GORPUTZAGORPUTZA,, SOINU KAXASOINU KAXA

Gorputza dagoen Gorputza dagoen instrumenturik hoberenetakoa instrumenturik hoberenetakoa da, eta soinu desberdinak sor da, eta soinu desberdinak sor

ditzake.ditzake.

AHOTIK IRTETEN DIREN AHOTIK IRTETEN DIREN SOINUAK:SOINUAK:

Korrokadak, Korrokadak, doministikuak, doministikuak, ahotsa, zotina, ahotsa, zotina, eztula, txistua, eztula, txistua, barreak eta barreak eta zurrungak dira zurrungak dira ahotik ateratzen ahotik ateratzen diren soinuak.diren soinuak.

KORROSKADAKORROSKADA

Gure sabelean Gure sabelean pilatzen diren pilatzen diren gasak, asko gasak, asko direnean, sortzen direnean, sortzen da korrokada eta da korrokada eta presioaren ondorioz presioaren ondorioz kanporatu egiten kanporatu egiten ditugu ahotik, kirats ditugu ahotik, kirats ez oso atsegin bat ez oso atsegin bat heratuz.heratuz.

DOMINISTIKUADOMINISTIKUA Sudurraren hileek gure Sudurraren hileek gure

gorputzarako txarra gorputzarako txarra den substantzia, edota den substantzia, edota zerbait arraroa zerbait arraroa sentitzean, sortzen ohi sentitzean, sortzen ohi da doministikua.da doministikua.

Ba al zenekien Ba al zenekien -badagoela neska bat -badagoela neska bat Estatu Batuetan, Estatu Batuetan, doministiku 12000 doministiku 12000 aldiz egiten dituela aldiz egiten dituela egunean?egunean?

-oso doministiku -oso doministiku handia botatzean, handia botatzean, sahiets bat apurtu sahiets bat apurtu dezakezula?dezakezula?

-ezin dela begiak -ezin dela begiak zabalik doministiku zabalik doministiku egin?egin?

AHOTSAAHOTSA

Ahotsa edo Ahotsa edo abotsa ahots-abotsa ahots-kordak elkarrekin kordak elkarrekin bibraraziz eta bibraraziz eta elkartuz sortzen elkartuz sortzen den komunikatzeko den komunikatzeko balio digun soinua balio digun soinua da, eta oso da, eta oso garatuta dugunez garatuta dugunez beste animaliak ez beste animaliak ez bezala, (papagaioak bezala, (papagaioak eta horrelakoak eta horrelakoak kenduta), abestu kenduta), abestu ere egin dezakegu.ere egin dezakegu.

ZOTINAZOTINA Zotina urdaila lanean ari denean bakarrik Zotina urdaila lanean ari denean bakarrik

sortzen da. Urdaila diafragmatik oso gertu sortzen da. Urdaila diafragmatik oso gertu kokatuta dago. Diafragma, birikak airez kokatuta dago. Diafragma, birikak airez betetzeko eta husteko erabiltzen dugun betetzeko eta husteko erabiltzen dugun muskulua da, eta birikak airez betetzean, muskulua da, eta birikak airez betetzean, diafragma uzkurtu egiten da eta birikak hustean, diafragma uzkurtu egiten da eta birikak hustean, berriz, zabaldu. berriz, zabaldu.

Hala, egoera normalean, arnas erritmoa Hala, egoera normalean, arnas erritmoa erregularra da. Baina digestio-garaian urdaila erregularra da. Baina digestio-garaian urdaila gehiegi mugitzen bada, diafragmak kolpeak gehiegi mugitzen bada, diafragmak kolpeak jasotzen ditu eta, kolpeen ondorioz kontrolik gabe jasotzen ditu eta, kolpeen ondorioz kontrolik gabe uzkurtu edo zabalduko da, biriketatik aire-uzkurtu edo zabalduko da, biriketatik aire-kantitate txikiak kanporatuz. kantitate txikiak kanporatuz.

Horixe da zotina: biriketatik nahi gabe Horixe da zotina: biriketatik nahi gabe kanporatzen dugun airea. Zotinaren maiztasuna kanporatzen dugun airea. Zotinaren maiztasuna pertsona bakoitzaren eta urdailaren jardueraren pertsona bakoitzaren eta urdailaren jardueraren araberakoa da, baina minutuko 2tik 60ra zotin araberakoa da, baina minutuko 2tik 60ra zotin egin ditzakegu eta normalean ez du luze irauten. egin ditzakegu eta normalean ez du luze irauten. Hala ere, zenbait kasutan zotina kroniko bihur Hala ere, zenbait kasutan zotina kroniko bihur daiteke eta, orduan, lo egiteko arazo handiak sor daiteke eta, orduan, lo egiteko arazo handiak sor daitezke.daitezke.

EZTULAEZTULA Eztula amasbidearen (sudurraren, Eztula amasbidearen (sudurraren,

eztarriaren, laringearen, trakearen eztarriaren, laringearen, trakearen eta bronkioen) berezko erreflexua eta bronkioen) berezko erreflexua da, narritadura sortzen duten da, narritadura sortzen duten substantzia arrotzak edo jarioak substantzia arrotzak edo jarioak kanporatzeko gorputzak duen kanporatzeko gorputzak duen teknika da.teknika da.

Sintoma oso gogaikarria da, lo Sintoma oso gogaikarria da, lo egitea eta elikatzea eragozten egitea eta elikatzea eragozten dituena da, gainera, egun edota dituena da, gainera, egun edota asteetan iraun dezakeena. asteetan iraun dezakeena. Normalean, eztula ez da gauza Normalean, eztula ez da gauza txarra, baina, bai oso gogaikagarria. txarra, baina, bai oso gogaikagarria. Infekzio batek sortzen du eztula, Infekzio batek sortzen du eztula, alergiak, keak, edota gorputz alergiak, keak, edota gorputz arrotzek eraginikoak sira normalki, arrotzek eraginikoak sira normalki, eta narritadura eragiten diote, eta narritadura eragiten diote, laringeari, eztarriari, trakeari, eta laringeari, eztarriari, trakeari, eta bronkioei.bronkioei.

TXISTUATXISTUA

Txistua gizakiok Txistua gizakiok erginiko soinu erginiko soinu agudo bat da, eta agudo bat da, eta ezpinak putz ezpinak putz egiteko moduan, egiteko moduan, edota bi edota bi atzamarrekin egin atzamarrekin egin daiteke. Hori daiteke. Hori egitean, ahoa egitean, ahoa erresonantzia kaxa erresonantzia kaxa moduan dabil.moduan dabil.

BARREABARREA Gure arrazonamenduaren Gure arrazonamenduaren

kanpo dagoen zerbait kanpo dagoen zerbait ikustean edo entzutean ikustean edo entzutean sortzen da, horregatik, sortzen da, horregatik, haurrek adibidez, lau haurrek adibidez, lau asterekin farre edo asterekin farre edo aurpegian irria daukan aurpegian irria daukan pertsona bat ikusten pertsona bat ikusten badu, berak ere barre badu, berak ere barre egingo du, normalki, egingo du, normalki, aurpegi serio edo normal aurpegi serio edo normal bat ikustera ohituta bat ikustera ohituta dagoelako. dagoelako.

ZURRUNGAZURRUNGA Lo gaudenean, ahotik Lo gaudenean, ahotik

ateratzen den soinu ateratzen den soinu desatsegin hori da desatsegin hori da zurrunga. Hau, zerbait zurrunga. Hau, zerbait arnasaren bidea arnasaren bidea ostopatzen duenean ostopatzen duenean gertatzen da, mingainari gertatzen da, mingainari bibratzen behartuz.bibratzen behartuz.

Ba al zenekien gehiegi Ba al zenekien gehiegi zurungaka bazaude, minbizia zurungaka bazaude, minbizia sor ditzakeela denbora, edo sor ditzakeela denbora, edo hobeto esanda urteak hobeto esanda urteak pasatzean hau sor pasatzean hau sor dezakeela?dezakeela?

Zein dira ipurditik Zein dira ipurditik ateratzen diren ateratzen diren soinuak???soinuak???Zergatik???Zergatik???

PUZKERRAPUZKERRA

Puzkerrak, digestio aparatuan dauden Puzkerrak, digestio aparatuan dauden gasak dira. Alde batetik, hori gertatu gasak dira. Alde batetik, hori gertatu ohi da, janaria irensterakoan, gutxi ohi da, janaria irensterakoan, gutxi murtxikatzeagatik, jaten ari zaren murtxikatzeagatik, jaten ari zaren bitartean, gehiegi hitz egiteagatik, bitartean, gehiegi hitz egiteagatik, edota, edari gasdunengatik.edota, edari gasdunengatik.

Beste alde batetik, soinu hau, digestio Beste alde batetik, soinu hau, digestio

aparatuaren prozesua da, irentsi dugun aparatuaren prozesua da, irentsi dugun janaria desegiteko.janaria desegiteko.

Txarra izaten da puzkerrak bota ordez Txarra izaten da puzkerrak bota ordez

gordetzea, tripako mina sortu al gordetzea, tripako mina sortu al zaizulako hainbeste gas pilatzeagatik.zaizulako hainbeste gas pilatzeagatik.

Gas intestinalak, puzkerrak, gure barnean zerbait txarto Gas intestinalak, puzkerrak, gure barnean zerbait txarto doalaren seinale dira. Dieta eta gure bizimoduarekin doalaren seinale dira. Dieta eta gure bizimoduarekin erlazionatutak daude.erlazionatutak daude.

Idorreriak, dieta kaotikoek, oso arin jateak, urduritasunak, Idorreriak, dieta kaotikoek, oso arin jateak, urduritasunak, zuntz gehiegik, esneak, botikek, flora faltak eta gauza zuntz gehiegik, esneak, botikek, flora faltak eta gauza gehiagok sortzen dituzte.gehiagok sortzen dituzte.

Gas pilaketa handiek abdominaletako mina eragiten du. Gas pilaketa handiek abdominaletako mina eragiten du. Kanporantz bultzatzen duen pilota bat modukoak dira, Kanporantz bultzatzen duen pilota bat modukoak dira, horregatik lunbagoa eta itotze nahiz angustia sentipenak, horregatik lunbagoa eta itotze nahiz angustia sentipenak, halaber, nabari daitezke.halaber, nabari daitezke.

Fitoterapiarekin sendatzen dira: Melisa, Mantzanila, Tila, Fitoterapiarekin sendatzen dira: Melisa, Mantzanila, Tila, Pasiflora, Maria Luisa…Pasiflora, Maria Luisa…

BA AL DAKIZU…BA AL DAKIZU…

-behi batek 182.500 litro metano izurtzen dituela urtero -behi batek 182.500 litro metano izurtzen dituela urtero atmosferara?atmosferara?

-gizakiok 15-26 pusker botatzen ditugula egunean?-gizakiok 15-26 pusker botatzen ditugula egunean?

Hainbat jendek Hainbat jendek dioenez, puzker dioenez, puzker igerilariak, igerilariak, sorpresadunak, sorpresadunak, isilak eta isilak eta oihukalariak oihukalariak daude. Igerilariak daude. Igerilariak uretan botatzen uretan botatzen direnak dira direnak dira (argazkikoak). (argazkikoak). Sorpresadunak, Sorpresadunak, zikindu egiten zikindu egiten dutenak dira. dutenak dira. Isilak, soinurik ez Isilak, soinurik ez baina usain asko baina usain asko botatzen dutenak botatzen dutenak dira eta, azkenik, dira eta, azkenik, oihukalariak, oihukalariak, soinu handiak soinu handiak egiten dituztenak.egiten dituztenak.

HEZURRETAKO SOINUAKHEZURRETAKO SOINUAK   Hezurren soinua eta txaloak.Hezurren soinua eta txaloak.   Hezurren soinua: Hezurren soinua: artikulazio guztiak kapsula sinobialak artikulazio guztiak kapsula sinobialak

dituzte, kapsula sinobialak dituzte, kapsula sinobialak artikulazioa kanpotik betetzen duena artikulazioa kanpotik betetzen duena da eta kapsula horiek likido bat da eta kapsula horiek likido bat ateratzen dute. Likido hau batzuetan ateratzen dute. Likido hau batzuetan normala da akumulatzea eta esfortzu normala da akumulatzea eta esfortzu txikienagatik ponpetan sortu eta txikienagatik ponpetan sortu eta lehertu egiten dira.lehertu egiten dira.

  Txaloak: bi eskuak gogoz beraien Txaloak: bi eskuak gogoz beraien kontra jotzean soinu handi bat kontra jotzean soinu handi bat sortzen da.sortzen da.

  BA AL ZENEKIEN...BA AL ZENEKIEN... -Karpoak besomuturrean ditugun 8 -Karpoak besomuturrean ditugun 8

hezurrak dira.hezurrak dira. -Ondoren datozen eskuko hezur -Ondoren datozen eskuko hezur

luzeak metakarpianoak   dira.luzeak metakarpianoak   dira. -Falangeak hatzetan dauden hezurrak -Falangeak hatzetan dauden hezurrak

dira.dira.

BESTE SOINU BATZUKBESTE SOINU BATZUK

Listua hirenstean Listua hirenstean sortzen da eta sortzen da eta korda bokaletan korda bokaletan sortzen da soinua.sortzen da soinua.

.Hortzak hezurrak, .Hortzak hezurrak, dira orduan haien dira orduan haien artean jotzean soinu artean jotzean soinu txiki bat sortzen txiki bat sortzen denean. Batzuei denean. Batzuei desatzegina egiten desatzegina egiten zaie soinu hori. zaie soinu hori.

EZTABAIDAEZTABAIDA

Argudioa:Argudioa: Azkenean, asko eztabaidatu eta gero, Azkenean, asko eztabaidatu eta gero,

baliabide edota egoeraren arabera ez dituzu baliabide edota egoeraren arabera ez dituzu zertan zure gorputzeko soinuak izkutatu zertan zure gorputzeko soinuak izkutatu behar, zure eskubide osoan zaudelako, nahi behar, zure eskubide osoan zaudelako, nahi dituzun zure gorputzeko adierazpen, edota dituzun zure gorputzeko adierazpen, edota soinu guztiak kanporatzeko.soinu guztiak kanporatzeko.

Ondorioa:Ondorioa: Gure ustez, egoeraren arabera, nahi dituzun Gure ustez, egoeraren arabera, nahi dituzun

gorputzeko adierazpen guztiak adierazi ahal gorputzeko adierazpen guztiak adierazi ahal dituzu, zure eskubidean zaudelako.dituzu, zure eskubidean zaudelako.