioek.

Altsasu / Olatzagutia / Ziordia»

Burunda mendebaldean enpleguaren ingurukoproiektu pilotua indarrean jarriko da

Olentzero maitea,Zer moduz zaude? Eta zure

astoa? Beltxak, nire txakurrak,txakurkumeak izan zituen lehen-go egunean, baina oraindik ezinizan ditut ikusi; aitak ekarri diz-kidan argazkietan bakarrik. Osopolitak dira. Nahi duzu bat?

Ni ongi nago. Badakizu ikasto-lako lagunek bidali dizkidatenmarrazki guztiak horman itsasi

ditudala?! Maribik, ur-poltsa txin-txilikatzera etortzen den aldiro,esaten dit ikusi duen logelarikpolitena dela.

Zuk noizbait ikusi duzu torti-lla urdina? Nik hemen bakarrik.Afaltzeko ekartzen didaten aldi-ro goragalea sartzen zait. Beno,eta purea dagoenean ere bai.Amatxo pixka bat haserretzenda, baina berehala pasatzen zaio.

Orain hobeto dago, baina batzu-tan, gauetan, ni lotan nagoelauste duenean negarrez hasten da.Pena handia ematen dit ama-txok. Horregatik, goragaleakizan arren, tortilla urdin zatitxobat jaten saiatzen naiz, bera pozikjartzeko.

Aurten gauza bat bakarrik eska-tu nahi dizut. Maria bigarrensolairuko emakume zaharrena

da, kamisoi berdea daramana etabigotean nik buruan baino ilegehiago dituena, berehala ezagu-tuko duzu. Beti bere semea duburuan, baina etxetik oso urrunomen dago eta ez diote bere amaikusten uzten. Maria gero eta oke-rrago dago, eta asteartea geroz-tik ez du hitz egiten. Begiak zaba-lik izan arren, lotan balego beza-la dago. Horregatik, eskatu nahi

dizudana da Mariaren semeabigarren solairuko 236 gelaraekartzea, denbora tartetxo batezbada ere. Medikuek diote ez dakitzer duela, baina nik badakit beresemeagatik dela. Egin ahalkoduzu? Eta bide batez, pasa niregelatik, bale? Izeba Margarik eka-rritako bonboi bat emango dizutprobatzeko.

Eskerrik asko Olentzero.

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a4 iritzia

astekoa

Zoila Berastegi

LAGUNTZAILEAK:

GuaixeERREDAKZIO BURUA: Alfredo Alvaro Igoa • guaixe@guaixe.eusERREDAKZIOA: Maider Betelu Ganboa • kirolak@guaixe.eusMAKETATZAILEA: Ainhoa Etxeberria PikabeaPUBLIZITATEA: Maria Saez de Albeniz • publizitatea@guaixe.eus eta Eneida Carreño Mundiñano • publi@guaixe.eus ERREDAKZIO LAGUNTZAILEAK: Maialen Huarte Arano,

Eñaut Agirrebengoa Apaolaza, Larraitz Amadoz Lazkano etaErkuden Ruiz BarrosoZUZENTZAILEA: Maria Luisa Zelaia MendiaARGITARATZAILEA: Bierrik Fundazioa. Foru plaza 23-1. 31800Altsasu • 948 564 275 • 948 562 107 • 618 882 675 KOORDINATZAILEA: Goizeder Anton Iturralde • bierrik@guaixe.eusDISEINU ZERBITZUA: Guaixe komunikazioa • Amaia AmilibiaSalgado • argi@guaixe.eusADMINISTRAZIOA: Gixane Andueza Goikoetxea • zorion@guaixe.eusLEGE GORDAILUA: NA-633/1995TIRADA: 3.200

BAZKIDEAK

Eskutitz bat

Momentu batez hasierako esal-dian arreta jarri ezazu. Esaldiaulertzen da? (Kulturak Estrate-gia gosaltzen du!). Ez da esaldierraza ulertzeko, sinplea deladirudi, baina barne ezagutza askogordetzen digu.

Hasi gaitezen esaldiko hitzakbanan bana azaltzen. Hasteko,pentsatu “kultura” pertsona batdela. Zu zarela! Kultura, identi-tatea beste modu batera esanda,pertsona baten nortasuna dela

aipatuko genuke. Zu zarena! Bes-talde, betidanik esan digutenmoduan, “gosaria” eguneko jator-durik garrantzitsuena da. Adosegon zaitezke ala ez, baina horre-la diote adituek, baita guk ere.Azkenik, proiektu edota enpresabatek etorkizun oparoa izateko,enpresa horren gakoa, bere pro-duktu edo zerbitzuak merkatura-tzeko estrategia egokian datza.

Hau da, enpresaren etorkizuna= merkaturatze estrategia.

Ondorioz, edozein pertsona,entitate, proiektu edota enpre-sak arrakasta izan ala ez, dituz-ten produktu edo zerbitzuak mer-katuratzeko erabili duten estra-tegian oinarrituko da.

Adibidez, zein uste duzue izandaitezkeela Nafarroan azken urte-tan porrot egin duten proiektuestrategikoak? Argi dago, honabatzuk jarraian: Nafarroa Arena,Nafarroako Kanala, Bicitronik,Caviar per se, Los Arcoseko Zir-

kuitua…Ez gara baloratzen hasiko

proiektu hauek eraiki edota sor-tu behar ziren ala ez (oso kriti-kagarria delako). Gure asmoa,merkaturatze estrategia egokiaizan den ala ez jakiteko datubatzuk ematea besterik ez da:

Caviar per se proiektura, adibi-dez, 8,7 milioi euro bideratu zireneta enpresa itxi berri da. Beraz,estrategiak porrot egin du.

Nafarroa Arena eraikitzeko,

58,8 milioi euro gastatu ziren etaoraindik bere etorkizuna zeinestrategia garatu gabe dago.

Nafarroako Kanalak, “Cana-sa”, 2015eko urte amaieran 10,4milioi euro galtzea aurreikus-ten du. Estrategia porroterabidean doa.

Kulturak Estrategia gosaltzendu!

Sakantzen Sarea

Egiaztatu da nagusien osasuna,autonomia eta bizi kalitatea hobe-tzeko nahitaezkoa dela elikatzeegoki bati eustea. Helburu hauez bada lortzen, pisua galtzea, eli-kadura gabeziak eta malnutrizioaazaltzen dira. Ezgaitasunik gabe-ko zahartze prozesu bat lortzekoeragin handienetakoa duten bijarduerak ondokoak dira: arike-ta fisikoa eta elikadura.

Janariak bere itxuragatik, zapo-reagatik, usainagatik eta testu-

ragatik gogobetetzen gaitu. Sen-tsazio hauek adinean gora goa-zela aldatzen doaz. Zapore gozo,mikatz eta gaziak intentsitate txi-kiagoarekin sumatzen ditugu;gozoa da intentsitate gutxien gal-tzen duena, gazia gehien galtzenduena. Usaintzeko gaitasunakere behera egiten du, eta hauizan daiteke jakiengatik intere-sa galtzearen beste arrazoietakobat.

Hortz piezak faltan izateak, gaiz-

ki egokitutako protesiek edo ahoeta hortzen higiene txarrak jate-rakoan arazoak sortzen dituzte.Ikusmena galtzeak, jakiak irens-teko gaitasunaren aldaketak edomugitze arazoek pisu galtzea bul-tzatu dezakete, nahiz eta jatekogogoa galduta ez izan.

Jateko gogoa galtzeak arrazoiaskorekin dauka zerikusia, halanola, 4 botika baino gehiago har-tzearekin, edo gatza eta gantzagutxitzeak sortu dezakeen jakien-

ganako monotonia eta desintere-sarekin. Dementzia daukaten per-tsonak jaten ari direnean arretagaltzen dute, jaten ari denak dau-kan itxura, zaporea edo usainasentitzeko arazoak dituzte, jakiaez dute jaki bezala igartzen. Jate-aren beraren ekintza aurrera era-mateko ere zailtasunak dituzte,eta batzuetan egiteari uko egitendiote. Depresioa, antsietatea edogaixotasun psikiatrikoak dituz-tenek gaixotasunek berak jatean

eragiten dituzten aldaketak pai-ratzen dituzte.

Gizartearengandik isolatzeak,gertuko senideen galerek (jana-ria prestatzen duena bada, aregehiago), arazo ekonomikoek,jakiak erosteko zailtasunek, etxealdaketek eta bizikidetza arazo-ek elikadura txar bat eragin deza-kete.

Josefina Arregui Klinika

hara zer dien

Elikadura zahartze prozesuan

barrutik kanpora

Kulturak Estrategia gosaltzen du!

Erredakzioaren oharra >>Eguberritako oporrak direla eta Guaixe astekariaren aurtengo azkenzenbakia abenduaren 24an argitaratuko da.

sakanerria >>KALITATEAREN DIPLOMA ZELANDI ESKO-LARENDAKO: Hezkuntza kontseilari JoseLuis Mendozak ikastetxe publikoetan Kalita-tea sistema ezartzeagatik diplomak banatu

ditu gaur. Aurreko ikasturtean ebaluazio po-sitiboa izateagatik Altsasuko Zelandi esko-lak tarteko maila adierazten duen Kalitatea-rekin Konpromisoa zigilua eskuratu du.

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a 5

Uharte Arakil»

Altsasu / Olatzagutia / Ziordia» SAKANA»

Aranzadi Zientzia Elkartea 1936anfusilatutako 25 gorpu topatzensaiatzen ari da Iberoko Zurbauparajean. Abenduko lehen astebu-ruan han izan ziren ikerlariakindusketa egiten eta hari segidaheldu den astean emanen diote,astelehenetik asteazkenera. Para-je hartan hil zituztenen arteanhiru uhartear leudeke: SilverioAstiz Lakuntza eta Silverio AstizEzkurdia aita-semeak eta VictorMartiarena Irañeta.

Oltza Zendeako alkate MoisesGarjonek azaldu digunez, 1978andermio hartan egindako induske-tan Larragako herritarrek 21 per-tsonen buru-hezurrak atera zituz-ten, hezurrak han utziz. Garjonekzehaztu digunez, “aurreneko aste-buruan lau edo bost hezurdura osoeta biren zatiak atera zituzten.Beste 20 bat gorpu gehiago atera-

tzea espero da”. Gorpuak hobitik ateratzeko

lanak Nafarroako Gobernuakemandako laguntzen barnean egi-ten ari dira. Herritarrekiko etaErakundeekiko Harremanetakokontseilari Ana Ollok eta Bakea-ren, Bizikidetzaren eta Giza Esku-bideen zuzendari nagusi AlvaroBaraibarrek indusketa lanak bisi-tatu zituzten. Estreinako aldia zenNafarroako Gobernuko kideekhalako bat bisitatzen zutena.

Paco Etxeberria forentseakadierazi duenez, gorpu guztiakezin dira beti topatu edo identifi-katu. "Ezingo ditugu guztiak aur-kitu, baina berreskuratzen dengorpu oro guztiona da", azaldu du.Gorpuak hobitik ateratzeko lane-tan, erakundeek, Gobernuak etaudalak, erakutsitako "sentsibilita-tea eta inplikazioa" eskertu ditu.

Altsasuko, Olatzagutiako eta Zior-diako Oinarrizko Gizarte Zerbi-tzuen Mankomunitateak Eskubi-de Sozialetako lehendakariordeMiguel Laparraren eskutik Nafa-rroako Gizarte Zerbitzuen Kalita-tearen Saria jaso zuen ostiralean.Gobernuak eta Tomás y LydiaRecari García fundazioa dira sariaematen duten erakundeak. Man-komunitateko koordinatzaileArantxa Erbitik jaso zuen saria.

Pertsona erabiltzaileentzakoarreta mailako saria jaso du Burun-da mendebaldeko Gizarte Zerbi-tzuen Mankomunitateak, SEI elkar-tearekin partekatu duena. Gureburua zaintzen ikas dezagun beste-ak zaintzeko izeneko proiektuaga-tik jaso dute burundarrek saria.

Kohesio sozialaren zaindari etabermatzaile diren kolektibo ijito-

portugaldarreko emakumeenda-ko da programa saritua. Taldeakhigiene-ohiturei eta bizi osasun-garriko ohiturak sustatzeari (eli-kaduran eta ariketa fisikoan oina-

rrituta) buruzko saioetan partehartu dute, harreman sozial posi-tibo eta osasungarrien tailer bate-an eta igeriketako ikastaro bate-an. Helburua da, informazioaren

eta prestakuntzaren bidez, per-tsonek beren zaintza, harreman etajarduerei buruz iritzia eman etaerabaki dezaten, bizitza askatasunhandiagoarekin kudeatuz.

Uhartearrak

Silverio Astiz Lakuntza 1877kogaragartzaroaren 20an jaio zen.Ramon eta Gregoriaren semea,Nicolasa Ezkurdia Garziandiare-kin ezkondua zegoen eta semebat zuen. Nekazaria eta UGTkokidea, Arakilgo alkatea izan zen1931n. 59 urte zituela, atxilotueta espetxeratu zuten. 1936kolastailaren 28an fusilatu zuten,Iberon. Silverio eta Nicolasaren semea,Silverio Astiz Ezkurdia, 1915ekogaragarrilaren 20an jaio zen.UGTko kidea zelako atxilotu etaespetxeratu zuten. 21 urte zitue-la hil zuten, aitarekin batera,1936ko lastailaren 28an fusila-tu zituzten, Iberon.Victor Martiarena Irañeta UGT-ko kidea zen. 26 urte zituela atxi-lotu eta espetxeratu egin zuten.Iberon erailtzeko atera zutenespetxetik.

Hiru uhartearren bila Iberon

Indusketa gunearen ikuspegia. Nafarroako Gobernua

Arantxa Erbitik Migel Laparraren eskutik jaso zuen saria joan den ostiralean. Nafarroako Gobernua

Burunda mendebaldeko Gizarte ZerbitzuenMankomunitateak saria jaso du

Bozkatzera deitudute alderdiekHauteskunde orokorretan botoaemateko aukera izango da igandean9:00etatik 20:00etara

Hauteskunde orokorrak igandean iza-nen dira. Espainiako Kongresurako etaSenaturako ordezkariak aukeratukodira. Azken egunotan hauteskunde kan-painan murgilduta egon diren alder-diek eta koalizioek igandean bozka-tzera joateko deia egin dute. Hautes-tontziak 9:00etatik 20:00etara egonendira zabalik, norberak erroldatutadagoen tokian botoa eman dezan.Ondoren hasiko da boto zenbaketa. Guaixek alderdi eta koalizio garran-tzitsuenei on-line elkarrizketak egi-teko gonbitea egin die. Podemos AhalDuguko Eduardo Santos, Geroa Bai-ko Bixente Serrano eta EH BildukoBakartxo Ruiz egon dira gure ira-kurleen galderak erantzuten eta, gaur,12:00etan, UPN-PPko Cristina Sanzhautagaia pasako da gure bulego-etatik www.guaixe.eus-eko galde-rak erantzutera.

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a6 sakanerria

Altsasu»

Lakuntza» Altsasu»

Ziordia»

Altsasu»Uharte Arakil»

»

IkastolekSatrustegiri aitortzaHerrialdeko lehen ikastolaren 50.urteurrena ospatzen ari da Nafarro-ako Ikastolen Elkartea (NIE). Horidela eta, Nafarroako Ikastolen sorre-ran ezinbesteko erreferente izanziren lau laguni NIEk saria eman zienatzo, Iruñean. Jorge Cortes-Izal,Jesus Atxa eta Carlos Garaikoetxe-arekin batera saria jaso zutenak JoseMari Satrustegi arbazuarraren seni-deak izan ziren.

Intxostiapuntakohiru tailerretanplaza libreak daude Informazioa nahi duenak 948 564785 telefonora hots egin edogazteria@altsasu.net e-postaraidatzi dezake

Altsasuko Udaleko Gazteria Zerbi-tzuak jakinarazi duenez, argazkila-ritza (eszenaratze eta ukituak ema-tea), antzerki musikala eta ile-apain-keta tailerretan izena eman daitekeoraindik. Lehena ilbeltzaren 13anhasiko da eta asteazkenero, 17:30eraeta 19:30era, izanen da Intxostia-punta gazte gunean. Hiru hilabete-ko ikastaroa da eta 30 euro ordain-duko da. Antzerki musikal tailerra ere ilbel-tzean hasiko da eta gazte gunean,ostiralero, 18:30etik 19:30era iza-nen da. Hiru hilerako izen emateak25 euro balio ditu. Azkenik, ile-apain-keta tailerra abenduaren 12an hasizen eta domekan izanen du segida,18:00etatik 20:00ak arte; 3,5 eurobalio du.

Giro ederraSanta Luzia egunean Igandean festa giro ederra izan zenZiordian, Santa Luzia eguna zela eta.Jubilatu elkarteko eta gaztetxekobazkarien ondoren, Macrearen baka-rrizketak tripa jaisten lagundu zienziordiarrei eta poteo animatua izanzen herrian, trikitilariak lagun.Herrian bizi den musikari baten tal-deak ere gaztetxean kontzertuaeskaini zuen iluntzean.

Bizi beharrekoesperientziaErkuden Ruiz Barroso

Bea Vegasek Guaixeko Udako argaz-ki lehiaketaren publikoaren saria ira-bazi zuen. Way Out Room Scapeesperientzian sarrerak irabazi zituen.Vegas sei lagunekin joan zen aben-tura bizitzera eta oso gustura egonzirela dio. Gela batean sartzen zaituzte eta 60minututan alde egin behar duzu.Horretarako hainbat pista agertzendira bidean, eta zenbait giltzarri ire-ki behar dira. “Hobe da asko ez kon-tatzea, bizi beharreko esperientziabat da”. Vegasek ez zuen Way OutRoom Scape aurretik ezagutzen.Web gunean informazio bila joanzen baina ez zuen asko aurkitu. “Ezzegoen informazio asko. Baina hobe.Sorpresa handia hartu genuen”. Vegas eta haren lagunak ez zirengelatik 60 minututan atera. Bainaesperientzia errepikatuko dute. “Osogustura egon ginen. Guztiz gomen-dagarria da”. Esperientziaz guztizdisfrutatzeko Vegasek jende ezagu-narekin joatea gomendatzen du. Hiruedo lau pertsonako taldearekinjolastea hobe dela dio.

Nafarroako Unibertsitate Publiko-ko Hiritartasunari, Bizikidetzarieta Aniztasunari buruzko UnescoKatedrak deitutako EkintzailetzaKolektiboko Ideia Hoberenentza-ko Sarietan akzesita lortu duteIzaskun Andueza Imirizaldu(Gizarte Laneko Saila) eta Martin

Larraza Kintana (Enpresen Kude-aketa Saila) NUPeko irakasleek.Lakuntzan ekonomia sozialekoenpresa bat sortzeko ideiagatikjaso dute saria. Enpresa horrekhainbat jatorritako emakumeeieman die lana etxeko janaria pres-tatzeko xedez. +www.guaixe.eus

Unesco katedrak sarituak. Lakuntzarrek Txingurriyerekin garatu dute asmoa. Tresna elektrikoen eta elektroni-koen birziklatzeari buruzko era-kusleihoen lehiaketaren bigarrenedizioan 13 dendek parte hartudute. Saria Carcastilloko dendabatek eskuratu du eta zortzi fina-listen artean Altsasuko CenorRamos gelditu zen. Sariak astear-tean eman zituzten.

Nafarroako Gobernuaren eki-menez antolatu da lehiaketa etabere helburua da dendak eta nafa-

rrak hondakinen gaikako bilketaninplikatzea. Erakusleiho lehiake-tan parte hartuz dendek “hondakinbirziklatzearen garrantzia zabal-tzen dute, salmenta puntuak kude-aketa egokirako estrategikoak bai-tira, han hondakin elektriko etaelektronikoak jaso baitaitezke”. Den-dekin batera, Sakanako Mankomu-nitateak garbi gune ibiltariarenbidez halako hondakinak jasotzenditu. +www.guaixe.eus

Vegas eta lagunak akaberan, pozik.

Gaztetxeko herri bazkarian makina bat ziordiar elkartu ziren. Utzitakoa

SAKANA

Cenor Ramosen erakusleihoa,finalista

NUPetik saria Lakuntzara

Frontoiajostailuen truketokia bihurtuko daIgandean, 11:00etatik 14:00etara,izanen da. Haurrek jolasteko jolaskooperatiboak izanen dira ere

Erabili ez eta egoera onean daudenjostailuak dituzte etxean Uharte Ara-kilgo haurrek. Baita haiek beste jos-tailu bategatik trukatzeko aukera ere.Horretarako, etxean duten jostailu horihaur txokora eraman dezakete gaur,17:00etatik 19:00etara. Hala egindute dagoeneko hainbat haurrekherenegundik. Jostailua ematerako-an gorde beharreko txartela jasotzendute haurrek. Bakarra, jostailu askoeraman arren. Txartel hori frontoian eginen den jos-tailuen truke azokan erakusgai dago-en beste jostailu bategatik ordezka-tzeko balioko du. Horretaz aparte, fron-toian haurrek joko kooperatibo etaohiko jokoekin jolasteko aukera iza-nen dute. Truke azoka bukatzean, sobe-ran gelditzen diren jostailuak Sene-galgo gobernuz kanpoko erakundebati emanen zaizkie. Guztia antola-tzen Irurtzun aldeko Oinarrizko Gizar-te Zerbitzuen Mankomunitatea, Uhar-teko gurasoak eta Uharte Arakilgo Uda-la daude.

Udalak erabaki hori asteleheneanhartu zuen. Lanak egin ahal izatekoNafarroako Gobernuaren diru-laguntza ezinbestekoa litzateke

Irailaren 3an sute batek Txirinbu-lo haur eskola txikitu zuen. Ase-guru etxeak Altsasuko Udalari342.793,51 euro eman dizkio. Uda-lak diru horretatik 28.714,64 eurosuteak Zelandi eskola publikoansortutako kalteen konponketarabideratu ditu eta beste 20.808,86euro Intxostiapunta gazte guneanhaur eskola egokitzeko lanetara.Altsasuko Udalak gelditzen diren258.270,01 euroak haur eskolaberriaren eraikuntzara bidera-tzea erabaki zuen astelehenean.Lan horiek aurrera egin ahal iza-teko Nafarroako Gobernuarenmilioi bat euro inguruko diru-laguntza beharko litzateke.

43 haurHoriek dira Txirinbulon daude-nak. Haien gurasoek Altsasukhaur eskola publikoa izan dezansinadura bilketa hasi dute chan-ge.org web plataformaren eta

taberna eta dendetan banatutakopaperen bidez. 1.800 bat sinadurajasoak dituzte dagoeneko. Sinadu-rekin Nafarroako Gobernuari hel-du den urteko aurrekontuetanhaur eskola eraikitzeko diru-sai-la jar dezala eskatzen dute. Gogo-rarazi dutenez, haur eskolak 35urte darama batetik bestera eta

haien ustez “baldintza egokiakdituen kokapen finko bat izatekogaraia bada; jangela zerbitzua etaordutegi zabala eskain ditzan”.Zerbitzuak haurren garapen inte-gralerako eta lanaren eta familia-bizitzaren kontziliaziorako ezin-bestekoa dela ere azpimarratudute.

Txirinbuloko suteko kalte-ordainahaur eskola berrirako

Sutearen ondoren Zelanditik Intxostiapuntara pasa da eskola, behin behinean.

Eñaut Agirrebengoa Apaolaza

Amaitu da Azarokotea kanpaina.Sakanako Dendari, Ostalari etaZerbitzuen elkarteak bukaerakosari banaketa egin zuen iraganlarunbatean Altsasuko Foru pla-zan. Joan zen urtean makina batproduktuz osaturiko saski bat zoz-ketatu ondotik, aurten 40 urdaiaz-piko banatu ditu. Modu horretanesker ona erakutsi nahi izan die-te kanpainak iraun bitarteanelkarteko kide diren 47 dendetanerosketak egin dituzten pertso-nei. “Zuengandik [bezeroengan-dik] gertu gaude, eta sari banake-ta honen bidez zuen kolaborazioaeskertu nahi dugu”, adierazi zutendendarien asoziazioko kideeklarunbateko ekitaldian.

Sakandarrek eguberri aurrekoerosketak ibarreko dendetan egi-tea da Azarokotearen xedea. Kan-paina horrek aurtengoa bigarrenedizioa izan du (bi urtez Altsasu-ko dendariek antolatu zuten, etaazken bi urteetan Sakanako Den-dari, Ostalari eta Zerbitzuen elkar-teak atondu du). Dendarien aso-ziazioko lehendakari Tania Gan-boa pozik agertu zen jendeakemandako erantzunarekin: “Oso

polita izan da. Jende pila bat ani-matu da. Saria ez da bakarra izan,40 urdaiazpiko zozketatu dira, etahorrek zeresana izan du jendeakkanpaina honekiko izan duenjarreran. Balorazioa, oro har, osoona da”.

Haatik, Ganboak aitortu zuenoraindik lan handia dutela egite-ke, batik bat jendea sentsibiliza-tzeri dagokionez. Bere aburuz,erosketak Sakanako dendetaneginda ibarreko ekonomia haus-potu egiten da, baina sakandar

asko oraindik ez dira horretazjakitun. “Une honetan zer eginikertzen ari gara. Garbi daukagu-na da instituzioen aldetik inplika-zio gehiago izatea funtsezkoa izan-go dela sakandarrak sentsibiliza-tzeko”, gaineratu zuen.

Zortedun bakarretik berrogei zortedunera

Iragan urteko Azarokoteak sari bakarra (hainbat ekoizkinez osaturiko otarrea) izan zuenez, irabazlea ere bakarra izan zen: Elena Lizarra-ga arbizuarra. Aurten, aitzitik, estrategia aldaketa izan da, saria askoz ere ugariagoa izan baita. Berrogei urdaiazpiko, eta beste horrenbes-te zortedun izan dira. Hauek izan dira sarituak: Marce Lizarraga, Asun Bergera, Josu Crespo, Marian Lahidalga, Dina Reparaz, Jone Peña,Amaia Lazkoz, Elena Parsghiv, Paco Mateo, Tamara Pedro, Jose Antonio Larraza, Oihana Agirre, Escolastica Loiola, Olatz Morras, IsabelRodríguez, Ezequiela Diez, Rosa Mari Saez de Adana, Amaiur Bengoetxea, Sara Arakama, Saioa Satrustegui, Mª Mercedes Perez, Mª Tere-sa Chaparro, Fausti Fresneda, Maria Martinez, Carmen Ojer, Puri Alzelai, Esperanza Martin, Loli Roldan, Roman Vazquez, Ainara Zeberio,Jose Antonio Etxarri, Maite Salgado, Gorka Urteaga, Maribi Maguregi, Nerea Martinez, Juani Ganboa, Roberto Bueno, Nuria Galarza, Con-chi Vicente eta Edurne Ollo.

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a sakanerria 7

Etxarri Aranatz»

SAKANA

Altsasu»

LOPEZ DE GOIKOETXEAHARATEGIA

U R D I A I N50 €ko erosketa eginez gero,etxeko produktua opari.

LARKAA L T S A S U

100 €tik gorako erosketen-gatik 10€ko deskontu balea(beherapenetan izan ezik).

LASTAI GASOLINDEGIAA L T S A S U

0,04 €ko deskontua litroko,erregai guztietan.

FORD GABIRONDOA L T S A S U

Olio aldaketetan %30eko des-kontua. %15eko deskontualan mota guztietako eskula-netan.

PATXI GALARZAI R U R T Z U N

% 5eko deskontua harategianeta supermerkatuan 100€rengatik txistorra opari.

JM AGIRRE HARATEGIAL A K U N T Z A

50 €ko erosketa eginez geroetxeko produktua opari.

DANTZALEKU TABERNA

A L T S A S UBazkarietan eta afarietankafea edo kopa doan.

KAXETAE T X A R R I A R A N A T Z

% 5eko deskontua irakurke-tako liburuetan.

KATE INFORMATIKAI R U R T Z U N

% 5eko deskontua 30 €tikgorako erosketan.

KALUXA TABERNAU R D I A I N

Menu edo plater konbinatua-rekin kafea edo txupitoadoan, menu bereziarekinkafea edo kopa doan.

www.guaixe.eus-enzerrenda osoa ikusgai

Nonerabili

Nafarroako Gobernuak tokikokomertzioa sustatzeko kanpainabere egin du udalak eta Iortia kulturguneko gaurkotasunezko filemenemanaldien aurretik spotaproiektatzen ari da abenduan

Javier Ollo Martinez alkateak“denda txikien defentsa” egin du.Haren ustez, “kalitatezko zerbitzuagoraipatu beharrean gaude, bai-ta gizarteari eskaintzen diotenongizatea ere”. Alkateak denda etadendari txikiak Altsasuri biziaemateko “ezinbestekoak” direlaazpimarratu zuen, eta nabarmen-du zuen: “ekonomikoki ezinbeste-ko agenteak dira eta sozialki komu-nitate osoari goraipatu beharre-ko zerbitzu bat ematen diote”.Hori dela eta, Altsasuko DendariElkartearekin elkarlanean aritze-ko eta hura babesteko borondateaazaldu zuen. Arrazoi horregatikhasi da udala gobernuaren publi-zitate spota zineman eskaintzen.

Horregatik, Ollok bere egin du

Nafarroako Gobernuaren tokikodenden aldeko kanpainako leloa:denda txikiak, pertsona handiak.Eta kanpainaren aurkezpeneanesandakoa gogorarazi zuen: den-da txikiek “kalitatezko enpleguasortzen dute eta hurbileko zerbi-tzu bat eskaintzen dute”.

Dendariak Altsasuko Dendari Elkarteko buru(ADE) Ibone Prietok nabarmenduzuen “estreinako aldia dela ADEaintzat hartzen dela”, horregatikalkateari esker ona azaldu zion.“Eskatzen hasi eta zenbait ekime-netan babesa eman digu”. Nafa-rroako Gobernuaren bideoaz Prie-tok esan zuenez, “hedabideetakoohiko zabalkundeaz aparte ez zenherrietatik pasa behar. Udalarenekimenez Iortian ikusiko da. Gau-den egoeran halako laguntza esker-tzekoa da”.

ADEko kideek argi utzi nahi

izan zuten dendariek saltzeaz etadeskontuak egiteaz aparte, “kaleaegiten dugu. Pentsa zer gertatukolitzatekeen dendak eta tabernakasteburu batean itxiko balute.Herrian dendak behar dira”. Prie-tok adierazi zuenez, “jende askokonturatzen ez bada edo ez badu-te baloratzen ere, herria dinami-

zatzen ari gara; ekimen ugari anto-latzen ditugu edo babesa ematendiegu”. Horrek “ahalegin handiaeta diru asko” kostatzen zaiela eta“laguntzak eskasak direla” aitor-tu zuen Prietok. ADEk gaur egun34 kide ditu. Nahi duten dendariekkide egiteko aukera dute. +www.guaixe.eus

Etxarri Aranazko Udalak herrikodendekin eta ostalariekin batera,eguberrietarako kanpaina mar-txan jarri du. Haren helburua ber-tako kontsumoa sustatzea da. Ene-ka Maiz Ulaiar alkateak esan digu-

nez, “gure herriko dendak etaostatuak herriaren eta herrita-rren parte dira eta etxarriarrenarteko harreman sozialak erraz-ten dituzte”. Horrek, azken fine-an, “gure komunitatea indartzea

dakar”.Bestalde, kanpainarekin etxa-

rriarrak gaztigatu nahi dituzte,herriko denda eta tabernek gureinguruari eta gure espazio publi-koei bizitasuna ematen dietela.

“Gure sozio-ekonomia indartzendute” ere nabarmendu du alka-teak. Herriko denda eta tabernak“gertukoak eta konfiantzazkoakdira” azpimarratu ondoren, alka-teak herritarrak eguberrietanere Etxarrin erostera, kontsu-mitzera eta gozatzera animatuditu.

Javier Ollo alkatea eta ADEko Ibone Prieto eta Estibalz Asensio.

Etxarrin erosita, askoz hobeki

40 urdaiazpiko banatu ditu SakanakoDendari, Ostalari eta Zerbitzuen elkarteak

Udalak herriko dendei babesa azaldu die

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a8 sakanerria

SAKANA

»

»

Lanbide Heziketako ikasleekSakanako ekintzaileenesperientziak ezagutu zituzten

Cederna Garalurrek “Esperien-tziak, lehen eskutik” tailerra anto-latu zuen azaroaren 18an Altsasu-ko Lanbide Heziketako ikasleen-dako. Helburua, ikasleei Sakananeuren enpresa proiektuak aurre-ra eraman dituzten esperientziaerrealak ezagutaraztea zen. Ekin-tzaile hauek Cederna-Garalurrenekintzailetza babesteko zerbitzu-tik pasa izan dira, eta euren enpre-

sa sortzeko egin behar izan dutenprozesu guztia azaldu zieten tai-lerrean parte hartu zuten 20 ikas-leei.

Cederna Garalur NavarraEmprende Sareko bazkidea da.Ikasleekin egindako tailerrean,sare hori ezagutzera emateaz apar-te, Cedernak ekintzaileei babesaemateko eta laguntzeko dituenzerbitzuak azaldu zizkien ikasle-ei. Bukatzeko, aurten euren enpre-sak Altsasun martxan jarri dituz-ten bi sakandarren esperientzia

gertutik ezagutzeko aukera izanzuten. Iban Sobredok iturgintzaenpresa sortu du eta Javier Fer-nandez Lanbide Heziketako ikas-le ohiak, zurgintza metalikokoenpresa baten ardura hartu berridu. Euren lanpostua sortzea zer-gatik erabaki zuten, prozesutik zerizan den konplikatuena, autoen-plegutzak dituen alde positiboaketa lortutako helburuak aipatuzizkieten ikasleei.

Tailer hauekin ekintzailetzaenplegua sortzeko alternatiba bat

dela irakatsi nahi zaie ikasleei etaekintzailetza sustatzeko daudenzerbitzu eta errekurtsoen berri

eman nahi zaie. Ekintzailetzakzailtasunak badituela, baina aban-tailak ere bai.

Ikasleek ekintzaileen lekukotasunen berri jaso zuten. Utzitakoa

Ekintzailetza, lehen eskutik

Martinez, berriro,auzi bideanDonostiako aske gunean atxilotu,epaitu eta absolbitua izan ondorenfiskaltzak helegitea aurkeztu du

Donostiako Justizia Jauregian Edur-ne Martinez Arreseren absoluzioepaiari aurkeztutako helegitea azter-tzen hasi ziren herenegun. Izan ere,epaia behin betikoa izan baino biegun lehenago fiskaltzak helegiteaaurkeztu zuen, Martinezi desobe-dientzia delitua egotziz. Epaileek fis-kaltzaren helegitea, apelazioa etaepaia bera aztertu beharko dute etailbeltzaren hasierarako albisteren batizatea espero da. Horixe jakinarazi zuen Martinezibabesa azaltzeko sortua den Erdur-nerekin bat dinamikak. Bere kide-ek azaldu dutenez, “Edurnek eta abo-katuak epaiketan aurkeztutako bide-oak Ertzaintzaren gezurrak agerianutzi zituen. Horrek hedabideetanzeresan bortitza sortu zuen etabideoak EAEko Segurtasun Saila etaErtzaintza alarman jarri zituen”.Dinamikako kideek “alarma” horrenatzean ikusi dute helegitea aurkez-teko arrazoia. Dinamikatik adierazi dutenez, “hele-giteak oinarri sendorik ez duenarren, Martinez berriro arriskuan utzidu, fiskaltzak zigorra igotzea eska-tu baitu”. Aldi berean, gaztigatudute gazte altsasuarra 15 hilabete-ko espetxe zigorrera zigortua iza-teko aukera dagoela. Horregatik,altsasuarrei “erne” egoteko eskatudie, “behar izanez gero mobilizazioberriak deituko baitira”.

Sakanatik hasi daharria mugitzenSakanako Sare dinamikakilbeltzaren 9an Bilbon eta Baionaneginen diren manifestaldietarajoateko deialdia egin du, ibarreko“desafioa” gainditu ondoren.Autobusez joan nahi duenak ohikotokitan eman dezake izena

Makina bat sakandar elkartu zituenSarek larunbatean Etxarrikofron-toian eta “harri erraldoi bat” mugi-tzea lortu zuten. Desafioa beteta,Sareko kideek dinamikak ilbeltza-ren 9rako harriak mugi daitezenlelopean deitu dituen manifestazio-etan parte hartzeko deitu zuen. Saretik azaldu dutenez, “alferrikakoada orain eztabaidatzen hastea norai-no ailegatu nahi dugun bidean, harriakmugitzen ez badira, ez baitugu osourruti iritsi behar”. Harria mugitzeko“prest gauden guztion artean ere ezdugula nahikoa indar denak mugi-tzeko aldi berean; eta, beraz, helbu-ru lorgarrienetatik hasi eta larrienakkentzeari eman behar diogu lehen-tasuna”. Bautista Etxia plataformahorren adibide gisa jarri zuten: “sek-tore anitzetara iritsiz oso pentsamol-de ezberdineko tiratzaileen indarrakbildu zituen eta .Bautista etxera ekar-tzea lortu genuen”. Gaixotasun larria duten presoenzerrenda luzatzen ari dela eta “horie-tako batzuk kaleratzea hil ala bizi-ko kontua” dela gaztigatu zuten Sare-tik. “Espetxe politika aldatzeko etasakabanaketa amaitzeko inflexiopuntu batean gaude. Kalean egote-ko garaia da”. Horregatik, Bilborajoateko deia luzatu zuen Sarek: dis-pertsioarekin bukatzeko, gaixo larridauden presoak etxeratzeko, bal-dintzak betetzen dituztenak kale-ratzeko eta zigorrak betetzeariburuzko Europako legedia aplika-tzeko.

Zama doinuz arindu

Sarek eta Etxerat-ek elkartasunjaialdia antolatu dute ilbeltza-ren 10erako, 18:00etan eta20:00etan. Sarrerak 10 eurotanEtxarriko udaletxeko bulegoan,online bidez www.etxarriara-natz.eus eta Xapatero eta LekuOna tabernetan daude salgai.

Pentsio duin eta publikoak; osasun-gintza publikoa eta kalitatezkoa;berrordainketarik ez eta gizarte zer-bitzuek sendagai guztien ordain-keta bermatzeko eskaera; mende-kotasuna duten pertsonendakobeharrezko baliabideak; zahar-etxepublikoak eta laguntza zerbitzupubliko eta humanizatuak. Horiekguztiak aldarrikatu zituzten Altsa-suko azokan, asteazkenean. Sasoia,

Nafarroako jubilatuen elkarteakdeitutako kontzentrazioan 30 batpertsona elkartu ziren.

Eskubideen defentsarekinbatera Mariano Rajoyren gober-nuak pentsioen funtsetik udan3.750 milioi euro eta orain 7.750milioi euro atera dituela salatuzuten. “Gure pentsio publikoak

PPren harrapakeriatik defenda-tzera” deitu dute. Bestetik jaki-narazi zuten eurak kide direnNafarroako Adinekoen Koordina-dora Nafarroako Gobernukoordezkariekin bildu dela pentsio-dunen eta jubilatuen euren esku-bideak eta aldarrikapenak jaki-narazteko.

Pentsioduneta jubilatuakeskubideendefentsan

Iparraldeko Euskara Mankomu-nitateko, Baztango Udaleko, Bor-tzirietako Euskara Mankomuni-tateko, Malerrekako Mankomuni-tateko eta SakanakoMankomunitateko Euskara Zerbi-tzuek hurrengo urteetako plangin-tzak egiteko oinarria izan dezaten,Siadeco enpresa Nafarroako Men-dialdeko 12 eta 16 urte arteko gaz-tetxoek eta haien gurasoek euska-rarekiko jarrera ikertzen ari da.Horren berri eman eta salaketaegin zuen aurreko osteguneanDiario de Navarra egunkariak.Eta atzetik erreakzio soka etorrida. Ostegunean bertan inkesta-ren kudeaketa administratiboaegin duen Sakanako Mankomuni-tateko buru Aitor KarasatorreMuguruzak inkesta egiteko ohikoprozedura erabili dela azaldu zuen.

Nafarroako Gobernuak gogoraekarri zuen aurreko gobernuakonartutako diru-laguntza deialdibatekin egin dela soziolinguistikainkesta. Aldi berean, argitu zuenaipatu erakundeek sustatutakoikerketa dela eta haiek egin zute-la deialdia eta ikastetxeak jakina-ren gainean jarri. Ikastetxeek bere

gelatan inkestak egiteko baimenaeman edo ez erabaki dezaketela gai-neratu zuen. Azkenik, NafarroakoGobernuak “arduraz” jokatzekoeta “hezkuntza moduko gai senti-bera politikoki eta alderdikoiki ezerabiltzeko” deia egin zuen.

Iritziak PSNk inkestaren gaia NafarroakoParlamentuko BozeramaileenBatzordera eraman zuen astelehe-nean. Sozialistek NafarroakoGobernuari eskatu nahi zioteninkestari buruzko “ikerketa sako-na” egiteko, “arduradunak iden-tifikatuz eta halakorik berriro ezerrepikatzeko neurriak proposa-tzeko”. Geroa Bai, EH Bildu, AhalDugu eta I-Eren botoekin atzerabota zen eskaera. Gainontzekohiru alderdiek alde bozkatu zuten.Santos Cerdan eledun sozialistakgobernuari eta hari eusten diotenlau alderdiei “Sakanako eskola-inkestaren ardurak argitu nahi ezizatea” leporatu die.

PPko Ana Beltran Villalbakgaia Parlamentura eramanen du.Bere kide Pablo Zalbak Bilduri“ikastetxeak politikoki doktrina-

tzeko erabiltzea” leporatu zion.Hezkuntza Departamentua “joka-bide sektarioaren” arduradun ereegin zuen.

UPNk, bestalde, Mank-en “diru-laguntzen erabilera okerra” sala-tu zuen; “euskararen sustapene-rako zen, ez asmatutako EuskalHerria bat eraikitzeko, abertzale-ek hezkuntzarekin egiten dutenmoduan”. UPNekoen ustez, euska-ra sustatzeko ekimenek “elkarbi-zitza errespetatu eta sustatzekobalio behar dute”.

Soziolinguistika inkestarekinikasleei “galdera politikoak” eginzaizkiela salatu zuten erregionalis-tek, “hizkuntza eta identitatea lotzenzituzten galderak egin baitziren”.UPNk ardura baldintza plegua onar-tu zuten erakundeen bizkar utzizuen. Aldi berean, erregionalistekgobernuari eskatu diote diru-lagun-tza ematea berrazter dezala.

Geroa Baitik UPNri zuzenduzitzaizkion “hezkuntza era alder-dikoian erabiltzeari uzteko” eska-tuz. Koaliziotik azpimarratu zute-nez, “milaka haurrei hartzen duenzerbitzu bat, hezkuntza, ezin daarma gisa erabiltzen segitu”. UPN-ren gobernuak diruz lagunduta-ko inkesta zela gogorarazi ondo-ren, Geroa Baitik erregionalistei“hezkuntza publiko eta kalitatez-koaren alde positiboan lan egite-ko” gonbitea luzatu zieten.

Soziolinguistikainkestarekin bueltaka

» »

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a sakanerria 9

Unanu»

Olatzagutia»

SAKANA

Manu Aierdi Ekonomia Lehenda-kari-ordeak Nafarroako Parlamen-tuan jakinarazi duenez, Nafarro-ako Gobernuaren 2016ko aurre-kontuetan Sakanako PlanEstrategikoa (SPE) garatzeko250.000 euro bideratuko dira. Aier-di jakinarazi duenez, Sakanako etaNafarroako Gobernuko ordezka-riak heldu den asteazkenean elkar-tuko dira. Bilera horretan SPEgaratzeko hitzarmena izanen dutehizpide. Han jasotako akzioakzehaztu, neurgailuak ezarri etagobernantza eredua erabakikodute. Aierdik aurreratu duenez, bialdeak proposamenak trukatzenari dira. Sakanako eragileek SPEgaratzeko 7 milioi euro ingurubeharko lituzkete 2020ra arte. Hel-du den urterako 600.000 euro nahilituzkete.

PSNko Guzman Migel Garmen-

dia Perezek Sakanako ekonomia-ren gaia Nafarroako Parlamentu-ra eraman du eta hari erantzunezjakinarazi du Aierdik bilerarena.Garmendiak Gobernuari SPEra-

ko dirua eta akonpainamenduaeskatu du. Plana sortzeko elkar-lana goraipatu du ere. Geroa Bai-ko Unai Uhalde Iglesiasek SPEaurrera eramateko parte hartu

duten pertsona guztien jarreranabarmendu du, “interes oroko-rra guztiaren aurretik jarri zute-lako”. EH Bilduko Asun Fernan-dez de Garaialde Lazkano Salak,berriz, denen arteko behetik gora-ko elkarlanaren ereduaren defen-tsa egin du. “Kanpo laguntza etainposaketarik ez” aldarrikatuz.

Podemos-Ahal Duguko CarlosCouso Chamarrok egoera okerra-ren aurrean Sakanak protestekineta lanarekin erantzun zuela azpi-marratu du. “SPE funtzionatudezan ahal den guztia egiteko” eska-tu dio gobernuari. PPko Ana Bel-tran Villalbak 2013ko apirileanpopularrek aurkeztutako eta Par-lamentuak onartu zuen mozio bate-an ikusi du SPEren ernamuina. I-Eko Migel Nuin Morenok planaribabesa azaldu dio eta hura garatze-ko konpromisoa adierazi du.

Galdeketahondakinenkudeaketaproiektuaz Ilbeltzaren 24an izanen da,11:30etik 14:30era

Hala erabaki zuten unanuarrek igan-dean egindako batzarrean. Unanu-ko untxi granjaren ondoan eraikun-tza eta eraiste hondakinak kudea-tzeko instalazio gune bat jartzekoproiektua dago. Batzarrean unanua-rrek proiektuaren kokapenarekinkezka azaldu zuten. Izan ere, zara-ta, hautsa, amiantoa moduko pro-duktu kutsakorrak nola tratatukodituzten, gertu dagoen errekari nolaeraginen dion eta bestelako kezkakagertu ziren batzarrean. Proiektua bera zalantzan jarri gabe,industrialde batean hobe ikustendute. Horregatik, unanuarrendakokokapen hori egokia den edo ez argi-tzeko herri galdeketa eginen da ilbel-tzaren 24an Unanun. Alde, kontraedo txuri izanen dira aukerak, boz-ka ez ematekoarekin batera.

Olatzagutiko porlandegian honda-kinak errausteko egitasmoarenkontra lanean aritu den 3 MugakBatera Plataformak “pozez” har-tu du Nafarroako Gobernuak erre-gai alternatiboen balorizazioa egi-teko zuen Udalez gaindiko Proiek-tu Sektoriala (UPrS) iraungitzat

jotzea. Horrekin batera bi eskae-ra egin dituzte plataformatik.Lehenik, dagokien administrazio-ek UPrS moduko elementuak “neu-rrigabe” erabiltzeko aukera muga-tzea, “UPrS honek sortu digunestualdia eta ezinegona beste inorkpasa ez dezan”.

Horrekin batera, “edozein dela-rik izendapena, Nafarroatik hon-dakinen errausketa betiko desa-gertzeko” lan egiteko deia egindute plataformako kideek. Aldiberean, Hondakinetatik Eratorri-tako Erregaiez (HEE) gaztigatudute: “zaborrekin egindako pres-

takin horiek ustez hondakin iza-teari uzten diote erregai bihurtze-ko”. 3MBkoek azaldu dutenez,“HEEk gaitasuna duen edozeinlabetan erre daitezke”. Eta azal-du dutenez, “erregai” horiek bes-te erkidego edo estatu batetikinportatu litezke. Horregatik guz-

tiagatik, 3MB plataformaren etabeste erakunde batzuen erronkada gaur egun idazten ari direnNafarroako Hondakinen PlanakHEEen ekoizpena eta erretzea ezjasotzea.

3MBk, azkenik, gizarteak azal-dutako babesa eskertu du.

Horrekin batera, zementu fabrikanerregai alternatiboen balorizazioaegiteko Ingurumen BaimenIntegratua iraungi da ere

Nafarroako Gobernuak iraungia,eta beraz, baliorik gabe utzi duCemetos Portland Valderrivasenpresak Olatzagutiko zementufabrikan erregai alternatiboenbalorizazioa egiteko zuen Udalezgaindiko Proiektu Sektoriala(UPrS). Helburua zen: “arriskurikgabeko zenbait hondakinen balo-

rizazio energetikorako beharrez-koak diren instalazioak defini-tzea, haiek Olaztiko zementu fabri-kan erregai alternatibo gisa era-bilita zementua produzitzekoprozesuan”.

Erabakia onartu zenetik etaenpresak inolako lanik egin ez due-nez, Nafarroako Gobernuak baime-na iraungitzat jo du. 2013ko ilbel-tzaren 16an jaso zuen enpresak bai-men hori. Udalaren araudia

gainditzeko hartutak erabakia izanzela salatu zuten OlatzagutiakoUdalak eta 3MB plataformak. Aipa-tutako data berean Portlandekzementu fabrikan erregai alterna-tiboen balorizazioa egiteko Inguru-men Baimen Integratua jaso zuen.Nafarroako Gobernuak Baimenhori ere iraungitzat jo du. Enpre-sak alegaziorik ez du aurkeztu.

Baimena jaso eta bi urtetanbeharrezko lanik egin ez duelako

porlandegiaren beste bi baimeniraungitzat jo ditu gobernuakazken lau hilabeteetan: hondaki-

nak erretzeko baimena (irailaren16an) eta magnesita egiteko bai-mena (azaroaren 27an).

Porlandegiaren balorizatzeko Udalezgaindiko Proiektu Sektoriala iraungia

»

3MB: Hondakinen errausketa Nafarroatik betiko desagertzeko lan egiteko garaia da

Olatzagutiako zementu fabrika.

Sakanako eta Nafarroako Gobernuko ordezkariak azaroan elkartu zirenekoa.

Gobernuak Plan Estrategikorako 250.000 euro aurreikusi ditu

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a10 oharrak

Maria Alegria AlegriaI. urteurrena

Amiñe maitasuna ez da inoiz itzaltzen eta itzaltzen ez delako gogoan zaitugu.

Etxekoak

Martin Balda Artola«Unenuko artzeya»Nun hago, zer larretanUrepeleko artzaina,

Mendi hegaletan goraoroitzapen den geroraihesetan joan hintzana.

Beti gure bihotzien ionko za.Unenun, abenduaren 13an.

HigiezinakETXEAK

SALDU

Etxebizitza lursailarekin salgai EtxarriAranatzen. 4 gela, 2 komun, sukalde-egongela,garajea eta 130 metro karratuko lursaila.Interesatuek deitu 676 92 71 65 telefonora.

Pisua salgai Arbizun. 3 gela, komuna, egonge-la beheko suarekin, estudio txiki bat. Bajera 40m2 eta trastelekua 35 m2. 110.000 €. Tel 676 2483 05.

Galdutakoak / OpatutakoakOPATUTAKOAK

Altsasuko Udaltzaingoak Altsasun galduta-ko gauza hauek ditu: diru-zorroak, poltsaketa nezeserrak: 31. Audifonoa: 1. Betaurrekoaketa betaurreko-zorroak: 42. Euritakoak eta maki-lak: 19. Belarritakoak, kateak, eskumuturrekoak,eraztunak, erlojuak eta imitaziozko bitxiak: 31.Arropak eta oinetakoak: 48. Bizikletak eta pati-nak: 10. Beste objetu batzuk: 8. Etxeko giltzak etaibilgailuak.

Oharrak Amalur Montessori Haur Eskola. Haurra bereosotasunean hartzen duen proiektua, beren ongi-zatea bermatzen duen proiektu euskalduna.Harremanetarako 620 25 42 30 etaamalur@amalurelkartea.org

Irurtzungo irakurle taldea. Ilbeltzaren 7an, “Lacomedia humana” - Willian Saroyan.

Odol-emaileak. Abenduaren 30ean, Irurtzunen,arratsaldez.

Arropa bilketa. Calais-eko errefuxiatuendako:mantak, lo zakuak, kanpin dendak, neguko arro-pa. Bilketa puntuak: Beheko Benta, 3. Altsasu.Astelehenetik ostiralera 15:45tik 17:45era. Beste

ordutegiak: 660 89 05 45.

GoiEner Iruñean. Landarek utzitako lekuan,Joaquin Beunza, 9 behea, Errotxapean, hilabete-ko lehenengo eta hirugarren asteazkenetan,17:00etatik 19:00etara etor zaitezke informazioajasotzera, zalantzak argitzera, ekarpenak egitera...

Autoenplegurako laguntza. Zure lanpostuasortu nahi baduzu Cederna-Garalurrek honakolaguntza eskaintzen du: ideia aztertzea, proiektuagaratzea, enpresa sortzea edota martxan dagoenjarduera sondotzea. Argibide gehiago: 948 56 7010 , sakana@cederna.es edosakana.admon@cederna.es

Mintzakide proiektua. Egonkortzeko denonlaguntza behar dugu, lagundu zabaltzen eta finan-tzatzen: http://goteo.org/project/zu-gabe-ezin

Nafarroako Elikagaien Bankuaren alde. Diruekarpenak kontu korronte hauetan egin daitezke:Laboral kutxa 3035 0069 52 0690024878,Rural kutxa 3008 0001 16 0700279128 etaCaixabank 2100 2173 87 0200346965.

Euskonews ekonomikoki laguntzeko kanpai-na. Informazio gehiago:www.euskonews.com/laguntzaeuskonews@euskonews.com, 943- 32 22 94.

3MBk kontu korrontea zabaldu du. Ruralkutxan eta jendeak han egin ditzake ekarpenak3008 0093 66 2460985811

Auzolana Josefina Arregui klinikan.Auzolanean parte hartu nahi dutenek 948- 56 3850 (klinika) edo 689- 03 51 20 (Patxi) telefonoe-tara hots egin dezatela.

Bazkideak Josefina Arregi klinikarako.Bazkidea izan nahi duenak urtean 12 € edo nahiduen kopurua eman dezake. Informazio gehiago:amigosjosefinaarreguilagunak.blogspot.com etaamigosjosefinaarreguilagunak@gmail.com

Eskuratu zure beleixeguaixe txartela. 50€kokuota urtean eta deskontu eta abantaila parega-beak betirako. Deitu 948 564 275 eta izena emanedo bete formularioa gure webgunean www.guai-xe.eus.

Nafarroako Ondarearen DefentsarakoPlataforma laguntzeko. Eliza katolikoak,Iruñeako eta Tuterako Elizbarrutiaren bidez,Nafarroako herrietan egiten ari zen ondare publi-koen inmatrikulazioei aurre egiteko sortu zen.Egoitza Iruñeko Estafeta kaleko 57. zenbakiandago. Liburua argitaratu dute, hitzaldiak eman.Laguntza jasotzeko ondoko kontu korronteazabaldu dute Nafarroako Kutxan: 2054/0142 689152623199.

Lugorri produktu ekologikoen elkartea etadenda. Sakanan produktu ekologikoak zuzeneaneskuratzeko gunea da Lugorri, inguruko nekazarieta abeltzainekin harremanetan jarriz edo horni-tzaile desberdinei eskatuz. Bertako eta urtarokoproduktu ekologikoen alde egiten du Lugorrik.Lugorriko partaide egiteko 50 euroko kuotabakarra eskatzen da. Lugorriko Lakuntzako den-dan (Mankomunitatearen parean) salgai dagoe-na: fruta, barazkiak, ogia, ardoa, olioa, gazta,arroza, pasta, gailetak, txokolatea, haragia, behiesne eta esne begetalak, eztia, arrautzak, gara-gardoa, lekaleak, ozpina… Informaziorako: 656711 130 (Gorka).

Herrialde behartsuak laguntzeko Etxarrikoboluntarioen kanpaina. Haietan premiazkoakdirenak, eta Etxarrin jasotzen direnak: udakoarropa eta oinetakoak; sehaskak; ohe arropa;esku oihalak; sukaldeko tresneria; idazteko maki-nak; ordenagailuak; kanpin dendak… Nora era-man: Etxarriko Eliz korta kalera, gaztetxe ondora,irratia zegoen tokira, astelehen eta asteazkene-tan. Harremanetarako: 948 460 804 edo 948460 875 telefonoak.

Kultur bitartekaritza+ itzulpen zerbitzuaSakanan. Sakanako Mankomunitateko

Immigrazio Zerbitzuak martxan jarria, etorkinekinharreman zuzenean ari diren profesionalei, etabaita etorkin beraiei ere, bai ahozko nola idatzizkoitzulpen zerbitzua eskaintzeko. Eskaintzen dena:itzulpenak bai frantsesera nola arabierara, eta hiz-kuntza ezberdinak direla medio, sor daitezkeengatazken aurrean bitartekaritza zerbitzua.9:00etatik 10:30era osasun zentroetan,11:00etatik 12:30era ikastetxeetan eta 13:00eta-tik 14:30era gizarte zerbitzuetan. AstelehenetanEtxarri Aranatzen, astearteetan Irurtzunen etaostegunetan Altsasun. Aurretik txanda eskatu648 07 07 10 edo immigrazioa@sakana-mank.com posta elektronikoan.

Gazteendako sexualitate aholkularitza.Hileko lehen astearteetan, 15:00etatik17:00etara Altsasuko Intxostiapunta gazte gune-an (Burunda kaletik sartuta. 948 564 785 telefo-noa edo gazteria@altsasu.net helbidea). Adina:12-30 urte.

Izan zaitez Mintzakide! Euskara ongi dakienbat ikasten edo trebatzen ari den bizpahiru per-tsonarekin biltzen da, astean behin, ordu batez.Taldeak gustuko duena egitea aukeratzen du:kafea hartu, paseatu… baina beti euskaraz.Informaziorako: 607 624 392 telefonoa, saka-na_mintza@aek.org e-posta edosakanamintza.blogspot.com ataria.

Euskal Memoria Fundazioak babesleakbehar ditu. Euskal Herriaren memoria berresku-ratzea helburu duen Euskal Memoria Fundazioak6000 babesle behar ditu. Informazio guztia:www.euskalmemoria.com web gunean.

Iparraldeko Ikastolak laguntzeko. Bi kontuzenbaki zabaldu dituzte jendeak dirua emateko:3035-0059-82-0590731197 (Euskadiko Kutxa)eta 2101-0045-97-0003310786 (Kutxa).

Garraio laguntzarako diru bilketa. SortzenIkasbatuazek eremu erdaldunekoak diren etaikasketak D ereduan egiteko beste eskualdeetara

joan behar duten ikasleen garraioa laguntzekoEuskadiko Kutxan hurrengo kontu zenbakiazabaldu du: 3035 0058 36 0581182278.

1 HIGIEZINAK

2 TEKNOLOGIA

3 LANA/NEGOZIOAK

4 DENETARIK

5 IBILGAILUAK

6 HARREMANAK

7 AISIA/KIROLA

8 FAMILIA/ETXEANORBANAKOEN IRAGARKIAKGuaixe astekarian: Astebete: 3€ / 3 Astez: 8€ (BEZ barne). Argazki bakoitzeko 3€.Lan eskaerak/eskaintzak eta pribatuak ez diren ikastaroak: doan.Webgunean: guaixe.iragarkilaburrak.com-en.

HARREMANETARAKO

Telefonoa: 948-56 42 75Posta elektronikoa: zorion@guaixe.eus

Jaiotzak

• Aratz Ganboa Goñi, abenduaren3an Etxarri Aranatzen.• Younes Chouiar Chouiaar,abenduaren 5ean Irurtzunen.• Akier Esnal Mendez,abenduaren 6an Altsasun.• Mosaab Mimouni, abenduaren10ean Altsasun.• Leire Etxaleku Fernandes,abenduaren 10ean Altsasun.• Hodei Loidi Lakuntza,abenduaren 10ean Arbizun.

Ezkontzak• Oscar Hernandez Iñigo eta IsabelMaria Rodriguez Veces,abenduaren 5ean Irurtzunen.• Jose Manuel Rekalde Maiza etaIdoia Erdozain Lakuntza,abenduaren 14an Lakuntzan.

Heriotzak

• Jose Maria Artola Mundiñano,abenduaren 12an Lakuntzan.• Martin Balda Artola,abenduaren 13an Unanun.• Javier Eraso Andia, abenduaren13an Altsasun.

Informazio hau epaitegietan etaudaletan jasotzen da. Agertu nahi ez

duenak, han jakinarazi dezala.

Martin Balda Artola

Eskerrak eman nahidizkizuegu, momentu

hauetan,gure ondoan egon

zareten guztiei.Familia

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a 11

PilotaPilota

kirola >>ATLETISMOA

KATARAIN 12.A ZIZURKILEN: LarunbateanXIX. Zizurkil gaua lasterketa jokatu zen(7,5 km). Beñat Katarain lakuntzarra 12.a

izan zen (25:31), Asier Pellejero lakuntza-rra 16.a (26:05) eta Aitor Mozo lakuntzarra24.a (26:44).

Binakako3. jardunaldia

Ezkurdia-Barriola / Irujo-Rezus-ta(ostiralean, Altsasun. ETB1, ntb)Olaizola II.a-Urrutikoetxea /Altuna III.a-Merino II.a (larun-batean, 18:00etan, Labriten.ETB1, ntb)Berasaluze II.a-Beroiz / Arto-la-Albisu ( igandean, Oiartzunen,17:00etan. ETB1, ntb).Bengoetxea VI.a-Untoria / Irri-barria-Zubieta (asteartean,18:00etan, Arrasaten).

Bakaikoak txapelaekarri du AretatikAretako lau t´erdiko EliteTxapelketako finalean 22 eta 9irabazi zion etxarriarrak Urbietari

Aurreko ostiralean Lau t´erdiko Eli-te Txapelketako finala jokatu zenAretan. Joanes Bakaikoa etxarria-rrak Urbieta gipuzkoarra izan zuenaurkari. Hasieratik agindu zuenEtxarrikoak. Pilota luze ibili zuen etatantoak bukatzerako orduan oso finibili zen. Urbieta, aldiz, hasieratikpartidan ezin sartu aritu zen etaBakaikoaren nagusitasunaren aurre-an etsi egin behar izan zuen. 54 minu-tuko partidan, 22 eta 9 irabazita jan-tzi zuen txapela Bakaikoak. Sakez8 tanto egin zituen etxarriarrak, etaUrbietak, aldiz, 2. Hurrengo egunean, larunbatean,Bankoa Credit Agricole-Diario Vas-co Torneoko finalerdia zuen joko-an Bakaikoak. Promesen mailanetxarriarrak Aizpururekin osatuzuen bikoa, eta 22 eta 11 irabazizieten Salaberriak eta Martijak.

Bihar Lekunberrin

Larraun Pilota Elkarteak Larraun-go pilotari profesionalak eta profe-sional ohiak omenduko ditu bihar,larunbatean, 16:30ean. Omenaldiajasoko dutenen artean Ismael Cha-fee eta ezkurdiatarrak daude. Lau t´erdian Joanes Bakaikoa etxa-rriarrak Mattin Ezkurdia arbizuarraizanen du arerio.

Ezkurdia: “Beldurrik gabe jokatzea, hori izango da inportanteena”

Asteazkenean materiala aukeratu zuten Ezkurdia-Barriolak eta Irujo-Rezustak Altsasun. “Pilota ona da, ostiralean diferente portatuko daziurrenik, baina gaur pozik geratu gara. Beraienak salida gehiago edo pixka bat azkarragoak dira. Beraiek gu baino kolpe gehiago dute etanormala da beraiek irteera gehiagoa dutenak aukeratzea” azaldu zuen Ezkurdiak. Estrategia zein izango den galdetuta, “zaila dela esatea”onartu zuen arbizuarrak. “Ahal dena egingo dugu. Gurea partida gogortzen saiatzea izanen da, beraiek guri tantoa egitea kostatzeko. Bai-na oso indartsu daude, pilota azkar mugitzen dute, abiadura askorekin. Gurea defentsa ona egitea izango da, boleekin eta gantxoekin errit-moa aldatzea eta beldurrik gabe jokatzea. Hori izango da inportanteena” nabarmendu du Ezkurdiak. Barriolarekin oso gustura dagoelaonartu du sakandarrak. “Gogoa nuen berarekin jokatzeko. Niretzat atzelari bikaina da, betidanik miresten dudana. Txapelketa zaila dagobaina ea gauzak ongi egiten ditugun. Txapelketa berdindua atera da, faboritoek ez dute beti irabazten eta hori txapelketarako ona da. Gugurea egiten saiatuko gara. Orain arteko bi partidak onak izan dira, kostatakoak, eta ea ostiral honetakoa horrela den” gaineratu du Ezkur-diak. Burunda frontoian “gustura aritzen dela, etxe ondoan pozik” aitortu zu Ezkurdiak. “Ea ostiralean giro ona sortzen den frontoian, horiizango da politena. Sentsazio onak ditut, fisikoki ongi nago eta eskuetatik ere. Ea horrela agoantatzen dugun” dio Josebak.Irujo: “Txapelketa luzea da, bukaerara arte ez da erabakiko”Irujok, bere aldetik, “faboritoak egon badaudela baina hori kantxan demostratu behar dela” adierazi zuen. “Txapelketa luzea da, gogorra,eta ziur lesioak agertuko direla. Binakakoan oso zaila da partida guztiak jokatzea. Uste dut 11. edo 12. jardunaldira arte ez dela ezer era-bakiko eta, alde horretatik, emozioz betetako Txapelketa izango da” nabarmendu zuen. Burundan jokatzearekin kontentu azaldu zen Ibe-rokoa. “Ia urtero jokatzen dugu festetan, entrenatzera ere etortzen gara, etxetik gertu dago eta beti dago giro ona. Zein izango den guretaktika? Ez dago sekreturik. Beñatek 9raino bidali ditzala pilotak eta nik pilota dudanean asmatzen saiatzea. Eta gauzak ateratzen ezbazaizkigu, ahal den hobekiena defendatzea, tantoa lortu arte”.

Irurtzun aurrera EHkoKluben Artekoan

Irurtzunek Galdakaoko Adiski-de izan zuen aurkari EuskalHerriko Kluben Arteko Torneo-ko final zortzirenetako itzulikopartidatan. Lau t´erdian, Galar-tzak (Adiskide) 18 eta 15 iraba-zi zion Ezkurdiari (Irurtzun), bai-na buruz burukoan Atutxa (Adis-kide) 7 tantotan utzi zuenArmendarizek (Irurtzun). Buka-tzeko, binaka Kantxori eta Her-nandezi (Adiskide) 22 eta 12 ira-bazi zieten Mariezkurrenak etaLansalotek (Irurtzun). Bihar, Tor-neoko final laurdenetan, Tolo-sako Aurrera Saiaz izanen du aur-kari Irurtzunek.

Gaur Ezkurdiak eta Barriolak Irujoeta Rezusta izanen dituzte aurkariBurundan (22:00etan)

Binakako 2. jardunaldian JosebaEzkurdiak eta Abel Barriolak txa-pelketako lehen puntua lortuzuten, Atano III.ean Altuna III.arieta Merino II.ari 22 eta 19 irabazieta gero. Partida oso lehiatuan,Ezkurdia eta Barriola 8 eta 0 aurre-ratu ziren, baina atzeko koadroe-tan Merino gailentzen hasi zen eta17 eta 18 aurreratzea lortu zutenAltunak eta Merinok. Bukaeraikusgarrian, pilota guztiak izuga-rri borrokatuta, azkenean 22 eta19 gailendu ziren Ezkurdia eta

Barriola. Sufritzen jakin zutennafarrek eta bukaeran bere alde-ra eman zuten partida.

Bestalde, Irribarriak eta Zubie-tak ez dute oraindik punturik bil-du. Berasaluze ordezkatzen zuenDanel Elezkanok eta Beroizek 22eta 17 irabazi zieten asteleheneanIrribarriari eta Zubietari, Binaka-ko Txapelketako 2. jardunaldiaixten zuen partidan. ElezkanoBinakakoan oraindik ez da aritutitular moduan, baina Zaratamo-ko pilotariak aurreko urteanordezko moduan 3 partida eta aur-tengoan 2 jokatu ditu, eta guztiakirabazi, gainera. Astelehenean

partidako protagonista izan zenElezkano II.a. Beroizekin batera,9 eta 1 aurreratu ziren. Irribarriaeta Zubietak gogor borrokatuzuten partidari buelta emateko, etahainbatetan berdintzeko zorianizan ziren, baina, bukaeran, joko-an zegoen puntua Elezkanok etaBeroizek lortu zuten.

Txapelketako hirugarren jar-dunaldian, Ezkurdiak eta Barrio-lak Irujo eta Rezusta izanen dituz-te arerio gaur Altsasun, eta Ben-goetxea VI.aren eta Untoriarenkontra aritu beharko dute Irriba-rriak eta Zubietak astearteanArrasaten.

Binakakoa. Sailkapena

Irujo-Rezusta 2 puntuArtola-Albisu 2 puntuAltuna III.a-Merino II.a 1 puntuEzkurdia-Barriola 1 puntuOlaizola II.a-Urrutikoeta 1 puntuBerasaluze-Beroiz 1 puntuIrribarria-Zubieta 0 puntuBengoetxea VI.a-Untoria 0 puntu

Binakakoa Altsasura dator

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a12 kirola

Futbola

Xakea Pala Areto futbola

Igeriketa

16 xakelari aritu ziren, tartean 4sakandar

Larunbatean ospatu zen Sakana-ko Mankomunitateko Kirol Zer-bitzuak, Sakanako Zaldi BeltzaXake Taldearen, Arakilgo Udala-ren eta Hiriberriko elkartearenlaguntzarekin antolatutako Saka-nako XVI. Xake Txapelketa, Hiri-berriko Txitera elkartean. Txapel-keta, aldi berean, 1.800 ELO pun-tutik beherako NafarroakoTxapelketa izan zen.

Goizeko 10:00etatik hasita, arra-tsaldera arte aritu ziren lanean txa-pelketan izena eman zuten 16 xake-lariak, bazkaltzera gelditu zirentartea salbu. Gehienak Iruñekoakziren, Sakanako 4 xakelari izanezik. Antolakuntzan aritu zirenZaldi Beltza Xake Talde sakanda-rreko arduradunek azaldu dute-nez, txapelketa polita izan zen, etaHiriberriko elkartearen harrera

eta esku zabaltasuna eskertuzuten.

Flores, lehen sakandarraMikel Razkin Fraile izan zen garai-lea (7,5 puntu), Mikel Ochoa (6 pun-tu) eta Joseba Otanoren (5 puntu)aurretik. Koldo Flores izan zenlehen sakandarra (4,5 puntu), eta16 urtetik beherakoetan Unai Ruiz(2 puntu) gailendu zen. Aurtenhainbat gaztek ezin izan zutenSakanako Txapelketan parte har-tu, 1.800 ELO puntu goratik dau-delako, beste kategoria batean.

Nafarroako Kirol JolasetakoPromesen Ligako benjaminen 2. jardunaldia jokatu zen

Zelanda kiroldegia igerilarien bil-gune izan zen larunbatean, Nafa-rroako Kirol Jolasetako PromesenIgeriketa Ligako benjaminen 2. jar-dunaldia jokatu baitzen bertan.Nafarroako klub ezberdinetako350 neska-mutiko aritu ziren jar-dunaldian, Iruñeatik, Tuteratik,Tafallatik, Lizarratik, Agoitzetiketa beste hainbat tokitik etorrita.Jakina, Sakanako Igeriketa Talde-koak ere aritu ziren lehian.

Sakandarren lanaGizonezkoen 50 m bizkarrean 103mutiko aritu ziren. Sakana talde-ko Oihan Unamuno 7.a sailkatuzen, Joseba Beltran de Heredia 12.a

eta Mikel Rodriguez 42.a. Emaku-mezkoen 100 m bularretan 70 par-taide izan ziren. Sakana taldekoNahia Miguelek 18. postuan des-peditu zuen lana, Joane Garciak19. postuan eta Maddalen Oiarbi-dek 25. postuan. Emakumezkoen50 m bizkarretan 72 neska lehia-tu ziren; Joane Garcia 14.a sailka-tu zen, Maddalen Oiarbide 36.a etaNahia Miguel 42.a. Bukatzeko,gizonezkoen 100 metro bularretan36 mutil aritu ziren.

Sakana taldea handituSakana Igeriketa Taldeko ardura-dunen esanetan “Gurea talde apa-la da, kide gutxi gara, baina emai-tza onak izan genituen”. Sakana-ko igeriketa taldean Arbizuko,Etxarriko, Urdiaingo, Uharteko,

Olaztiko, Lakuntzako eta Altsasu-ko neska-mutilak daude, eta tal-dea zabaltzea, kide gehiago egoteanahiko lukete. “Ea mutil eta nes-ka gehiago animatzen diren etadenon artean Sakanako igeriketataldea handitzen dugun” diote.Interesatuek Zelandi kiroldegitikpasa eta bertan galdetu dezakete.

Bukatzeko, larunbateko igeriketajardunaldia antolatzeko ATABOAltsasu S.L eta Altsasuko Udalaeskertu nahi dute taldekoek,“euren disposizio onagatik”.

Bestalde, Sakana Igeriketa Tal-deko kimuak Noainen lehiatu zireneta emaitza onak lortu zituzten. +www.guaixe.eus

Kimuen Futbol 8Topaketak8. jardunaldia jokatuko da igandeanAltsasun

Sakanako Man-komunitateakantolatutakoKimuen Futbol8 Topaketen 8.j a rduna ld iajokatuko daigande goizeanAltsasun. Aurten Sakanako 9 taldeari dira lehian. Topaketa txapelke-ta moduan jokatuko da, baina ez dasailkapenik egingo, helburua txikie-nengan kirola eta futbola sustatzeabaita. Guztiek ongi pasatzea eta txi-kienek futbolarekin gozatzea daasmoa.Igandeko jardunaldiaren ondorentopaketek Gabonetako atsedenahartuko dute, ilbeltzaren 17ra arte.

Irurtzungo 12+12orduko areto futboltxapelketarako izenaematea zabalikAbenduaren 26an eta 27an jokatukoda txapelketa

Guan taldeak atzera ere Gabonetan12+12 areto futbol txapelketa anto-latuko du. Abenduaren 26an eta 27anizanen da. Sari potoloak izango dira:talde irabazleak 500 euro jasoko ditu,bigarrenak 250 euro eta hirugarre-nak 100 euro, eta torneoko jokala-ri onenarendako eta atezain one-narendako ere saria izango da.Horretaz gain, final handiko atse-denaldian Gabonetako zare bat zoz-ketatuko da. Txapelketan izena eman nahi dutentaldeek 649 092 346 telefonora hotsegin beharko dute.

350 igerilariAltsasun

Sakana taldeko igerilari batzuk. utzitakoa Kimuen Futbol 8Topaketen 8.jardunaldia

Igandean, Altsasun11:00etan Mediolanum – Sutegi11:00etanEtxarri Aranatz -Urdiain12:00etan Tipi Tapa – Sayas12:00etan Kaixo – DantzalekuAtsedena: Lagun Artea

Atsedenaldiarenondoren laneraMagna Gurpea Xotak Peñiscolarenkontra jokatuko du gaur, Levanten

Aste honetanatsedenaldiaizan du lehenmailako aretofutbol txapelke-tak, baina aste-buru honetanlanera itzulikodira jokalariak.Egun, sailkapenorokorrean Inter Movistar da lider(40 puntu). Magna Gurpea Xotahirugarrena da (27 puntu), El Pozolaugarrenarekin puntutara berdin-duta. Gaur, ostiralean, sailkapenean 10.postuan dagoen Peñiscola RehabMe-dic taldearen kontra ariko dira Ima-nol Arregiren mutilak, Peñiscolan.

»

Xakelariak txapelketan parte hartzen, tartean Flores eta Insausti.

Mikel Razkin garaile XVI. Sakanako XakeTxapelketan

Sakandarrak XVI. Sakanako Xake Txapelketan:

1. Mikel Razkin Fraile (7,5)7. Koldo Flores Lazkoz (4,5)8. Cesar Razkin Igoa (4)

10. Ismael Anton (4)15. Sebastian Insausti (2)

16 urtetik beherakoak:1. Unai Ruiz Echeverria (2)

Lehen sakandarra:Koldo Flores (4,5)

I. Gure Pilota PalaTorneoa: 3. jardunaldia jokoanAsteburu honetan Nafarroako Pilo-ta Federazioak Sakanako Mankomu-nitateko Kirol Zerbitzuaren, Gure Pilo-ta klubaren eta Etxarri Aranazko etaArbizuko Udalen laguntzarekin anto-latutako Emakumeen I. Gure PilotaSakanako Pala Torneoko 3. jardunal-dia jokatuko da, Etxarrin eta Arbizun. +Emaitzak: www.guaixe.eus

Txapelketako 3. jardunaldiaKadeteak (larunbatean,10:00etan)Elorri-Irantzu / Luzia-IuneIraia-izaro / Uxue-AneMaddi-Maitane / Uxue-AneIraia-Izaro / Luzia-IuneG a z te a k ( l a r u n b a te a n ,10:00etan)Naroa-Dinora / Saioa-NaroaBiain-Aroa / Naroa-DinoraPromozio maila (igandean,10:00etan): Igoa-Argain / Murillo-GabirondoOtaegi-Maiza / Isasmendi-Arda-nazE l i te m a i l a ( i ga n d e a n ,10:00etan)Muneta-Etxaniz / Garmendia-R.de LarramendiAristorena-Arrieta / Martin-Huizi

PREFERENTE MAILA. 1. multzoa13. jardunaldia

Urroztarra 1 – Etxarri Aranatz 2

Lagun Artea 3 – Infanzones 0

Urrotzen irabaztera atera zen Urroztarra,baina Etxarri liderrak ongi baino hobetojakin zuen etxeko taldea gelditzen.Urroztarra aurreratu zen, baina 2. zatiantarte laburrean bi gol sartu zituztenJauregik eta Goikoetxeak, 1 eta 2aurreratuz. Etxarrik bikain defendatu zueneta 3 puntuak ekarri zituen. Lakuntzan denboraldi honetako partidarikonena jokatu zuen Lagun Arteak. Partidaguztian nagusitu zen talde txuria. Sergiokaurreratu zuen Lagun. 2. zatian Xabik etaAsierrek sartutako 2 golekin 3 eta 0gailendu ziren lakuntzarrak.

Sailkapena >>1. Etxarri Aranatz . . . . . . . . . . . . . . .30 p8. Lagun Artea . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 p

Asteburuko jardunaldiaArrotxapea – Etxarri Aranatz

(Larunbatean, 15:30ean, El Iratin)Gares – Lagun Artea

(Larunbatean, 16:00etan, Garesen)

ERREGIONAL MAILA. 3. multzoa13. jardunaldia

Aurrera Liedena 3 – Altsasu 4

Altsasuk garaipen polita lortu zuenLiedenan, eta lortutako 3 puntuei eskersailkapenean gora egin dute gorritxoek.

Sailkapena >>1. Lezkairu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 p

11. Altsasu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 p

Asteburuko jardunaldiaAltsasu - Mendillorri

(Larunbatean, 15:45ean, Dantzalekun)

ELOMENDIKO TXAPELKETA2. faseko 2. jardunaldia. A multzoa

Zaldua 2 – Unziti 1

Eneriz 2 – Egiarreta 3

Egiarreta da lider berria eta Zalduabosgarren postura igo da.

Sailkapena >>1. Egiarreta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 p5. Zaldua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3 p

Asteburuko jardunaldiaEgiarreta – Bar Mikel

Zaldua – Apolo

Futbola

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a kirola 13

Herri kirolak

Gimnasia erritmikoaMendia

Bihar, larunbatean, Zelandikiroldegian

Iskiza Sakana gimnasia erritmikotaldeak Gabonetako erakustaldiaeginen du bihar, larunbatean, Zelan-di kiroldegian. Ikasturtean zeharhorrenbeste ilusio eta gogoekin pres-tatutako koreografiez eta gimnasiaerritmiko ikuskizunetaz gozatzekoaukera eskainiko du erakustaldiak.

51. Mendigoizale Eguna ospatuko daigandean Aralarren

Gabonen aurreko igandean urte-ro moduan, Aralarko SantutegiakMendigoizale Eguna hartuko du.1964. urtean hildako hiru mendi-zale gogoratzeko ekitaldia eginzen Aralarren eta hortik aurreraurtero errepikatu izan da. Hortaz,aurtengoa mendizaleen festaren51. edizioa izango da.

Meza 10:45ean eta auzatea12:00etanMendizale gehienak oinez joangodira Aralarrera. Gehienak Uhar-te Arakilgo bidetik, baina Saka-nako Mendizaleak taldetik Lakun-tzatik abiatzeko deia egin dute, etaegongo da Madotzetik, Lizarrus-titik eta Lekunberri aldetik jokoduenik. Behin Aralarren, hildakomendizaleen oroimenezko mezaizanen da 10:45ean. ElizkizunetanLekunberriko abesbatzak kanta-

tuko du. Mendizaleek euren men-di materiala bedeinkatzeko auke-ra izango dute eta, jakina, MikelGoiaingeruari musu ematekoaukera. 12:00etan hamaiketakoa-ren txanda izango da, trikitixa etapandero doinuekin girotutakoa,eta kanta eta dantzen tartea hel-duko da. Auzatea santutegikotabernak prestatuko du. Mendiza-le asko eta asko bazkaltzera bildu-ko dira, bai San Migelen eta bai-ta Nafarroako beste hainbat txo-kotan ere.

Egun polita izaten da Mendi-goizale Eguna, Nafarroako men-dizale guztien bilgune, joandako-ak oroitzeko eta aspaldiko men-dizaleak ikusteko e guna.Gainera, urte bukaera ospatzekomodua ere bada. Nafarroako Men-di Federazioak herritar guztieiigandean Aralarren biltzeko gon-bita egin die eta giro polita espe-ro da Aralarren.

Aralarren bi mezaMikel Goiengeruaren Kofradiatikadierazi digutenez, Mendigoiza-leen eguna dela eta bi elizkizunizanen dira igandean Aralarren.Mendigoizaleena 10:45ean izanenda, eta iganderoko ohiko meza,aldiz, 12:30ean. Bide batez, Kofra-diak Eguberri eta Urte Berri onbat opa die Guaixeko irakurleguztiei.

Federatzeko aukeraeskaintzen du

ZabalartekUrtea despeditzen ari da eta2016rako Nafarroako MendiFederazioan federatzeko garaiairitsi zaie mendizaleei. Lakun-tzako Zabalarte klubarekin fede-ratu nahi dutenek asteburu hone-tan dute aukera. Larunbatean etaigandean, 18:00etatik 20:30eraegin daiteke tramitea Lakuntza-ko Pertza elkartean. Igandean Lakuntza-Aralar ibil-bidea egiteraIgandean, Run-19 taldearekinbatera Lakuntza-Aralar Mendilasterketako bi ibilbideak eginendituzte Zabalarte klubekoek, etahala nahi duten guztiek, Aralar-tik barna Traila antolatu baitu Run-19 taldeak. Ibilbide luzea egite-ko goizeko 8:00etan jarri dutehitzordua, Lakuntzan, eta ibilbi-de motza egiteko, aldiz, 9:30ean.Izena emateko (648 550 241).

Aizkolariak, harri jasotzaileak etatiratzaileak aritu ziren SakanakoHerri Kirol Jardunaldian

Sakanako Mankomunitateko KirolZerbitzuak urtero Gabonen aurre-tik Sakanako Herri Kirol Jardu-naldia antolatzen du. IgandeanEtxarrengo Aranburu frontoiakhartu zuen aurtengo ekitaldia, etagiro bikaina izan zen.

Aizkora lanean Josu Agirre,Mikel Agirre, David Amillano, pis-ta txirrindulari profesionala denHodei Mazkiaran, Joan Flores,Abel Uria, Julen Paniagua eta IkerGorriti aritu ziren, aizkora esko-lakoak, eta baita Goizeder Beltzaeta Juanjo Erdozia aizkolariak ere.Horretaz gain, Erdozia familiakohiru belaunaldi ikusi genituenlanean: Juanito aitona, Juanjo aitaeta Jon semea. Aizkolari gaztetxo-etan Josu Jaka, Oihan Mariñela-rena, Jon Erdozia eta Aritz Oiar-bide igo ziren enbor gainera.

Sokatiran, Andra Mari eta Iñi-go Aritza ikastolako Sokatira Tal-

dekoek lehia ederra izan zuten; 20tiratzaile aritu ziren guztira.Harriak jasotzen, aldiz, SakanakoHarri jasotze eskolako AlbaroZugarrondo, Iñaki Ibero eta AitorOiarbide ibili ziren. Trontzala-riak ere lanean aritu ziren Etxa-rrenen, Andra Mari ikastolakohiru bikote eta Iñigo Aritza ikas-tolako bikote bat.

Sakanako Herri Kirol Jardunal-diaren balorazio polita egin duMank-eko kirol teknikari AmaiaGerrikagoitiak. “Aizkora eta harri-jasotze eskolako partaideak etagainontzeko eskualdeko herrikirolariak biltzen dituen jardunal-dia da gurea. Batzuen lehiak etabesteen erakusketak ederki eraku-tsi zuten zein den herri kirolen osa-suna Sakanan. 40 kirolari inguruaritu ziren lanean, Etxarrenenbildutakoen gozamenerako. Esa-te baterako, erdoziatarrek aizko-larien 3 belaunaldiren (aitona,aita eta semea) erakusketarekinederki goza arazi zuten”.

Andra Mari eta Iñigo Aritzako neska-mutilak sokatiran aritu ziren. utzitakoa

Aurten santutegian ez da elurrik egongo.

Sakanako herrikirolarien festa ederraEtxarrenen

Iskizaren erakustaldiaMendigoizaleen Eguna etzi

Kin-Ball

Asteburuan senior mailako Espai-niako Kin-Ball Txapelketa jokatuzen Irurtzunen. Txapelketa osoongi joan dela adierazi digu Ata-kondoako soin heziketa irakasleManuel Iznaolak, eta final handiahiru taldek jokatu zutela: JaengoMartos herriko K-Oleak, Jaen hiri-buruko KB Lizardsek eta Grana-dako Roockiesek. Final lehiatuanK-Olea gailendu zen. Horretaz gain,

Atakondoako neska-mutikoek lagu-narteko partida jokatu zuten.

“Garrantzitsuena da kirol honekinteresa piztu duela. DBH 16 ikas-lek taldea sortzearen beharra aipa-tu didate. Ikasleekin Kin-Ballean ari-tuko gara Atakondoan, eta hurren-go ikasturteari begira ikastetxetikkanpo talderen bat sortzea daasmoa” nabarmendu du Iznaolak.

Ikus 11 Galderak eta www.guaixe.eus.

K-Olea txapeldun

Guaixe • 2015eko abenduaren 18a14

kultura >>SALAZAR ÁRTBOLES ERAKUSKETAN: DonostiakoArteko galeriak 30 sortzaileek zuhaitzen inguruanegindako obrekin erakusketa mustu zuen atzo, ilbel-tzaren 16ra arte ikusgai izanen da.

Le Corbusier-Modulorneurri sistema

Aurten, Le Corbusierren heriotza-ren 50. urteurrena betetzen da.1965. urteko abuztuaren 27an,Edouard Jenneret Gris, Le Corbu-sier, jatorri suitzarreko arkitektofrantziarra hil zen, Roquebrune-Cap-Martinen. Mugimendu moder-noaren sortzaileetako bat eta XX.mendeko arkitektorik garrantzi-tsuenetako bat izan zen. Zutoinak,beirazko hormak, teilatu lauak etaoinarrizko forma geometrikoak era-biltzea proposatu zuen, eta itxuramonotonoko baina erosotasun han-diko etxeak diseinatu zituen. Arki-tekturan arkitekto eta teorilaria ereizan zen. Haren ideia iraultzaileakmunduko toki askotan gauzatu ziren.

Le Corbusierrek, etxebizitza “bizi-tzeko makina” bezala definitzenzuen. Eraikinak serialki eraiki eta erre-pikatzeko diseinua bultzatu zuen.Diseinu horretara iristeko, arkitek-toak “Le Modulor” izeneko neurke-ta sistema sortu zuen, natura eta iza-kiaren arteko erlazio matematiko-an oinarrituta. Neurri sistemainternazionala lortzea zen harenhelburua, prefabrikazioa eta indus-trializazioa bultzatuko zituena. Sis-temak zifrekin lan egin ordez, pro-portzioak erabiltzen ditu. Alde bate-tik, oinarri modura, 1,83m.ko (sei oin)altuerako gizona du, besoa altsatu-ta 2,26m.ko neurria duena. Giza sek-zio honetatik ateratako neurrienkonbinazioekin proiektatuko ditueraikinak. Bestetik, naturan aurki-tzen diren proportzioak ditu oina-

rri: Gizakiarenneurriak, urrezkosekzioa, karratubikotza, angeluzuzena eta horienarteko konbina-zio posibleak. Arkitektoak Mar-seillako “Unitéd’habitation”eraikinean apli-katu zuen Modulor sistema lehe-nengoz. Eraikuntza hogeigarrenmendeko arkitektura ikonoa da,eraikin osoen estandarizazioaren etaerrepikapen adibide argia. 140m luze,24m zabal eta 56m altuko eraikinhonek, maila bakoitzeko 58 etxebi-zitza duplex ditu, eta bertara iriste-ko, 3 pisuz behin kokaturiko korri-dorea erabili beharra dago. Eraiki-

na hormigoizkopilote gaineanaltsatzen da, lurra-zal mailan iragaz-kortasuna eskein-tzeko, barne zeinkanpo eremuakerlazionatuz etakomunikazio ber-tikalak bertankokatuz. Estaliaaldiz erabilgarriada, bizitasun ere-mu, izan ere, ber-tan 300mko atle-tismo pista, gim-nasio estalia etaerizaintza etahaurtzaindegia daude. Eraikuntza-ren eragina izugarria izan zen, etahonen atzetik Nantes-Rezé (1952),

Berlin(1956), Briey-en-Forêt(1957)eta Firminy(1960) etxebizitza uni-tateak etorri ziren.

bazterretik

Izena AbizenIzena Abizen

Sakanako MankomunitatekoEuskara Zerbitzuak antola-tuta, Iortia kultur guneak

haurrek album ilustratua sortze-ko tailerra hartuko du gaur. 6 eta10 urte bitarteko 25 haur AitziberAlonso ilustratzailearekin etaYolanda Arrieta idazlearekin ari-ko dira. Haien eskutik hitza eta iru-dia uztartuz tailerrean album bat

euren aurrean sortzen ikusikodute. Haren zati bat etxera era-manen dute ere.

Tailer hori, Mank-ek Nafarro-ako beste euskara zerbitzu batzue-kin antolatutako Etxepare saria-ren egitasmoaren barruan koka-tzen den jarduera da. Saioarenhelburua haurrak ilustratutakoalbumetara gerturatzea da.

Hainbat euskara ikasle, Min-tzakide programako kide eta

hainbat sakanda Patxi Zubiza-rretarekin elkartu ziren atzo Altsa-suko Iortia kultur gunean. Iraku-rriak zituzten haren Hiru gutun

Iruñetik (Pamiela, 2012) eta Ema-kume sugearen misterioa (Alber-dania, 1993) liburuak izan ziren hiz-ketarako gaia. Mank-en EuskaraZerbitzuaren laguntzarekin anto-latu zen.

Agertokiyeegitaraukoikuskizunendakoabonuak Udalaren web orriaren bidez,www.etxarriaranatz.eus, sarrerak ereeros daitezke

Etxarri Aranazko neguko egi-tarauaren ardatza da Agerto-

kiye, Etxarri Sakanako sortzaile-en plaza bihurtuko duena. Etxa-rri Aranazko Udaleko KulturaZerbitzuak programazioarekinbatera bi berrikuntza eskaini ditu.Alde batetik, hiru emanaldieta-rako abonuak edo txartelak eros-teko aukera. Haurren kasuan Trengeltokia, Planet 51 filma eta Plu-ton: horkonpon Marianton! ikus-kizunak 6 eurogatik ikusteko auke-ra izanen da (2 aurreztea). Helduenkasuan, berriz, Agertokiye egita-rauko hiru antzezlanak (Ekoeti-kopatetiko, Amico eta Mikroan-tzerkiak) 12 eurogatik ikustekoaukera izanen da (6 aurreztea).

Bestetik, abendutik kultur etxe-ko ikuskizunetarako sarrerakwww.etxarriaranatz.eus weborriaren bidez eskuratu daitez-keela jakinarazi dute udaletik.

Igandean, 19:00etan, Irurtzungokultur etxean

Nafarroako Unibertsitate Publi-koko (NUP) antzerki taldeak

Besosantzezlana ekarriko du Irur-tzunera igandean. Maitasunaz hitzegiterakoan betidanik erantzunikjaso gabeko galderak egin diraeta, antzezlan horrekin, NUPekoantzerki taldeak erantzun horiengakoak emanen ditu. Era diberti-garrian gainera. Ikusleek beraiekbizitako egoeraren bat gogoratu-ko duela ziurtatzen dute taldetik.

Carles Albeola eta Roberto Gar-ciak idatzitako antzezlan horretan“bihotzarekin eta pertsonen arte-ko harremanekin zerikusia duten

hainbat egoera barregarri aur-kezten ditu”. Hala, ezinezko mai-tasunekin batera, hobe ezinakdiren bikoteak, aprobetxatutakopertsonak eta beste hainbat ager-tuko dira. Guztiak Camilo Sesto,Mocedades, Mari Trini eta besteaskoren abestiekin lagunduta. Doi-nuek egoera bakoitzaren erro-mantikotasuna eta barregarrita-suna nabarmentzen dute. NUPe-ko antzerki taldeak 2008tikprestatu duen zazpigarren antzez-lana da Besos.

Sakanako Bertso Eskolako Ene-ko Lazkoz, Joseba Andoni Bel-

tza eta Saats Karasatorre larun-batean Oñatiko gaztetxean izanziren. Bertsotruk, Euskal Herri-ko Bertso Eskolen arteko desafio-

aren ekimenaren barruan oina-tiarrekin neurtu ziren etxarria-rrak. Sei bertsolariak ofizioka,puntuei erantzunak emanez etabakarka aritu ziren. +www.guaixe.eus

Patxi Zubizarretarekin hizketan

Letren ilustratzaile txikiak

Bertso truk Oñatin

Muxuendoinura

Itziar Nazabal margolarialtsasuarrak aipamenberezia lortu du ItaliakoTriannale di Arti Visiveerakusketan, azaroan

Erkuden Ruiz Barroso

Barnean duena margoarenbidez islatzen du Itziar Naza-bal artistak haren lanetan.

“Nire lana sentimendu eta testuraleherketa bat da”. Udan FerrarakoTriennale di Arti Visive erakuske-tan (Italia) parte hartzeko gonbi-dapena jaso zuen. Aukera ezinhobea zen eta baietz esan zuen.Ondoren, minak jo zuen: “oso langogorra izan zen. Margotzeko gogo-rik ere ez nuen. Baina egin beharnuen”. Erakusketan epaimahaia-ren aipamen berezia lortu zuten.

Nazabalek sentimenduekin lanegiten du. Barruan duena kanpo-

ratzen du. “Ni neu leherketa bat naiz.Batzuetan koloreak eta egingo duda-na erabakitzen dut. Baina bestebatzuetan haiek ni bilatzen naute”.Hori gertatu zitzaion Triennale diArti Visive Italiako erakusketaraaurkeztu behar zituen artelanak sor-tu zituenean. Deitu zutenean auke-ra ezin hobea zela pentsatu zuen,baina haren lan ia guztiak mundutikbanatuta daude, gehienak Txinan.Hortaz, erakusketarako hiru arte-lan sortu behar zituen. “Une gogorbatean nengoen. Amona galdugenuen eta nik ez nituen gogoakmargotzeko. Indarrik gabe nengo-en. Baina aukera ezin hobea zen,eta ezin nuen galdu. Amonak ezzuen nahiko”.

Lanean jarri zen eta koloreek dei-tu zuten. “Kolore hotzak dira: urdi-nak, grisak, turkesak... izotzarenkoloreak dira. Nik ez nituen bila-tu, atera ziren”. Min handiz hiru

biluzi sortu zituen, min horren era-kusle direnak: Nire bihotza garra-sika dago, emakume bat belauni-ko eserita bularra goruntz duelabihotza aterako balitzaio bezalaindar handia eginez; Bizitzak ito-tzen zaituenean, emakume bateskuak bere lepoan dituela itotzenbalu bezala; eta, azkenekoa, Minaknola txikitzen zaituen, emakume batberari hartuta eta txikituta. “Ezdakit jendeak horren atzean zerzegoen jakingo zuen”.

Nazabalen xedea artelanakFerrarako erakusketan aurkezteazen. Aipamen berezia “sorpresahandia” izan zen. Gainera, artela-nak izan duten harrerarekin pozikdago Nazabal. “Pertsona bat nire-kin harremanetan jarri zen etanire artelanarekin argazki bat eginzuela erakutsi zidan. Asko poztuninduen”. Bi bildumazalek artela-netan interesa adierazi dute.

Bizirik dagoen arteaGuaixe • 2015eko abenduaren 18a kultura 15

Etxarrikoabesbatzek argiarikantatuko diote Larunbatean, 20:00etan, EtxarriAranazko elizan

Etxarri Aranazko abesbatza etaAbesbatza Txikia elkarrekin

eskainiko dute eguberri kontzer-tua. Xabier Leteren olerki bateaninspiratuta, argia gai hartuta, kan-tuan ariko dira bi abesbatza etxa-rriarrak. Elena Garziandia etaJasone Razkinek zuzentzen dutentxikien koralak zabalduko du ema-naldia. Beste hiru pieza ere abes-tuko dira. Alicia Armendarizekzuzendutako helduek hartuko dutelekukoa, kantu herrikoi eta sakro-ekin osatutako egitaraua aletukodute. Kontzertua bi abesbatzekelkarrekin despedituko dute.+www.guaixe.eus

Erkudengo Amaabesbatzakeguberriei doinuajarriko dieLarunbatean, 20:45ean Altsasukoelizan

Erkudengo Ama abesbatzak egu-berriko kontzertua eskainiko

du bihar. Biharko emanaldirakogaraikoak propio diren kantuekinbatera bestelakoak ere tartekatu-ko ditu. Kantu batean, gainera,Inma Arroyok zuzentzen duenabesbatzak Josetxo Lumbrerasmusikariaren laguntza izanen du.

Emanaldi horrekin emanaldizbetetako asteak itxiko ditu Erku-dengo Amak. Azaroaren 29an Orio-ko Salatxo abesbatzaren bisita har-tu zuten. Nafarroako Egunekoemanaldiaren ondoren, abendua-ren 5ean Iruñeko II. EskualdeenAbesbatzen topaketan izan ziren.+www.guaixe.eus

Etxarrin IGO

Irakurri, Gozatu eta Oparitu(IGO) kanpaina martxan da

Etxarri Aranatzen. Hirugarrenaldia da Etxarri Aranazko Victo-riano Huizi udal liburutegiak eki-mena antolatzen duena. Helbu-rua bikoitza da. Batetik, euskarazirakurriko duten irakurle gazte etaheldu berriak erakarri nahi ditu,eta bestetik, ohiko irakurle eus-kalduna saritu.

Kanpainan parte hartu nahiduenak liburutegiko euskarazkoliburu bat maileguan hartu eta ira-kurri beharko du. Ondoren, hariburuzko iritzia fitxa batean emanbeharko du, liburutegian. Truke-an liburuzainak herriko liburu-dendan euskaraz argitaratutakoliteratura liburu bat erosteko des-kontu txartel bat emanen dio. Gai-nera, kanpainako parte-hartzai-leek Kaxeta liburu-dendan 30 euro-ko lau sariren zozketan partehartuko dira. Azaroaren 15eanhasi zen kanpaina eta ilbeltzaren31ra arte luzatuko da.

Enkorek kontzertuaemango du AltsasunEñaut Agirrebengoa Apaolaza

Enkore talde bilbotarrak kon-tzertua eskainiko du ostiral

gauean Foru plazan. Bertan berenazken lana, E albuma joko dute.Disko berria azaro hasieran argi-taratu, eta hilaren amaieranETourbirako lehen emanaldia eskainizuten Gasteizen. Horrela, Altsa-suko kontzertua, Intxostiapuntagazteguneak atondua, birarenbigarren geltokia izanen da. Azkenalbumean rocka doinu dantzaga-rriekin uztartu du. www.guaixe.eus

McOnak taldeakAltsasukogaztetxeanestreinatuko dudisko berriaEñaut Agirrebengoa Apaolaza

Urtebeteko atsedenaren ondo-ren bueltan da McOnak talde

lekeitiarra, Galarrenaizeneko dis-ko besapean dakarrela. Durango-ko Azokan kaleratu ondotik, dis-koaren aurkezpen emanaldia Altsa-suko gaztetxean eginen du. Biharizango da, 23:00etatik aurrera. Folk-rock estiloko taldea da McOnak.2011n sortu zen, Lekeition, eta2013an estudioko lehen lan luzeaargitaratu zuen, Piraten matxina-da izenekoa. +www.guaixe.eus

Zuzeneko margotzea

Itziar Nazabalek ez du nahi bere lanak erakusketa batean bakarrik ikusi ahal izatea. Ikusleakartelanarekin parte izatea nahi du. Erakusketa bizitza izatea. Horregatik, prozesua erakusteagustatzen zaio. “Artista bakoitzak margotzeko modu bat dauka eta nirea berezia da, ezberdina”.Leherketen bidez margotzen du Nazabalek eta gorputza erabiltzen du. Ondoren, figurazioa egi-ten du. Igandean, 18:00etan, Altsasuko Haritza Tabernan egonen da zuzenean margotzen. “Ez dakit nola deitu honi: performancea izan daitezke, art show-a...” Nazabal artista eta per-tsona dena erakusten du zuzeneko margotzeetan. “Ni naizena da. Sortzea gustatzen zait. Etasortze prozesu hori erakustea”. Jendearengan zerbait sentiaraztea nahi du Nazabalek. Zuze-neko margotzean ezinezkoa da jakitea nola izanen den amaierako lana: “ideia bat daukat, bai-na nork daki zer aterako den”. Haritza tabernan eginen duen lehenengoa “kontaktu txiki bat”izango da baina gehiago etorriko direla dio, beste hainbat arte diziplinekin fusioa eginez. Dato-rren urterako bi erakusketa “aktibo” antolatzea nahi du Nazabalek.

Deskontua%25eko beherapena izango dudeskontu txartelak. Baina eus-kara ikasten ari direnek eta Min-tzakideko kideek %50a izanendute. Etxarriko liburutegiko ira-kurle taldekoek, aldiz, %40koaizanen dute.

Eguberrien swingsoinu banda Gaur, 19:30ean, Altsasuko Iortia kulturgunean

Nafarroako Ganbera Abesba-tzaren jazz eta musika moder-

noaren atala da Jazzy Leap, Ando-ni Arcillak zuzentzen duena. Abes-batza hori, Jazzy Leap Band-ekinbatera, gaur Altsasun eguberrie-tarako prestatu duten erreperto-rioa eskainiko du, ChristmasSwing. Emanaldia AmerikakoEstatu Batuetako herri gabon kan-tak eta jazzaren arteko nahasteadeitsua da, publiko zabalari eskai-nia.Jazzy Leap-ek swing erritmo-rekin osatutako egitaraua Iruñe-an eta Altsasun besterik ezin iza-nen dira entzun. +www.guaixe.eus

1. Noiztik ari zarete kirol haupraktikatzen?Iaz hasi ginen. Gorputz Hezike-tako irakasleak, Manuel Iznaolakerakutsi zigun nola jokatzen zen.Hasieran gehien kosta zitzaigu-na Kin-Ball-aren arauak ulertzeaizan zen. Horregatik, Espainia-ko selekzioko zenbait talde izanziren Irurtzunen eta eurak jola-sean ikusten argiago geratuzitzaizkigun.

2. Nola jolasten da Kin-Ball-era?Taldeka. Lau kideko taldeak osa-tu behar dira. Hiru talde aritzengara partida bakoitzean. Baloierraldoia da Kin-Ballarena, 122zentimetroko diametroa du bai-na pisu gutxikoa da. Talde bakoi-tzak lortu behar duena da baloialurrera erori gabe airean manten-tzea. Talde bakoitzeko hiru joka-larik baloia eskuekin eusten duteeta laugarren taldekideak jaurti-kiz, beste talde bati pasa behar diobaloia, beste taldeari eroraraztensaiatuz. "Omniki arroxa" (edo bes-te talderen baten kolorea) oihu-

katu behar du baloi jaurtitzaile-ak baloia bota aurretik. Horrela,beste taldearen txanda denez,prestatu egin behar da baloialurrera ez erortzen saiatzeko.

3. Nola lortzen dira puntuak?Baloia lurrera erortzen zaion tal-deak ez du punturik jasoko, aldiz,gainerako biek puntu bana lortu-ko dute. Beraz, ahalik eta indargehien egin behar da baloia lurre-ra ez erortzeko. 13 puntu lortze-an irabazten da lehen txanda.Guztira hiru jokatzen dira.

4. Taldeak nola osatzen dituzue?Talde bakoitzeko lau kide gara.Neskak eta mutilak nahastutajokatzen dugu, baina neskenakedo mutilenak soilik dauden tal-deak ere sor daitezke. Beti saia-tzen gara talde mistoak izaten.

5. Talde guztia egon behar dajokoan sartuta puntuaklortzeko, ezta?Bai. Garrantzitsua da taldekide-en artean guztiek arretaz jokatzea.Izan ere, taldekideetako batek ezbadu baloia eusten, ezin dugubaloia jaurti. Talde lana da Kin-Balla. Gainera, txandakatu egitengara. Batzuetan baloia eustekoardura duzu, besteetan jaurtitze-koa.

6. Zergatik gustatzen zaizue Kin-Ball jokoa?Dibertigarria delako eta lagune-kin jolasteko aukera ematen dizu-lako. Oso joko azkarra da, betimugimenduan izan behar zara etatentuz ibili. Kontzentrazioa erebehar da.

7. Noiz aritzen zarete Kin-Ballean?Eskola orduetan. Gorputz Hezike-tan aritzen gara jolasten, klasekolagunekin. Baina noizbait aritugara ere D eta A eredukoak elka-

rrekin jolasean, gaur bezala. Zai-lagoa da ordutegiak ez direlakoberdinak, baina eskolaz kanpoaritu garenean denak elkartzengara.

8. Irurtzunen jokatu da seniormailako Espainiako Kin-BallTxapelketa. Zuek ere jolastuduzue. Bai. Oso interesgarria izan daEspainiako beste erkidegoetakojendea jolasten ikustea. Gukhorrela badugu aukera ikasteko.Nola aritzen diren beraiek, zeinteknikarekin aritzen diren ... Gai-nera gure gurasoak eta lagunaketorri dira gu ikustera. Emoziozaritu gara jolasean, pixka baturduri ere bai.

9. Estrategiak, beraz, ikasidituzue?Kin-Ballean oso garrantzitsua daestrategiaz jokatzea. Gu ikastenari gara. Baina ikusi dugu adibi-dez, puntu gehien duen taldearijaurti behar zaiola ahalik etagehienetan baloia. Horrela, gai-nerako bi taldeek puntuak lortu-ko dituzte eta eurekin puntuetanparekatuko dira.

10. Gustatuko litzaizuekeeskolatik kanpo ere jolastea?Bai. Oso ongi pasatzen dugu etagero eta gehiago ari gara ikasten.Kirola egiten dugu eta dibertiga-rria da gainera. Eskolatik kanpoposible balitz gehiagotan joka-tzea, animatuko ginateke.

11. Manuel Iznaolak talde batsortu nahi du. Parte hartukozenukete?Asko gustatzen zaio kirol hauManueli, bai. Eta badakigu sortunahi duela taldea. Gu prest gau-de, ia posible den Irurtzunen tal-de hori sortzea. Horrela, jendegehiago elkartuko ginateke eta tal-de berriak sortuko lirateke.

>>11galdera

Atakondoa ikastetxeko

neska-mutilakKin-Ball jokalariak

Testua: Maialen Huarte Arano

SAKANAKO ASTEKARIA • 2015eko abenduak 18, ostirala • 2. aroa • 534. zenbakia

G : tenperatura>>Max. °C Min. °C euria l/m2

Irurtzun 14.5 . . . . . . . 2.5 . . . . . . .0Etxarri A. 16.5. . . . . . . -0.7 . . . . . . .0.1Altsasu 17 . . . . . . . . . 0.5 . . . . . . .0Aralar 11.3 . . . . . . . 1.4 . . . . . . .0.5Urbasa 11 . . . . . . . . -1 . . . . . . . . .2

: eguraldiaasteko >>

Min: 9 Max: 16 Min: 9 Max: 16 Min: 8 Max: 13 Min: 6 Max: 12 Min: 5 Max: 12 Min: 4 Max: 11 Min: 5 Max: 10

ostirala larunbata igandea astelehena asteartea asteazkena osteguna

euria: 13% euria: 5% euria: 8% euria: 18% euria: 5% euria: 10% euria: 18%

Bazkide zozketaABENDUKOSARIAK:

2.,3. ETA 4. SARIA:Artazako kanpinerako deskon-

tua , Lacturale lotea, Artiumerako

sarrerak, Gaztezulo aldizkarirako

harpidetza eta Magna

Gurpearako bi sarrera.

1. SARIA: Ekainberri kobazuloetarako

sarrera, Artazako kanpinera-

ko deskontua, Lacturale lotea,

Artiumerako sarrerak,

Gaztezulo aldizkarirako har-

pidetza eta Magna

Gurpearako bi sarrera.

: ilargiaren aldia>>ilgora ilbete ilbehera ilberri

18 25 2 10

Atakondoako neska-mutikoak lagunarteko partida jokatu zuten Espainiako Kin-Ball Txapelketaren barruan. M. Huarte