မောမောယာဉ ဥပမေ

(၂၀၁၅ ခနစ၊ ပပညမောငစလေမောဥပမေအေေ ၅၅။)

၁၃၇၇ ခနစ ၊ ဝါမခါငလပပညမ ျော ၈ ရ

(၂၀၁၅ ခနစ ၊ စ ေငဘာလ ၇ ရ )

ပပညမောငစလေမောသည ဤဥပမေ ပပဋဌာနးလ သည။

အခနး(၁)

အေညနငအဓပပာယမောပပချေ

၁။ ဤဥပမေ မောမောယာဉဥပမေ ဟ မခါေငမစရေည။

၂။ ဤဥပမေေငပါရမသာ မအာ ပါစ ားရပေျေားသည မောပပပါအေငး အဓပပာယသ မရာ

မစရေည-

( ) ဝနက းဌာန ဆသညော ပပညမောငစအစးရ ရေားပမဆာငမရးဝနက းဌာန ဆသည။

( ခ ) ဦးစးဌာန ဆသညော ရေားပ မဆာငမရးဝနက းဌာန၊ နးလေးပ မဆာငမရး

ညနက ားေ ဦးစးဌာန ဆသည။

( ဂ ) မောမောယာဉ ဆသညော စ အား ပေစမစ၊ လျပစစအား ပေစမစ၊ အပခား

စေးအငေစေျေးေျေး ပေစမစ အသးပပ၍ မောငးနငမသာ ဘးေပယာဉ ဆသည။

(ဃ) မနာ ေယာဉ ဆသညော မောမောယာဉပေင ဆသည ဘးေပယာဉ ဆသည။

( င ) လငစငေေမပးသအရာရ ဆသညော ယာဉမောငးလငစငနင ယာဉအ လ ေေ

ေေမပးရန ဦးစးဌာန အာဏာအပနငးပခငးခရသည အရာရ ဆသည။

( စ ) ေေပေငအရာရ ဆသညော မောမောယာဉေျေား ေေပေငရန ဦးစးဌာန အာဏာ

အပနငးပခငးခရသည အရာရ ဆသည။

(ဆ) မောမောယာဉေေပ ေငအမော အေား ဆသညော ေေပ ေငေားသည

မောမောယာဉ၏ အချေ အလ ေျေားပါဝငမသာ မောမောယာဉ ေေပေငေားသ

ေေမပးသည ေေေေးအမော အေား ဆသည။

( ဇ ) မောမောယာဉေေပေင သ မသခလ ေေ ဆသညော မောမောယာဉ

ေေပေငေားရမက ာငးနင အေျေားပပညသဆငရာမနရာေင မောငးနငနငမက ာငး

အသအေေပပေေမပးမသာ အမော အေားသ မသခလ ေေ ဆသည။

2

( ဈ ) မောမောယာဉေေပေငသ ဆသညော မောမောယာဉေေပေင ေေေေးေင

ေေပေငေားသအပေစ အေညမောပပေားသ ဆသည။

(ည) မောမောယာဉပငရင ဆသညော မောမောယာဉေေပေင ေေေေးေင ေေပေင

ေားသ သေဟေ မောမောယာဉလ ရ ပေစသသည အရယေမရာ မသးသ ပေစလျင

အဆပါ အရယေမရာ မသးသ၏ အပေနးသ သေဟေ သမဘာေစာချေပအရ

အဆပါ မောမောယာဉ လ ရပေစသေ ဆသည။

( ဋ ) မောမောယာဉအေ ောဝနရသ ဆသညော မောမောယာဉ ေေပေငသ သေဟေ

မောမောယာဉနငစပလျေဉး၍ က းက ပောဝနယမဆာငရ သ ဆသည။

( ဌ ) စးပားမရးလပငနးသးမောမောယာဉ ဆသညော လ သေဟေ နစည အေးအခ

ရယ၍ သယယပမဆာငမသာ မောမောယာဉ ဆသည။

( ဍ ) မောမောယာဉ၏ အဓ အစေအပငး ဆသညော မောမောယာဉ၏ ရပသဏဍာန၊

ယေည၊ အငဂျေင၊ ဂယာ၊ မဘာင၊ ဝငရး၊ မောငးနငေ အေငစနစ ဆသည။

( ဎ ) ဝနေငအား ဆသညော မောမောယာဉေင ဦးစးဌာန သေေေေငမဆာငခင

ပပသည နအမလးချေန သေဟေ ခရးသညအမရအေ သေဟေ နအမလးချေန

နင ခရးသည အမရအေ စစမပါငး ဆသည။

(ဏ) မောမောယာဉစစမဆးပခငးပဂဂလ လပငနး ဆသညော မောမောယာဉ စစမဆးပခငး

လပငနး သေေေချေ နငအည လပ ငခငရရသည လပဂဂလေစဦးေစမယာ

သေဟေ အေ အစညး မဆာငရ သညလပငနး ဆသည။

(ေ) မောမောယာဉမရာငးချေပခငးလပငနး ဆသညော မောမောယာဉ အမရာငးပပခနးေျေား

ေငလစ၍ပေစမစ၊ သမလာင၍ပေစမစ မရာငးချေပခငး ဆသည။

(ေ) ယာဉစစမဆးချေ သ မသခလ ေေ ဆသညော ဦးစးဌာန၏ ခငပပချေ ပေင

မောမောယာဉ စစမဆး၍ မောမောယာဉ က ခငေရမက ာငး ေေမပးမသာ

အမော အေား သ မသခလ ေေ ဆသည။

( ေ ) မောမောယာဉ ေေပေငနပါေပပား ဆသညော မောမောယာဉ၏ ေေပေငအေေ

မောပပလျေ မောမောယာဉ၏ အမရနငအမနာ ေင ေပဆငအသးပပရန ဦးစးဌာန

ေေမပးေားမသာ နပါေပပား ဆသည။

( ဓ ) အေျေားပပညသဆငရာမနရာ ဆသညော အေျေားပပညသေ ဝငေ သားလာခငရမသာ

မနရာ၊ လေးနယ၊ လေးေက း၊ လေးသယနငလေးမက ာငးေ ဆသည။

3

( န ) လေးညနး၊ လေးအေေအသားနင အချေ ပပေျေား ဆသညော မောမောယာဉ

မောငးသေျေား အပါအဝင လေးအသးပပသေျေား အနတရာယ ငးရငးစာ သားလာနငမရး

အေ အချေ ပပအညနး၊ အေေအသားနင အချေ ပပ ရယာေျေား ဆသည။

( ပ ) ယာဉမောငးလငစငဆသညော လငစငေေမပးသအရာရ သးပခားမောပပေားသအား

မောမောယာဉ ပေစမစ၊ သးပခားမောပပေားသည အေနးအစား သေဟေ အေျေ းအစား

ေစခခေငပါဝငမသာ မောမောယာဉ ပေစမစ မောငးနငခငပပမက ာငး ေေမပးသည

စာေေးအေေအသား ဆသည။

( ေ ) ယာဉအ လ ေေ ဆသညော ခရးသညေင မောမောယာဉေငပေစမစ၊ နေင

မောမောယာဉေငပေစမစ မောမောယာဉမောငးသနငခရးသညေျေား ညမဆာငရ သ

ေေမပးသည စာေေးအေေအသား ဆသည။

( ဗ ) မောမောယာဉနငစပလျေဉးမသာ ပေဝနး ျေငေနးသေးမရး ဆသညော မောမော

ယာဉမက ာင မလေ၊ မရေ၊ မပေေ ညစညေးပခငးနင အသဆညပခငးေ မလျောနညး

မစရန ေနးသေးမရး ဆသည။

အခနး(၂)

ရညရယချေ

၃။ ရညရယချေ ေျေားော မအာ ပါအေငးပေစသည-

( ) မောမောယာဉေျေား အေျေားပပညသဆငရာမနရာေင အနတရာယ ငးရငးစာ သားလာ

နငရန သေေေချေ ေျေားနငအည စစမဆးပပး ေေပေငမပးရန၊

( ခ ) မောမောယာဉ အေျေးအစားအလ မောငးနငေညသေျေားအား သေေေေားသည

အရညအချေငးေျေား ပပညေေ ရေရ စစမဆးပပး ယာဉမောငးလငစင ေေမပးရန၊

( ဂ ) လေးအသးပပသေျေား သားလာေ လယ မချောမေ မစရနနင ယာဉအနတရာယ၊ လေး

အနတရာယ ငးရငးမစမရး ာ ယမဆာငရ ရန၊

(ဃ) ယာဉမက ာပေဆေ ေပေစပားမစရနနင ယာဉအနတရာယ ငးရငးမရး မဆာငရ ရာ

ေင အဆငပေငနညးပညာသး ပမဆာငမရးစနစ ေမရာ စာ အသးပပရန၊

( င ) မောမောယာဉမက ာင ပေစမပါလာမသာ သဘာဝပေဝနး ျေင ေခ ေေျေား မလျော

နညးမစမရး မဆာငရ ရန။

အခနး(၃)

မောမောယာဉ ေေပေငပခငး

4

၄။ မောမောယာဉပငရငသည မောမောယာဉ ေေပေငအရာရေ ေေပေငေားရရေည။

၅။ မောမောယာဉပငရငသည မောမောယာဉ အနတရာယ ငးရငးစာ မောငးနငနငရန စချေန

စညနးေျေားနငအည ေနးသေးပပပပငေားရရေည။

၆။ ေညသညမောမောယာဉေဆ စ ချေယငးမနလျငပေစမစ၊ ပေေ ၅ ပါ လအပချေ ေျေားနင

မသာလညးမ ာငး၊ ဤဥပမေအရပပသည နညးဥပမေေျေားပါ သေေေချေ ေျေားနင မသာလညးမ ာငး

ေညညေလျငပေစမစ၊ မလျာ ေားသ ယငးမောမောယာဉနငစပလျေဉး၍ ယခင ေေပေင

ခဘးသည အမက ာငးအရာေျေား မောပပရန ပျေ လျငပေစမစ ေေပေငအရာရသည ယငး

မောမောယာဉ ေေပေငခငေပပရ။

၇။ ဦးစးဌာနသည မောမောယာဉ နဦးေေပေငလပငနးမဆာငရ ရန စညး ေးချေ ေျေား

သေေေရေည။ ေပပင နစလသ ေေးေးေေပေငပခငး၊ အပခားေေပေငပခငးနင စပလျေဉးမသာ

စညး ေးချေ ေျေား လညး သေေေရေည။

၈။ ( ) မောမောယာဉပငရငသည မောမောယာဉ သေေေသည နညးလေးအေငး

ယာယေေပေင မပးရနလညးမ ာငး၊ သေေေသညနညးလေးအေငး ယာယေေပေင

သ မသခလ ေေနင ယာယေေပေငအေေအသား ေေမပးရနလညးမ ာငး

ေေပေငအရာရေ မလျာ ေားနငသည။

( ခ ) ဤပေေအရ ပပလပသည ယာယေေပေငပခငးော သးလေ ေပမသာ ာလ

အပငးအပခားအေ သာ အေညပေစမစရေည။ ယငးသ ယာယေေပေငပခငး

အသစေေန ပပလပခင ေရမစရ။

၉။ ဦးစးဌာနသည မောမောယာဉ ယေည ေညမဆာ ေပသဏဍာနနင ဝနေငအားမပါ

ေေည၍ မောမောယာဉအေျေးအစား ခပခားသေေေရေည။

၁၀။ မောမောယာဉေေပေငသသည မောမောယာဉေင မပပာငးလပပငဆငပခငးေျေား မဆာငရ

လလျင ေေပေငအရာရေ က ေငမလျာ ေားရေည။

၁၁။ စးပားမရးလပငနးသးမောမောယာဉ အငားယာဉအပေစ ေေပေငရေည။

၁၂။ မောမောယာဉ လမပပာငးပငဆငသ၊ ေရားဝငပငဆငခငရရသ သေဟေ အမေ

ဆ ခခငရရသသည သေေေသညနညးလေးနငအည မောမောယာဉေေပေငသ အေည

မပပာငးလမရး မဆာငရ ရေည။

၁၃။ မောမောယာဉေေပေငသသည မနရပလပစာ မပပာငးလသညအခါေငး မပပာငးလသည

မနရပလပစာ ေေေေးေငရန ဦးစးဌာနသ အမက ာငးက ားရေည။

5

၁၄။ ေေပေငအရာရသည -

( ) ပေေ ၁၀ သေဟေ ပေေ ၁၁ ပါ စစရပေစခခနငစပလျေဉး၍ လအပေားသည

ယာဉစစမဆးမရးအေ၏ ေငပပချေ အမပါ သေေေချေ ေျေားနငအည စစစပပး

ခငပပပခငး၊ ပငငးပယပခငး သေဟေ ပပနလညပပငဆငမစပခငး ပပနငသည။

( ခ ) ပေေ ၁၂ သေဟေ ပေေ ၁၃ ပါ စစရပေစခခနငစပလျေဉး၍ သေေေချေ ေျေား

နငအည စစစပပး ခငပပပခငး၊ ပငငးပယပခငး သေဟေ ပပနလည ပပငဆငမစပခငး

ပပနငသည။

၁၅။ ေညသည မောမောယာဉပငရငေျ ေေပေငအရာရ၏ က ေငခငပပချေ ေရရဘ မောမော

ယာဉေင မပပာငးလပပငဆငပခငးေျေား ေပပရ။

၁၆။ ဝနက းဌာနသည မောမောယာဉ ေေပေငသ ေေး သေေေမပးရေည။

အခနး(၄)

မောမောယာဉေေပေငပခငး မခေတ ရပစပခငး၊ ေျေ သေးပခငး

၁၇။ ေေပေငအရာရသည မအာ ပါအမက ာငး စစေစရပရပေင မောမောယာဉေေပေင

ပခငး မခေတ ရပစနငသည-

( ) မောမောယာဉေင အေျေားပပညသ အနတရာယပေစမစနငမသာ သေဟေ သဘာဝ

ပေဝနး ျေင ေခ မစနငမသာ ချေယငးချေ ေစခခ စစမဆးမေ ရပခငး၊

( ခ ) မောမောယာဉေေပေငပခငးနငစပလျေဉး၍ မောမောယာဉေေပေငသ ဆငမခါ

ရာေင ခငလမသာအမက ာငးပပချေ ေရဘ လာမရာ ရန ပျေ ပခငး၊

( ဂ ) က ေငခငပပချေ ေရဘ မောမောယာဉ၏ အဓ အစေအပငး မပပာငးလ

ပပငဆငပခငး၊

(ဃ) သ ဆငရာဌာန သေဟေ မောမောယာဉနငသ ဆငသ သေေေချေ ေျေားနင

အည ခငလမသာ အမော အေားပေင န လာပခငး၊

( င ) ေစဦးေစမယာ မောမောယာဉသည ယာဉအနတရာယ၊ လေးအနတရာယနင

ပေဝနး ျေင ေခ ေရမက ာငး ခငလမသာ အမော အေားပေင န

လာပခငး။

၁၈။ ေေပေငအရာရသည မအာ ပါအမက ာငး စစ ေစရပရပပေစပားလျင မောမောယာဉ

ေေပေငပခငး ေျေ သေးရေည-

6

( ) မောမောယာဉ အနတရာယ ငးရငးစာ မောငးနငရန ပပနလညပပငဆင၍ ေရနငသည

အေ ပျေ စးပခငး၊

( ခ ) မောမောယာဉ ပေနောနငငပပငပသ အပပးအပငယမဆာငသားပခငး၊

( ဂ ) မောမောယာဉ ေေပေငသ ေေး နဆးပပးမနာ အသစလလယရန

ေစဆ ေညး ငါးနစ ပျေ ပခငး၊

(ဃ) ဝနက းဌာနေ သေေေသည မောမောယာဉသ ေေးမ ျောလနပခငး၊

( င ) ခငပပချေ ေရဘ မောမောယာဉ အေျေ းအေည၊ ခနစပစ၊ ခငပပ၍ ေရမသာပစအမနအေား၊

ယေညမပပာငးလေားမက ာငး စစမဆးမေရပခငး၊

( စ ) မောမောယာဉေေပေငပခငး ေျေ သေးမပးရန ေေပေငသ အမော အေား

ခငလစာပေင မလျာ ေားပခငး။

၁၉။ ( ) မောမောယာဉ ေေပေငခင ေပပ၍မသာလညးမ ာငး၊ ယာဉစစမဆးချေ

သ မသခလ ေေေေေမပး၍ မသာလညးမ ာငး ပေေ ၆ သေဟေ ပေေ ၁၄ အရ

ပငငးဆသည အေနမက ာငပေစမစ၊ ပေေ ၁၇ သေဟေ ပေေ ၁၈ အရ မခေတ ရပစသည

သေဟေ ေျေ သေးသည အေနမက ာငပေစမစ နစနာသည မောမောယာဉပငရင

ေစဦးဦးသည အဆပါ အေနချေေေသည အမက ာငးက ားစာရရသညမနရ ေ

ရ မပါငး ၃၀ အေငး သ ဆငရာ ေငးမေသက း သေဟေ ပပညနယ နးလေး

ပမဆာငမရးညနက ားေဦးစးဌာနသလညးမ ာငး၊ ေငးမေသက း သေဟေ ပပညနယ

နးလေးပမဆာငမရး ညနက ားေဦးစးဌာန၏ ဆးပေေချေ မ ျေနပေေရသသည

အဆပါဆးပေေချေ ချေေေသည အမက ာငးက ားစာရရသညမနရ ေ ရ မပါငး ၃၀

အေငး နးလေးပမဆာငမရး ညနက ားေဦးစးဌာန ညနက ားမရးေးချေပေသ

လညးမ ာငး၊ နးလေးပမဆာငမရးညနက ားေဦးစးဌာန ညနက ားမရးေးချေပ၏

ဆးပေေချေ မ ျေနပေေရသသည အဆပါဆးပေေချေ ချေေေသည အမက ာငးက ားစာ

ရရသည မနရ ေ ရ မပါငး ၃၀ အေငး ဝနက းဌာနသလညးမ ာငး အဆငဆင

အယခဝငနငသည။

( ခ ) ပေေခ ( ) အရ အယခမလျာ ေားေေျေားေင ဝနက းဌာန ချေေေသည ဆးပေေချေ သည

အပပးအပပေပေစသည။

အခနး(၅)

မောမောယာဉမောငး လငစင၊ ယာဉအ လ ေေနင သငေနးမ ျောငး လပငနးလငစငေျေား

ေေမပးပခငး၊ ပငငးဆပခငး၊ မခေတ ရပစပခငး၊ ေျေ သေးပခငးနင အပေေေးရပသေးပခငး

7

၂၀။ ဦးစးဌာနသည မောငးနငခငရသည မောမောယာဉအေျေးအစားအလ ယာဉမောငးလငစင

အေျေးအစားအား သေေေရေည။

၂၁။ ယာဉမောငးလငစငရရလသသည လငစငေေမပးသည အရာရေ သေေေချေ ေျေားနင

အည မလျာ ေားရေည။ လငစငေေမပးသည အရာရသည သေေေချေ ေျေားနင ညညေမက ာငး

စစစမေရပါ ယာဉမောငးလငစငေေမပးရေည။

၂၂။ လငစငေေမပးသအရာရသည-

( ) ေစဦးေစမယာ မသာသနငပေသ ၍ မအာ ပါအမက ာငး စစေစရပရပေင

ယာဉမောငးလငစငေေမပးရန ပငငးဆပခငး၊ မခေတ ရပစပခငး၊ ေျေ သေးပခငး၊

ရပသေးပခငး သေဟေ လငစင အပေေေးရပသေးပခငး ပပနငသည။ ေပပင

ယာဉမောငးလငစင လ ရေားရနမသာလညးမ ာငး၊ ရရရနမသာလညးမ ာငး

သးပခားမောပပသည ာလအပငးအပခားအေ အရညအချေငး ပျေ ယငးမက ာငး

သေေေပခငးေ ပပနငသည-

(၁) မရာဂါ သေဟေ ေသနစေးေေစခခမက ာင မောမောယာဉ မောငးနငရန

ေသငမလျောသဟ ယက ညရန အမက ာငးရပခငး၊

(၂) စေ ျေနးောက ခငပခငးေရသပေင အေျေားပပညသဆငရာမနရာေင မောမောယာဉ

မောငးနငရန ေသငမလျောသဟ ယက ညရနအမက ာငးရပခငး၊

(၃) မောမောယာဉ မောငးနငမရးနငစပလျေဉး၍ ပပစေေက ာခဏ ျေ းလနေေသ

သေဟေ အရ မသစာ အလနအက း အပေေမစ ေးယစမသာ စားမလရသ ဟ

ယက ညရနအမက ာငးရပခငး၊

(၄) ေသ၏ ယခငေေေေးအရ မောမောယာဉမောငးနငပခငးော အေျေားပပညသ

ေအား မဘးအနတရာယပေစမစေနရာသညဟ ယက ညရနအမက ာငးရပခငး၊

(၅) ဤဥပမေအရ ပပစေ သေဟေ မောမောယာဉ မောငးနငပခငးနငစပလျေဉးသည

ပပစေအေ ပပစေေငရားစရင၍ ေသပပစေေငရားစရငသည ေရားရး

ယာဉမောငးလငစင ေေေမပးရန သေဟေ ရပသေးရန သေဟေ မခေတ ရပစရန

အဆပပခရသပေစပခငး။

( ခ ) ပေေခ ( ) အရ မဆာငရ ရသည အမက ာငးေျေား စာပေင မရးေေ၍ ေေေေး

ေငေားရေည။

၂၃။ ဦးစးဌာနသည ယာဉမောငးလငစင အေျေးအစားေစခေ အပခားအေျေးအစားေစခသ

မပပာငးလမပးရနမလျာ ေားပခငးေင သေေေချေ ေျေားနငအည စစမဆးပပး ယာဉမောငး

လငစငေေမပးပခငး သေဟေ ပငငးပယပခငး ပပနငသည။

8

၂၄။ ဦးစးဌာနသည အပပညပပညဆငရာ ယာဉမောငးခငလ ေေ မလျာ ေားပခငး

သေေေချေ ေျေားနငအည စစစ၍ ေေမပးပခငး သေဟေ ပငငးပယပခငး ပပနငသည။

၂၅။ ဦးစးဌာနသည ပပညပေ ေေမပးမသာ ယာဉမောငးလငစငေငပပ၍ ပပညေငးေင

မောငးနငရန မလျာ ေားပခငး သေေေချေ ေျေားနငအည စစစ၍ ေေမပးပခငး သေဟေ

ပငငးပယပခငး ပပနငသည။

၂၆။ ယာဉအ လ ေေရရလသသည လငစငေေမပးသည အရာရေ သေေေချေ ေျေားနင

အည မလျာ ေားရေည။

၂၇။ လငစငေေမပးသအရာရသည ပေေ ၂၆ အရ မလျာ ေားေ သေေေချေ ေျေားနင

အည စစစပပး ယာဉအ လ ေေ ေေမပးပခငး သေဟေ ပငငးဆပခငး ပပနငသည။

၂၈။ လငစငေေမပးသ အရာရသည ယာဉမောငးလငစင သေဟေ ယာဉအ လ ေေ

ငမဆာငသ သေေေေားသည စညး ေး လ နာရနပျေ လျင ေေေေးေင

ေားရေည။ ယငးေေေေးသည ယာဉမောငးလငစင သေဟေ ယာဉအ လ ေေ သ ေေး

ေးပခငးနင ယာဉမောငး လငစငအေျေးအစား မပပာငးလမပးရန မလျာ ေားပခငး၊ လငစင

မခေတ ရပစပခငး၊ ေျေ သေးပခငးနင လငစင အပေေေးရပသေးပခငး စစေေင ေညသငးစဉးစားရေည

အချေ ေျေား ပေစမစရေည။

၂၉။ လငစငေေမပးသအရာရသည ဤဥပမေအရ ပပလပသည နညးဥပမေ ပပဋဌာနးချေ

ေစခခ မော ေျေ ျေးလနသည ယာဉအ ာလသေေေ၍ ယာဉအ လ ေေ

မခေတ ရပစပခငး၊ ေျေ သေးပခငး သေဟေ ယာဉအ လ ေေ အပေေေးရပသေးပခငးပပနငသည။

၃၀။ မောမောယာဉမောငး သငေနးမ ျောငး ေငလစလသသည လပငနးလငစငရရရန

သေေေချေ ေျေားနငအည ဦးစးဌာနသ မလျာ ေားရေည။

၃၁။ ဦးစးဌာနသည ပေေ ၃၀ အရ မလျာ ေားေ သေေေချေ ေျေားနငအည စစစ၍

လပငနးလငစင ေေမပးပခငး သေဟေ ပငငးပယပခငးပပနငသည။

၃၂။ ပေေ ၂၃၊ ပေေ ၂၄၊ ပေေ ၂၅ သေဟေ ပေေ ၃၁ အရ ပငငးပယသည အေန မ ျေနပေ

ေရသသည အဆပါအေန ချေေေသည မနရ ေ ရ မပါငး ၃၀ အေငး ဝနက းဌာနသ အယခဝငနငသည။

ဝနက းဌာန၏ အဆးအပေေသည အပပးအပပေပေစသည။

၃၃။ ( ) ပေေ ၂၃၊ ပေေ ၂၄၊ ပေေ ၂၅ သေဟေ ပေေ ၃၁ အရ ချေေေသည အေနေအပ

ဤအခနးအရ ချေေေသည အပခားအေန ေစစေစရာအမပါ မ ျေနပေေရသသည

အဆပါ အေနချေေေသည အမက ာငးက ားစာ ရရသညမနရ ေ ရ မပါငး ၃၀ အေငး

9

ဦးစးဌာန ညနက ားမရးေးချေပေသလညးမ ာငး၊ ဦးစးဌာနညနက ားမရးေးချေပ၏

ဆးပေေချေ မ ျေနပေေရသသည အဆပါ ဆးပေေချေ ချေေေသည အမက ာငးက ားစာ

ရရသည မနရ ေ ရ မပါငး ၃၀ အေငး ဝနက းဌာနသ လညးမ ာငး အဆငဆင

အယခဝငနငသည။

( ခ ) ပေေခ( ) အရ အယခမလျာ ေားေေျေားေင ဝနက းဌာန ချေေေသည ဆးပေေချေ သည

အပပးအပပေပေစသည။

အခနး(၆)

မောမောယာဉေငသငးပခငး၊ ေေလပပခငး၊ မရာငးချေပခငး၊ေညမဆာ ေပဆငပခငး၊

ပပပပငေနးသေးပခငးနင စစမဆးပခငး

၃၄။ ဦးစးဌာနသည မောမောယာဉ ေငသငးပခငး၊ မောမောယာဉေေလပပခငး၊ မောမောယာဉ

ေညမဆာ ေပဆငပခငး၊ မောမောယာဉ ပပပပငေနးသေးပခငးေနငစပလျေဉး၍ မဘးအနတရာယ

ငးရငးေဆငရာ၊ ပေဝနး ျေင ေနးသေးမရးဆငရာ စညး ေးချေ ေျေားနင စချေနစညနးေျေား

သေေေရေည။

၃၅။ မောမောယာဉေေလပပခငးလပငနး၊ မောမောယာဉ မရာငးချေပခငးလပငနး၊ မောမောယာဉ

ေညမဆာ ေပဆငပခငးလပငနး၊ မောမောယာဉပပပပင ေနးသေးပခငးလပငနး သေဟေ

မောမောယာဉစစမဆးပခငး ပဂဂလ လပငနးလပ ငလသသည ဦးစးဌာနသ သေေေချေ နငအည

လပငနးလငစငမလျာ ေားရေည။

၃၆။ ဦးစးဌာနသည ပေေ ၃၅ အရ မလျာ ေားေ သေေေချေ ေျေားနငအညစစစပပး လပငနး

လငစငေေမပးပခငး သေဟေ ပငငးပယပခငးပပနငသည။

၃၇။ ပေေ ၃၆ အရ လပငနးလငစငေေမပးရန ပငငးပယပခငးပပသညအေန မ ျေနပေ

ေရသသည အဆပါအေနချေေေသညရ ေ ရ မပါငး ၃၀ အေငး ဝနက းဌာနသ အယခဝငနငသည။

ဝနက းဌာန၏ ဆးပေေချေ သည အပပးအပပေပေစသည။

အခနး(၇)

ဝနက းဌာန၏လပပငခငေျေား

၃၈။ ဝနက းဌာနသည-

( ) ပပညမောငစအစးရအေ၏ သမဘာေညချေ ပေင ယာဉအနတရာယ၊ လေးအနတရာယ

ငးရငးမရးမဆာငရ နငရန အေျေ းသားယာဉအနတရာယ၊ လေးအနတရာယ ငးရငးမရး

မ ာငစ ေ စညး၍ ယငး၏လပငနးောဝနေျေား သေေေရေည။

10

( ခ ) လအပမသာ မ ာေေေျေား ေ စညး၍ ယငးေ၏လပငနးောဝနေျေား သေေေ

နငသည။

( ဂ ) မ ာေေအသးသးေင ေမရာ စာ ောဝနေေးမဆာငန ငရန ယာဉအနတရာယ၊

လေးအနတရာယ ငးရငးမရး ပညာရပဆငရာ ျေး ျေငသေျေား ေညသငးေစညးနငသည။

(ဃ) အေျေားပပညသဆငရာ မနရာေင မဆာငရ သည ေညမဆာ ေ လပငနးေျေားအမပါ

က ေငပပငဆငဆ ာလေငပေစမစ၊ မဆာ လပဆ ာလေငပေစမစ၊ အသးပပ

မနသည ာလေငပေစမစ ယာဉအနတရာယ၊ လေးအနတရာယ ငးရငးမရးအေ

အက ပပချေ ေျေားနင သးသပချေ ေျေား ေေပပနမပးပနငသည။

၃၉။ ( ) အေျေးသားယာဉအနတရာယ၊ လေးအနတရာယ ငးရငးမရးမ ာငစသည ပပညမောငစ

အစးရအေ၏ သမဘာေညချေ ပေင ေငးမေသက း သေဟေ ပပညနယ သေဟေ

ပပညမောငစနယမပေေေင ယာဉအနတရာယ၊ လေးအနတရာယ ငးရငးမရး မ ာငစ

ေျေား ေ စညး၍ ယငးေ၏ လပငနးောဝနေျေား သေေေရေည။

( ခ ) ေငးမေသက း သေဟေ ပပညနယ သေဟေ ပပညမောငစနယမပေယာဉအနတရာယ၊

လေးအနတရာယ ငးရငးမရးမ ာငစသည ခရငနင ပေနယယာဉအနတရာယ၊ လေးအနတရာယ

ငးရငးမရးမ ာငစေ ေစညး၍ ယငးေ၏ လပငနးောဝနေျေား သေေေရေည။

၄၀။ ဝနက းဌာနသည ပပညမောငစအစးရအေ၏ သမဘာေညချေ ပေင မအာ ပါ စစရပေျေား

မဆာငရ ရေည -

( ) ပပညပေေငသငးသည မောမောယာဉအေျေ းအစား၊ ေေလပသညခနစနင အမရအေ

သေေေပခငး၊

( ခ ) ပပညေငး၌အသးပပသည မောမောယာဉ အေျေးအစားအလ သားလာခငရသည

မနရာမေသ သေေေပခငး၊

( ဂ ) နငငအချေငးချေငး သေဟေ နငငပေေမ ျောခရးသညနင နစညပမဆာငသားလာပခငး

ဆငရာ စညး ေးချေ ေျေားသေေေပခငး။

၄၁။ ဝနက းဌာနသည ဤဥပမေ၊ ဤဥပမေအရ ေေပပနမသာ နညးဥပမေနငအည မ ာ ခသည

ေဏမက းမငနင မအာ ပါအခမငေျေား ပပညမောငစအစးရအေ ၏ သမဘာေညချေ ပေင

သေေေရေည-

( ) မောမောယာဉ ေေပေငပခငးဆငရာ ပပညပေငသငးယာဉ ေေပေငခ၊ မောမော

ယာဉ နဦးေေပေငခ၊ နစလယာဉေေပေငခ၊ ယာဉစစမဆးခနင အပခားေေ

ပေငအခမငေျေား၊

11

( ခ ) ယာဉမောငးလငစငနင ယာဉအ လ ေေ ေေမပးပခငးဆငရာ ေေပေငခ၊

စစမဆးခနင အပခားယာဉမောငးလငစငဆငရာအခမငေျေား၊

( ဂ ) မောမောယာဉ ေေလပပခငး၊ မရာငးချေပခငး၊ ေညမဆာ ေပဆငပခငး၊ ပပပပင

ေနးသေးပခငး၊ စစမဆးပခငးနင ယာဉမောငးသငေနးမ ျောငး ေငလစပခငးဆငရာ

အခမငေျေား။

၄၂။ ဝနက းဌာနသည ဤဥပမေ၊ ဤဥပမေအရပပမသာနညးဥပမေနငအည မ ာ ခသည

ေဏမက းမငနင အခမငပောဏေျေား ပပညမောငစအစးရအေ၏ သမဘာေညချေ ပေငပပငဆငပခငး

နင မပပာငးလပခငးပပနငသည။

၄၃။ ဝနက းဌာနသည အေနမက ာပငာစာ ေေပပန၍ ေညသညမောမောယာဉ ေဆ ေေပေင

ရာေင အခမငမပးမဆာငပခငးေ ငးလေခင ပပနငသည။

အခနး(၈)

ဦးစးဌာန၏ လပပငခငေျေား

၄၄။ ဦးစးဌာန၏ လပပငခငေျေားော မအာ ပါအေငးပေစသည-

( ) မောမောယာဉေေပေငပခငးဆငရာ လပငနးေျေား သေေေပခငး၊

( ခ ) မောမောယာဉ ေေပေငပခငး လပငနးဆငရာ စညး ေးချေ ေျေား သေေေပခငး၊

( ဂ ) မောမောယာဉစစမဆးပခငးဆငရာ လပငနးေျေားသေေေပခငး၊

(ဃ) ပေနောနငငအေငးမခေတ သေဟေ ပေနပေေသနးသားလာေည ပပညပေေပေင

မောမောယာဉ ပေစမစ၊ ပပညပသ မခေတ သေဟေ ပေနေ ခာသားေည ပပညေငး

ေေပေငမောမောယာဉ ပေစမစ နငငေ ာနငပးမပါငးမဆာငရ လျေ ရသည

နးလေးပမဆာငမရးဆငရာ သမဘာေစာချေပေျေားနငအညမဆာငရ ပခငး၊

( င ) မောမောယာဉ ေေလပပခငး၊ မရာငးချေပခငး၊ ေညမဆာ ေပဆငပခငးနင ပပပပင

ေနးသေးပခငး လပငနးေျေားနငစပလျေဉး၍ စစမဆးပခငးနငစညး ေးချေ ေျေား

သေေေပခငး၊

( စ ) မောမောယာဉစစမဆးပခငး ပဂဂလ လပငနးနငစပလျေဉး၍ စညး ေးချေ ေျေား

သေေေပခငးနင စစမဆးပခငး၊

(ဆ) ယာဉမောငးလငစငနင ယာဉအ လ ေေမလျာ ေားေ စစမဆးပခငး၊ ေေမပးပခငး၊

အေျေးအစားခပခားပခငး၊ မောငးနငခင၊ သးစခင စညး ေးချေ ေျေား သေေေပခငး၊

12

( ဇ ) မောမောယာဉမောငး သငေနးမ ျောငးလပငနးနငစပလျေဉး၍ စညး ေးချေ ေျေား

သေေေပခငးနင စစမဆးပခငး၊

( စျေ ) ယာဉအနတရာယ၊ လေးအနတရာယ ငးရငးမရးနငစပလျေဉး၍ စညး ေးချေ ေျေား

သေေေပခငး၊ ပညာမပးလမဆာပခငး၊ သ ဆငရာအစးရဌာန၊ အစးရအေအစညးေျေား၊

အစးရေဟေမသာ အေ အစညးေျေားနင ပးမပါငးမဆာငရ ပခငး၊

(ည) လေးညနး၊ လေးအေေအသားနင အချေ ပပေျေား သေေေပခငး၊

( ဋ ) လေးအနတရာယ ငးရငးမရးဆငရာ အရညအမသး စစမဆးပခငး၊ အ ပေေပခငး၊

ျေး ျေငသမစလေပခငးနငသ ဆငရာသ အက ပပပခငး၊

( ဌ ) ယာဉမက ာပေဆေ ေပေစပားမစရနနင ယာဉအနတရာယ ငးရငးမရး မဆာငရ ရာေင

အဆငပေငနညးပညာေျေား အသးပပ၍ မဆာငရ ပခငး၊

( ဍ ) ယာဉေမောေဆေေျေားနငစပလျေဉး၍ မလလာသးသပပခငး၊ ယာဉေမောေဆေေျေား

မလျောနညးမစရန သ ဆငရာအစးရဌာန၊ အစးရအေအစညးေျေား၊ အစးရေဟေမသာ

အေ အစညးေျေားနင ပးမပါငးမဆာငရ ပခငး၊

( ဎ ) ယာဉမက ာငပေစမပါမသာ ပေဝနး ျေငေနးသေးမရးနငစပလျေဉး၍ ပညာမပး

လမဆာပခငး၊ သမေသနပပလပပခငး၊ သ ဆငရာအစးရဌာန၊ အစးရအေအစညးေျေား၊

အစးရေဟေမသာအေ အစညးေျေားနငပးမပါငးမဆာငရ ပခငး၊

(ဏ) အေျေားပပညသသးလေးမပါေငသားလာမနသည မောမောယာဉေျေားအနတရာယ

ငးရငးစာ သားလာနငမရးအေ အပေနနနးသေေေပခငး။

အခနး(၉)

ေားပေစချေ ေျေား

၄၅။ ေညသေျ မအာ ပါအမပခအမနေစရပရပ၌ မောမောယာဉ အေျေားပပညသဆငရာ

မနရာေင မောငးနငပခငး၊ မောငးနငမစပခငး သေဟေ ရပနားေားပခငးေပပရ -

( ) မောမောယာဉ ေေပေငေားေ ေရပခငး၊

( ခ ) မောမောယာဉ ေေပေငသ မသခလ ေေရပစပခငး၊ သေးဆညးခရပခငး၊ သ ေေး

နဆးပခငး သေဟေ သေေေသညနညးလေးအေငး ပပသေေားပခငး၊

( ဂ ) မောမောယာဉေေပေင ေျေ သေးခရပခငး သေဟေ သ ေေး နဆးပခငး။

13

၄၆။ ေညသေျ မောမောယာဉ သေစပါးေခ ေ အာေခေေားရဘ အေျေားပပညသဆငရာ

မနရာေင အသးေပပရ သေဟေ အသးပပခငေမပးရ။ ဤေားပေစချေ သည ခရးသညေျေားနင

ေသ ဆငမစရ။

၄၇။ ( ) ေညသေျ ေေအား ေေမပးေားသည ယာဉမောငးလငစင လ ဝယေေားလျင အေျေား

ပပညသဆငရာ မနရာေင မောမောယာဉ မောငးနငပခငးေပပရ။

( ခ ) ေညသေျ ယာဉမောငးလငစင ေရလျင မောမောယာဉ အေျေားပပညသဆငရာ

မနရာေငမောငးနငပခငးေပပရ။

( ဂ ) ေညသညမောမောယာဉပငရင သေဟေ မောမောယာဉအေ ောဝနရသေျ

ယငးမောမောယာဉ ယာဉမောငးလငစင ရရေေားသေစဦးဦးအား မောငးနငမစပခငး

ေပပရ သေဟေ မောငးနငရနခငေပပရ။

၄၈။ ေညသေျ အေျေားပပညသဆငရာ မနရာေင ယာဉမောငးလငစင၌ ခငပပေားပခငးေရမသာ

မောမောယာဉ မောငးနငပခငးေပပရ သေဟေ မောငးနငခငေပပရ။

၄၉။ ေညသေျ အေျေားပပညသဆငရာမနရာေင မအာ ပါေစခခ ေပပလပရ-

( ) မောမောယာဉ သေေေေားသည အပေနနနးေ ပ၍မောငးနငပခငး သေဟေ

သေေေေားသည အပေနနနးမအာ မလျာ၍မောငးနငပခငး၊

( ခ ) မဘးအနတရာယပေစမစနငသည မောမောယာဉ မောငးနငပခငး၊

( ဂ ) ေးယစမဆးဝါး သေဟေ စေ မပပာငးလမစမသာ မဆးဝါးေျေားသးစ၍မသာလညးမ ာငး၊

အရ မသစာ ေးယစမသာ စား၍မသာလညးမ ာငး မောမောယာဉ မောငးနငပခငး။

၅၀။ ေညသေျ -

( ) လပငနးလငစငေရဘ မောမောယာဉ ေေလပပခငးလပငနး သေဟေ မရာငးချေပခငး

လပငနး သေဟေ ေညမဆာ ေပဆငပခငးလပငနး ေပပရ၊

( ခ ) လပငနးလငစငေရဘ မောမောယာဉပပပပငေနးသေးပခငးလပငနး လပ ငပခငး

ေပပရ။

၅၁။ ေညသေျ လပငနးလငစငေရဘ မောမောယာဉမောငးသငေနးမ ျောငး ေငလစပခငးေပပရ။

၅၂။ ေညသေျ လပငနးလငစငေရဘ မောမောယာဉစစမဆးပခငး ပဂဂလ လပငနး လပ ငပခငးေပပရ။

၅၃။ ေညသေျ မအာ ပါေစခခ ေပပလပရ-

( ) မောမောယာဉနပါေပပား ေေငရားမအာငပပလပပခငး၊

14

( ခ ) မောမောယာဉနပါေပပား ေငမယာငေငေားပေစမစရန ပပလပပခငး၊

( ဂ ) ေေန နမသာမောမောယာဉနပါေပပား မောမောယာဉေင ေပဆငအသးပပပခငး။

၅၄။ ေညသေျ မအာ ပါေစခခ ေပပလပရ-

( ) ယာဉအ လ ေေေရဘ ယာဉအ အပေစ ပါဝငမဆာငရ ပခငး၊

( ခ ) စေပေစမစ၊ ယပေစမစ မောမောယာဉ မောငးနငရန သငမလျောပခငးေရသညအခါ

မောငးနငပခငး၊

( ဂ ) သေေေေားသည ဝနေငအားေ ပမသာ မောမောယာဉ မောငးနငပခငး၊

(ဃ) မောမောဆင ယ စးနငးစဉ မောမောဆင ယဦးေပ မေးသငးက း

မသချောစာေပ၍ မောငးနငေေပပပခငး၊

( င ) သေေေေားသည မောမောယာဉ မောငးနငစဉ ယာဉမောငးနင လ ပါစးနငး

သေျေားသည အသ ယေငခခါးပေ ေပဆငေေပပပခငး၊

( စ ) မပခ ျေင လေး းမနရာနငသ ဆငသည နညးဥပမေပါ ပပဋဌာနးချေ ေစရပရပ

ဆန ျေင၍ မောမောယာဉ မောငးနငပခငး၊

(ဆ) ဥပမေနငအည အခငအာဏာေရဘ သေဟေ ခငလမသာအမက ာငးပပချေ ေရဘ

မောမောယာဉ၏ ေလအေျေးအေည၊ ရပသဏဍာန ပျေ ပပားမစသညအေ ပပ ပပင

မပပာငးလပခငး သေဟေ စ ရယာေစစေေစမေသ ပပပပငမပပာငးလပခငး

သေဟေ မောမောယာဉစစမဆးချေ သ မသခလ ေေပါ အမနအေားေျေား

ပပပပငမပပာငးလပခငး၊

( ဇ ) မောမောဆင ယ မနာ က ညေန သေဟေ အေမဇာရအသေနး ရယာ

ေပါဘ မောငးနငပခငး။

၅၅။ မောမောယာဉလ ဝယရသ ေညသေျ မအာ ပါေစခခ ေပပလပရ-

( ) မောမောယာဉ မပး ေးပခငးနင မရာငးချေပခငးေေင မောမောယာဉ မပး ေးသည

မနရ သေဟေ အမရာငးအဝယ စာချေပချေပဆသညမနရ ေ ရ မပါငး ၃၀ အေငး

ေေပေငသ အေညမပပာငးလမပးနငမရးအေ မလျာ ေားရန ပျေ ပခငး၊

( ခ ) အမေဆ ခပခငးပေင မောမောယာဉ ပငဆငခငရရသသည ေေပေငသအေည

မပပာငးလမပးရန ေရားဝငပငဆငခငရရသညရ ေ ရ မပါငး ၃၀ အေငး

မလျာ ေားရန ပျေ ပခငး၊

15

( ဂ ) ေေပေငသ အေညမပပာငးလမပးရန မလျာ ေားရာေင မောမောယာဉမပး ေးပခငး

နင မရာငးဝယပခငးစာချေပ၌ အချေ အလ ေစစေစရာ ေေနေ နမောပပပခငး၊

ပပငဆငပခငး၊ ချေနလပပခငးနင စာချေပချေပဆသညမနရ ေေနေ နမောပပပခငး။

၅၆။ ေညသေျ ဦးစးဌာန ေေမပးသည စာေေးအေေအသား သ ဆငပခငးေရသည

မောမောယာဉေင မပပာငးလသးစပခငး သေဟေ သးစမစပခငးေပပရ။

၅၇။ ေညသေျ အပခားသေစဦးဦး၏ ယာဉမောငးလငစင သေဟေ ယာဉအ လ ေေ

အသးပပ၍ မောမောယာဉ မောငးနငပခငး သေဟေ ယာဉအ အပေစ ပါဝငမဆာငရ ပခငးေပပရ။

အခနး(၁၀)

ပပစေဏေျေား

၅၈။ ( ) ေညသေဆ ပေေ ၄၅၊ ပေေ ၄၆၊ ပေေ ၄၇ ပေေခ (ခ) နင ပေေခ (ဂ)၊ ပေေ ၄၈ ၊ ပေေ ၄၉

နင ပေေ ၅၀ ပေေခ (ခ) ပါေားပေစချေ ေစရပရပ မော ေျေ ျေ းလနမက ာငး

ပပစေေငရားစရငပခငးခရလျင ေသ ေစလေ ေပမသာ မောငေဏပေစမစ၊

ျေပငါးမသာငး ေ ေပမသာ မငေဏပေစမစ၊ ေဏနစရပလးပေစမစ ချေေေရေည။

( ခ ) ေညသေဆ ပေေ ၅၀ ပေေခ ( ) ပါေားပေစချေ ေစရပရပ မော ေျေ

ျေးလနမက ာငး ပပစေေငရားစရငပခငးခရလျင ေသ သးလေ ေပမသာ

မောငေဏပေစမစ၊ ျေပ သနး ၅၀ ေ ေပမသာ မငေဏပေစမစ၊ ေဏနစရပလးပေစမစ

ချေေေရေည။

( ဂ ) ပေေခ ( ) ပါေားပေစချေ ေစရပရပ ေစနစအေငး ေပေ ျေးလနလျင

ေပေ ျေ းလနမသာ ပပစေအေ သးလေ ေပမသာ မောငေဏပေစမစ၊ ျေပေစသနး

ေ ေပမသာ မငေဏပေစမစ၊ ေဏနစရပလးပေစမစ ချေေေရေည။

၅၉။ ေညသေဆ ပေေ ၅၁ ပါ ေားပေစချေ မော ေျေ ျေးလနမက ာငး ပပစေေငရား

စရငပခငးခရလျင ေသ ျေပ ငါးသနးေ ေပမသာ မငေဏချေေေရေည။

၆၀။ ေညသေဆ ပေေ ၅၂ ပါေားပေစချေ မော ေျေ ျေးလနမက ာငး ပပစေေငရား

စရငပခငးခရလျင ေသ ျေပ ၁၀ သနး ေ ေပမသာ မငေဏချေေေရေည။

၆၁။ ေညသေဆ ပေေ ၅၃ ပါ ေားပေစချေ ေစရပရပ မော ေျေ ျေးလနမက ာငး ပပစေ

ေငရားစရငပခငးခရလျင ေသ သးလေ ေပမသာ မောငေဏပေစမစ၊ ျေပေစသနးေ

ေပမသာ မငေဏပေစမစ၊ ေဏနစရပလးပေစမစ ချေေေရေည။

16

၆၂။ ေညသေဆ ပေေ ၄၇ ပေေခ ( )၊ ပေေ ၅၄ နင ပေေ ၅၇ ပါေားပေစချေ ေစရပရပ

မော ေျေ ျေးလနမက ာငး ပပစေေငရားစရငပခငးခရလျင ေသ ျေပသးမသာငး ေ ေပ

မသာ မငေဏချေေေရေည။

၆၃။ မောမောယာဉလ ဝယရသ ေညသေဆ ပေေ ၅၅ ပါ ေားပေစချေ ေစရပရပ မော ေျေ

ျေးလနမက ာငး ပပစေေငရားစရငပခငးခရလျင ေသ ျေပေစသနးေ ေပမသာ မငေဏ

ချေေေရေည။

၆၄။ ေညသေဆ ပေေ ၅၆ ပါေားပေစချေ မော ေျေ ျေးလနမက ာငး ပပစေေငရား

စရငပခငးခရလျင ေသ မပခာ လေ ေပမသာ မောငေဏပေစမစ၊ ျေပသးသနးေ

ေပမသာ မငေဏပေစမစ၊ ေဏနစရပလးပေစမစ ချေေေရေည။

၆၅။ ေညသေဆ ဤဥပမေအရေေပပနမသာ နညးဥပမေပါ ပပဋဌာနးချေ ေစရပရပ မော ေျေ

ျေးလနမက ာငး ပပစေေငရားစရငပခငးခရလျင ေသ ျေပသးမသာငး ေ ေပမသာ မငေဏ

ချေေေရေည။

၆၆။ ေညသေဆ ဤဥပမေအရပေစမစ၊ ဤဥပမေအရပပသည နညးဥပမေေစခခအရပေစမစ

ပပစေဏေ မသာ ပပစေ ျေးလနရန အားမပး ညလျင ယငးပပစေအေ ဤဥပမေေင

ပပဋဌာနးေားသည ပပစေဏချေေေပခငးခရေည။

အခနး(၁၁)

မလျောမက းမငမပးမဆာငပခငး

၆၇။ မောမောယာဉနငစပလျေဉး၍ ပပလပေ သေဟေ ပျေ ေေစခခမက ာင ေစဦးေစမယာ

မသာသသည ရာဇသေက း ပေေ ၂၇၉၊ ပေေ ၃၃၇၊ ပေေ ၃၃၈ သေဟေ ပေေ ၃၀၄- အရ ပပစေေငရား

စရငခရ၍ ေပပလပသည သေဟေ ပျေ သည စစမက ာင ပစစညးေစခခ ပျေ စးဆးရးလျင

ေရားရးသည ယငးပစစညးပျေ စးဆးရးေအေ မအာ ပါအေငး မဆာငရ ရေည-

( ) အစးရဌာန၊ အစးရအေ အစညးပင ပစစညးေစခခပျေ စးလျင အဆပါပစစညး

ပပပပငရန သေဟေ အစားေးရန လမလာ သည မလျောမက းမငမပးမစရန အေန

ချေေေပခငး၊

( ခ ) ပေေခ ( ) ေင မောပပေားသညပစစညးေအပ အပခားပစစညးေစခခပျေ စးလျင

ပစစညးပငရငနင ပပစေ ျေးလနသနစဘ သမဘာေညေေရပါ အဆပါပစစညး

ပပ ပပငရန သေဟေ အစားေးရနလမလာ သည မလျောမက းမငမပးမစရန အေန

ချေေေပခငး၊

17

( ဂ ) ပေေခ ( ) သေဟေ ပေေခ (ခ) အရ ချေေေသည မလျောမက းမင မပးရန ပျေ လျင

အဆပါမလျောမက းမင ဝငမငခနေမပပ ျေနမငပေစဘသ သ အရမ ာ ခရေည။

၆၈။ ပေေ ၆၇ အရ ချေေေသညအေနသည နစနာသ ေရားေေစဆခင ပေပငပခငးေရမစရ။

အခနး(၁၂)

စညး ေးေနးသေးပခငးနင အမရးယပခငး

၆၉။ ဝနက းဌာနသည ဤဥပမေ၊ နညးဥပမေပါ ပပဋဌာနးချေ ေျေား လ နာရနပျေ သေျေားအား

စစမဆးအမရးယရန ဦးစးဌာန မသာလညးမ ာငး၊ ဦးစးဌာနေသငမလျောသည အရာရေစဦးဦး

မသာလညးမ ာငး ောဝနမပးအပနငသည။

၇၀။ ( ) ရဝေစဝေေားသည ရအရာရသည မအာ ပါအမပခအမနေစရပရပေင မောမောယာဉ

မောငးနငသအား ဝရေးေပါဘ ေေးဆးနငသည-

(၁) အရ မသစာ ေးယစမသာ စား၍ မောမောယာဉ မောငးနငပခငး၊

(၂) ေးယစမဆးဝါး သေဟေ စေ မပပာငးလမစမသာ မဆးဝါးေျေားသးစ၍

မောမောယာဉ မောငးနငပခငး၊

(၃) မဘးအနတရာယပေစမစနငသညအေ မောမောယာဉ အရေး သေဟေ

မပါမလျောစာ မောငးနငပခငး၊

(၄) မဘးအနတရာယပေစမစနငသည မောမောယာဉ မောငးနငပခငး။

( ခ ) အရ မသစာမသာ စား၍ ေးယစမနစဉ မောမောယာဉမောငးနငပခငးနငစပလျေဉး၍

ေသ ေေးဆးခရသညသေစဦးဦး သေေေေားသညနညးလေးအေငး စစမဆးပပး

အချေပေလေရေည။

၇၁။ ( ) ရဝေစဝေဆငေားသည ရအရာရသည မအာ ပါေစဦးေစမယာ မသာ သ

ဝရေးေပါဘ ေေးဆးနငသည-

(၁) ဤဥပမေပါ ပပဋဌာနးချေ ေျေားအရ သေဟေ ဤဥပမေအရပပသည နညးဥပမေေျေား

အရ အေညနငမနရပ မောပပမစလပါလျေ ေမောပပလဟ ပငငးဆသ သေဟေ

ေရအရာရ ေေနဟယက ညရနအမက ာငးရမသာ အေညနငမနရပ မောပပသ၊

(၂) ဤဥပမေအရပေစမသာပပစေ သေဟေ ဤဥပမေအရပပသည နညးဥပမေေျေား

အရပေစမသာ ပပစေေစခခေင ပါဝငသ ဆင၍ သေဟေ ပါဝငသ

ဆငသညဟ သ ကာေ ငးေယရာ အမက ာငးရ၍ ေ မပပးေေးမရာငေညဟ

18

သေဟေ သေမနစာချေအပပခငးေခရမအာင အပခားနညး မရာငရားမနေညဟ

အဆပါရအရာရ ယက ညရနအမက ာငးရမသာသ၊

( ခ ) ရအရာရသည မောမောယာဉမောငးနငသအား ဝရေးေပါဘ ေေးဆးလျင မောမောယာဉ

လပခ စာ ယာယေနးသေးေားရန လအပပါ ေေသငသည ဟ ေငပေငယဆသညအေငး

အမရးယမဆာငရ နငသည သေဟေ အမရးယမဆာငရ မစနငသည။ ေသ

မဆာငရ ရာေင မောမောယာဉ မရမပပာငးမနရာချေေားရန လအပပါ ယာဉအနတရာယ၊

လေးအနတရာယ ငးရငးမစရန မဆာငရ ရေည။

၇၂။ ( ) ရအရာရ သေဟေ ဝနက းဌာန ောဝနမပးအပသည ဦးစးဌာနေ အရာရသည

ဤဥပမေ၊ နညးဥပမေပါ ပပဋဌာနးချေ ေျေား မော ေျေ ျေ းလနသည ယာဉမောငးသ

လ ရေားမသာ ယာဉမောငးလငစင သေးယနငသည။ ယငးသသေးယလျင

ယာဉမောငးလငစငသေးယမက ာငး အသအေေပပ လ ေေေေမပးရေည။

( ခ ) ယာဉမောငးလငစငသေးယမက ာငး အသအေေပပလ ေေပေင မောမောယာဉ

မနေငရာ ဥပစာသ ပပနလညယမဆာငရနအေ သာ ယာဉမောငးနငခငရသည။

၇၃။ ရအရာရ ပေစမစ၊ ဝနက းဌာန ောဝနမပးအပပခငးခရသည ဦးစးဌာနေ အရာရ ပေစမစ

မောမောယာဉ ေေပေငသ မသခလ ေေ၊ ယာဉမောငးလငစင၊ ယာဉအ လ ေေ၊

မောမောယာဉ စစမဆးချေ သ မသခလ ေေေျေား စစမဆးရာေင ယငးလ ေေေျေားော

အစစအေနေဟေမက ာငး ယက ညရနအမက ာငးရလျင အဆပါသ မသခအမော အေားေျေား

သေးယနငသည။

၇၄။ ရအရာရ သေဟေ ဦးစးဌာနေအရာရသည အေျေားပပညသဆငရာမနရာေင မအာ ပါ

မောမောယာဉအား စစမဆးမေရလျင ယငးမောမောယာဉ ယာယေနးသေးနငရန အနးဆး

ရစခနးေင အပနရေည-

( ) ေေပေငေားပခငးေရမသာ မောမောယာဉ၊

( ခ ) ေေပေငေျေ သေးေားပပးမသာ မောမောယာဉ။

အခနး(၁၃)

နညးဥပမေေျေားေေပပနရာေင ပါဝငရေည စစရပေျေား

၇၅။ ဝနက းဌာနသည နညးဥပမေေျေား ေေပပနရာေင မအာ ပါ စစေစခခပေစမစ၊ အားလးပေစမစ

ပါဝငမစရန မဆာငရ ရေည -

( ) မောမောယာဉ ေေပေငပခငးနငသ ဆငသည စစ၊

19

( ခ ) မောမောယာဉစစမဆးပခငးနငသ ဆငသည စစ၊

( ဂ ) မောမောယာဉေညမဆာ ပခငး၊ မနာ ေယာဉေညမဆာ ပခငး၊ ရယာေနဆာပလာ

ေပဆငပခငးနင ပပပပငေနးသေးပခငးဆငရာ စစ၊

(ဃ) မောမောယာဉအေျေးအစား၊ အမလးချေနနင ေငမဆာငသညဝနသေေေပခငး စစ၊

( င ) မောမောယာဉ ေေလပပခငး၊ မောမောယာဉ မရာငးချေပခငး၊ မောမောယာဉ

ေညမဆာ ေပဆငပခငးနင မောမောယာဉပပပပင ေနးသေးပခငးဆငရာ စစ၊

( စ ) မောမောယာဉစစမဆးပခငး ပဂဂလ လပငနးဆငရာ စစ၊

(ဆ) လေးအသးပပသေျေား သားလာေလယ မချောမေမစရနနင ယာဉအနတရာယ၊ လေးအနတရာယ

ငးရငးမရး စစ၊

( ဇ ) မောမောယာဉမက ာင ေမောေဆေခ ေ ပေစပားသညအခါ ရအရာရ၊ မောမောယာဉ

မောငးနငသနင မောမောယာဉအေ ောဝနရသမဆာငရ ရေည စစ၊

( စျေ ) ယာဉမက ာပေဆေ ေပေစပားမစရနနင ယာဉအနတရာယ ငးရငးမရး မဆာငရ ရာေင

အဆငပေငနညးပညာသး ပမဆာငမရးစနစ ေမရာ စာအသးပပမရး စစ၊

(ည) မောမောယာဉမက ာငပေစမပါမသာ သဘာဝပေဝနး ျေင ေခ ေမလျောနညးမစမရး စစ၊

( ဋ ) ယာဉမောငးလငစင ေေမပးရန စစမဆးပခငး စစ၊

( ဌ ) ယာဉအ လ ေေ ေေမပးရန စစမဆးပခငး စစ၊

( ဍ ) မောမောယာဉမောငးသငေနးမ ျောငးဆငရာ စစ၊

( ဎ ) စးပားမရးလပငနးသး မောမောယာဉ စညး ေးေနးသေးမရး စစ၊

(ဏ) မောမောယာဉသားလာေဆငရာ စညး ေးေနးသေးမရး စစ၊

(ေ) မပခ ျေငမလျာ သေျေား လ နာရန စညး ေးေျေား စစ၊

(ေ) စ ဘးစးသေျေားလ နာရန စညး ေးေျေား စစ၊

( ေ ) အချေ ပပအေေးအေေေျေားနင အချေ ပပ ရယာေျေားဆငရာ စစ၊

( ဓ ) လေးညနး၊ လေးအေေအသားနင လေးအချေ ပပေျေားဆငရာ စစ၊

( န ) ယာဉအနတရာယ၊ လေးအနတရာယ ငးရငးမရးအေ ရညရယ၍ လ ယာ ပ

မောငးစနစနင ညသည ဘယမောငးယာဉေျေားသာ အသးပပနငမရး စစ၊

( ပ ) မောမောယာဉေင အသ ယမလအေေျေား ပါရမစမရး စစ၊

( ေ ) အသ ယေငခခါးပေ ေပဆငမောငးနငမရး စစ၊

( ဗ ) မလးသငယ အနတရာယ ငးရငးမရး ေငခသးစမရး စစ၊

(ဘ) မောမောဆင ယစးဦးေပမဆာငး၍ မောငးနငမရးနင စးနငးမရး စစ၊

20

( ေ ) မောမောယာဉမောငးနငစဉ လ ငေနးအသးေပပမရး စစ၊

(ယ) ဤဥပမေအရ မပးမဆာငရေည အခမက းမငေျေားနင သ ဆငသည စစ၊

( ရ ) ဤဥပမေအရ မပးမဆာငရေည အခမက းမငေျေားေ ငးလေခငမပးမရး စစ၊

(လ) ဤဥပမေပါ ပပဋဌာနးချေ ေစခခေ ငးလေခငမပးမရး စစ၊

( ဝ ) ဤဥပမေအရ ေငသငးနငသည အယခအေေျေားနငသ ဆငမသာ စစ၊

(သ) ပပညမောငစသေမေပေနောနငငေ ယာယေ ခာသားမသာ သေဟေ ပပညမောငစ

သေမေပေနောနငငအေငး ယာယမရာ ရလာမသာ မောမောယာဉေျေားနငသ ဆင

သည စစ၊

(ဟ) ပပညမောငစသေမေပေနောနငငအေငး ပေေသနးသားလာမသာ ပပညပမောမောယာဉ

ေျေားနင သ ဆငသည စစ၊

( ဠ ) ပပညမောငစသေမေပေနောနငငအေငး မခေတ ေျသာမနေငသေ ယမဆာငလာသည

မောမောယာဉေျေားနင သငေငဆမလျောမစရန ပပလပမရး စစ၊

(အ) အေျေားပပညသဆငရာမနရာေင မောမောယာဉ အခမပးငားရေးပခငးနင သ ဆငသည

စညး ေးချေ ေျေားနင မပးမဆာငရေညအခေျေား သေေေပခငး စစ။

အခနး(၁၄)

အမေမေ

၇၆။ ပပညမောငစအစးရအေ သည အေနမက ာပငာစာပေင ေညသညမောမောယာဉ သေဟေ

မောမောယာဉအေျေးအစား ေဆ ဤဥပမေပါပပဋဌာနးချေ အားလး သေဟေ ေစခခ အ ျေး

သ မရာ မစပခငးေ စညး ေးချေ ေား၍ပေစမစ၊ စညး ေးချေ ေေားဘပေစမစ ငးလေခင

ပပနငသည။

၇၇။ ဝနက းဌာနသည နငငဝနေေးေဟေမသာ မ ာေေဝငေျေားအေ ချေးပေငမငနင စရေေျေား

ျေခရေည။

၇၈။ ဤဥပမေပါ ပပစေေျေား ရအမရးယပငခငရမသာ ပပစေေျေားအပေစ သေေေသည။

၇၉။ ဤဥပမေေပပဋဌာနးေေေမပးေားသည မောမောယာဉေေပေငေေေေး အမော အေား

နငသ မသခလ ေေ၊ မောမောယာဉေေပေငေေေေး၊ မောမောယာဉစစမဆးချေ သ မသခ

လ ေေ၊ ယာဉမောငးလငစင၊ ယာဉအ လ ေေေျေားသည ဤဥပမေအရေေမပးမသာ စာေေး

အေေအသားေျေားပေစသညဟ ေေယရေည။

21

၈၀။ ၁၉၆၄ ခနစ၊ မောမောယာဉဥပမေအရ ေေပပနေားမသာ နညးဥပမေေျေား၊ စညး ေးေျေား၊

အေနမက ာပငာစာ၊ အေန၊ ညနက ားချေ နင လပေးလပနညးေျေား ဤဥပမေနင ေဆန ျေငသမရ

ဆ လ ျေငသးနငသည။

၈၁။ ဤဥပမေ ပပဋဌာနးချေ အမ ာငအေညမောမဆာငရ ရာေင-

( ) ဝနက းဌာနသည နညးဥပမေ၊ စညးေျေဉးနင စညး ေးေျေား ပပညမောငစအစးရ

အေ၏ သမဘာေညချေ ပေင ေေပပနနငသည။

( ခ ) ဝနက းဌာန၊ ဦးစးဌာနနင အေျေးသားယာဉအနတရာယ၊ လေးအနတရာယ ငးရငးမရး

မ ာငစေသည အေနမက ာပငာစာ၊ အေန၊ ညနက ားချေ နင လပေးလပနညးေျေား

ေေပပနနငသည။

၈၂။ ၁၉၆၄ ခနစ၊ မောမောယာဉ ဥပမေ (၁၉၆၄ ခနစ၊ ပပညမောငစပေနောနငင မောလနမရး

မ ာငစ ဥပမေအေေ ၁၇) ဤဥပမေပေင ရပသေးလ သည။

ပပညမောငစသေမေပေနောနငငမော ေစညးပအမပခခဥပမေအရ ျနပလ ေေမရးေးသည။

(ပ) သနးစန

နငငမောသေမေ

ပပညမောငစသေမေပေနောနငငမော